You are on page 1of 35

m%:u uqøKh( 1993 foieïn¾

m%ldYkh
Ñka;k m¾Ioh
109$1" ÿïßhfmd< udj;"
uyr.u'

uqøKh
úisÿkq uqøK Ys,amsfhda
442" jej mdr" fndr,eia.uqj'
fmrjok
l,lg fmr ud úiska ,shk ,ÿj —iudcjdohg kj w¾: l:khla wjYHhs˜
hk uefhka Èjhsk nodod w;sf¾lfhys m<jQ ,sms fm<la kej; ilia flÍfuka miqj fmd;a
msxpla f,i fuf,i m<fjhs' udlaiajdoh wo h,a mek .sh m%jdohla fjhs' ta u.ska w;a lr
.; yels iudcjdohla fkdue;s h' tfia jqj o ;ju;a we;euqkag wkqj udlaiajdohg
úreoaO ùu fkdl< hq;= mdm l¾uhls'

udlaiajdoh wo we;eï ;efkl l%shd;aul jkqfha f,dal wêrdcHjdofhys


meje;au Wfoid h' f,dal wêrdcHjdoh f,dfjys tla cd;sl;ajhla" tkï hqfoõ l%sia;shdks
weußlka ^ngysr hqfrdamSh& cd;sl;ajh" yefrkakg wfkla ish¿ cd;sl;aj keiSu i|yd
ishqï j l%shdlrhs' wd¾Ól" foaYmd,ksl iy ixialD;sl flaIa;%j, úúOdldrfhka fuu
l%shd;aul ùu wmg ±lsh yels h' udlaiajdoh wo we;eï ;efkl Bkshd cd;Hka;r
lïlre mx;s u;jdoh ;=<ska cd;sl;ajhg tfrys j l%shdlrñka f,dal wêrdcHjdohg jl%
j yjq,a fjhs'

fuu ikao¾Nh ;=< wo ,xldfjys udlaiajdoh l%shd;aul jkafka isxy,


cd;sl;ajhg tfrysj h' udlaiajdofhys tk h,a mek.sh nxfldf<d;a woyia lg.d.;a
udlaiajd§ fukau udlaiajd§ fkdjk Bkshd m%nqoaOfhda udkj ys;jd§ fjia uqyqKq me<e|
f.k isxy, úfrdaë l%shdjkays ksr; fj;s' Tjqyq ;uka lg .d.;a mx;s ú{dkh" mx;s
.egqu" wd§ ixl,am u;=rñka isxy, cd;sl;ajhg tfrys j —jd.am%ydr˜ t,a, lr;s' tfy;a
tys we;s ysia nj yd fnd<| nj fuu Bkshd m%nqoaOhkg f;areï .; fkdyels h'

fcda¾Ê ¨ldIa mjik whqßka u mx;s ú{dkh hkak udlaiajdoh ;=< f;areï
.; yelalla fkdfjhs' mx;sh .ek fl;rï l;d l< o" mx;sh u; mokï ù u;jdo
bÈßm;a l< o udlaiajdohg mx;s ú{dkh hkak ix.; j úixjd§ fkdjk whqßka iQ;% .;
lr .ekSug fkdyels ù we;'

fuu fmd;a msxfpys idlÉPd flfrkafka udlaiajdofhys uQ,sl úixjdo


lsysmhls' mx;s .egqu ^wr.,h&" mx;s ú{dkh" iudc úldYkh" úma,jh wd§ jYfhka
udlaiajdofhys tk uQ,sl ixl,am lsysmhla iy ta u; f.dvkef.k u;jdo lsysmhla
úixjd§ nj;a th weiqre lr.;a uQ,sl m%jdoh wix.; nj;a fmkaùug fuys lreKq
bÈßm;a flf¾' fuu fmd;a msxfpys wkqmQrlh f,i" Bkshd wfmdayl fN!;sl jdofhys we;s
úixjdoh fmkakqï flfrk fmd;a msxpla wfmdaylfha remslh kñka bÈß ld,fha § t<s
±lafjkq we;'

udlaiajd§ iudcjdoh iy Okjdoh w;r we;s iudklï fndfyda úg wmg


fkdfmfka' tlu iïm%odhl ìys jQ udlaiajd§ iudcjdoh iy Okjdoh w;r ksIamdok
ud;fhys whs;sh iïnkaO m%Yakfhys § yefrkakg wfkla fndfyda lreKq j, § olakg
we;af;a iduHhls'

udlaiajdofhka m%ldYs; j lSug ;e;a lrkak iy bka lshefjkak w;r


we;af;a fjkils' fy.,a f.a n,mEu fya;=fldg f.k udlaiajdohg uqyqK mEug isÿ we;s
m%Yak lsysmhla o fuys idlÉPd flf¾'
Okjdohg tfrys j we;s tlu udj; udlaiajdoh Tiafia jeà we;ehs
udlaiajd§yq lsh;s' udlaiajdohg úroaOjkakd Okjdohg mlaImd;Sh hk oaúfldaál ;¾lh
;=< ieÕfjñka Tjqyq udlaiajd§ fkdjk iudcjd§ udj;la ks¾udKh lrkakkag wl=,a
fy<;s' tu.ska o udlaiajd§yq Okjdofha meje;au ;yjqre lr;s'

fidaúhÜ foaYfhys iy kef.kysr hqfrdamfhys udlaiajd§ iudcjdoh


lvdjeàfuka miqj m%dfhda.sl j u udlaiajdofhys ksire nj fy<s ù we;' wjqreÿ
ye;a;Ejlg wêl ld,hla ;=< Bkshd mx;s ixl,am hgf;a yod jvd .;a ck;dj wo
cd;sl mokulska lghq;= l%shd lr;s' je,af,a T¨j iÕjd .kak meianreka fkdù
iudcjdohg udlaiajd§ fkdjk kj w¾:l:k §ug W;aidy l< hq;= j we;'

fuu fmd;a msxp m< flÍfuys § ug wdOdr l< ish,a,kag u ia;+;s jka;
fjñ' úfYaIfhka u fuys tk woyia j¾Okh lr .ekSfuys,d tl, ug iydh jQ fld<U
úYajúoHd,fhys —.fõIlhkag˜ uu lD;{ fjñ' msg ljrh ks¾udKh l< fla' ví,sõ'
ckrxck uy;dg iy fuh uqøKh l< úisÿkq uqøKd,fhys ld¾h uKav,hg o uf.a
ia;+;sh msßkefuhs'

k,ska o is,ajd

1993 foieïn¾ ui 06 jeks Èk


uyr.u§ h'
fidaúhÜ reishdfõ iy kef.kysr hqfrdamfha miq.sh ld,fha isÿjQ oE
fya;=fldg f.k fndfyda iudcjd§ka i,s; ùu mqÿuhla fkdfõ' tu rgj, isÿjQfha l=ula
o@ tu l%sodufhys wjidkh l=ula fõo @

weußldfõ jik ,snr,a jdÈhl= jk *%dkaisia *ql=hdudg wkqj fï isoaëka


f.ka wm ,nd .; hq;= ks.ukh kï b;sydifha l%shdoduh" jvd;a ksjerÈj lsjfyd;a
u;jd§ flaIa;%fha wr.,h" wjidkhlg m;a j we;s nj h' Tyqg wkqj ,snr,a u;jdoh
ngysr fuka u kef.kysr o ch.%yKh lr we;' ,snr,a jdohg ;snQ m%Odk u ;¾ckhla
jQ meisiaÜjdoh yd fldñhqksiaÜ jdoh mrdch j we;' *mql=hdudf.a m%jdoh wkqj
b;sydifha § jeo.;a jkqfha woyia h' fy.,a wkq.ukh lrñka Tyq mjikafka
,snr,ajdoh ±ka ch.%yKh lr we;s neúka b;sydih o bka wjidk jk nj h' ñka
bÈßhg isÿjkq we;af;a ,snr,ajd§ woyia wkqj f,dalh l%ufhka yev.eiSu hehs Tyq
mjihs'
fndfyda fg%dÜialsjd§kag wkqj reishdfõ yd kef.kysr hqfrdamfha isÿù
we;af;a iage,skajdoh mrdch ùu ñi iudcjdoh m%;slafIam ùula fkdfõ' Tjqkag wkqj
iageka,skajd§ ks,OdÍ;ka;%jdoh b;sydih úiska m%;slafIam flÍ we;' fg%dÜials f.a ,sms
f,aLk j,ska mdG Wmqgd olajk Tjqka mjikafka reishdj jeks wvq ÈhqKq rgl muKla
iudcjdoh we;s l< fkdyels njh' reishdfõ iageka,skajd§ iudcjdofhys mrdchg fya;=j
ngysr ÈhqKq rgj, iudcjd§ úma,jh ch.%yKh fkdlsÍu hehs Tjqyq fmkajd fo;s'
fg%dÜialsjd§kag wkqj iageka,skajdoh mrdch ù we;s neúka ±ka ksjerÈ udlaiajdohg
Okjdoh mrdch lr ks¾Ok mx;sfha ienE m%cd;ka;%jd§ wd{dodhl;ajh msysgqúh yels
hehs Tjqyq ;¾l lr;s'
iuyr iageka,sjd§ka fuka u Tjqka iu. tl;= ù we;s we;eï fg%dÜialsjd§ka
o mjikafka fjku u l:djls' fï whg wkqj udlaiajdoh .ek wm kej; is;d ne,sh hq;=
h' úfYaIfhka u Okjdofha j¾Okh ms<sn|j Tjqyq kj u;jdo m<lr;s' Tjqka mjik
whqßka Okjdohg ;j ;j;a j¾Okh úh yels h' úfYaIfhka u úoHdfõ yd ;dlaIKfha
ÈhqKqj iu. Okjdoh j¾Okh ù we;s nj fmkajd fok Tjqyq fjf<|fmdf<a wd¾Ólh yd
tys n,fõ. ms<sn| j kej; is;d ne,sh hq;= nj;a iudcjdoh ;=<g o tajd we;=<;a lr
.; hq;= nj;a mji;s' úoHdfõ yd ;dlaIKfha ÈhqKqj yd fjf<|fmd<o Wmfhda.S lr
.ksñka iudcjdoh ms<sn| j kej;;a is;d ne,sh hq;= nj Tjqkaf.a woyi fõ' fï woyia
j, ;¾ldkql+, wka;h ^kj& iudc m%cd;ka;%jdoh nj meyeÈ,s h'

fï w;r ;j;a iuyr iageka,skajd§ka" úfYaIfhka u we;eï ud´jd§ka


mjikafka fidaúhÜ reishdfõ iudcjdoh ke;s ù hEu wdrïN jQfha lDfIma úiska l<
m%;sixialrK iu. nj h' Tjqkag wkqj tu m%;sixialrK iu. iudcjdoh fjkqjg rdcH
Okjdoh;a" f.d¾nfpdma yd fh,aÜiska iu. Okjdoh;a fidaúhÜ reishdjg y÷kajd fokq
,eìK' fudjqyq ;uka udlaia" f,kska yd iage,ska f.a u;jdo wkq.ukh lrkafka hehs
lsh;s' fudjqyq o ks¾Ok mx;s wd{dodhl;ajh we;s lr .ekSug yels hhs úYajdi lr;s'

by; i|yka u; y;r ms<sfj<ska ,snr,ajd§" fg%dÜialsjd§ iudc


m%cd;ka;%jd§ yd iage,skajd§ u; f,i y÷kajuq' fuu j¾.SlrKh iïmQ¾Kfhka u ksjerÈ
fkdfõ' tfuka u ta ta u;jdo ;=< we;s m%fNao o wms fkdi,ld we;af;uq' tfy;a idlÉPdj
i|yd ta ta u;jdo tf,i o< jYfhka ye¢kaùu wkqÑ; fkdfõ'
fï u;jdo y;r u merKs u;jdo fõ' ,snr,a u;jdoh fy.,a úiska u
m%ishdkq wêrdcHh iu. b;sydifha wjidkh ,Õd ù we;ehs hkqfjka bÈßm;a l,
m%jdohg idl,Hfhka u wkqrEm fõ' ta nj *ql=hdud o i|yka lr we;' tla;rd w;lska
.;a l, udlaia o i|yka flf<a b;sydifha wjidkhla ms<sn|j h' Tyqg wkqj b;sydih
wjika jkafka fldñhqksiaÜ iudch we;sùu;a iu. h' wvqu ;rñka ,sÅ; udkj b;sydih
hkq mx;s igfka b;sydih hehs b.ekafjk udlaiajdohg wkqj mx;s rys;" rdcH rys;
^rdcHh úhel=Kq& iudch we;s ùu;a iu. b;sydih wjika fjhs' bka miqj isÿjkafka mx;s
igka fkdj mx;s rys; iudchl ñksid mßmQ¾K;ajhg hEu neúka udlaiag wkqj
fldñhqksiaÜ iudch we;s jkafka b;sydih fl<jr lrñks' fy.,a yd udlaia tlu ldisfha
fome;a; nj o Tjqka fofokd u mrK .súiqfï fmdfrdkaÿ foaYfha l;dfjka wdNdih ,nd
we;s nj o meyeÈ,s h' fï fofokd u f,dalfha wfkla ixialD;Ska ;=< b;sydih ms<sn|
we;s woyia j,g t;rï .re lsÍula lr fkdue;s njo ta ;rugu meyeÈ,s h' *ql=hdudg
wkqj wo meisiaÜjdoh yd udlaiajdoh mrojd ,snr,ajdoh chf.k we;' tfy;a wdishdfõ
yd wm%sldfõ fldaá ixLHd; ckldhlg ñka l=uk u;hla ch .;a; o bka isÿjkafka ;u
u;jdohka f.a mrdchla h' tu u;jdo y;ßka l=ula ch .;a; o wjidk jYfhka .;a
l, th ngysr u;jd§ ch.%ykhls' *ql=hdud wo Woï wkkafka ,snr,a u;jdoh ngysr
ch.%dyS u;jdoh njg m;a ù we;s neúka f,dfõ ms<s.;a u;jdoh njg th m;ajkafka h
hk wdia:dkfha msysgñks'

fg%dÜialsjdohg Woï wekSug fohla fkdue;' fg%dÜialsjd§kag l< yelafla


Tjqka mrdch ù fkdue;s njg lreKq bÈßm;a flÍu h' tfy;a wjdikdjlg fuka Tjqkag
;uka ch.;a njg lreKq bÈßm;a l< fkdyels h' lsisu rgl lïlre mx;s rdcHhla
msysgqjd ke;sjd muKla fkdj" tfia msysgqúh yels njl fiahdjla o olakg fkdue;'
f,dalfha m%Odk u fg%dÜialsjd§ mlaIh njg ixLHd;aul j m;a ù ;snQ ,xld iuiudc
mlaIhg w;a jQ brKu fg%dÜialsjdofha ch.%ykhla fukau mrdchla f,io úúO
fg%dÜialsjd§kag újrKh lrkakg yelsùu b;sydifha wjidkh flfia fj;;a Bkshd
ft;sydisl fN!;sljdofha —h:d¾:h˜ ms<sn| j hula mjikjd úh hq;= h'

iage,skajd§ u;hg wkqj ish,a,g u jrolrejd lDfIma h' lDfIma úiska


y÷kajd fok ,o wd¾Ól m%;sm;a;s fya;= fldg f.k fidaúhÜ reishdj rdcH Okjdohg
we§ .sh nj Tjqyq lsh;s' fudjqkaf.a ft;sydisl fN!;sljdoh t;ekska u fl<jr fõ'
lDfIma jeks ;ks mqoa.,hl=g tjeks fohla l< yels o @ th miqmi we;s fN!;sl fya;=
ljf¾ o @ lDfIma wd¾Ól m%;sm;a;Ska fjkia flf<a wehs @ tfia flf<a wehs o hk
m%Yakhg fN!;sljd§ iage,Skajd§yq ms<s;=re fkdfo;s'

wvqu ;rñka ,snr,ajdoh" fg%dÜialsjdoh yd iage,skajdoh b;sydih ms<sn|


j újD;j mjikafka b;sydifha § ;uka fkdfhla jr m%ldY lr we;s woyia h' tneúka ta
ms<sn| j t;rï .eg¿jla fkdue;' tfy;a iudc m%cd;ka;%jd§ u;h udlaiajdoh ;=<g
kj Ñka;khla bÈßm;a lrkafka hehs mjiñka b;du;a jxpksl wdldrhg lghq;= lrhs'
fuu iudc m%cd;ka;%jd§yq udlaiajdoh m%;slafIam lr;s' tfy;a ta nj f,dalhdg fkdlsh;s'

udlaiajdoh ixfYdaOkh lsÍu m%Yakhla fkdfõ' ´kEu u;jdohla ld,hla


iu. fjkia fõ' tfy;a ta nj fkdlshd we;eï úg udlaiajdofha b;du;a u uQ,sl
Wml,amk yd ks.uk m%;slafIam lrñka" ;uka bÈßm;a lrkafka udlaiajd§ ks.uk u hehs
lSu jxpksl l%shdjls'

udlaiajdohg wkqj f,dal Okm;s l%uh w¾nqohg hd hq;=h' tfy;a wo


w¾nqohg f.dia we;af;a Okm;s l%uhg jvd udlaiajdoh nj meyeÈ,s h' fï jdlHh lshjQ
muKska we;eï udlaiajdÈhl= l,n, ù ud wdjvkafka Okm;s l%uhg hehs m%ldY lrkq
ksiel h' udlaiajdoh úfõpkh l< muKska" tys wvqmdvq ±la jQ muKska mqoa.,hl=
Okm;s mx;shg wdjvkafka hehs mjikafka lskï ;¾lhg wkqj ±hs is;d .; yels h'

udlaiajdofha wo mj;akd w¾nqoh kï th úiska m%ldY lrk ,o wdldrhg


iudch úldYkh fkdùu h' uQ,sl jYfhka u udlaiajdoh hkq b;sydih ms<sn| j ngysr
úoHdj úiska bÈßm;a lr we;s m%jdoh fjhs' ld,audlaia Okm;s l%uh úYaf,aIkh flf<a o
th .;sl moaO;shla f,i i,lñks' Okm;s l%uh o we;s ù" j¾Okh ù" ke;s ù hkakla
f,i Tyq ÿgqfõ h' Okm;s iudch hkq iudc úldYkfha tla wjia:djla f,i
udlaiajdofhka úia;r flf¾' iudc úldYkfha m%jdoh f,i th jvd;a u kElï lshkafka
;j;a ngysr úoHdjl m%jdohla jk vdúkaf.a mßKdujdohg h' ld,audlaia ;u m%d.aOkh
lD;sh vdúkag ms<s .ekaùug woyia flf<a fï iudk;ajh fya;= fldg f.k h'
wm udlaiajdoh ie,lsh hq;af;a iudchSh úoHdfõ olakg ,efnk mßKduh
yd úma,jh ms<sn| m%jdoh f,isks' Ôj úoHdj kñka ye¢kafjk ±kqï moaO;sh ;=< vdúka
f.a mßKdujdoh m%jdohla jkafka flf<il o" ta whqßka udlaiajdoh iudchSh úoHdfjys
m%jdohla fjhs' m%jdoh hkak ud fuys § fhdod.kafka bx.sßisfhka Theory hkqfjka
ye¢kafjkak m%ldY lsÍu i|yd h' bx.sßis Science hk jokska lshefjkakg úoHdj hkak
fuys§ fhdod .efka' ^úoHdjla hkq m%jdo ixl,am ks¾jpk wdl,am wdÈfhys tl;=jls&'

wo m%Yakh ù we;af;a wm yuqfõ we;s idOl ^lsisu idOlhla m%jdohlska


uq¿ukskau iajdhla; fkdfõ h hkak o wm isys ;nd .; hq;= h&' bÈßfha udlaiajd§ m%jdoh
flfia ixfYdaOkh úh hq;= o hkak h' tfia;a ke;akï" ixfYdaOkh l< fkdyels muKg
th idOl iu. fkd.e,fma kï" wm th m%;slafIam l< hq;= o hkak h'

ngysr iudchSh úoHdfjys ;j;a m%jdohla jQ udlaiajd§ b;sydihg


^ft;sydisl fN!;sl jdohg& ngysr úoHdfõ wdl,am fuka u o¾Ykh o mokï ù we;' th
vdúka f.a mßKdujdoh fuka u f,dalh .%yKh lrkafka .;sl moaO;shla f,i h' vdúka
f.a mßKdujdoh" udlaia f.a b;sydih" ksõgka f.a .;slh" j;auka lafjdkagï fN!;sl
úoHdj yd úYajúoHdj ^Commology& wdÈh .;sl moaO;s jqj o ngysr úoHdfõ fndfyda
m%jdo iaÓ;sl moaO;s fõ' fuu .;sl moaO;s j,g fmdÿ jQ tla jeo.;a lreKla kï tajdys
ld,h hkak tal f¾Çh ixl,amhla ùu h' tu f¾Çh ld,h tla ,laIHhl isg ;j;a
,laIHhla lrd j¾Okh jkakla neúka ta ta m%jdo úiska .%yKh flfrk f,dalh o tla
,laIhl isg ;j;a ,laIHhla lrd tal f¾Çh j j¾Okh jkq olakg yels h' udlaia f.a
b;sydifha o iudch m%d:ñl wjëkaf.ka werö Wiia wjia:d lrd j¾Okh ùu yeoEf¾'

f,dalh .;sl j .%yKh lr .; yelafla tal f¾Çh jYfhka muKla


fkdfõ' pl%Shj o f,dalh .;sl j .%yKh lr .; yels h' fmrÈ. úoHdjkays fndfyda úg
isÿjkafka thhs'

tal f¾Çh .;sl moaO;shla ùu yefrkakg udlaiajdoh ngysr úoHdfõ


olakg ,efnk fjk;a wdl,am yd Ñka;k u; o mokï fõ' iajNdj O¾uh ñksid
fjkqfjka ueù we;ehs ie,lSu" ñksid iajNdj O¾ufhys iajdñhd njg m;aùug W;aidy
±Íu" idOl tla lreKlg fyda wfkHdakH jYfhka fjka jQ lreKq lsysmhlg fyda W!kkh
lsÍu ^W!ks; jdoh&" i;Hh we;af;a úhqla; lrKfhys nj ms<s.ekSu ^weoySu&" iSudka;sl
fya;=jdoh" ±kqu n,h i|yd fõ hehs .ekSu wdÈh bka iuyrls' fï w;r Bkshd
wfmdaylhla ^ohf,la;slh& .ek l;d l< o udlaiajdoh wfkla ngysr úoHdjka fuka u
rEmsl oaúfldaál ;¾lh u fhdod.kshs' ^wfmdaylfha rEmslh hk fmd;a msxfpys fuh
idlÉPd flf¾&' udlaiajdoh wfkla ngysr úoHdjkaf.ka fjka jkafka f,dalh úIh
jYfhka fjka fkdlr iuia;h f,i ^wfkHdakH j iïnkaO jQ& .%yKh lsÍug W;aidy
lsÍfuks'

by; lS wdl,am tlsfkl f.k iúia;rj idlÉPd lsÍu wkjYH fjhs'


tfy;a udlaiajdoh úiska f,dalh .%yKh lr .kafka flfia o hkak wjfndaO lr .ekSu
i|yd tajd by; i|yka whqßka fyda ±k.ekSu wjYH fjhs' ^ngysr úoHdfõ wdl,am —uf.a
f,dalfha˜ lD;sfhys i|yka fjhs&'

udlaiajdohg wkqj b;sydih ^wvqu ;rñka ,sÅ; b;sydih& hkq mx;s igfka
b;sydihhs' wjidk ú.%yfha § iudc úldYkh wd¾Ól iïnkaO;djkag W!kkh jk nj
tys lshefjhs' ksIamdokfhys § yd ksIamdokh fnod yeÍfï § ñksiqka úúO l=,l j,g
^mx;s& f.dkq jk nj;a ta ta mx;s w;r mj;akd iïnkaO;d u; mokï j iudch úldYkh
jk nj;a udlaiajdoh W.kajhs' tu úldYkh fndfyda úg mßKduhla o iSudldÍ
wjia:djka ys úma,jhla o jkafka h hkak udlaiajdofha Wml,amhls' ^fuu Wml,amkh
udlaiajdoh ;=< ks.ukhl iajrEmh .efkhs&'
iudc úldYkfhys § isÿjk m%Odk u lreK kï ksIamdok n,fõ. j,
j¾Okh hehs udlaiajdofhka lshefjhs' fuu j¾Okh fohdldrhlska isÿfjhs' tla
me;a;lska n,fõ.j, m%udKh ^ixLHdj& jeäùu fya;= fldg f.k uq¿ ksIamdÈ;h
jeäfjhs' wfkla me;af;ka tu n,fõ.j, ld¾hlaIu;dj j¾Okh ùu ksid tal mqoa.,
ksIamdÈ;h jeä ù uq¿ ksIamdÈ;h jeä fjhs' tal mqoa., ksIamdÈ;h jeä jkafka h
hkafkys f;areu kï ksIamdok l%uj, .=Kd;aul j¾Okhla isÿjk nj h' tneúka
ksIamdok n,fõ.j, j¾Okh hkq .=Kd;aul yd $ fyda m%udKd;aul j¾Okhls'

udlaiajdofhys lshefjk iudchSh úma,jh ms<sn| woyi fuf,i idrdxY


lr .; yels h' iudc úldYkfhys idudkH wjëka ys § isÿjkafka ksIamdok n,fõ.j,
mßKdñl j¾Okhls' tu n,fõ. j¾Okh jkqfha iudcfhys ksIamdok iïnkaO;d rduqj
;=< h' ksIamdok n,fõ.hka f.a j¾Okhg ksIamdok iïnkaO;djkaf.ka wjysrhla isÿ
fkdjk;dla iudcfhys isÿjkafka mßKduhls' fy;a we;eï wjia:dj, ksIamdok
iïnkaO;d ^tkï mx;s w;r mj;akd iïnkaO;d& ksIamdok n,fõ.j, j¾Okhg ndOdjla
fjhs' tjeks wjia:dj, ksIamdok iïnkaO;d mqmqrejd,k iudc úma,j isÿ fjhs' fuu
úma,j ;=<ska tf;la mej;s md,l mx;sh ke;s ù fjk;a mx;shla md,l mx;sh njg m;a
fjhs' ta iu. u kj ksIamdok iïnkaO;d f.dv kef.hs' tu kj iïnkaO;d rduqj ;=<
ksIamdok n,fõ. ;j ÿrg;a j¾Okh fjhs' fldñhqksiaÜ iudchla ìysjk ;=re fuu
l%shdj,sh bÈßhg hhs'

udlaiajdoh úiska b;sydih ^tkï iudc úldYkh& olskq ,nkafka ta whqßks'


b;sydifha m%Odku ld¾hh jkqfha ksIamdokh ^n,fõ.& j¾Okh lsÍu h' mj;akd
ksIamdok iïnkaO;d keue;s rduqj ^iudc l%uh& mej;sh yelafla ta ;=< ksIamdokh jeä
jk;dla l,a muKs' ksIamdokfha ^n,fõ.j,& j¾Okhg tu rduqj ndOdlhla jQ úg
úma,ùh whqßka rduqj ì| oukq ,efnhs' udlaiajd§ idys;Hfhys uqLH j lshejqK o" mx;s
.egqu fyda wr.,h fuu b;sydih ms<sn| m%jdoh ;=< oaú;Shl fjhs'

fldñhqksiaÜ m%ldYkh werfUkafka b;sydih ^,sÅ; b;sydih& hkq mx;s


.egqfï ^wr.,fha& b;sydih nj i|yka lrñka h' iudc úldYkh bÈßhg ^tal f¾Çh
ld, ixl,amh ;=< th bÈßhg u hhs' tal f¾Çh hkafkka ir, f¾Ldjla muKla woyia
fkdflf¾' i¾ms,dldr jl%hla o tal f¾Çh .Khg u wh;a fjhs' fuys tal f¾Çh hkak
ixjD;" pl%Sh wdÈhg úreoaOd¾:hla f.k fohs'& hkafka mx;s .egqu" mx;s w;r mj;akd
wfmdayl iïnkaOh ;=<ska hehs udlaiajdoh m%ldY lrhs' m%ldYs; udlaiajdoh wkqj
b;sydih ;SrKh flfrkafka mx;s iïnkaO;d ;=<sks'

tfy;a mx;s .egqu hkak udlaiajdoh ;=<g msúi we;af;a wd.ka;=l


ixl,amhla f,i h' th we;a;g u udlaia úiska fy.,af.ka Khg .;a ixl,amhlska
ks¾udKh ù we;' iudch úldYkh jkafka l=ula i|yd o hk m%Yakhg udlaiajdofhka
,efnk m%Odk ms<s;=r ksIamdokh jeä lsÍu i|yd h hkak h' ta iïnkaO j udlaiajdofhys
m%Odk ks.uk fufia ±laúh yels h' iudc úldYkfha wruqK wka lsisjla fkdj
ksIamdokh jeä lsÍu h' iudc úldYkh wjYH jkqfha ksIamdokh jeä lsÍu i|yd h'
ksIamdokh jeä lsÍug wjYH fkdjkafka kï iudc úldYkhka wjYH fkdfõ' iudc
úldYkh" tkï b;sydih hkq wka lsisjla fkdj ksIamdokh j¾Okh ùfï l;dj fjhs'
^b;sydihg fuu w¾: l:kh §fï § udlaiag ;ud Ôj;a jQ Okjd§ mßirh n,md we;s nj
meyeÈ,s h'&

ksIamdokh j¾Okh jkafka flfia o hk m%Yakhg Èh yels tla wdxYsl


ms<s;=rla kï th isÿjkafka mx;s iïnkaO;djh ^.egqu& Tiafia h hkak h' tfy;a th
wdxYsl ms<s;=rla muKls' WodyrKhla f,i .;fyd;a Okjd§ iudc l%uh ;=< ksIamdok
n,fõ.j, j¾Okh i|yd wjYH tla m%Odk idOlhla jQ m%d.aOkh f.dv ke.Sfï §
Okm;s mx;sh úiska lïlrejka f.a Y%uh iQrdlEu jeo.;a jk nj ienE h' tfy;a
m%d.aOkh f.dv kef.kafka Y%uh iQrdlEfuka muKla fkdfjhs' tys § Y%uh iQrdlEug;a
jvd n,mdkafka iajdNdúl iïm;a ^mßirh& iQrdlEu h' mßirh iQrdlEu ms<sn| j
udlaiajdoh ksy~ h' ^úYd, udlaiajd§ idys;Hhl ;ekl fo;ekl wyïfnka mßirh
.ek i|yka lsÍfuka iuia: m%jdoh ms<sn| jQ fuu ú.%yh ksIam%Nd fkdflf¾'&

tfuka u ksIamdok n,fõ.j, j¾Okhg úoHdfõ yd ;dlaIKfha ÈhqKqj o


jeo.;a fjhs' tu ÈhqKqj we;s jkafka kj woyia fya;= fldg f.k h' ksIamdokfha
j¾Okhg m%d.aOkh fuka u úoHdj yd ;dlaIKh o wjYH fjhs'

fuys§ úoHdfõ yd ;dlaIKfha ÈhqKqjg m%d.aOkh wjYH fkdjkafka ±hs


lsisjl=g m%Yak l< yels h' ixlS¾K jQ o ishqï jQ o WmlrK j,ska iE§ úYd,
m¾fhaIKd.dr we;s lsÍu i|yd m%d.aOkh wjYH nj ienE h' tfy;a úoHdfõ yd
;dlaIKfha j¾Okh i|yd n,mdk woyia we;s jkafka m%d.aOkh ksid u fkdfõ'
ffioaOdka;sl fN!;sl úoHdj wo j¾Okh jkafka ixl,amSh ^yd .Ks;& ±kqï moaO;shla
f,i h' tys tk m¾fhaIK lsÍu i|yd m¾fhaIKd.dr ;ekSug m%d.aOkhg Yla;shla
fkdue;'

wms yqÿ ;¾lh i|yd ksIamdok n,fõ. j¾Okh ùfï § úoHdj yd


;dlaIKh úiska bgq lrk ld¾hh wu;l lruq' tfia;a ke;fyd;a udlaiajdofha lshefjk
whqßka úoHdj yd ;dlaIKfha j¾Okh o wjidk ú.%yfha § mx;s iïnkaO;d ^.egqu& u;
r|d mj;skafka hehs is;uq' tfia jqj;a udlaiajdohg u wkqj fuu mx;s iïnkaO;d ^tkï
ksIamdok iïnkaO;d& tla;rd wjia:djl §" ksIamdokfha j¾Okhg ndOdjla fjhs' tfia
kï tjeks iSudldÍ wjia:djkays §" tkï jvd ;SrKd;aul úma,ùh wjia:djkays §
ksIamdokfha j¾Okh we;s jkafka ksIamdok iïnkaO;d ^mx;s .egqu& ;=<ska fkdfõ'
udlaiajdohg wkqj jqj;a ksIamdokfha j¾Okhg ksIamdok iïnkaO;d jeo.;a jkqfha
mßKdñl wjia:djkays § ñi úma,ùh wjia:djkays § fkdfõ'

mx;s iïnkaO;d hkq ksIamdok l%shdj,sfha § mx;s w;r we;s jk


iïnkaO;djka h' tu iïnkaO;d we;eï úfgl iDcq .egqul iajrEmhla o .kshs' lïlre
j¾ck mj;akd wjia:d thg WodyrK fõ' tfy;a iDcq .egqula we;sj fyda ke;sj fyda
mx;s w;r ;sfnk iïnkaOh ksIamdokhg wjYH fõ' jev j¾ckhla jeks .egqula mjd
wjidk jYfhka úi|kq ,nkafka ksIamdokhg ys;lr wkaoulsks'

úma,jh hkq mx;s .egqfï WÉp;u wjia:dj hehs mejiSug udlaiajdoh


wid¾:l W;aidyhla f.k we;' udlaiajdoh úiska fmkajd §ug ;e;a flfrkafka mx;s
.egqu ^iïnkaO;dj& W;aikak ù m%udKd;aul j¾Okh .=Kd;aul j¾Okhla njg m;a ù
úma,ùh wjia:djlg fmrf<k nj h' tfy;a b;sydifha flÈkl fyda tfia isÿ ù ke;'
jevjiï hq.fhka Okjdohg iudch fjkia jQfha m%fõKsodihka yd ro<hka w;r jQ .egqu
W;aikak ù fkdfõ' tfia;a ke;akï Bkshd wfmdayl jpk ud,dj wkqj hñka"
m%fõKsodihka yd ro<hka w;r jQ úixjdoh iukh ùfuka" Okm;s úma,jh isÿ fkdú h'
wfkla w;g Okm;shkaf.ka miqj lïlre mx;shg md,kh w;am;a ùula wmg reishdfõ"
Ökfha fyda fjk;a rgl olakg fkd,enqKs'

udlaiajdoh l=ula m%ldYs; j lSug ;e;a l< o tu m%jdohg wkqj úma,jh


isÿjkafka mx;s iïnkaO;djka ksid fkdj" mj;akd mx;s iïnkaO;djkag ;j ÿrg;a
ksIamdokh j¾Okh l< fkdyels neúKs' ^lSug ;e;a lrk ±h yd lshefjk ±h w;r
úYd, fjkila we;'& ksIamdokh j¾Okhg lsÍug mka;s iïnkaO;djkag fkdyels ùu hkq
u tu iïnkaO;d j, m%;sM,hla fyda .=Kd;aul fmr<shla hehs Bkshd wfmdayljd§ jpk
yrUhla flÍug hul= W;aidy l< o th wid¾:l jkqfha úma,jfhka miqj o iQrdlEug
,la jQ mx;shg wh;a ck;dj fjk;a mx;shla f,i fyda tu mx;sh f,i u fyda ;j ÿrg;a
iQrdlEug ,lajk neúks'

udlaiajdoh ;=< ksIamdokh ^n,fõ.& j¾Okh ùu yd mx;s .egqu hk


ixl,am fol we;' tfy;a tmuKska u ksIamdokh iEu úgu j¾Okh jkafka mx;s .egqu
;=<ska h" hk ks.ukhg meñKSug fkdyelsh' mx;s .egqu ^ksIamdok iïnkaO;d& ;=<ska
ksIamdokh j¾Okh jkafka mßKdñl wjia:djkays ^idudkH wjia:djkays& muK h'
úma,jhlska isÿjkafka tla wdldrhl mx;s .egqula fjkqjg fjk;a wdldrhl mx;s
.egqula wdfoaY ùu h' tu wdfoaY ùu mx;s .egqfï m%;sM,hla f,i ±lSug udlaiajdoh
orK W;aidyh wid¾:l jQjls' udlaiajdoh úiska m%ldY flfrkafka b;sydih hkq mx;s
.egqfï ^fyda wr.,fha& b;sydih nj h' tfy;a tu m%jdofhka lshefjkafka b;sydih hkq
ksIamdokfha j¾Okfha b;sydih nj;a ksIm a dokfha j¾Okh i|yd mx;s .egqï tla
wdldrhl isg ;j;a wdldrhlg udre úh hq;= nj;a h' <orejl=f.a j¾Okh i|yd
wdydrh uõ lsfrka fjk;a øj wdydr j,g o" miqj >k wdydr j,g o udre jk whqßka
ksIamdokfha j¾Okh i|yd iudc l%uh jevjiï l%ufhka Okjdohg o bkamiq
iudcjdohg o udre úh hq;= nj wmg udlaiajdoh ;=<ska ks.ukh lsÍug isÿ fjhs'

udlaia mx;s wr.,h ^udlaiag wkqj mx;s wr.,h yd mx;s .egqu hkq folla
fkdj tlls& hk ixl,amh fhdod .kafka wehs@ mßKdñl wjia:djkays muKla fhdod .;
yels mx;s .egqu udlaia úiska úma,ùh wjia:djkays muKla fhdod .; yels mx;s .egqu
udlaia úiska úma,ùh wjia:djka i|yd o fhdod .kq ,enQfha fy.,a f.a wdNdifhka Bkshd
wfmdaylhg mska isÿ jkakg h' fy.,ag wkqj woyia ^u;jdo& j¾Okh jkafka jdoh"
m%;sjdoh yd iyjdoh hk wjia:d ;=<sks' hï u;jdohla we;s ùu;a iu. tys m%;sjdoh o
we;s fjhs' jdofha yd m%;sjdofha .egqu ;=<ska kj u;jdohla ^iyjdohla& ìys fjhs' ta
iu. kj u;jdofha m%;sjdoh o we;s fjhs' kej;;a iyjdohla ;=<ska ;j;a w¿;a jdohla
we;s fjhs' u;jd§ b;sydih tfia bÈßhg .,d hhs' tkï u;jdo j¾Okh jkafka ta
whqßks'

ú{dkjd§ fy.,a f.ka fN!;sljd§ udlaia Khg .kafka fï ixl,amhhs'


u;jdoj, j¾Okh ms<sn| j fy.,a f.a woyiaj, id¾:l;ajhla ;snqK o" iudc
úldYkh iïnkaOfhka udlaia tu woyia ^fN!;sljd§ j& fhdod.;a wdldrfhys
id¾:l;ajhla fkdù h'

jdoh yd m%;sjdoh w;r .egqu fjkqjg iQrdlk mx;sh yd iQrdlkq ,nk


mx;sh w;r .egqu udlaia úiska bÈßm;a flßKs' woyiaj, j¾Okh i|yd fy.,a bÈßm;a
l< l%uh wkq.ukh l< udlaia iudc úldYkh ^ksIamdokfha j¾Okh& ±lSug jEhï
flf<a mx;s .egqu weiqßks' tfy;a Tyqg fy.,af.a iyjdoh fjkqjg meyeÈ,s ixl,amhla
bÈßm;a lsÍug fkdyels úh' fy.,ag wkqj jdoh yd m%;sjdoh w;r .egqu iukh jkafka
iyjdoh ;=<sks' tfy;a iQrdlk mx;sh yd iQrdlkq ,nk mx;sh w;r .egqu ^Bkshd
úixjdoh& iukh flfrkafka flfia o@ udlaia thg meyeÈ,s ms<s;=rla fkdfohs'

jy,a hq.fhka jevjiï hq.hg fmr¿Kq iudc úma,jh isÿ jQfha flfia
±hs udlaia iq¿fjka fyda úia;r fkdlrhs' jy¨ka yd jy,a ysñhka w;r jQ .egqu —úi|d
.;af;a˜ flfia ±hs wms fkdoksuq' jevjiï l%ufhka Okm;s l%uhg fmr<Sfï § bvï ysñ
ro,hka yd m%fõKsodihka w;r jQ .egqu iukh jQfha flfia o @ udlaia thg o ms<s;=rla
fkdfohs' Tyq ta fjkqjg jev jiï l%uh ;=< we;s jQ ;=kajeks mx;shla" ^n¾.¾ jre&
ksIamdok l%uj, fjkila we;s lr .;a miqj foaYmd,k n,h ,nd.;a nj mjihs' bvï
ysñhka yd m%fõKs odihka w;r jQ .egqu ;=< kj Okm;s mx;shla ìys jQfha flfia o @ tu
mx;s l,ska lS mx;s fofla —iyjdohla˜ hehs wmg lsisfia;a lsj fkdyels h' fï kj
mx;sfha ìysùu udlaiajdoh ;=<ska f;areï.; yelafla flfia o @ udlaia úiska úia;rd;aul
j úYaf,aIkh flreKq tlu úma,jh Okm;s úma,jh h' tfy;a tys mjd Okm;s mx;sfha
ìysùu lskï ft;sydisl —kshuhlg˜ wkqj isÿ jqKs ±hs udlaiajdohg lSug fkdyels h'

iudcjd§ úma,jfha § udlaiajdohg wkqj lïlre mx;sh n,h w;a m;a lr


.kshs' tfy;a th tfia úh hq;af;a wehs ±hs udlaia úia;r fkdlrhs' mx;s .egqu ;=< tla
mx;shla wNsnjd wfkla mx;sh ch .ekSu wfmdayljdohg mgyeKs h' Bkshd wfmdayljd§
.egqï ;=< tjekakla isÿ fkdfõ' tfuka u udlaiajd§ ft;sydisl fN!;sljdohg wkqj jqj o
b;sydifhys wka lsisu wjia:djl iQrdlkq ,enQ mx;sh tfia úma,jfhka miqj md,k n,h
w;am;a lrf.k fkdue;' tfia kï iudcjd§ úma,jfhys § muKla th isÿúh hq;af;a wehs
@

udlaiajdoh fuu m%Yakhg o meyeÈ,s ms<s;=rla fkdfohs' ms<s;=rla fjkqjg


tys § bÈßm;a jkqfha my; i|yka woyia lsysmh h' mx;s iudch ;=< NdKav ksIamdokh
lsÍfï yd tajd w;am;a lr .ekSfï wjidk yd mQ¾K m%ldYkh OfkaYajr fm!oa.,sl foam<
l%uh fõ' foam< whs;sh ke;s lïlre mx;sh fm!oa.,sl foam< l%uh wfydais l< hq;=h'
^tfy;a lïlre mx;sh idOdrK jYfhka foam< wfydais fkdlrhs' fuh miqj úia;r
flf¾'&

mx;s iudc ;=< ìys jQ wjidk yd mQ¾K m%ldYkh OfkaIajr foam< l%uh úh
hq;af;a wehs ±hs udlaia m%ldY fkdlrhs' mx;s iudchg fjk;a foam< l%uhla ks¾udKh
lr.; fkdyels o @ fkdyels kï ta nj fmkajd fokafka flfia o @ wfkla w;g mx;s
iudch ;=< ìysúh yels wjidk foam< l%uh OfkaYajr l%uh jqj;a th ke;s lsÍu lïlre
mx;sfha ld¾hNdrh jkafka flfia o @ lïlre mx;shg ta i|yd we;s iqÿiq lu
^wjYH;dj& l=ula o @

OfkaYajrh yuqfõ isák ish¿ mx;Skaf.ka úma,jldÍ mx;sh lïlre mx;sh


nj udlaiajdoh mjihs' wfkla fldgia ^iq¿ OfkaYajrh& OfkaYajrh iu. igka jÈkafka
;uka b;sydifhka w;=.Eú hEu j<lajd .ekSug muKla hehs udlaiajdoh i|yka lrhs'
tfy;a fuh m%Yakhg ms<s;=rla fkdfõ' lïlre mx;sh OfkaYajrh mrojd n,h ,nd.;
hq;af;a wehs o hk m%Yakhg tkï lïlre mx;sh úma,jfha kdhl;ajh .; hq;af;a wehs o
hkakg ms<s;=r f,i ,efnkafka lïlre mx;sh úma,jldÍ mx;sh nj h' th m%Yakhg
ms<s;=rla fkdj m%Yakh u fjk;a wdldrhlska m%ldY lsÍuls'

lïlre mx;sh úma,jfha kdhl;ajh .kakd nj udlaiajdoh úiska m%ldY


flreK o wdrïNfha isg u th m%Yakhla uÜgñka u we;s nj fmfka' lïlrejka mx;shla
njg m;ajkafka flfia o ljod o wdÈh udlaiajdofha fkdúi÷Kq m%Yak f,i mj;S' fuh
miqj ;j ÿrg;a idlÉPd lruq'

udlaiajdohg wkqj Okm;s l%ufha úldYkh ;=< ck;djf.ka w;súYd,


nyq;rh lïlrejka njg m;a fjhs' ta w;r Okh tla wka;hl" tkï Okm;shka lsysm
fokl= w;r ixflakaø .; ùu fya;=fjka lïlrejkaf.a ld,lkaks nj o jeä fjhs; fuu
;;a;ajfhka ck;dj f.dv wd hq;=h' udlaia i|yka lrk wdldrhg thg kdhl;ajh Èh
yelafla nyq;rh jQ lïlre mx;shg h' ta fya;=fjka ^udlaiajdohg wkqj isÿúh hq;=&
lïlre mx;s úma,jh b;sydifha wfkla úma,j j,ska fjka jkafka m<uq jrg nyq;rh
úiska md,k n,h w;am;a lr .kakd neúks'
ld,a udlaia ÿgq wdldrfhka wjqreÿ .Kkla hk f;la u ngysr rgj,
ck;djf.ka nyq;rh lïlrejka njg m;afjñka ;snQ nj ienE h' tfy;a Tjqkaf.a
ld,lkaks nj jeä ù hehs lsj yels fkdfõ' ld,lkaks nj uekSfï ks¾Kdhlh meyeÈ,s
ke;;a lïlrejkaf.a Ôjk uÜgu l%ufhka by, f.dia we;s nj fmfkhs' tfuka u miq.sh
oYl ;=k y;r ;=< ngysr rgj, ck;djf.ka nyq;rh lïlre fkdjk" fjk;a
fiajdjkays fhfokakka njg l%ufhka m;afjñka isáhs' jegqmg jev lrk ish¿ fokd u
lïlrejka fõh hk ks¾jpkh ms<s.kafka kï muKla ngysr rgj, nyq;rh lïlrejka
hehs ks.ukh lsÍug yels h' tfy;a NdKav ksIamdokfhys § yd fnodyeÍfï § muKla
Y%uh úl=kkakka ^ld¾ñl& lïlrejka f,i ye¢kajqjfyd;a ;j ÿrg;a tu rgj, nyq;rh
lïlrejka fkdjk njg ks.ukh lsÍug isÿ fjhs' ta w¾: l:kh wkqj ngysr rgj, wo
l%ufhka úYd, fiajd mx;shla ìysfjñka mj;S'

ta l=ula jqj;a hï mx;shla iudcfha nyq;rh ùu tu mx;sh úma,jhg


kdhl;ajh §ug iqÿiq lula njg m;a fkdfõ' udlaiajdoh úiska ielhlska f;drj fmkajd
Èh hq;= lreK o b;sydifha m<uq jrg nyq;rh úma,jhg kdhl;ajh Èh hq;af;a wehs o
hkak h' tu uQ,sl m%Yakhg udlaiajdoh ms<s;=rla fkdimhhs'
Y%uh iQrdlEu keje;aùu i|yd lïlre mx;sh n,h ,nd .; hq;= h hkak
o m%Yakhg ms<s;=rla fkdfõ' wod< m%Yakh kï b;sydifha m<uq j;djg Y%uh iQrdlEu
keje;aúh hq;af;a wehs o hkak;a tfia iQrd lEu k;r lsÍug lïlre mx;shg muKla
yels jkafka wehs o hkak;a h'

fuu m%Yakh ms<sn| j hï hï whqßka lreKq ±laùug udlaiajdoh W;aidy


ord we;' iQrd lEu k;r l< yelafla ksIamdok ud¾.j, whs;shla fkdue;s fm!oa.,sl
foam, rys; ck;djlg" tkï lïlre mx;shg hehs hk ms<s;=r udlaiajdofhka wmg
,efí' tfy;a th m%udkj;a fkdfõ' th Wml,amkhla muKls' m<uqfjka u fm!oa.,sl
foam, ysñhka iQrdlkakka njg m;ajk ksidu fm!oa.,sl foam, wysñ jQ lïlrejka lsis
Èkl iQrd fkdlkakka njg m;a fkdfõ hehs ks.ukh l< yels fkdfõ' lïlre mx;sh
tfia iQrd fkdlkakka jqj;a Tjqkag md,k n,h .; yels o hkak" ta i|yd Yla;shla ;sfí
o hkak fojeks m%Yakh fõ' udlaiajdoh úiska m<ujekak Wml,amkh flfrk w;r
fojeks m%Yakhg lsisu fya;=jla fkdolajd Tõ hehs ms<s;=re iemfha'

udlaiajdofha lshefjk ;j;a lreKla kï OfkaYajr l%uh ;=< ksIamdok


ud¾. fm!oa.,sl whs;shg m;ajk w;r ksIamdokh iudchSh jk nj h' fm!oa.,sl whs;sh
yd iudchSh ksIamdokh w;r mj;sk úixjdoh iukh lr .; yelafla whs;sh o iudc
ika;l ùfuka nj mjik udlaiajdoh th l< yelafla fm!oa.,sl whs;shla fkdue;s
lïlre mx;shg nj mjihs'

ksIamdokh yd ksIamdokfha whs;sh w;r we;s úixjdoh iukh lr .;


yelafla flfia o@ ksIamdokh iudchSh ù we; hkafkka woyia lrkafka l=ulao @ we;a;g
u Okm;s l%uh ;=< ksIamdokh iudchSh ù we;ao @ udlaiajdoh ;=< tjeks m%Yak .eUqßka
idlÉPd fkdfõ'

Bkshd wfmdaylh ;=< ksIamdokh yd ksIamdokfha whs;sh w;r úixjdohla


;sìh yelso @ úixjdohla ;sìh yelafla hï m%mxphl ñi m%mxp foll fkdfõ' tlaflda
ksIamdokfha úixjdohla .ek l:d l, hq;= h' ke;fyd;a ksIamdokfha whs;sfha úixjdohla
.ek l:d l< hq;= h' ^wfmdaylfha rEmslh fmd;a msxp n,kak&' tneúka u udlaiajdoh
úiska m%Yakh w,a,df.k we;af;a ksjerÈ hehs th úiska mejfik ixl,amSh rduqj ;=< o
fkdfõ' wfkla w;g we;a;g u ksIamdokh iudchSh ù we;ao @

Okm;s l%ufha ksIamdokh flfrkafka lïlrejka rdYshla úiska úYd,


l¾udka; Yd,d ;=< nj ienE h' lïlrejka rdYshla úiska tla NdKavhla ^fudag¾ r:hla
jeks& ksIamdokh flfrk neúka ksIamdokh iudchSh ù we;ehs hul=g lsj yels h' tfy;a
wfkla me;af;ka iEu lïlrejl= u ksIamdokh lrk NdKavhla fyda lrk ld¾hhla fõ'
th iuyr úg weKhla ksIamdokh lsÍu fyda weKhla iú lsÍu fyda úh yels h' ta
wre;ska .;a l, ksIamdokfha fm!oa.,sl njla o fõ' weK ksIamdokh lrk lïlrejd
weK iúlrk lïlrejdg weKh iú lsÍfï § yjq,a fkdfõ'

fuu ksIamdokh ,xldfõ w;a;ï l%uh iu. ixikaokh lrkak' w;a;ï


l%ufha § f.dúfhda wfkla f.dùkag Wmldr lr;s' ta Wmldr lsÍu ;=< wod< iEu
ld¾hhla u fndfyda úg wfkHdakH jYfhka WmldÍ jk f,i iEu f.dúhl= úiska u mdfya
isÿ flf¾' th iudchSh ksIamdokhla f,i ye¢kaúh yels jqj o" l¾udka; Yd,djl
lïlrejka rdYshla tla ù tfy;a fjk fjku lrk ksIamdokh iudchSh ksIamdokhla
f,i ye¢kaúh yels fkdfõ' th mqoa.,hka tl;=jl f.a ksIamdokhla fkdj tl;= jQ
mqoa.,hka f.a ksIamdokhls' iudchla hkq mqoa., tl;=jla ñi tl;= jQ mqoa.,hka msßila
fkdfõ'

ksIamdokh j¾Okh j;a u l¾udka;Yd,dj, jev lrk lïlrejka f.a


ixLHdj by, f.dia we;' oyila fyda thg jeä .Kkla fyda tl;= ú flfrk
ksIamdokhla iudchSh ksIamdokhla hehs lshkafka fliao @ thg;a jvd m<,a j .;fyd;a
tl u iud.ul YdLd foll lïlrejka w;r we;s wfkHdakH iïnkaOh l=ula o @
nyqcd;sl iud.ul" rgj,a lsysmhl we;s YdLdj, lïlrejka tl;=jla f,i i,lkafka
flfia o @ Okm;s l%uh ;=< ksIamdokh iudchSh ù we; hkafkka iduqysl ksIamdokhla
.uH fkdfõ' th iduqysl;ajhg jvd lïlrejka Y=ø mßudKfhka Y%u úNckhlg m;a
lsÍuls'

OfkaYajr l%uh ;=< ksIamdokh ieneúka u iudchSh fkdjk neúka o


ksIamdokfhys yd ksIamdokfha whs;sh w;r we;s úixjdohka .ek l:d lsÍu Bkshd
wfmdaylhg tlÕ fkdjk neúka o úixjdoh iukh lsÍfï m%Yakhla mek fkdk.S' fï
Bkshd úixjdofha meg,S udlaia t<ô jerÈ ks.ukh kï úma,jhlska miqj ksIamdokfha
whs;sh iudc ^rdcH& ika;l úh hq;= nj h' udlaia —úixjdoh˜ iukh lf<a ta whqßks' wo
udlaiajd§kag Èrjd .; fkdyels ks.ukhla njg m;a ù we;s m%Odk lreKla kï fuu
iudc ^rdcH& ika;l lsÍuh' th tfia fkdfõ hehs lSug iudc m%cd;ka;%jd§yq W;aidy
lr;s' tfy;a fldñhqksiaÜ m%ldYkh jeks lD;shl jqjo ksIamdokh rdcH ika;l úh hq;=
hehs lsh fjhs'

Bkshd úixjdoh iukh lsÍula f,i ksIamdokh iudc ika;l l<


fkdyelafla Okm;s l%uh ;=< ksIamdokh iudchSh ù fkdue;s neúks' th jpkfha
mßiudma;FÓfhka u iudchSh ù ;snqKs kï —lïlre mx;s úma,jfhka˜ miqj ksIamdokh
iudc ika;l l< hq;= hehs wudrefjka ks.ukh flÍug bvla fjhs' tfy;a udlaia
wfmdaylh ms<sn|j fl;rï mqridrï fovQj o rEmh ^tla l¾udka; Yd,djl úYd, msßila
tlg ksIamdokh lsÍu&" yrh ^ksIamdokh iudchSh úu& f,i wjfndaO lrf.k ;snqKs'
tlg tl;= jQ mqoa.,hka f.a ksIamdokh mqoa., tl;=jl f.a ksIamdokhla f,i udlaia
úiska jgyd f.k ;snqKs' Y=ø jQ Y%u úNckh iduqysl;ajh f,i udlaia úiska y÷kd .eksKs'

fï ksid Bkshd lïlre mx;s úma,jfhka miqj lsis Èfkl ksIamdokh iudc
ika;l l< yels fkdfõ' bkamiqj Wmßu jYfhka l< yels jkafka ksIamdokh rdcH
ika;l lsÍu muKls'

l¾udka; Yd,djl tl;= jQ mqoa.,hka úiska flfrk ksIamdokh ie,iqï


lsÍug yd l<ukdlrKh lsÍug fjk;a msßila wjYH fjhs' Okm;s l%uh ;=< fï ld¾hh
lrkafka wjYH;dj mßÈ wOHlaIljreka iy l<ukdlrejka h' —lïlre mx;s
úma,jfhka˜ miqj o ksIamdokfhys mj;sk fuu iajNdjh ^Y=ø Y%u úNckh& fya;=fldg
f.k l<ukdlrejka yd ie,iqïlrejka wjYH fjhs' ksIamdokh iudchSh fkdùu ksid u
ksIamdokh iudc ika;l fkdù l<ukdlrejka ika;l fjhs' tkï wjidkfhys §
ksIamdokh rdcH ika;l fjhs' tf,i ksIamdokh rdcH ika;l lrkafka lïlre mx;sh
úiska fkdj lïlre mx;sfha kdufhka l%shdlrk fjk;a msßila úisks'

by; i|yka l, úixjdoh ms<sn| m%Yakh ke;s jqj;a" ksIamdokfha whs;sh


iudc ika;l l, hq;=h hk ks.ukh ksjerÈ jqj;a B,Õg kej;;a u;=jk m%Yakh kï
ksIamdokfha whs;sh iudc ika;l l< yelafla lïlre mx;shg o hkak h' udlaiajdohg
wkqj lïlre mx;shg ta i|yd we;s m%Odk;u iqÿiq lu kï Tjqkg ksIamdokfha mqoa.,sl
whs;shla fkdue;s ùu h' tfy;a th wid¾:l ms<s;=rla neõ wms by; § ÿgqfjuq'

lïlre mx;sh n,h ,nd.; hq;af;a wehs o hkakg udlaiajdoh úiska fok
;j;a ms<s;=rla kï mqoa.,hkaf.a ú.,s; nj ^mr;ajdfrdamkh& ke;s lsÍug h hkak h'
fuys§ o m%Yak folla mek k.S' tkï udlaiajdoh olajk l%uhg wkqj ú.,s; nj ke;s
l< yels o hkak;a tfia ke;s l< yels jqj;a tu ld¾hh lïlre mx;sfha ld¾hNdrh úh
hq;af;a wehs o hkak;a h'

udlaiajdohg wkqj OfkaYajr l%uh ;=< ñksid ú.,s; njg m;a fjhs; tfia
jkafka ñksid f.a Y%ufhka ksIamdÈ; jQ oEh' ñksidf.ka fjka ùu ksid h; wjidk jYfhka
.;a l, ñksid f.a Y%uh o ñksidf.ka fjka ù we;; fï fya;=j ksid ñksid ÿlg m;a fjhs;
ñksidg úuqla;sh <Õdlr .; yelafla ú.,s; nj ke;s lsÍfuks' jvd;a u ú.,s; njg
m;a jkafka lïlrejka jk neúka yd ú.,s; njg fya;=j ksIamdokfha whs;sh mqoa.,hka
i;=ùu neúka udlaiajdohg wkqj ú.,s; nj ke;s l< yelafla lïlrejka n,hg m;a ù
ksIamdok ud¾.j, whs;sh iudch ^tkï rdcHh& ika;l flÍfuks'

ú.,s; njg fya;=j l=ulao @ wjidk ú.%yfhys § ish,a, wd¾Ól


iïnkaO;djhkg W!kkh lrk udlaiajdoh ú.,s; njg fya;=j olskafka o OfkaYajr
ksIamdok l%uh ;=< h' tfy;a ú.,s; nj thg jvd .eUqre ixl,amhls' ñksid ;u
ksIamdokfhka yd Y%ufhka muKla fkdj ;udf.ka o fjka jkafka uq,§ u ;ud hkqfjka
ixl,amhla ;kdf.k wfkla jia;+kaf.ka fjkajk neúks' wfkla jia;+kaf.ka fjka jQ
ñksidg ;udf.ka o fjka ùug t;rï l,la .; fkdfõ' ú.,s; nj uQ,sl jYfhka
ksIamdokh iu. mj;akd m%Yakhla fkdfõ' th mD:.ack" tkï f,dalh fldgiaj,g lvd
fjka lrk ñksidf.a m%Yakhls' ta ta iudc ;=< ú.,s; nj wvq jeä jYfhka mj;S'

ú.,s; njg fya;=j ;uka úiska ksIamdokh flfrk foh yd ;u Y%uh


;ukag wh;a ke;' ;ukaf.ka fjkaù we; hkqfjka .;a; o" ksIamdokh iudc ika;l l<
muKska ú.,s; nj ke;sjkafka flfia o hk m%Yakhg bka ms<s;=rla fkd,efí' mqoa.,hl=
i;= l¾udka; Yd,djl tl È.g weK ;o lrk lïlrejd f.a udkisl;ajh iudc ^rdcH&
ika;l l¾udka;Yd,djl tl È.g weK ;o lrk lïlrejl= f.a udkisl;ajfhka fjkia
jkafka flf,il o @ l¾udka; Yd,dj wjidk ú.%yfha § ;udg o whs;sh hk yeÕSu ksid
lïlrejl=f.a ú.,s; nj ke;s fkdfõ' iudc ^rdcH& ika;l l¾udka; Yd,djl jev l<
o ksIamdokfhys § fm!oa.,sl j muKla fkdj ks¾udKd;aulj o iyNd.S fkdjkafka kï
;ud lrkafka ;udf.a jevla fkdj fjk;a whl= f.a jevla h hk yeÕSu lïlrejl= f.a
isf;ys my< ùu je<elaúh yels fkdfõ' tys § o Tyqf.a ksIamdokh fuka u Y%uh o
Tyqf.ka fjka fjhs' ksIamdok ud¾. j, whs;sh iudch ^rdcHh& ika;l lsÍfuka muKla
ú.,s; nj ke;s l< fkdyels h'

ta ish,a, ;sìh § ú.,s; nj ke;s lsÍu i|yd lïlrejkag we;s wfkla


whg ke;s iqÿiqlu l=ula ±hs weish hq;= h' ;uka jvd;a ú.,s; ùu fyda ksIamdok ud¾.
j, whs;sh ;ukag fkdue;s ùu ta i|yd lïlre mx;shg we;s iqÿiqlu úh yels fkdfõ'

ú.,s; nj ke;s lsÍfï § wd¾Ól lreKq j,g jvd jeo.;a jkafka udkisl
lreKq h' tfukau ksIamdokh j¾Okh lsÍfï jqjukdj ;sfnk;dla ksIamdokhg ñksid hg
ùu o je<elaúh yels fkdfõ' udlaia f.a ñksid ksIamdokh j¾Okh lsÍu m%Odk fldg
i,lhs' tjeks j¾Okhla ;=< ksIamdokh jv jvd;a ld¾hlaIu lsÍug Tyq fm<fUhs'
ksIamdok l%u ld¾hlaIu lsÍu i|yd ksmojk ixlS¾K hka;% iQ;% iu. ñksid o hka;%hla
njg m;a ù ;udf.ka yd ;u Y%ufhka ;j ;j;a fjka fjhs'

wfkla w;g ú.,s; nj jeä jQ ksid o lïlre mx;shg ú.,s; nj ke;s


lsßfï whs;sh ^iqÿiq lu& ysñ fkdfõ' flfia fj;;a udlaia i|yka lrk l%uh wkqj" tkï
ksIamdokh iudc ika;l lsßfuka" ú.,s; nj ke;s l< yels fkdfõ' fm!oa.,sl foam,
ysñhdf.a l¾udka; Yd,djl weK ;o lrk lïlrejdf.a ú.,s; Ndjhg jvd iudc
^rdcH& ika;l l¾udka; Yd,djl weK ;o lrk lïlrejl= f.a ú.,s; Ndjh wvq
fkdfõ'

fï ish,af,ka meyeÈ,s jkafka iudcjd§ úma,jfha § lïlre mx;sh


kdhl;ajh .; hq;af;a wehs o hk m%Yakhg udlaiajdoh i;=gqodhl ms<s;=rla fkdimhk
nj h' we;a;g u udlaiajdofhys § isÿjkafka lïlre mx;sh iudcjd§ úma,jfha § n,hg
m;ajkafka hehs Wml,amkh lsÍu h' Okm;s l%uh fmr<d oud n,h w;am;a lr .ekSu
lïlre mx;sfha ft;sydisl ld¾hNdrh fõ h hk idvïnr jd.aud,djlska tu
Wml,amkfhys we;s fnd,a nj jid .; yels fkdfõ'
udlaiag fmr isá iudcjd§ka ufkdardðl iudcjd§ka f,i udlaiajdoh úiska
y÷kajkq ,efí' thska woyia jkqfha Tjqka úoHdjla u; mokï fkdù" b;sydifha kshdu
wjfndaO lr .ekSulska f;drj" ;uka f.a ukig f.dapr jQ iudcjdohla f.dv ke.Sug
l;d l< nj h' Tjqka n,dfmdfrd;a;= jQ f,dalh idlaId;a lr .; fkdyels ufkda uQ,sl
jQjla f,i udlaiajdoh úiska ie,fla'

udlaia f.a iudcjdoh .ek lsj yelafla l=ula o@ th wfkla tajdg o jvd
ufkdardðl iudcjdohla hehs lsj yels h' tla me;a;lska .;a l, ;ju;a lsis u rgl
udlaia f.a iudcjdoh ìys ù fkdue;' wfkla me;af;ka udlaia ;u m%jdoh ix.; j fya;=
idOl iys; j bÈßm;a lr fkdue;s nj fmkS hhs'

udlaia o wfkla iudcjd§ka fuka u udkj ys;jdÈhl= ù hehs lsj yels h'
fuu iudch ;=< isÿjk widOdrKh Tyq ÿgqfõ h' ñksid úiska ñksid iQrdlEu Tyqf.a ±ä
úfõpkhg ,la úh' fuu iQrd lEu ke;s lsÍug wfkla iudcjd§kag fuka u udlaiag o
wjYH úh' ta i|yd fjk;a iudcjdÈhl= iuQmldr l%uh fyda tjeks fjk;a l%uhla
bÈßm;a flf<a kï udlaia lïlre mx;s rdcHh hkak iQ;%.; flf<a h' ;u m%jdo úoHdjg
wh;a hehs o ta h:d¾:h hehs o ;ud úoHd;aul iudcjdÈhl= jkafka hehs o udlaia m%ldY
flf<a h'

udlaia f.a m%jdoh o úixjdo j,ska .yK h' Tyq uq¿ uy;a iudc úldYkh
u wd¾Ól iïnkaO;dj,g W!kkh lsÍug ;e;a flf<a h' tu.ska Tyq iudcjdofhys
udkùh nj ¨yqlr wevï iañ;a" ßldfvda jeks wd¾Ól jdÈhl= njg m;a úh' hqfrdamShl= jQ
udlaiag flfiaj;a udkj flakaøSh nj blaujd hd fkdyels úh' iudcfha mj;sk mx;s
.egqï ;=< iudch úldYkh jkafka hehs Tyq fy.,a f.a woyila Khg .ksñka mejiQfõ
h' tfia jqj;a fuu mx;s .egqu ;=<ska úma,jh isÿjkafka flfia ±hs meyeÈ,s lsÍug Tyqg
fkdyels úh'

jy,a hq.fhka jevjiï hq.hg t<öu udlaiajdoh ;=< úYaf,aIKh


fkdfjhs' jevjiï hq.fhka Okm;s hq.hg iudch fmrf<kafka ;=kajeks mx;shla
wdOdrfhks' tys § mx;s wr.,h isÿ ù we;af;a iQrd lk mx;sh yd iQrd lkq ,enQ mx;sh
w;r fkdj bvï ysñ ro<hka yd Okm;shka w;r h' ke.S wd Okm;sfhda ^n¾.¾ jre&
wdrïNfha § Ys,amSka jqj o" k.rhg fiakaÿ ù lïlrejka njg m;a jQ f.dúhka iQrd lEy'
iudc úma,jh isÿ jQfha iQrd lE yd iQrd lEug bÈßm;a jQ mx;s folla w;r jQ wr.,hl
m%;sM,hla f,i h' tys § iQrd lEug bÈßm;a jQ mx;sh iQrd lE mx;sh wNsnjd wd¾Ól
jYfhka fuka u foaYmd,k jYfhka o ch .;af;a h' iQrd lkq m%fõKs odifhda uQ,sl
jYfhka u iQrd lkq ,nk lïlrejka njg m;a jQy'

iudcjd§ úma,jfha § lïlre mx;sh ch.; hq;af;a wehs ±hs udlaiajdoh


fkdlshhs' ta fjkqjg ta nj Wml,amkh lrhs' Okm;s l%uh ;=< ;sfnk Okm;s yd lïlre
mx;s w;r .egqu úma,jfha § W;aikak ù wr.,hla njg m;a jkafka o @ tfia kï thg
l,ska jQ úma,jj, § tjekakla isÿ fkdjQfha wehs @ fláfhka lsjfyd;a mx;s .egqu yd
úma,jh w;r iïnkaOh l=ula ±hs udlaiajdofhka fy<s orjq fkdfõ' ta fjkqjg bka
lshkafka úma,ùh fkdjk idudkH ;;a;ajhka ;=< mx;s .egqu ^ksIamdok iïnkaO;d& ;=<ska
iudc úldYkh bÈßhg hk nj h' tkï ksIamdokh j¾Okh jk nj h' udlaiajd§
m%jdofha m%Odk u fldgila jk úma,jh f;areï lsÍug udlaiajdohg mx;s .egqu ;=<ska
l< fkdyels h' udlaiajdoh úiska mx;s w;r we;s iïnkaOh ^.egqu& wr.,hla njg m;a
lrkafka lsisÿ fya;=jla fkdue;sj h' fï nj ^fya;=jla fkdue;s nj& jid .ekSug fuu
.egqu yd wr.,h w;r fjki udlaiajdoh úiska meyeÈ,s fkdflf¾' ^wr.,h hkak fuys
§ fhdod .efkkafka mx;s folla w;r n,h i|yd flfrk wr.,h hk wref;ks' fuys §
.egqu hkak mx;s w;r we;s iïnkaOh f;areï lsÍug fhfoa' ta folu struggle hk
jpkfhka y÷kajk udlaiajdoh fï fjki meyeÈ,s fkdlrhs' ta flfia jqj;a mx;s wr.,h
yd úma,jh w;r iïnkaOh fyda udlaiajdofhka meyeÈ,s fkdflf¾'&
tfy;a l,ska i|yka ù we;s whqßka udlaiajdoh úma,jh f;areï .kakd
fjk;a l%uhla wmg my; i|yka whqßka iQ;% .; l< yels h' úma,ùh fkdjk idudkH
wjia:d j, § mj;akd kssIamdok iïnkaO;d rduqj ;=< ksIamdokhg j¾Okh úh yels jqj;a
tu iïnkaO;d ksIamdokfha j¾Okhg ndOl muqKqjk wjia:djla meñfKk nj udlaia
i|yka lrhs' túg ksIamdokfha bÈß .uk i|yd mj;akd rduqj lvd kj ksIamdok
iïnkaO;d we;s lr .; hq;= hs' ta iudc úma,jh fjhs' fuu m%jdofha kï ix.; njla
we;' tfy;a th mx;s .egqu fyda wr.,h hk ixl,amhg uq,a ;ekla fkd fohs' tys §
uq,a;ek ,efnkafka ksIamdokfha j¾Okh hkakg h' udlaiajd§ m%jdoh ;=< m%Odk ixl,am
jkqfõ ksIamdokfha j¾Okh yd úma,jh h' mx;s .egqu tu ixl,am tla lsÍu i|yd udlaia
úiska wdfrdamkh lr we;af;a fy.,a f.a Bkshd wdfmdayljd§ úê l%ufhys Bkshd úixjdoh
hkak Khg .ekSfuks'

mqkre;a;s fodaIhg yiq jqj o fuh ;j;a meyeÈ,s l< hq;= h' udlaiajdofhka
lshefjkafka mj;akd ksIamdok iïnkaO;d rduqj ;=< ksIamdokh j¾Okh ùug fkdyels jQ
úg tu rduqj úma,ùh wdldrhlska lvd ì| oud fjk;a ksIamdok iïnkaO;d rduqjla
ks¾udKh lr .kakd nj h' tys § m%Odk ixl,am jkqfha ksIamdokfha j¾Okh yd úma,jh
h'

tfy;a udlaiajdoh lshkafka fjk;a fohla h' tkï mj;akd ksIamdok


iïnkaO;d rduqj ;=< isÿjk mx;s .egqu ^wr.,h fkdfõ& fya;= fldgf.k iudch
úldYkh isÿjk nj h' fuu .egqfuys ^mx;s iïnkaO;d ;=<& úixjdo fõ' úixjdohlg
WodyrKhla f,i m%d.aOkh ixflakaøSh ùu iy ksIamdokh ^Y%uh& iudchSh ùu ±laúh
yels h' tu úixjdo uqyql=rd f.dia ksIamdok iïnkaO;d rduqj ;=< ;jÿrg;a ksIamdokh
bÈßhg fkdhk úg úixjdoh iukh lr .efkkafka mx;s wr.,fha WÉp;u wjia:dj jQ
úma,jhlsks'

mx;s .egqu yd mx;s wr.,h ^udlaiajdoh úiska i|yka flfrk whqßka&


tlla f,i .;a; o" tu ixl,amh udlaia úiska fhdod .efkkafka ksIamdokfha j¾Okh yd
úma,jh hk ixl,am tlaflÍu i|yd h' ksIamdokfha j¾Okh isÿjkafka mx;s .egqu ksid
hehs lshk udlaiajdoh úma,jh mx;s wr.,fha WÉp;u wjia:dj f,i olshs' mx;s .egqu
yd mx;s wr.,h tlla f,i .ekSfuka ksIamdokfha j¾Okh yd úma,jh oDYHudk j
tlslsÍug udlaiajdohg yels úh'

tfy;a l,ska fmkajd § we;s whqßka mx;s .egqfï m%;sM,hla f,i fyda tys
úixjdo iukh lsÍula f,i úma,jh ±lsh yels fkdfõ' Okm;s úma,jh fya;= fldgf.k
ro<hka yd m%fõKs odihka w;r jQ mx;s .egqu úma,ùh ;;a;ajhkg uqyql=rd .sh nj;a
fyda tu mx;Ska w;r jQ úixjdo iukh jQ nj;a fyda fmkajd Èh fkdyels h'

udlaia úiska tfia mx;s .egqu hkak wdfrdamkh flf<a Tyq f.a udkj ys;jd§
Ndjh fya;= fldg f.k úh yelsh' ;u m%jdo f.dvk.d .ekSug úuqla;sh iQrdlEu wd§
ixl,am udlaiag wjYH úh' yqfola ksIamdokfha j¾Okh hk ixl,amfhka muKla udkj
ys;jd§ nj .uH fkdfõ' th wd¾Óljd§ fjhs' udlaia f.a —udkj ys;jdoh˜ l, t<s
neiafia mx;s .egqu kï ixl,amh Tiafia h' udlaia iudcjd§ jQfha tu ixl,amh Tiafia h'
tfy;a th úixjd§ wiïmQ¾K moaO;shlg u. mEÿfõ h' jvd id¾:l ixl,amh jQfha
wd¾Óljd§ ksIamdofha j¾Okh hs' tneúka udlaiajdoh tßla fm%dï mjik mßÈ wjidk
jYfhka .;a l< udkùh jQjla fkdj wd¾Óljd§ jQjls' ^wm n,dfmdfrd;a;= jk
iudcjdoh hqfrdamSh ixl,amhla jQ udkùh nj o blaujd hkakls'&

flfia fj;;a miq ld,Skj mx;s .egqu yd ksIamdokfha j¾Okh hk ixl,am


tl;= lsÍfï jEhula o flÍ we;s nj fmfka' jevjiï wd§ wfkla iudc l%u ;=< tu
tl;=j lsÍug lsisfia;a fkdyels fjhs' fuu tl;=j isÿ lsÍug W;aidy ord we;af;a
Okjd§ iudch ;=< h' úfYaIfhka u udlaiag miqj wd f,kska jekakka fuu tl;=j lsÍug
±ä W;aidyhla f.k we;' tfy;a tu W;aidyh fl<jr ù we;af;a udlaiajdoh m%;slafIam
lrñka h'

;u m%jdofhys jQ by; i|yka wvqmdvqj ld,a udlaia iuyr úg jgyd .;a;d


úh yelsh' wdrïNfha § lïlrejka mx;shla jYfhka lghq;= fkdlrkafka hehs Tyq
mjihs' uq, § lïlrejka igka lrkafka hka;% iQ;% j,g úreoaO j nj;a lïlrejka
mx;shla f,i ixúOdkh ùfuka miqj Okm;shkag úreoaO j wr., lrk nj;a udlaiajd§
m%jdofhka lshefõ' tfia kï Okm;s l%uh wdrïNfha § iudch úldYkh jkafka mx;s
.egqula ;=<ska fkdfõ' mx;s .egqulg wjYH jQ fojeks mx;sh ^lïlre mx;sh& Okm;s
l%uh wdrïNfha § ìys ù fkd;sîu thg fya;=j h'

udlaiag m%Yakh jQfha Okjdohg úreoaO j wr., lr n,h ,nd.kakd ljqo


hkak h' fï m%Yakhg udlaiajd§ idys;Hh ;=< we;af;a tla ms<s;=rla muKla fkdfõ'

udlaiajd§ idys;Hfhys wvq u ;rñka lïlrejka fofokl= olakg ,efí' tu


lïlrejka fofokd uq,ska u ÿgq ;eke;a;d jQfha udlaia h' hka;% iQ;%j,g úreoaO j l%shd
lrk lïlrejd yd Okjdohg tfrys j wr., lrk lïlrejd hkq tu fofokdh'
lïlrejd hka;% iQ;% úfrdaë wjêfha isg Okm;s úfrdaë wjêh olajd úldYkh jkafka
hehs udlaia úYajdi flf<a h' Tyq fuu úldYkh ksIamdokfha n,fõ.j, j¾Okh u;
r|d mj;skafka hehs m%ldY flf<ah' mx;s .egqu ^wr.,h& ksIamdokfha j¾Okh iu. noaO
lsÍug udlaia W;aidy .;af;a tf,i h' tfy;a th wid¾:l W;aidyhla jQfha lïlre
mx;sh ìysùug ^tkï wjYH Okm;s úfrdaë ú{dkh ,nd .ekSug& fmr u ksIamdok
n,fõ.j, j¾Okhla ùu fya;= fldg f.k h'

lïlrejka mx;shla f,i j¾Okh ùu o udlaia ÿgqfõ by; i|yka whqßks'


wdrïNfha § lïlrejkag we;af;a hka;% iQ;% úkdY lrk udkisl;ajhls' th ^miqj fjk;a
wh bÈßm;a l< woyia yd ixl,am wkqj& úma,jjd§ ú{dkhla fkdfõ' udlaiag wkqj
ksIamdokh j¾Okhj;a u lïlrefjda úma,jjd§ ú{dkh w;am;a lr f.k mx;shla f,i
ixúOdkh fj;s' fufia mx;shla f,i ixúOdkh ùfï § udlaiag wkqj jvd;a u n,mdk
idOl jkqfha lïlrejka tla tla uOHia:dkj, ^l¾udka; Yd,dj,& uyd mßudKfhka
ixflakaø.; ùu;a" k.r w;r m%jdyk myiqlï we;sùu;a iu. lïlrejka w;r
iïnkaO;djh jeäùula h' tfia úYd, mßudKfhka iïnkaO ù ixúOdkh jk lïlrefjda
udlaiag wkqj mx;shla f,i Okm;s mx;shg úreoaOj wr., lr;s'

fuhska meyeÈ,s jk tla lreKla kï udlaia ksIamdok n,fõ.j,g fl;rï


m%Odk;ajhla ÿkafka o hkak h' udlaiajd§ m%jdohg wkqj ú{dkh wjidk ú.%fha §
ksIamdok n,fõ. iïnkaO;d yd fnodyeÍu u; r|d mj;S' udlaia fuys § mjik wfkla
m%Odk ldrKh kï lïlre mx;s ú{dkh ffki¾.slj lïlrejka ;=<ska u we;s jk nj
h' thg wjYH jQ mQ¾j fldkafoaish ksIamdokfha j¾Okh muKls' ksIamdokh j¾Okh j;a
u lïlrefjda úma,jjd§ ú{dkh ,ndf.k mx;shla f,i lghq;= lr;s' lïlre mx;shg
ysñ ú{dkh ,ndf.k mx;shla f,i lghq;= lr;s' lïlre mx;shg ysñ ú{dkh fkdue;s
j lïlrejkg mx;shla úh yels fkdfõ' ta w¾:fhka .;a l, lïlre mx;sh my<
jkafka ksIamdokh j¾Okh ù lïlrejkag mx;s ú{dkh we;s ùu;a iu. h'

lïlre mx;sfhys úma,jjd§ ú{dkh ksIamdokfhys j¾Okh iu. we;sjk


nj fmkajd§fuka udlaia ú{dkh fN!;sl j¾Okh u; r|d meje;aùug i,iajk uq;a ta
iu. Tyq ;j;a m%Yakhlg uqyqK mdhs' b;sydih" tkï iudc úldYkh mx;s .egqfï
b;sydih f,i fmkaùug Tyqg ±ka fkdyels jkafka lïlre mx;sh ú{dkhla iys;j
ìysùug fmrd;=j;a iudc úldYkhla isÿjk neúks' tfuka u Okm;s mx;sh we;sùu;a
iu. tys ñksj, lmkakd jQ lïlre mx;sh o ìysjkafka h hk iqm%isoaO —wfmdayl˜ lshuk
o bka wmyiq ;;a;ajhlg weo jefghs' tu lshukg w¾:hla ,efnkafka Okm;s mx;sh
ìysùu;a iu. Okm;s úfrdaë ú{dkhla iys; lïlre mx;sh fkdj tys fmr .ukalre jQ
wd¾Óljd§ ú{dkhla iys; —lïlre mx;sh˜ ìysjkafka h hk f,i th ilia lr
.ekSfuka muKls' tfy;a udlaiajdohg wkqj wd¾Óljd§ ú{dkh iys; lïlrejka f.a
tl;=jlska mx;shla ìys úh fkdyels h'

fï ÿ¾j, lu ;sìh §;a udlaia úma,jjd§ ú{dkhka .ek f,kska m%ldY


lrk w¾:fhka i|yka fkdlrk nj fuys § wjOdrKh l< hq;= h' udlaiag wkqj
lïlrefjda ksIamdok n,fõ.j, j¾Okh ;=<ska u Okm;s l%uh fmr<d ±ñh hq;=h hk
ks.ukhg meñfK;s' úúO l¾udka; Yd,dj, f.dkq ù isák lïlrejka iïnkaO flÍu
yd taldrdYS ùu u.ska Okm;s mx;sh fmr<d ±ñh hq;=h hk yeÕSu lïlrejkag we;s ù
Tjqyq mx;shla njg m;afj;s' fldñhqksiaÜjd§ka f.a ld¾hhka f,i udlaia olskafka
lïlrejka mx;shla njg m;a lsÍu h' fuys § udlaia i|yka lrkafka f,kska fuka
lïlremx;s ú{dkh msg;ska lïlrejka ;=<g f.k tau fkdj lïlrejka w;r
iïnkaOlï we;s lsÍug yd ixúOdk f.dvke.Sug wdOdr lrñka lïlre mx;sh
f.dvke.Su h' fï ish,a,g wu;rj udlaiag wkqj Okm;s l%ufha j¾Okh;a iu.
lïlrejka iudcfha nyq;rh njg m;aùu o Okm;s l%uh fmr<d ±ïfï ld¾hhfha §
n,mdk idOlhla njg m;a fõ'

udlaia OfkaYajr l%uh ;=< ksIamdokfha j¾Okh yd mx;s wr.,h noaO


lsÍug W;aidy flf<a ta whqßks' tfy;a th ;ju;a wiïmQ¾K jQjla úh' ksIamdokh
j¾Okh j;au mx;s .egqu bÈßhg f.dia lïlre mx;sh n,hg m;aúh hq;af;a wehs o hk
m%Yakhg fyda lïlre mx;sh n,hg m;aúh hq;af;a wehs o hk m%Yakhg fyda lïlre
mx;sh n,hg m;ajkafka flf<iska o hk m%Yakhg fyda ms<s;=re o udlaiaf.ka wmg
fkd,efí' thg tla fya;=jla kï Okm;s l%uh ;=< mx;s .egqu ksIamdokfha j¾Okh u;
rod mj;sk nj ñi ksIamdokfha j¾Okh mx;s .egqu u; r|d mj;sk nj;a fmkaùug
udlaiag uq, isg u fkdyels úu h'

udlaiaf.ka miqj mx;s ú{dkh ms<sn|j m%Yakhg w; .eiQ m%Odk u


mqoa.,hd jQfha f,kska h' lïlre mx;shg ksiÕfhka u fuu mx;s ú{dkh ,nd.;
fkdyels nj f,kska meyeÈ,sj u m%ldY flf<a h' fuu lshufkys u úixjdohla we;'
úma,jjd§ ú{dkh ,eîug fmr lïlrejka lïlre mx;sh njg m;a ù fkdue;s kï
lïlre mx;shg ^lïlrejkag fkdj& ksiÕfhka u mx;s ú{dkh ,nd.; fkdyels h
hkak úixjd§ m%ldYkhls' tfuka u f,kska mjik wdldrhg lïlre mx;shg ndysßka
mx;s ú{dkh f.k wd hq;=h hkak o úixjdo woyils' ndysßka mx;s ú{dkh f.fkkafka
kï th f.k wd hq;=j we;af;a lïlrejkg ñi lïlre mx;shg fkdfõ' lïlrejka
lïlre mx;sh njg m;a ù we;akï Tjqkag ndysßka fyda wNHka;rfhka fyda ;j;a
ú{dkhla wjYH fkdfõ'

flfia fyda fõjd mx;s ú{dkh ,eîug fmr lïlre mx;sh hkqfjka
i|yka lsÍu ksjerÈ jqj;a ke;;a lïlrejkag ndysßka ú{dkh f.k taula .ek flfrk
i|yk f,kska úiska tl;= lrk ,oaols'

f,kska úiska fuys§ lrk ,oafoa l=ula o @ Tyq b;d iQlaIu j udlaiajdoh
m%;slafIam lrhs' udlaia f.a iqmsß jHqyh yd wdfOda jHqyh ms<sn| kHdhg wkqj" ^Bkshd
wfmdayl úê l%uhla .ek l=ula lSj o& wjidk ú.%yfha § ish,a, ksIamdok iïnkaO;d
^mx;s .egqu $ ksIamdok n,fõ.j, j¾Okh& u; r|d mj;S' udlaiag wkqj isÿ úh hq;af;a
ksIamdokh jeäh;au ksi.fhka u lïlrejka ;=<ska u lïlre mx;s ú{dkh we;s ùu h'
^udlaiag wjYH jQfha b;sydih hkq mx;s .egqfï b;sydih nj fmkaùug h' tfy;a isÿ ù
we;af;a b;sydih o ksIamdokfha j¾Okfha b;sydih nj fmkaùug W;aidy .ekSuhs'&
tfy;a f,kska th m%;slafIam lrñka mx;s ú{dkh ndysßka ,nd.; hq;= nj mejiS h'
f,kskag wkqj lïlrejkag ksh;fhkau we;af;a jD;a;Sh iñ;s ú{dkhls' tlaa w;lska .;a
l, th hka;% iQ;% lvd ì| ouk —ú{dkfha˜ u ;j;a wjia:djls' lïlrejka ;u wd¾Ól
iqNidOkh i|yd hka;% iQ;% leãu yd jD;a;Sh iñ;s f,i ixúOdkh ù jeä jegqma yd
myiqlï Èkd .ekSu w;r .=Kd;aul fjkila fkdue;'
f,kska g wkqj lïlrejka mx;shla njg m;a lrkafka ndysr mqoa.,hka
úisks' fï mqoa.,hka ljq o@ Tjqka wh;a jkafka lskï mx;shlg o @

f,kska mjik whqßka Tjqyq wmx;sl nqoaêu;a;= fj;s' ta ;j;a úixjdohls'


fï nqoaêu;=kaf.a ú{dkh lïlre mx;s ú{dkh fõ' tfy;a Tjqyq ksIamdok iïnkaO;d
jYfhka .;a l, lïlrefjda fkdfj;s' Tjqka Okm;s mx;sfhka fyda —iq¿ OfkaYajrfhka˜
fyda iú{dkslj fjka jQ wh úh yels h' lïlrejkag wOHdmkhla yd fjk;a myiqlï
fkdue;s neúka lïlre mx;s ú{dkh w;a m;a lr .; fkdyels kuq;a fuu nqoaêu;=kag
tu ú{dkh w;a m;a lr .ekSfï ndOdjla fkdue;s nj f,kskaf.ka miqj f,kskajd§
idys;Hfhys i|yka fjhs'

f,kska f.a by; lS úixjdoh úi£u i|yd wkaf;daksfhda .%Eïials fuu


nqoaêu;=ka lïlre mx;s nqoaêu;=ka f,i ye¢kaúh' Tjqka lïlrejka fkdjQj o ú{dkh
úiska .;a l, lïlre mx;shg wh;a jkafkah hkak .%Eïialsf.a ;¾lfhys yrh úh'

f,kska wkqj .sh o .%eïials wkqj .sh o udlaia f.a udlaiajdoh ^ft;sydisl
fN!;sljdoh& fuys § úYd, w¾nqohlg uqyqK fohs' tla me;a;lska .;a l, ú{dkh we;s
jkafka ksIamdok iïnkaO;d ;=< mx;s .eàfï ^wr.,fha& m%;sM,hla f,i fkdfõ' ú{dkh
l,ska we;s ù ^udlaia o we;=¿ nqoaêu;=ka ;=<& miqj th lïlrejka w;rg hhs' lïlrejka
mx;shla jkafka o mx;s wr.,h werfUkafka o bka miqj h' fuh Bkshd wfmdaylh hehs
lshd .e,ùug fkdyels h' woyia j, jeo.;a nj f,kska iu. wú{dkslj ms<s.ekS we;'
;j;a me;a;lska .;a l, ú{dkhla fkdue;s msßila ^lïlrejka& iy Okm;s mx;sh w;r
—mx;s .egqula˜ we;súh yelafla flfia o hk m%Yakh mj;S'

udlaiag wkqj lïlrejka ksi.j lïlre mx;sh njg fmr<sh hq;= h'
tfy;a f,kskag ^.%Eïialsg& wkqj lïlre" mx;s ú{dkh ^lïlre mx;sh& uq,ska u we;s
jkafka lïlrejka f.ka mßndysrj h' lsisjl=g udlaiaf.a m%jdoh fuhg;a jvd m%;slafIam
l< yels o @ ft;sydisl fN!;sl jdohg" lïlre mx;sfha ft;sydisl ld¾hNdrhg fuys È
isÿjkafka l=ula o @

udlaia f.a ^úma,jjd§& nqoaêu;d yd f,kska f.a ^úma,jjd§& nqoaêu;d w;r


we;af;a úYd, mr;rhls' udlaia f.a nqoaêu;d ^udlaia o we;=¿j& hkq lïlre mx;s
ú{dkfha mQ¾j m%ldYhkhls' fuu ú{dkh wkd.;fha § we;s jkakla úh yels h'
j¾;udkfha § nqoaêu;d lrkafka tu wkd.; ú{dkh m%ldY lsÍuh' tfy;a f,kskaf.a
nqoaêu;d tfia fkdfõ' Tyq lïlre mx;sfha ú{dkh lïlrejka ;=<g f.k hhs' Ty ;j
ÿrg;a lïlre mx;s ú{dkfha mQ¾j m%ldYlfhla muKla fkdfõ' Tyq lïlre mx;sh u
fõ' ^ta nj ksrjq,a j m%ldY flf<a .%Eïials h'&

f,kska jeä ÿrg;a f.dia lïlre mx;sfha mlaIh ixúOdkh flf<ah'


lïlre mx;sfha mlaIh hkq by; i|yka l< ú{dkh w;am;a lr .kakjqka f.a mlaIh
úh' tys idudðl;ajh ,eîug tu ú{dkfhka lshefjk úma,jh idlaId;a lr .ekSug
mQ¾Kld,Skj wem lem ù jev lrkakl= úh hq;= h' tf,i jev lrkafkda jD;a;Sh
úma,jjd§yq fj;s' Tjqka jD;a;sfhka lïlrejka ùu wksjd¾hh fkdfõ' úma,jjd§hl= ùug
wjYH jkafka lïlre mx;s ú{dkh ,nd .ekSu h'

fuys § f,kska f.a mlaIh m%Odk jYfhka u jD;a;Sh úma,jjd§ka f.a


mlaIhla ñi uq¿ ukskau jD;a;Sh úma,jjd§ka f.a mlaIh fkdfõ hehs lsisjl= lshkq we;'
l< hq;af;a l=ula o hk lD;sfhys f,kska úfgl jD;a;Sh úma,jjd§ka f.a mlaIhla .ek
i|yka lrk w;r ;j;a úfgl m%Odk jYfhka jD;a;Sh úma,jjd§ka f.a mlaIhla .ek
l;d lrhs' fï wjia:d foflka u lshefjkafka yrh jYfhka .;a l, f,kska f.a mlaIh
jD;a;Sh úma,jd§ka f.a mlaIhla nj h'
f,kska f.a jD;a;Sh úma,jjdÈhd hkq udlaia f.a lïlrejd fkdfõ' udlaia o
nqoaêu;l= f,i úma,jhg mlaI úh' tfy;a Tyq úma,jfhys m%ldYlfhla muKla úh'
f,kskag wkqj udlaia f.a lïlrejdg lsisÈfkl ;ud úiska u úma,jjdÈhl= úh yels
fkdfõ' f,kska f.a ú.%yhg wkqj jD;a;Sh úma,j jd§kaf.a iukaú; jk mlaIh" tkï
Bkshd lïlre mx;s mlaIh ck;djf.a iydh we;sj úma,jh idlaId;a lr .kshs' f,kska
lshk úma,jh ck;dj f.a fyda lïlrejka f.a fyda úma,jhla fkdj mlaIfha úma,jhls'

wo iudc m%cd;ka;%jd§ka hehs lshd .kakd fldgi kej; udlaia lrd hEug
;e;a lrk njla fmfka' lïlrejka iudcfha nyq;rh njg m;a ù ;ukag u n,h ,nd
.ekSu;a .ek l;d lsÍug iudc m%cd;ka;%jd§yq W;aiql fj;s' fuys § Tjqyq lïlre
mx;sfha mlaIh úiska ck;dj f.a ^tkï nyq;rh jQ lïlrejka f.a& iyfhda.h we;sj
flfrk úma,jh m%;slafIam lr;s' n,h ,nd .; hq;af;a mlaIh fkdj lïlrejka h hkak
fudjqka f.a ks.ukh fjhs'

udlaia f.a lïlrejd yd f,kska f.a lïlrejd w;r meyeÈ,s fjkila we;'
fuys § lïlrejd hkqfjka woyia jkafka Y%uh iQrdlEug Ndckh jk ;eke;a;d fkdfõ'
ta w¾:fhka kï udlaiaf.a lïlrejd o f,kska f.a lïlrejd o tla whl= nj wuq;=fjka
lsj hq;= fkdfõ' fuys§ jeo.;a jkafka Okm;s l%uh —fmr<d oukakd˜ ljqo hkakh' Okm;s
l%uh fmr<d oukafka lïlre mx;sh hehs udlaia yd f,kska hk fofokd u mejiqj o Tjqka
thska woyia lrkafka tlu fldgila fkdfõ'

f,kska udlaiajdoh m%;slafIam flf<a ta whqßka muKla fkdfõ' udlaiag wkqj


úma,jfhka miqj Okm;s mx;sh mrdch lr lïlre mx;sfha wd{dodhl;ajh msysgqúh hq;=
h' f,kskag wkqj msysgqjkafka lïlrejka f.a yd f.dùka f.a wd{dodhl;ajh h' udlaia
f.dùka foi ne¨fõ b;d idj{ whqßks' Tyq Tjqka .ek i|yka flf<a f.dakshl nyd¨ w,
f,ih' udlaia f.a udlaiajdohg wkqj ^th Wml,amkhla jqjo& úma,ùh mx;sh jkqfha
lïlre mx;sh h' Okm;s mx;sh mrdch l< yelafla;a bka miqj rdcHh msysgqúh
yelafla;a OfkaYajr l%uh úiska W;amdokh lrkq ,enQ lïlre mx;shg ñi wfkla iq¿
OfkaYajr fldgia j,g fkdfõ' tfy;a f,kska th m%;slafIam lrhs' Tyqg wkqj úma,jfhka
miqj we;s jk rdcHh lïlrejkaf.a yd f.dùkaf.a wd{dodhl;ajhls'

f,kska f.dùka o we;=,;a lr .;af;a lreKq folla fya;=fldg f.k hehs


is;sh yels h' tla lreKla kï reishdfõ mej;s ;;a;ajhhs' udlaiag wkqj úma,ùh
wjia:dj t<fUk úg lïlre mx;sh rfÜ nyq;rh njg m;aj isáh hq;=h' tfy;a
reishdfõ 1917 jk úg o lïlrejka f,i isáfha ck.ykfhka iq¿ msßils' Okm;s mx;sh
mrdch lsÍfuka miqj we;s lrk rdcHh b;sydifha m<uq jrg nyq;rfha rdcHh jkafka
hehs udlaia mjihs' reishdfõ mEf.k nyq;rh jQfha f.dú ck;djhs' udlaia f.a udlaia
jdohg úreoaO jqj o f,kska lïlrejka f.a yd f.dùkaf.a wd{dodhl;ajhla fjkqfjka
fmkS isáfha h' tu.ska nyq;rfha rdcHhla f.dv ke.Sug bÈßm;a ùfuka Tyq yrfhka
flfia fj;;a rEmsl j kï udlaia iu. tlÕ úh'

fojkqj f,kskag we;a;g u jeo.;a jQfha lïlrejd fkdj jD;a;Sh


úma,jjdÈhd h; úma,jjd§ ú{dkh i;= ;eke;a;d h' ïlrejka f.a yd f.dùkaf.a
wd{dodhl;ajh hkak jD;a;Sh úma,jjdÈhdg wdl¾IkSh igkamdGhla úh' lïlrejka
fkdjQ jD;a;Sh úma,jdjd§kag ;uka f.a meje;au hqla;s hqla; lr .ekSu i|yd f,kska f.a
igkamdGh jeo.;a úh'

flfia fj;;a Okm;s l%uh ;=< ksIamdokhg lïlrejka yjq,a jk whqßka


yjq,a fkdjk f.dùka o úma,jhg wEod .ekSfuka f,kska Okm;s mx;sh yd lïlre mx;sh
muKla w;r jQ mx;s wr.,h m%;slafIam flf<a h' tkï udlaiajdofha lshefjk m%d.aOkh
yd Y%uh ;r .egqu ^yd wr.,h& f,kska úiska m%;slafIam flßKs' f,kskag wkqj mx;s
.egqu fjkia iajrEmhla .kshs'
fï lreKqj,ska fmkS hkafka f,kska bÈßm;a l< m%jdoh udlaia f.a
m%jdofhka fjkia njh' udlaiag wkqj lïlrejdg úma,jjd§ ú{dkh ,enqfKa
lïlrejdf.a úldYkh ;=< h' tfy;a f,kskag wkqj lïlre mx;s ú{dkh ndysßka
lïlrejka ;=<g meñKsfha h' f,kskaf.ka miqj udlaiajdoh" udlaia f,kskajdoh f,i
ye¢kaùu ksjerÈ fkdfõ' f,kskaf.a m%jdofhka udlaiajdoh m%;slafIam flfrk neúka
f,kska f.a m%jdoh ye¢kaúh hq;af;a f,kskajdoh fyda ^iage,ska úiska miq lf,l
f,kskajdoh miqìï lrf.k f,kska wkqj hñka f.dvk.k ,o mlaI wdêm;Hh o
i,lñka& f,kska-iage,skajdoh fyda hk kñks'

udlaia f.a m%jdohg o jvd f,kskaf.a m%jdoh úixjdoj,ska .yK h' lïlre
mx;sh OfkaYajr l%uh mrdch lsÍfuka miqj n,hg meñKsh hq;af;a wehs ±hs udlaia
f;areï lr fkdÿkafka h' ksIamdokh yd mx;s .egqu ^wr.,h& w;r iïnkaOh o Tyq
meyeÈ,s fkdflf<a h' tfy;a wvq u ;rñka Tyq fjk;a úixjdo ueo jqjo lïlrejka f.a
mx;s ú{dkh j¾Okh ùu ksIamdokh iu. noaO flf<a h' f,kska th o m%;slafIam lr
ú{dkh lïlrejdf.a j¾Okfhka ndysrj ;eî h' ta u; mokï ù Tyqg Bkshd lïlre
mx;sfha mlaIh ms<sn| kj w¾:l:khla §ug o yels úh' f,kska f.a mlaIh lïlre
mx;sfha mlaIhlg jvd lïlre mx;s ú{dkfha mlaIh úh' th lïlre mx;s ú{dkh w;a
m;a lr .;a Bkshd jD;a;Sh úma,jjd§kaf.a mlaIh úh' f,kskaf.a mlaIh lïlre mx;sfha
m%ldYkh fkdù h' lïlrefjda Bkshd lïlre mx;s mlaIfha rElv njg m;a jQy'
iage,skag n,hg meñKsh yels jQfha f,kska úiska f.dvk.k ,o fuu Bkshd lïlre mx;s
mlaIfha ±ä uOH.; Ndjhg yd th úiska w;a m;a lr .;a n,hg mska isÿjkakg h'
iageka,ska mokï jQfha f,kskajdoh u; ñi udlaiajdoh u; fkdfõ' udlaiag wkqj lïlre
mx;sfha ld¾hNdrh jQfha iudcjd§ úma,jh hs' f,kskag wkqj úma,jh mlaIfha ft;sydisl
ld¾hNdrh úh' f,kskajd§ mlaIhg f,kska úiska b;sydifhka ^ft;sydisl
fN!;sljdofhka& ,ndÿka fuu iy;slhla iu. mlaIfha ;SrK ksjerÈ njg ta;a;=
.ekaúKs' ^b;sydifha ld¾hNdrh bgqlrk mlaIh jerÈ úh yelafla flfia o@& fï ish,a,
úiska udlaiajdofha b.ekafjk" wjidk ú.%yfha § ish,a, fN!;slhg ^ksIamdok
iïnkaO;djkag& W!kkh úh hq;=h hkak m%;slafIam flßKs' Bkshd WmßjHqyh wfOda
jHqyh u; ^ú{dkh fN!;slh u;& n,mEï lrk nj fuhska meyeÈ,s fõ'

udlaia f.a m%jdohg wkqj ,nd.; yels ;j;a ks.ukhla jQfha iudcjd§
úma,jh m<uqfjka isÿúh hq;af;a OfkaYajrh j¾Okh jQ rgj, nj h' udlaia f.a yd
tx.,aia f.a ,shlshú,s j,ska ta nj meyeÈ,sj u m%ldY lr we;' we;a;g u udlaia
n,dfmdfrd;a;= jQfha tx.,ka;fha iudcjd§ úma,jh m%:ufhka isÿfõh hkak h'

udlaia yd tx.,aa we;eï ;ekl fjk;a úl,am o i,ld n,d ke;af;a fkdfõ'
WodyrKhla f,i .;afyd;a fldñhqksiaÜ m%ldYkfha reishka mßj¾;khg ,shk ,o
fmrjofka reishdfõ m%d:ñl fmdÿ bvï whs;h s fl,skau Wiia fldñhqksiaÜ fmdÿ whs;sh
lrd hd yels o hk m%Yakh udlaia yd tx.,aia úiska k.d we;' ta w;r u Tjqka k.d we;s
wfkla m%Yakh kï reishdj ngysr rgj,a úldYkh jQ wkaoug u úldYkh úh hq;= o
hkak h' udlaia yd tx.,aia fï m%Yakj,g meyeÈ,s ms<s;=re fkdfo;s' tjeks m%Yakhla
folla k.d ;snqk o tajdg meyeÈ,s ms<s;=re fkd§fuka yd lrk wfkla m%ldYkj,ska .uH
jk lreK kï udlaiajd§ m%jdoh ;=< reishdj jeks —wvqÈhqKq˜ rgla m<uq j Okjd§ l%uh
—Tiafia˜ f.dia iudcjdoh idlaId;a lr .; hq;= nj h'

úfYaIfhka u bkaÈhdfõ Okm;s l%ufhys j¾Okh ms<sn| j udlaia úiska


,shd we;s fohska ta nj meyeÈ,s fjhs' ìß;dkska hgf;a bkaÈhdfõ isÿ jQ fjkialï
ms<sn|j Tyq wNsreÑfhka i|yka lrhs' iïu; udlaiajd§ woyiaj,g wkqj —wvq ÈhqKq˜
rgj, wkd.;h —ÈhqKq˜ rgj,a u.ska m%;sìïnkh flf¾'

—wvq ÈhqKq˜ rgj,a ms<sn|j jQ fuu m%jdoh iuia;hla f,i .;a l<
reishdfõ § ixfYdaOkh ù jvd ksrjq,a úh' tfy;a th ixfYdaOkh ùula ñi m%;slafIam
ùula fkdjk nj wm f;areï .; hq;= h' m%Odk jYfhka u fg%dÜials úiska ixfYdaOkh
lrk ,o m%jdohg wkqj reishka Okm;s mx;shg Okm;s úma,jh idlaId;a lr .ekSug
Yla;shla fkdùh' tneúka iudcjd§ úma,jh ft;sydisl ld¾hNdrh lr.;a lïlre
mx;sh Okm;s mx;sfha ld¾HNdrh o bgql< hq;= úh' lïlre mx;shg th bgq lr .;
yels jQfha id¾ l%uh ì| oud n,h w;g .ekSfuks' tfia n,h .ekSfuka miqj msysgqjk
lïlre mx;s rdcHh Okm;s úma,jh Tiafia iudcjd§ úma,jhg o md ;eìh hq;= úh'
jvd;a ksjerÈ j lsjfyd;a iudcjd§ úma,jh ;=< u Okm;s úma,jfha lghq;= o iïmQ¾K
l< hq;=j ;snqKs' tys Okm;s úma,jh yd iudcjd§ úma,jh hkqfjka wjê folla fkdú h'
tla úma,jhla fkdkej;S bÈßhg f.dia wfkla úma,jh njg o m;a fjhs' ^1917 jk úg
f,kska o fg%dÜials f.a fï m%jdoh ms<s.;af;a h' wfkla w;g f,kskaf.a lïlrejd udlaia
f.a lïlrejd fkdj jD;a;Sh úma,jjdÈhdh hk m%jdohg fg%dÜials uq,ska úreoaO jqj o
1917 jk úg —lïlrejd˜ ms<sn| f,kska f.a w¾: l:kh ms<s.;af;a h'& udlaiajdofha
ixfYdaOkhla jQ fuu m%jdohg tl, iudc m%cd;ka;%jd§ka f,i fmkS isá —ÈhqKq˜ Okm;s
rgj, udlaiajd§yq yd fukafIúlajd§yq tlÕ fkdjQy' Tjqkag wkqj m%:ufhka Okm;s
mx;sh úiska Okm;s úma,jh isÿ l< hq;=j ;snqKs' iudcjd§ úma,jh meñKsfha bka miqj
h' kQ;k iudc m%cd;ka;%jd§ka o fg%dÜials f.a ixfYdaOkh mfil,d wdmiq udlaia yd
fukafIúlajdoh lrd hEug ;e;a lrk nj fmfka'

fg%dÜials tf,i udlaiajdoh ixfYdaOkh l< o Tyqf.a isf;ys úYd, l=l=ila


jQ nj meyeÈ,s h' Tyqg m%Yakh jQfha f,dal wd¾Ól moaO;sh ;=< reishdj jeks —wvq ÈhqKq˜
rgl iudcjd§ úma,jh isÿúh yels jqj;a th bÈßhg f.k hkafka flfia o hkak h'
fjk;a jpkj,ska lsjfyd;a reishdj jeks rgl lïlre mx;sfha wd{dodhl;ajhla" tkï
lïlre mx;s rdcHhla" È.g u mj;ajdf.k hd yels o hkak fg%dÜialsg m%Yakhla úh' ;ks
rgl m%Yakhla f,i fkdj f,dal wd¾Ól moaO;sfha m%Yakhla f,i th ú.%y l< fg%dÜialsg
wkqj reishdfõ lïlre mx;s rdcHh È.ska È.g u mj;ajdf.k hEug yels jkafka —ÈhqKq˜
Okm;s rgj, o iudcjd§ úma,jh isÿjkafka kï muKls' Tyqf.a m%jdohg wkqj —ÈhqKq˜
rgj, iudcjd§ úma,jh idlaId;a lr fkdf.k reishka —lïlre mx;s˜ rdcHh
mj;ajdf.k hdug fkdyels h'

tfy;a iageka,s ÈhqKq rgj, iudcjd§ úma,jh isyskhla f,i ie,l=fõ h'
tu rgj, iudcjd§ úma,jh isÿjQj;a ke;;a reishdfõ iudcjdoh f.dvke.sh yels hehs
Tyq úYajdi flf<a h' tfuka u iudcjdoh f.dvke.Su fg%dÜials fuka fkdj wjê follska
^Okm;s yd iudcjd§& isÿjkafka hehs o Tyq lshd isáfha h'

reishdfõ uE;l § jQ isÿùïj,ska fmkakqï flfrkafka —ÈhqKq˜ rgl


iudcjd§ úma,jh ch.%yKh fkdlr —wvq ÈhqKq˜ rgl iudcjdoh f.dvke.sh fkdyels
nj o@ iageka,s f.a n,dfmdfrd;a;= lv jqj o fg%dÜials f.a m%jdoh thska ;yjqre úKso @
fg%dÜialsjd§ka th tfia hehs lSug m%sh lrk neõ wms oksuq' tfy;a ta w;r fg%dÜials ;j;a
lreKla o i|yka lr we;' tkï reishdj jeks wvq ÈhqKq rgl iajNdjh yd úma,jfhka
miqj we;s jQ isú,a hqoaOh wdÈh fya;= fldg f.k reishdfõ ks,OdÍ ;ka;%h ìys jQ nj;a
tfy;a ksIamdokfha j¾Okh;a iu. rg ;=< u we;s jk foaYmd,k úma,jhlska fuu
ks,OdÍ ;ka;%h m<jd yßk nj;a h' fuu wkdjelsh reishdfõ fyda fjk;a udlaiajd§
iudcjd§ rgl ;ju;a bgq ù fkdue;' wjYH kï tjeks foaYmd,k úma,jhla isÿ fkdjQfha
o —ÈhqKq˜ rgl iudcjd§ úma,jh isÿ fkdùu ksid hehs j;auka fg%dÜials jdÈhdg ;¾l
l< yels nj kï ienE h'

tfy;a túg o by; i|yka wfkla wjia:dj, o mek k.sk m%Yakh jkqfha —
ÈhqKq˜ rgl iudcjd§ úma,jh ch fkd.;af;a wehs o hkak h' th b;d jeo.;a uQ,sl
m%YaKhls' ksIamdokfha j¾Okhg Okm;s l%uh ndOdjla fkdjQfha o@ tfia;a fkdfõ kï
lïlrejkg lïlre mx;s ú{dkh fkd;sìKs o@ ;uka f.a ú.,s; nj lïlrejka
fkdokafka o@ lïlrejkag kdhl;ajh §ug Bkshd ufkdauQ, idOlh jQ o" úma,jjd§
ú{dkh lïlrejka ;=<g f.k hkakd jQ o" jD;a;Sh úma,jjd§ka f.a mlaIh ìys fkdúKs
o @ tfia ìys fkdúKs kï thg fya;=j f,dal Okm;s wd¾Ól l%uh ;=< mßêfha msysá —
fkdÈhqKq˜ rgj,a uOHfha msysá —ÈhqKq˜ rgj,a u.ska iQrd lEu úiska miqj lS rgj, we;s
lrkq ,enQ w;sßla;fhka fldgila tu rgj, lïlrejkg o fnod §uo @ th tfia kï"
túg wOHdmkfha myiqlï ,enQ lïlre mx;sfha whg tu ú{dkh ,nd.; fkdyels ù o@
tfia fkdyels ù kï thg fya;=j l=ula o@

ÈhqKq hehs lshk rgj, lïlrjkaf.ka nyq;rhg —úma,jjd§˜ ú{dkhla


fkdue;s nj meyeÈ,s h' Tjqka Wmßu jYfhka .;a l< jD;a;Sh iñ;s ú{dkhg jvd jeä
fohla w;am;a lrf.k ke;' udlaia f.a m%jdoh l=ula jqj;a f,kska mjid we;s mßÈ u
lïlrejkg Bkshd lïlre mx;s úma,jjd§ ú{dkh we;s fkdfõ' —fkdÈhqKq˜ rgj, fuka
u —ÈhqKq˜ rgj, o b;sydih úiska" ta iïnkaOfhka .;a l, kï f,kskajdoh ikd: flÍ
we;' flakaøfhys msysá rgj, lïlrejkg úma,jjd § ú{dkh we;s fkdùug fya;=j tu
rgj,a úiska mßêfha msysá fkdÈhqKq rgj,a iQrd lEfuka ,;a w;sßla;h fnod yeÍu kï —
fkdÈhqKq˜ rgj, lïlrejkg tlS ú{dkh w;a fkdjQfha wehs @ —fkdÈhqKq˜ rgj,
OfkaYajr l%uh ;=< ksIamdokh bÈßhg fkdhoa§;a tys o lïlre mx;shg —úma,jjd§˜
ú{dkh ,nd .ekSug fkdyels ùfuka fmkakqï lrkafka wka lsisjla fkdj udlaiajdohg
wkqj lïlrejdg ksiÕfhka u ,nd.; yels hehs lshefjk ú{dkh Tjqkag ,nd .ekSug
fkdyels nj h' ^reishdfõ yd wfkla rgj, —úma,jjd§˜ ú{dkh we;s jQfha lïlrejkg
fkdj f,kska f.a jD;a;Sh úma,jjd§kag h'&

—ÈhqKq˜ rgj, lïlrejkag lïlre mx;s ú{dkh w;a fkdùug fya;=j


wOHdmkh fkd,eîu hehs we;euqka m%ldY l< o th ms<s.; fkdyels h' tjeks rgj,
fkdfhl=;a wOHdmk wjia:d lïlrejkag ,efí' tfia kï hul=g lsj yelafla tu
wOHdmkh úiska lïlrejka uq<d flfrk nj h' wdlD;sl wOHdmk ,nd fok mdi,a"
úYajúoHd, iy wkdlD;sl wOHdmk ,ndfok ckudOHh yd iudch lïlrejkag
,ndfokafka Okm;s wOHdmkhla nj;a bka lïlre mx;s ú{dkh ,nd.; fkdyels nj;a
tjekakl=g lsj yels h' tfy;a tjeks ;¾lhlska lshefjkafka lsisÿ lïlrejl=g lsisuodl
lïlre mx;s ú{dkh ,nd .ekSug Okm;s wOHdmkh ;=< bvla fkdue;s nj h' wfkla
w;g —fkdÈhqKq˜ rgj, lïlrejkag wOHdmk wjia:d fkd,eîu fya;= fldg f.k lïlre
mx;s ú{dkh ,nd .ekSug fkdyels kï thska lshefjkafka tjeks rgj, lïlrejkag o
lïlre mx;s ú{dkh ,nd .; fkdyels nj h'

udlaia f.a m%jdofhys bÈßm;a flfrk úixjd§ woyiaj,g wkqj lïlrejka


tlaflda ksIamdokh j¾Okhj;au —úma,jjd§˜ ú{dkh w;am;a lr .; hq;=h; ke;akï
ksIamdokh bÈßhg fkdhEu ;=< mx;s wr.,h i|yd wjYH —úma,jjd§˜ ú{dkh ,nd .;
hq;= h' —ÈhqKq˜ yd —fkdÈhqKq˜ rgj,a fjk fjk u fuu wjia:d fol lïlrejkg ,ndÿka
kuq;a Tjqka úiska w;am;a lr .ekqKq úma,jd§ ú{dkhla ke;'

tfia jqj;a udlaiajd§ m%jdohg iudcjd§ rdcHhla i|yd ;j;a tla


wjia:djla b;sß ù we;' tkï Okm;s l%uh ;=< uq,ska ksIamdokh b;d úYd, jYfhka
j¾Okh ù miqj ksIamdokfha j¾Okhg wd¾Ól iïnkaO;d ^Okm;s l%uh& ndOdjla jk
wjia:dj h' —ÈhqKq˜ rgl fyda —fkdÈhqKq˜ rgl fyda ;ju;a fuu wjia:dj Wod ù fkdue;s
hehs lsisjl=g ;¾l l< yels h' tfy;a tf,i ;¾l lrkakkag reishka úma,jh o
iudcjd§ úma,jhla fkdfõ hehs m%ldY lsÍug isÿjkq we;af;a reishdfj ys Okm;s l%uh
;=< ksIamdokh <ore wjia:dfjka Tíng fkd.sh neúks'

hï lsisjl= tf,i 1917 § reishdfõ iudcjd§ úma,jhla isÿ fkdúKs hehs


m%ldY lr ;ju;a f,dalfha lsis u rgl lïlrejkag ksi.fhka u úma,jjd§ ú{dkhla
,nd .ekSug fkdyels ù we;ehs ks.ukh lrkafka hehs is;uq' túg tu mqoa.,hd bka lshkq
we;af;a OfkaYajr l%uh ;=< ;ju;a ksIamdokh bÈßhg hk nj h' ta wkqj ksIamdokh
j¾Okh ù OfkaYajr l%uh ksIamdokhg ndOdjla jk wjia:dfõ § muKla lïlrejkag
ksi.fhka u úma,jjd§ ú{dkh ,efnkq we;'

udlaiajd§ m%jdofhys tla wxYhla ;=< hï lsisjl=g tf,i ;¾l l< yels
jqj o udlaiag wkqj ksIamdokh j¾Okh j;a u ksIamdokfha hka;% iQ;% fhdod .ekSu jeä
j;a u OfkaYajr l%uh w¾nqohg hd hq;= h' ta w;r lïlrejka f.a ld,lkaks nj yd
oßø;djh jeä úh hq;= h' tfy;a —ÈhqKq˜ rgj, tfia jQ njla fmfkkakg ke;' OfkaYajr
l%uh ld,dj¾;s;j w¾nqohg .sh o iuia;hla f,i .;a l, È.=ld,Sk ksIamdok fha
j¾Okhla isÿj we;' fuh isÿ ù we;af;a flakaøh úiska mßêh iQrd lEu ksid o@ tfia kï
tla moaO;shla f,i .;a l, f,dal Okm;s wd¾Ól l%ufha weK ysàula wkd.;fha isÿjk
nj;a túg mßêfha msysá rgj, lïlrejka úma,jd§ ú{dkh w;alr .kq we;s nj;a wm
ks.ukh l< hq;= o @

udlaia f.a udlaiajdohg wjidk jYfhka l< yelafla b;du;a úixjd§ j wm


tu ks.ukhg t<ôh hq;= nj mejiSu h' tkï f,dal OfkaYajr moaO;sh ;=< mßêfha msysá
rgj, lïlrejka ;j ;j;a ld,lkaks ù ú.,s; ù" hï wjia:djl uq¿ uy;a f,dal
wd¾Ólh u ;j ÿrg;a j¾Okh fkdjk úgl" wr.,h i|yd wjYH lïlre mx;s ú{dkh
w;am;a lr .kakd nj h' tfy;a wm b;d wudrefjka tu ks.ukhg meñfK;a u
udlaiajdoh u thg tfrysj hhs' tu lïlrejkg iudcjd§ rdcHhla f.dvke.Sug kï
Okm;s l%uh ;=< ksIamdokh j¾Okh ù lïlrejkaf.a ú{dkh —Wiia˜ uÜgulg m;a ù
;sìh hq;= hehs udlaiajdoh lshhs' fuu lïlrejka iudcjdoh f.dv ke.Sug h;ak
orkafka uq¿ f,dalfhys u fkdj ;u ;ukaf.a rgj, h' f,dal uÜgfuka ksIamdokh
j¾Okh jqj o ;ks ;ksj .;a l, mßêfha msysá rgj, ksIamdokh j¾Okh ù fkdue;'
tneúka Tjqkag ld,lkaks nj yefrkakg iudcjdoh f.dvke.Su i|yd wjYH Wiia
ú{dkhla ,eî ke;' tfia kï fï rgj, lïlrejka iudcjd§ rdcHh f.dv k.kafka
flfia o @

uq¿ f,dalh u tl u wd¾Ól moaO;shla f,i i,lñka lrk úYaf,aIKfha


m%Odk ÿ¾j, lula jkafka thhs' Okm;s l%uh úiska iuia; f,dalh u wd¾Ól jYfhka
iïnkaO lr we;ehs ms<s.;a; o wjidkfha úma,jh ch.%yKh lsÍug isÿjkafka f,dal
uÜgñka fkdj ta ta rg f,i h' túg f,dal uÜgñka lrk úYaf,aIKh ;j ÿrg;a j,x.=
fkdfjhs' udlaia f.a udlaiajdohg fuu úixjdofhka f.dv taug fkdyels h'

udlaia f.a udlaiajdoh fuu ÿ¾j, lñka fmf<oa§ f,kskajdohg o tjeks u


jQ m%Yak mek k.S' f,kskajd§ka úiska mKaä;udkS j l;dlrk ufkdauQ, idOlh jQ
úma,jjd§ mlaIh lsisu —ÈhqKq˜ rgl tlaflda we;s ù fkdue;' tfia;a ke;akï we;s jQ
ufkdauQ, idOlhg lïlrejka úma,jh lrd fufyh ùug fkdyels úh' ufkdauQ, idOlh
we;s ù lïlrejka —úma,jh˜ lrd fufyh jQ rgj,a we;akï ta reishdj" Ökh jeks —
fkdÈhqKq˜ rgj,a úh'

—ÈhqKq˜ rgj, Bkshd lïlre mx;sfha mlaIh we;s fkdù kï thg fya;=j
l=ula o@ ufkdauQ, idOlh we;s fkdùug fN!;sl idOlhla mj;S o@ ke;akï ufkdauQ,
idOlh fN!;slfhka iajdhla; j mj;S o@ tfia iajdh;a; j mj;skafka hehs mejiSu
fN!;sl jdÈhl=g l< fkdyelalls' Bkshd wfmdayl iïnkaO;d yd wfmdayl úê l%u .ek
fl;rï l,d l< o wjidk ú.%yfha § ish,a, wd¾Ól iïnkaO;djkg W!kkh lsÍug
W!ks;jd§ fN!;sljd§ka g isÿfõ' tfia kï m%Yakh jkqfha úma,jjd§ mlaIh ìys fkdùug
fya;= jQ fN!;sl idOlh l=ula ± hs fidhd .ekSu h'

—ÈhqKq˜ rgj, ksIamdokh ;ju;a j¾Okh fjñka mj;skafka h hkak ta


i|yd Èhyels ms<s;=r fjhs' Okm;s l%uh ksIamdokfha j¾Okhg ;j u ndOlhla ù
fkdue;s neúka —ÈhqKq˜ rgj, Bkshd lïlre mx;sfha mlaIh ìys ù fkdue;s nj túg
ks.ukh lsÍug isÿfjhs' túg udlaia f.a udlaiajdohg tfrysj l,ska ke.+ úfõpk f,kska
jdohg o tfrys j ke.sh yels h'
—fkdÈhqKq˜ rgj, ufkdauQ, idOkh ìys fkdù we;akï ta ms<sn| j
f,kskajdohg Èh yels ms<s;=r tu rgj, tjeks ú{dkhla ìysùu i|yd ksIamdokh
j¾Okh ù fkdue;s h hkak h' kej; jrla flakaøh yd mßêh w;r iïnkaOh wdÈh
ms<sn| j udlaiajdoh wrNhd we;s úfõpk fuys § o j,x.= fjhs'
hïlsis whqßlska f,kskajd§ka we;eï rgj, ufkdauQ, idOlh ìys ù we;;a
thg lïlrejka úma,jh lrd fufyh ùug fkdyels ù hehs mejiQj o thska fyda f,kska
jdohg wdf,dalhla fkdjefghs' túg m%Yakh jkqfha lïlrejka tfia úma,jh lrd
fufyhùug fkdyelafla fN!;sl idOlh tkï wd¾Ól ksIamdokh wjYH m%udKhg
j¾Okh ù fkdue;s neúka o hkak hs' th tfia hehs ms<s.;fyd;a ksIamdok n,fõ.
j¾Okh ùfï § we;eï fN!;sl ;;a;ajhka fïÍug m%:u ufkdauQ, idOlh we;s úh yels
hehs .uH jk neúka túg ufkdauQ, idOlhg fN!;sl idOlh blaujd hk meje;aula
we;ehs ms<s.ekSug isÿ fjhs' th ft;sydisl fN!;sljdohg mgyeks jk nj wuq;=fjka
lsjhq;= fkdfõ'

fuu m%Yakh f,kskajdoh wrNhd b;du;a uQ,sl jYfhka o u;=jkakls' ta


úma,jjd§ ú{dkh iïnkaOfhks' jD;a;Sh úma,jjd§ka f.a mlaIh lïlrejka w;rg tu
ú{dkh f.k hk ixúOdkh fjhs' fN!;sl idOl w;=ßka ú{dkh u;=jkq fjkqjg
ú{dkh fN!;slh lrd hEula ñka ks.ukh jk neúka f,kskajdoh wjidk ú.%yfha §
fN!;sljdohg o msgqmd hhs'

f,kskajdohg ix.; m%jdohla bÈßm;a l< yelafla fN!;sljd§ rduqjl


fkdfõ' úma,jjd§ ú{dkh ndysßka lïlrejka ;=<g f.k hEu ms<sn| woyi bÈßm;a lr
ú{dkfha m%Odk;ajhla .ek f,kskajdohg i|yka l< yels h' tfy;a tfia ú{dkjd§
ia:djrhla .ekSfuka miqj f,kskajd§ —jD;a;Sh úma,jjd§kag˜ lsjyelafla wmg úma,jh
wjYH jqj o lïlrejkg th wjYH fkdue;s nj h'

wjidkfha § udlaiajdohg fukau f,kskajdohg o b;d wudrefjka Bkshd


fN!;sljd§ rduqj ;=< kï fhdod .; yelafla fg%dÜials úiska ixfYdaOkh lrk ,o
udlaiajdoh muKls' —fkdÈhqKq˜ rgj, Okm;s mx;shg Okm;s úma,jh fyda idlaId;a lr
.ekSug fkdyels neúka lïlre mx;sh úiska Okm;s mx;sfha l¾;jH o bgq lrkafka h
hkak tu ixfYdaê; m%jdoh fõ' reishdj jeks —fkdÈhqKq˜ rgj, tf,i lïlre mx;s
úma,jh idlaId;a lrf.k we;ehs ks.ukh lsÍula" —ÈhqKq˜ rgj, hg lshk ,o hï lsis
fya;=jla ksid úma,jh isÿfkdù hehs lSula yer udlaiajdohg fyda f,kskajdohg fyda l<
yels wka fohla fkdue;'

—ÈhqKq˜ rgj,a ms<sn| m%Yakhg tu fya;+ka ms<s;=re fkdjk neõ wms by; §
ÿgqfjuq' túg fg%dÜialsjdohg wkqj —fkdÈhqKq˜ rgj,a iïnkaOfhka lsj yelafla l=ula o
@ fg%dÜials lshk wdldrhg tjeks rgl lïlre mx;sh n,h f.k Okm;s úma,jfhys
ld¾hNdrh o bgq lrkafka hehs is;uq' tys § u;=jk m%Odk m%Yakhla kï —úma,jh˜ isÿ
jQfha udlaiajdohg tlÕj o tfia;a ke;akï f,kskajdohg tlÕj o hkak hs' lïlre
mx;sfha ú{dkh ksiÕj u we;s ù o ke;akï ndysßka f.fkk ,oaola ù o hkak tys §
jeo.;a jk lreKls'

reishdj yd wfkla rgj, —iudcjd§ úma,jh˜ isÿ jQ wdldrh úuiSfï §


úma,jjd§ mlaIhla úiska bgq lrk ,o ld¾hh o tu mlaIfha kdhl;ajfha isáhjqkaf.a
ld¾hh o b;d meyeÈ,s h' tys § wmg f,kska jdofhka neyer úh fkdyelafla fuu
rgj, úma,jhg kdhl;ajh ÿkafka f,kskaf.a ±ä úkhla yd lemlSÍula iys;
úma,jjd§ka f.a uOH.; ^m%cd;ka;%jd§& mlaIh ùu fya;= fjks' ^uOH.; m%cd;ka;%jd§
hehs lshejqK o l%shd;aul ùfï § th b;d ±ä uOH.; mlaIhla úh'& lïlre mx;sh
ksielfhka úma,jjd§ ú{dkh w;alr fkd.;a nj;a ndysßka lïlrejkag yd wfkla
ck;djg kdhl;ajh iemhqKq nj;a tys § ms<s.ekSug isÿfjhs' mlaIh lïlre mx;sfha
m%ldYkh jQjd fkdj th lïlrejkag ú{dkh f.k tk wdhqOh njg m;a úh' tfia kï
isÿ ù we;af;a fuu ú{dkh f.k tkakjQ;a —fkdÈhqKq˜ rgj, Okm;s mx;sfha ld¾hNdrh
o bgq lsÍug l%shd lr we;s nj h' —lïlre mx;sfha mlaIh˜ lïlrejkg Wäka isg
lïlrejkaf.ka ndysr j my< jQ ú{dkh lïlrejka w;rg f.k hk nj bka meyeÈ,s
h' fN!;slhg jvd ú{dkh bia u;= úh' ^fg%dÜialsg o th m%Yakhla jQjdg ielhla ke;'
mx;sh" mlaIh yd kdhl;ajh hkqfjka lD;shla m, lsÍug Tyq fm<Uqfka o tneúka hehs
is;sh yels h' tfia jqj;a úma,jh ms<sn| m%Yakhl § fl;rï fN!;sl jdoh .ek l;d l<
o udlaia-fg%dÜials jdohg o ú{dkjd§ ia:djrhla .ekSug isÿfjhs'&

tfy;a fg%dÜialsg wkqj —fkdÈhqKq˜ rgl isÿ jk iudcjd§ úma,jfhka miqj


iudcjdoh idlaId;a lr .ekSug —ÈhqKq˜ rgj, úma,jh ch.%yKh l< hq;= úh'
ke;fyd;a rfÜ —fkdÈhqKq˜ iajNdjh fya;= fldg f.k ks<OdÍ ;ka;%hla mek ke.S úlD;s
^reishdfõ kï msßysKq& lïlre mx;s rdcHhla we;s úh hq;= hehs o fuu ks,OdÍ ;ka;%h
mkakd ±óug ksIamdokh j¾Okh j;a u lïlre mx;sh fmrg tkq we;ehs o fg%dÜials m<
flf<ah' tfy;a wo wmg ms<s.ekSug isÿjkafka tjeks rdcHj, lïlre mx;sh úiska
ks,OdÍ ;ka;%h mkakd fkd±fuk nj h' Tjqkag isÿjkafka —ÈhqKq˜ rgj, lïlre mx;sh
n,hg tkf;la n,disàu hs' tfy;a —ÈhqKq˜ rgj, úma,jh isÿ fkdfõ' tneúka fg%dÜials
f.a ixfYdaê; m%jdohg o udlaiajdoh .,jd .; fkdyels h'

iage,skag wkqj wvq ÈhqKq rgl iudcjdoh f.dvke.sh yels h' —ÈhqKq˜
rgj, úma,jh foi n,d isàug wjYH ke;ehs hkak Tyqf.a ks.ukh úh' tfy;a —
fkdÈhqKq˜ rgl iudc jdoh f.dvke.Sug fkdyels nj ±ka ikd: ù we;'

udlaiajdoh" f,kskajdoh wd§ ish,a, wo w¾nqohg f.dia h' f.d¾nfjdma yd


fh,aÜiska hgf;a reishdj fjf<| fmd< .ek l;d lrhs; fm!oa.,sl jHdmdrj,g thg —
ysñ ;eka˜ ,nd §ug hhs' —rdcH˜ i;= lsÍu jerÈ nj f.d¾nfpdma wkqj hñka f,kska-
iage,skajd§yq o we;eï udlaia-fg%dÜialsjd§yq o mji;s' ta w;r Okjd§ —ÈhqKq˜ rgj,
ksIamdokh ;j ;j;a j¾Okh fjñka mj;S'

fï ish,af,ka u fmkakqï lrkafka udlaiajdofhys nxfldf,d;a njh; tys


oßø;djh h' th iage,skajdofha m%Yakhla fkdj udlaia -fg%dÜialsjdoh yd f,kska-
iage,skajdoh hk foflys u w¾nqohls' wo fï tla jdohla fyda ;j ÿrg;a ixfYdaOkh l<
fkdyels h' ta jdo fol u uq¿ukska u m%;slafIam lsÍug wo isÿù we;' lsisu rgl
udlaiajdoh wkqj fyda f,kska jdoh wkqj fyda ^lïlre mx;s& iudcjdohla we;s ù
fkdue;'
iudc m%cd;ka;%jdoh —msßisÿ˜ udlaiajdoh lrd wdmiq hEug ;e;a lrhs'
tfy;a udlaiajdoh wmsßisÿ fuka u msßisÿ wdldrfhka o úixjd§ h' th wix.;h' tneúka
udlaiajdohg wdmiq hEu hkq ;u wirK nj ke;slr .ekSug lrkakd jQ ksIaM, l%shdjls'
^th l%shdjlg jvd m%ldYhlg iSud fõ&'

iudc m%cd;ka;%jd§ka f.ka we;efula ^Tjqka ;uka iudc m%cd;ka;%jd§ka


hehs y÷kajd .;a; o ke;a o& wo Okjdoh jeä ÈhqKq lsÍug W;aidyh lr;s' Tjqkaf.a
;¾lh jkqfha iudcjdoh ;ju;a f,dal b;sydifha kHdh m;%hg we;=,;a ù fkdue;s
nj;a" wo wm isákafka Okjdoh j¾Okh jk hq.hl nj;a h' iudcjdofha mQ¾j idOlh
Okjdoh neúka wm l< hq;af;a Okjdofha j¾Okhg Wmldr lsÍu hehs Tjqyq mji;s' ta
w¾:fhka Okjd§ rdcH mj;ajdf.k hEug wdOdr lsÍug Tjqyq bÈßm;a fj;s' tfy;a Tjqka
f;areï fkd.kakd m%Odk lreK kï flf;la n,d isáh o" udlaia lS wdldrfhka
iudcjdoh idlaId;a lr.; fkdyels nj h' udlaiajdofhys úixjd§ nj fuka u wix.;
nj o tys oßø;djh o fya;=fldg f.k tys tk —wkdjels˜ udlaia f.a ys;¿ muKla njg
m;a ù we;' udlaiajd§ iudcjdohg jvd ufkdardðl iudcjdohla fidhd .; fkdyels h'

tneúka fuu kj iudc m%cd;ka;%jd§ka f.a l%shdud¾.fhys wjidk m%;sM,h


jkq we;af;a Okjd§ rdcH ;yjqre lsÍu h' ta w¾:fhka .;a l, fuu kj iudc
m%cd;ka;%jdoh hkq Okjdoh u ñi wfklla fkdfõ'

b;d meyeÈ,sj u lsisu —ÈhqKq˜ rgl iudcjd§ úma,jh isÿ ù fkdue;' —


fkdÈhqKq˜ rgj, —úma,j˜ j,g kdhl;ajh § we;af;a lïlre mx;sh fkdj f,kska f.a
jD;a;Sh úma,jjd§kaf.a mlaIh h' tjeks rgj,o tu jD;a;Sh úma,jjd§ka f.a rdcH
;jÿrg;a mj;ajdf.k hd fkdyels ;;a;ajhla Woa.; ù we;' udlaia f.a Bkshd úoHd;aul
iudcjdoh mqiaila njg m;a ù we;' f.d¾nfjdma f.ka miqj reishdfõ tlaflda kj iudc
m%cd;ka;%jd§ ^Okjd§& rdcHhla f.dvke.sh hq;=hs; ke;a;ï iage,skag;a jvd wka;hg .sh
taldêm;s;ajhla ìys úh hq;= h' reishdj m<uqjeks l%shd ud¾.h f;dard f.k we;' liaf;%da
bj;aùfuka miqj lshqndj o tu u. u hkq we;'

udlaia woyia l< whqßka —ÈhqKq˜ rgl úma,jh isÿ fkdjQfha;a fg%dÜials
woyia l< whqßka —ÈhqKq˜ rgl úma,jh isÿ ù fyda isÿ fkdù fyda lïlre mx;sh úiska —
fkdÈhqKq˜ rgj, we;s jQ ks<OdÍ ;ka;% ^msßyqKq fyda úlD; lïlre rdcH& mrdch lrk
foaYmd,k úma,j isÿ fkdjQfha;a" iage,ska woyia l< whqßka tu rgj, iudcjdoh
f.dvke.Sug yels fkdjQfha;a wehs @ thg tl u fya;=j fï ish,a, yqÿ ufkdardðl
Wml,amkhla yd bka ,nd.;a ks.uk ùu hs'

udlaiag Okm;s l%uh iïmQ¾Kfhka u úYaf,aIKh lr.; fkdyels jQ nj


meyeÈ,s úh hq;= h' udlaia f.a mx;s .egqu yd ksIamdokfha j¾Okh ms<sn|j ixl,amh
w;r iïnkaOhla fkdue;' udlaia f.a m%Odk Wml,amkh jQfha b;sydih mqrd ksIamdokh
j¾Okh jk nj yd hï ld, mßÉfþohlg miqj b;sydifha mej;s wfkla iudc l%u fuka
u Okm;s l%uh o ksIamdokfha j¾Okhg ndOdjla jk njh' udlaia Okjdoh úYaf,aIKh
flf<a fuu Wml,amkh u; msysgñks' thg wu;rj Tyq wjidk ú.%yfha § ish,a,
wd¾Ól ksIamdok iïnkaO;dj,g W!kkh lsÍug o W;aidy flf<ah' iudcfhys Bkshd
u;=uyf,ys ^Wmß jHqyfhys& isÿjk oE wjidk ú.%yfha § háuy,g ^wfOda jHqyhg&
W!kkh lsÍug yels hehs Bkshd wfmdaylhla .ek fl;rï foiQj o Tyq úYajdi flf<a h'
iudc úldYkfhys ,d ixialD;sh" úoHdj" ;dlaIKh wdÈfhys n,mEu udlaia úiska
iq¿fjka ;lafiare lrk ,§'

úoHdfõ yd ;dlaIKfhys j¾Okh o wjidk jYfhka .;a l, wd¾Ólh u;


r|d mj;skafka hehs lsisjl=g ;¾l l< yelsh' tfy;a úoHdj" ;dlaIKh yd wd¾Ólh
w;r fndfyda úg ±lsh yelafla pl%Sh iïnkaOhls' ^thg wfmdayl iïnkaOhla hehs lSug
uu tlÕ fkdfjñ'& wd¾Ólh ksid úoHdj o úoHdj ksid wd¾Ólh o j¾Okh fjhs' we;eï
jia:djl úoHdfõ iDcq n,mEula fkdue;s j wd¾Ólh o wd¾Ólfha iDcq n,mEula
fkdue;sj úoHdj o j¾Okh fõ' ta oE w;r pl%Sh iïnkaOhla we;s w;r we;eï
wjia:djl tajd tla;rd iajdëk;ajhla o ysñ lr .kshs' we;eï ngysr úoHd;aul yd
;dlaIKsl m¾fhaIKj,g úYd, wd¾Ól iïm;a ±kqÿ wjYH fkdfõ' tjeks wjia:d wm
w;ayer ±uQjo úoHdfõ yd ;dlaIKfha ÈhqKqj ksid ksIamdokh j¾Okh ù we;s nj o
ksIamdokfha j¾Okh fya;= fldgf.k ;dlaIKh j¾Okh ù we;s nj o wmg fmkS hhs'
tneúka úoHdfõ yd ;dlaIKfha j¾Okh wd¾Ólhg muKla W!kkh l< yels fohla
fkdfõ'

udlaia úiska i|yka flÍ we;s Bkshd WmßjHqyh wjidk ú.%yfha §


wfOdajHqyhg W!kkh fõh hk u;h ñ:Hdjls' iudcfhys u;=uyf,ys we;s úoHdj"
ixialD;sh" wd.u wdÈh wjidk ú.%yfha § wd¾Ólh u; r|d mj;afka hehs lSu tla
wf;lska .;a l, wfmdayl iïnkaOhla fkdfõ' th W!ks;jdoh ms<s.ekSuls'
ffioaOdka;slj ±laúh yels tu uQ,sl úfrdaO;djhg miqj meyeÈ,s jk lreKla kï
ixialD;sh yd úoHdj úiska wd¾Ólh fjkia lr we;s wdldrhhs' úoHdj úiska ksIamdokh
flfrk we;eï woyia Wmfhda.S lr .ksñka ;kd we;s hka;% iQ;% u.ska ksIamdokh j¾Okh
lr we;' úoHd{hka fuu woyia u;=lr we;af;a yqÿ wd¾Ól n,fõ. ksid fkdjk nj
meyeÈ,s h' úisjeks ishjfia ffioaOdka;sl fN!;sl úoHdfõ l;dj hkq wkalsisjla fkdj
woyiaj, Yla;sfha l;dj h'

úoHdj úiska wd¾Ólh fjkia lr we;s wdldrhhs' úoHdj úiska ksIamdokh flfrk we;eï
woyia Wmfhda.S lr .ksñka ;kd we;s hka;% iQ;% u.ska ksIamdokh j¾Okh lr we;'
úoHd{hka fuu woyia u;+lr we;af;a yqÿ wd¾Ól n,fõ. ksid fkdjk nj meyeÈ,sh'
úisjeks ishjfia ffioaOdka;sl fN!;sl úoHdfõ l;dj hkq wka lsisjla fkdj woyiaj,
Yla;sfha l;dj h'
ta ta iudch úiska ìys lrk l,dj wjidk ú.%yfha § wd¾Ólh W!kkh
lsßug jehï lsÍu úys¿jlg jvd jeä fohla fkdfõ' ñksiqkaf.a reÑl;ajh wd¾Ól
iïnkaO;dj,ska Tíng hk nj jevjiï hq.fha l,dlD;Ska ^vdkafÜ ta i|yd fyd|
WodyrKhls& Okjd§ hq.fha ck;dj o ri úÈfuka fmkakqï flf¾' Okjdoh úiska
jevjiï hq.fha hym;a oE wjfYdaIKh flfrkafka hehs lshd fï m%Yakfhka mek hd
fkdyelsh'

tfukau Bkshd wdfmdaylhla .ek l:d lr bka .e,ùug o fkdyelsh


wd¾Ólh yd l,dj w;r we;af;a hdka;%Sl iïnkaOhla fkdfõ hehs udlaiajd§fhl=
mKaä;udkSj m%ldY lrkq we;' tfy;a tjekafkl= wdfmdaylh hkqfjka woyia lrkafka
pl%Sh iïnkaOhla ñi wfklla fkdfõ' udlaiajd§ka muKla fkdj udlaia yd fya.,ao
wdfmdaylh f,i y÷kd.kafka pl%Sh iïnkaOhls'
wjidk jYfhka .;a l, udlaiajdoh u fuu u;=uy, yd háuy, w;r we;ehs lshk
iïnkaOjh mgyeks fjhs' ft;sydisl fN!;sljdohla .ek l;d l< o lsis u rgl
udlaiajd§ ú.%yhg wkqj úma,j isÿù fkdue;' tfia jqj o udlaiajdofha woyia hï ld,
mßÉfþohla ;=< uq¿ f,dalhg u n,md we;' isÿù we;af;a wd¾Ól fya;+ka ksid iudcjd§
rdcH ìysùu fkdj" udlaiajd§ woyia u; mokï ù we;eï mqoa.,hka —úma,j˜ ixúOdk
lsßuh' u;=uyf,a udlaiajdoh há uy,g n,mEï lr we;'

u;=uy, wjidk ú.%yfha § háuy,g W!kkh jkafka hehs lSj o wo Okm;s l%ufha
j¾Okhg ngysr úoHdfõ yd ;dlaIKfha j¾Okh ieneúka u n,md we;' tfukau
;dlaIKsl j¾Okhla iu. ksIamdokfha hka;% iQ;% Ndú;h jeä ùu;a iu. udlaia
n,dfmdfrd;a;+ jQ wdldrfhka ieu úgu ,dN wkqmd;slh my< fkd.sfhah' úYd, jYfhka
lïlrejka ld,lkaks ndjhlg m;a fkdùh' we;a; jYfhka u udlaia g fkdfmkqKq
whqrlska ksIamdokfha hka;% iQ;% Ndú;h jeäj;a u Okm;Skaf.a ,dN wkqmd;lh o by<
f.dia we;' ÈhqKq rgj, lïlrejkaf.a Ôjk ;;a;ajh o tf,i u j¾Okh ù we;'

we;eï udlaiajd§ka fmkaùug W;aidy lrk whqßka uOHfhys Okm;s rgj,a


j¾Okh jkafka yqfola tu rgj,a úiska mßêfha we;s rgj,a iqrdleu ksid fkdfõ' th
udlaia f.a Y%uh iqrdlEu ms<sn| ixl,amh úia;SrKh lsßfuka ks¾udKh lr.;a m%jdohls'
uOHfhys we;s rgj, j¾Okh yd ;dlaIKfhys j¾Okh w;r iïnkaO;djh
udlaiajd§kaf.a fyda f,kskajd§kaf.a fyda ±ig fhduq fkdjkafka Tjqka W!ks;jd§ j ta
ish,a, wd¾Ól ksIamdok iïnkaO;djkag W!kkh ls¾sug W;aidy lrk neúks' tys
W!ks;jdÈ fkdjQ iïnkaO;djla olskakd ;ud udlaiajd§hl= hehs lshd .;a; o udlaiajdÈhl=
fyda f,kskajdÈhl= fyda jkafka fkdfõ'

ta w;r Okm;s l%ufhys j¾Okhg fya;+ ù we;s ixialD;sl idOl o


udlaiajdoh yd f,kskajdoh úiska ie,ls,a,g fkd.efkhs' thg fya;=j l,ska i|yka lrk
,o u;=uy, yd háuy, w;r udlaiajdoh olska iïnkaOhhs' tfy;a thg mgyeksj
ksIamdokfhys j¾Okh flfrys olajk wdl,amh ixialD;sh u; r|d mj;S' ksIamdokh
È.ska È.gu iS>%j j¾Okh úh hq;+h hk woyi iEu ixialD;shlu we;s fohla fkdfõ'
wo ksIamdokfha j¾Okh isÿjkafka iajNdj O¾uh iQrd lefuks' th tal f¾Çh ksIamdok
j¾Okhls' iïm;a iQrd lEfuka jia;+j ks¾udKh lsßu ngysr ixialD;sfhys we;s
wdl,amhls' fuu wdl,amh Okjdohg fuka udlaiajdohg yd f,kska jdohg o fmdÿh'

Okjdofha —ÈhqKqj˜" —ixj¾Okh˜ wdÈh ms<sn| ixl,am ngysr ixialD;sh


;=< we;s wdl,am ksid ks¾udKh ù we;' tu wdl,am j,ska f;drj Okjdofha j¾Okhla
isÿ fkdfõ' tkï tu wdl,am Okjdoh ;+< ksIamdokh j¾Okh ùug bjy,a úh' fjk;a
jpk j,ska lsjfyd;a ksIamdokh j¾Okh ùug ksIamdokh j¾Okh úh hq;+h hk wdl,amh
fnfyúka n,mdhs'
udlaia yd Tyqg miqj f,kska" fg%dÜials yd iage,ska o ixj¾Okh ms<sn|
wdlD;s f.dv k.d .;af;a fï wdl,am mo kï lr .ksñks' Tjqka f;areï fkd.;a lreKla
jQfha Okjdofha j¾Okhg o tu wdl,am u n,mdk njh' ñksid úiska ñksid iQrdlEu
iïnkaOfhka .;a l, udlaiajdoh yd f,kskajdoh Okjdohg úreoaO jqj o ñksid úiska
iajNdj O¾uh ^iïm;a& iQrd ld jia;+j j¾Okh ;=< hq;=h' ksIamdokh j¾Okh l< hq;=h"
wdÈfhys È Okjdoh iu. tlÕ úh' ksIamdokfhys § jvd;a uq,sl jkafka Y%uh iQrd leug
jvd iïm;a iQrdleu nj udlaiag wjfndaO lr .; fkdyels jQfha Tyq o hqfrdamSh
ixialD;sh ;+< u my< jQ nqoaêu;l+ jQ neúks' ksIamdokfhys j¾Okhla wjYH hehs lS úg
wjYHfhkau iïm;a iQrd lE hq;+ nj Wml,amkh ù wjikah' hqfrdamSh ixialD;sh ;=<
my< jQ nqoaêu;l=g l< yelafla tu Wml,amkfhka msg fkdmek th úfõpkhg ,la
fkdlr bka miqj ksIamdokfha j¾Okh fya;+ jk fjk;a idOlhla fyda idOl úuid
ne,Suh' udlaia Y%uh iQrdleu hk ixl,amhg meñKsfha ta whqßka ngysr nqoaêu;l+
f,ih'

udlaiaf.a w.h ms<sn|j Y%u m%jdoh Okjdoh úYaf,aIKh lsßfï§ m%Odk u


;ekla fkdWiq,k nj wvqu ;rñka miq.sh jir mKyl muK b;sydih foi ne,Sfuka
fmkS hhs' m%d.aOkh f.dvkef.kafka fyda jia;=j j¾Okh jkafka fyda ñksid úiska ñksid
iQrd lEug jvd ñksid úiska iïm;a ^mßirh& iQrd lEu fya;= fldg f.kh' iajNdj
O¾ufha iïm;aj, wvq ùfuka jia;=fõ jeäúu isÿfõ hehs fuu woyi b;d o< whqrlska
m%ldY l< yelsh' Okjdohg wjidkfha§ ;¾ckhla úh yelafla mßirfhka ñi lïlre
mx;sfhka fkdfõ'

Okjdoh" ngysr úoHdj yd ;dlaIKh w;r we;af;a pl%Sh iïnkaO;djla


neõ l,ska i|yka flßKs' ta ish,a, mokï ù we;af;a iajNdj O¾uh ñksid fjkqfjka ujd
fyda ueù we; hk wdl,amh u;h' tu wdl,amh fkdue;sj Okjdohg;a ngysr úoHdjg yd
;dlaIKhg;a j¾Okh úh fkdyels h' Okjdofha § fuka u fílka wkqj hñka úoHdfõ§ o
±kqu n,h i|yd fõ hehs ie,flhs' udlaiajdoh" ngysr úoHdj yd Okjdoh w;r we;s
wka;¾ iïnkaOh wu;l lrkafka wjidk ú.%yfha § ixialD;sh ^úoHdj o we;=<;aj&
wd¾Ól iïnkaO;djkg W!kkh flÍfuks'

udlaiajdoh úiska tu wka;¾ iïnkaOh ie,ls,a,g .;a;do wjidkfha§


t;rï fjkila isÿfõ hehs úYajdi l< fkdyelsh' thg fya;=j udlaiajdoh o iajNdj
O¾uh ñksid fjkqfjka ueú we; hkqfjka ie,lSuh' udlaiajdohg jqjukd lrkafka
iajNdj O¾ufhys iajdñhd njg m;a ùugh' tkï iajNdj O¾uh ;ukag wjYH wdldrhg
md,kh lsÍugh'

udlaiajdoh Okjdohg úreoaO jkafka jia;=j wrNhd fkdfõ' jia;=j /ia


lsßu yd j¾Okh lsÍu ms,sn|j udlaiajd§ iudc jdoh yd Okjdoh w;r fjkila ke;'
tajd w;r fjki we;af;a jia;+j mqoa.,hka i;= úh hq;=o hk lrefKys§ h' Okjdohg
wkqj jia;=j mqoa.,hka i;= úh hq;=h' tkï mqoa.,sl jia;=j hkak Okjdohg tlÕh'
udlaiajdoh tlÕ jkafka idudÔh jia;=jgh ^ksIamdokhgh'& b;d ishqï j ú.%y lsßfï§
udlaiajdohg mqoa.,sl whs;sh o wlem fkdjk nj fmkS hhs' th úreoaO jkafka mqoa.,sl
ksIamdok ud;hgh h'

ixj¾Okh ms<sn| ixl,amfhys § o Okjdoh yd udlaiajdoh ^yd


f,kskajdoh& w;r fjkila olakg fkdue;' ixj¾Okh hkafkka Okjdoh fuka u
udlaiajdoh o woyia lrkafka k.r ;j ;j;a ixj¾Okh lsßu iy mqoa.,hkaf.a wdYdjka
;j ;j;a jeä lsßuh' jv jvd;a hka;% iQ;% Ndú;h" jv jvd;a ld¾ólrKh ùu yd Bkshd
úfõl iqjh ú¢k ld,h jeä lsÍu wdÈh Okjdohg yd udlaiajdohg fmdÿ jQ oEh'

udlaiajdoh fuka u f,kskajdoh ;+< o ñkqï oKav jQfha ngysr —ÈhqKq˜


rgj,ah' fuu rgj,a Okjdoh fuka u udlaiajdoh úiska o ÈhqKq hehs mejfikafka
ksIamdokfhys yd mßfNdackfhys j¾Okhla we; hk wre;sks' udlaia wkqj hñka fidaúhÜ
reishdfjys md,lfhda o ieu úgu ixj¾Okjfha § wefußldj mrdch lsÍug W;aidy
l<y' hqo wú" frdlÜ" ñihs, wdÈh iïnkaOfhka wefußldj iu. lrg lr isáh yels
jqjo ck;djf.a wfmalaId njg m;a lr ;snQ fndfyda mdßfNda.sl NdKav iïnkaOfhka
wefußldjhg oYl .Kkdjla miqmiska fidaúhÜ foaYh isáfhah' f,kska-iage,ska jdÈyQ
fidaúhÜ foaYfha jeishkag ixj¾Okh ms,sn| fjk;a w¾:l:khla" újrKhla lsÍug
bÈßm;a fkdjQy' tneúka fidaúhÜ jeishd o ÈhqKqj hkafkka uq,sl jYfhka ÿgqfõ
wefußldfõ ÈhqKqj h'

fï iïnkaOfhka f,kskajdoh ;=< fjk;a w¾: l:khla Èug ;e;a l<


whl= jQfha kï ta ud´ fia;=x h' Tyqf.a ixialD;sl úma,jh tla wre;lska .;a l<
ixj¾Okhg fjk;a w¾: l:khla §ug l< jEhuls' tys È wdishd;sl Ök ixialD;sh
Tyqg n,mefõ hehs is;sh yelsh' tfy;a ud´ fia;+x g jeä ÿrla hEug fkdyels jQfha Tyq
o wjidk jYfhka .;a l, f,kskajd§ wdlD;sh ;+< u lghq;+ l< neúks'

reishdfõ yd kef.kysr hqfrdamfha jeishka tla w;lska .;a l, f,kskajdoh


^ta iu. udlaiajdoho& m%;slafIam lsÍu mqÿuhla kï fkdfõ' ixj¾Ok wdlD;sh tlla jQ
l< tu ixj¾Okh Okjdoh ;=,ska ngysr c¾uksfha" ;dhsjdkfha fyda cmdkfha fuka
t;rï lror fkdúo iy hï wdldrhl —m%cd;ka;%jd§˜ ksoyila we;sj ,nd .ekSug yels
úfgl lgql jQ fidaúhÜ ud¾.h ;=,ska th ,nd .ekSug we;s wjYH;djh l=ulao @
udlaiajdoh yd Okjdoh hk foflys u ñksid iajNdj O¾ufhys iajdñhd njg m;a lsßu
wruqK fõ' tu wruqK lrd <Õd ùfï§ Okm;s fjf<| fmd< wd¾Ólh jvd ld¾hlaIu
nj kef.kysr hqfrdamh f;areï f.k we;' ^wo kj iudc m%cd;ka;%jd§ka Bkshd iudcjd§
fj<| fmd<la .ek l;d lrkafka fï fya;+fjks' udlaiajdohg o fjf<| fmd<la wo wjYH
ú we;'&

fidaúhÜ foaYfha ck;djg fjk;a ixj¾Ok wdlD;shla ,nd§ ;snqKs kï"


wisó; wdYdjka u¾okh lsÍug W.kajd fjk;a wdl,am iys; ñksil= ìyslr ;snqKs kï"
tkï udlaiajdÈ iudcjd§ iudchla fjkqjg fjk;a iudcjd§ iudchla ìsys lsÍug
W;aidy f.k ;snqKs kï" j;auka /,a, ta wdldrfhka u;= fkdúug bv ;snqKs' tfy;a
udlaiajdoh ;=< fuka u f,kskajdoh ;=< o ixialD;sh ú{dkh wdÈhg jvd wd¾Ól
iïnkaO;d jeo.;a fõ'

fidaúhÜ foaYfha yd kef.kysr hqfrdamfha isÿjQ ±hg jrolrejd


iage,skajdoh hehs lshd weÕ fírd .eksug lsisu udlaiajdÈhl=g fyda f,kskajdÈhl=g fyda
fkdyelsh' ^tu rgj, ck;dj miq.shod fmr,d ±uqfha iage,skaf.a m%;sud muKla fkdjk
nj o wu;l fkdl< hq;=h' Tjqka w;ska f,kska f.a m%;sud o ì| jegqKs'&

tu rgj, isÿùï j,g m%Odk fya;=jla ù we;af;a udlaiajdofha yd


f,kskajdofha oßø;djh hs' isÿúh fkdyels úma,jhla ^lïlre mx;s úma,jh& we;s úh
fkdyels iudchla ^jia;=j u; mokï jQ iudcjd§ iudchla& ms<sn| ks.uk iy
Wml,amk iys; m%jdohla lsisfia;a u ikd: úh yels fkdfõ' tu m%jdohg l< yelafla
we;eï nqoaêu;=ka fkdu. heùu;a" tfia fkdu. hejQjka ,jd —úma,j˜ lrúu fyda lrùug
;e;a lsÍu;a h'

—ÈhqKq˜ rgj,aj, udlaiajdoh fyda f,kskajdoh fyda mjik whqßka lïlre


mx;s úma,j we;s úh fkdyels h' tu rgj, Okm;s l%uh" m%d.aOkh yd Y%uh w;r
mj;akd úixjdoh fya;= fldg f.k u w¾nqohg fkdhhs' ;djld,sl wjmd;hla we;s jQ
wjia:dj, Y%uh ms<sn| .eg¿jg jvd úoHdjg yd ;dlaIKhg ksIamdokh bÈßhg f.k
heu i|yd kj hka;% iQ;% WmlrK ;ekSug fkdyels úu n,md we;' fojeks f,dal
hqoaOfhka miqj we;s jQ ngysr úoHdfõ yd ;dlaIKfha j¾Okh Okjdofha j¾Okh i|yd
fhdod .kakd ,È' bÈß ld,fha § th ;j ;j;a j¾Okh jkq we;' Okjdofha j¾Okh wek
ysákq we;af;a ngysr úoHdfõ yd ;dlaIKfha j¾Okh wek ysàu;a iu. h' tfy;a th
wek ysàulg jvd ñksid úiska lrkq ,nk iú{dksl wekysgùula fõ hehs
n,dfmdfrd;a;= úh yels h' Okjdofha" ngysr úoHdfõ yd ;dlaIKfha j¾Okh fya;=fjka
mßirhg ^iajNdj O¾uhg& isÿjk ydksh f;areï .kakd ñksidg ;u meje;au i|yd u
fuu j¾Okh fjk;a u.lg fhduq lssug isÿjkq we;' ñksid ta nj wjfndaO lr
fkd.;fyd;a iajNdj O¾uh ñksidf.a meje;au iy;sl fkdlrkq we;' Okjdoh iajhxl%Sh
j w¾nqohg hkafka hehs fyda —lïlre mx;sh˜ kï —ft;sydisl ld¾hNdrh˜ f,i n,h
w;am;a lr .kafka hehs fyda is;Su ufkdardðl jQjls'

Okjdofha j¾Okhla iu. mßfNdackfha j¾Okhla o" isÿfjhs' Okjdoh


úiska ksIamdokh j¾Okh lrkjd muKla fkdfõ' th úiska ksIamdokfha j¾Okfha
is>%;djh o jeä lrhs' Okjdofha meje;au hkq m%d.aOkfha yd jia;+fõ j¾Okhhs' thg
mej;sh yelafla ksIamdokfha j¾Okfha is>%;djh jeä lsßfuks' fï jir oyh ;=<
ksIamdokh fo.=Khla fõ kï B<Õ jir oyh ;=< ksIamdokh tl, mj;sk uÜgu fuka
fo.=Khlg jvd jeä lsÍug Okjdoh isÿfõ' th l< yelafla ñksidf.a mßfNdack o jeä
lsÍfuks' ta fya;+fjka wo Okjdoh úiska ksIamdokh flfrkafka ñksidg wjYH foag jvd
Okjdofha meje;aug wjYH foa h' Okjdofha meje;aug wjYH jQ ksIamdokh ñksid úiska
wo mßfNdackh flf¾' fj<| ±kaùï yd fjk;a Wml%u fhdod .ekSfuka wo flfrkqfha
ñksidf.a wdYdjka j¾Okh lr" ñksidg lD;%su wjYH;djhka we;s lr tu lD;%su
wjYH;djhka imqrd,Su i|yd Okjdofha meje;aug wjYH ksIamdok wf,ú lsßu h'

udlaia yd tx.,aia n,dfmdfrd;a;+ jQ wdldrhg ksIamdokfha j¾Okhg


Okjdoh ndOdjla jkq fjkqjg isÿjkafka Okjdoh úiska ;u meje;au i|yd ksIamdokh
;j ;j;a jeä lsÍu h' tfy;a fuys m%;sM,h ù we;af;a iajNdúl iïm;a b;d iS>%fhka
úkdY ù hEuh' Okjdoh úiska Okh njg m;a lrkafka m%Odk jYfhka iajdNdúl iïm;a
h'

Okjdofhys w¾nqo mek k.skafka fuys § h' Okjdohg ku meje;au" tkï


m%d.aOkh yd jia;+j jeä lr .ekSu i|yd ksIamdokh >d;Sh whqßka j¾Okh lr .ekSug
isÿù we;' ngysr úoHdj yd ;dlaIKh thg WmldÍ úh yels hhs Wml,amkh l< o
wjidkfha § mßirh thg bv fkdfohs' úoHdj yd ;dlaIKh fl;rï j¾Okh ù
Okjdofha Wmldrhg meñKsho ^thg tfia l< yels fkdfõ&" iajNdúl iïm;a j,
j¾Okh;a we;s lsßug fkdyels h' tneúka Okjdohg ksIamdokh j¾Okh lsÍug u.la
fkdue;s fjhs' tfy;a ksIamdokh j¾Okh lsßfuka f;drj Okjdohg meje;aula fkdue;'
Okjdoh ksIamdokfha j¾Okhg ndOdjla jkjd fkdj iïm;a laIh ú heu fya;=fjka
ksIamdokh j¾Okh lsßug fkdyels ùu Okjdohg ndOdjla fõ'

wo mßirh wdÈ lreKq .ek úuis,su;a jk we;eï udlaiajd§yQ yd


f,kskajd§yQ ;u m%jdo iqÿiq mßÈ —ixfYdaOkh˜ lsßug W;aidy .ks;s' fudjqka fndfyda úg
fmkakqï lsÍug h;ak orkafka udlaia" tx.,aia fyda f,kska hï hï lreKq iïnkaOfhka
we;eï wjia:djl mßirh .ek i|yka lr we;s nj h' tfia;a ke;akï mßirh iQrd ld
iajNdj O¾ufhys iajdñhd njg ñksid m;a lrk ;u iuia; m%jdofhka neyerj hk
lshqula fuu mqfrda.dóka úiska lr we;af;a fld;ekl ±hs úuiSug Tjqyq fjfyfi;s' ;j;a
iuyre udlaiajdohg iïmQ¾Kfhka u m%;súreoaO jQ u;jdo bÈßm;a lrñka th udlaiajdoh
neõ fmkaùug ;e;a lr;s' Tjqyq wú{dkslj udlaiajdoh m%;slafIam lrñka ;uka
udlaiajdoh ixfYdaOkh lrk nj mji;s' Tjqyq Bkshd kj Ñka;lfhda fj;s'

tfy;a udlaiag yd tx.,aiag iuia;hla f,i .;a l, ;u moaO;sh ;=<


iajNdj O¾uhg ^iïm;a j,g& jeo.;a ;ekla §ug fkdyels nj fï Ñka;lhkag
fkdjegfyhs' lD;Ska úYd, ixLHdjla ìysl, tu mqfrda.dóyQ w;ßka m;r mßirh ms<sn|
jdlHhka folla i|yõ lr ;snqko iuia;hla f,i .;a l, ñksid iajNdj O¾ufhys
iajdñhd jkafkah hk wdl,amh b;d wdOdk.%dySj ±rEy' tneúka udlaiaf.a fyda tx.,aiaf.a
fyda lD;shlska wudrefjka jdlHhla fidhdf.k Tjqka o mßirh .ek wjOdkh fhduq lr
we;ehs lSu úys¿jls'
iajNdj O¾ufhys iïm;a úkdY fkdlrk j¾Okhla udlaiajdofhys ±l
.ekSug fkdyelsh' iïm;a úkdY lrñka ìß;dkska úiska bkaÈhdfõ lrk ,o —ixj¾Okh˜
udlaia b;d w.h lf<ah' wo Bkshd udlaiajd§ka mßirh iq/lSu i|yd jk mdG udlaiajd§
idys;Hfhka fiùug W;aidy lrkafka ;u .=rejrekag jerÈ we;s neõ lSug we;s
wlue;a; fya;= fldg f.k h'

fudjqka tjeks W;aidy orkafka mßirh iïnkaOfhka muKla fkdfõ'


cki;= wd¾Ólh ms<sn| m%Yak u;=jk úg udlaiajdofhys rdcH ika;l lsßula fkdfõ hehs
lSug fï Bkshd udlaiajd§yQ W;aidy .ks;s'

fudjqka iuyrl=g wkqj f.d¾nfpdma lsÍug ;e;a lf<a tod f,kska lsÍug
;e;a l< foa u h' fidaúhg foaYh fjf<| fmdf,a n,fõ. j,g újD; lsÍu iy
f,kskaf.a kj wd¾Ól m%;sm;a;s w;r iudk;djla iuyre ols;s' ta w;r ksIamdokh rdcH
ika;l lsßu iudcjdoh fkdfõ hehs o Tjqyq lsh;s' fï .rd jeà we;s udlaiajdoh
wudrefjka ke.sgùug lrk W;aidyhls'

Okjdoh ;=< ksIamdokh iudchSh hehs o ksIamdokj, ud;fhys whs;sh


fm!oa.,sl hehs o f.k udlaiajdoh úiska flfrk úYaf,aIKh úixjd§ neõ by; fmkajd
§ we;' tu úixjdoh wu;l lr udlaiajd§ rduqj ;=< fï m%Yakh idlÉPd l< o udlaia yd
tx.,aia iudcjd§ úma,jfhka miqj ksIamdokh rdcH ika;l úh hq;= hehs ks.ukh lr
we;s nj m%;slafIam l< yels fkdfõ'

fuys § wm m%:ufhka u tla lreKla u;l ;nd .; hq;= h' iudcjdÈ


iudch iy tys wd¾Ólh ms,sn| udlaia fyda tx.,aia fyda úiska flgqïm;a lrk ,o
úia;rhla fkdùh' f,kska n,hg meñfKk úg Tyqg yd Tyqf.a i.hkag iudcjd§
rdcHhla lghq;= l< hq;af;a flfiao hkak ms<sn|j wjfndaOhla fkdúh' tfy;a Tjqyq tla
lreKla ±k isáhy' tkï ksIamdokh yd fnod yeÍu rdcHh i;= úh hq;+ njhs' th
rdcHh fkdj iudch i;= úh hq;+ nj udlaiajdoh lshkafka hehs lsisfjl=g ;¾l l<
yelsh' tfy;a iudch i;=úu iy rdcHh i;=ùu w;r fjki l+ulao @ rdcHhla mj;sk
wjia:djl Bkshd lïlre mx;sfha w{d odhl;ajh laIh ú fkd.sh wjia:djl" we;a;g u
th úiska b;d uOH.;j úYd, n,hla ixflakaø.; flß we;s úgl iudc ika;l hkak
rdcH ika;l hkafkka fjkia jkafka flfiao @ iudc ika;l lsÍu hkq Bkshd
ck;dlrKh úh fkdyelsh' yer;a fldñhqksiaÜ m%ldYkhg wkqj ks¾Ok mx;s
wd{dodhl;ajh ish¿ ksIamdok ud¾. rdcH yia;h ;=< uOH.; lrhs' th b;d meyeÈ,sj
u tys i|yka fjhs' fï ms<sn| j újdohla ;sìh fkdyels ;rïh' m%d.aOkh iy Y%uh
w;r we;ehs udlaiajdoh lshk .egqu iukh lr .kafka flfiao @ mqoa.,sl jia;=j" foam<
l%uh ke;s lsÍu hkafkka woyia flfrkafka rdcH ika;l lsÍu ñi fjk;a fohla fkdfõ'

tneúka wo hul= rdcH ika;l flßug úreoaO jkafka kï Tyq


udlaiajdÈhl= úh fkdyelsh' udlaiajd§ m%jdofha uQ,sl lreKq m%;slafIam lrkakl=g
udlaiajdÈhl= úh yels fkdfõ' f,kska f.a kj wd¾;sl m%;sm;a;shg miqìï jQfha l=ulao @
fnd,afIúla mlaIh n,hg m;aúfuka miqj f.k .sh hqO fldñhqksiaÜ jdoh wid¾:l úh'
hqO fldñhqksiaÜ jdoh we;s lsßug tla fya;=jla jQfha rdcHh mj;ajdf.k hkafka flfiao
@ hkak ms<sn|j fnda,afIúla mlaIhg ksYaÑ; ±kqula fkd;sîuh' f,kska kj wd¾Ól
m%;sm;a;shg ;,a¨ jQfha m%dfhda.slj fjk;a l%shdud¾.hla fkd;snQ wjia:djl" rdcHh
mj;ajdf.k hdug fjk;a Wmfoia ke;s úgl" ;djld,sl mshjrla f,igh' ^udlaia rdcHh
mj;ajdf.k hEu ms<sn|j Wmfoia § ke;'&

flfia fj;;a f,kska kj wd¾Ól m%;sm;a;sg ;,a¨ ùfuka lshefjk m%Odk


fohla kï hg;a msßfihska isudka;sl wjia:djkaysÈ rdcH ika;l ksIamdokh yd
fnodyeÍu wid¾:l jk nj b;d flá ld,hla ;=<u f,kskajd§kag wjfndaO úu h'
tfy;a Tjqyq bka mdvula bf.k fkd.;ay' kj wd¾Òl ms<sfj; ;djld,sl mshjrla f,i
Tjqka úiska i,lkq ,enqfha tneúks' wjqreÿ ye;a;Ejlg muK miqj f.d¾nfpdmag isÿjQfha
kej; jrla fidaúhÜ wd¾Ólfha wid¾:l nj fya;+ fldg f.k fidaúhÜ foaYh
fj<|fmd, wd¾Ólhlg újD; lsßu h' fuys§ iage,ska o ñka by;§ fj<|fmd, wd¾Óhla
iudcjdoh ;+< l%shd;aul lrkafka flfiao hkak úuid neÆ nj iage,skajdÈhl= úiska
lSug bv we;' tfy;a iage,ska th l%shd;aul fkdlf,ah' thg fya;=j l=ulao @ rdcH
ika;l uOH.; ie,iqï l%uh m%dfhda.sl jYfhka .;a l< wid¾:l nj iage,ska o
jgydf.k isáhd úh yelsh' tfy;a udlaiajd§ yd f,kskajd§ m%jdo j,g tlÕj
fjf<|fmd< wd¾Ólhla mj;ajdf.k hdug fkdyelsh' iage,ska tod ;ud wkqu; l<
f,kskajd§ m%jdohg wjk;j ksy~j issáh o" fidaúhÜ wd¾Ólfha w¾nqoh fya;=fldg f.k
;jÿrg;a m%jdoh /l .ekSug f.d¾nfpdma g fkdyels úh'

.rdjeà we;s udlaiajdoh yd f,kskajdoh f.dvke.Sug wid¾:l jEhul


fh§ isák Bkshd udlaiajd§ka yd f,kskajd§ka ;j ;j;a kj u; b;du;a fnd<| yd
NdiHckl whqßka bÈßm;a lrkq ±lsh yelsh'

iuyr f,kskajd§kag wkqj f,kskaf.a kj wd¾Ól m%;sm;a;sh lïlre mx;s


ú{dkh j¾Okh lsßu i|yd úh' Tjqkaf.a m%jdoh fufiah' fnda,afIúla mlaIh n,hg
m;a jk úg fidaúhÜ foayfha úYd, lïlre mx;shla fkdúh' tfuka u miqj lïlre
mx;sfha úYd, fldgila >d;kh úh' tneúka lïlre mx;sh ixLHd;aulj jeälr
.ekSfï wjYH;djla fidaúhÜ foaYfhys úh' tmuKla fkdfõ' fuu f,kskajd§kag wkqj
lïlre mx;sfha ú{dkfha .+Kd;aul j¾Okhla o tl, wjYH úh' Tjqka mjik whqßka
lïlre mx;sh n,hg meñKsug ;sìh hq;af;a tla ú{dkhls' iudcjdÈ iudchla we;s lr
mj;ajdf.k heug thg jvd ÈhqKq ú{dkhla wjYH fjhs'

fudjqkag wkqj f,kskaf.a kj wd¾Ól m%;sm;a;sfhka isÿjQfha ksIamdokh


j¾Okh lsßu u.ska fuu ÈhqKq ú{dkh w;am;a lr .ekSug lïlrejkag wjia:dj i,id
§uh' tfy;a m%Yakh jQfha fuu Bkshd ÈhqKq ú{dkh o f,kskag ndysßka u f.k wd
fkdyels jQfha wehs o hkakh' fï kï kej; jrla wid¾:l j ú{dkh wd¾Ólhg W!kkh
lsÍug heuls'

fuh jeäu jqjfyd;a fnd<| ;¾lhls' fï ;¾lhg wkqj rdcH n,h


,nd.;a lïlre mx;shg iudcjd§ rdcHhla mj;ajdf.k hdug wjYH ú{dkh fkdue;;
tneúka lïlre mx;sh tu ú{dkh w;am;a lr .ekSu i|yd ksIamdokh jeä lrk f,i
;djld,sl Okm;s wd¾Ól l%ufhka b,a,d isà; túg Okm;s wd¾Ól l%uh meñK
ksIamdokh jeä lr bka miqj lïlre mx;sfha ú{dkh o ÈhqKq uÜgulg f.k ths; ta
ish,a, flfrkafka lïlre mx;s rdcHhlh' udlaiajd§ yd f,kskajd§ m%jdo wid¾:l ù
we;s nj ms<s.ekSug wlue;s whl= m;a jk wjq, tn÷h'

f,kskaf.a kj wd¾Ól m%;sm;a;sh;a f.d¾nmfpdma f.a yd fh,aÜiska f.a


m%;sm;a;ska u.ska lshefjkafka tlu fohls' tkï udlaiajdoh fldñhqksiaÜ m%ldYkfhka yd
fjk;a ,shú,s j,ska ksIamdokh yd fnodyeÍu rdcH ika;l l< hq;= hehs lsh;;a
udlaiajd§ ^yd f,kskajd§& wd¾Ól l%uhg fjf<| fmd<la wjYH njh' thg fya;=j
udlaiajd§ iudcjdofhys ksIamdokh j¾Okh lsÍu" iajNdj O¾ufhys iajdñhd njg
m;aùu wd§ wdl,am Okjd§ wdl,am j,ska fjkia fkùuh' tu wdl,am iu. fjf<|
fmd<lska f;drj wd¾Ólhla mj;ajdf.k hd yelafla b;d iSñ; ld,hla ;=< u¾okh
hgf;a b;du;a lD;%su wdldrhlgh' kj iudc m%cd;ka;%jd§ka we;=¿ j;auka —udlaiajd§ka˜
ish¨ úixjdo ;=< —iudcjd§ fjf<|fmd<lg˜ ;,a¨ ù we;af;a tneúks'

udlaiajdoh yd f,kskajdoh ;+< we;s úixjdo tys wix.; nj" wdÈh


wjfndaO lr f.k tu m%jdo m%;slafIam lsÍug wmg yels úh hq;=h' udlaiajdoh yd
f,kskajdoh m%;slafIam lsÍu hkq iudcjdoh m%;slafIam lsÍu fkdfõ'

wo wm úiska l< hq;af;a iudcjdohg kj w¾: l:khla iemhSuh'


iudcjdoh hkq l+ulao @ th we;s lrkafka ljqo @ th we;sjkafka flfiao wd§ m%Yakj,g
wm ms<s;+re imhd.; hq;+h' tys§ o kj iudc m%cd;ka;%jd§f.a nxfldf,d;a woyia wm
m%:ufhka u m%;slafIam l< hq;+h' fuu iudc m%cd;ka;%jd§ka lrkafka Bkshd iudcjd§
fjf<|fmd< yryd Okjdoh wdrlaId lsÍuh' Tjqka mjik whqßka fkdjqk;a rdcH ika;l
flÍu yd iudc ika;l flßu w;r fjkila we;' tfy;a tu fjki we;s jkafka uOH.;
rdcHfha n,h fnfyúka wvq jQ ;;a;ajhla ;=<h' flfia fj;;a l,ska fmkajd § we;s
whqßka ksIamdokh iudc ika;l flÍu hk ks.ukhg udlaiajdoh t<fUkafka Bkshd
úixjdofhka iukh flÍu jeks jerÈ Wml,amkh Tiafiah'

uOH.; lïlre mx;s rdcHh ;=< iudc ika;l flÍu hkq rdcH ika;l
flÍuh' Okm;s rdcHhla ;=< iudc ika;l flÍu hkq Bkshd ck;d lrKh fyda
mqoa.,sllrKh fjhs' kj iudc m%cd;ka;%jd§ka lrkafka iudc ika;l flßfï kHdhg
uqjdù mqoa.,slrKhg wdOdr lsßuh' Tjqkaf.a Bkshd iudcjd§ fjf<|fmd< wd¾Ólh hkq
wka lsisjla fkdj újD; fyda t;rï újD; ke;s Okjd§ wd¾Ólhhs' iudcjdohg kj w¾:
l:khla iemhSfï § fmrÈ. uQ,dY% j,ska yd iïm%odfhka ,nd.; yels wdOdrh buy;ah'
wo wm úiska l< hq;af;a fï iïm%odfhka ,nd.; yels oE ljf¾ ±hs úuid ne,Suh'
Okjdohg úreoaOj l< wr.,fha§ udlaiajdoh ^fyda f,kskajdoh& yefrkakg fjk;a
u;jdohla" m%jdohla fkdue;s hehs wmg W.kajd ;snqKs' tu ;;a;ajh wo isoaëka yuqfõ
udlaiajdoh weo jeàu ;=< u u.yeÍ f.dia we;' tneúkau iudcjdohg kj w¾:
l:khla §fï§ fuf;la fkd;snQ wjia:djla Wod ú we;' tu wjia:dj wm m%fhdackhg
fkd.; fyd;a ch.%yKhla ,nkq we;af;a *ql=hdud yd ,snr,ajdoka we;=¿ Okjd§ka h' th
we;a;gu b;sydifha wjidkh jkq we;' ta wka lsisjla ksid fkdj Okjdofha" ngysr
úoHdfõ yd ;dlaIKfha j¾;udk j¾Okh ukqIH ixy;sfha meje;aug wys;lr neúkah'
msg ljrfha i|yka jelsh

fuu fmd;a msxfpys idlÉPd flfrkafka udlaiajdofhys


uQ,sl úixjdo lsysmhls' mx;s .egqu ^wr.,h&" mx;s
ú{dkh" iudc úldYkh" úma,jh wd§ jYfhka
udlaiajdofhys tk uQ,sl ixl,am lsysmhla iy ta u;
f.dvkef.k u;jdo lsysmhla úixjd§ nj;a th weiqre
lr.;a uQ,sl m%jdoh wix.; nj;a fmkaùug fuys lreKq
bÈßm;a flf¾'

fidaúhÜ foaYfhys iy kef.kysr hqfrdamfhys udlaiajd§


iudcjdoh lvdjeàfuka miqj m%dfhda.sl j u
udlaiajdofhys ksire nj fy<s ù we;' wjqreÿ
ye;a;Ejlg wêl ld,hla ;=< Bkshd mx;s ixl,am hgf;a
yod jvd .;a ck;dj wo cd;sl mokulska lghq;= l%shd
lr;s' je,af,a T¨j iÕjd .kak meianreka fkdù
iudcjdohg udlaiajd§ fkdjk kj w¾:l:k §ug
W;aidy l< hq;= j we;'

Ñka;k m¾Io m%ldYkhls

msg ljrh( fla' ví,sõ' ckrxck

You might also like