ΣΧΟΛΗ Ι.Μ.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ
ΦΥΣΙΚΑ Στ΄ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑ: ________
ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:_______________________________________________________________________________

2.2 Η θερμότητα μεταφέρεται με ρεύματα

Ένας από τους τρόπους που χρησιμοποιούμε για να

ζεστάνουμε το σπίτι μας είναι το καλοριφέρ. Όταν το
καλοριφέρ λειτουργεί, σιγά σιγά θερμαίνεται ο αέρας του
δωματίου και έτσι ζεσταινόμαστε. Ξέρουμε, όμως, ότι ο αέρας
είναι _____________ _____________ της θερμότητας. Πώς,
λοιπόν, θερμαίνεται ο αέρας του δωματίου;

Πείραμα 1
Όργανα – Υλικά
μπρίκι με ζεστό νερό
νερομπογιά (σκούρο χρώμα)
γυάλινο βαζάκι (π.χ. από μαρμελάδα)
μικρό κομμάτι από χοντρό χαρτόνι
καρφί
μικρό μπουκάλι με κρύο νερό (χωρίς καπάκι)

 Χρωμάτισε το ζεστό νερό με τη νερομπογιά. Γέμισε το βάζο, μέχρι πάνω, με το ζεστό,

χρωματισμένο νερό. Άνοιξε με το καρφί μία τρύπα στο χαρτόνι (όσο το κεφάλι του καρφιού).
Χρησιμοποιώντας το χαρτόνι, αναποδογύρισε προσεκτικά το μπουκάλι με το κρύο νερό πάνω
από το βάζο με το ζεστό, χρωματισμένο νερό. Πρόσεξε ώστε η τρύπα του χαρτονιού να
βρίσκεται κάτω από το στόμιο του μπουκαλιού. Τι παρατηρείς;
 Μετά από 10 λεπτά, πιάσε με το χέρι σου το μπουκάλι με το κρύο νερό. Τι παρατηρείς σχετικά
με τη θερμοκρασία του;

Παρατήρηση
 ______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
 ______________________________________________________________________________

Πείραμα 2
Όργανα – Υλικά
αναμμένο καλοριφέρ, χαρτομάντιλο

 Τοποθέτησε το χαρτομάντιλο πάνω από το αναμμένο καλοριφέρ. Τι παρατηρείς;

 Τι υπάρχει ανάμεσα στο καλοριφέρ και το χαρτομάντιλο;
 Τι συμπεραίνεις για τον ζεστό αέρα;

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: ΘΕΡΜΟΤΗΤΑ 1
2.2 Η θερμότητα μεταφέρεται με ρεύματα

Παρατήρηση
 ______________________________________________________________________________
 ______________________________________________________________________________
 ______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________

Συμπέρασμα
Τα _____________ και τα _____________ σώματα θερμαίνονται, κυρίως, με ________________.

Ο θερμός αέρας και το θερμό νερό _______________ με ρεύματα προς τα πάνω, _____________
θερμότητα. Κατά τη ________________ της θερμότητας με ________________ μετακινείται ύλη,
σε αντίθεση με τη μετάδοση θερμότητας με _____________ (όπου δεν μετακινείται ύλη).

Αερόστατο: μια εφαρμογή της μεταφοράς θερμότητας με ρεύματα

Στο καλάθι του αερόστατου υπάρχει ένας καυστήρας που θερμαίνει τον αέρα στο
μπαλόνι. Ο ζεστός αέρας ανεβαίνει προς τα πάνω. Μαζί του ανεβαίνει και το αερόστατο.
Οι επιβάτες μπορούν να επιλέξουν το ύψος στο οποίο θα πετάξουν, δεν μπορούν όμως
να καθορίσουν την πορεία του αερόστατου, το οποίο παρασύρει ο άνεμος.
*Ο άνεμος είναι ρεύματα αέρα που δημιουργούνται μεταξύ δύο περιοχών της ατμόσφαιρας που έχουν διαφορετική θερμοκρασία.

Σύστημα κεντρικής θέρμανσης: πώς λειτουργεί

Όταν ανάβουμε τα καλοριφέρ, το πετρέλαιο αρχίζει να _______________ στον
καυστήρα απελευθερώνοντας ____________________, οπότε θερμαίνεται το
_______________ στον λέβητα. Το _______________ νερό αρχίζει να
________________ μέσα από τους σωλήνες προς τα ___________ (σπρώχνοντας
το ψυχρό νερό προς τα _____________). Τα θερμά _________________ νερού
_________________ θερμότητα στα θερμαντικά σώματα (τα οποία θερμαίνονται
με _____________). Ο αέρας που είναι σε _____________ με τα θερμαντικά
σώματα θερμαίνεται με ____________. Ο ______________ αέρας αρχίζει να
____________________ προς τα _____________ (σπρώχνοντας τον ψυχρό αέρα προς τα _____________).
Τα θερμά ________________ αέρα μεταφέρουν τη θερμότητα σε όλο στο δωμάτιο.

Ερμηνεία της ανοδικής κίνησης του θερμού αέρα

Όταν ένα αέριο θερμαίνεται, μεγαλώνει ο όγκος του, δηλαδή _________________, και
επειδή η μάζα του παραμένει η ίδια, μειώνεται η __________________ του. Έτσι, ο
θερμός αέρας, επειδή είναι πιο _____________ από τον ψυχρό αέρα, αρχίζει να
μετακινείται προς τα _____________, δημιουργώντας ανοδικά ________________

2 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: ΘΕΡΜΟΤΗΤΑ
 2.2 Η θερμότητα μεταφέρεται με ρεύματα

αέρα. Ταυτόχρονα, στον χώρο που υπήρχε ο θερμός αέρας, αρχίζει να ρέει _____________ αέρας,
δημιουργώντας καθοδικά ψυχρά ________________ αέρα.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: ΘΕΡΜΟΤΗΤΑ 3
2.2 Η θερμότητα μεταφέρεται με ρεύματα

Ασκήσεις για το σπίτι

1. Συμπλήρωσε τα κενά στο παρακάτω κείμενο, προσπαθώντας να

εξηγήσεις πώς θερμαίνεται το νερό στην κατσαρόλα.
Η θερμότητα μεταδίδεται με _____________ από το μάτι της
κουζίνας στον _____________ και στα _________________ της
κατσαρόλας. Στη συνέχεια θερμαίνεται το νερό που
________________ τα τοιχώματα της κατσαρόλας (με _____________). Το _____________
νερό αρχίζει να ___________________ προς τα πάνω __________________ θερμότητα στο
_____________ νερό. Έτσι, το νερό μέσα στην κατσαρόλα θερμαίνεται με ______________
(____________).

2. Συμπλήρωσε τα κενά στην παρακάτω πρόταση.

Μια διαφορά ανάμεσα στους δύο τρόπους ροής της θερμότητας είναι ότι στη _____________
θερμότητας με ρεύματα έχουμε μετακίνηση ___________, ενώ στη __________________
θερμότητας με αγωγή η ύλη δεν μετακινείται.
Επίσης, η μεταφορά θερμότητας με _______________ συμβαίνει μόνο στα _____________
και στα _____________ σώματα, ενώ η μετάδοση θερμότητας με _____________ συμβαίνει
κυρίως μέσα στα _____________ σώματα που είναι _____________ _____________ της
θερμότητας, καθώς και μεταξύ δύο σωμάτων που βρίσκονται σε _____________ και έχουν
διαφορετική __________________.

3. Έχεις παρατηρήσει ότι ο καπνός πηγαίνει πάντα προς τα πάνω; Γιατί

νομίζεις ότι συμβαίνει αυτό;
___________________________________________________________
___________________________________________________________

4. Η Ειρήνη γέμισε ένα μπλε μπαλόνι με ζεστό νερό και ένα

λευκό μπαλόνι με κρύο νερό. Στη συνέχεια έριξε και τα δύο
μπαλόνια σε ένα δοχείο με χλιαρό νερό. Με τη βοήθεια της
εικόνας, γράψε αυτό που παρατήρησε η Ειρήνη και
προσπάθησε να το ερμηνεύσεις.
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________

4 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: ΘΕΡΜΟΤΗΤΑ