01 Το 1925 γεννιέται στην Ξάνθη ένας από τους κορυφαίους συνθέτης της ελληνικής μουσικής,

ο Μάνος Χατζιδάκις!
Σε ηλικία μόλις τεσσάρων ετών ξεκινάει τη μουσική του εκπαίδευση
με μαθήματα πιάνου, βιολιού και ακορντεόν.

02 Το 1932 η οικογένεια εγκαθίσταται οριστικά στην Αθήνα.

Η έναρξη του Β’ Παγκοσμίου πολέμου, καταστρέφει οικονομικά την οικογένεια.

03 Στα δύσκολα χρόνια της κατοχής και της απελευθέρωσης,

ο νεαρός Μάνος Χατζιδάκις εργάζεται ως φορτοεκφορτωτής στο λιμάνι του Πειραιά, παγοπώλης…

04 … εργάτης στο εργοστάσιο ζυθοποιίας του Φιξ, υπάλληλος σε φωτογραφείο,

βοηθός νοσοκόμος στο 401 Στρατιωτικό Νοσοκομείο…
Συγχρόνως όμως συνεχίζει τις μουσικές του σπουδές.
Την περίοδο ΄40 -΄43 ο Χατζιδάκις ξεκινάει σπουδές Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών,
τις οποίες όμως δεν θα ολοκληρώσει. Η ζωή του όλη στρέφεται γύρω από τη μουσική.

05 Γνωρίζει και συνδέεται με άλλους καλλιτέχνες και διανοούμενους,

μεταξύ των οποίων οι ποιητές Νίκος Γκάτσος, Γιώργος Σεφέρης, Οδυσσέας Ελύτης,
Άγγελος Σικελιανός και ο ζωγράφος Γιάννης Τσαρούχης.
Οι άνθρωποι αυτοί θα διαμορφώσουν τους προσανατολισμούς και τη σκέψη του.

06 Ο Νίκος Γκάτσος, θα παραμείνει ο καλύτερος φίλος του, μέχρι το τέλος της ζωής του.

07 Κατά την τελευταία περίοδο της Κατοχής, συμμετέχει στην Εθνική Αντίσταση
και έτσι γνωρίζεται με τον Μίκη Θεοδωράκη με τον οποίον αναπτύσσει μια πολύ ισχυρή φιλία.

08 Σε ηλικία 19 ετών, συμμετέχει στο έργο "Τελευταίος Ασπροκόρακας" του Αλέξη Σολομού,
στο Θέατρο Τέχνης του Κάρολου Κουν.
Εκεί ξεκινά και μαθήματα υποκριτικής, αλλά ο δάσκαλός του τον αποτρέπει.

09 Ο Μάνος Χατζιδάκις και ο Κάρολος Κουν συνεργάστηκαν 15 χρόνια στο Θέατρο Τέχνης.

10 Μαζί, ανεβάζουν θεατρικά έργα μεγάλων συγγραφέων.

Ο Κουν τα σκηνοθετεί κι ο Χατζιδάκις τα ντύνει μουσικά:
«Ο κύκλος με την κιμωλία», «Λεωφορείον ο Πόθος», «Γυάλινος Κόσμος», «Αντιγόνη»,
«Ματωμένος Γάμος», «Όλα τα Παιδιά του Θεού έχουν Φτερά», «Ο θάνατος του Εμποράκου» κ.ά.

10β Ο Μάνος Χατζηδάκις για τον Κάρολο Κουν

11 Το 1945 γράφοντας τη μουσική για το θεατρικό έργο
του Ευγένιου Ο΄ Νηλ «Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα»,
γνωρίζει την πρωταγωνίστρια του έργου, Μέλινα Μερκούρη.
Οι δυο τους έγιναν στενοί συνεργάτες και αγαπημένοι φίλοι μέχρι το τέλος της ζωής τους.

12 Το 1949 ο Μάνος Χατζιδάκις αλλάζει τα δεδομένα

για το απαγορευμένο και παράνομο ρεμπέτικο τραγούδι, που ως τότε εξέφραζε μόνο τα λαϊκά στρώματα.
Παίζει στο πιάνο έξι αγαπημένα ρεμπέτικα τραγούδια και πείθει την συντηρητική αστική τάξη
για την ομορφιά και τον πλούτο των ρεμπέτικων τραγουδιών.
Ο δίσκος του «Έξι λαϊκές ζωγραφιές» καταξιώνει την αξία του ρεμπέτικου τραγουδιού.

Το 1950 η χορογράφος Ραλλού Μάνου ιδρύει το «Ελληνικό Χορόδραμα»,

ένας συνδυασμός σύγχρονου χορού με ελληνική παράδοση.
Ο Χατζιδάκις γίνεται ιδρυτικό στέλεχος και καλλιτεχνικός διευθυντής.
Δίπλα τους στέκονται οι σημαντικότεροι άνθρωποι της τέχνης και του πνεύματος:
Ο Μίκης Θεοδωράκης, οι ζωγράφοι Χατζηκυριάκος-Γκίκας, Γιάννης Μόραλης και Σπύρος Βασιλείου,
οι ποιητές Οδυσσέας Ελύτης και Νίκος Γκάτσος.

24 Την ίδια εποχή, η τραγωδός Μαρίνα Κοτοπούλη αναθέτει στον Χατζιδάκι

τη σύνθεση της μουσικής για την "Ορέστεια" του Αισχύλου.
Έτσι γίνεται η αρχή της ενασχόλησής του με το αρχαίο δράμα.
Γράφει μουσική για τραγωδίες και κωμωδίες:
Μήδεια, Κύκλωπας, Βάκχες, Εκκλησιάζουσες, Λυσιστράτη, Όρνιθες... Η Επίδαυρος τον αποθεώνει...

Το 1950 συνεργάζεται και με τον Άγγελο Σικελιανό.

Συνθέτει τη μουσική για την τελευταία του τραγωδία "Ο Θάνατος του Διγενή".
Στα χρόνια που ακολουθούν, ο Χατζιδάκις εκτός από το Θέατρο Τέχνης του Κάρολου Κουν
και το αρχαίο θέατρο, συνεργάζεται με σπουδαίους σκηνοθέτες
σε παραστάσεις του Εθνικού και άλλων θεάτρων.
Σε συνεργασία με τον Αλέξη Σολωμό, και τον Μίνω Αργυράκη
ανεβάζουν την ιστορική μουσικοθεατρική παράσταση «Οδός Ονείρων»
με πρωταγωνιστές μεγάλα ονόματα της εποχής.

Από το 1950 και ως το θάνατό του ο Μάνος Χατζιδάκις παράλληλα με το θέατρο,

συνθέτει μουσική για πολλές ελληνικές κινηματογραφικές ταινίες:
Κάλπικη Λίρα, Στέλλα, Ο Δράκος, Το Ταξίδι του Μέλιτος, Ήσυχες Μέρες του Αυγούστου.
Από το ΄57 ξεκινά μία περίοδος έντονης δημιουργικής δράσης.
Ο Χατζιδάκις συνθέτει ασταμάτητα για τον κινηματογράφο και τον θέατρο.
Ταινίες και παραστάσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό διαδέχονται η μία την άλλη!
Παράλληλα γράφει πολλά σημαντικά μουσικά έργα.
Γίνεται δημοφιλής και τα κομμάτια του αγαπιούνται και τραγουδιούνται από τον ελληνικό λαό.
Η Φίνος Φιλμ και ο Αλέκος Σακελάριος ζητούν τη μουσική του για τις ταινίες τους.
Εκείνη την εποχή η Φίνος παράγει τις δημοφιλέστερες και εμπορικότερες ταινίες
του ελληνικού κινηματογράφου.
34 Η Αλίκη Βουγιουκλάκη είχε μια ιδιαίτερη σχέση αγάπης, σεβασμού και αλληλοεκτίμησης
με τον Μάνο Χατζιδάκι. Η ίδια τον σέβονταν απεριόριστα, αναγνώριζε την ιδιοφυΐα του,
κι εκείνος τη θαύμαζε κι ας μην της το έλεγε.
Έγραψε τη μουσική για τα τραγούδια σε εφτά ταινίες της Αλίκης Βουγιουκλάκη:
"Το ξύλο βγήκε απ' τον παράδεισο", "Το κλωτσοσκούφι", "Μανταλένα", "Η Αλίκη στο ναυτικό",
"Η Λίζα και η άλλη", "Χτυποκάρδια στο θρανίο" και "Aliki my love".
Σε κάθε ευκαιρία όμως ξεκαθάριζε ότι έγραψε τραγούδια για τις ταινίες του "Φίνου"
για καθαρά βιοποριστικούς λόγους, μόνο και μόνο για να κερδίσει τα προς το ζειν.
Και ότι τα τραγούδια αυτά δεν εξέφραζαν το ζητούμενό του στην τέχνη της μουσικής.
Παρόλα αυτά τα τραγούδια της Φίνος Φιλμ αγαπήθηκαν και τραγουδήθηκαν πολύ από τον ελληνικό λαό.

1959 Η ταινία «Το ποτάμι» του Νίκου Κούνδουρου παίρνει 1ο βραβείο σκηνοθεσίας και μουσικής στο
Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης.

38 Το 1960 ο Θεοδωράκης ηχογραφεί για πρώτη φορά τον «Επιτάφιο» του Ρίτσου.
Τραγουδά ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης. Το μουσικό αποτέλεσμα δεν αρέσει καθόλου στον Χατζιδάκι
κι έτσι αποφασίζει να παρουσιάσει ξανά στο αθηναϊκό κοινό τον «Επιτάφιο» του Μίκη,
σε μία πιο έντεχνη απόδοση με την φωνή της Νανάς Μούσχουρη.
Από τότε ξεκίνησε ο διαχωρισμός των δύο συνθετών ο οποίος κρατάει μέχρι σήμερα:
Ο λυρικός Χατζιδάκις και ο πομπώδης Θεοδωράκης.

Όμως το 1963 όσοι παρακολούθησαν την επιθεώρηση «Μαγική Πόλις» δε θα την ξεχάσουν ποτέ!
Ήταν η σύμπραξη του Θεοδωράκη με τον Χατζιδάκι
και ερχόταν μετά από δυο μεγάλες προσωπικές τους επιτυχίες – «Όμορφη Πόλη» και «Οδός Ονείρων».
Την ορχήστρα διηύθυνε ο Χρήστος Λεοντής και τη χορωδία ο Μάνος Λοΐζος.
Ήταν μια μαγική παράσταση με τον Γιώργο Ζαμπέτα να παίζει μπουζούκι
και τον Μπιθικώτση να τραγουδά «Είμαι αϊτός χωρίς φτερά».

1960: Του απονέμεται το βραβείο Όσκαρ για το τραγούδι «Τα παιδιά του Πειραιά»,
από την ταινία του Ζυλ Ντασέν «Ποτέ την Κυριακή».
Η βράβευση αυτή του δίνει παγκόσμια δημοσιότητα.
Το τραγούδι φτάνει να είναι στα δέκα εμπορικότερα τραγούδια του 20ού αιώνα.

42. 42 Ο Χατζιδάκις πάντα έψαχνε να αναδείξει νέα ταλέντα στο χώρο του. Έτσι το 1962 χρηματοδοτεί
τον "Διαγωνισμό Σύνθεσης Μάνος Χατζιδάκις’’ στο Τεχνολογικό Ίδρυμα Κωνσταντίνου Δοξιάδη στην
Αθήνα. 1963: Συνθέτη τη μουσική της ταινίας “America-America” του Ελία Καζάν που προτάθηκε για
τέσσερα OSCAR, και της ταινίας “In the Cool of the Day” που τραγουδάει ο διάσημος τραγουδιστής της
jazz, Nat King Cole. Το ΄64 ιδρύει και διευθύνει την Πειραματική Ορχήστρα Αθηνών. Μέσα σε δύο
χρόνια η ορχήστρα έδωσε 20 συναυλίες με πρεμιέρες δεκαπέντε έργων Ελλήνων συνθετών. Τον
επόμενο χρόνο συνθέτει τη μουσική για την ταινία “Blue” του Silvio Narizzano. Η ηχογράφηση έγινε στο
Ηollywood με την Συμφωνική Ορχήστρα του Los Angeles.
1967: Αμερική! Τον Απρίλη του ΄67 ανεβαίνει στο Μπρόντγουεη το μιούζικαλ "Illya darling". Είναι η
θεατρική διασκευή της ταινίας "Ποτέ την Κυριακή", σε σκηνοθεσία Ζιλ Ντασέν και μουσική Μάνου
Χατζιδάκι. Πρωταγωνίστρια η Μελίνα Μερκούρη. Η ηχογράφηση του δίσκου της παράστασης γίνεται υπό
την διεύθυνση του Μάνου Χατζιδάκι και με μουσικούς Αμερικάνους, Ισπανούς, Μεξικάνους, Ιταλούς,
Εβραίους, αλλά στα μπουζούκια Έλληνες. Στην Αμερική ο Χατζιδάκις έρχεται σε επαφή με την ποπ και
ροκ μουσική και συνεργάζεται με το συγκρότημα «New York Rock and Roll Ensemble» και ηχογραφεί τον
δίσκο «Reflections». Τότε γίνεται και η ηχογράφηση του δίσκου «Το Χαμόγελο της Τζοκόντας», στην
πασίγνωστη συμφωνική του μορφή. Η πιο γνωστή και αγαπημένη μαγική μουσική του Μάνου Χατζιδάκι!
Παράλληλα συνεχίζει την συνεργασία που έχει ξεκινήσει με τα μπαλέτα του 20ού Αιώνα στις Βρυξέλλες,
όπου διευθύνει έργα δικά του ή άλλων συνθετών.

1972: Τον πιο σκοτεινό χρόνο της χούντας, ο Χατζιδάκις επιστρέφει στην Αθήνα και ιδρύει το μουσικό
καφεθέατρο «Πολύτροπο» όπου παρουσιάζει τα τραγούδια του με τρόπο τελετουργικό και θεατρικό. Με
το έργο του «Μεγάλος Ερωτικός», ξεκινά η πιο ώριμη περίοδος της σταδιοδρομίας του. Στο έργο
τραγουδούν η Φλέρυ Νταντωνάκη και ο Δημήτρης Ψαριανός τα μελοποιημένα ποιήματα της Σαπφούς, του
Ελύτη, του Καβάφη, του Γκάτσου κ.ά. Ο Χατζιδάκις γνώρισε τη Φλέρυ Νταντωνάκη στην Αμερική.
Μαγεύτηκε αμέσως από την φωνή της την έφερε στην Ελλάδα και συνεργάστηκαν σε πολλούς δίσκους.
Την αποκαλούσε μούσα του. Μετά τη δικτατορία, για το διάστημα ΄75 - ΄77 διορίζεται Αναπληρωτής
Γενικός Διευθυντής της Λυρικής Σκηνής.

Την περίοδο ΄75 - ΄82 αναλαμβάνει καθήκοντα Διευθυντή της Κρατικής Ορχήστρας καθώς και
Διευθυντή του Κρατικού Ραδιοσταθμού «Το Τρίτο Πρόγραμμα» το οποίο φτάνει σε τεράστια
ακροαματικότητα. Είναι το κανάλι της έντεχνης και κλασικής μουσικής. Μια εκπομπή που θυμούνται όλοι,
είναι: «Εδώ Λιλιπούπολη»! Ο Χατζιδάκις έτρεφε μεγάλη εκτίμηση στον Γιώργο Ζαμπέτα. Τα
Χριστούγεννα του ΄79 τον καλεί στο στούντιο της εκπομπής του, στο τρίτο πρόγραμμα, και παίζουν μαζί
ζωντανά, πιάνο και μπουζούκι όλη τη βραδιά. Αμέτρητοι ακροατές κάνουν Χριστούγεννα με λυρικές και
λαϊκές νότες. Τη δεκαετία ΄75-΄85 με τα τρία έργα του «Η εποχή της Μελισσάνθης», «Τα παράλογα»
και «Σκοτεινή Μητέρα» συνεργάζεται στενά με τη Μαρία Φαραντούρη. Μουσική από το έργο "Η εποχή
της Μελισσάνθης" επιλέχτηκε για την τελετή λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 στην Αθήνα.
1. 60. 60 Κρατικό Ραδιόφωνο Το Τρίτο Πρόγραμμα Το πρόγραμμα της έντεχνης και κλασικής
μουσικής
2. 61. 61 Στο Τρίτο Πρόγραμμα «Εδώ Λιλιπούπολη»
3. 62. 62 Με τον Γιώργο Ζαμπέτα στο Τρίτο Πρόγραμμα Μάνος, Μέλινα, Ζαμπέτας 1979
4. 63. 63 Με τη Μαρία Φαραντούρη
5. 64. 64
6. 65. 65 Το 1982 ο Χατζιδάκις ανεβάζει τη μουσική παράσταση «Πορνογραφία». Η σκηνοθεσία
είναι δική του και τον πρωταγωνιστικό ρόλο έχει η Σαπφώ Νοταρά. Μια παράσταση που
καυτηριάζει όλα τα πλαστά και υποκατάστατα της ζωής. Τον επόμενο χρόνο, ψάχνοντας συνεχώς
για νέα ταλέντα, ανακαλύπτει τέσσερις νέους τραγουδιστές, και τους δίνει να ερμηνευόσουν τα
τραγούδια του νέου του δίσκου, «Οι μπαλάντες της οδού Αθηνάς». Είναι ο Ηλίας Λιούγκος, η
 Έλλη Πασπαλά, ο Βασίλης Λέκκας και η Νένα Βενετσάνου που έμειναν γνωστοί ως "μαθητές του
Χατζιδάκι". Το 1986 κυκλοφορεί η "Ρωμαϊκή Αγορά". 35 αγαπημένα τραγούδια από το ΄47 ως το
΄85 σε νέες εκτελέσεις. Είναι ο δίσκος, που έχουν στη δισκοθήκη τους, όλοι όσοι θέλουν κάτι από
Χατζιδάκι...
7. 66. 66 Από τη μουσική παράσταση «Πορνογραφία» Σαπφώ Νοταρά 1982
8. 67. 67 Ηλίας Λιούγκος 1983 Έλλη Πασπαλά Βασίλης Λέκκας Νένα Βενετσάνου
9. 68. 68 1986 Βασίλης Λέκκας Έλλη Πασπαλά Μαρία Φαραντούρη Ηλίας Λιούγκος
10. 69. 69 Το 1979 ο Χατζιδάκις καθιερώνει τις «Μουσικές Γιορτές» στα Ανώγεια της Κρήτης με
τοπικούς λαϊκούς χορούς και τραγούδια. Διοργανώνει συνέδριο με θέμα την παράδοση και
διαγωνισμό μαντινάδας. Το ΄80 εγκαινιάζει τον Μουσικό Αύγουστο στο Ηράκλειο, ένα Φεστιβάλ
που αγκαλιάζει μουσική, χορό, κινηματογράφο, ζωγραφική, θέατρο και φιλοξενεί καταξιωμένους
καλλιτέχνες απ’ όλο τον κόσμο. Το ΄81 διοργανώνει για πρώτη φορά τους Μουσικούς Αγώνες
στην Κέρκυρα με σκοπό την παρουσίαση νέων Ελλήνων καλλιτεχνών. Οι αγώνες αυτοί
συνεχίζονται μέχρι σήμερα. Το πρώτο τραγούδι παίρνει το βραβείο «Μάνος Χατζιδάκις». Και το
΄91, σε συνεργασία με τον δήμο Καλαμάτας, διοργανώνει τους πρώτους «Αγώνες Ελληνικού
Τραγουδιού Καλαμάτας».
11. 70. 70 Από τον διαγωνισμό μαντινάδας 1979 Μουσικές Γιορτές στα Ανώγεια της Κρήτης
12. 71. 71 Μουσικός Αύγουστος στο Ηράκλειο 1980
13. 72. 72 Μουσικοί Αγώνες στην Κέρκυρα 1981
14. 73. 73 Αγώνες Ελληνικού Τραγουδιού Καλαμάτας 1991
15. 74. 74 Το 1985 ο Χατζιδάκις εκδίδει το πολιτιστικό περιοδικό «Τέταρτο» το οποίο καταγράφει
τα καλλιτεχνικά και κοινωνικά δρώμενα μέσα από τις πολιτικές τους διαστάσεις. Τον ίδιο χρόνο
συστήνει την δισκογραφική εταιρεία «Σείριος», η οποία λειτουργεί μέχρι σήμερα. Από το ΄85
μέχρι και το ΄94, η εταιρεία ηχογράφησε 67 δίσκους του. Με φορέα τον "Σείριο", ανοίγει στην
Πλάκα μια μουσική σκηνή όπου παρουσιάζει στο αθηναϊκό κοινό νέους καλλιτέχνες. 1989: Ο
Χατζιδάκις ιδρύει την περίφημη «Ορχήστρα των Χρωμάτων» την οποία διηύθυνε μέχρι το τέλος
της ζωής του, δίνοντας συνολικά είκοσι συναυλίες και δώδεκα ρεσιτάλ ελληνικού και διεθνούς
ρεπερτορίου. Το απόγευμα της 15ης Ιουνίου του 1994, ο Μάνος Χατζιδάκις, ο υπέροχος αυτός
άνθρωπος και μουσικός «άρχισε το ταξίδι του προς τα άστρα»...
16. 75. 75 Το περιοδικό «το Τέταρτο» 1985
17. 76. 76 Η δισκογραφική εταιρεία ΣΕΙΡΙΟΣ
18. 77. 77 Στη μουσική σκηνή «ΣΕΙΡΙΟΣ» στην Πλάκα Βασίλης Λέκκας Έλλη Πασπαλά Ηλίας
Λιούγκος
19. 78. 78 Ιδρύει και διευθύνει την Ορχήστρα των Χρωμάτων 1989
20.79. 79 1994
21. 80. 80 ...το τραγούδι μας ενώνει μέσα σ΄ ένα κοινό μύθο. Κι όπως στον χορό, έτσι και στο
τραγούδι, ενώνουμε τα χέρια μεταξύ μας, για ν΄ ακολουθήσουμε μαζί τις ίδιες εσωτερικές
δονήσεις. Κι όσο για τον κοινό μύθο που δεν υπάρχει στις μέρες μας, τον σχηματίζουμε καινούριο
κι απ΄ την αρχή κάθε φορά... Μάνος Χατζιδάκις Αφροδίτη Πιπεράρη