PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA

JĘZYK POLSKI kl. VII

I. Zasady ogólne

1. Przedmiotowe ocenianie z języka polskiego zostało opracowane na podstawie programu nauczania języka polskiego w klasie IV - VIII : „Nowe Słowa na start!” a
także Wewnątrzszkolnego Systemu Oceniania obowiązującego w Szkole Podstawowej im. W. S. Reymonta w Mogilnie Dużym.

2. Nauczyciel sprawdza i ocenia takie formy pracy ucznia jak: krótka i dłuższa wypowiedź pisemna, wypowiedzi ustne, czytanie głośne i ciche ze zrozumieniem,
sprawdziany umiejętności językowych, wiadomości z zakresu gramatyki i ortografii, dyktanda, recytacje, prace w grupach, aktywność na lekcjach, udział w
konkursach, staranność prowadzonego zeszytu, prace domowe, znajomość obowiązujących lektur, różnorodne działania twórcze, w których uczeń prezentuje swoje
pasje i wykorzystuje uzdolnienia.

3. W ciągu roku szkolnego planowane jest 7 sprawdzianów. Dwa razy w roku, tj. we wrześniu i maju odbywa się diagnoza przedmiotowa w formie testów, nie
podlegająca ocenie.

4. Uczeń, który nie uczestniczył w sprawdzianie w wyznaczonym terminie, jest zobowiązany napisać go w ciągu dwóch tygodni od dnia powrotu do szkoły /na
dodatkowych zajęciach/.

5. Każdy sprawdzian jest zapowiedziany z tygodniowym wyprzedzeniem i poprzedzony lekcją powtórzeniową.

6. Uczeń może poprawić ocenę dopuszczającą i niedostateczną, otrzymaną ze sprawdzianu. Oceny za kartkówki i prace domowe nie podlegają poprawie.

7. Obowiązuje wagowy system oceniania, zgodny z zapisem w Statucie szkoły.

8. Wartość procentowa ocen wystawianych za sprawdziany :

100% - celująca (6)

99 % - 90% - bardzo dobry (5)
89% - 75% - dobry (4)
74% - 50% - dostateczny (3)
49% - 30% - dopuszczający (2)
29% - 0% - niedostateczny (1)

Ocenianie sprawdzianów ortograficznych (dyktanda):

1
 0 – 1 bł. ort. - bardzo dobry
2 - bł. ort - dobry
3 – 5 bł. ort. – dostateczny
6 – 7- bł. ort – dopuszczający
8 i więcej bł. ort. - niedostateczny
3 bł. interpunkcyjne = 1 bł. ortograficzny

9. Uczeń zobowiązany jest do przeczytania i znajomości wszystkich lektur obowiązkowych– wykaz i terminy ich omawiania podawane są na pierwszych lekcjach
nowego roku szkolnego oraz wybranych pozycji z listy lektur uzupełniających.

10. Wypowiedzi pisemne i kryteria oceny:

 Opowiadanie (twórcze i odtwórcze) : zrozumienie tematu, określenie czasu i miejsca zdarzeń, obecność bohatera, określony typ narracji, trójdzielna, spójna
kompozycja, przestrzeganie norm gramatycznych, poprawność ortografii i interpunkcji, czytelność zapisu;

 opis przedmiotu: zgodność z tematem, opis szczegółów wyglądu, nazywanie cech (barwa, kształt, wielkość), przeznaczenie, trójdzielna, spójna kompozycja,
przestrzeganie norm gramatycznych, poprawność ortografii i interpunkcji, czytelność zapisu;

 opis postaci z elementami charakterystyki: zrozumienie tematu, opis wyglądu postaci, nazwanie cech charakteru, osobowości, usposobienia i uzasadnienie
ich, własna ocena bohatera w podsumowaniu, trójdzielna, spójna kompozycja, przestrzeganie norm gramatycznych, poprawność ortografii i interpunkcji,
czytelność zapisu;

 ogłoszenie: zawarcie informacji co się stało, kiedy, gdzie, kontakt z nadawcą ogłoszenia, wypowiedź spójna, przestrzeganie norm gramatycznych,
poprawność ortografii i interpunkcji, czytelność zapisu;

 zaproszenie: zawarcie informacji kto, kogo, z jakiej okazji, kiedy, gdzie zaprasza, wyrażenia o charakterze perswazyjnym, spójność wypowiedzi,
przestrzeganie norm gramatycznych, poprawność ortografii i interpunkcji, czytelność zapisu;

 kartka pocztowa: w rozwinięciu tematu podanie informacji kto, komu, z jakiej okazji przesyła kartkę, użycie wyrazów nazywających emocje, poprawność
zaadresowania, forma (data, miejscowość, bezpośredni zwrot do adresata, podpis), poprawność ortografii i interpunkcji, czytelność zapisu;

 życzenia: zawarcie informacji do kogo i z jakiej okazji kierowane są życzenia, bezpośredni zwrot do adresata, podpis, poprawność ortografii i interpunkcji,
czytelność zapisu;

2
  list : zgodność z tematem ( nawiązanie do ostatniego kontaktu, wspólnych spraw, powód pisania listu, zasadnicza treść listu), dostosowanie stylu do adresata,
kolejne myśli wyróżnione są akapitem, zachowanie formatu listu – data, miejscowość, bezpośredni zwrot do adresata, podpis, przestrzeganie norm
gramatycznych, poprawność ortografii i interpunkcji, czytelność zapisu;

 sprawozdanie ( filmu, spektaklu, wydarzenia): relacja przebiegu wydarzeń, podanie informacji o czasie, miejscu, osobach uczestniczących, zamieszczenie
elementów własnej oceny zdarzeń, przestrzeganie norm gramatycznych, poprawność ortografii i interpunkcji, czytelność zapisu;

w klasie VII /dodatkowo/:

 charakterystyka: opis wyglądu i zachowania (cech zewnętrznych) postaci oraz analiza jej charakteru i przekonań (cechy wewnętrzne), własna ocena bohatera
w podsumowaniu, trójdzielna, spójna kompozycja, przestrzeganie norm gramatycznych, poprawność ortografii i interpunkcji, czytelność zapisu;

 opowiadanie twórcze: zrozumienie tematu, czas i miejsca zdarzeń, elementy charakterystyki bohatera, retrospekcja, określony typ narracji, trójdzielna,
spójna kompozycja, przestrzeganie norm gramatycznych, słownictwo dostosowane do formy wypowiedzi, poprawność ortografii i interpunkcji, czytelność
zapisu;

 rozprawka: sformułowanie tezy lub hipotezy oraz argumentów, używanie słownictwa, służącego wprowadzeniu tezy i argumentów, spójna kompozycja,
przestrzeganie norm gramatycznych, poprawność ortografii i interpunkcji, czytelność zapisu;

11. Kryteria ocen za prace pisemne /opowiadanie twórcze, rozprawka/:

 I – 2p /realizacja tematu/

 II – 5p /elementy twórcze, elementy retoryczne/

 III – 2p /kompetencje literackie i kulturowe/

 IV – 2p /kompozycja tekstu/

 V – 2p /styl/

 VI – 4p /język/

 VII – 2p /ortografia/

 VIII – 1p /interpunkcja/
3
 12. Informacje dodatkowe:
 nieprzygotowania do lekcji: trzy w semestrze – oznaczone w dzienniku „np” , każde następne to ocena niedostateczna; uczeń zgłasza nieprzygotowanie na
początku zajęć;
 aktywność: za ciekawe wypowiedzi i szczególną pracę na zajęciach uczeń otrzymuje (+) ; 5 „+” = ocena bardzo dobra.
 sprawdziany, ocenione przez nauczyciela, uczeń otrzymuje na lekcji , są one omawiane i analizowane. Uczeń nie zabiera sprawdzianów do domu. Prace
przechowywane są w szkole, a rodzic ma prawo do ich wglądu.

13. Nie dopuszcza się na języku polskim używania korektorów i długopisów ścieralnych.

14. Prace pisemne napisane w sposób uniemożliwiający odczytanie oceniane są na „0” punków, co skutkuje oceną niedostateczną.

Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny

NOWE Słowa na start!, klasa 7 (NOWA EDYCJA 2020–2022)

(ocena dostateczna)
(ocena dopuszczająca) (ocena dobra) (ocena bardzo dobra) (ocena celująca)
Numer
Uczeń potrafi to, co na
i temat lekcji Uczeń potrafi to, co na ocenę Uczeń potrafi to, co na ocenę Uczeń potrafi to, co na ocenę
ocenę dopuszczającą,
Uczeń potrafi: dostateczną, oraz: dobrą, oraz: bardzo dobrą, oraz:
oraz:
2. • opisać obraz • przedstawić skojarzenia • zinterpretować znaczenie • zinterpretować tytuł obrazu • podjąć dyskusję na temat przyczyn
Charaktery • nazwać barwy użyte związane z obrazem barw • zinterpretować przesłanie postrzegania tej samej osoby na różne
przez artystę • wyrazić swoją opinię na • wyjaśnić, dlaczego na obrazu w kontekście prawdy o sposoby
temat obrazu obrazie są dwa wizerunki tego człowieku • porównać obraz z innymi
samego mężczyzny tekstami kultury podejmującymi
temat postrzegania człowieka z
różnych perspektyw
3. • omówić treść • scharakteryzować główną • omówić sposób • omówić wpływ narracji na • na podstawie wywiadu z autorką

4
Wytrzymałość fragmentów tekstu bohaterkę utworu przedstawienia opisanej odbiór utworu wypowiedzieć się na temat
• określić rodzaj literacki • omówić postawy historii w artykułach funkcji humoru w tekstach
utworu pozostałych bohaterów prasowych literackich
• określić rodzaj narracji utworu
4. • określić ramy czasowe • wypowiedzieć się na • wypowiedzieć się na temat • wymienić osiągnięcia • wypowiedzieć się na temat
Podróż w czasy starożytności temat wierzeń ludzi dziedzictwa kulturowego cywilizacyjne, które dziedzictwa cywilizacyjnego
starożytne żyjących w starożytności wywodzącego się z religii zawdzięczamy ludziom żyjącym starożytności, wartościując je
• wymienić najważniejsze w starożytności • omówić wybrane dzieła
cechy antycznej sztuki antycznej sztuki
5. • omówić treść • wymienić cechy • określić temat mitu i • ocenić postępowanie bogini • podjąć dyskusję na temat
Niezłomność fragmentów tekstu charakteru Ateny i wyjaśnić jego funkcję wpływu emocji na postępowanie
• wymienić przydomki zilustrować je przykładami
Ateny i przypisywane jej
atrybuty
6. • omówić treść fragmentu • ułożyć plan wydarzeń • ocenić zachowanie ojca • sformułować morał • podjąć dyskusję na temat sensu
Pokora tekstu przedstawionych w • wypowiedzieć się na temat przypowieści dawania komuś drugiej szansy
przypowieści emocji towarzyszących • wyjaśnić znaczenie • omówić obraz Keitha Vaughana
• wymienić cechy starszemu synowi frazeologizmu syn marnotrawny Powrót syna marnotrawnego
bohaterów przypowieści i • odnaleźć w różnych źródłach
zilustrować je przykładami inne realizacje motywu syna
marnotrawnego
7. • omówić treść • scharakteryzować • omówić sposób • dokonać analizy sposobu • podjąć dyskusję na temat
Silny charakter fragmentów tekstu bohatera utworu przedstawienia przeżyć przedstawienia rekinów sentencji i odnieść te słowa do
• określić rodzaj narracji wewnętrznych bohatera wybranych tekstów kultury
(lektura • zinterpretować
uzupełniająca) wskazanecsłowa
8. • omówić treść • wskazać cele Lorda • omówić działania • ocenić postawę Korneliusza • omówić postać będącą antywzorem z
Czarny charakter fragmentów tekstu Voldemorta podejmowane przez Zakon Knota innego tekstu kultury
• wymienić cechy Lorda • wymienić przeciwników Feniksa po to, aby
Voldemorta Lorda Voldemorta unieszkodliwić Lorda
• omówić metody działania Voldemorta
Lorda Voldemorta • odnieść określenie czarny
charakter do Lorda
Voldemorta
9. • wymienić cechy dobrze • sformułować plan • poprawić wskazane • stworzyć wewnętrznie `
5
Jak komponować skomponowanego tekstu wypowiedzi wypracowanie uporządkowane, spójne
tekst i budować • wskazać w podanym argumentacyjnej • sformułować wstęp do wypracowanie
akapity? tekście główne zdanie • uporządkować wskazaną wypracowania
akapitu wypowiedź • wskazać wyrazy i wyrażenia
sygnalizujące powiązania
między zdaniami
10. i 11. • wymienić cechy mitu i • zgromadzić informacje • dokonać analizy tekstu • zredagować opis przeżyć `
Jak napisać przypowieści na temat symbolicznego współczesnej wersji mitu wewnętrznych postaci
opowiadanie znaczenia postaci • dokonać analizy tekstu mitologicznej i/lub biblijnej
inspirowane mitologicznych współczesnej wersji • stworzyć opowiadanie
mitem lub • zgromadzić informacje przypowieści inspirowane mitem i/lub
przypowieścią? na temat metaforycznej przypowieścią
wymowy przypowieści
12. i 13. • wymienić odmienne i • nazwać części mowy • przekształcić formy • użyć w zdaniach właściwych
Odmienne i nieodmienne części mowy występujące w tekście czasowników spójników
nieodmienne • scharakteryzować • określić formy • użyć czasowników we
części mowy odmienne i nieodmienne odmiennych części mowy właściwych formach
części mowy • uzupełnić tekst • przeredagować zdania,
właściwymi przyimkami używając właściwych
zaimków
14. • wymienić części mowy, z • uzupełnić tekst • wskazać regułę ortograficzną • zredagować tekst, w którym
Pisownia nie z którymi nie piszemy poprawnie zapisanymi właściwą dla podanych występują poprawnie zapisane
różnymi częściami łącznie i rozdzielnie wyrazami z nie przykładów wyrazy z nie
mowy – • wymienić wyjątki od
przypomnienie obowiązujących reguł
i uzupełnienie
wiadomości
15. • zdefiniować imiesłowy • wskazać imiesłowy • wskazać imiesłowy • przekształcić formy
Imiesłowy • zdefiniować imiesłowy przymiotnikowe w przymiotnikowe w tekście i czasowników w imiesłowy
przymiotnikowe przymiotnikowe czynne i podanym tekście podzielić je na kategorie przymiotnikowe
bierne • uzupełnić tekst właściwymi • utworzyć i nazwać imiesłowy
• omówić regułę tworzenia imiesłowami przymiotnikowe
imiesłowów przymiotnikowymi
przymiotnikowych
16. • zdefiniować imiesłowy • wskazać imiesłowy • wskazać imiesłowy • przekształcić formy

6
Imiesłowy przysłówkowe przysłówkowe w podanym przysłówkowe w tekście i czasowników w imiesłowy
przysłówkowe współczesne i uprzednie tekście podzielić je na kategorie przysłówkowe
• omówić regułę tworzenia • uzupełnić tekst właściwymi • utworzyć i nazwać imiesłowy
imiesłowów imiesłowami przysłówkowymi przysłówkowe
przysłówkowych
17. • wymienić zasady pisowni • zastąpić określenia • utworzyć imiesłowy z • zredagować tekst, w którym
Pisownia nie z nie z imiesłowami oznaczające cechy przeczeniem nie występują imiesłowy z
imiesłowami imiesłowami z przeczeniem nie
przeczeniem nie
18. • odtworzyć najważniejsze • wykorzystywać • wyciągać wnioski • poprawnie interpretować • wykorzystywać bogate konteksty
Podsumowanie. fakty i opinie najważniejsze konteksty • przedstawiać własne wymagany materiał • formułować i rozwiązywać
Sprawdź, czy • posługiwać się stanowisko • właściwie argumentować problemy badawcze
potrafisz pojęciami: starożytność, • uogólniać, podsumowywać i
sztuka antyczna, mit, porównywać
przypowieść (parabola),
symbol, epika, odmienne i
nieodmienne części mowy,
imiesłowy przymiotnikowe
czynne i bierne, imiesłowy
przysłówkowe współczesne
i uprzednie, kompozycja
tekstu, opowiadanie
inspirowane mitem lub
przypowieścią
19. • opisać obraz • opisać postacie • odnieść sytuację • wypowiedzieć się na temat roli • omówić wybrany tekst kultury
Cienie i blaski przedstawione na obrazie przedstawioną na obrazie do gry światła tematycznie zbliżony do dzieła
życia • omówić kolorystykę jego tytułu Auguste’a Renoira
dzieła • omówić kompozycję dzieła
20. • omówić treść • opisać reakcje mędrca na • omówić funkcję pytań • zinterpretować funkcję • zinterpretować obraz Olega
Szczęście w fragmentów tekstu poszczególne okoliczności retorycznych w tekście odniesień do zjawisk przyrody Kharkhana Tragiczny list w
nieszczęściu • określić myśl przewodnią w tekście kontekście poznanej bajki
poznanej bajki filozoficznej
filozoficznej
21. • określić ramy czasowe • zdefiniować humanizm • omówić specyfikę sztuki • omówić dzieło renesansowe • omówić wybrane dzieło lub
Podróż w czasy renesansu • wymienić najważniejsze renesansowej wynalazek Leonarda da Vinci

7
renesansu • wyjaśnić pochodzenie dokonania renesansowe i • opisać renesansowe miasto
nazwy epoki określić ich funkcję idealne
• wymienić
najważniejszych twórców
epoki
22. • wymienić najważniejsze • scharakteryzować • wskazać elementy • przedstawić funkcję
Twórca i jego etapy życia Jana twórczość poety renesansowe w twórczości Czarnolasu w twórczości poety
dzieło – Jan Kochanowskiego Jana Kochanowskiego
Kochanowski
23. • omówić treść utworów • określić charakter fraszek • wskazać elementy humoru • omówić sposób obrazowania • wskazać konteksty utworów i
Pół żartem, pół we fraszkach w utworach nawiązania do nich
serio

(lektura
obowiązkowa)
24. • wyjaśnić znaczenie • przedstawić układ rymów • omówić funkcję powtórzenia • omówić funkcję wyliczenia • omówić cechy wspólne
Na scenie życia pojęć: fraszka, wiersz we fraszce na początku fraszki wartości ważnych dla człowieka poznanych fraszek
sylabiczny, rym, • wyjaśnić znaczenie • omówić funkcję środków • zinterpretować dwa ostatnie
(lektura powtórzenie pojęcia fraszka w różnych stylistycznych użytych w wersy utworu w odniesieniu do
obowiązkowa) • omówić treść fraszki kontekstach utworze toposu świata jako teatru
• wskazać środki
stylistyczne użyte przez
Jana Kochanowskiego
25. • wyjaśnić znaczenie • wskazać środki • określić funkcję apostrofy • sformułować główną myśl • podjąć dyskusję na temat
Wartość zdrowia pojęcia apostrofa stylistyczne użyte przez rozpoczynającej utwór fraszki aktualności poznanej fraszki
• omówić treść fraszki poetę • określić funkcję wyliczenia • zinterpretować funkcję
(lektura uosobienia w tekście
obowiązkowa)
26. i 27. • wyjaśnić znaczenie • wypowiedzieć się na • przedstawić stosunek Jana • omówić renesansowy • podjąć dyskusję na temat
Przepis na pojęcia archaizm temat podmiotu lirycznego Kochanowskiego do natury na charakter fraszek najważniejszych aspektów życia
szczęście • omówić treść utworów każdej z fraszek podstawie fraszki Na lipę
• wskazać podmiot • wskazać apostrofę we • określić kontekst
(lektura liryczny każdej z fraszek fraszce Na lipę i wyjaśnić biograficzny fraszki Na dom w
obowiązkowa) • wskazać adresata jej funkcję Czarnolesie
lirycznego fraszki Na dom • przedstawić współczesne

8
 w Czarnolesie formy wskazanych
• wskazać archaizmy w archaizmów
utworach
28. • określić temat każdego z • wskazać cechy • omówić sposób • wypowiedzieć się na temat • omówić podobieństwa i różnice
Wśród ludzi utworów gatunkowe w utworach wykorzystania prawd życiowych przywołanych pomiędzy utworami Jana
frazeologizmów w utworach Sztaudyngera oraz Jana
(lektura • wskazać związki Kochanowskiego w kontekście
obowiązkowa) frazeologiczne, do których historycznym
nawiązał Jan Sztaudynger w
utworach Głos w telefonie i
Lustro

29. • omówić treść wiersza • wypowiedzieć się na • omówić symbolikę ogrodu, • zinterpretować przyjęcie przez • omówić język utworu Czesława
Być szczęśliwym • wskazać podmiot temat podmiotu lirycznego przywołując kontekst biblijny podmiot liryczny postawy Miłosza
liryczny utworu utworu • określić funkcję środków wyprostowanej • wypowiedzieć się na temat życia
• podzielić wiersz na stylistycznych użytych przez • omówić postrzeganie i twórczości poety
części tematyczne poetę szczęścia przez podmiot
• zinterpretować tytuł utworu liryczny
30. • wyjaśnić znaczenie • wypowiedzieć się na • omówić przedstawiony w • omówić koncepcję życia na • odnieść utwór do renesansowego
Wiejska sielanka pojęcia pieśń temat podmiotu lirycznego wierszu kontrast pomiędzy wsi przedstawioną w wierszu humanizmu
• omówić treść pieśni i adresata lirycznego życiem na wsi a życiem w
(lektura • wskazać podmiot utworu mieście i określić jego funkcję
obowiązkowa) liryczny i adresata • wymienić obowiązki • omówić funkcję środków
lirycznego utworu gospodarza i gospodyni stylistycznych użytych w
• wskazać środki utworze
stylistyczne użyte w
utworze
31. • wyjaśnić znaczenie • wypowiedzieć się na • zinterpretować metafory • wyjaśnić przesłanie wiersza • nazwać adresata apostrofy
Radość życia pojęć: rym gramatyczny, temat podmiotu lirycznego użyte w wierszu zawartej w ostatniej zwrotce
apostrofa, uosobienie utworu • omówić funkcję utworu i podać jego określenia
(lektura • omówić treść wiersza • określić rodzaje rymów personifikacji bliskoznaczne
obowiązkowa) • wskazać podmiot występujących w wierszu • odnaleźć w dowolnych źródłach
liryczny utworu informacje na temat filozofii
epikurejskiej
32. • sformułować główne • omówić na podstawie • przedstawić zalety • wyjaśnić znaczenie rysunku • podjąć dyskusję na temat funkcji

9
Stara bieda myśli tekstu tekstu różnice pomiędzy narzekania wymienione w umieszczonego w podręczniku narzekania
Polakami a tekście w odniesieniu do treści tekstu • wymienić inne stereotypy
reprezentantami innych dotyczące Polaków
nacji
• wymienić funkcje
narzekania
33., 34. i 35. • omówić treść trenów Tren I: Tren I: Tren I: • omówić wybrany tekst kultury,
Wobec śmierci • określić rodzaj liryki, • wskazać adresatów, • zinterpretować metaforyczne • zinterpretować znaczenie w którym została przedstawiona
który reprezentują treny wymienionych na znaczenie smoka w wierszu puenty utworu strata bliskiej osoby, i porównać
(lektura początku utworu i • omówić funkcję pytania go z utworami Jana
obowiązkowa) wyjaśnić funkcję apostrofy retorycznego użytego w Tren V: Kochanowskiego
zakończeniu trenu • wyjaśnić przyczynę
Tren V: przywołania Persefony w trenie
• wskazać w wierszu Tren V:
porównanie homeryckie i • zinterpretować metaforyczne Tren VII:
określić jego funkcję znaczenie oliwki i sadownika • omówić funkcję
w utworze wykrzyknienia użytego w
Tren VII: • omówić funkcję pytania puencie utworu
• wskazać adresatów retorycznego użytego w • omówić funkcję odwołania do
utworu puencie utworu ubioru dziecka

Tren VIII: Tren VII: wszystkie poznane treny:

• wskazać adresata utworu • omówić funkcję zdrobnień w
• wymienić cechy Urszulki wierszu
przywołane przez podmiot • wyjaśnić dwojakie znaczenie
liryczny wyrazu skrzynka użytego w
utworze
Tren VIII:
• wyjaśnić funkcję kontrastu
pomiędzy ukazaniem domu
przed śmiercią Urszulki i po
tym wydarzeniu
36. • odtworzyć najważniejsze • wykorzystywać • wyciągać wnioski
Co już wiemy o fakty i opinie najważniejsze konteksty • przedstawiać własne
• porównać poznane utwory i
wyrazić swoją opinię na temat
zawartego w nich ładunku
emocjonalnego
• wskazać cechy wspólne
poznanych trenów
• poprawnie interpretować • wykorzystywać bogate konteksty
wymagany materiał • formułować i rozwiązywać

10
twórczości Jana stanowisko • właściwie argumentować problemy badawcze
Kochanowskiego? • uogólniać, podsumowywać i
porównywać
37. • omówić treść • scharakteryzować • omówić relacje pomiędzy • porównać sposoby • wypowiedzieć się na temat
Przeżywanie fragmentów tekstu narratora tekstu bohaterami przeżywania żałoby przez przeżywania żałoby i sposobów
straty • wskazać narratora tekstu • opisać sposób • zinterpretować sens bohaterów książki z tym kultywowania pamięci o zmarłych
przeżywania żałoby przez zakończenia przywołanych przedstawionym w trenach Jana w innych kulturach
narratora i jego mamę fragmentów tekstu Kochanowskiego
38. • wymienić elementy, które • określić temat obrazu • opisać kolorystykę i nastrój • zredagować opis wskazanego
Jak opisywać powinien zawierać opis • określić kompozycję obrazu obrazu
dzieła sztuki? dzieła sztuki dzieła • wypowiedzieć się na temat
• zgromadzić informacje proporcji dzieła
na temat opisywanego
dzieła sztuki
39. • wymienić typy dzieł • rozróżnić najważniejsze • wskazać główne środki • ocenić obraz według podanych • zrelacjonować wizytę w galerii
Malarstwo malarskich typy dzieł malarskich wyrazu dzieła malarskiego na kryteriów lub muzeum
• wymienić główne środki konkretnym przykładzie
wyrazu dzieła malarskiego • wymienić kryteria, według
których ocenia się obraz
40. • wymienić rodzaje • zastąpić archaizmy • określić rodzaje podanych • stworzyć tekst z archaizmami
Archaizmy archaizmów wyrazami współczesnymi archaizmów
• wskazać archaizmy w • określić funkcję archaizmów
podanych zdaniach w tekście stylizowanym
41. • wymienić części zdania • wskazać główne części • wypisać związki wyrazowe • ułożyć wypowiedzenia z
Części zdania i • nazwać związki zdania i je nazwać występujące w podanych różnymi częściami zdania
związki wyrazowe wyrazowe • wskazać zdania zdaniach
w zdaniu – bezpodmiotowe
przypomnienie • wskazać w zdaniach
wiadomości określenia i je nazwać
42. • wymienić rodzaje • rozpoznać rodzaje • przekształcić zdanie w • utworzyć zdania złożone
Wypowiedzenia – wypowiedzeń w zależności wypowiedzeń w zależności równoważnik zdania i współrzędnie i podrzędnie
przypomnienie od celu wypowiedzi od celu wypowiedzi odwrotnie
wiadomości • wymienić rodzaje zdań w • odróżnić zdanie od
zależności od liczby równoważnika zdania
orzeczeń • rozpoznać rodzaje zdań

11
 w zależności od liczby
orzeczeń
• wskazać w tekście zdania
pojedyncze rozwinięte i
nierozwinięte
• wskazać w tekście zdania
złożone współrzędnie i
podrzędnie
43. • wymienić rodzaje zdań • rozpoznać rodzaje zdań • tworzyć wykresy zdań • tworzyć zdania złożone
Zdania złożone złożonych współrzędnie złożonych współrzędnie złożonych współrzędnie współrzędnie różnych typów
współrzędnie – • stosować poprawną
przypomnienie interpunkcję w zdaniach
wiadomości złożonych współrzędnie
44. • wymienić zasady pisowni • uzupełnić tekst wyrazami • wyjaśnić zasady pisowni • zastosować zasadę pisowni
Pisownia wyrazów wyrazów wielką literą zapisanymi od wielkiej i wyrazów wielką i małą literą, wielką literą wyrazów w
wielką i małą • wymienić zasady pisowni małej litery odnosząc się do podanych zwrotach grzecznościowych w
literą – wyrazów małą literą przykładów samodzielnie zredagowanym
przypomnienie i • wyjaśnić zasadę pisowni tekście
uzupełnienie wielką literą wyrazów w
wiadomości zwrotach grzecznościowych
45. • odtworzyć najważniejsze • wykorzystywać • wyciągać wnioski • poprawnie interpretować • wykorzystywać bogate konteksty
Podsumowanie. fakty i opinie najważniejsze konteksty • przedstawiać własne wymagany materiał • formułować i rozwiązywać
Sprawdź, czy • posługiwać się stanowisko • właściwie argumentować problemy badawcze
potrafisz pojęciami: renesans, • uogólniać, podsumowywać i
sztuka renesansu, fraszka, porównywać
tren, pieśń, wiersz
sylabiczny, porównanie
homeryckie, malarstwo,
opis dzieła sztuki,
archaizmy,
wypowiedzenia, zdanie
pojedyncze, zdanie złożone
współrzędnie, zdanie
złożone podrzędnie,
równoważnik zdania,

12
 części zdania i związki
wyrazowe w zdaniu
46. • opisać obraz • wypowiedzieć się na • omówić kompozycję dzieła • wypowiedzieć się na temat • podjąć dyskusję na temat
Relacje temat postaci • nazwać typ autoportretu, funkcji mediów estetyki selfie
międzyludzkie przedstawionych na który naśladuje artystka społecznościowych
obrazie
• określić sytuację, w
jakiej zostały
przedstawione postaci
47. • omówić treść • scharakteryzować • porównać pierwszy i drugi • dokonać analizy rozmowy ojca • podjąć dyskusję na temat
Porozumienie fragmentów tekstu głównego bohatera tekstu wpis Marka oraz określić z synem blogów młodzieżowych
• określić rodzaje narracji • przedstawić opinie funkcję różnic między nimi • dokonać analizy drugiego
Marka o rodzicach • wskazać elementy stylu wpisu na blogu i wskazać
potocznego i języka środki, za pomocą których
bohater buduje swój wizerunek
młodzieży w treści bloga
Marka
48. • omówić treść • scharakteryzować • przedstawić opinie • zinterpretować tytuł utworu • zinterpretować tytuł utworu w
Trudy fragmentów tekstu bohaterów fragmentów bohaterów na temat kontekście historycznym
wychowania • omówić świat utworu wychowywania dzieci
przedstawiony w dziele • przedstawić rodzinę
(lektura opisaną we fragmentach
uzupełniająca) utworu

UWAGA!

Zgodnie z
Rozporządzeniem
MEiN w sprawie
zmiany w liście
lektur
obowiązującym od
1.09.2021 pozycja
Ziele na kraterze
Melchiora
Wańkowicza
13
została przesunięta
z listy lektur
obowiązkowych na
listę lektur
uzupełniających.
49. • określić rodzaj literacki • wyjaśnić, kim jest • zinterpretować wskazany • napisać ogłoszenie, które • omówić sposób spotęgowania
Każdy może być utworu główny bohater utworu i fragment utworu zawiera informacje o wyglądzie przez narratora wrażenia
dobry – sens życia • wskazać w słowach jak jego charakter • opisać uczucia Scrooge’a w postaci tajemnicy i niesamowitości w
według Ebenezera Scrooge’a kierowanych do uwidacznia się w chwili, gdy odeszła od niego • zacytować sformułowania, opisie wydarzeń przy drzwiach
Scrooge’a siostrzeńca wypowiedź wyglądzie ukochana kobieta dzięki którym narrator domu Scrooge’a
ironiczną • określić stosunek nawiązuje kontakt z
(lektura narratora do głównego czytelnikiem, i wyjaśnić, czemu
obowiązkowa) bohatera tekstu służy taki zabieg
• przedstawić wartości,
którymi kierował się w
życiu Scrooge, i wskazać
te, których początkowo mu
zabrakło
• porównać Scrooge’a z
jego siostrzeńcem na
podstawie ich wypowiedzi
50. • wypowiedzieć się na • opisać, w jaki sposób w • przedstawić wcześniejsze • napisać wypracowanie na • przygotować prezentację na
Przemiana temat symbolicznego Opowieści wigilijnej relacje Ebenezera Scrooge’a z temat: „Czy – Twoim zdaniem – temat symboliki świąt w kulturze
bohatera pod przesłania, jakie dla ludzi zostało przedstawione ludźmi i wyjaśnić, co stało się Ebenezer Scrooge wykorzystał popularnej
wpływem świąt wierzących niosą święta Boże Narodzenie z osobami, które kochał swoją szansę, czy też jego
Bożego Narodzenia • określić stosunek • opisać realia społeczne, w przemiana była chwilowa?”
(lektura • opisać wybrane święta z Ebenezera Scrooge’a do których dorastała główna
obowiązkowa) przeszłości głównego świąt Bożego Narodzenia postać utworu
bohatera opisany na początku • podać przykłady zachowań i
utworu decyzji bohatera, które
• nazwać emocje pokazują jego wewnętrzną
towarzyszące Scrooge’owi przemianę
w trakcie kolejnych • wyjaśnić, do jakich
podróży w czasie i powszechnych skojarzeń
przestrzeni związanych z Bożym

14
 • określić, co uświadomił Narodzeniem odwołał się
sobie bohater podczas Charles Dickens
wizyty ostatniego ducha
51. i 52. • wyjaśnić, w jaki sposób – • udowodnić, że Scrooge • wyjaśnić, czemu miało • sporządzić spis problemów • wskazać różnice między światem
Realizm i oprócz bezpośrednich ocen jest typowym przykładem służyć wprowadzenie do społecznych, które zostały współczesnym a tym przedstawionym
fantastyka w i opisów – narrator filistra utworu elementów zaprezentowane w Opowieści w lekturze z uwzględnieniem
opowiadaniu charakteryzuje głównego fantastycznych wigilijnej warunków pracy, sytuacji dzieci i
Charlesa bohatera opowiadania • omówić relacje między • przygotować mowę dla kobiet oraz problemu ubóstwa
Dickensa • opisać sposób sferami realistyczną i adwokata broniącego Ebenezera • przedstawić wiadomości o życiu
przedstawienia duchów w fantastyczną w opowiadaniu Scrooge’a, w której przekonuje w XIX-wiecznej Wielkiej Brytanii
(lektura utworze on duchy świąt, by podjęły zdobyte dzięki lekturze Opowieści
obowiązkowa) walkę o duszę tej postaci wigilijnej
53. • określić ramy czasowe • wymienić priorytety • omówić specyfikę polskiego • omówić wybrane dzieło • zaprezentować wybraną postać
Podróż w czasy oświecenia oświeceniowe oświecenia oświeceniowe oświecenia
oświecenia • wyjaśnić etymologię • wyjaśnić, co służyło • scharakteryzować sztukę
nazwy epoki rozpowszechnianiu idei oświecenia
oświecenia w Europie
• wymienić dzieła sztuki
oświeceniowej
54. i 55. • wymienić najważniejsze • scharakteryzować • wyjaśnić sens alegorii • wypowiedzieć się na temat • wskazać elementy
Twórca i jego etapy życia Ignacego twórczość poety użytych w bajkach udziału Ignacego Krasickiego w światopoglądu oświeceniowego w
dzieło – Ignacy Krasickiego • wskazać cechy • przedstawić morały inicjatywach oświeceniowych bajkach Ignacego Krasickiego
Krasicki • omówić treść poznanych gatunkowe w poznanych poznanych bajek • wypowiedzieć się na temat
bajek utworach aktualności bajek poety
56. i 57. • wyjaśnić znaczenie • podzielić utwór na części • omówić problem poruszony • podjąć dyskusję na temat • podjąć dyskusję na temat zalet i
W krzywym pojęcia satyra tematyczne i nadać im w satyrze celowości ośmieszania postaw i wad obcych wpływów
zwierciadle • omówić treść satyry tytuły • omówić związek satyry ze zachowań w procesie kulturowych
• określić rodzaj literacki • scharakteryzować światopoglądem epoki dydaktycznym
(lektura utworu szlachcica i jego żonę
obowiązkowa) • wskazać narratora utworu • wskazać na podstawie
tekstu cechy gatunkowe
satyry
58. • odtworzyć najważniejsze • wykorzystywać • wyciągać wnioski • poprawnie interpretować • wykorzystywać bogate konteksty
Co już wiemy o fakty i opinie najważniejsze konteksty • przedstawiać własne wymagany materiał • formułować i rozwiązywać
twórczości stanowisko • właściwie argumentować problemy badawcze

15
Ignacego • uogólniać, podsumowywać i
Krasickiego? porównywać
59. • omówić treść wiersza • wypowiedzieć się na • zinterpretować funkcję • postawić tezę interpretacyjną • omówić różne sposoby
Przemijanie • wskazać podmiot temat podmiotu lirycznego środków stylistycznych • dokonać analizy obrazu przedstawienia motywu
liryczny utworu utworu użytych w wierszu miłości przedstawionego w przemijania w tekstach kultury
(lektura • omówić postawę • zinterpretować sposób utworze
obowiązkowa) podmiotu lirycznego ukazania przemijania w
wobec otaczającej go wierszu
rzeczywistości • wskazać stały związek
• nazwać rodzaje rymów frazeologiczny użyty w
występujące w utworze wierszu i omówić jego funkcję
60. • omówić treść fragmentu • wyjaśnić, jakie uczucia • wytłumaczyć, czym było • wyjaśnić metaforyczne • odszukać w podanych
Zrozumieć miłość utworu towarzyszyły Małemu motywowane zachowanie znaczenie ogrodu pełnego róż i fragmentach tekstu zdania o
• zapisać w punktach Księciu w kontakcie z różą róży i co chciała ona dzięki scharakteryzować stosunek charakterze sentencji i wskazać to,
(lektura historię Małego Księcia i i jak one ewoluowały niemu zyskać głównego bohatera do tych które najbardziej do niego
obowiązkowa) róży • wymienić konsekwencje • opisać dwa rodzaje miłości: kwiatów przed rozmową z lisem przemawia
oswojenia i wyjaśnić, co Małego Księcia do róży i róży oraz po niej
można dzięki niemu do Małego Księcia • przedstawić swoje stanowisko
zyskać • wyjaśnić, co według lisa na temat tego, w czym
• wytłumaczyć, jak lis i oznacza słowo oswoić i odpowiedzialność za drugiego
Mały Książę rozumieli dlaczego używa on tego człowieka przejawia się w
odpowiedzialność określenia zamiast słów codziennym życiu
zaprzyjaźnić się, pokochać • napisać pracę popartą
• wyjaśnić, jak Mały Książę przykładami z utworów
dzięki naukom lisa zaczął literackich i innych tekstów
postrzegać swoją relację z kultury na temat: „Czy zgadzasz
różą się ze stwierdzeniem, że miłość
to uczucie paradoksalne, które
przynosi szczęście i cierpienie?”
61. i 62. • omówić treść utworu • wypowiedzieć się na • przedstawić sytuację, w • zinterpretować decyzję • podjąć dyskusję na temat
Mały Książę jako • zapisać w punktach temat narracji w utworze i której znalazł się pilot krótko Małego Księcia o odejściu w obecności zachowań,
baśń i wydarzenia przedstawione jej wpływu na sposób przed spotkaniem z Małym kontekście rozważań nad przedstawionych w utworze w
przypowieść w tekście przedstawienia świata Księciem, i wyjaśnić, co ona wymową utworu świecie współczesnym
• określić rodzaj literacki • wskazać wydarzenia i może symbolizować • odczytać znaczenie motywu
(lektura utworu sytuacje o charakterze • opisać przemianę wody w Małym Księciu

16
obowiązkowa) baśniowym i
realistycznym
• wskazać w utworze
cechy przypowieści
• scharakteryzować
tytułowego bohatera na
podstawie opisu jego
planety i reakcji na różne
doświadczenia
63. Podróż • wyjaśnić, dlaczego Mały • omówić relację pomiędzy
Małego Księcia w Książę wyruszył w podróż Małym Księciem a różą i
poszukiwaniu... przedstawić stan
emocjonalny głównego
(lektura bohatera w momencie
obowiązkowa) rozstania
• scharakteryzować
mieszkańców
poszczególnych planet
• opisać sytuację, w której
Mały Książę zaczyna
rozumieć sens swojej
wędrówki i relacji z różą
64. • omówić treść wiersza • scharakteryzować
Wyobcowanie tytułową bohaterkę utworu
65. • wymienić etapy • odnaleźć tezę i
Jak przygotować przygotowywania argumenty w
wypowiedź wypowiedzi zaprezentowanym tekście
argumentacyjną? argumentacyjnej
66. • wymienić etapy rozwoju • wskazać najważniejsze
Rzeźba rzeźby cechy rzeźby na
17
wewnętrzną pilota
• wyszukać w tekście
fragmenty o charakterze
aforyzmów
• sformułować pytania, na
które można odpowiedzieć
aforyzmami z Małego Księcia
• wskazać adresata książki
Mały Książę i uzasadnić swoje
zdanie
• wyjaśnić, co symbolizują
mieszkańcy poszczególnych
planet
• wytłumaczyć, czego Mały
Książę dowiedział się o
świecie dorosłych
• wytłumaczyć, czym była
podróż dla Małego Księcia i
czego tak naprawdę
poszukiwał bohater
• sformułować listę przestróg,
które należy mieć na uwadze,
by nie podzielić losu
mieszkańców
przedstawionych planet
• określić nastrój utworu
• omówić stan psychiczny
bohaterki
• wskazać różne typy
argumentów w podanym
tekście
• sformułować argumenty
potwierdzające podaną tezę
• omówić elementy języka
rzeźby na przykładzie
• wyjaśnić, dlaczego pilot
wybrał się na poszukiwanie
studni, choć ten pomysł
wydawał mu się absurdalny
• wyjaśnić, w jakim świetle • omówić sposoby przedstawienia
zostały przedstawione wartości relacji międzyludzkich w innych
rządzące światem dorosłych i co tekstach kultury
o nich myśli główny bohater • porównać utwór z jego
książki ekranizacją w reżyserii Marka
• zinterpretować symbolikę Osborne’a
podróży w odniesieniu do
poznanego utworu i w sensie
ogólnym
• zredagować subiektywny opis
Ziemi
• zinterpretować wskazany • podjąć dyskusję na temat
fragment możliwości poznania samego
siebie
• stworzyć wypowiedź
argumentacyjną
• ocenić dzieło sztuki według • wypowiedzieć swoją opinię na temat
podanych kryteriów rzeźby abstrakcyjnej
 poszczególnych etapach jej wybranego dzieła • przygotować prezentację na temat
rozwoju wybranego artysty
• rozróżniać najważniejsze • stworzyć pisemną recenzję
typy dzieł rzeźbiarskich ze wybranego dzieła sztuki
względu na temat
67. i 68. • wymienić typy zdań • wskazać w • sformułować pytania do • przedstawić relację zdań na
Typy zdań złożonych podrzędnie wypowiedzeniu orzeczenia zdań podrzędnych wykresie
złożonych i rozdzielić zdania • określić typy zdań
podrzędnie składowe podrzędnych
• wskazać zdanie
nadrzędne
69. • zdefiniować • uzupełnić podane • wymienić pytania, na jakie • przedstawić relację zdań na
Zdania złożone imiesłowowy wypowiedzenia odpowiadają zdania wykresie
podrzędnie z równoważnik zdania imiesłowowymi podrzędne w podanych • przekształcić podane
imiesłowowym równoważnikami zdania przykładach wypowiedzenia tak, aby
równoważnikiem • poprawić wypowiedzenia • wymienić warunki, jakie powstały imiesłowowe
zdania z błędnym użyciem musi spełniać poprawnie równoważniki zdania
imiesłowowych skonstruowane
równoważników zdania wypowiedzenie z
imiesłowowym
równoważnikiem zdania
70. • wyjaśnić różnice • wskazać w podanym • przekształcić wypowiedzi w • zredagować tekst, w którym
Mowa niezależna i pomiędzy mową tekście mowę niezależną i mowie zależnej na mowę wypowiedzi bohaterów mają
mowa zależna niezależną a mową zależną mowę zależną niezależną i odwrotnie formę mowy zależnej
• przekształcić dowolny dialog
na mowę zależną
• zastosować w zapisie
dialogu poprawną
interpunkcję
71. • wymienić etapy pisania • zastosować słownictwo • poprawić błędy w podanym • stworzyć streszczenie
Jak napisać streszczenia przydatne przy pisaniu streszczeniu wybranego tekstu narracyjnego
streszczenie? streszczenia • przygotować w punktach
• wskazać usterki w streszczenie ostatnio
podanym streszczeniu widzianego filmu
72. • przedstawić zasady • uzupełnić podany tekst • stworzyć tekst zawierający • stworzyć opisy bibliograficzne
Zasady cytowania cytowania tekstów zawierający cytat cytaty cytowanych przez siebie źródeł
18
tekstów • przedstawić zasady odpowiednimi znakami
cytowania poezji interpunkcyjnymi
• wymienić zasady
tworzenia opisu
bibliograficznego
73. • odtworzyć najważniejsze • wykorzystywać • wyciągać wnioski • poprawnie interpretować • wykorzystywać bogate konteksty
Podsumowanie. fakty i opinie najważniejsze konteksty • przedstawiać własne wymagany materiał • formułować i rozwiązywać
Sprawdź, czy • posługiwać się stanowisko • właściwie argumentować problemy badawcze
potrafisz pojęciami: oświecenie, • uogólniać, podsumowywać i
sztuka oświecenia, rzeźba, porównywać
rymy męskie i żeńskie,
alegoria, bohater
dynamiczny, zdania
złożone podrzędnie, zdania
złożone z imiesłowowym
równoważnikiem zdania,
mowa zależna i niezależna,
wypowiedź o charakterze
argumentacyjnym
74. • opisać, co widzi na • nazwać gesty • zinterpretować funkcję • zinterpretować tytuł dzieła w • podjąć dyskusję na temat
Człowieczeństwo obrazie namalowanych postaci gestów namalowanych postaci odniesieniu do źródła cytatu sposobów przeciwdziałania
• omówić kompozycję • zinterpretować przenikanie dyskryminacji
obrazu się kolorów i kształtów
75. • omówić treść • wskazać fantastyczne i • wypowiedzieć się na temat • sformułować problem • podjąć dyskusję na temat przyczyn
Odmienność fragmentów tekstu realistyczne elementy ciężaru emocjonalnego słów przedstawiony we fragmentach spełniania oczekiwań innych ludzi
• zaprezentować elementy świata przedstawionego matki tekstu • podjąć dyskusję na temat zalet i
świata przedstawionego • scharakteryzować • wymienić przyczyny lęku wad inności
bohaterów fragmentów przed innością
tekstu
• porównać postawy
rodziców i rodzeństwa w
stosunku do Barnaby’ego
76. • określić ramy czasowe • wymienić najważniejsze • omówić najważniejsze cechy • omówić wybrane dzieło sztuki • przedstawić i omówić inne
Podróż w czasy romantyzmu elementy światopoglądu sztuki romantycznej w odniesieniu do światopoglądu dzieła sztuki romantycznej
romantyzmu • przedstawić etymologię romantycznego • wymienić najważniejsze romantycznego

19
 nazwy epoki • wymienić cechy bohatera dzieła sztuki romantycznej
romantycznego
77. • wymienić najważniejsze • scharakteryzować • wskazać elementy • przedstawić informacje na
Twórca i jego etapy życia Adama twórczość poety romantyczne w twórczości temat życia społecznego poety
dzieło – Adam Mickiewicza Adama Mickiewicza
Mickiewicz
78. • wyjaśnić, do jakiej • opisać reakcję Guślarza • nazwać środki stylistyczne, • zabrać głos w dyskusji na • podać propozycje, kim mógłby być
Wina i kara kategorii duchów należy na widok upiora dzięki którym zostały temat: „Czy nauki moralne współcześnie zły pan
Widmo • wytłumaczyć, jaką rolę uwidocznione emocje zawarte w utworze mają • uzasadnić na podstawie dramatu
(lektura • omówić sposób odgrywają i co Guślarza charakter uniwersalny?” Adama Mickiewicza i innych
obowiązkowa) wywołania zjawy symbolizują w utworze • wskazać w podanym • stworzyć uniwersalny kodeks tekstów literackich słuszność
• ustalić, czego Widmo towarzyszące zjawie ptaki fragmencie utworu wyrazy, postępowania stwierdzenia, że wina nie
żąda od zgromadzonych • wymienić cechy które nie są używane we • napisać opowiadanie z pozostaje bez kary
wieśniaków charakteru złego pana i współczesnym języku elementami opisu przeżyć
zilustrować każdą z nich polskim, i podać ich aktualne wewnętrznych, w którym
odpowiednim przykładem odpowiedniki przedstawia (w trzeciej osobie)
z opowieści ptaków • zinterpretować nauki historię jednego z ptaków –
moralne przekazane przez kruka lub sowy
duchy
79. i 80. • określić czas akcji • określić funkcję dziadów • wskazać elementy • omówić światopogląd ludzi • porównać dziady z innymi
Obrzęd dziadów utworu w życiu przedstawionej obyczajów ludowych w uczestniczących w dziadach znanymi obrzędami religijnymi
w dramacie • zapisać w punktach plan społeczności utworze • stworzyć notatkę na temat
wydarzeń przedstawionych • scharakteryzować relację • wyjaśnić, w jakim celu poeta przyczyn fascynacji
(lektura w dramacie Adama między światem żywych a wprowadził do dramatu duchy, romantyków obrzędami
obowiązkowa) Mickiewicza światem zmarłych które pojawiają się w czasie ludowymi
nawiązaną dzięki dziadom obrzędu
• wyjaśnić, jaką rolę w
życiu gromady odgrywa
Guślarz oraz co może
oznaczać rozpalany przy
nim ogień
81. • wskazać wydarzenie, • wytłumaczyć, kim jest • przedstawić genezę • wyjaśnić, jak rozumie • wyjaśnić, w jaki sposób dzięki
Romantyczny które zburzyło milcząca postać z poszczególnych części zakończenie Dziadów cz. II dziadom teraźniejszość łączy się z
dramat pełen przewidziany porządek zakończenia dramatu – Dziadów • opracować własny pomysł na przeszłością i przyszłością uczestników
zagadek dziadów, i wyjaśnić, jak zjawą czy żywym • zinterpretować motto utworu wystawienie wybranego obrzędu

20
 zareagowali na nie Guślarz człowiekiem pochodzące z dramatu fragmentu Dziadów cz. II na • wskazać związki dramatu
(lektura oraz zebrany lud • opisać milczącego Williama Szekspira scenie i oddanie atmosfery Adama Mickiewicza z obrazem
obowiązkowa) bohatera z zakończenia dramatu Caspara Davida Friedricha
utworu i wyjaśnić, do Cmentarz w śniegu
którego świata należy ta
postać – rzeczywistego czy
nadprzyrodzonego
82. i 83. • wyjaśnić znaczenie • ustalić, jaką wiedzę na • omówić stosunek narratora • podjąć dyskusję na temat • wypowiedzieć się na temat
Wyobraźnia pojęć: ballada, realizm, temat świata do przedstawionych zdarzeń nauki moralnej zawartej w adaptacji filmowej Świtezianki
fantastyka, punkt przedstawionego ma • wyjaśnić sens nauki balladzie
(lektura kulminacyjny, nauka narrator moralnej zawartej w utworze
obowiązkowa) moralna • wskazać elementy • wskazać cechy gatunkowe w
• omówić treść utworu realistyczne i fantastyczne utworze
• określić rodzaj literacki w utworze
utworu • wskazać punkt
kulminacyjny utworu
• scharakteryzować
bohaterów utworu
84. • odtworzyć najważniejsze • wykorzystywać • wyciągać wnioski • poprawnie interpretować • wykorzystywać bogate konteksty
Co już wiemy o fakty i opinie najważniejsze konteksty • przedstawiać własne wymagany materiał • formułować i rozwiązywać
twórczości Adama stanowisko • właściwie argumentować problemy badawcze
Mickiewicza? • uogólniać, podsumowywać i
porównywać
85. • omówić treść • wypowiedzieć się na • omówić emocje bohaterów • dokonać analizy sposobu, w • podjąć dyskusję na temat sensu
Miłość w obliczu fragmentów tekstu temat narracji w utworze • zinterpretować tytuł książki jaki bohaterowie mówią o zaangażowania emocjonalnego w
śmierci • określić rodzaj literacki • scharakteryzować chorobie sytuacji, kiedy istnieje ryzyko
utworu uczucie łączące bohaterów utraty kochanej osoby
86. • wyrazić swoimi słowami • wskazać tematy, do • omówić grę słów w • zinterpretować tytuł zbioru • omówić twórczość Małgorzaty
Wyzwania sens każdego poznanego których odnoszą się poszczególnych aforyzmach • ocenić aktualność aforyzmów Koniecznej
aforyzmu podane aforyzmy Stanisława Jerzego Leca
(lektura
obowiązkowa)
87. • omówić treść wiersza • wypowiedzieć się na • omówić proces • zinterpretować dwa ostatnie • odnieść wiersz Jerzego Lieberta do
Natura ludzka • wskazać adresata temat podmiotu lirycznego przedstawiony w wierszu wersy utworu wymowy Małego Księcia
lirycznego utworu wiersza • wskazać środki stylistyczne

21
(lektura • wskazać emocje wykorzystane przez poetę i
obowiązkowa) wyrażone przez podmiot omówić ich funkcję
liryczny i wyjaśnić, z
czego one wynikają
88. i 89. • wymienić etapy pisania • zastosować słownictwo • sformułować argumenty do • napisać rozprawkę • samodzielnie sformułować temat
Jak napisać rozprawki przydatne przy pisaniu podanego zagadnienia rozprawki
rozprawkę? • przedstawić schematy rozprawek • sformułować argumenty i • zgromadzić argumenty,
pisania rozprawki • dopisać wstęp i kontrargumenty do podanej korzystając z różnych źródeł
zakończenie do podanego tezy
fragmentu rozprawki • stworzyć plan rozprawki na
• wybrać spośród podstawie zaprezentowanej
podanych argumentów te, dyskusji
które można wykorzystać
do uzasadnienia wskazanej
tezy
90. • wskazać wyrazy • utworzyć wyrazy • wskazać formant w wyrazie • wskazać oboczności w
Budowa podstawowe i pochodne pochodne od podanych pochodnym wyrazach
słowotwórcza wyrazów podstawowych • wyjaśnić znaczenie
wyrazów • wskazać wyrazy podanych wyrazów
podstawowe dla podanych pochodnych
wyrazów pochodnych
91. • wskazać w podanych • zbudować wyrazy z • podzielić podane wyrazy na • utworzyć wyrazy o różnych
Rodzaje wyrazach formanty i podanych par wyrazowych grupy na podstawie ich kategoriach znaczeniowych
formantów i ich nazwać ich typy i wskazać wrostki znaczenia
funkcje • wymienić funkcje
formantów
92. • omówić zasady pisowni • uzupełnić wyrazy • utworzyć przymiotniki od • przekształcić podane
Przedrostki i przedrostków: z-, s-, ś-, odpowiednimi podanych nazw miejscowości wypowiedzi tak, aby użyć
przyrostki o wz-, bez-, nad-, ob-, od-, przedrostkami • uzupełnić podane wyrazy wyrazu z przyrostkiem o
kłopotliwej pod-, przed-, roz-, w- • uzupełnić tekst wyrazami odpowiednimi przyrostkami kłopotliwej pisowni
pisowni • omówić zasady pisowni z kłopotliwymi • uzupełnić tekst wyrazami z
przyrostków: -dzki, -dztwo, przedrostkami kłopotliwymi przyrostkami
-cki, -ctwo
• omówić zasady pisowni
przyrostka -stwo

22
93. • zdefiniować wyrazy • wskazać wyrazy • wskazać wyrazy należące do • utworzyć rodzinę wyrazów
Wyrazy podzielne podzielne i niepodzielne podzielne i niepodzielne jednej rodziny
i niepodzielne słowotwórczo słowotwórczo • wskazać rdzenie w podanych
słowotwórczo. grupach wyrazów
Wyrazy pokrewne
94. • omówić zasady pisowni • uzupełnić tekst wyrazami • wyjaśnić pisownię • stworzyć tekst z kłopotliwymi
Pisownia wyrazów wyrazów z literami: ó, u, z kłopotliwymi literami kłopotliwych liter w podanych literami
z ó, u, rz, ż, ch, h – rz, ż, ch, h wyrazach
przypomnienie • wskazać nieporozumienia,
wiadomości do których może dojść w razie
niepoprawnego zapisu
kłopotliwych liter
95. • zdefiniować złożenia, • wskazać wśród podanych • wypisać zrosty, złożenia i • stworzyć tekst ze zrostami,
Złożenia, zrosty i zrosty i zestawienia przykładów złożenia, zestawienia z mapy Polski złożeniami i z zestawieniami
zestawienia – czyli zrosty i zestawienia • poprawnie wymówić i
wyrazy złożone • utworzyć złożenia, zrosty odmienić podane zrosty
i zestawienia z podanych
wyrazów
96. • przedstawić zasady • przyporządkować • przekształcić zdania tak, aby • utworzyć przymiotniki
Pisownia tworzenia przymiotników przymiotniki złożone do zawierały przymiotniki złożone od podanych nazw
przymiotników złożonych odpowiednich ilustracji złożone własnych
złożonych • wyjaśnić znaczenie
podanych przymiotników
złożonych
97. • zdefiniować skróty • rozszyfrować podane • poprawnie zastosować • zastąpić podane nazwy
Tworzenie i • omówić zasady skracania skróty skrótowce w zdaniu właściwymi skrótowcami
zapisywanie wyrazów • zamienić w podanym • wyjaśnić, kiedy należy • poprawnie zapisać skróty
skrótów i • wyliczyć rodzaje tekście podkreślone odmieniać skrótowce, a kiedy podanych wyrażeń
skrótowców skrótowców wyrazy na skróty nie należy tego robić
• zreferować zasady zapisu • odnaleźć skrótowce w • wyjaśnić znaczenie
skrótowców tekście skrótowców
• zreferować zasady
odmiany skrótowców i
używania ich w zdaniach
• omówić zasady

23
 stosowania skróconego
zapisu
98. • odtworzyć najważniejsze • wykorzystywać • wyciągać wnioski • poprawnie interpretować • wykorzystywać bogate konteksty
Podsumowanie. fakty i opinie najważniejsze konteksty • przedstawiać własne wymagany materiał • formułować i rozwiązywać
Sprawdź, czy • posługiwać się stanowisko • właściwie argumentować problemy badawcze
potrafisz pojęciami: romantyzm, • uogólniać, podsumowywać i
sztuka romantyzmu, porównywać
dramat, ballada, aforyzm,
ironia, wyraz podstawowy,
wyraz pochodny,
parafraza słowotwórcza,
temat słowotwórczy,
formant, rodzina wyrazów,
wyrazy pokrewne, wyrazy
podzielne i niepodzielne
słowotwórczo, zrosty,
złożenia, zestawienia,
skróty i skrótowce,
przedrostki i przyrostki o
trudnej pisowni,
rozprawka
99. • opisać, co widzi na • opisać kompozycję dzieła • odnieść scenę na obrazie do • odnieść wizerunek kobiety do • odnaleźć konteksty i nawiązania
Dobro i zło obrazie • wypowiedzieć się na opowieści biblijnej tradycji biblijnej do zaprezentowanego obrazu
temat sposobu ukazania • omówić funkcję kolorystyki
postaci na obrazie dzieła
100. • omówić treść • scharakteryzować • opisać świat wirtualny z • wypowiedzieć się na temat • podjąć dyskusję na temat zalet i
Pokusa fragmentów tekstu bohaterów tekstu punktu widzenia Miki popełniania zła na niby w wad gier komputerowych
• określić rodzaj narracji • omówić rolę Iana w grze świecie nierzeczywistym
101. • omówić treść • wyliczyć fakty • wyjaśnić, czemu służy • omówić funkcję tytułu tekstu • podjąć dyskusję na temat
Altruizm fragmentów tekstu przedstawione przez przedstawianie faktów i opinii • wskazać słowa klucze w przedstawiony we fragmentach
Hannę Wieczorek tekście artykułu
• wskazać fragmenty
tekstu, w których autorka
zaprezentowała swoje
zdanie bądź opinię innych

24
 • przedstawić kompozycję
tekstu
102. • zapisać w punktach plan • określić sytuację życiową • wyjaśnić rolę sił • dokonać analizy słów i • dokonać analizy plakatu
Fatalna siła wydarzeń przedstawionych bohaterów realistycznych nadprzyrodzonych w postępowania obu sióstr zapowiadającego inscenizację
miłości we wskazanym fragmencie sceny 3 aktu I: Kirkora, wydarzeniach • dokonać analizy losów Balladyny w reżyserii Artura
dramatu Juliusza Wdowy i jej córek przedstawionych w dramacie wszystkich zakochanych Tyszkiewicza
(lektura Słowackiego • podać różne określenia • wyjaśnić, o czym świadczą bohaterów dramatu Juliusza • sformułować na podstawie dramatu
obowiązkowa) charakteryzujące Alinę i odpowiedzi na pytania Słowackiego i wyjaśnić, jaką uniwersalne prawdy na temat ludzkiej
Balladynę oraz przytoczyć Kirkora udzielane przez Alinę cenę płaci każdy z nich za swoje psychiki
fragmenty utworu i Balladynę zaangażowanie uczuciowe • omówić nawiązania kulturowe
potwierdzające ten wybór • wskazać zabiegi artystyczne • napisać wypracowanie na obecne w utworze
• wytłumaczyć, czym dla w scenie 1 aktu II, za pomocą temat: „Miłość – siła fatalna czy
każdej z sióstr jest miłość których zostały uwidocznione uczucie nadające sens życiu?”,
silne emocje bohaterek w którym odwołuje się do
• wymienić wątki miłosne różnych tekstów kultury
zaprezentowane w utworze i
nadać im tytuły
• przedstawić wnioski na
temat roli miłości w życiu
człowieka, które można
wysnuć na podstawie lektury
Balladyny
103. • opisać świat fantastyczny • wymienić cechy dramatu, • wyjaśnić, jakie znaczenie dla • wskazać po jednym • ustosunkować się do stwierdzenia, że
Fantastyka, ironia przedstawiony w dramacie które wpłynęły na to, że rozwoju akcji dramatu przykładzie sceny komicznej i w dramacie pojawia się ironia
i tragizm w • wskazać sceny, w autor użył w jego Juliusza Słowackiego ma tragicznej w utworze i wyjaśnić, • wymyślić alternatywny rozwój akcji
dramacie Juliusza których przenikają się podtytule pojęcia tragedia ingerencja bohaterów jaki efekt wywołuje połączenie dramatu i zapisać przykładowy plan
Słowackiego światy ziemski i • zgromadzić informacje fantastycznych tych kategorii tych wydarzeń
nadprzyrodzony na temat dramatu • określić funkcję baśni i • wyjaśnić, na czym polega
(lektura romantycznego legend w dramacie tragizm losów tytułowej
obowiązkowa) • udowodnić, że Balladyna bohaterki utworu
ma cechy typowe dla
gatunku literackiego, który
reprezentuje
104. i 105. • wyjaśnić, kiedy rozgrywa • omówić sposoby • omówić zmiany, które zaszły • zestawić biblijną opowieść o • wyjaśnić, jaką rolę w utrzymywaniu
Dramat o władzy, się akcja dramatu i co o sprawowania władzy przez w psychice Balladyny po Kainie i Ablu z historią ładu moralnego odgrywa w dramacie

25
winie i karze tym świadczy czterech królów dokonaniu pierwszej zbrodni przedstawioną w dramacie rzeczywistość nadprzyrodzona
• przedstawić w punktach wspomnianych w utworze • sformułować na podstawie Juliusza Słowackiego • zinterpretować sens słów
(lektura etapy dochodzenia Juliusza Słowackiego losów Balladyny przestrogi, o • wyjaśnić, dlaczego Balladyna, Goplany o zemście natury
obowiązkowa) Balladyny do władzy • wytłumaczyć, jaką których powinno się pamiętać mimo że uczciwie osądziła
królową chciała być w życiu swoje zbrodnie, musiała zginąć
Balladyna, i uzasadnić • przedstawić na podstawie
swoją odpowiedź lektury Balladyny kilka
odpowiednimi cytatami z uniwersalnych prawd o ludzkiej
ostatniej sceny dramatu psychice
• podać przykłady z
dramatu ilustrujące
wyrachowanie i
niemoralne postępowanie
tytułowej bohaterki
106. • odtworzyć najważniejsze • wykorzystywać • wyciągać wnioski • poprawnie interpretować • wykorzystywać bogate konteksty
Co już wiemy o fakty i opinie najważniejsze konteksty • przedstawiać własne wymagany materiał • formułować i rozwiązywać
twórczości stanowisko • właściwie argumentować problemy badawcze
Juliusza • uogólniać, podsumowywać i
Słowackiego? porównywać
107. • omówić treść • opracować profil hejtera • dokonać analizy kompozycji • wskazać na podstawie tekstu • podjąć dyskusję na temat
Mowa nienawiści fragmentów artykułu na podstawie tekstu tekstu, uwzględniając funkcję przyczyny zachowań mających możliwości przeciwdziałania
• wskazać cechy śródtytułów u podstaw nietolerancję i mowie nienawiści
świadczące o ksenofobię
popularnonaukowym
charakterze tekstu
108. • wymienić zasady etyki • wskazać wypowiedzi • podać przykłady wypowiedzi • sformułować wypowiedź o
Etyka językowej zgodne i niezgodne z perswazyjnych i wydźwięku negatywnym
wypowiedzi, • omówić sposoby zasadami etyki słowa manipulacyjnych zgodną z zasadami etyki słowa
perswazja, naruszania etyki językowej • wyjaśnić, na czym polega • sformułować tekst
manipulacja • wymienić cechy perswazyjny charakter perswazyjny i tekst
wypowiedzi perswazyjnej wypowiedzi manipulacyjny
• wymienić cechy • wyjaśnić, na czym polega
wypowiedzi manipulacyjny charakter
manipulacyjnej wypowiedzi
109. • wymienić sposoby • podać przykłady • dokonać analizy • sformułować slogany • podjąć dyskusję na temat funkcji

26
Środki perswazji i nakłaniania sloganów reklamowych skuteczności wybranego reklamowe fake newsów
manipulacji w wykorzystywane w sloganu reklamowego
tekstach reklamach • dokonać analizy funkcji gry
reklamowych słów w podanych sloganach
• dokonać analizy zabiegów
perswazyjnych i
manipulacyjnych
zastosowanych w podanych
reklamach
110. • przedstawić etapy • podać przykłady użycia • porównać podane • przygotować przemówienie
Jak przygotować przygotowywania środków retorycznych przemówienia i ocenić ich • wygłosić przemówienie
przemówienie? przemówienia • dokonać analizy skuteczność
• wymienić środki podanego przemówienia • dokonać analizy
retoryczne niewerbalnych środków
komunikacji
111. • zdefiniować pojęcia: • podać definicje wyrazów • skorygować wypowiedzi za • dopisać do podanych wyrazów
Treść i zakres treść i zakres znaczeniowy uwzględniające elementy pomocą wyrazów o szerszym te o szerszym i węższym
znaczeniowy wyrazu ich treści zakresie znaczeniowym zakresie znaczeniowym
wyrazu • uporządkować wyrazy od
tego o najszerszym
zakresie znaczeniowym do
tego o zakresie
najwęższym
112. • wyjaśnić znaczenie • zastąpić podane wyrazy • odróżnić homonimy od • podać różne znaczenia
Synonimy, pojęć: synonim, antonim, ich synonimami wyrazów wieloznacznych wskazanych wyrazów
antonimy, wyrazy wyraz wieloznaczny, • podać antonimy do
wieloznaczne i homonim podanych wyrazów
homonimy • wyjaśnić różnice • wyjaśnić, na czym polega
pomiędzy wyrazami wieloznaczność podanych
wieloznacznymi a wyrazów
homonimami
113. • przedstawić podział • podzielić słowa na głoski • wskazać funkcje głoski i na • odpowiednio akcentować
Fonetyka – głosek i sylaby podanych przykładach wyrazy
przypomnienie i • wymienić funkcje głoski • podać przykłady głosek
uzupełnienie i miękkich, twardych,

27
wiadomości • przedstawić zasady dźwięcznych,
akcentowania w języku bezdźwięcznych, ustnych i
polskim nosowych
114. • przedstawić zasady, na • wskazać upodobnienia • zaznaczyć strzałką kierunek • wskazać uproszczenia grup
Rozbieżności jakich zachodzą fonetyczne upodobnienia spółgłoskowych
między mową a upodobnienia fonetyczne • wskazać różnice • uzasadnić różnice pomiędzy
pismem pomiędzy mową a mową a pismem, odwołując
pismem, odwołując się do się do przykładów
przykładów
115. • wymienić zasady pisowni • uzupełnić podane zdania • poprawić błędy w podanym • stworzyć tekst z poprawnie
Pisownia wyrazów wyrazów z ą, ę, om, em, odpowiednimi formami tekście zapisanymi wyrazami z ą, ę,
z ą, ę, om, em, on, on, en wyrazów • skorzystać ze słownika w om, em, on, en
en – • wyjaśnić zasady zapisu razie wątpliwości związanych
przypomnienie podanych wyrazów z poprawnym zapisem
i uzupełnienie wyrazów
wiadomości
116. • odtworzyć najważniejsze • wykorzystywać • wyciągać wnioski • poprawnie interpretować • wykorzystywać bogate konteksty
Podsumowanie. fakty i opinie najważniejsze konteksty • przedstawiać własne wymagany materiał • formułować i rozwiązywać
Sprawdź, czy • posługiwać się stanowisko • właściwie argumentować problemy badawcze
potrafisz pojęciami: tragedia, tekst • uogólniać, podsumowywać i
popularnonaukowy, tekst porównywać
naukowy, artykuł, etyka
wypowiedzi, perswazja,
manipulacja, środki
perswazji i manipulacji w
reklamie, fonetyka, głoska,
samogłoska, spółgłoska
(miękka, twarda,
dźwięczna, bezdźwięczna),
głoska ustna i nosowa,
uproszczenie grupy
spółgłoskowej,
upodobnienia pod
względem dźwięczności
(wsteczne, postępowe,

28
 międzywyrazowe,
udźwięcznienie,
ubezdźwięcznienie, utrata
dźwięczności w wygłosie),
sylaba, akcent i intonacja,
synonimy, antonimy,
wyrazy wieloznaczne,
homonimy, przemówienie
117. • opisać, co widzi na
Konflikty obrazie
118. • omówić treść
Sens wojny fragmentów tekstu
• określić rodzaj narracji
119. • opisać sytuację
Komizm przedstawioną we
charakterów fragmentach aktu I utworu
• podać przykłady
(lektura dosadnych sformułowań
obowiązkowa) użytych przez Cześnika w
czasie kłótni z Rejentem
29
• omówić gesty osób • zinterpretować funkcję • zinterpretować funkcję • przedstawić i omówić inne
przedstawionych na kolorystyki zastosowanej zegarka widocznego na obrazie teksty kultury podejmujące temat
obrazie i ich usytuowanie przez artystkę konfliktów
względem siebie • zinterpretować funkcję
rekwizytu, który trzyma w
ręku jedna z namalowanych
postaci
• wypowiedzieć się na • odnieść temat wojny do • wyjaśnić znaczenie • przedstawić różne sposoby
temat bohaterów sytuacji bohaterki utworu sformułowania o własnej wojnie zaprezentowania wojny w
fragmentów tekstu • wypowiedzieć się na temat użytego przez pana Gaydona wybranych tekstach kultury
• omówić dwa sposoby opinii pana Gaydona na temat
mówienia o wojnie: wojny
Ruperta Brooke’a i pana
Gaydona
• omówić zachowanie • wyjaśnić, w jaki sposób • rozważyć, czy zgoda Cześnika • wyjaśnić, w jaki sposób Rejent i
Rejenta podczas sprzeczki Milczek traktuje prawo i i Rejenta będzie trwała Cześnik pokrzyżowali sobie nawzajem
z Cześnikiem i wyjaśnić, o innych ludzi plany i co byli w stanie poświęcić dla
czym ono świadczy • opisać i zinterpretować zemsty
• uzasadnić stwierdzenie, zachowanie Cześnika i • podać przykłady przedstawienia
że Raptusiewicz i Milczek Rejenta przedstawione w motywu zemsty w innych tekstach
to nazwiska znaczące, didaskaliach do sceny 11 aktu kultury
odwołując się do IV oraz wyjaśnić znaczenie
fragmentów aktu I tego fragmentu utworu dla
• wymienić cechy Rejenta zrozumienia postaw
ujawnione w scenie bohaterów w kolejnych
rozmowy z mularzami scenach

120. • podać przykłady
Komizm i humor sprzeczności między tym,
w Zemście co mówią postacie utworu,
a tym, co robią lub sądzą o
(lektura innych, i wyjaśnić, czemu
obowiązkowa) służy ukazanie tych
sprzeczności
• wymienić cechy
bohaterów wyśmiane w
Zemście
121. i 122. • odnaleźć w utworze
Zemsta – komedia informacje dotyczące
o polskim czasu i miejsca akcji oraz
społeczeństwie ocenić, czy mają one
znaczenie dla jego
(lektura wymowy i interpretacji
obowiązkowa) • wskazać wątek główny i
wątki poboczne
123. • odtworzyć najważniejsze
30
(murarzami) • scharakteryzować stryja
• zgromadzić informacje o Klary na podstawie jego
Cześniku i Rejencie oraz wypowiedzi
uporządkować je od • porównać Cześnika i Rejenta
najogólniejszych do
najbardziej szczegółowych
• wyjaśnić, na czym polega • ocenić, czy w scenie, w
komizm sytuacyjny w której Papkin pragnie złożyć
utworze Aleksandra Fredry śluby wierności Klarze, styl
• wyjaśnić, co to jest jego wypowiedzi pasuje do
karykatura oraz na czym sytuacji
polega karykaturalne • wyjaśnić, na czym polega
przedstawienie Cześnika i komizm językowy w scenie
Rejenta pisania listu miłosnego przez
Cześnika
• podzielić bohaterów • zinterpretować tytuł utworu
utworu na w kontekście całej lektury i
pierwszoplanowych, wyjaśnić, do czego
drugoplanowych i doprowadziła tytułowa zemsta
epizodycznych • sporządzić katalog głównych
• wyjaśnić, jaką rolę wad Polaków na podstawie
odgrywają w utworze zachowań wszystkich
bohaterowie epizodyczni bohaterów utworu
• wyjaśnić sens motta utworu
• dokonać analizy zakończenia
Zemsty i wyjaśnić, jakie
przesłanie ono niesie
• wytłumaczyć, do jakich
postaw Aleksander Fredro
chciał nakłonić Polaków
• wykorzystywać • wyciągać wnioski
• wyjaśnić, jaką rolę w życiu • wyjaśnić, czym skutkuje
społecznym mogą odgrywać wyśmianie pewnych cech
komik, komediopisarz i satyryk
• wskazać podobieństwa i
różnice pomiędzy poczuciem
humoru w czasach Aleksandra
Fredry i współcześnie
• napisać wypracowanie na
temat: „Czy zgadzasz się ze
stwierdzeniem, że wśród
bohaterów Zemsty nie ma
postaci jednoznacznie złych ani
jednoznacznie pozytywnych?”
• wskazać zjawiska • wskazać w utworze elementy kultury
krytykowane we współczesnych sarmackiej
komediach filmowych o • porównać treść utworu z jego
polskim społeczeństwie i ekranizacją w reżyserii Andrzeja
wyjaśnić, na czym polega Wajdy
zawarty w nich humor
• wytłumaczyć, w jaki sposób
plakaty zamieszczone w
podręczniku nawiązują do
wymowy Zemsty
• ocenić, czy diagnoza
społeczna Aleksandra Fredry
jest ponadczasowa
• poprawnie interpretować • wykorzystywać bogate konteksty
Co wiemy o fakty i opinie najważniejsze konteksty • przedstawiać własne wymagany materiał • formułować i rozwiązywać
twórczości stanowisko • właściwie argumentować problemy badawcze
Aleksandra • uogólniać, podsumowywać i
Fredry? porównywać
124. • omówić treść • scharakteryzować Alicję • porównać reakcje bohaterów • wyjaśnić przyczyny buntu • podjąć dyskusję na temat reakcji
Konfrontacja fragmentów tekstu • omówić relacje pomiędzy tekstu na zaistniałą sytuację Alicji wobec zaistniałej sytuacji na niezależne od nas sytuacje
Alicją a Klaudią
(lektura
uzupełniająca)
125. • omówić treść wiersza • przedstawić relacje • zinterpretować metafory • sformułować przesłanie • podjąć dyskusję na temat
Prostota międzyludzkie i zasady zawierające przymiotnik wiersza znaczenia i funkcji prostoty
obowiązujące w prosty
tytułowych prostych • omówić funkcję pytań w
krajach poznanym wierszu
• omówić stosunek
podmiotu lirycznego do
opisywanej rzeczywistości
126. • wymienić elementy • odróżnić recenzję od • stworzyć plan recenzji • napisać recenzję wybranego
Jak napisać recenzji sprawozdania • ocenić poszczególne filmu
recenzję? • selekcjonować elementy recenzji
informacje przydatne przy
pisaniu recenzji
127. • wymienić odmiany • przedstawić cechy języka • wskazać wyrazy należące do • dostosować tekst do sytuacji
Różne odmiany polszczyzny zależne od ogólnego i języka o polszczyzny oficjalnej i komunikacyjnej
polszczyzny odbiorcy i sytuacji ograniczonym zasięgu polszczyzny nieoficjalnej
• przedstawić cechy • uzupełnić tekst • wskazać słownictwo
odmian języka: oficjalnej i odpowiednimi wyrazami w należące do języka ogólnego
nieoficjalnej zależności od kontekstu oraz języka o ograniczonym
• wymienić odmiany zasięgu
polszczyzny zależne od
zasięgu słownictwa
128. • wymienić odmiany • scharakteryzować • rozpoznać na podstawie • przekształcić tekst napisany w
Słownictwo o języka o ograniczonym odmiany języka o słownictwa odmiany języka o środowiskowej odmianie języka
ograniczonym zasięgu ograniczonym zasięgu ograniczonym zasięgu w tekst napisany językiem
zasięgu • wskazać w tekście elementy ogólnonarodowym

31
 gwarowe
129. • odtworzyć najważniejsze • wykorzystywać • wyciągać wnioski • poprawnie interpretować • wykorzystywać bogate konteksty
Podsumowanie. fakty i opinie najważniejsze konteksty • przedstawiać własne wymagany materiał • formułować i rozwiązywać
Sprawdź, czy • posługiwać się stanowisko • właściwie argumentować problemy badawcze
potrafisz pojęciami: komedia, • uogólniać, podsumowywać i
komizm (sytuacyjny, porównywać
(lektura postaci, językowy), różne
uzupełniająca) odmiany polszczyzny,
oficjalna odmiana języka,
nieoficjalna odmiana
języka, kolokwializmy,
język ogólnonarodowy,
słownictwo o
ograniczonym zasięgu,
środowiskowe odmiany
języka, terytorialne
odmiany języka, języki
zawodowe, recenzja

32