Lôøi môû ñaàu

Caùc Giaùo Lyù Vieân thaân meán,

Caùc Baïn ñaõ hoïc vaø aùp duïng Sö Phaïm Caên
Baûn. Quaù trình thöïc haønh söù meänh Giaùo Lyù Vieân
trong Caáp I chaéc chaén ñaõ ñeå laïi nôi caùc Baïn
nhöõng kyû nieäm khoù queân.
Nay Hoàng AÂn Huaán Giaùo xin ñöôïc tieáp söùc
vôùi caùc baïn treân chaëng ñöôøng coøn daøi, vöøa ñeïp
vöøa laém gian nan. Hoàng AÂn Huaán Giaùo - Sö
phaïm thöïc haønh ñoøi hoûi caùc Giaùo Lyù Vieân phaûi
göông maãu, coù ñôøi soáng noäi taâm cao, bieát vaän
duïng phong caùch taâm lyù sö phaïm giaùo duïc, nhaát laø
caàn ôn Chuùa ñeå nhieät tình, quaûng ñaïi, hy sinh trong
söù vuï vaø chia seû nieàm tin yeâu cuûa mình.
Ñaày thieän chí vaø hoàn toâng ñoà, caùc Baïn haõy
tin töôûng vaø tieáp tuïc cuoäc haønh trình.

Nguyeän xin Chuùa Gieâsu, “Thaày daïy Chaân lyù”

luoân trôï löïc cho nhöõng ai daán thaân vaøo söù meänh
Ngoân Söù vaø Muïc Töû cuûa Ngöôøi.

Trang 1
 Mong gaëp caùc Baïn taïi moät ñieåm heïn:
“Giaùo Lyù Hoàng AÂn”

Hoàng AÂn

Phaàn I
TÖÔNG QUAN GIAÙO DUÏC

Baøi 1

THAÀY – TROØ
Trang 2
 Huaán Giaùo laø caû moät söï nghieäp giaùo duïc con ngöôøi
toaøn dieän. Vì theá töông quan Thaày – Troø, Nhaø Giaùo duïc – Keû
Thuï giaùo, GLV – Hoïc Sinh chieám moät vò theá quan troïng. Ngaøy
nay ngöôøi ta noùi nhieàu ñeán töông quan caù vò, moät moái töông
quan taïo ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå GLV gaëp gôõ hoïc sinh. Coù theå
noùi ñaây laø moät ngheä thuaät cao trong giaùo duïc, bôûi GLV
theå hieän khaû naêng tieáp xuùc, ñoùn nhaän vaø hieåu maø khoâng
laøm toån thöông söï töï do vaø tröôûng thaønh cuûa hoïc sinh.
Con ngöôøi soáng coù nhau, Kitoâ höõu luoân coù töông
quan vôùi nhöõng ngöôøi khaùc. Treû em soáng coù baïn beø. Ngay
caû nhöõng ñöùa treû khoâng toát cuõng caáu keát vôùi nhau thaønh
“baêng”, nhoùm. Gaàn guõi nhau, soáng beân nhau luoân coù aûnh
höôûng hoã töông. Vaäy giöõa GLV vaø hoïc sinh haún coù moät
töông quan quyeát ñònh.

Ngöôøi vôùi ngöôøi

Thöôøng thì GLV noùi vôùi hoïc sinh. GLV ñöông nhieân
coù kinh nghieäm hôn, coù trình ñoä hôn, vì theá “khaùc” vôùi hoïc
sinh. Ñieàu naøy coù theå gaây khoaûng caùch ñaùng tieác. Vì theá
GLV caàn hieåu tuoåi taùc, moâi tröôøng soáng, hoaøn caûnh cuûa
hoïc sinh. Taàm nhìn cuûa treû ra theá giôùi beân ngoaøi tuy khoâng
roäng baèng GLV, nhöng khoâng phaûi vì theá maø baûo chuùng co
cuïm, ích kyû. Khaùc nhau thì coù.
Ñôøi soáng ñöùc tin phaùt trieån theo thôøi gian, GLV caàn
bieát truyeàn ñaït sao cho phuø hôïp, keûo mang tieáng laø “thaày
daïy” treân cao. Ñoàng haønh vôùi treû vaø hoøa nhaäp sao cho
böôùc ñöôøng taêng tröôûng tieäm tieán, haøi hoøa.
Treû caàn quan saùt vaø nhôù. Chôù daïy quaù cao sieâu.
Treû nhìn thaáy Thieân Chuùa, theá giôùi chung quanh, anh chò em
chung quanh theo kieåu cuûa chuùng, Treû coù loái soáng vôùi
Chuùa, vôùi baïn beø, trong Hoäi Thaùnh, giöõ luaät, laõnh Bí tích
theo caùch thöùc cuûa chuùng. Taøi cuûa GLV laø höôùng daãn sao
cho phuø hôïp vôùi nhaän thöùc cuûa treû.

Toân troïng con ngöôøi

Trang 3
 Thieân Chuùa toân troïng con ngöôøi. Treû raát nhaäy caûm
khi thaáy GLV toân troïng chuùng. Chôù deã coi chuùng laø “con nít
!” Ñoøi hoûi treû giöõ luaät laø ñieàu phaûi thoâi, nhöng luaät vì con
ngöôøi, cho neân nhôù ñaët con ngöôøi treân kyû luaät. Chaúng haïn
khi treû khoâng ñuùng giôø, bieát ñaâu chuùng saép xeáp phuï giuùp
cha meï vieäc gì ñoù roài môùi voäi vaõ ñi hoïc giaùo lyù, duø
chuùng raát ham hoïc giaùo lyù. Chuùng cuõng bieát ñieàu ñaáy
chöù. Vaäy chôù voäi phaït vì treû tôùi treã.
Treû deã noùi; noùi raát töï nhieân; noùi thaät loøng; nghó
sao noùi vaäy. Ñöøng coi thöôøng caùch dieãn taû cuûa treû. Ñöøng
töï aùi khi môùi nghe thaáy phaät loøng. Ñöøng quan troïng hoùa söï
vieäc khi coù sai laàm.
Treû cuõng coù nhöõng ñau khoå thaàm kín ñaáy. Caàn bieát
toû ra gaàn guõi, caûm thöông.

Treû thích ñöôïc chuù yù. Coù khi laøm troø ngôù ngaån,
nhöng laïi coù yù ñoà. GLV chôù coi thöôøng. Coù nhöõng em
khoâng thích ñi hoïc giaùo lyù. Chuùng bò cöôõng böùc. GLV caàn
laøm sao cho treû thích ñi hoïc giaùo lyù.
Treû caàn ñöôïc ñoái xöû nhö ñöùa treû, chöù khoâng nhö GLV
muoán chuùng laø.
Chính qua söï tinh teá cuûa GLV maø töông quan giöõa treû
vôùi Chuùa maïnh leân. GLV caàn bieát chìm ñi ñeå treû gaëp
Chuùa. Chính Chuùa môùi laø taát caû ñoái vôùi treû. Haõy ñeå
Chuùa haønh ñoäng vaø chinh phuïc treû.

Giaùo duïc khai phoùng

GLV phaûi giuùp treû tìm ra chính mình, trôû neân chính
mình (laø trai, laø gaùi), trôû neân kitoâ höõu. GLV soáng giöõa
treû, khoâng phaûi ñeå baét treû theo mình, bieán treû gioáng mình.
Moãi ñöùa treû laø hình aûnh “din” cuûa Ñaáng Taïo Hoùa.
GLV caàn giuùp treû töï laäp vaø töï do. Töï do ñeå trôû neân
chính mình. Töï do ñoái vôùi ngöôøi khaùc. Keå caû töï do trong
noãi sôï haõi vaø khuynh höôùng boäc phaùt cuûa chuùng. Giuùp

Trang 4
chuùng töï do hoïc bieát Thieân Chuùa laø Ñaáng giaûi phoùng
nhaân loaïi. Vaán ñeà haún chaúng deã gì. Nhöng treû caàn ñöôïc
ñoäc laäp daàn daàn; coù theå caùch suy nghó vaø soáng seõ xa daàn
GLV. Chôù hoát hoaûng. Chæ vôùi ñöùc tin saâu xa vaø tình yeâu
lôùn lao môùi giöõ ñöôïc treû trung thaønh vôùi nhöõng gì chuùng
ñaõ laõnh nhaän.

Hy voïng
Cho duø coù gì xaûy ra ñi nöõa, ngöôøi loan baùo Tin Möøng

khoâng bao giôø ñöôïc thaát voïng. Haõy tin töôûng nôi Chuùa. Ñaët
tin töôûng nôi treû. Giuùp treû vöôït thaéng khoù khaên baèng söï tin
töôûng. Luoân cho treû thaáy chuùng ta hy voïng nhieàu nôi chuùng.
Treû doát ? Nghòch ? Phaù ?… Cöù hy voïng. Nhôø coù hy voïng,
GLV seõ khoâng boû cuoäc, treû seõ bieán ñoåi.

Keát
GLV maø bieát YEÂU treû nhö Thieân Chuùa yeâu chuùng,
aét luoân kính troïng, chaêm soùc, giöõ gìn treû. GLV tha thieát
mong treû tröôûng thaønh trong töï do vaø sung maõn. Tình yeâu
luoân tin töôûng vaø hy voïng trieät ñeå.

Baøi 2

ÑOÀNG HAØNH
“Ba ngöôøi cuøng ñi treân ñöôøng, theá naøo cuõng coù moät
ngöôøi laø Thaày ta” ( Khoång Töû ).
Nhö ngöôøi Thaày, ngöôøi Anh, ngöôøi Chò, ngöôøi baïn,
GLV ñoàng haønh vôùi caùc hoïc sinh, ñoàng thôøi daãn daét
chuùng ñi vui veû, tôùi ñích an bình.

Chöùng nhaân
Trang 5
 Sao thì mình cuõng laø GLV, ñöôïc tuyeån choïn vaø sai ñi.
Chaáp nhaän thaân phaän yeáu heøn, giôùi haïn, nhöng GLV khoâng
theå khoâng bieåu loä moät phong caùch ôû möùc cao, coù trình ñoä
töông ñoái, vaø, nhaát laø coù loøng ñaïo saâu. GLV luoân daán
böôùc trong nieàm tin, vaø caùch thöùc soáng ñaïo cuûa GLV phaûi
toaùt leân chieàu saâu vaø tính tröôûng thaønh cuûa moät ñöùc tin
khoâng gì lay chuyeån noåi.
Hoïc sinh caàn ñöôïc aùnh saùng Lôøi Chuùa chieáu soi, vaø
chuùng luoân luoân raát caàn nhöõng höôùng daãn vieân laønh
ngheà, taøi ba, ñaïo ñöùc. Chaúng haïn, moät GLV sieâng naêng
tham döï Phuïng Vuï caùch soát saéng, tìm ñöôïc nieàm vui chan
chöùa khi laõnh caùc bí tích Hoøa Giaûi vaø Thaùnh Theå, thì
khoâng nhöõng mình gaëp Ñöùc Kitoâ, leõ soáng coøn cuûa söï
nghieäp GLV, maø coøn neâu göông saùng, khieán treû taâm phuïc
khaåu phuïc, phaán khôûi ñi treân cuøng moät con ñöôøng, vaø ñaït
tôùi cuøng moät muïc ñích: gaëp ñöôïc Ñöùc Kitoâ.
Moïi thôøi, nhaát laø ngaøy nay,neàn giaùo duïc gia ñình, neáp
soáng xaõ hoäi, moâi tröôøng giaùo xöù, theá giôùi tuïc hoùa ñang raát
caàn nhöõng chöùng nhaân. Hôn ai heát, nhöõng chieán só cuûa
Chuùa Kitoâ phaûi laø chöùng nhaân cuûa nieàm tin, cuûa söùc soáng,
cuûa tình yeâu.

Khai saùng
Hai moân ñeä treân ñöôøng Emmaus (Lc 24,13-35), vieân só
quan Ethiopi treân ñöôøng Gaza (CVTÑ 8,26-40) ñaõ ñöôïc khai
saùng nhôø Lôøi Chuùa vaø söï höôùng daãn cuûa ngöôøi khaùc.
Con ngöôøi ngaøy nay, ñaëc bieät caùc thanh thieáu nieân,
tuøy töøng löùa tuoåi, luoân coù nhöõng vaán ñeà. Caùc em coù
nhöõng khaùt voïng, keá hoaïch, öôùc mô; caùc em ñang troâng chôø
moät caùi gì ñoù; bao vaán naïn naåy sinh trong ñaàu oùc caùc em.
Qua Huaán Giaùo, GLV coù khaû naêng – dó nhieân vôùi ôn
Chuùa, giuùp khai thoâng, môû ñöôøng, cho caùc em thaáy “bôø
beân kia”. GLV khoâng tieán haønh söï vieäc treân maây treân gioù,
nhöng khôûi ñi töø chính loøng treû, laøm khôi daäy aùnh löûa voán
ñaõ töøng aâm æ trong taâm hoàn chuùng.
Trang 6
 Raûo qua töøng Baøi, Phaàn, Caáp Giaùo lyù, hoïc sinh seõ
tieáp xuùc vôùi suoái nguoàn ñöùc tin, ñoùn nhaän hoàng aân Ñöùc
Tin voán laø quaø taëng tuyeät vôøi Chuùa daønh cho thuï taïo beù
nhoû. Nhôø GLV, treû hoïc ñeå trôû neân moân ñeä cuûa Chuùa
Gieâsu, ñöôïc chính Chuùa Gieâsu daïy doã vaø bieán ñoåi. Cuoái
cuøng treû gaëp ñöôïc Ñöùc Kitoâ laø “ñöôøng, söï thaät, söï soáng”
(Ga 14,6), vaø ñöôïc Ñöùc Kitoâ daãn ñeán Chuùa Cha.
Neûo ñöôøng Thaùnh Kinh ñang môû roäng chaân trôøi cho
nhöõng ai muoán tìm gaëp Thieân Chuùa. Ngoaøi ra, qua vieäc
naêng laõnh nhaän caùc Bí tích caùch höõu hieäu vaø tham döï
Phuïng vuï linh ñoäng, soát saéng, am hieåu nhöõng cöû chæ, lôøi
ñoïc, baøi haùt…thì caû GLV laãn hoïc sinh ñöôïc giaùo duïc saéc
beùn trong ñöùc tin, vaø seõ cuøng nhau tieán böôùc treân ñöôøng
cöùu ñoä. Cuøng ñi vôùi nhau laø theá ñoù.

Chia seû
Ñôøi soáng caù nhaân cuûa GLV caøng gioáng Chuùa Gieâsu
bao nhieâu, aûnh höôûng ñoái vôùi hoïc sinh caøng ñaäm saâu baáy
nhieâu. Nhaát laø moät cuoäc soáng thaân gaàn vôùi Chuùa Gieâsu
seõ ñöa taâm hoàn vaøo moät cuoäc gaëp gôõ huyeàn dieäu vaø moät
söï trao ban quyeát lieät. Thöïc ra, chính Ñöùc Kitoâ Phuïc Sinh töï
maëc khaûi vaø trao ban tröôùc, ñeå chuùng ta ñaùp traû baèng phuïc
vuï vaø hieán daâng khoâng coøn tính toaùn.
Caùch thöùc chia seû soáng ñoäng phaùt xuaát töø ñôøi soáng
beân trong ñaày löûa noùng, ñaày tinh thaàn toâng ñoà truyeàn giaùo.
Vì theá, GLV khoâng ngöøng :
- Bieåu loä loøng trung thaønh vôùi ñôøi soáng hoïc sinh,
vôùi chöùng taù kitoâ höõu, vôùi Lôøi Chuùa mình gaãm suy vaø
giaûng daïy. Ñuùng laø daïy ñieàu mình tin, soáng ñieàu mình daïy.
- Tìm caùch khôi daäy höùng khôûi nôi hoïc sinh, ñeå caùc
em luoân phaán khôûi hoïc taäp, thuù vò laéng nghe Lôøi Chuùa,
tích cöïc khaùm phaù vaø ñaùp traû baèng ñôøi soáng kitoâ höõu
toát.

Trang 7
 - Ñöa ra nhöõng saùng kieán môùi qua Sinh Hoaït Huaán
Giaùo, nhaèm soi saùng taâm hoàn, môû taàm con maét vaø ñoát
chaùy traùi tim cuûa treû.

Keát
Cuøng ñi vôùi treû, GLV luoân laø höôùng daãn vieân, linh
hoaït vieân soá moät – dó nhieân laø sau Chuùa Gieâsu. Caùc baïn
mang söù meänh daãn ñöa treû ñeán vôùi Chuùa Gieâsu, vôùi Hoäi
Thaùnh, vôùi anh chò em. Treân ñöôøng ñi, GLV môø daàn ñi, vaø
noåi baät leân trong cuoäc ñôøi vaø trong loøng treû laø Gieâsu.

Baøi 3

KHÔI LÖÛA
Thanh thieáu nieân ngaøy nay ñang chìm trong theá giôùi tuïc
hoùa. Nhöõng caûm nhaän linh thaùnh ñang maát daàn, vaø moät
loái soáng khoâ khan, coù veû voâ ñaïo ñang xoùi moøn taâm hoàn
caùc em. Ai neáu khoâng phaûi laø GLV, nhöõng Ngöôøi Baïn quyù
yeâu cuûa treû, coù tham voïng khôi daäy loøng ham thích toân
giaùo nôi treû ?
Trang 8
Haõy neám
“Haõy neám thöû coi Chuùa eâm aùi döôøng naøo” (Tv 34,9).
Khaùm phaù Thieân Chuùa laø con ñöôøng cuûa Huaán Giaùo.
Hieåu thaáu loøng toát cuûa Chuùa laø coâng trình cuûa hoïc hoûi,
tìm toøi, nhaát laø yeâu meán. Ñaït tôùi nhöõng möùc ñoä aáy, con
ngöôøi seõ ñaùp traû vaø bieát ñoùn nhaän Thieân Chuùa.
GLV caàn coù kinh nghieäm ñöùc tin, theå hieän nhöõng
cuoäc gaëp gôõ caù vò vôùi Chuùa thaät thaâm saâu, thaém tình. Qua
nhöõng caûm nhaän cuûa tình yeâu, loøng toát, veû ñeïp, nieàm vui,
chia seû, tình ngöôøi, tha thöù…ñeán nhöõng buoåi lieân hoan, sinh
hoaït, theå thao, aâm nhaïc, chuyeän troø, taâm hoàn seõ traøn ngaäp
nieàm vui, caùch nhìn cuoäc soáng theâm laïc quan, vaø nhö theá
ñôøi kitoâ höõu seõ ñöôïc chieáu saùng.
Moãi giôø giaùo lyù qua ñi laø moät cuoäc heïn gaëp laïi laàn
sau ñaày ham thích. Laøm ñöôïc vaäy laø ñang khôi daäy, giuùp cho
neám ñöôïc nieàm vui theo Chuùa, phuïng thôø Chuùa, soáng cho
Chuùa. Löûa meán Chuùa cöù theá taêng daàn, taâm tình treû seõ
chuyeån bieán toát vaø caùc em seõ soáng ñaïo trong ñôøi thöôøng
moät caùch phi thöôøng. Xem ra chaúng coù gì laï kyø, nhöng ñoù
laø taùc duïng cuûa aùnh saùng coøn saùng vaø muoái coøn maën
nôi GLV.

Loøng roäng môû

GLV khoâng ngöøng noã löïc trôû thaønh chuyeân vieân
cuûa Lôøi Chuùa, cuûa ñôøi kitoâ höõu. Trong lôùp giaùo lyù, GLV
chia seû, chöù ñaâu coù ñôn thuaàn laø “noùi” hoaëc “daïy”, ñeå qua
nghe vaø thaáy, treû bieát ñaùp traû. Caùc baïn haõy nhôù laïi giaây
phuùt linh thieâng bieåu loä Taâm tình trong Dieãn tieán cuûa Tieát
Giaùo lyù (SPCB. Baøi 7. B soá 3 t.49). Noùi caùch khaùc, qua cuoäc
ñoái thoaïi trong Giôø Giaùo lyù, GLV vaø treû gaëp nhau ñeå cuoái
cuøng, gaëp Chuùa. Coù theå noùi Cao Ñieåm cuûa giôø giaùo lyù
chính laø ñaây.
Lôøi ñöôïc loan baùo laøm cho loøng roäng môû, bôûi Lôøi
coù khaû naêng giaûi thoaùt, laøm cho soáng, giuùp bieát soáng, cho
neám caûm höông vò Tình Yeâu. GLV luoân yù thöùc taàm quan
Trang 9
troïng cuûa nhöõng dieãn bieán khaùc nhau, duø raát nhoû, trong
Giôø Giaùo lyù. Ñoái dieän vôùi mình, laø nhöõng con ngöôøi
khoâng chæ coù “ñaàu”,maø coøn coù “traùi tim”. Vì theá, töø caùch
trang trí “phoøng” hoïc, loái aên maëc, cöû chæ ñeán töøng lôøi cuûa
GLV ñeàu phaûi bieát “noùi”.
“Noùi” cho con tim, noùi cho taâm hoàn, sau khi ñaõ noùi
loït qua loã tai. Vì theá, vieäc doïn baøi caån thaän, kyõ caøng laø
traùch nhieäm khoâng theå thieáu ñöôïc, nhôø ñoù coù caùi ñeå noùi,
noùi ñuùng, noùi ñieàu ñaùng noùi môùi deã “nghe”. Coøn muoán
noùi ñöôïc vôùi traùi tim treû, chính taâm hoàn GLV phaûi coù
nhöõng kinh nghieäm caù nhaân veà ñeà taøi trình baøy trong lôùp.
Soáng ñöôïc nhöõng gì mình muoán chia seû chaéc chaén taïo neàn
cho

chöùng taù vöõng chaéc, vaø ñöông nhieân seõ coù taùc duïng cao
trong loøng treû.

Ñaùp traû
Nghe ñöôïc, nghe thaáu, treû seõ ñaùp traû. Chính Thaùnh Thaàn seõ
giuùp treû tieáp tuïc khaùm phaù, thích thuù hoïc hoûi vaø tìm toøi
maø khoâng chaùn naûn, moät haêm hôû môû roäng loøng cho moät
“Ai Khaùc”. Chæ caàn Ngöôøi aáy hieän dieän laø ñuû roài. Vaâng,
Chuùa Gieâsu luoân hieän dieän trong Lôøi cuûa Ngöôøi. Chuùa
Gieâsu hieän dieän trong Thaùnh Theå. Chuùa Gieâsu hieän dieän
trong caùc bieán coá, nôi caùc baïn beø khieán treû quyeát taâm
soáng toát hôn maø khoâng ñaët naëng vaán ñeà kieán thöùc hoaëc
tình caûm öôùt aùt.
Huaán giaùo, vì theá, laø moâi tröôøng thuaän lôïi ñeå Chuùa
toû mình ra, Chuùa trao ban chính mình caùch nhöng khoâng, Chuùa
ñeán vôùi con ngöôøi, cöùu soáng con ngöôøi, yeâu thöông con
ngöôøi. Khaùm phaù ra vaø caûm nhaän ñöôïc nhö theá, khaùt voïng
veà linh thaùnh ngaøy caøng cao, tröôûng thaønh, nhôø ñoù cuoäc
soáng töôi vui , taâm hoàn bình an.

Cho löûa böøng leân

Trang 10
 Löûa ñaõ khôi leân, töø töø seõ chaùy buøng. Lôøi Chuùa seõ
daãn treû ñi töøng böôùc, giuùp caùc em vöôït khoûi nhöõng theøm
muoán theá tuïc, nhöõng hình aûnh “haáp daãn”, nhöõng sai loãi
khoù traùnh, nhöõng thieáu soùt ñöông nhieân cuûa treû. Caùc em
seõ ñi vaøo moät cuoäc xuaát haønh môùi, boû laïi ñaøng sau nhöõng
gì laø treû con, neám ñöôïc vò ngoït cuûa Lôøi Chuùa, vui soáng
ñôøi kitoâ höõu cuûa mình.

Keát
Treû em vaãn laø treû em. Choã ñöùng cuûa GLV luoân coù
giaù trò nhaát ñònh. Tuy nhieân vai troø cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn
môùi laø chính yeáu. Haõy ñeå cho Chuùa Thaùnh Thaàn khôi daäy
ngoïn löûa trong loøng treû, trong loøng chính GLV, ñeå khoâng chæ
trong giôø Giaùo lyù, maø xuyeân suoát cuoäc haønh trình ñôøi
thöôøng, taâm hoàn luoân böøng leân vì yeâu meán, traøo daâng
khaép nôi nhöõng taâm tình ngôïi khen, toân vinh, caûm taï, khaån
caàu ñoái vôùi Thieân Chuùa.

Baøi 4

VÔÙI TREÛ :
Thaân tình vaø tin töôûng
Thi haønh söù meänh, GLV ñeán vôùi moïi em hoïc sinh.
Coù em hieàn ngoan, coù em quaäy phaù, bieáng löôøi. Taát caû laø
con Chuùa, ñöôïc Hoäi Thaùnh vaø phuï huynh tín nhieäm trao phoù
cho GLV. Loøng nhieät haønh vaø thieän chí thaät cao. Tuy nhieân,
khoù khaên vaãn doàn daäp duø caùc baïn aùp duïng Sö phaïm, soaïn
giaùo aùn, theo chöông trình, giöõ kyû luaät. GLV thaân meán, caùc
baïn khoâng theå ñeán vôùi con ngöôøi baèng nhöõng thöù ñoù.
Tieân vaøn caàn söùc maïnh vaø höông vò cuûa Tình Thöông !

Trang 11
Thaân aùi vaø tin töôûng
Xa caùch chæ gaây caùch xa. Thaân aùi seõ xích laïi gaàn, vì
coù tin töôûng. GLV thöông treû laø ñieàu dó nhieân, nhöng phaûi
laøm sao ñeå treû “thaáy mình ñöôïc thöông” (Don Bosco), thaáy coù
tình thaân thöïc söï, baáy giôø treû môùi daùm gaëp, daùm noùi,
daùm phoù thaùc ñaày tin töôûng. Töøng lôøi noùi, cöû chæ, caùch
cö xöû cuûa GLV ñeàu bieåu loä söï thaân tình. “Thieáu thaân tình
thì tình thöông khoâng theå ñöôïc chöùng minh,vaø thieáu söï
chöùng minh naøy thì khoâng theå coù söï tin töôûng” (Don Bosco).
Ñeå caùc treû tin mình, mình phaûi tin treû ñaõ. Khoâng
thaân tình laøm sao coù tin töôûng.

Theá naøo laø thaân tình ?

Moät söï thaân tình trung thöïc ñeàu troâng thaáy ñöôïc, chöù
khoâng chæ yeâu baèng moâi mieäng. Treû caàn daáu hieäu, caàn
baèng chöùng toû töôøng. Toû theá naøo ñaây ?
- Moät tình thöông trong saùng, khoâng bieán caùc em
thaønh “ñoái töôïng aâu yeám”, khoâng coi caùc em nhö cuûa rieâng
mình, nhöng vui söôùng thaáy caùc em ngaøy caøng ñoäc laäp vôùi
chuùng ta vaø thuoäc troïn veà Chuùa. Khabil Gibram ñaõ noùi vôùi
baäc cha meï:” Caùc con cuûa anh chò khoâng phaûi laø con caùi
anh chò. Chuùng laø con trai con gaùi cuûa Tieáng Goïi Söï Soáng.
Chuùng nhôø anh chò. Vaø maëc daàu chuùng ôû vôùi anh chò,
chuùng khoâng thuoäc veà anh chò”. Chuùng caøng khoâng laø cuûa
rieâng moät GLV naøo.
- Moät tình thöông voâ ñieàu kieän, khoâng coù veát tích
moät söï “maëc caû”. Treû coù “khoù”, coù “lì lôïm”, coù teä, ngu
xuaån, caø chôùn ñeán ñaâu ñi nöõa, GLV phaûi luoân saün saøng
toû tình thöông vaø giöõ nieàm tin töôûng ñoái vôùi em. Phaûi bieát
hy voïng vaø ñôïi chôø, vaø coù ñuû khaû naêng chaïm traùn vôùi
chaùn naûn, thaát baïi, bieát chaáp nhaän giôùi haïn cuûa chính mình
vaø can ñaûm tieáp tuïc hy sinh cho caùc em.
Ñoâi khi phaûi söûa phaït, GLV vaãn laáy tình thöông maø
söûa sai, chöù khoâng ñeå haû côn giaän; phaûi toân troïng nhaân
Trang 12
phaåm cuûa caùc em chöù khoâng ñöôïc quyeàn haï nhuïc, beâu xaáu
chuùng.
- Moät tình thöông cöông nghò, chöù khoâng nuoâng
chieàu, buoâng thaû. Khi caàn, phaûi bieát choáng ñoái, töø choái,
aán ñònh giôùi haïn. Treû coù thoùi vaøo huøa, laøm böøa vaø laém
phen thuû ñoaïn. GLV phaûi toû cho caùc em thaáy mình khoâng
bieát sôï, saün saøng ñoái phoù vaø khoâng dung thöù nhöõng söï
böøa baõi.
Cöông quyeát khoâng coù nghóa laø haø khaéc hay haéc
aùm. GLV khoâng ñoàng loõa vôùi ñieàu sai, nhöng luoân saün
saøng ñoái thoaïi vaø tha thöù cho ngöôøi laøm sai.
- Nhaát laø moät tình thöông naëng chaát Tin Möøng.
“Yeâu nhö Chuùa yeâu” (x.Ga 13,34). Tuyeät vôøi. Yeâu nhö Chuùa
Gieâsu yeâu ! Moät tình thöông thaät cuï theå: raûo khaép neûo
ñöôøng ñeå gaëp ngöôøi queø, taøn taät, ñui muø, ñieân khuøng, toäi
loãi, treû em. Chuùa ñoùn nhaän taát caû nhöõng ai tôùi gaëp
Ngöôøi. Chuùa ñoùn nhaän vôùi loøng côûi môû, bieát chia seû,
caûm thoâng vaø chuùc phuùc.
GLV thaân meán, chaáp nhaän treû vôùi taát caû nhöõng
khaùc bieät cuûa treû, khaùc vôùi ta vaø chaáp nhaän luoân hình
aûnh maø ta coù veà ngöôøi ñoù. Khoâng thaønh kieán, khoâng
mang maëc caûm, khoâng ñeå cho aán töôïng xaáu ñaåy lui treû xa
ta. Loøng yeâu chaân tình khoâng cho pheùp GLV phaân loaïi treû
thieän caûm vaø aùc caûm. Chuùa Gieâsu ñoøi yeâu caû keû thuø cô
maø !
Yeâu nhö Chuùa Gieâsu yeâu laø taäp cho vaø nhaän.
Töôûng cho laø chuyeän deã, nhöng laém luùc ñeå ngöôøi khaùc coù
cô hoäi ñeå cho ta caùi gì maø ta bieát nhaän caùch vui veû, chaân
thaønh haún khoâng deã hôn cho ñaâu.
Yeâu nhö Chuùa Gieâsu yeâu laø yeâu tôùi cuøng, yeâu ñeán
trao ban chính maïng soáng mình, bôûi “ khoâng coù tình thöông
naøo cao caû hôn tình thöông cuûa ngöôøi ñaõ hy sinh tính maïng vì
baïn höõu cuûa mình “ (Ga 15,13).

Trang 13
Keát
Caùc GLV thaân meán, “ Ñöùc meán thì nhaãn nhuïc, hieàn
haäu, khoâng ghen töông, khoâng veânh vang, khoâng töï ñaéc,
khoâng laøm ñieàu baát chính, khoâng tìm tö lôïi, khoâng noùng
giaän, khoâng nuoâi haän thuø, khoâng möøng khi thaáy söï gian
aùc, nhöng vui khi thaáy ñieàu chaân thaät. Ñöùc meán tha thöù taát
caû, tin töôûng taát caû, chòu ñöïng taát caû “.(I Cr 13,4-7)

Baøi 5

BEÂN CAÏNH TREÛ

Thaân tình vôùi treû ñeå gaây tin töôûng. Söûa phaït ñeå
giuùp treû neân toát. Bao coâng khoù boû ra cuõng chæ vì yeâu
thöông vaø phuïc vuï. GLV döôøng nhö ñoùng vai troø thieân thaàn
baûn meänh cuûa treû. Tin töôûng trao phoù treû cho ta, Hoäi
Thaùnh, phuï huynh chaû mong cho con caùi neân ngöôøi, neân
thaùnh laø gì. Ñeå chu toaøn ñöôïc söù meänh naøy, GLV caàn bieát
soáng beân caïnh treû.

Bieát treû
GLV laø nhaø giaùo duïc. Treû khoâng chæ ñöôïc hoïc giaùo
lyù, maø qua Huaán giaùo, ñöôïc giaùo duïc neân ngöôøi, neân kitoâ
höõu toát, neân thaùnh. Töông quan giöõa GLV vôùi treû vöøa
Trang 14
thaâm saâu vöøa phong phuù veà giaù trò vaø yù nghóa. Cho neân
GLV phaûi hieåu treû, bieát treû.
Tröôùc heát, baïn khoâng theå khoâng bieát teân treû. Bieát
töø ngaøy ñaàu, bieát ngay sau khi hoïc giôø ñaàu tieân, bieát tröôùc
caû khi nhaän lôùp caøng hay. Goïi moät ñöùa treû “ñích danh” toû
thaân tình, gaây uy tín vaø chinh phuïc loøng caùch tuyeät dieäu.
Töø ngaïc nhieân, phuïc neå ñeán trìu meán, treû raát tin töôûng.
“Baïn haõy nhôù raèng trong toaøn theå ngöõ vöïng, teân goïi cuûa
moät ngöôøi laø chöõ ñeïp vaø quan troïng nhaát ñoái vôùi ngöôøi
ñoù” (Dale Garnegie).
Bieát nhöõng gì lieân quan ñeán treû: con caùi nhaø ai, hoïc
tröôøng naøo lôùp maáy, con thöù maáy trong gia ñình. Baïn thöû

nghó coi, vaøo moät ngaøy naøo ñoù, boãng döng Cha xöù hay
thaày coâ ñeán beân caïnh, vöøa mæm cöôøi vöøa noùi nhoû:
“Möøng Sinh nhaät em nheù”, oâi chao, baïn haõnh dieän sung
söôùng voâ vaøn. Khoâng moùn quaø naøo quyù baèng !

Theo saùt treû

Trong lôùp, hoïc sinh laø cuûa baïn. Ra khoûi lôùp, caùc em
vaãn laø cuûa baïn. Trong nhaø thôø, caùc em cuõng laø cuûa baïn.
Ngoaøi ñöôøng, trong gia ñình ñaâu phaûi caùc em heát laø cuûa baïn
Baïn luoân soáng gaàn beân treû trong tình thöông meán, trong
caàu nguyeän cho treû, trong caùc hy sinh vì treû khi doïn baøi, chaám
baøi. Baát cöù ôû ñaâu. luùc naøo, khi coù ñieàu kieän, baïn phaûi
giuùp ñôõ treû, nhaát laø ngaên ngöøa hoaëc baûo veä treû khoûi
ñieàu xaáu.
Ñaõ laø GLV, ñaõ laõnh traùch nhieäm ñoái vôùi treû, vieäc
theo saùt, soáng vôùi treû ñeå höôùng daãn, daïy doã, naâng ñôõ
trôû thaønh leõ soáng cuûa chuùng ta. Ñieàu naøy caøng roõ neùt
ñoái voái caùc em “khoù”. GLV phaûi “chaêm soùc” ñaëc bieät
nhöõng em naøy. “Lôi ra” laø coù chuyeän. Cho neân maét baïn
khoâng bao giôø rôøi xa chuùng, ñeán ñoä nhöõng döï tính tinh
nghòch cuûa chuùng hoaøn toaøn bò voâ hieäu hoùa.

Trang 15
 Ngoaøi ra, baïn coøn coù theå lôïi duïng thôøi cô “noùi nhoû”
vaøo tai chuùng moät hai caâu. Moïi haønh vi toát xaáu cuûa treû
ñeàu khoâng ñöôïc loït maét baïn, bôûi moät lôøi khen coù theå gaây
höùng khôûi cao, moät tieáng cheâ coù theå khieán treû ñoù maët tía
tai vaø hoái caûi, moät caâu nhaéc nhôû ñuùng luùc coù khi coøn
hieäu quaû hôn caû baøi leân lôùp daøi.

Noùi chuyeän vôùi treû

Vöôït qua haøng raøo “ngöôøi lôùn – treû con”, GLV trôû
neân baïn cuûa treû. Baïn beø thích vaø thaáy deã noùi chuyeän vôùi
nhau. Môû ñaàu baèng moät tieáng chaøo – khoâng caàn phaûi ñoøi
treû chaøo roài môùi ñaùp, caøng khoâng ñöôïc khoâng ñaùp khi
ñöôïc treû chaøo.
Moät caâu hoûi thaêm: baøi thi khoù khoâng ? Ba ñi xa veà
chöa ? Maù môùi sinh em trai hay gaùi ? AÙo môùi ñeïp thaät v.v.
vaø v.v. xem ra taàm thöôøng, nhöng coù taùc duïng giaùo duïc gheâ
gôùm. Treû thaät khoâng ngôø ñöôïc anh, ñöôïc chò löu taâm ñeán
theá. Theá roài daïy gì chuùng cuõng hoïc, baûo chi chuùng cuõng
nghe. Ngon quaù ñi chöù.
Quan taâm vaø tình thöông laøm cho gaàn nhau laø theá.
Treû laø con ngöôøi chöù ñaâu phaûi ñoà chôi. Treû ñang ôû beân
baïn nhö con, nhö em chöù ñaâu phaûi ngöôøi xa laï. Treû hay, baïn
ñaâu boû qua ñöôïc. Treû dôû, sai baïn khoâng ñöôïc pheùp laøm
ngô. AÙnh maét cuûa baïn, nuï cöôøi cuûa baïn, lôøi noùi cuûa baïn
khoâng chæ chaïm tôùi treû maø coøn ñaâm thaáu loøng treû nöõa.

Keát
Nhöõng ñieàu vöøa chia seû coù theå khieán GLV laáy laøm
“kinh” quaù. Khoâng deã laø caùi chaéc. Xin baïn löu yù laø treû em
vaãn thích hoïc ñöôïc caùch soáng trong theá giôùi ngöôøi lôùn.
Chaéc baïn seõ ngaïc nhieân khi ñoïc thaáy nhaät kyù cuûa moät em
15 tuoåi: “Con ngöôøi, moät höõu theå huy hoaøng ñöôïc thaàn linh
hoùa”. Theá neân, soáng beân caïnh treû, chuù yù tôùi treû, yeâu
thöông treû saâu xa chaân tình laø thöù khí giôùi vaïn naêng trong
taàm tay baïn.

Trang 16
 Phaàn II
AÙP DUÏNG PHÖÔNG PHAÙP SÖ PHAÏM

Baøi 6

NGUOÀN TRÔÏ LÖÏC

GLV hay noùi ñeán Phöông phaùp Sö phaïm. Nhaø giaùo
duïc naøo cuõng caàn phaûi coù nhöõng phöông phaùp. Huaán giaùo
daønh cho treû thôøi gian raát haïn heïp (1-2 tieát moãi tuaàn).Vì
theá raát caàn ñeán nhöõng phöông phaùp thích hôïp ñeå coù söï
lieân tuïc trong giaùo duïc. Moïi ngöôøi ñeàu nhìn nhaän vai troø
cuûa gia ñình, hoïc ñöôøng vaø giaùo xöù coù taàm quan troïng lôùn
ñoái vôùi vieäc thaønh hình con ngöôøi treû. Chuùng ta luoân keâu
goïi, ñoäng vieân vaø hoan ngheânh phaàn ñoùng goùp cuûa töøng
moâi tröôøng lieân quan ñeán treû.

Saùch giaùo lyù

Töø laâu, ñoái vôùi treû em, Hoûi-Thöa laø caùch thöùc giuùp
treû thuoäc baøi, nhôù baøi ñeå soáng raát höõu hieäu. Tuy nhieân,
ngaøy nay, xem nhö loái hoïc naøy khoâng coøn phuø hôïp. Treû thôøi
ñaïi muoán ñoùng vai chuû ñoäng hôn trong vieäc tìm toøi, khaùm
phaù vaø ñaùp traû. Treû muoán ñöôïc ñoái thoaïi vôùi GLV, ñöôïc
nghe chia seû vaø hoïc hoûi nôi nhöõng chöùng nhaân soáng hôn laø
nôi chöõ vieát treân saùch. Giaùo Lyù Hoàng AÂn mong ñaùp öùng
yeâu caàu thöïc tieãn naøy.

Taøi lieäu
Ngoaøi Saùch Thuû baûn cho Hoïc Vieân, GLV caàn ñöôïc
hoã trôï nhôø Giaùo aùn, Baêng nhaïc, Video…Chæ caàn löu yù:
ñaây chæ laø nhöõng phöông tieän giuùp deã hieåu deã nhôù ñeå
ñaøo saâu giaùo lyù. Dó nhieân cuõng giuùp treû thaáy thuù vò hôn

Trang 17
khi hoïc giaùo lyù. GLV caàn bieát khai thaùc caùch nghieâm tuùc
caùc taøi lieäu aáy. Nhaát laø baûn thaân taäp laøm quen vaø giuùp
treû laøm quen ngaøy moät hôn vôùi Thaùnh Kinh, ñaëc bieät Tin
Möøng.
Ngoaøi ra, GLV neân bieát taän duïng caùch khoân kheùo
caùc phöông theá sinh hoaït khaùc, chaúng haïn: ca, veõ, tranh, phim
aûnh. Nhöõng thöù ñoù deã thu huùt treû, khieán chuùng trôû neân
soáng ñoäng vaø ham hoïc. Treû coù loái dieãn taû ñöùc tin theo
kieåu cuûa chuùng, nhöng nhôø coù caùi ñeå nghe, nhìn, thaáy, taâm
trí treû ñöôïc kích thích ñeå tìm hieåu, suy nghó vaø cuûng coá “laäp
tröôøng” ñöùc tin nôi mình.

Sinh hoaït thöùc tænh

Thöïc haønh ngay sau khi hoïc, thöïc taäp caùch cuï theå seõ
laøm giaøu cho kho kinh nghieäm. GLV taïo cô hoäi (neáu ñieàu
kieän cho pheùp !) ñeå treû em tham gia Haønh Höông, tham quan,
du lòch, hoaëc ñi thaêm traïi cuøi, vieän döôõng laõo, vieän moà
coâi, hoaëc döï nhöõng leã nghi Röûa toäi, Theâm söùc haàu giuùp
treû quan saùt, töï luyeän vaø ñaït tôùi nhöõng caûm nhaän caù
nhaân coù chieàu saâu.
Tham döï moät buoåi Leã Phong chöùc Linh muïc hay Khaán
Doøng, treû seõ hieåu hôn, thích hôn ñôøi daâng hieán, ñôøi phuïc
vuï ích chung. Vieäc laøm maïnh hôn lôøi noùi laø theá. Bôûi vì qua
giaùc quan (quan saùt), treû seõ coù nhöõng suy nghó, seõ nhôù
nhieàu vaø ñem loøng yeâu thích. Ñoái vôùi GLV, sinh hoaït khoâng
phaûi chæ ñeå maø sinh hoaït – cho vui, qua giôø. Sinh hoaït nhaèm
thöùc tænh taâm hoàn, oùc saùng taïo, loøng ñaïo ñöùc.
Baàu khí linh thieâng nôi thaùnh ñöôøng, khoâng khí trong
laønh ôû mieàn queâ, caûnh thieân nhieân haáp daãn taïi caùc trung
taâm du lòch, tình thaém noàng cuûa caùc anh chò em phuïc vuï
ngöôøi ngheøo, keû giaø nua, beänh taät…thaûy ñeàu ñeå laïi
nhöõng daáu aán khoù xoùa nhoøa. Chuùng taùc ñoäng maõnh lieät
treân taâm trí treû, vaø khi tôùi thôøi tôùi buoåi, chaéc chaén seõ troå
boâng keát traùi.

Trang 18
 Nhöõng khoù khaên veà thôøi giôø, tieàn nong, söùc khoûe
trong vaán ñeà naøy quaû deã hieåu. Nhöng loøng nhieät thaønh “vì
lôïi ích traêm naêm troàng ngöôøi”, vì phaàn roãi caùc linh hoàn, vaø
vôùi ôn Chuùa, GLV quyeát vöôït thaéng gian khoù. Nhöõng gì coù
theå laøm, chuùng ta heát söùc laøm. Phaàn coøn laïi xin phoù thaùc
cho tình thöông quan phoøng cuûa Chuùa.

Thöïc taäp ôû nhaø

Treû em thöôøng khaù naêng ñoäng. Chuùng khoâng chòu ôû
yeân. Hôn nöõa neân taïo ñieàu kieän ñeå treû khoâng ôû nhöng.
Nhaøn cö vi baát thieän. Vì theá, GLV neân thöôøng xuyeân cho
baøi hoïc, baøi laøm ôû nhaø- Homework. Chuùng ta thoâng caûm
vôùi treû vì bieát treû phaûi hoïc vaên hoùa, phaûi giuùp ñôõ gia
ñình, phaûi coù thôøi giôø vui chôi, giaûi trí. Tuy nhieân thöôøng thì
veà nhaø, neáu thieáu vieäc laøm, treû seõ ñi chôi loâng boâng, gaây
aûnh höôûng khoâng toát ñoái vôùi taâm hoàn vaø cuoäc soáng.
Cho baøi hoïc, heïn laàn sau khaûo. Chaéc chaén treû seõ
hoïc baøi.
Ra vieäc thuû coâng: caét hình, caét chöõ, tìm hoa, tìm böôm
böôùm…ñeàu hoã trôï oùc quan saùt, kheùo tay, taøi phuï cuûa treû.
GLV neân cho thôøi gian thích hôïp, chæ caùch thöùc vaø khi caàn
phaûi cung caáp moät soá phöông tieän. Xin nhaéc laïi: phöông tieän
luoân laø phöông tieän. GLV bieát mình nhaém gì khi ra caùc ñeà taøi
aáy.
Khen thöôûng, ñaùnh giaù taøi ngheä ñeàu taêng theâm
phaán khôûi trong loøng treû. Vieäc cho ñieåm raát quan troïng ñoái
vôùi treû. Phaûi raát coâng baèng, vì treû hay so saùnh. Phaûi raát
chuaån xaùc vì treû thöôøng thaéc maéc.
Ñoâi khi chuùng ta quaù coi nheï moät söï vieäc nhoû nhoi,
nhö theâm hoaëc bôùt moät phaàn ñieåm. Vaäy maø coù khi laïi laø
ñaø vöôn cao hoaëc neân côù suïp ñoå cho caû moät con ngöôøi cô
ñaáy.
Moãi treû moät khaùc
Treû khoâng ai gioáng ai. Caù tính , moäi tröôøng soáng, gia
ñình ñeàu goùp phaàn vaøo söï khaùc bieät veà nhaän thöùc, caùch
Trang 19
öùng xöû, taâm lyù cuûa töøng ñöùa treû. GLV caàn luoân coù saùng
kieán giuùp treû theå hieän oùc saùng taïo, khaû naêng dieãn taû cuûa
mình.
Beà daøy kinh nghieäm ñôøi thöôøng khoâng theå khoâng
taùc duïng maïnh vaøo ñôøi soáng thieâng lieâng. Vì theá, nhôø gaàn
guõi vôùi caùc em, nhôø tình yeâu thöông tinh teá daønh cho caùc
em, vì moái quan taâm lo cho phaàn phuùc ñôøi ñôøi cuûa caùc em ,
GLV bieát cho moãi treû duøng “thöùc aên” rieâng. Coù ñöùa phaûi
nghe môùi nhôù, ñöùa khaùc phaûi thaáy môùi chòu, ñöùa khaùc
ñoøi vieát haún leân baûng, leân giaáy môùi thoûa maõn. Coù ñöùa
phaûi naëng lôøi môùi nghe !
Ñaùp öùng thoûa ñaùng cho töøng treû quaû ngoaøi taàm tay.
Tuy nhieân, GLV vaãn tìm vaø coù caùch ñeå xöû vôùi moãi em sao
cho thích hôïp vaø höõu hieäu nhaát. Söï hieän dieän cuûa baïn beø,
ngöôøi chung quanh coù aûnh höôûng lôùn trong laõnh vöïc naøy.
Voán coù xaõ hoäi tính, treû caàn coù baïn ñeå chôi, ñeå cuøng hoïc,
cuøng sinh hoaït. Khai thaùc toát khía caïnh naày, GLV coù theâm
ngöôøi hoã trôï mình raát tuyeät, bôûi “gaàn möïc thì ñen, gaàn ñeøn
thì saùng” theå naøo thì nhôø tinh thaàn taäp theå, nhôø göông toát
cuûa baïn beø, treû seõ ñöôïc ñaøo luyeän neân troø gioûi, troø ngoan,
thaønh ngöôøi.

Keát
GLV tieáp thu nhöõng caùi hay nôi töøng phöông phaùp vaø
taän duïng nhöõng khía caïnh phuø hôïp nhaát cho hoïc sinh cuûa
mình. Nhôø tính naêng ñoäng vaø taøi thích öùng, caùc phöông
phaùp vaø phöông tieän ñeàu phuïc vuï cho cuoäc soáng, cho söï
nhaän bieát Thieân Chuùa, cho nieàm tin. Taát caû nhaèm khôi daäy
vaø cuûng coá tình yeâu cuûa treû ñoái vôùi Thieân Chuùa, Hoäi
Thaùnh vaø anh chò em mình.
Nguoàn trôï löïc laø nhöõng neûo ñöôøng giuùp taêng cöôøng
söùc soáng, nieàm vui trong hoïc taäp. Chuùng ta khoâng ñöôïc ru
nguû, ñaùnh löøa vaø laøm cho treû ra bieáng löôøi. Moïi thöù ñeàu
khoâng ngoaøi muïc ñích khôi daäy, cuûng coá hoaëc haøn gaén tình
yeâu, moät kho taøng ñöôïc phong phuù nhôø nhöõng khaùm phaù,
nhöõng ñoät nhaäp, nhöõng loái soáng. Tình yeâu, khoâng ai daïy
Trang 20
cho ñöôïc. Tình yeâu, ñaây laø keát quaû cuûa bao coá gaéng vaø hy
sinh. Tình yeâu laø cho vaø ñaùp traû.

Baøi 7

GLV LINH HOAÏT VIEÂN (LHV)

Ñöùng lôùp, GLV ñoùng vai ngöôøi laøm chuû tình hình ñeå
moïi bieán chuyeån trong moät Giôø giaùo lyù coù aûnh höôûng tích
cöïc ñoái vôùi taâm hoàn vaø cuoäc soáng ñöùc tin cuûa treû. Thôøi
gian, nôi choán, nhaát laø caùc hoïc sinh ñeàu mang tính quyeát ñònh
cho böôùc tieán cuûa giôø giaùo lyù. Nhöõng khaùc bieät, nhöõng
traéc trôû, nhöõng söï coá coù theå xaûy ra…ñeàu ñoøi hoûi ñoâi
maét, ñoâi tay, mieäng löôõi vaø traùi tim cuûa GLV.
Noùi caùch khaùc khoâng gì, duø raát nhoû, thoaùt khoûi
taàm nhìn vaø moái quan taâm cuûa GLV. Sinh ñoäng hay linh hoaït
ñeàu chaïm ñeán söï soáng, ñeán taâm hoàn. GLV khoâng ñöùng
lôùp ñeå thoáng trò, cöôõng eùp, ñeå maëc. GLV coù söù meänh
phuïc vuï ñôøi soáng ñöùc tin caùc hoïc sinh, ñoàng thôøi giuùp caùc
em gaëp chính Ñaáng laø söï soáng.
Mong caùc GLV coù ñieàu kieän tham döï Khoùa Caên Baûn
LHV Giôùi Treû.
HAHG chæ xin giôùi thieäu vaøi neùt giuùp caùc baïn ñaït
hieäu naêng toát hôn treân caùnh ñoàng Tin Möøng.

Trang 21
Chuaån bò
Tröôùc ngaøy hoïc, tröôùc giôø hoïc, tröôùc luùc hoïc, GLV
phaûi nghó tôùi phoøng hoïc hay ñòa ñieåm hoïc giaùo lyù: queùt
doïn, trang trí, baøn gheá…
Baøi ñaõ ñöôïc doïn ? Ñieåm chính ? Lôøi Chuùa ? Boái caûnh
phuïng vuï, xaõ hoäi coù gì lieân quan gaàn ñeán giôø hoïc saép tôùi ?
Hoài taâm vaø caàu nguyeän ñeå coù thaùi ñoä töï tin, vöõng
vaøng, an bình vaø maïnh meõ caàn toû hieän nôi nhaân vaät chính
cuûa giôø giaùo lyù saép tôùi.

Tieáp ñoùn
GLV coù maët taïi ñòa ñieåm tröôùc giôø hoïc ít laø khoaûng
5 phuùt – neáu tôùi tröôùc sôùm hôn caùc hoïc sinh thì quaù toát.
Ñaàu xuoâi ñuoâi loït maø ! GLV coù maët, môû cöûa, tieáp ñoùn
hoïc sinh vaø caû phuï huynh (khi hoï ñöa con caùi tôùi lôùp maø
thaáy GLV ñaõ ôû ñoù, hoï yeân taâm bieát chöøng naøo).
Moät nuï cöôøi, moät aùnh maét, moät lôøi chaøo thaân aùi
ñuùng laø chaúng maát tieàn mua, nhöng coù söùc baät maïnh hôn
caû ñoàng tieàn. Hoïc sinh ví töïa khaùch haøng, tôùi cöûa haøng
maø coù caûm tình vôùi chuû aét seõ mua thoaûi maùi, mua nhieàu
nöõa laø khaùc.
Ngay caû nhöõng em tôùi treã – bieát ñaâu coù lyù do khaùch
quan, cuõng caàn ñöôïc tieáp ñoùn noàng haäu ñeå khoûi maëc caûm
hoaëc ngaïi nguøng. Dó nhieân GLV phaûi tuøy thôøi cô maø tìm
hieåu lyù do chaäm treã.
Hieåu bieát
Hieåu treû, bieát treû baûo ñaûm thaønh coâng trong vieäc
höôùng daãn. Tinh maét, tænh tai thaät coù lôïi. Taïi sao coù em
hoâm nay vui theá ? Em kia sao uû ruõ buoàn baõ theá ? Moãi em
caàn ñöôïc nhaän bieát vaø kính troïng trong con ngöôøi cuï theå,
trong hoaøn caûnh cuï theå. Laøm sao coù theå lôõ mieäng noùi chia
buoàn vôùi em ñang coù tieäc cöôùi ôû nhaø ! Söï gì seõ xaûy ra khi
baïn hí höûng chuùc möøng moät em vöøa môùi maát meï ?

Trang 22
 Moãi ñöùa treû laø moät theá giôùi thaàn tieân vaø huyeàn
dieäu. Moãi em caàn töï dieãn ñaït vaø ñöôïc nghe, ñöôïc ñoùn
nhaän, ngay caû khi em aáy khoâng bieát phaûi noùi theá naøo,
khoâng theå noùi ñöôïc moät lôøi naøo.
Noùi vaø taïo ñieàu kieän cho treû noùi
Treû khoâng theå chuù yù laâu vaø raát caàn ñöôïc hoã trôï
bôûi hình aûnh hoaëc caâu chuyeän. Vì theá GLV ñöøng ham thao
thao baát tuyeät. Vaán ñeà laø noùi leân ñöôïc nieàm tin cuûa mình
vaø cuûa Hoäi Thaùnh, chöù khoâng phaûi daøi doøng laø chaéc aên
ñaâu.
Hôn nöõa, caàn ñeå cho hoïc sinh baøy toû nieàm tin cuûa
chuùng. Noùi ra treû seõ nhôù nhieàu hôn laø chæ nghe suoâng. Vì
theá thænh thoaûng neân coù nhöõng caâu hoûi, hoaëc nhöõng phuùt
thinh laëng ñeå treû suy nghó..
Bieán hoùa
Treû mau meät, mau chaùn vì khoâng theå taäp trung laâu
giôø. Caàn bieát bieán hoùa. Khi doïn baøi ñaõ döï kieán nhöõng tình
huoáng baát traéc, neân coù saün nhöõng “moùn ruoät” ñeå cho
“aên”.

Hoûi, trao ñoåi, ñoïc Thaùnh Kinh, vieát, veõ, haùt, ñoá,
tranh aûnh, caàu nguyeän… ñeàu laø muoân vaøn caùch ñeå thay
ñoåi baàu khí, giuùp moãi em coù may maén tìm ñöôïc ñieàu mình
ñang caàn.
Ñaùnh giaù
Treû em naøo cuõng coù nhöõng thaønh töïu vaø taøi naêng
rieâng. GLV caàn bieát khaùm phaù, taän duïng vaø giuùp phaùt
trieån. Moâi tröôøng Huaán giaùo khoâng chæ coáng hieán cô hoäi
thaønh ñaït, lôùn leân vaø phaùt trieån, maø coøn taïo ñieàu kieän
thuaän lôïi ñeå treû ñem khaû naêng phuïc vuï ngöôøi khaùc.
Quan taâm, khích leä luoân môû ñöôøng cho treû vöôn tôùi.
Caàn bieát löu taâm ñeán nhöõng em ruït reø, khuùm nuùm vaø
nhöõng em raát muoán noåi leân, nhöng vì maëc caûm hay chöa tìm
ra loái thoaùt.
Trang 23
Taäp trung
Treû voán soáng ñoäng neân deã gaây roái traät töï, phaù
huûy söï yeân tónh vaø laøm aûnh höôûng ñeán caû lôùp.
GLV caàn bieát khoân kheùo nhaéc nhôû caùc em giöõ kyû
luaät, traät töï, nhaát laø yeân laëng ñeå coù theå taäp trung vaøo
vieäc hoïc, nghe giaûi thích. GLV caàn toû ra vui tính, hoøa ñoàng,
nhöng khoâng coù nghóa laø ñoàng loõa vôùi roái loaïn.
Haõy nghe caâu noùi cuûa Catherine: “Ñeå buoåi gaëp gôõ
giôø giaùo lyù ñöôïc toát ñeïp, caàn chuaån bò caùc ñoà gia vò
tröôùc: ba löôïng tình yeâu treû, hai löôïng hieåu bieát, moät löôïng
kieân nhaãn, moät nhuùm töôûng töôïng, moät chuùt haøi höôùc vaø
moät ít quyeàn bính”.

Thích öùng
Trong giaùo duïc noùi chung, trong Huaán giaùo noùi rieâng,
ñaây laø caùch chuû löïc. GLV phaûi bieát thích öùng vôùi caùc
theá heä treû, vôùi hoaøn caûnh, thôøi gian, nôi choán, vôùi tính tình,
bieán ñoåi vaø moâi tröôøng cuûa treû.
Söï vieäc khoâng deã gì luoân xaûy ra nhö chuùng ta döï
lieäu. Phaûi choïn luùc thuaän lôïi nhaát ñeå caùc em caàu nguyeän.
Chaúng haïn môùi vaøo lôùp, chöa oån ñònh xong, chôù voäi laøm
daáu; cuoái giôø hoïc, caùc em thöôøng noân nao ra veà, ñöøng haáp
taáp ñoïc kinh caùm ôn.
Thích öùng lieân tuïc khaù ñoøi hoûi ñaáy, nhöng caùc GLV
quaù bieát: söï soáng vaø loan baùo Tin Möøng ñoøi phaûi traû giaù
nhö theá. Treû khoâng chòu ngoài yeân, treû thích choïc nhau, öa
quaäy trong lôùp… nhöng chuùng phaûi hoïc. Baïn phaûi coù caùch
giuùp chuùng hoïc maø vaãn toân troïng nhöõng gì laø treû con hoàn
nhieân, deã thöông nôi chuùng.

Ñònh giaù
Tuy treû hay keâu ca vì laém baøi hoaëc baøi khoù, nhöng
chuùng raát thích laøm vieäc, vì seõ ñöôïc ñieåm, coù thöôûng. Hoïc
khoâng vì phaàn thöôûng mau qua, nhöng treû caàn ñöôïc khích leä.
Trang 24
Cho neân cho ñieåm, coù nhöõng lôøi pheâ thích hôïp seõ khieán
treû haøo höùng, ham hoïc. Khen thöôûng raát quan troïng ñoái vôùi
treû, vì khoâng chæ “moät mieáng giöõa laøng baèng moät saøng
trong beáp”, maø treû coøn thích ganh ñua, hay so saùnh. Phaûi cho
coâng baèng, hôïp lyù ñaáy.
GLV cuõng taäp ñònh giaù chính mình, vieäc ñöùng lôùp
cuûa mình sau moãi giôø giaùo lyù, ñeå hoïc hoûi, chia seû vaø ruùt
kinh nghieäm. Thaønh coâng hay thaát baïi ñeàu giuùp thaêng tieán.
Ñôïi chôø
GLV nhieät thaønh luoân coá gaéng laøm toát vai troø linh
hoaït vieân hoaëc sinh ñoäng nhoùm. Taát caû vì hoïc vieân vaø cho
hoïc vieân: ñeå cac em ñöôïc haïnh phuùc, ham thích hoïc giaùo lyù,
gaëp ñöôïc Ñöùc Kitoâ. Nhöng GLV chæ coù theå chæ ñöôøng, ñi
vôùi caùc em ñöôïc moät ñoaïn ñöôøng vaø môû loái. Ngoaøi ra,
moïi söï khoâng coøn trong taàm tay mình nöõa.
Theo saùt ñöôïc caùc em, ñoàng haønh vôùi caùc em treân
moïi neûo ñöôøng thì quaù lyù töôûng, nhöng khoâng theå ñöôïc.
Haõy giöõ ñuùng choã cuûa mình vaø bieát ñôïi chôø trong tin
töôûng, caàu nguyeän.
Mình ñaõ laøm nhöõng gì coù theå vaø phaûi laøm. Traùnh
nhöõng noãi buoàn, lo laéng baát lôïi cho cuoäc soáng vaø caùch
theå hieän nieàm tin. Nhôù caùc em, thöông caùc em thì chu toaøn
boån phaän mình caùch hoaøn haûo, doïn baøi caån thaän ñeå chuaån
bò cho dòp gaëp gôõ sau. Nieàm vui cuûa GLV seõ toàn taïi khi
mình beù nhoû daàn ñi ñeå Ñöùc Kitoâ lôùn leân trong loøng treû.

Keát :
Soáng hay cheát, coù hoàn hay “xìu” ñeàu tuyø thuoäc raát
nhieàu nôi Linh Hoaït Vieân. Khaû naêng coù haïn, taøi kheùo
chaúng theå caân, ñong, ño. Nhöng ñaõ laø Giaùo Lyù Vieân, aét
phaûi laø ngöôøi coù nhieät huyeát, coù hoàn. Vì theá, Giaùo Lyù
Vieân khoâng ngöøng tìm toøi, hoïc hoûi, töï luyeän ñeå theå hieän
toát vai troø vaø vò theá cuûa mình.

Trang 25
 Baøi 8

ÑOÂI LÔØI VEÀ HÌNH PHAÏT

Phaït maø vaãn yeâu. Vì yeâu môùi phaït. Theo Thaùnh Don
Bosco thì “neáu coù theå, khoâng bao giôø duøng hình phaït”.
Vaâng, baát ñaéc dó laém môùi phaûi phaït, bôûi moät khi ñaõ phaït,
coù caùi gì ñoù ñaåy ñöa treû ra xa chuùng ta. Chuùng sôï ? Khieáp ?
Ngaïi ? Coù moät veát thöông loøng naøo ñoù, vaø chính chuùng ta
cuõng thaáy “bieát theá ñöøng phaït”. Tuy nhieân, ñoái vôùi treû,
hình phaït laø chuyeän ít khi traùnh ñöôïc.

Phaït hay tha ?

Theo Don Bosco:” Ñöøng laïm duïng caùc hình phaït. Ñoái vôùi
hoïc sinh, hình phaït laø baát cöù ñieàu gì ta duøng ñeå phaït: ñoâi khi
chæ moät caùi nhìn ñaõ ñuû laøm treû em baät khoùc, bôûi noù caûm
thaáy khoâng coøn aùnh maét cha meï aâu yeám”. Chæ khi ñaùng
phaït môùi phaït: coá vi phaïm, laøm ñieàu xaáu. Ñöøng phaït vì
thaáy mình bò xuùc phaïm, bò choïc töùc, bò choáng ñoái. Phaït nhö
ñeå traû thuø laø hoûng.
“Moät caùi nhìn laïnh nhaït coù khi hieäu quaû hôn moät caùi
taùt. Khen ngôïi moät coâng taùc ñöôïc chu toaøn töû teá, traùch
maéng khi cheånh maûng, nhö theá ñaõ laø hình phaït hay phaàn
thöôûng roài. Khoâng bao giôø ñöôïc söûa loãi vaø phaït nôi coâng
coäng, nhöng ôû nôi rieâng vaø xa ñoàng baïn, tröø nhöõng tröôøng
hôïp raát hoïa hieám. Neân nhôø lyù trí vaø toân giaùo ñeå giuùp
hoïc sinh nhaän ra laàm loãi cuûa mình, nhöng phaûi heát söùc
khoân ngoan vaø kieân nhaãn” (Don Bosco).

Nhö theá, neân phaït hay neân tha ?

Minh hoïa
ÔÛ tuoåi 12, Luy Lasagna laø moät ñöùa treû raát sinh
ñoäng. Nhöõng ngaøy ñaàu soáng vôùi Don Bosco taïi Nguyeän Xaù
Trang 26
ôû Toârinoâ, caäu ñöôïc coi nhö moät sôïi chæ caàn phaûi ñem se
laïi, vì caäu baát kham chaúng khaùc gì moät con ngöïa tô; khoâng
theå ôû yeân ñöôïc. Tröôùc ñaây chöa ñöôïc ai daïy doã, neân caäu
raát gheùt nhöõng raøng buoäc cuûa kyû luaät. Don Bosco theo doõi
caäu vôùi caëp maét chaêm chuù vaø vôùi loøng kieân nhaãn toät
baäc.
Moät hoâm, chaäp toái, vì quaù nhôù nhaø, Luy Lasagna
troán khoûi Toârinoâ, ñi boä suoát ñeâm veà laøng Montemagno.
Cha meï caäu raát ngaïc nhieân, vaø saùng hoâm sau laäp töùc daãn
caäu trôû laïi Toârinoâ. Don Bosco töôi cöôøi tieáp nhaän laïi caäu
beù; Ngaøi khoâng ñaû ñoäng gì tôùi vieäc caäu boû troán. Ngaøi
khích leä caäu can ñaûm vaø, coøn cho caäu moät caùi baùnh ngoït.
Neùt maët ñang hôøn doãi boãng loùe leân moät nuï cöôøi.
Chuù ngöïa tô baát kham aáy sau naøy trôû thaønh giaùm muïc.

Hình phaït phaûi hôïp lyù

“Ñoâi khi phaûi phaït. Thaät ñaùng tieác ! Nhöng haõy hoaõn
laïi bao laâu coù theå. Haõy laøm cho caùc hình phaït ñöôïc hôïp lyù.
Ñieàu caàn laø laøm cho treû em bieát chaáp nhaän caùc hình phaït
ñoù. Vì theá, haõy laøm sao ñeå noùi vôùi coõi loøng em. Ñöøng haï
nhuïc… Ñöøng töùc giaän. Traùnh lôøi laïnh luøng hay cöùng raén.
Haõy ñôn sô noùi vôùi em coù loãi: “Toâi khoâng haøi loøng veà
em”. (Don Bosco)
Phaït maø treû chòu laø mình ñaùng phaït môùi hay. Baáy
giôø treû khoâng oaùn haän, khoâng nuoâi caêm thuø. Treû xoùt xa
vì xuùc phaïm ñeán ngöôøi yeâu thöông noù. Noù muoán thoâi
khoâng daùm nhö theá nöõa. Chuùng ta ñaâu muoán phaït, nhöng
chæ vì thöông. Treû maø hieåu tôùi möùc ñoù thì coøn cheâ vaøo
ñaâu ñöôïc.
Bò cha meï phaït, treû deã boû qua. Bò chuùng ta phaït, maø
neáu laø oan öùc, thì treû khoù loøng queân noåi. Vì caêm thuø, cöûa
loøng treû ñoùng laïi hoaøn toaøn, baây giôø seõ voâ phöông cöùu
chöõa!

Keát
Trang 27
 Töø choái loøng öu aùi laø moät loái phaït. Moät caùi nhìn
laïnh nhaït coù khi hieäu quaû hôn moät caùi taùt. Phaït maø khoâng
haï nhuïc. Tuyeät ñoái traùnh ñaùnh ñaäp. Toaøn laø nhöõng caùch
Don Bosco aùp duïng raát höõu hieäu trong Heä Thoáng Döï Phoøng
cuûa Ngaøi.
Chaéc caùc GLV cho raèng nhö theá thì khoù quaù. Ñuùng
vaäy. Nhöng ñaâu coù tình yeâu thì chaúng coøn gì khoù nöõa.

Phaàn III
AÙP DUÏNG THEO TAÂM LYÙ LÖÙA TUOÅI
( Neân oân laïi Phaàn III – HAHG I – SÖ PHAÏM CAÊN BAÛN )

Baøi 9

CHUYEÅN BIEÁN TAÂM LYÙ NÔI

TREÛ
Thöû moät kinh nghieäm: ngaém nhìn caùc böùc hình chuïp
töø nhoû tôùi lôùn: beù xíu: trong tay meï, chaû bieát gì. Leân ba:
thaùi ñoä quyeát ñònh ñöùng caïnh cha. Naêm tuoåi: quaû bong
boùng treân tay. Taùm tuoåi: coù daùng, linh lôïi beân caïnh moät
ñöùa baïn. Möôøi hai: côõi xe, moät chaân choáng ñaát, troâng haøi
hoøa ra pheát. Roài ñeán tuoåi ñaày xaùo troän: vuïng veà, chaân tay
thöøa thaõi, ngoâng ngheânh, baát caàn. Nay hai möôi: sao maø
baûnh bao, töôi cöôøi theá !
Ñoåi thay theo thôøi gian, naêm thaùng, nhöng luoân luoân laø
caëp maét to aáy, haàu nhö vaãn caùi nhìn aáy. Duø laø vaãn caëp
maét to aáy, vaãn caùi nhìn aáy, theá maø coù veû nhö chaúng phaûi
caäu Ba, coâ Hai aáy hoài naøo.

Chính xaùc, ñuùng

Trang 28
 Ñoái vôùi treû em, hình aûnh chuùng ta choïn, caâu chuùng ta
traû lôøi phaûi chuaån xaùc, raát ñuùng. Nhöõng gì treû thaáy, nghe,
ñaëc bieät töø GLV, seõ ôû laïi maõi trong trí treû. YÙ töù keûo mai
ngaøy lôùn leân chuùng cho laø bò ñaùnh löøa.
Thaùi ñoä côûi môû, deã meán, deã thöông nhöng khoâng
thieáu cöông quyeát cuûa GLV; Baàu khí trong laønh cuûa tình beø
baïn, trong gaëp gôõ nhöõng ngöôøi ñoàng trang löùa; Moâi tröôøng
sinh hoaït ñaäm tình baùc aùi töïï nhieân, khoâng goø boù, khoâng
cöôõng böùc; Nhöõng laàn tham döï Phuïng vuï caùch soáng ñoäng,
vui töôi, soát saéng – khoâng quaù daøi… ñeàu laø nhöõng “moùn”
raát ngon trong vieäc giaùo duïc treû.
GLV khoâng chæ giuùp treû hoïc, maø coøn caàn giuùp caùc
em soáng. Nhöõng gì tieáp thu ñöôïc, nhöõng kinh nghieäm soáng
thôøi thô aáu, ôû tuoåi thieáu nhi, luoân laø haønh trang voâ cuøng
quyù giaù cho ngaøy mai. Vôùi tuoåi ñôøi, treû seõ chín chaén,
tröôûng thaønh, vöõng böôùc treân ñöôøng ñöùc tin.
GLV caàn coù ñeå coù theå cho. Cho neân, vieäc thaêng tieán
baûn thaân, caäp nhaät sö phaïm, trau doài kieán thöùc giaùo lyù,
phong phuù hoùa ñôøi noäi taâm luoân böùc thieát vaø môû ñöôøng
cho GLV ñi vaøo ñöôïc con ngöôøi vaø theá giôùi cuûa treû.
Giuùp treû lôùn daàn
Daãn caùc em ñi tham quan moät phoøng trieån laõm, moät
trung taâm du lòch hay vieáng moät di tích lòch söû, höôùng daãn
vieân hoaït baùt vaø thoâng suoát laø linh hoàn cuûa buoåi sinh
hoaït. Treû ñöôïc höôùng daãn toát seõ gaët haùi nhieàu thaønh quaû
boå ích.
GLV laø höôùng daãn vieân cuûa treû. Ñi vaøo kho taøng
giaùo lyù ñaâu phaûi moät sôùm moät chieàu maø bieát heát ñöôïc.
GLV phaûi bieát nhieàu, nhöng tuøy cô trình baøy, gæai thích. Tuy
nhieân, ñeå treû coù theå lôùn daàn, chuùng caàn taäp bieát döøng
laïi ñeå laéng nghe, chieâm ngaém, suy nghó.
Treû phaûi lôùn daàn vôùi söï hieän dieän cuûa ñoàng baïn,
vôùi veû ñeïp cuûa thieân nhieân, vôùi söï nhí nhaûnh cuûa loaøi
vaät, vôùi söï phuïc vuï ñaày töôi vui, höùng khôûi. GLV khoâng
Trang 29
ñöôïc queân: caàu nguyeän laø con ñöôøng raát chaéc chaén giuùp
treû lôùn leân vaø vöõng maïnh trong ñôøi soáng thieâng lieâng, ñôøi
kitoâ höõu.
Chieàu kích caù nhaân
Chöùng taù cuûa GLV, phöông phaùp truyeàn ñaït, hoã trôï
cuûa caùc phöông tieän cuï theå raát caàn thieát, nhöng khoâng thay
theá oùc saùng taïo vaø loøng quaûng ñaïi cuûa treû.
Neáu thaønh coâng trong vieäc daãn ñöa treû vaøo phuùt Cao
Ñieåm, ñeå chuùng töï ñaùp traû döôùi taùc ñoäng cuûa ôn thaùnh
vaø söï soi daãn cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn (xem SPCB, baøi 7, B 3),
GLV goùp phaàn khoâng nhoû vaøo söï tröôûng thaønh caù nhaân nôi
treû.
Nghe veà nhaân ñöùc maø treû bieát vöôït ra khoûi chính
mình ñeå töï quyeát taâm taäp cho baèng ñöôïc - ít laø coù moät
khaùt voïng chaân thaønh, thì cuõng ñaùng giaù roài. Ngöôïc laïi, khi
nghe noùi veà toäi loãi maø treû thaéng ñöôïc chính mình ñeå cöông
quyeát söûa hoaëc traùnh xa – ít ra thaät söï muoán theá, thì cuõng hy
voïng khaù roài.
Vaán ñeà laø phaûi ñeå cho treû caûm nhaän ñöôïc, thích
ñieàu toát ñeå thöïc hieän, gheùt caùi xaáu ñeå traùnh xa. Baøi giaûi
thích cuûa GLV vaø nhöõng gì lieân quan trong Tieát giaùo lyù ñeàu
khoâng ngoaøi muïc ñích ñoù. Vaø, cuoái cuøng, Chuùa Gieâsu laøm
chuû, lôùn leân trong taâm hoàn treû.

Keát
Nghe moät traêm, treû nhôù möôøi. Thaáy moät traêm coù
theå nhôù hai möôi. Noùi vaø laøm moät traêm, treû giöõ laïi ñöôïc
tôùi baûy möôi ñaáy. Möùc ñoä naøy coøn tuøy thuoäc töøng em,
töøng löùa tuoåi. Nhöng ñieàu chaéc chaén laø: nôi treû, trong ñoåi
thay coù caùi gì khoâng thay ñoåi. Giöõa nhöõng caùi khoâng thay
ñoåi, nhieàu ñieàu ñaõ ñoåi thay. GLV caàn môû to caû maét laãn
taâm hoàn ñeå thaáy, gaëp gôõ vaø ñoái xöû vôùi töøng treû em
moät.

Trang 30
 Baøi 10

HOÏC SINH “KHOÙ”

Hôn moät laàn chuùng toâi nghe caùc GLV phaøn naøn: “Em
aáy thaät chòu heát noåi !”. Ñuùng. Vaø vì chòu heát noåi neân ñaâm
naûn. Khoå nöõa laø chuùng laøm hoûng caû lôùp cuûa mình. Chæ vì
moät hai em “quaäy” maø caû lôùp roái leân.
Chaû leõ boû cuoäc ? Coøn phaàn lôùn ngoan hieàn ñaáy
khoâng ngon sao ? Coù bao giôø baïn taï ôn Chuùa ñaõ ban cho lôùp
baïn nhöõng ñöùa deã thöông ñeán theá khoâng ? Baây giôø chæ vì
moùn “quaø”ø khoâng maáy haáp daãn naøy maø mình ngaùn tôùi
coå?
Ñöøng bao giôø ñaùnh maát nieàm hy voïng. Chìa khoùa laø
ñaây, baïn aï.

Hieåu treû
Ñöùa treû khoù gaây phieàn haø cho caû ñaùm. Nhöng chính
noù khoâng hieåu taïi sao. Chính noù khoå taâm khoâng ít vì thaáy
mình bò taåy chay, xua ñuoåi. Noù nghe ngöôøi ta baûo noù quaäy
phaù, hoãn laùo, löôøi bieáng… nhöng chính noù laïi thaáy mình
ñaâu ñeán noãi gì ñaâu.
Coù ñöùa phaûi chòu caûnh gia ñình tan vôõ, soáng vaát
vöôûng, mang nhieàu maëc caûm, cho neân ít daùm ñeán lôùp, khoù
soáng hoøa ñoàng vôùi caùc baïn. Chuùng tuûi thaân tuûi phaän,
neân soáng coâ laäp, nhuùt nhaùt.
Hôn ai heát, GLV caàn hieåu thaáu taâm traïng, hoaøn caûnh
cuûa hoïc sinh. Coù em nghòch thaät ñaáy, nhöng chaéc chöa ñeán
noãi laøm long trôøi lôû ñaát; coù em chaúng maáy khi thuoäc baøi,
bieát ñaâu ôû nhaø khoâng coù chuùt thôøi giôø raûnh; coù em haän
GLV, giaän baïn beø vì ôû nhaø bò ñoái xöû baát coâng; coù ñöùa
raát hung haõn, hôû ra laø coù chuyeän, vì noù bò ngöôïc ñaõi, bò
coi thöôøng.
Trang 31
 Ngöôøi lôùn thöôøng cho treû con theá naøy theá kia, chæ vì
chuùng khoâng gioáng hoï chuùt naøo trong caùch cö xöû, aên noùi.
Treû con maø ! Coù hieåu chuùng môùi deã thoâng caûm, deã tôùi
gaàn vaø cho treû thaáy mình ñöôïc baûo veä, ñöôïc quyù meán, toân
troïng.

Khoù khaên bôûi ñaâu ?

Raéc roái treû gaây ra, traàm troïng hay nheï, ñeàu baét
nguoàn töø lòch söû caù nhaân, gia ñình hoaëc xaõ hoäi. Döôøng nhö
treû phaûi chòu traän ñeå ñeán noâng noãi naøy. Khoâng ñöôïc
höôûng tình yeâu sung maõn, söùc khoûe yeáu keùm, taät nguyeàn,
hoïc keùm, gia ñình xaùo troän, xaõ hoäi baêng hoaïi… ñeàu laø
nhöõng yeáu toá aûnh höôûng khoâng nhoû treân tính tình cuûa treû.
Caû lôùp, nhaát laø GLV coù theå cöùu vaõn neáu bieát ñoùn
nhaän treû nhö chuùng laø, vaø döïa vaøo tình baïn coù theå khieán
treû vöôït qua ñeå hoøa nhaäp vaøo cuoäc soáng töôi vui, deã chòu.

Thaùi ñoä
Ñieàu toái caàn laø khoâng ñeå cho ñöùa treû bò haát ra
khoûi taäp theå. Ñau oám, noù caàn tôùi thaày thuoác. Coù loãi, noù
caàn ñöôïc thöù tha. Luoân tìm caùch, vaø chaéc chaén coù caùch.
GLV coù theå lieân heä vôùi gia ñình, tìm söï quan taâm vaø
hôïp taùc. Coù theå gaëp chính ñöông söï thay vì traùnh neù, xua
ñuoåi. Coù theå nhôø ñoàng nghieäp hay ngöôøi coù uy tín trong
giaùo xöù hôïp taùc, giuùp ñôõ hoaëc taïm thôøi thay theá mình.

Caùc baïn trong lôùp neân ñöôïc nhaéc nhôû ñeå thoâng
caûm vôùi baïn mình, vaø môû caùnh cöûa cho baïn tôùi chôi, troø
chuyeän. Laø naïn nhaân, caùc em seõ ñau khoå ñeán theá naøo.
Vaäy coù neân ñeå cho baïn mình rôi vaøo tình traïng xoùt xa caû
hoàn laãn xaùc nhö theá khoâng !
Rieâng ñöùa treû bò lieät vaøo loaïi “khoù” caàn ñöôïc naâng
ñôõ toái ña, taïo ñieàu kieän vöùt boû raøo töôøng ngaên caùch, vaø
baèng moïi caùch ñöa em trôû veà vôùi taäp theå. Chính taäp theå
coù theå laøm ñöôïc nhöõng ñieàu maø GLV boù tay.
Trang 32
Tình yeâu laø taát caû
Ñôøi soáng choàng cheùo nhöõng thaát baïi vaø thaønh
coâng. Nhöng thaát baïi coù khi laø meï thaønh coâng. Ñöùa treû
“khoù” khoâng laø chuyeän ñaùng möøng, nhöng chöa ñeán luùc
chaám döùt ñôøi ñôøi. Tình yeâu seõ laøm tan bieán möa söông,
haøn gaén veát thöông, khôûi löûa cho than ñen.
Moïi ñöùa treû caàn tình thöông. Chuùng phaûi ñöôïc thöông,
ñöôïc yeâu. Caây coät vöõng chaéc ñeå moät cuoäc ñôøi khoâng bò
ñoå laø tình yeâu. Chieác phao cöùu maïng ñeå moät cuoäc ñôøi
khoâng bò nhaän chìm xuoáng nöôùc laø tình yeâu.
Duø theá naøo, ñöùa treû laø moät con ngöôøi, moät hình
aûnh cuûa Thieân Chuùa, moät ñoái töôïng cuûa ôn cöùu chuoäc.
Chaéc chaén Chuùa Gieâsu yeâu thöông nhöõng ñöùa treû “khoù”,
yeâu caùch ñaëc bieät nöõa laø khaùc. Hieän thaân cuûa Chuùa
Gieâsu trong lôùp giaùo lyù, GLV khoâng coøn löïa choïn naøo
khaùc ngoaøi soáng cho tình yeâu, cheát cho tình yeâu. Yeâu treû
khoù yeâu môùi thaät ñaùng yeâu chöù.

Keát
Thaáy moät ñöùa treû ñi khaäp khieãng, troâng roõ buoàn
cöôøi; bieát em khaùc nhìn ñoâng thì thaáy taây, ñuùng laø ñöôïc
xeáp vaøo haïng “nhaát leù”; coù em thì muoán noùi maø chaû ai
hieåu noåi, vì maéc chöùng caø…caø…caø…laêm. Nhöõng em dò
daïng, khuyeát taät ñaùng ñöôïc meán thöông, chaáp nhaän chöù
khoâng ñöôïc bieán thaønh troø cöôøi cho chuùng baïn. Ai maø
thaáu ñöôïc loøng nhöõng em ñoù ñeïp ñeán möùc ñoä naøo.
Vì theá, ñöøng voäi keát luaän veà treû khoù. Chôù boû rôi
caùc em.. Söù meänh cuûa GLV laø khai saùng, laøm cho soáng.
Gaëp nhöõng treû “khoù”, GLV haõy nhìn vaøo chính mình vaø
khieâm nhöôøng nhìn nhaän giôùi haïn, loãi laàm, thieáu soùt cuûa
mình ñeå bieát nuoát ñi nhöõng chua cay, ñau ñôùn treû “khoù” gaây
ra.
Laø khí cuï cuûa bình an, cuûa tình yeâu, GLV saün saøng
chaáp nhaän phaàn thua thieät ñeå cöùu laáy nhöõng keû Chuùa göûi
ñeán cho mình.
Trang 33
 Phaàn IV
“ ÑIEÅM HEÏN ” CUÛA GLV

Baøi 11

LOØNG MOÄ MEÁN

Tình thöông meán treû, tinh thaàn haêng say phuïc vuï treû
khieán loøng GLV luoân baên khoaên veà treû trong ñôøi thöôøng
cuûa moät kitoâ höõu. Daàu muoán daàu khoâng, chuùng ta ñaâu coù
theå ôû beân caïnh treû maõi ñöôïc. Nhöng chaéc chaén khoâng moät
GLV naøo laïi khoâng muoán hoïc sinh cuûa mình luoân laø nhöõng
treû ngoan, toát. Giaùo duïc loøng moä meán ñoái vôùi Chuùa
Gieâsu Thaùnh Theå, vôùi Meï Maria, vôùi Hoäi Thaùnh seõ giuùp
chuùng ta an taâm hôn.

Yeâu Chuùa Gieâsu Thaùnh Theå

Haún moãi GLV phaûi coù kinh nghieäm caù nhaân veà giaù
trò cao caû cuûa vieäc naêng laõnh nhaän caùc Bí tích, ñaëc bieät Bí
tích Hoøa Giaûi vaø Thaùnh Theå, môùi nhìn ra taàm quan troïng
Trang 34
cuûa ñeà taøi naøy. Chuùa Gieâsu laø trung taâm cuûa caùc Bí tích,
cho neân loøng yeâu meán Chuùa Gieâsu laø chìa khoùa môû vaøo
ñôøi soáng an bình, töôi vui, haïnh phuùc.
Moät thieáu nieân bieát naêng xöng toäi ñaøng hoaøng töû
teá – caùc em caàn ñöôïc GLV neâu göông vaø khuyeán khích, chaéc
chaén sieâng ñi leã vaø hieäp leã soát saéng. Thöôøng xuyeân caøng
hay, baèng khoâng ít ra vaøo caùc dòp leã lôùn, leã boån maïng,
ngaøy sinh nhaät cuûa caùc em, ñöôïc höôùng daãn vaø taïo ñieàu
kieän thuaän lôïi, caùc em bieát ñi xöng toäi, döï leã vaø hieäp leã,
laøm sao ôn Chuùa khoâng taùc ñoäng, bieán ñoåi vaø naâng ñôõ caùc
em ñöôïc ?
Chuùa Gieâsu laø baïn cuûa caùc em. Thaùnh Theå Chuùa
laø löông thöïc thaàn thieâng. Loøng yeâu Chuùa Gieâsu Thaùnh
Theå chaéc chaén giuùp caùc em neân kitoâ höõu toát, soáng töôi
vui, baùc aùi, quaûng ñaïi vaø thaùnh thieän.
Moät thieáu nieân ñaïo ñöùc vaø moä meán Chuùa Gieâsu
Thaùnh Theå luoân coù ñuû ôn ñeå thaéng ma quyû.

Meán Meï Maria

Chuùa Gieâsu laø ñöôøng, söï thaät, söï soáng (Ga 14,6).
Meï Maria luoân daãn con caùi Meï ñeán vôùi Chuùa Gieâsu.
GLV phaûi bieát daønh cho Meï moät vò trí xöùng ñaùng trong
ñôøi kitoâ höõu vaø trong ñôøi phuïc vuï cuûa mình. Söï hieän dieän
cuûa Meï taïi tieäc cöôùi Cana (x. Ga 2, 1-11) vaø döôùi chaân thaäp
giaù(x. Ga 19, 25-27) ñuû ñeå chuùng ta thaáy mình caàn coù Meï.
Chính mình, roài khoâng ngôùt nhaéc nhôû, ñoäng vieân,
khuyeán khích treû naêng laàn haït Maân Coâi, soát saéng möøng
caùc leã kính Meï, nhaát laø baét chöôùc Meï soáng vaâng theo yù
Chuùa, soáng yeâu thöông, khieâm nhöôøng, trong saïch. Bao nhaân
ñöùc tuyeät vôøi cuûa Meï luoân mang tính thôøi ñaïi cao ñoái vôùi
treû em ngaøy nay.
Nhöõng dòp vieáng Ñaøi, Toøa Ñöùc Meï, tham quan trung
taâm haønh höông mang daáu aán tình Meï ñoái vôùi nhaân loaïi…
ñeàu laøm taêng loøng yeâu Meï vaø chaéc chaén ñöôïc Meï chuùc
Trang 35
phuùc, ban ôn, phuø hoä, cheû chôû. Chuùng ta ñöøng sôï daïy treû
toân suøng Meï.

Yeâu meán Hoäi Thaùnh

Laø chi theå cuûa Hoäi Thaùnh, GLV hieåu roõ yù nghóa vaø
giaù trò cuûa baûn thaân mình. Chuùng ta caàn laøm soáng laïi trong
treû yù thöùc veà Hoäi Thaùnh, nieàm töï haøo vì mình thuoäc veà
Hoäi Thaùnh, vaø moái baän taâm phaûi goùp phaàn xaây döïng
Hoäi Thaùnh.
Ñaëc bieät nhöõng gì lieân quan ñeán Hoäi Thaùnh caùch
tröïc tieáp vaø cuï theå raát neân ñöôïc phoå bieán cho caùc em: noùi
cho treû bieát veà Ñöùc Thaùnh Cha, veà Ñöùc Giaùm Muïc Giaùo
phaän, veà Cha xöù, caùc Thaày, caùc Dì, veà Ôn goïi Linh muïc,
veà ñôøi tu trì haún khoâng vì caù nhaân nhöõng con ngöôøi hay toå
chöùc, maø qua ñoù, caùc em tham döï vaøo ñôøi soáng Hoäi
Thaùnh höõu hình, thaáy mình coù lieân quan ñeán vaø theâm loøng
yeâu meán Hoäi Thaùnh.
Nhöõng giaùo huaán cuûa Ñöùc Thaùnh Cha, Thö Chung
cuûa Ñöùc Giaùm Muïc, caùc nhaén nhuû cuûa Cha xöù luoân laø
nhöõng tö lieäu quyù hoùa laøm cho treû thaáy mình ñang tham gia
vaøo söùc soáng cuûa Hoäi Thaùnh. Thieát töôûng vôùi tuoåi ñôøi,
caùc em taêng daàn yù thöùc, soáng ñaïo toát hôn, tham gia caùc sinh
hoaït chung maïnh hôn, vaø, vôùi ôn Chuùa, seõ quaûng ñaïi hôn
ñaùp traû tieáng Chuùa môøi goïi.
Keát
Neáu moãi GLV heát loøng suøng kính Chuùa Gieâsu Thaùnh
Theå, yeâu meán Meï Maria vaø Hoäi Thaùnh, ñoàng thôøi trôû neân
toâng ñoà nhieät thaønh truyeàn baù loøng suøng moä nôi caùc hoïc
sinh cuûa mình, chuùng ta tin chaéc baàu khí ñaïo ñöùc seõ bao truøm
giaùo xöù, aûnh höôûng ñeán gia ñình, xaõ hoäi vaø cuoäc soáng cuûa
moãi ngöôøi.

Trang 36
 Baøi 12

SOÁNG PHUÏNG VUÏ

Trong cuoäc soáng, coù raát nhieàu “leã” lieân quan ñeán
chuùng ta: sinh nhaät, boån maïng, ngaøy nhaø giaùo, quoác khaùnh,
naêm môùi, trung thu, ma chay, cöôùi hoûi… Theá roài chuùc
möøng, thaêm vieáng, taëng quaø, ca haùt, tieäc tuøng, mua saém, ñi
chôi… ñaõ ñeå laïi cho caù nhaân hoaëc nhoùm nhöõng kyû nieäm
khoù queân.
Ñôøi kitoâ höõu coøn ñöôïc ñaùnh daáu bôûi nhöõng cöû
haønh khoâng chæ ñaày aán töôïng, maø coøn phong phuù yù nghóa
vaø giaù trò thieâng lieâng. Caùc Leã trong Naêm Phuïng Vuï, caùc
cöû haønh Bí Tích, caùc dòp Haønh Höông, Tónh Taâm, Leã Möøng
ñeàu cuûng coá ñöùc tin, naâng cao taâm hoàn, naâng ñôõ cuoäc
soáng.
Soáng vaø giuùp hoïc sinh soáng Phuïng Vuï cho thaät toát
phaûi laø öu tieân haøng ñaàu cuûa GLV.

Nieàm vui
Tröôùc nhöõng Ñaïi Leã, caàn taïo baàu khí phaán khôûi
mong chôø. Ngoaøi vieäc trang trí, côø quaït, taäp taønh, chuùng ta
hoïc höôùng veà beà trong, chuaån bò taâm hoàn baèng tuaàn tam
nhaät, cöûu nhaät, tónh taâm, xöng toäi cuøng vôùi vieäc tích cöïc
tham gia coâng taùc, ñoùng goùp. Ñaây laø cô hoäi ñi töø nieàm vui
beân ngoaøi ñeán nieàm vui baát taän trong loøng.
Vaø ngaøy leã ñeán, töøng ñoaøn ngöôøi lôùp lôùp ñoå xoâ
veà nhaø thôø Giaùo xöù, Giaùo haït hoaëc nôi cöû haønh, laøm sao
ñöùc tin ñöôïc boài döôõng, tinh thaàn taäp theå leân cao, tình lieân
ñôùi beàn chaët, vaø ñôøi kitoâ höõu noùi chung theâm sung maõn.
Dó nhieân caàn bieát thoaùt ra khoûi tính naëng hình thöùc,
ñeå nhôø nhöõng toå chöùc trang troïng beà ngoaøi, con ngöôøi ñi
vaøo chieàu saâu vaø ñaït hieäu quaû thöïc söï cho phaàn linh hoàn.

Trang 37
Gaëp gôõ
Caùc Ngaøy Leã laø nhöõng cô hoäi gaëp gôõ ñaäm tình saâu
saéc. Trong nieàm haân hoan, chuùng ta tìm ñeán Thieân Chuùa;
baøy toû loøng thôø kính, caûm taï; daâng lôøi khaån caàu tha thieát,
tin töôûng; saùm hoái, canh taân, ñoåi ñôøi. Thöïc söï chuùng ta
ñöôïc gaëp Chuùa. Söï vui söôùng toaùt ra töø nuï cöôøi, caâu noùi,
cho ñeán aùo quaàn saïch ñeïp.
Hôn nöõa, ñöôïc gaàn guõi anh chò em cuøng moät nieàm tin,
hoøa nhaäp vaøo trong baàu khí soát saéng, trang troïng, vui töôi,
chuùng ta gaëp nhau, gaëp gôõ Lôøi Chuùa.
Qua nhöõng cöû haønh trang nghieâm, nhöõng ñaùp traû
soáng ñoäng, lôøi kinh soát saéng, baøi haùt aâm vang taän taâm
hoàn, nhöõng phuùt thinh laëng; qua nhöõng cöû chæ ñöùng, ngoài,
quyø, khoanh hoaëc chaép tay… chuùng ta khoâng chæ nghe tieáng
Chuùa, maø coøn nghe ñöôïc tieáng loøng cuûa con ngöôøi, cuûa keû
ngheøo khoå, cuûa caùc toäi nhaân, khieán sau moãi leã, chuùng ta
yeâu ñôøi hôn, yeâu tha nhaân hôn, meán Chuùa hôn.
Söù ñieäp
Moãi cöû haønh Phuïng Vuï ñeàu keøm theo moät hoaëc
nhieàu söù ñieäp. Quaû vaäy, böôùc vaøo khung caûnh Phuïng Vuï,
chuùng ta boû laïi ñaøng sau nhöõng baän vöôùng laøm caûn trôû
cuoäc gaëp gôõ, ñeå ñeán tröôùc toân nhan Chuùa, loøng beân loøng
vôùi anh chò em mình, thöùc tænh nhöõng caûm nhaän linh thieâng
thaùnh thieän.
Tröôùc maët laø nhöõng bieåu töôïng ñaày söùc soáng vaø yù
nghóa: caây thaùnh giaù, hoa neán, saùch Thaùnh Kinh…töï nhieân
taâm hoàn roäng môû, saün saøng laéng nghe Lôøi Chuùa, ñeå cho
Chuùa daïy baûo, vaø mau maén ñaùp traû vôùi quyeát taâm soáng
toát hôn, thaùnh hôn.

Nhö theá, khi ra veà, ngöôøi tín höõu, ngay caùc em nhoû,
luoân thaáy mình coù traùch nhieäm vôùi baûn thaân hôn, bieát chu
toaøn boån phaän ñôøi thöôøng caùch phaán khôûi hôn, vaø noã löïc
loan truyeàn nieàm vui, chia seû ôn thaùnh cho moïi ngöôøi.. Moät
Trang 38
baøi haùt keát thuùc, moät nghi thöùc leân ñöôøng hay ñöôïc sai ñi,
thaäm chí chæ moät lôøi chaøo chuùc…cuõng khoâng ngoaøi muïc
ñích môøi goïi soáng nhöõng gì vöøa môùi ñöôïc cöû haønh.

Thöïc haønh
Muoán cho caùc Cöû haønh ñaït hieäu quaû, GLV caàn coù
taøi kheùo cuûa moät ñaàu beáp: choïn moùn thích hôïp (nhôù theo
chæ daãn cuûa Phuïng Vuï), theâm gia vò (moãi leã coù yù nghóa
rieâng – vaø göông caùc Thaùnh nöõa). Thôøi gian ñoái vôùi treû
khoâng neân keùo daøi. Ñang khi cöû haønh (trong böõa tieäc), coù
nhöõng thay ñoåi thích hôïp, soáng ñoäng mang taâm tình cuûa ngaøy
leã.
Veà phaàn göông caùc Thaùnh: GLV tìm caùch phoå bieán
saùch Haïnh caùc Thaùnh, hoaëc keå chuyeän caùc Thaùnh cho caùc
em. Toaøn laø nhöõng chöùng nhaân noåi (ngöôøi toát) vôùi nhöõng
baøi hoïc soáng (vieäc toát).
Hôn ai heát, GLV caàn coù moät hieåu bieát veà Phuïng Vuï
töông ñoái vöõng, ñeå soáng vaø giuùp hoïc vieân kín muùc kho
taøng phong phuù töø “nguoàn maïch tuoân traøo moïi naêng löïc
cuûa Hoäi Thaùnh” naøy (DV 10).

Keát
Caùc cöû haønh, nhaát laø Phuïng Vuï ñuùng laø baøi hoïc
giaùo lyù vöøa cuï theå vöøa long troïng. Ñoái vôùi kitoâ höõu, hoïc
vôùi haønh khoâng ñaâu roõ neùt baèng ñaây. GLV cuõng nhö hoïc
vieân trôû neân gaàn guõi, thaân thöông trong Chuùa: GLV thuû vai
Ñoïc Saùch Thaùnh trong Thaùnh Leã:
Sinh Ñoäng, hoïc vieân ñoùng vai tham gia – caùch chuû ñoäng vaø
tích cöïc Neáu
nhö: haùt, ñaùp,em
caùc laømñöôïc
cöû chæ. Ñoâi beân
phaân coâng cuøng khaùm
ñoïc,
phaù vaø tìm ñaït tôùi Ñaáng laø nguoàn soáng.
GLV giuùp caùc em chuaån bò toát : taäp ñoïc
Tuy nhieân,
tröôùc, caùc Cöû
aên maëc haønh vaø
chænh teà,Phuïng
leânvuï luoânñuùng
ñoïc mang saéc
thaùi thaùnh thieâng. Caàn ñöôïc chuaån bò tröôùc, caøng tôùi gaàn
luùc.
ngaøy caøng phaûi ñeå cho taâm hoàn vöøa laéng ñoïng vöøa raïo
 leân,
röïc Ngaøy thöôøng
ñeå luùc cöû haønh,*taâm
Naêm hoànleû : saøng
ñaõ saün 2001,vaø roäng
môû. 2003 ...… : Naêm I
* Naêm chaün : 2002, 2004 ...… :
Naêm II Trang 39
 Chuùa Nhaät vaø Leã Troïng :
 Baøi 13

CAÀU NGUYEÄN

Khoûi caàn noùi nhieàu, GLV xaùc tín saâu xa: caàu nguyeän
laø söùc soáng cuûa kitoâ höõu, cuûa ngöôøi toâng ñoà. “Ai caàu
nguyeän thì seõ böôùc ñi hieân ngang nhö oâng hoaøng”, Don Boco
noùi theá. Chuùng ta muoán böôùc ñi hieân ngang, chuùng ta coøn
coù söù meänh giuùp caùc hoïc vieân vöõng böôùc tôùi beán bôø an
vui, haïnh phuùc.

Soáng gaàn beân Chuùa luoân

Chim trôøi caàn khoâng khí, caù caàn nöôùc ñeå bôi loäi,
chuùng ta soáng theá naøo ñöôïc neáu khoâng coù Chuùa. Caàu
nguyeän höôùng loøng ta leân tôùi Chuùa, daãn ñöa ta ñeán gaàn
Chuùa, giuùp ta tìm ñöôïc nôi Chuùa söùc maïnh ñeå soáng, phuïc vuï
vaø laøm chöùng.
Ñöùa con bao giôø cuõng caàn cha, caàn meï. Caøng khoù
khaên nhieàu, con caùi caøng naêng chaïy tôùi cha meï nhieàu hôn.
Trang 40
Vui buoàn, heân xui, söôùng khoå, oám khoûe, luùc naøo, ôû ñaâu,
chuùng ta cuõng muoán nhö con ngoan thaûo soáng gaàn beân Chuùa
ñeå thöông, ñeå yeâu, ñeå caùm ôn, ñeå xin loãi, ñeå keâu caàu.
Bieát caàu nguyeän, caàu nguyeän luoân, chuùng ta thaät coù
phuùc, vì ñöôïc höôûng söï hieän dieän thaân tình, ôn trôï giuùp caàn
thieát cuûa Chuùa. Moät treû em thích vaø bieát caàu nguyeän, lôùn
leân nhö caây troàng nôi ñaát toát, chaéc chaén sinh hoa traùi vöøa
nhieàu vöøa thôm ngon. Ñôøi soáng cöù theá chan hoøa nieàm vui,
ñaày laïc quan vaø haêng say phuïc vuï.
Chuùa nhìn con
Taâm tình con thaûo luoân caûm nhaän söï hieän dieän ñaày
öu aùi cuûa Chuùa. Ñi tôùi ñaâu, laøm gì cuõng ñöôïc Chuùa chieáu
coá ñöa maét nhìn. Chuùa thaáy taát caû, thaáu suoát taâm can thaàm
kín.
Xa cha meï, thaày coâ, nhöng khoâng heà xa caùch Chuùa,
cho neân ñaâu daùm phaïm toäi. Vieäc toát laøm duø thaàm kín ñeán
maáy Chuùa cuõng thaáy, daïi gì khoâng laøm.
Chuùa nhìn con ñeå loâi keùo tôùi Chuùa. Chuùa cuõng nhìn
con nhö ñaõ nhìn Pheâroâ khieán oâng hoái haän vì loãi laàm ñaõ
phaïm. Chuùa cuõng nhìn Cain, chæ tieác raèng y cöù coá chaáp tìm
caùch laån troán “con maét” Chuùa, cho neân y ray röùt vaø ñau
khoå (L’ Oeil cuûa Victor Hugo). Gaëp ñöôïc aùnh nhìn cuûa Chuùa,
coù toäi thì aên naên, ñang laøm toát thì caøng höùng khôûi soáng
toát hôn, vì tình yeâu ñaâu chòu döøng laïi.
Con ngöôøi caàu nguyeän luoân soáng döôùi caëp maét trìu
meán cuûa Chuùa.

ÔÛ ñaâu ? Theá naøo ?

Chuùng ta ñöøng voäi cho raèng treû khoâng thích caàu
nguyeän. Ñaùng traùch laø chuùng khoâng ñöôïc daïy cho bieát caàu
nguyeän, nhaát laø chuùng maát ñi nhöõng göông saùng caàu
nguyeän trong gia ñình. “Neàn vaên minh söï cheát” ñaõ xua ñuoåi
caûm thöùc linh thaùnh khoûi loøng con ngöôøi ngaøy nay !

Trang 41
 GLV thaáy roõ khoâng coù Chuùa, mình hoaøn toaøn baát
löïc. Vì theá, neân tìm caùch giuùp hoïc vieân gaëp Chuùa, caøng
nhieàu caøng toát. Naêng nhaéc nhôû chuùng chu toaøn boån phaän
hoïc haønh, giuùp ñôõ cha meï, nhöng luoân coù thôøi giôø öu tieân
cho Chuùa: ngoaøi nhöõng vieäc ñaïo ñöùc bình thöôøng nhö ñoïc
kinh
tröôùc vaø sau böõa aên, cuøng ñoïc Kinh Toái vôùi gia ñình, töï yù
caàu nguyeän khi ñi hoïc hoaëc ñi ñaâu veà, chuùng ta coá gieo vaøo
loøng chuùng söï ham thích ñi nhaø thôø, daâng leã, hieäp leã.
Roài, haèng ngaøy, nhöõng laàn ñi ngang qua nhaø thôø
naøo, ngang qua nghóa ñòa, gaëp ñaùm cöôùi hay ñaùm tang, thaáy
tai naïn xaûy ra treân ñöôøng, thaáy keû aên xin, hoaëc ngaém nhìn
nhöõng boâng hoa xinh, nhöõng ngoïn coû môn môûn luùc ban mai,
caûnh bình minh röïc rôõ hay caûnh hoaøng hoân tím maàu…caùc
em ñeàu coù theå naâng taâm hoàn leân cuøng Chuùa, thaàm thó
vôùi Chuùa moät lôøi ngôïi khen, moät tieáng nguyeän caàu, moät
taâm tình tri aân.
Tuyeät laém ! Ñôøi Kitoâ höõu trôû thaønh baøi ca baát taän,
taâm hoàn höôùng tôùi söï thaùnh thieän, cuoäc soáng ñöôïc ñan deät
baèng yeâu thöông, thoâng caûm, laøm sao con ngöôøi khoâng toát hôn
ñöôïc.
Caàu nguyeän taän ñaùy loøng
Daïy ñöôïc cho treû bieát töï mình noùi leân nhöõng tieáng
loøng thaâm saâu vôùi Chuùa, chuùng ta ñaõ taïo cho chuùng moät
ñaát soáng töï tin vaø tröôûng thaønh. Caàn gì cöù thöa vôùi Chuùa.
Coù gì, haõy keå cho Chuùa nghe.
Moät mình chuùng bieát noùi chuyeän vôùi Chuùa. Cuøng
vôùi caùc baïn beø, vôùi ngöôøi khaùc, chuùng thaáy gaàn guõi
thaân thöông trong Chuùa, khoâng ruït reø, khoâng laån troán,
khoâng æ laïi. Moãi caù nhaân bieát caùch caàu nguyeän toát, trong
nhoùm, nhöõng gôïi yù, nhöõng lôøi caàu tieâu bieåu deã daøng
phaùt leân, taêng soát saéng, gaây tình hieäp thoâng beàn chaët,
nhaát laø moïi ngöôøi deã caûm nhaän Chuùa ñang hieän dieän ôû
giöõa.

Trang 42
 Daàn daàn, hoàn caàu nguyeän seõ daãn ñöông söï tôùi gaëp
chính Ñöùc Kitoâ cuûa Tin Möøng deã daøng hôn: töø thích ñoïc
Thaùnh Kinh, nhaát laø Tin Möøng, ñeám ham hoïc giaùo lyù, ñi leã,
ñoïc kinh…treû seõ khaùm phaù ra vaø yeâu Chuùa Gieâsu nhieàu,
ñôn sô nhöng chaân thaønh.
Chuùng ta khoâng laï gì khi ngöôøi baø hoaëc ngöôøi meï
thöôøng taäp cho ñöùa beù khoanh tay, cuùi ñaàu “aï” Chuùa, “aï”
Ñöùc Meï trong gia ñình. Nhöõng baøi hoïc cô baûn aáy vaãn caàn
ñöôïc tieáp tuïc, dó nhieân caùch thöùc coù khaùc, song thaùi ñoä
vaø loøng côûi môû ñoái vôùi Chuùa vaãn theá, chín chaén hôn.

Keát
“Khoâng coù Thaày, anh em chaúng laøm gì ñöôïc” (Ga 15,5).
Bieát caàu nguyeän, caàu nguyeän cho chính mình,
caàu nguyeän cho ngöôøi khaùc, giuùp ngöôøi khaùc caàu nguyeän vaø
bieát caùch caàu nguyeän laø chìa khoùa môû kho aân phuùc cho GLV.

GLV tröôùc heát phaûi laø ngöôøi caàu nguyeän ñeå coù theå
soáng ñôøi Kitoâ höõu, trôû thaønh söù giaû Tin Möøng, neân
chöùng nhaân cho con ngöôøi cuûa thieân nieân kyû môùi.
Cha yeâu thöông, Thaùnh Thaàn lieân læ hoaït ñoäng, Ñöùc
Kitoâ luoân ôû cuøng chuùng ta moïi ngaøy cho ñeán taän theá. Caàu
nguyeän laø trao göûi caû con ngöôøi, cuoäc soáng vaø moïi hoaït
ñoäng cuûa ta cho Chuùa Ba Ngoâi. Coøn gì quyù hoùa vaø baûo
ñaûm hôn.
Daïy caàu nguyeän coøn laø phöông theá voâ
cuøng höõu hieäu ñeå khôi daäy maàm moáng ôn
thieân trieäu Linh muïc vaø Tu só.
Moäât leã khaán doøng, leã phong chöùc linh
muïc, ngay caû dòp Ñöùc Giaùm Muïc vieáng thaêm,
ñeàu daït daøo baàu khí caàu nguyeän. Haõy taän
duïng nhöõng cô hoäi aáy ñeå tìm kieám ôn goïi cho
Hoäi Thaùnh.
GLV ñöøng ngaïi ngoû lôøi vôùi thanh thieáu

Trang 43
 Baøi 14

TINH THAÀN ÑOÀNG TRAÙCH

NHIEÄM
Hoaït ñoäng trong moät caùnh ñoàng, ñi treân moät con
ñöôøng, chung vai trong moät söù meänh, caùc GLV caàn caûm
thaáy nhu caàu vaø giaù trò cuûa tình lieân ñôùi. Caùc baïn laøm
vieäc chung vôùi nhau, caàn coù nhau, naâng ñôõ laãn nhau. Tinh
thaàn ñoàng traùch nhieäm phaûi chieám vò theá cao.

Doïn baøi
Doïn baøi laø vieäc cuûa töøng ngöôøi. Nhöng neáu caùc
GLV cuøng moät khoái, GLV phuï traùch chung moät lôùp ngoài laïi
vôùi nhau ñeå cuøng doïn baøi, thì khoâng chæ baøi seõ phong phuù,
maø ñôøi soáng taäp theå seõ laøm noåi baät tình hieäp thoâng huynh
ñeä, thaùi ñoä côûi môû vaø saün saøng töø boû. Ñaáy laø nhöõng
daáu chæ cuûa chöùng taù soáng ñoäng ñi ngöôïc xu höôùng töï lo
töï ñuû, soáng moät mình, aån treân hoang ñaûo.
Dó nhieân caàn phaân coâng ñeå tìm taøi lieäu tröôùc, thoáng
nhaát vôùi nhau veà thôøi gian, ñòa ñieåm. Nhòp soáng ngaøy nay
khoâng maáy deã daøng cho moät sinh hoaït kieåu naøy, nhöng ñaây
laø moät caùch laøm vieäc raát höõu hieäu, ñoøi hoûi nhieàu hy sinh
vaø ñoùng goùp.

Naâng ñôõ
Moãi ngöôøi chòu traùch nhieäm ñöùng lôùp nhö ñaõ chæ
ñònh. Tuy nhieân, neáu vì lyù do naøo ñoù maø ñoàng nghieäp
khoâng theå ñeán ñöôïc – taïm thôøi hay daøi haïn, moãi GLV caàn
ôû trong tö theá saün saøng “cöùu boà”. Loøng nhieät thaønh, tinh
thaàn quaûng ñaïi hy sinh, ích lôïi cuûa hoïc vieân khoâng cho pheùp
chuùng ta töø choái giuùp ñoàng nghieäp.
GLV cuõng phaûi döï phoùng xa, keûo nöôùc tôùi chaân
môùi caäy nhôø e khieán baïn mình khoù xöû. Ñieàu quan troïng laø
traùnh tình traïng cho hoïc sinh nghæ ñoät xuaát – hoïc sinh tôùi lôùp
Trang 44
maø khoâng ngöôøi daïy thì quaû tai haïi ! Moïi baát traéc caàn ñöôïc
baùo cho Ban Trò Söï hoaëc ngöôøi höõu traùch.

Kieåm ñieåm
Sau caùc buoåi hoïc, hoaëc ñònh kyø, caùc GLV neân coù
thôøi giôø ngoài laïi vôùi nhau ñeå ruùt öu khuyeát ñieåm. Moãi giôø
lôùp qua ñi laø taêng theâm beà daøy kinh nghieäm. Hay hoaëc dôû
cuõng coù theå laø nhöõng baøi hoïc quyù giaù cho baøi keá tieáp.
Nhaän xeùt chaân thaønh, maïnh daïn xaây döïng cho nhau,
vui veû nhaän phaàn sai soùt, quyeát taâm laøm toát hôn, ñeàu laø
nhöõng yeáu toá sieát chaët tình huynh ñeä, baûo ñaûm böôùc tieán
chung vaø chaéc chaén ích lôïi lôùn cho hoïc vieân.
Chaúng haïn thaáy moät GLV xöû khoâng ñuùng vôùi moät
hoïc sinh, taäp theå bieát teá nhò vaø laáy loøng thöông meán söûa
sai, ñoäi nguõ GLV saùng choùi hôn, hoïc sinh seõ haøi loøng hôn.

Hoïp GLV
Caùc buoåi hoïp thöôøng xuyeân hoaëc ñònh kyø cuûa GLV
raát caàn thieát. Thöôøng thì Anh hoaëc Chò Tröôûng chòu traùch
nhieäm sinh ñoäng. Moïi GLV tích cöïc tham döï – khoâng neân
vieän côù ñeå vaéng maët. Ñoaøn keát vaø tinh thaàn ñoàng ñoäi cao
laø moät baûo ñaûm cho böôùc tieán cuûa caùnh ñoàng Huaán
Giaùo.
- Neân thoâng baùo tröôùc noäi dung cuoäc hoïp
Phaân chia coâng taùc chuaån bò
Choïn ñòa ñieåm vaø thôøi gian thích hôïp
- Ñuùng giôø baét ñaàu vaø keát thuùc
Moïi ngöôøi tích cöïc tham gia yù kieán
Nhaát trí doác taâm thi haønh caùc quyeát ñònh chung.
Tinh thaàn côûi môû, baùc aùi, toân troïng con ngöôøi vaø
yù kieán caù nhaân seõ baûo ñaûm thaønh quaû cuûa buoåi hoïp.
Moïi ngöôøi coù quyeàn noùi, moïi ngöôøi phaûi bieát laéng nghe.
Quyeát ñònh laø cuûa taäp theå. Ra khoûi buoåi hoïp, caàn queân ñi

Trang 45
nhöõng baát ñoàng – caû caõi coï, ñeå phaán khôûi thi haønh. Ích
chung phaûi ñöôïc ñöa leân haøng ñaàu.

Keát
Ñaâu coù hai hay ba ngöôøi hoïp laïi thì coù Chuùa hieän
dieän. Nhaân danh Chuùa, chuùng ta leân ñöôøng; vì Chuùa, chuùng
ta thi haønh söù meänh. Daïy giaùo lyù laø vieäc lôùn, khoâng deã
daøng, GLV ñaët troïn nieàm tín thaùc vaøo Chuùa, song luoân caàn
ñeán söï hoã trôï cuûa anh chò em ñoàng nghieäp, cuûa nhieàu
ngöôøi khaùc.
Hieäp nhaát vôùi nhau trong tinh thaàn, lieân ñôùi vôùi nhau
trong caùc sinh hoaït, naâng ñôõ nhau trong tinh thaàn phuïc vuï: vì
Chuùa, vì caùc linh hoàn, GLV luoân tìm thaáy nieàm vui vaø söï
khích leä. Chuùng ta khoâng laøm vieäc moät mình. Trong Giaùo
xöù, Giaùo Haït, khaép Giaùo phaän, treân toaøn theá giôùi, coù
ñoâng ñaûo anh chò em GLV cuøng ñoàng haønh vôùi chuùng ta.

Baøi 15

ÑÔØI SOÁNG CUÛA GLV

Phuïc vuï, cuoäc soáng, con ngöôøi cuûa GLV laø caû moät
moùn quøa taëng hoaøn toaøn cho vinh danh Chuùa, vì phaàn roãi
caùc linh hoàn. Tin yeâu maõnh lieät vaøo Chuùa Gieâsu, tha thieát
vôùi söï phaùt trieån cuûa Meï Hoäi Thaùnh, GLV saün saøng baêng
vaøo moät cuoäc phieâu löu kyø thuù, ñaày traøn nieàm vui, nhöng
cuõng khoâng thieáu nhöõng luùc maây muø vaây phuû, khoå saàu,
voâ ôn, buoàn tuûi.

Trang 46
 Say söa vôùi Lôøi Chuùa trong gaãm suy vaø loan truyeàn,
GLV ngaøy caøng gaén boù vôùi Chuùa, khoâng ngaàn ngaïi bò hao
moøn vì coáng hieán, ñeå laáp ñaày nhöõng choã troáng trong loøng
hoïc sinh, toâ thaém cho boä maët cuûa caû Hoäi Thaùnh vaø laøm
ñeïp ñôøi mình baèng hy sinh vaø yeâu meán.
Ñôøi soáng cuûa GLV, vì theá, luoân ñaày traøn söùc soáng
cuûa haït gioáng rôi vaøo loøng ñaát ñôïi chôø ngaøy troå boâng keát
traùi.

Tình con
Chia seû ñieàu mình tin, soáng ñieàu mình chia seû minh
chöùng loøng con thaûo haèng meán yeâu Cha, muoán laøm chöùng
nhaân cuûa Cha. Caûm nhaän tình Cha, voâ cuøng haïnh phuùc ñöôïc
Cha nhaän laøm con vaø tin töôûng trao phoù traùch nhieäm, GLV
môû loøng, trao daâng troïn veïn.
Taát caû ñeàu do Cha vaø laø cuûa Cha, GLV leân ñöôøng
vaø chæ muoán laøm nhöõng gì Cha muoán, Cha thích. Soáng, doïn
baøi, giaûi thích, trôû veà ñôøi thöôøng trong boån phaän, chieâm
ngaém, caàu nguyeän, GLV höôûng söï hieän dieän cuûa Cha, ôn trôï
giuùp Cha ban, tình yeâu Cha aáp uû. Baáy giôø caû cuoäc soáng
trôû thaønh chöùng taù soáng ñoäng, GLV ñuùng laø chöùng nhaân
cuûa Cha, cho Cha tröôùc maët caùc hoïc sinh.

Tình ngöôøi
Cuoäc haønh trình phuïc vuï Tin Möøng luoân raïng ngôøi
tính quaûng ñaïi, caûm nhaän haïnh phuùc vaø vöôn leân nieàm hy
voïng. Laøm con Cha, GLV lôùn leân nhö moân ñeä Ñöùc Kitoâ vaø
neân anh chò em cuûa moïi ngöôøi.
Soáng trong Hoäi Thaùnh, ñoàng caûm vôùi Hoäi Thaùnh,
phuïc vuï Hoäi Thaùnh, GLV gaén boù maät thieát vôùi Ñöùc Thaùnh
Cha, vôùi Ñöùc Giaùm Muïc, vôùi Cha Xöù. Loøng vaâng phuïc
ngoan hieàn môøi goïi GLV giöõ vaø daïy nhöõng gì Hoäi Thaùnh
truyeàn.

Trang 47
 Vôùi öôùc mong môû mang Nöôùc Chuùa, GLV ñeán vôùi
moïi ngöôøi trong tinh thaàn tieáp ñoùn, chaáp nhaän, côûi môû vaø
tích cöïc goùp phaàn daãn ñöa hoï tôùi chaân lyù, gaëp Ñöùc Kitoâ,
duø phaûi ñöông ñaàu vôùi gian khoù. GLV muoán ñöôïc nhö Ñöùc
Kitoâ treân ñöôøng Emmaus, ñoàng haønh vôùi moïi ngöôøi – hoïc
sinh cuõng nhö Phuï huynh, ñeå, nhôø Lôøi Chuùa, söôûi aám loøng
hoï, môû ñöôøng cho hoï tôùi ñieåm heïn: mình môø ñi vaø vui
söôùng thaáy hoï gaëp Ñaáng mình rao giaûng vaø giôùi thieäu.

Thaêng tieán
Soáng vôùi Chuùa, phuïc vuï anh chò em, GLV kieän toaøn
hoùa ñôøi Kitoâ cuûa mình. Nieàm tin luoân ñöôïc naâng ñôõ bôûi
Lôøi haèng soáng, aân ban töø caùc Bí tích. Cuoäc soáng laøm sao
thoaùt khoûi nhöõng ngaøy möa gioù, baõo toá, GLV hieân ngang
vöõng tay cheøo: vui chu toaøn boån phaän caù nhaân, boån phaän
vôùi gia ñình, traùch nhieäm vôùi xaõ hoäi.
GLV “ñaønh maát heát, vaø coi taát caû nhö ñoà boû, ñeå
ñöôïc Ñöùc Kitoâ” (Pl 3,8), vaø söï thaêng tieán nôi chuùng ta ñöôïc
xaây neàn kieân coá treân ñöùc tin khoâng lay chuyeån, nieàm hy
voïng khoâng taøn luïi vaø tình meán maõi noàng naøn.

Keát
Vai troø GLV quaû caàn thieát, vaø moãi GLV laø moät khí
cuï höõu duïng Chuùa duøng trong Hoäi Thaùnh Ngöôøi. Nhöng
chuùng ta chæ laø nhöõng toâi tôù taàm thöôøng, raát taàm thöôøng,
coù khi ñôn ñoäc, bò boû rôi, thua thieät. Chuùng ta “bieát mình tin
töôûng vaøo ai” vaø troâng mong gì, bôûi vôùi taát caû nhöõng gì
coù theå laøm, chuùng ta ñaõ laøm; phaàn coøn laïi, tin töôûng phoù
thaùc cho Thaùnh Thaàn, cho Tình Yeâu.
Chuùng ta nguyeän ñi heát con ñöôøng, vôùi nieàm hy voïng,
sau khi ñaõ daâng hieán maïng soáng, chuùng ta tìm laïi ñöôïc söï
Soáng thaät.

Trang 48
 PHUÏ TRÖÔNG 1
LÔÙP XÖNG TOÄI RÖÔÙC LEÃ LAÀN ÑAÀU
Baïn ñöôïc giao traùch nhieäm chuaån bò cho caùc em Xöng
Toäi vaø Röôùc Leã Laàn Ñaàu. Haõy nhôù laïi hoàng aân cuûa
chính mình caùch ñaây bao nhieâu naêm roài, ñeå giuùp caùc em yù
thöùc saâu xa hôn veà nieàm vui söôùng ñöôïc tha heát toäi vaø
röôùc Chuùa Gieâsu laàn ñaàu tieân trong ñôøi.

Ñaây laø thôøi gian thuaän tieän giuùp caùc em yù thöùc

mình thuoäc veà Chuùa Gieâsu, laø moät chi theå cuûa Hoäi Thaùnh,
laø thaønh vieân trong coäng ñoàng daân Chuùa. Coù theå noùi lòch
söû cuoäc ñôøi Kitoâ baét ñaàu môû roäng, caùc em mong, ñôïi, vaø
chuaån bò cho giai ñoaïn naøy.

A - Chuaån bò xa
1 . Hoïc giaùo lyù Ñeán Baøn Tieäc Thaùnh. Hoïc ñaày ñuû,
haêng say, tích cöïc vì höôùng veà ngaøy vui ñang tôùi.
2 . YÙ thöùc mình thuoäc veà Hoäi Thaùnh. “Ai hieäp leã,
ñeàu ñöôïc lieân keát chaët cheõ vôùi Chuùa Kitoâ. Nhôø
ñoù, Chuùa Kitoâ keát hieäp hoï vôùi caùc tín höõu
khaùc thaønh moät thaân theå duy nhaát laø Hoäi
Thaùnh. Bí tích Thaùnh Taåy thaùp nhaäp ta vaøo Hoäi
Thaùnh, Bí tích Thaùnh Theå canh taân, cuûng coá, vaø
kei65n toaøn söï thaùp nhaäp naøy ( GLHTCG 1396 ).
GLV giuùp caùc em khaùm phaù Hoäi Thaùnh, yeâu
meán Hoäi Thaùnh qua caùc chöùng nhaân nhö : caùc
Trang 49
 Thaùnh, göông caùc Kitoâ höõu thaùnh thieän, cha meï
ñaïo ñöùc, baïn beø toát.
3 . Cuoäc soáng bieán ñoåi : Naêng ñi leã hôn, thích hoïc
giaùo lyù hôn, ham phuïc vuï tha nhaân hôn, soáng baùc
aùi yeâu thöông cuï theå hôn. Chaân trôøi coäng ñoaøn
ñöôïc môû roäng nhôø tham döï caùc sinh hoaït giaùo
xöù, lôùp, nhoùm. GLV taïo ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå
caùc em soáng côûi môû, bieát khaùm phaù vaø tích cöïc
ñoùng goùp.

B - Chuaån bò gaàn
1 . Khoaûng moät thaùng tröôùc ngaøy troïng ñaïi :
a ) Lieân heä vôùi Cha xöù veå caùch thöùc toå chöùc.
b ) Kieåm tra soå Gia Ñình Coâng Giaùo :
ñaõ Röûa toäi ( coù baèng chöùng, moäc )
c ) Laøm danh saùch caùc em vôùi Lyù lòch trích ngang
d ) Hoïp Phuï Huynh : Ñoùng goùp, quaø, quaàn aùo,
lôøi caùm ôn.
2 . Tónh taâm : Khoaûng 3 buoåi hoïp maët caùc em. Buoåi

cuoái cuøng neân coù söï hieän dieän cuûa

cha meï.
a ) Laøm noåi baät loøng yeâu meán Chuùa Gieâsu
Thaùnh Theå : vieáng, chaàu Thaùnh Theå, Thaùnh
leã haèng ngaøy.
b ) Vai troø phuï huynh : göông saùng, ñoäng vieân,
giôø kinh gia ñình.
C - Xöng Toäi Laàn Ñaàu
1 . Caùch thöùc vaø baûn xeùt mình (caàn ñöôïc Cha xöù
höôùng daãn cuï theå)
Chaúng haïn:
a ) toäi boû ngaøy Chuùa Nhaät. Löôøi ñi Nhaø Thôø,
Boû ñoïc kinh saùng - toái. Boû hoïc giaùo lyù ...
Trang 50
 b ) Toäi khoâng vaâng lôøi oâng, baø, cha, me, thaày,
coâ, anh chò...
c ) Toäi noùi doái, noùi tuïc, aên caép ...
........
2 . Giuùp caùc em AÊN NAÊN DOÁC LOØNG CHÖØA.
Ñaây laø ñieåm toái heä troïng. Quyeát taâm soáng tình
baïn vôùi Chuùa, soáng cuoäc ñôøi môùi : ngoan hôn,
toát hôn.
3 . Vaøo Toaø Giaûi Toäi : ñöùng, quì sao cho thuaän tieän
ñeå xöng toäi cho roõ, vaén taét, ñaày ñuû.
( Toäi naëng neáu coù xöng tröôùc )
4 . Höôùng daãn vaø giuùp caùc em laøm vieäc ñeàn toäi
ngay
( Caøng sôùm caøng toát )

Keát :
GLV giuùp caùc em hieåu ñöôïc loøng töø bi nhaân haäu,
tình yeâu thöông cuûa Chuùa, ñeå caùc em tin töôûng, vui söôùng
thay vì sôï seät khi ñeán xin Chuùa tha thöù toäi loãi
Minh hoaï :
Ñöùa con hoang ñaøng (Lc 15, 11- 32) ; OÂng LeâVi (Lc 5,
27 - 32) ; Ngöôøi Phuï nöõ ngoaïi tình (Ga 8, 1 - 11).
Laøm sao ñeå caùc em nhaän ra vai troø ñaïi dieän Chuùa
Gieâsu nôi Linh muïc (Cha xöù) ñeå caùc em côûi môû, thaønh thaät,
khoâng ngaïi nguøng ñeán Toaø Giaûi Toäi.

PHUÏ TRÖÔNG 2
LÔÙP THEÂM SÖÙC
Baïn ñöôïc giao traùch nhieäm chuaån bò cho caùc em laõnh
Bí tích Theâm Söùc. Ñaây laø thôøi ñieåm con ngöôøi Kitoâ lôùn
leân, tröôûng thaønh, chín muøi trong Chuùa Thaùnh Thaàn. Caùc
em ñöôïc höôùng daãn ñeå coù hieåu bieát môùi veà Thieân Chuùa,
Trang 51
veà Hoäi Thaùnh, veà chính mình. Caùc em taäp suy nghó veà vaø
nhìn laïi chaëng ñöôøng tuoåi thô, ñaøo saâu nhöõng gì ñaõ khaùm
phaù nhôø aùnh saùng Lôøi Chuùa, ñeå roài, theo möùc ñoä tröôûng
thaønh, caùc em quyeát ñònh tin vaøo Chuùa Kitoâ vaø cam keát
daán thaân phuïc vuï Hoäi Thaùnh.

A - Chuaån bò xa
1 . Hoïc giaùo lyù Lôùn Leân Trong Chuùa Thaùnh Thaàn.
2 . Vôùi thôøi gian, ñôøi soáng ñöùc tin ñaït cao ñieåm nhôø
bieát töï mình quyeát ñònh : taäp soáng ñaïo caùch yù
thöùc, töï mình bieát choïn toát boû xaáu ñeå neân
chöùng nhaân, nhaän ra traùch nhieäm soáng boån phaän
Kitoâ höõu sao cho ñaùng danh nghóa con caùi Thieân
Chuùa, tích cöïc tham gia caùc sinh hoaït toâng ñoà trong
Giaùo xöù.
3 . Vai troø GLV :
a ) Nhaán maïnh :
* Tình yeâu cuûa Chuùa Cha: Thieân Chuùa ban
chính mình caùch nhöng khoâng.
* Ôn cöùu chuoäc Ñöùc Kitoâ theå hieän qua
chieán ñaáu vaø chieán thaéng söï döõ, toäi loãi
vaø söï cheát.
* AÂn ñieån Chuùa Thaùnh Thaàn laøm cho soáng
vaø theâm söùc maïnh ñeå :
+ Maïnh daïn loan baùo vaø laøm chöùng cho
Tin Möøng, neân Toâng ñoà nhieät thaønh.
+ Neân chöùng nhaân soáng ñoäng.
+ Soáng ñaïo vui töôi vaø tin töôûng (khoâng
phaûi caùch sôï seät, e deø)
b ) Döïa vaøo nhöõng göông soáng Ñöùc Tin choùi
ngôøi nôi Abraham, Moâseâ, Gieâreâmia, Ñöùc Meï,
Thaùnh Phaoloâ ñeå giuùp caùc em kieân vöõng

Trang 52
 nieàm tin : tín thaùc, caäy troâng vaøo Thieân Chuùa
quyeàn naêng vaø yeâu thöông.
c ) Laáy göông caùc Thaùnh Töû Ñaïo ñeå khôi daäy
nieàm tin, giuùp caùc em bieát töï cam keát soáng
ñôøi Kitoâ höõu caùch can ñaûm, duõng maõnh duø
gaëp khoù khaên, ñeå soáng caùch tröôûng thaønh,
töï do vaø sung söôùng ôn goïi cuûa mình trong ñôøi
thöôøng.
d ) Nhôø bieán coá Hieän Xuoáng, giuùp caùc em
khaùm phaù Hoäi Thaùnh, moät loøng gaén boù,
yeâu meán Hoäi Thaùnh vaø tha thieát môû roäng
Nöôùc Chuùa. Ñaây laø luùc thuaän tieän ñeå khôi
daäy loøng yeâu meán ôn goïi daâng hieán : Linh
muïc vaø Tu só.
e ) Ñoàng haønh vôùi caùc em qua caùc sinh hoaït, giôø
giaùo lyù, ñi caém traïi, toå chöùc leã, ñeå giuùp
caùc em bieát :
* YÙ thöùc: chaáp nhaän nhöõng khoù khaên vaø
giôùi haïn.
* Hôïp taùc vaø ñoàng traùch nhieäm : côûi môû,
cuøng laøm vieäc vôùi baïn beø.
* Chòu traùch nhieäm : chu toaøn thaät toát vieäc
ñöôïc giao phoù.

B - Chuaån bò gaàn
1. Khoaûng moät thaùng tröôùc ngaøy troïng ñaïi :
a ) Lieân heä vôùi Cha xöù veå caùch thöùc toå chöùc.
b ) Kieåm tra soå Gia Ñình Coâng Giaùo :
ñaõ Röûa toäi, Xöng Toäi Röôùc Leã Laàn Ñaàu (moäc)
c ) Moãi em tìm Ngöôøi Ñôõ Ñaàu
d ) Ghi soå ñeå trình Cha xöù kyù teân, ñoùng moäc

Trang 53
 e ) Laøm danh saùch caùc em vôùi Lyù lòch trích ngang
f ) Hoïp Phuï Huynh : Ñoùng goùp, quaø, quaàn aùo ...
2. Taäp leã nghi :
a ) Thöôøng coù “Leã Nghi thaêm vieáng muïc vuï
Giaùo xöù cuûa Ñöùc Giaùm Muïc Giaùo phaän”
tröôùc.
b ) Leã nghi khoâng ñôn giaûn, caàn taäp kyõ (Xem saùch
nghi thöùc cuûa Giaùo phaän)
c ) Phaàn Leã nghi :
* nhaán maïnh hôn lôøi cam keát ngaøy Röûa toäi : Töø
boû vaø Tin.
* Giuùp caùc em ñi saâu hôn vaøo chieàu kích tröôûng
thaønh caù nhaân.
3. Tónh taâm :
a ) Trình Cha xöù ñeå ñònh ngaøy giôø Tónh Taâm, Xöng
toäi...
b ) Giuùp caùc em “Vaøo Phoøng tieäc Ly” ñeå caàu
nguyeän ñôïi Chuùa Thaùnh Thaàn ñeán. Laém luùc
quaù chuù taâm vaøo vieäc toå chöùc maø queân laõng
vieäc toái quan troïng naøy.
4. Leã nghi thaêm vieáng muïc vuï :
* Cha xöù môøi goïi caàu nguyeän cho Ñöùc Giaùm Muïc
X - Laïy Chuùa, Ñaáng baûo veä chuùng con, xin haõy ñoaùi
nhìn.
Ñ - Vaø thöông xem Ñaáng Chuùa ñaõ xöùc daàu.
X - Laïy Chuùa, xin cöùu toâi tôù Chuùa.
Ñ - Laø keû troâng caäy Chuùa.
X - Laïy Chuùa, töø ñeàn thaùnh, xin ban ôn trôï giuùp cho
toâi tôù Chuùa.
Ñ - Vaø töø Sion, xin baûo veä toâi tôù Chuùa.
X - Laïy Chuùa, xin nhaän lôøi chuùng con caàu nguyeän
Ñ - Vaø cho tieáng con keâu leân tôùi Chuùa.
Trang 54
 X - Chuùa ôû cuøng anh chò em.
Ñ - Vaø ôû cuøng Cha.
* Cha xöù ñoïc lôøi nguyeän
5. Leã nghi Theâm Söùc :
* Tuyeân xöng laïi lôøi höùa khi chòu pheùp Röûa Toäi
- Thöa töø boû (1 laàn)
- Thöa con tin (3 laàn)
* Xöùc Daàu Thaùnh :
- Ñöùc Giaùm Muïc : T......haõy laõnh nhaän aán tín
Chuùa Thaùnh Thaàn
- Ñaùp : Amen
- Ñöùc Giaùm Muïc : Bình an cuûa Chuùa ôû cuøng con
- Ñaùp : Vaø ôû cuøng Cha

Keát :
Bí tích Theâm Söùc cuøng bí tích Thaùnh Taåy vaø Thaùnh
Theå hôïp thaønh moät theå thoáng nhaát goàm “Ba Bí tích khai
taâm Kitoâ giaùo”. Vì theá, phaûi giaûi thích cho caùc tín höõu bieát
hoï caàn laõnh nhaän Bí tích theâm söùc ñeå hoaøn taát AÂn suûng
Thaùnh Taåy. “Nhôø Bí tích Theâm Söùc caùc tín höõu gaén boù
vôùi Hoäi thaùnh caùch hoaøn haûo hôn, vaø ñöôïc dö ñaày söùc
maïnh ñaëc bieät cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn. Do ñoù, hoï caøng coù
boån phaän khaån thieát hôn phaûi loan truyeàn vaø baûo veä ñöùc
tin baèng lôøi noùi vaø vieäc laøm, nhö nhöõng chöùng nhaân ñích
thöïc cuûa Chuùa Kitoâ” (GLHTCG 1285).
Ñöôïc giuùp lôùp chuaån bò laõnh nhaän Bí tích Theâm
Söùc, GLV caøng nhaän ra con ngöôøi Kitoâ höõu veà loái soáng
ñaïo, chöùng taù vaø phuïc vuï cuûa mình. Ñaày yù thöùc, GLV
môøi goïi caùc em, sau khi laõnh nhaän Bí tích Theâm Söùc roài,
tích cöïc vaø phaán khôûi hôn nöõa, ñeå thaêng tieán ñôøi soáng
Kitoâ höõu qua vieäc tieáp tuïc hoïc giaùo lyù, nhaát laø soáng ñaïo
caùch töôi vui, can ñaûm vaø trung thöïc hôn.

Trang 55
 PHUÏ TRÖÔNG 3
DIEÃN TIEÁN GIÔØ GIAÙO LYÙ
I. CHUAÅN BÒ
-Tìm hieåu: söù ñieäp loan baùo: ÑIEÅM CHÍNH
A.DOÏN BAØI -Soáng söù ñieäp: Caûm nghieäm caù nhaân
-Caàu nguyeän: Cho mình & Hoïc vieân
. Nôi gaëp gôõ Chuùa
+ YÙ NGHÓA . Nôi gaëp gôõ Lôøi Chuùa
. Nôi höôùng daãn soáng ñaïo
- Caàn thieát
B.ÑÒA ÑIEÅM + CUÏ THEÅ - Xöùng hôïp (bao coù theå)
- Giaù trò: söï hieän dieän cuûa Chuùa
- Kính troïng: Lôøi Chuùa
con ngöôøi
+ TRANG HOAØNG Thaùnh Kinh-aûnh töôïng-hoa neán

II. GIÔØ GIAÙO LYÙ

( GLV tôùi tröôùc hoaëc cuøng vôùi hoïc vieân. Gaëp Gôõ)

. laøm quen. thoâng caûm

a. Ñoùn tieáp . tìm hieåu. giôùi thieäu
. gaây tín nhieäm, taïo baàu khí tin töôûng
. caàu ôn Chuùa
- Noäi dung . taäp trung tö töôûng
1.OÅN ÑÒNH b. Thaùnh hoùa . höôùng veà Chuùa
(khai maïc) - haùt
- Hình thöùc - kinh (chung–rieâng)
- thinh laëng (gôïi yù)
c. Daãn vaøo baøi môùi: oân qua baøi cuõ chuyeån baøi:
giôùi thieäu Söù Ñieäp

. söï kieän cuï theå

a.Daãn nhaäp . kinh nghieäm soáng
. ñieåm moùc

Trang 56
 - ngheânh ñoùn Lôøi Chuùa
b. Coâng boá Lôøi Chuùa - thaùi ñoä: * laéng nghe
* suy nieäm
* tìm hieåu
- ñoùn Chuùa ñeán

2. EM NGHE . taäp trung vaøo ÑIEÅM CHÍNH

LÔØI CHUÙA c. Dieãn giaûi . khai trieån theo ñeà taøi
. yeâu caàu: thöùc tænh taâm tình
d. Caàu nguyeän cao ñieåm (ñaùp laïi Lôøi Chuùa)
Taâm tình toân giaùo ñöôïc thöùc tænh
(caù nhaân hoaëc taäp theå)

3. EM NHÔÙ LÔØI CHUÙA + Toùm taét baøi. Thaåm ñònh möùc tieáp thu
+ Nhôù noäi dung chính
(thuoäc caâu KT – caâu Hoûi Thöa)

a. Sinh hoaït: hoïc döôùi hình thöùc

soáng ñoäng: baêng reo, thuû coâng, haùt...
4. EM SOÁNG LÔØI CHUÙA b. Thöïc haønh: BOÂNG SOÁNG
- Cuï theå
- Phuø hôïp
Quyeát taâm: - Deã nhôù
- Deã thi haønh
c. Baøi laøm ôû nhaø

- OÂn laïi baøi vaén taét töø ñaàu

( chuyeän. Lôøi Chuùa. Ñieåm Chính )
- Caên daën nhöõng ñieàu caàn
( leã saép tôùi, bieán coá quan troïng )
5. KEÁT THUÙC - Caùm ôn: soát meán – ñaày loøng caäy troâng –
tin töôûng.
- Chaøo taïm bieät. Chuùc leân ñöôøng bình an.
Heïn taùi ngoä.
- Taï ôn Chuùa vaø tin töôûng phoù thaùc cho haït gioáng
naåy maàm vaø…GLV leân ñöôøng
- ruùt lui vaøo caàu nguyeän

Trang 57
 - tieáp tuïc boån phaän
- chuaån bò cho baøi Giaùo lyù tôùi

Lôøi cuoái
Caùc Giaùo Lyù Vieân thaân meán,
Ñoàng haønh vôùi caùc baïn qua moät chaëng ñöôøng, vôùi
nhöõng ñoùng goùp hoã trôï ñeå caùc baïn töï luyeän vaø aùp duïng
cho hoïc vieân, HAHG hy voïng caùc baïn theâm nhieät tình trong
coâng cuoäc daïy giaùo lyù.
“Nhaân danh toaøn theå Hoäi Thaùnh, Cha muoán caùm ôn
caùc con, laø nhöõng Giaùo Lyù Vieân cuûa giaùo xöù, nhöõng
giaùo daân, nam vaø nöõ coøn ñoâng hôn nöõa, khaép nôi treân theá
giôùi ñang taän tuïy trong vieäc giaùo duïc ñaïo giaùo cho nhieàu
theá heä. Hoaït ñoäng cuûa caùc con, nhieàu khi khieâm toán vaø kín
ñaùo, nhöng nhieät thaønh, haêng haùi vaø quaûng ñaïi, laø moät
hình thöùc tuyeät vôøi cuûa toâng ñoà giaùo daân…”
Trang 58
(ÑTC Gioan Phaoloâ II–Th. DAÏY GIAÙO LYÙ Trong Thôøi Ñaïi Chuùng Ta, s.66)

Chuùc caùc baïn nhöõng gì toát ñeïp nhaát

- HAHG -

Tham Khaûo
- THABOR l’ Encyclopeùñie des cateùchistes
- GIAÙO DUÏC HOÂM NAY CHO NGAØY MAI
Jean Maria Petitclerc, SDB
- GIAÙO DUÏC THEO GÖÔNG DON BOSCO
Carlo Ambrogio, SDB
- YÙ kieán cuûa moät soá anh chò em coù kinh nghieäm

Trang 59
 Muïc luïc
Lôøi Môû ñaàu :...........................................................................................
trang 1
Phaàn I : Töông quan giaùo duïc
Baøi Moät : Thaày – troø.......................................................trang 3
Baøi Hai : Cuøng ñi..............................................................trang 6
Baøi Ba : Khôi löûa...........................................................trang 10
Baøi Boán : Nguoàn trôï löïc..............................................trang 13
Baøi Naêm : Glv-Linh Hoaït Vieân..................................trang 16
Phaàn II : AÙp duïng phöông phaùp sö phaïm
Baøi Saùu : Chuyeån bieán taâm lyù nôi treû............trang 20
Baøi Baûy : Hoïc sinh “khoù”...........................................trang 24
Baøi Taùm : Vôùi treû: thaân tình vaø tin töôûng .....trang 30
Phaàn III : Aùp duïng theo taâm lyù löùa tuoåi
Baøi Chín : Ñoâi lôøi veà hình phaït...............................trang 33
Baøi Möôøi : Beân caïnh treû...............................................trang 36
Baøi Möôi moät : ....................................................... Loøng moä meán
trang 40
Phaàn VI : “ Ñieåm heïn” cuûa Giaùo Lyù Vieân
Baøi Möôøi hai :....................................................... Soáng Phuïng Vuï
trang 43
Möôøi ba :.............................................................. Caàu nguyeän
trang 47
Möôøi boán :...................................................................... Lieân ñôùi
trang 51
Möôøi laêm :.................................................. Ñôøi soáng cuûa Glv
trang 54
Phuï tröông 1 : Lôùp Xöng Toäi Röôùc Leã Laàn Ñaàu
trang 57
Trang 60
Phuï tröông 2 : Lôùp Theâm Söùc..................................trang 60
Phuï tröông 3 : Dieãn tieán giôø giaùo lyù...................trang 65
Lôøi cuoái : ...............................................................................trang 68
Tham khaûo :...........................................................................................
trang 69
Muïc luïc : ...............................................................................trang 70

TOAØ GIAÙM MUÏC XUAÂN LOÄC

S
OÁ
N
G
Ñ
AÏ
O

- SÖ PHAÏM THÖÏC HAØNH -

Trang 61