ANDRZEJ MAŃKA

Jak więcej
zarabiać i jak
mieć więcej
pieniędzy 1
Większość popularnych blogerów, poruszających tematykę
zarządzania finansami osobistymi, takich jak Michał Szafrański i
Marcin Iwuć w Polsce czy Martin Lewis w Wielkiej Brytanii, kła-
dzie na ogół duży nacisk na oszczędzanie, docieranie do tanich
produktów i usług, oraz unikanie konsumpcyjnych pułapek.

2
Nieco mniej jest natomiast rzetelnych projektów poświęco-
nych zarabianiu. Myślę, że wyjaśnieniem może być bardzo
popularna reguła sukcesu w finansach osobistych: nieważne,
ile zarabiasz, ważne, co robisz z zarobionymi pieniędzmi. W
XXI wieku ta reguła wydaje się nieco przestarzała. Istotne są
zarówno same przychody, jak i sposób ich pozyskiwania, moż-
liwości regularnego generowania pieniędzy oraz wydatki.

Ciągłe cięcie kosztów i szukanie oszczędności to za mało.

Niejednokrotnie rozwiązaniem naszych problemów finan-
sowych jest zarabianie więcej.

Jeśli podliczymy wszystkie nasze potrzeby – posiadanie domu,

utrzymanie, edukację, transport, leczenie, rozwój osobisty, od-
poczynek, ubezpieczenie i zgromadzenie niewielkich oszczęd-
ności – to w ciągu życia wyniosą one co najmniej dwa miliony
złotych. Przy średnich zarobkach rzędu 50 tysięcy złotych rocz-
nie potrzeba aż czterdziestu lat nieprzerwanej pracy, aby zaro-
bić taką kwotę.

Dlatego oprócz umiejętności planowania, budżetowania i

oszczędzania, które są podstawą sukcesu w finansach, potrze-
bujemy także umiejętności zarabiania. Zarabiania, inwestowa-
nia i pomnażania pieniędzy.

W niniejszym artykule przejdziemy przez wszystkie moż-

liwe aspekty zarabiania pieniędzy, planowania finansów
osobistych, budżetowania, oszczędzania i inwestowania.

Z racji tego, że jest mnóstwo takich zagadnień, artykuł opubli-

kuję w trzech częściach.

W zarabianiu chodzi o to, by mieć pieniądze, więcej pieniędzy.

A to można również osiągnąć dzięki racjonalnemu zarządza-
niu i skutecznym decyzjom finansowym. Dlatego zacznie- 3
my od planowania finansów. Większość ludzi zapytanych, co
jest istotą finansów osobistych, mówi o najlepszych kontach
bankowych, przydatnych aplikacjach, takich jak Revolut, czy
promocjach zakupowych, które pomagają oszczędzić drobne
sumy.

Prawie nikt nie wspomina natomiast o planowaniu finansów.

Być może dlatego, że aby planować finanse, najpierw trzeba
umieć planować życie. A to sztuka niełatwa!

Na temat sztuki planowania, osiągania celów, produktywności

i motywacji mamy specjalne warsztaty.

Kiedy już zrozumiemy istotę planowania finansów, możemy

wyruszać w dalszą podróż. Zarabianie coraz większych pie-
niędzy zaczyna się od właściwej percepcji – od zdefiniowania
otaczającej nas rzeczywistości.

To, w jaki sposób widzisz i oceniasz siebie oraz co sądzisz o

szansach, które masz, decyduje o tym, co w życiu osiągniesz.
To właśnie nasze przekonania i percepcja decydują o życio-
wych wyborach i ostatecznych rezultatach.

Jak teraz oceniasz swoje możliwości zawodowe?

Ile Twoim zdaniem możesz zarobić w ciągu roku?

Jakie są Twoje typowe, automatyczne wybory finansowe?

Czy uważasz, że Twoje zarobki powinny być na poziomie 2

czy 5 tysięcy złotych miesięcznie? A może oceniasz swoje
możliwości na 10 lub 20 tysięcy w skali miesiąca?

Ile w Twoim głębokim wyobrażeniu i przekonaniu jesteś

wart/warta? 4
To głównie odpowiedzi na te pytania, a nie tak zwane okolicz-
ności, determinują Twoje zarobki.

Jak powiedział Henry Ford: „Jeśli uważasz, że możesz, to masz

rację. Jeśli uważasz, że nie możesz, to też masz rację”. Ford nie
mówi, czy będzie łatwo, szybko i przyjemnie. Mówi tylko, że to
Twoje przekonania decydują o Twoich osiągnięciach.

Tak więc pierwszym krokiem na drodze do maksymalizacji

Twoich zarobków jest podjęcie decyzji, że zwiększasz swoje
dochody. Ja na ogół planowałem podwojenie swoich zarob-
ków co rok lub dwa lata – i to samo gorąco polecam Tobie.

Drugi krok to podjęcie decyzji, że niezależnie od tego, jak

trudne to będzie, niewygodne (emocjonalnie lub mentalnie) i
skomplikowane, dopniesz swego!

Zatrzymajmy się teraz na ośmiu najczęściej

spotykanych powodach, przez które NIE
zarabiasz więcej.

1. Nie masz celów i planu.

2. Nie rozwijasz się.
3. Odpuszczasz okazje, bo nie wierzysz w siebie.
4. Obawiasz się niepowodzenia.
5. Nie pracujesz produktywnie.
6. Nie poszerzasz kręgu znajomych.
7. Unikasz zmian.
8. Nie podejmujesz każdego dnia maksymalnego wysiłku

5
Przeczytaj i przeanalizuj tę listę uważnie i sprawdź, co Ciebie
powstrzymuje od zarabiania więcej.

Mnóstwo pieniędzy może pojawić się w naszym budżecie

dzięki dyscyplinie i racjonalnym decyzjom finansowym.

Trzy zasady skutecznego oszczędzania

Z technicznego punktu widzenia oszczędzanie jest bardzo

proste. Każdego dnia, tygodnia lub miesiąca, odkładasz jakąś
część Twoich pieniędzy, np. na konto oszczędnościowe lub
do przezroczystego słoja, aby łatwo można było obserwować
przyrost zaoszczędzonych środków. Zupełnie inaczej jest z
oszczędzaniem z mentalnego i emocjonalnego punktu wi-
dzenia. Zauważ, że nasz świat jest napędzany wydawaniem
pieniędzy i gwałtownym zadłużaniem się. Wszystkie media,
reklamy i niemal cały Internet są pełne komunikatów nakła-
niających do wydawania i konsumowania.

W ten sposób stajemy się uzależnieni od natychmiastowej

gratyfikacji, czyli błyskawicznego dostawania rzeczy, których
bardzo pożądamy.

Tymczasem oszczędzanie wymaga całkowicie innego sposobu

myślenia i wyrobienia nowych nawyków. Oszczędzanie opiera
się na samodyscyplinie i umiejętności odraczania gratyfikacji,
czyli odkładania przyjemności na później.

Jeśli chcesz oszczędzać, musisz zacząć od dokładnej analizy

swojego stylu życia. Pomoże Ci w tym praca z budżetem.

Więcej pieniędzy, czasami dużo więcej pieniędzy, można mieć

dzięki oszczędzaniu. Oto trzy ważne zasady oszczędzania. 6
• Oszczędzaj razem ze spłatą każdej raty kredytu w stosunku
80/20. Jest to rewelacyjny sposób na budowanie kapitału
zapasowego również wtedy, gdy bierzesz kredyt. Jeśli mo-
żesz przeznaczyć 100 złotych na miesięczne raty, weź taki
kredyt, by rata nie przekroczyła 80 złotych. Resztę, 20 zło-
tych, wpłacaj na konto oszczędnościowe.
• Planuj oszczędzanie z szerszej perspektywy – najlepiej jako
część budżetu osobistego (domowego). Oszczędzanie jest
znacznie efektywniejsze i prostsze, kiedy wynika jasno z ca-
łego Twojego planu finansowego zawartego w budżecie.
• Nie masz jeszcze celu finansowego swojego życia? Oszczę-
dzaj “dla sportu”, dla wyrobienia nawyku. Ten nawyk przy-
niesie Ci fortunę!

Jak mieć więcej pieniędzy dzięki sprawniejsze-

mu zarządzaniu długami?

Moja edukacja w szkole i na uniwersytetach była skupiona na

przedmiotach humanistycznych: studiowałem literaturę, kino
i jedyne, co mnie naprawdę interesowało w życiu, to różne
przejawy twórczości artystycznej. Moi rodzice, którzy dorobili
się pokaźnego majątku, uważali, że poświęcanie uwagi pie-
niądzom nie jest dobrym pomysłem, bo jest tyle ważniejszych
spraw, jak chociażby wykształcenie. Sami nie mieli wyższego
wykształcenia, więc uważali, że kluczem do prawdziwego suk-
cesu w życiu jest edukacja na dobrej wyższej uczelni.

I tak oto, wchodząc w poważne dorosłe życie, uzbrojony w dy-

plom UJ, zacząłem robić szybką karierę w międzynarodowych
korporacjach w Warszawie. I w spektakularny sposób popa-
dłem w długi. Na szczęście nie obarczałem za to winą rodzi- 7
ców, humanistycznego wykształcenia, banków czy wszech-
obecnego marketingu.

Kluczem do sukcesu jest wzięcie pełnej odpowiedzialności za

to, co się dzieje w naszym życiu, nawet jeśli w głębi duszy czu-
jemy, że nie wszystkie porażki są do końca naszą winą.

To nie ma znaczenia, bowiem tylko pełna odpowiedzialność

pozwala nam na rozwinięcie skrzydeł. W przeciwnym razie zo-
stajemy w miejscu, w poczuciu niesprawiedliwości (czy czegoś
w tym rodzaju), i rozwijamy z czasem, w różnym stopniu “natę-
żenia”, mentalność ofiary.

Jeśli masz długi, to zamiast się martwić i zadręczać, wykorzy-

staj tę sytuację jako cenną lekcję. Fakty są takie, że jedynym
sposobem, byśmy mogli się rozwijać są życiowe wyzwania,
trudności i problemy.

Dla mnie tarapaty finansowe były, jak się szybko okazało,

świetną okazją do intensywnej edukacji finansowej. Kiedy
zacząłem się uczyć o pieniądzach, odkryłem, że znajomość
samej inżynierii finansowej nie wystarczy do osiągnięcia suk-
cesu. Potrzebna jest także (a może głównie!) umiejętność pla-
nowania, podejmowania decyzji, zorganizowane i skuteczne
działanie, oraz inteligencja emocjonalna.

Jeśli chcesz uporać się z długami potrzebujesz dwóch rzeczy:

• odpowiedniego nastawienia
• dobrego planu i jego realizacji (przygotowaliśmy dla
Ciebie wygodny szablon do zarządzania długami).

Możesz wykorzystać ten szablon, jeśli chcesz skupić się głów-

nie na Twoich zobowiązaniach finansowych, jakkolwiek naj-
skuteczniejszą metodą zarządzania długami jest traktowanie 8
ich jako części całego budżetu i planu finansowego.

Pamiętaj: działanie eliminuje strach. A więc do dzieła!

Jak mieć więcej pieniędzy dzięki nowocze-

snym narzędziom i budżetowaniu?

Jak dokonać więcej, działać szybciej i efektywniej, w finansach

osobistych?

Używanie nowoczesnych narzędzi w finansach osobistych jest

czymś absolutnie niezbędnym i powinno być naturalnym ele-
mentem każdego budżetu domowego i każdej decyzji finan-
sowej. Nowe technologie nie mogą jednak zwalniać nas z obo-
wiązku osobistej odpowiedzialności za decyzje finansowe.

Warto w dalszym ciągu inwestować czas w zdolność liczenia w

pamięci czy szacowania na podstawie Reguły 70/72. Warto też
nieustannie pracować nad umiejętnością komunikacji, nego-
cjowania czy generalnie dbać o odpowiednie nawyki, wzorce
myślenia i finansową wyobraźnię.

Pierwszą ważną aplikacją, którą każdy powinien mieć w za-

sięgu ręki (lub – jeśli wolisz – w zasięgu telefonu), jest wszech-
stronny kalkulator finansowy. Ja używam głównie tego dar-
mowego kalkulatora na urządzenia mobilne. Ma mnóstwo
użytecznych wariantów, m.in. do obliczenia operacji z procen-
tem składanym, podatków, kosztów używania pożyczek, kart
kredytowych, wartości stóp procentowych i wielu innych opcji
finansowych.

Kolejnym użytecznym narzędziem jest Excel i Arkusze Google.

To doskonałe aplikacje do każdego nietypowego budżetu czy
specjalnego projektu, który realizujemy. Bez względu na to czy 9
istnieją bardziej zaawansowane aplikacje, jedną z tych dwóch
powinniśmy znać na wylot!

Najbardziej zaawansowane są obecnie aplikacje, które możesz

ściągnąć na swój telefon (i na ogół używać także na laptopie
czy PC). Osobiście polecałbym YNAB, jakkolwiek zdaje sobie
sprawę, że mamy często bardzo różne potrzeby i przechodzi-
my przez najprzeróżniejsze etapy w życiu, zatem decyzję po-
zostawiam Tobie. Przeczytaj ten artykuł, ściągnij kilka aplikacji,
wypróbuj przez dzień lub dwa i wybierz tę najlepiej spełniają-
cą Twoje potrzeby i oczekiwania.

Typowa, dobra aplikacja do zarządzania finansami osobistymi

zawiera wiele użytecznych funkcji. A oto moje priorytety:

• wizualizacja danych – wystarczy szybki rzut oka i wiesz

wszystko o swoich finansach;
• przypominacze (notyfikacje) – będziesz pamiętać o każdej
istotnej płatności, nie przekroczysz budżetu i szybko spraw-
dzisz, czy nie jesteś pod kreską;
• integracja z kontami i kartami – dzięki tej funkcjonalności
większość pracy z finansami odbywa się automatycznie.

Korzystanie z nowoczesnych narzędzi jest całkowicie niezbęd-

ne w finansach w XXI wieku.

Im większe ryzyko, które jesteś w stanie zaakceptować, tym

większa wprawa w zarządzaniu nim i większy potencjalny
zysk. Myślę, że pomocna będzie lektura dwóch artykułów na
ten temat. Pierwszy jest tutaj, a drugi tutaj. Jeśli znasz angiel-
ski, polecam także lekturę mojego tekstu zatytułowanego The
12 Golden Rules Of Investment.

Inwestowanie to najbardziej zaawansowana część zarządzania

finansami osobistymi, dlatego tak ważne jest przygotowanie 10
do inwestowania we właściwy sposób.

Najważniejsza jest praktyka. Dlatego polecam dwie aplika-

cje, które możesz ściągnąć na swój telefon. Po prostych proce-
durach założenia kont zaczynasz profesjonalne inwestowanie.
Zobaczysz, jak sie z tym czujesz, dowiesz się ile i czego musisz
się nauczyć, i jakie są reguły inwestowania.

Oto aplikacje do zainstalowania na Twoim

smartfonie:

ETFmatic

Degiro

Więcej artykułów na temat narzędzi inwesty-

cyjnych i zasad inwestowania:

5 aplikacji pomagających w zarabianiu na GPW

eMakler mobilny – aplikacja mBanku

Aplikacje do prostego inwestowania nadchodzą

11
Budżetowanie nie należy, w przekonaniu większości z nas do
zbyt ekscytujących zajęć.

To jednak zupełny nonsens!

Budżetowanie jest bardzo kreatywnym procesem.

Jest też niesłychanie przydatne, jest początkiem i fundamen-

tem każdego sukcesu finansowego, a mimo wszystko niewie-
lu z nas tak na serio prowadzi budżet domowy.

To dlatego tak mało osób osiągnęło niezależność finansową.

Budżet jest rodzajem “papierka lakmusowego.”

Czy jesteś w stanie poświęcać regularnie czas, by prowadzić

spis wydatków, planować finanse i kontrolować przepływy?
Czy uważasz, że bez tego też dasz sobie radę z finansami?

Podam Ci dwa przykłady, które – mam nadzieję – pomogą Ci

zrozumieć istotę budżetowania.

• Czy wyobrażasz sobie jazdę samochodem bez prędkościo-

mierza, wskaźnika zużycia paliwa, oleju, pomiaru tempera-
tury czy poziomu ciśnienia w oponach? Tablica rozdzielcza
w samochodzie jest jak centrum dowodzenia, w którym
decyzje podejmujesz w oparciu o dokładne dane. Tak samo
jest z budżetem, który powinien być takim właśnie regular-
nie używanym centrum dowodzenia ze wszystkimi kluczo-
wymi danymi umożliwiającymi podejmowania codziennych
decyzji finansowych.
• Jeśli chcesz wziąć udział w maratonie lub osiągnąć jakiś
inny cel, typu zrzucić zbędne kilogramy czy zbudować
masę mięśniową, musisz polegać na dokładnych danych. Ja 12
 używam aplikacji sportowych w mojej komórce, które m. in.
pokazują dystans, jaki przebiegłem, lub przemaszerowałem,
wraz z czasem czy prędkością.

Do tego dochodzą inne ważne sprawy typu dieta, kalorie,

odpoczynek, regeneracja itp. Jak to zgrabnie ujął wybitny
znawca zarządzania Peter Drucker, jeśli nie możesz czegoś
zmierzyć, to nie możesz tym zarządzać. Podobne, skrupulat-
ne, metodyczne i kreatywne podejście musisz mieć do Twoich
finansów.

Zanurz się na godzinę tygodniowo, a może i znacznie dłużej, w

Twoje wydatki, paragony, wyciągi bankowe, odsetki od kredy-
tów, i każdy inny dokument, który ma związek z Twoimi finan-
sami.

Budżet powinien być co najmniej roczny. W ten sposób masz

odpowiednią perspektywę i możesz zamieścić w nim znacznie
więcej danych niż w ciągu miesiąca. Widzisz też wyraźnie, że
każdy miesiąc ma inną strukturę wydatków, a czasami także
wpływów (inaczej nasze finanse wyglądają w Boże Narodze-
nie, wakacje, w okolicach ważnych rocznic, bonusów itp.).

Przygotowałem dla Ciebie specjalny, wygodny szablon do spo-

rządzania budżetu domowego. Znajdziesz go tutaj.

Pamiętaj o kilku innych ważnych kwestiach:

• Nie używaj zbyt ogólnych kategorii, typu jedzenie czy ubra-
nia. Spisuj każdy wydatek w odpowiedniej kategorii.
• Bądź uczciwy wobec siebie! Nie udawaj, nie ukrywaj, nie
lekceważ, nie pomijaj niczego!

Jeśli robisz budżet po raz pierwszy, przygotuj się, że może to

zająć wiele godzin. Potem będzie już znacznie łatwiej i szyb-
13
ciej, jednak przygotowanie budżetu na początku bywa czaso-
chłonne! Pamiętaj, że to się jednak po stokroć opłaci!

Kiedy Twój budżet jest gotowy, jakie wnioski się nasuwają?

Masz deficyt? Nadwyżkę? A może zarobki i wydatki idealnie
się balansują? Jakie decyzje teraz podejmiesz? Będą cięcia?
Trzeba więcej zarabiać? Więcej oszczędzać?

Jak mieć więcej pieniędzy dzięki właściwym

sposobom myślenia i perspektywie

Dlaczego Twoja wartość netto jest ważna i jak ją obliczyć?

Istnieje wiele sposobów na mierzenie osobistego bogactwa, a

te najbardziej popularne są na ogół zupełnie bezużyteczne.

Większość z nas uważa, że im więcej posiadamy, tym jeste-

śmy bogatsi. Przy czym to posiadanie powinno być widoczne
– zwłaszcza dla innych. W praktyce oznacza to, że mylimy dwa
parametry finansowe:

• Jestem bogaty.
• Wyglądam na bogatego.

Dlatego mamy tak wiele kłopotów z długami, życiem na po-

kaz i konsumpcją na pokaz – teraz dodatkowo stymulowaną
przez media społecznościowe z ich kultem wywierania wraże-
nia na innych.

Jest jednak jedno fantastyczne narzędzie, które umożliwia

nam mierzenie naszego bogactwa zgodnie z zasadami zdro-
wia finansowego i regułami skutecznego zarządzania finansa-
mi osobistymi. To narzędzie to Twoja wartość netto.

14
Wartość netto to Twoje aktywa minus Twoje zobowiązania.
Co to są aktywa? To rzeczy, które posiadasz, i które mają real-
ną wartość, jeśli zechcesz je spieniężyć, np. dom, samochód,
działka, biżuteria, akcje, patenty, własność intelektualna itp.

Co to są zobowiązania (pasywa)? To Twoje długi, kredyty, po-

datki i wszystko, co jesteś winien.

Jaki jest najprostszy sposób oszacowania Twojej wartości net-

to? Wyobraź sobie, że musisz sprzedać wszystko, co posiadasz.
Wszystko! Ile pieniędzy by Ci zostało po sprzedaniu całego
majątku i spłaceniu wszystkich długów?

Zanim zabierzesz się za obliczanie Twojej wartości netto, ko-

rzystając z szablonu, który dla Ciebie przygotowaliśmy, pamię-
taj proszę, by obliczać wartość Twojego majątku naprawdę
maksymalnie realistycznie, czyli według obecnych cen rynko-
wych. Zdarza się, że to, co ma dla nas wyjątkową wartość, czę-
sto z uwagi na emocjonalne przywiązanie, dla potencjalnych
nabywców może nie przedstawiać jakiejś szczególnej wartości.

Jakie są dodatkowe korzyści płynące z posługiwania się w ży-

ciu wartością netto? Zaczynasz rozumieć pułapki konsumpcyj-
nego stylu życia i rozwijasz swoją finansową inteligencję.

Jak mieć więcej pieniędzy dzięki zwiększeniu

produktywności?

KPI to akronim od angielskiego określenia Key Performance

Indicators, który bywa tłumaczony na polski jako ‘kluczowe
wskaźniki efektywności’.

Wyobraź sobie, że pracujesz w dziale sprzedaży. Twój roczny cel

to 100 tysięcy złotych. KPI’s będą elementami Twojej pracy, któ- 15
re mają doprowadzić Cię do celu. Oto jak mogą one wyglądać:

• wykonanie 100 telefonów dziennie.

• wysłanie 4 ofert dziennie.
• umówienie 1 spotkania tygodniowo.
• Sfinalizowanie 1 sprzedaży miesięcznie o średniej wartości
10 tysięcy złotych.

To mogą być Twoje wskaźniki efektywności (KPI), czyli jeśli

wykonasz 100 telefonów, wyślesz każdego dnia 4 oferty i od-
będziesz co najmniej jedno spotkanie z klientem, i sfinalizu-
jesz jedną sprzedaż miesięcznie, to jesteś na dobrej drodze do
osiągnięcia rocznego celu sprzedażowego.

W jaki sposób możesz wykorzystać tę ideę w finansach

osobistych?

Twoje KPIs to mogą być regularne, dzienne i tygodniowe

oszczędności, które masz zrealizować aby osiągnąć zaplano-
wany cel finansowy.

To mogą być także dodatkowe pieniądze, jakie masz miesięcz-

nie zarobić lub zwrot z inwestycji, jaki musisz w tym kwartale
osiągnąć.

Wykorzystaj kryzys i niepowodzenia, aby inten-

sywnie się rozwijać.

Na przełomie 2019 i 2020 roku na świat spadło poważne wy-

zwanie: pandemia koronawirusa. W grudniu 2019 roku wyda-
wało się, że jest to tylko lokalny chiński problem, ale już w mar-
cu 2020 roku większość krajów na świecie zaczęła ogłaszać
zamknięcie biznesów, szkół, instytucji publicznych i kultural-
nych, by zapobiec rozprzestrzenianiu się wirusa. 16
W czerwcu 2021 roku, mimo że większość restrykcji została już
zniesiona, trudno ciągle mówić o pełnej swobodzie podróżowa-
nia, pracy w biurze – jeśli ktoś ją lubi i ceni – czy swobodzie pro-
wadzenia działalności gospodarczej w niektórych branżach.

Te ograniczenia wpędziły globalną ekonomię w poważne

tarapaty.

Jeśli planujesz swoje finanse i biznes to żaden kryzys, nawet

tak nieoczekiwany jak ten wywołany koronawirusem, nie bę-
dzie dla Ciebie zaskoczeniem. Przygotowanie na kryzys jest
bowiem zawsze istotną częścią każdego planu.

Jeśli jednak nie planujesz jeszcze swojego życia i finansów to wy-

korzystaj ten czas, by zacząć to robić profesjonalnie i regularnie.

I przygotuj się już teraz na kolejny kryzys! Oto lista 12 spo-

sobów na obecny kryzys.
• Planuj. Zawsze planuj! Jak mawiał generał Eisenhower: Pla-
ny są niczym, ale planowanie jest wszystkim.
• Negocjuj (umowy, ceny, warunki współpracy etc). Rozwijaj
umiejętności komunikacyjne.
• Poszukaj oszczędności, tnij koszty.
• Znajdź nowe rynki i nowych klientów. Znajdź nową pracę,
wymyśl się na nowo.
• Wykorzystaj narzędzia online.
• Bądź elastyczny cenowo. Testuj. Eksperymentuj.
• Myśl pozytywnie; unikaj za wszelką cenę narzekania, rozpa-
miętywania i tkwienia w negatywnych emocjach.
• Używaj procedur (na sytuacje awaryjne, kryzysowe).
• Bądź produktywny/produktywna dzięki odpowiedniemu
porządkowi i rytmowi dnia.
• Znajdź podobnie myślących partnerów.
• Pamiętaj, że kryzys to zupełnie naturalna i normalna rzecz! 17
• Przygotuj się na kolejny kryzys.

I pamiętaj, że na ogół to, co się wydarzy w Twoim życiu w

znacznym stopniu zależy od Ciebie, a nie do kryzysu czy pro-
sperity. Jak powiedział Henry Ford: “Jeśli myślisz, że możesz,
masz rację. Jeśli myślisz, że nie możesz, też masz rację”.

Optymalizuj podatki

Podatki są ważne. Ale nie tylko dlatego, że trzeba je płacić. Są

również ważne, bowiem kiedy zrozumiesz, jak działają podatki,
będziesz się orientował znacznie lepiej w całym systemie fi-
nansowym!

Znając system podatkowy będziesz podejmował znacznie lep-

sze decyzje finansowe.

Co to jest podatek?

Podatek to obowiązkowa składka, którą należy wpłacić do

kasy państwowej. Podatki dotyczą wszystkich, zarówno pra-
cowników, jak i właścicieli biznesów. Ogólnie rzecz biorąc,
celem podatków jest finansowanie różnego rodzaju wydatków
publicznych, takich jak szkoły, szpitale, instytucje kulturalne,
inicjatywy społeczne, czy obrona państwa.

Istnieją dwa rodzaje podatków – bezpośrednie i pośrednie. Oto

kilka najbardziej znanych przykładów:

Podatki bezpośrednie
• podatek dochodowy, pobierany od osób fizycznych (PIT),
• podatek dochodowy od osób prawnych (CIT),
• podatek od nieruchomości,
18
• podatek rolny,
• podatek od czynności cywilnoprawnych,
• podatek od darowizn i spadków,
• podatek od środków transportowych

… i wiele innych. Tutaj znajdziesz opracowanie na temat po-

datków.

Podatki pośrednie
• podatek od towarów i usług (VAT),
• podatek od gier,
• podatek akcyzowy.

Istnieją dwa główne sposoby naliczania podatku – podatek

progresywny i podatek liniowy. Podatek progresywny zależy
od poziomu dochodów osób fizycznych. Im wyższy dochód,
tym większy procent podatku.

Podatek liniowy jest zawsze taki sam dla wszystkich niezależ-

nie od osiąganego dochodu.

W Polsce mamy dwa progi podatkowe:

• pierwszy próg to 18% dla osób, których roczne zarobki wy-

noszą mniej niż 85 528 zł
• drugi próg to 32% dla tych, których roczne dochody prze-
kraczają 85 528 zł.

Istotna jest też kwota wolna od podatku. Zależy ona od tego,

ile dochodu łącznie udało nam się uzyskać w ciągu roku ka-
lendarzowego.

Kwota wolna od podatku w 2021 roku w Polsce wynosi 8 000 zł.

Zarabiający poniżej tej kwoty otrzymają zwrot podatku wpła-

conego przez pracodawcę. 19
Z kolei powyżej zarobków w wysokości 127 000 zł. rocznie nie
przysługuje kwota wolna od podatku.

Odmienne progi podatkowe istnieją w Wielkiej Brytanii, w

zależności od kraju, w którym mieszkasz. Tak więc w Anglii,
Walii i Irlandii mamy trzy progi podatku dochodowego – próg
podstawowy 20%, wyższy 40% i dodatkowy próg 45%. Jeśli
mieszkasz w Szkocji, istnieje pięć progów podatku dochodo-
wego – 19%, 20%, 21%, 41% oraz 46%.

Oto jak wyglądają kwoty dochodu dla poszczególnych progów

w Wielkiej Brytanii – poza Szkocją:
• 0 proc. kwota wolna od podatku – £12 500
• 20 proc. £12 500 – £50 000
• 40 proc. £50 001 – £150 000
• 45 proc. powyżej £150 000

W Szkocji zaś progi podatkowe kształtują się następująco:

• 0 proc. – kwota wolna od podatku – £12 500
• 19 proc. £12,501 – £14,549
• 20 proc. £14,550 – £24,944
• 21 proc. £24,945 – £43,430
• 41 proc. £43,431 – £150,000
• 46 proc. powyżej £150 000

Oba systemy podatkowe, liniowy i progresywny, mają zale-

ty i wady. Od dziesięcioleci trwa dość gorąca debata na temat
tego który system jest skuteczniejszy i bardziej sprawiedliwy.
Jeśli chcesz zgłębić ten temat, przeczytaj ten artykuł.

Pamiętaj o terminach składania deklaracji podatkowych!

Jest to niesłychanie ważna sprawa w rozliczaniu podatków.

W Wielkiej Brytanii rok podatkowy trwa od 6 kwietnia do 5 20

kwietnia następnego. Więcej na ten temat możesz przeczytać
tutaj.

W Polsce okres podatkowy jest tożsamy z rokiem kalendarzo-

wym dla osób fizycznych. Osoby prawne mają wybór. Może to
być także rok kalendarzowy, chyba że podatnik wybierze inny
okres w umowie spółki Tutaj przeczytasz więcej o rozlicze-
niach w Polsce.

Więcej użytecznych artykułów i linków

Polska:

Kalkulator PIT

Kalkulatory podatkowe

Portal podatkowy

Wielka Brytania:

Kalkulator Podatkowy w UK

Podatki w Anglii. Tłumaczymy krok po kroku [PORADNIK]

Kluczowe informacje na temat brytyjskiego systemu podatko-

wego

Co możesz zrobić zgodnie z literą prawa, aby

płacić niższe podatki?
21
Zanim omówimy siedem przykładów ulg podatkowych, za-
cznijmy od dwóch fundamentalnych kroków, które każdy po-
winien wziąć pod uwagę, aby korzystnie rozliczać podatki.

Krok 1.
Planuj finanse i regularnie budżetuj. W ten sposób całkiem
łatwo przewidzisz potencjalne warianty wydarzeń i będziesz
wiedział, jak się na nie przygotować. Jeśli już dzisiaj przewidu-
jesz, że możesz za rok zapłacić wyższy podatek, np. z powodu
rentownych inwestycji czy spodziewanej podwyżki w pracy,
masz teraz dużą swobodę, by podjąć odpowiednie działania.

Może czas na remont? Albo na darowiznę dla najbliższych od-

kładaną latami czy wydatek na edukację?

Planowanie rozwija wyobraźnię finansową.

Krok 2.
Zawsze sprawdzaj aktualne prawo podatkowe! Edukuj się
regularnie w zakresie finansów. Przykłady optymalizacji po-
datkowej w tej części artykułu są aktualne dla okresu 2021.
Jednak prawo często się zmienia, ewoluuje, tak więc zawsze
przed podjęciem jakiejkolwiek decyzji zaglądaj do aktualnych
informacji.

W przypadku podatków mogą to być po prostu strony rządo-

we czy blog znanej firmy księgowej.

A oto 7 prostych i bardzo skutecznych sposobów na pła-

cenie mniejszych podatków. Już pewnie zauważyłeś/-aś, że
podatki to temat niesłychanie obszerny. Każdy punkt jest pod-
linkowany do artykułu, który pomoże Ci zgłębić interesujący
Cię aspekt podatkowy.

Wykorzystaj kwotę wolną od podatku

22
Korzystaj z ulg podatkowych

Odłóż środki na rachunek IKZE

Nie płać podatku przed 26 rokiem życia

Sprawdź, czy nie lepiej rozliczać się z małżonkiem

Wynajmij mieszkanie

Załóż firmę – im więcej ktoś zarabia, tym bardziej opłaca mu

się założyć firmę

Znaj różnicę między uchylaniem się od płacenia podatków a

optymalizacją podatkową, czyli unikaniem płacenia nadmier-
nych podatków.

Zarabiaj więcej, pracując na etacie

Niezależnie od tego czy jesteś przedsiębiorcą, czy pracujesz na

etacie, musisz porządnie wykonywać swoją pracę.

Wiem, brzmi banalnie, ale warto sobie od czasu do czasu

uzmysłowić kilka prostych prawd życiowych.
Z samego faktu, że nazwiesz się inwestorem lub biznesme-
nem czy z samego tylko odkrycia, że etat to wyścig szczurów
a biznes i inwestowanie wiodą do niezależności finansowej,
niekoniecznie jeszcze wynikają jakieś efekty.

Krótko mówiąc, przez rozsądne działania możesz osiągnąć

wolność finansową, pracując na etacie, zaś źle zarządzane
projekty biznesowe i inwestycyjne doprowadzą Cię tylko do
długów i frustracji.
23
Są takie profesje, np. nauczyciele, artyści, naukowcy czy pisa-
rze, które na ogół wymagają pracy na stałe w jakiejś instytucji
lub przez samozatrudnienia, co w praktyce jest tym samym
modelem pracy.

Nie każdy powinien przecież zakładać biznes i inwestować.

Potrzebujemy także wspaniałych pracowników. Takie są fakty.
Pracowników różnych szczebli, którzy również mogą osiągnąć
finansową niezależność, albo przynajmniej odłożyć masę pie-
niędzy i wieść życie wolne od codziennych trosk finansowych.

Podzielam oczywiście pogląd Kiyosakiego i innych teoretyków

biznesu, że posiadanie biznesu (czy raczej biznesów) i inwe-
stowanie są najlepszą drogą do wolności finansowej. Ale ob-
serwacja tego, co się dzieje dookoła, pokazuje, że bardzo czę-
sto właściciele małych firm klepią biedę, a pracownicy, którzy
przykładają się i awansują regularnie, całkiem nieźle dają so-
bie radę z finansami.

Niezależnie czy jesteś przedsiębiorcą, czy zatrudnionym na

etacie, obowiązują Cię te same reguły planowania finansowe-
go. Oto kilka najważniejszych:

• budżetowanie przychodów i wydatków

• regularne oszczędzanie i inwestowanie
• świadomy wybór odpowiadającego Twoim celom stylu życia
• bezwzględna realizacja finansowych planów i założeń
(szczególnie jeśli chodzi o konsumpcję i wydatki)
• stała edukacja finansowa i biznesowa
• nieustanne rozwijanie “mięśnia samodyscypliny”

Zacznij od zaplanowania swojego pierwszego miliona (lub po

prostu znacząco większych pieniędzy od tych, które zarabiasz
dotychczas). Tutaj i tutaj masz użyteczne szablony.
24
I jeszcze jedna bardzo istotna kwestia. Warto docenić pracę na
etacie ze względu na uniwersalne umiejętności, jakich możesz
się nauczyć. A później wykorzystać je w Twoim biznesie, jeśli
taki jest Twój plan.

• zarządzanie projektem
• sztuka komunikacji
• zarządzanie zespołem
• terminowość
• systematyczność
• odporność na stres
• odpowiedzialność
• rozwiązywanie problemów
• sprzedaż

Modele teoretyczne, jak ten Kiyosakiego, są dobre, pomocne i

inspirujące. Jednak tzw. prawdziwe życie jest na ogół znacznie
bardziej złożone, dlatego podejmując decyzje o pracy na eta-
cie, biznesie, inwestowaniu i celach finansowych, musisz wziąć
pod uwagę znacznie więcej czynników.

Dlatego dokonuj mądrych wyborów. Odważnych i kreatyw-

nych, ale opartych na racjonalnych przesłankach. Jeśli pracu-
jesz na etacie, spróbuj najpierw “wycisnąć” z niego ile się da,
zanim zaczniesz pracę na własny rachunek.

25
Zawsze chciałem wiedzieć, dlaczego niektórzy ludzie zarabiają
dużo, a inni popadają w długi i na ogół klepią biedę.

Jak to jest: czy rzeczywiście mamy kontrolę nad naszymi ma-

terialnymi warunkami? A może jednak decydujący jest wpływ
okoliczności zewnętrznych?

Całkiem możliwe, że nasz los jest raczej wypadkową obu tych

czynników. Jednak w 100% powinniśmy się skoncentrować
na tym, nad czym mamy kontrolę, czyli na decyzjach i działa-
niach.

Czy możemy zatem mieć decydujący wpływ na nasze prze-

znaczenie? Czy powinniśmy ufać guru samorozwoju przeko-
nującym, że wszystko jest możliwe, i że “the sky’s the limit”?

Jakiś czas temu postanowiłem to sprawdzić. W moim pry-

watnym badaniu udział wzięli przyjaciele i znajomi.

Wśród nich byli zarówno ci, którzy zarabiają dużo pieniędzy,

jak i ci, którzy zawsze mają jakiś finansowy problem. Przyj-
rzałem się bliżej ich życiu, zadałem kilka pytań o ich cele, wy-
kształcenie, przekonania na temat sukcesu, pracy i pieniędzy
oraz tego, jak postrzegają samych siebie.

I oto, czego się dowiedziałem. Jest prawie pewne, że nasza sy-

tuacja finansowa nie zależy zbytnio od formalnego wykształ-
cenia. Nie zależy również od jakiegoś konkretnego zawodu,
który wykonujemy.

Jest za to wynikową dwóch czynników:

1. poziomu naszej wiedzy finansowej i tego, jakie mamy prze-

konania na temat pieniędzy; 26
2. pomysłu na życie, tego jaki mamy cel i plan oraz jak po-
strzegamy samych siebie.

Jeśli chcesz być finansowo wolny, musisz rozwinąć wyso-

ki poziom umiejętności właśnie w tych dwóch obszarach
swojego życia.

Po pierwsze musisz nauczyć się solidnie finansów, zrozu-

mieć, jak działają i jak możesz zastosować tę wiedzę w swoim
życiu.

Po drugie powinieneś/powinnaś stworzyć dokładny plan

Twojego życia: tego, kim chcesz być, co i w jaki sposób chcesz
osiągnąć. Musisz też nabrać wewnętrznego przekonania, że
możesz zrealizować swoje cele, że Twoje życie ma głęboki sens
i warto nieustannie się starać. Musisz nabrać wielkiego apety-
tu na osiąganie długofalowych celów.

Na podstawie kombinacji tych dwóch elementów wyróżniamy

cztery typy ludzi.

Zacznijmy od typu 4.
To ktoś o niewielkiej znajomości finansów i braku pomysłu na
siebie. Tacy ludzie zawsze znajdują się w prawdziwych tarapa- 27
tach, ponieważ nie tylko nie wiedzą nic o naturze pieniądza,
ale też nie mają pojęcia, co chcą robić w swoim życiu.

Typ 3
To ktoś, kto z racji wysokiego poziomu wiedzy finansowej jest
w stanie wygenerować nawet duże pieniądze i to dość szyb-
ko, a następnie równie szybko je roztrwonić z powodu braku
celów życiowych. Jeśli nie masz jasno sprecyzowanych celów,
pieniądze (używając języka potocznego) nie będą się Ciebie
„trzymały”.

Typ 2
Ma bardzo solidny plan i cele życiowe. To osoba, która nie ma
jeszcze żadnej wiedzy o naturze pieniądza, ale wkrótce dojdzie
do wniosku, że powinna nauczyć się solidnie finansów, aby
osiągnąć swoje cele.

Typ 1
To ktoś z dużą wiedzą finansową i wysokim poziomem samo-
oceny oraz dokładnym pomysłem na siebie. Ktoś taki nie tylko
umie zarabiać, ale też potrafi chronić swoje bogactwo, po-
mnażać je, a następnie przekazać swoje dziedzictwo następ-
nym pokoleniom.

A jakim typem Ty jesteś?

Poświęć teraz trochę czasu, aby się tego dowiedzieć!

Dlaczego jesteś tam, gdzie jesteś, w swoim życiu?

Co się stało (lub co się NIE wydarzyło) w Twoim życiu, że je-
steś tu, gdzie jesteś?
Czy jesteś zadowolony z tego, co właśnie odkryłeś/odkryłaś?
Jeśli chciałbyś/chciałabyś zmienić coś istotnego w swoim
życiu i finansach, jaki byłby Twój pierwszy krok, aby to osią-
gnąć? Jakie byłyby dwa kolejne kroki?
28
To ćwiczenie jest jednym z najłatwiejszych i najbardziej
znaczących, jakie możesz wykonać, aby szybko zrozumieć,
co jest przyczyną Twojej obecnej sytuacji finansowej. To
naprawdę dobry punkt wyjścia do dalszych działań.

Zapewne zdajesz sobie sprawę z tego, jak ważne jest postrze-

ganie siebie, a zwłaszcza swoich przekonań na temat tego, na
co Cię stać, i na co w życiu zasługujesz.

Mówiliśmy już o ośmiu najczęściej spotykanych powodach,

przez które NIE ZARABIASZ więcej. Są one, w gruncie rzeczy,
opisem typu 4 z naszego dzisiejszego ćwiczenia.

Niektóre z tych powodów warto przypomnieć.

Nie zarabiamy więcej, ponieważ nie mamy celów zawodo-

wych/biznesowych, nie wykorzystujemy okazji z powodu
braku wiary w siebie i nie rozwijamy regularnie sieci kon-
taktów, by poznać ludzi, którzy pomogą nam osiągnąć cele.

Dlatego, zanim zaczniesz wdrażać strategie i taktyki zwiększa-

nia Twoich zarobków, kluczowe jest, abyś rozumiał/rozumiała,
co jest przyczyną Twojej obecnej sytuacji finansowej. A także,
jakie są powody, przez które nie zarabiasz wystarczająco dużo,
i jaki jest Twój pogląd na to, ile jesteś w stanie zarobić, czyli na
ile oceniasz swoje możliwości.

Gdy masz już te lekcje za sobą, nadchodzi czas, abyś po-

znał/poznała sposoby zarabiania dodatkowych pieniędzy.

Najlepszą nauką generowania pieniędzy jest uczenie się

przez działanie. A zatem, nawet jeśli nie masz na razie pew-
nych celów życiowych i nie czujesz się jeszcze dobrze ze swoją
wiedzą o finansach, po prostu zacznij zbierać doświadczenie
przez podjęcie konkretnych działań. 29
Zarabianie pieniędzy polega bowiem na podjęciu szybkiej
decyzji i wytrwałym działaniu. Dlatego najlepszym sposobem
na naukę finansów i zdobycie przydatnych umiejętności jest
uczenie się przez działanie.

Jak powiedział influencer i YouTuber Casey Neistat: „Pomysły

są tanie. Pomysły są łatwe. Pomysły są powszechne. Każdy ma
jakieś pomysły. Pomysły są bardzo przereklamowane. Najważ-
niejsze jest ich wykonanie”.

Jak możesz zarabiać więcej?

• Poproś o podwyżkę!
• Całkiem możliwe, że nie zrobiłeś/zrobiłaś tego dotąd, ponie-
waż już wcześniej zadecydowałeś, że to niemożliwe, praw-
da? Spróbuj!
• Powalcz o awans
• Jeśli nie dostaniesz więcej pieniędzy, możesz dowiedzieć
się, jakie są procedury oraz wymagania, aby przejść na le-
piej płatne stanowisko, i zrobisz to w niedalekiej przyszłości.
• Napisz książkę, wypromuj się i sprzedawaj swoje dzieło online
• Zacznij pisać blog i zarabiać na reklamach i sponsoringu
• Naucz się sprzedawać i podejmij pracę prowizyjną
• Stwórz i sprzedawaj kurs online
• Wynajmij pokój lub mieszkanie. Airbnb to najpopularniejsza
marka w tej branży. Przeczytaj ten artykuł, aby zacząć zara-
biać na wynajmie.
• Pracuj w domu jako specjalista ds. obsługi klienta
Tutaj możesz znaleźć oferty pracy.
• Pracuj w domu jako asystent księgowego
Tutaj jest strona internetowa z ofertami pracy.
• Zostań freelancerem.
• Sprzedawaj na ulicy lub na targu 30
 To idealny sposób na zarobienie pieniędzy, jeśli masz w
domu wiele starych rzeczy. Z czasem możesz dodać do
tego biznesu opcję sprzedaży online, np. przez Allegro.
Działaj zgodnie z prawem – tutaj możesz znaleźć użyteczne
informacje.
• Sprzedawaj w serwisie Allegro i na Facebooku Marketplace
To bardzo szybki i potencjalnie opłacalny sposób na zara-
bianie pieniędzy. Kiedy korzystasz już z Facebooka, znasz tę
platformę i masz pewnie sporo znajomych, a przy okazji na-
leżysz do kilku grup, możesz zacząć sprzedawać z marszu!
• Uruchom sklep internetowy
Przeczytaj artykuł o tym, jak założyć sklep internetowy.
• Zacznij dawać korepetycje
Tu jest dobra lektura o tym, jak zarabiać na korepetycjach.
• Wyprowadzaj psy na spacer
• Wynajmij się jako ...przyjaciel!
• Testuj produkty za gotówkę
• Zarabiaj na recenzowaniu muzyki
• Zarabiaj na płatnych ankietach internetowych
• Zarabiaj przy pomocy smartfona
Oto lista aplikacji, dzięki którym Twój smartfon zacznie na
siebie na zarabiać
• Zareklamuj się na swoim samochodzie
• Zarabiaj na recyklingu
• Zarabiaj na starych książkach
• Załóż konto w YouTube, nagrywaj wideo i zacznij genero-
wać pieniądze z reklam
• Zarabiaj na zmianie konta bankowego
Na tej stronie znajdziesz aktualne oferty.
• Inwestuj – ale tylko te środki, które jesteś gotowy/gotowa
stracić, jeśli inwestycja się nie powiedzie.
• I na koniec jeden z najskuteczniejszych sposobów na wy-
generowanie dodatkowych pieniędzy: budżetuj swoje przy-
chody i wydatki!
31
W zarabianiu chodzi o to, by mieć więcej pieniędzy. Możesz
mieć ich więcej dzięki planowaniu i kontroli swoich finansów!
Budżetowanie i planowanie finansów zawsze przynosi znacz-
ne oszczędności. A kiedy zwiększasz swoje oszczędności, to
także pojawia się więcej pieniędzy w Twojej kieszeni, czyż nie?

Zaplanuj, ile chcesz zarabiać

Po co chcesz zarabiać więcej? Dlaczego potrzebne jest Ci wię-

cej pieniędzy? To ważne pytania, bo pieniądze to zasób, który
zdobywasz, oddając w zamian inne – na przykład bezcenny
czas.

Równie istotne jest jasne określenie, jak dużo chcesz zarabiać.

Słowo „więcej” nie jest zbyt precyzyjne, prawda? Czy chociażby
podwyżka o 100 złotych będzie dla Ciebie satysfakcjonująca?

Nawet jeśli dopiero pracujesz nad odpowiedzią na te wszyst-

kie pytania, koniecznie zapoznaj się z matematyką finansową.
Po co? Bo istnieją czynniki takie jak inflacja, które po prostu
musisz uwzględniać w swoich kalkulacjach: niezależnie od
tego, czy finalnie ustawisz swój próg satysfakcjonujących za-
robków na poziomie 3000 złotych czy 30 000 złotych.

To jest myślę odpowiedni moment, bym przyznał Ci się do

czegoś bardzo ważnego. Niezbyt lubię finanse osobiste! Uwa-
żam je za dość nudne i schematyczne; niezbyt oryginalne,
szczerze mówiąc.

Gdybym mógł wybrać, wolałbym czytać Philipa Dicka i Sta-

nisława Lema (uwielbiam science fiction), słuchać jazzowych
jam sessions w londyńskim pubie lub chodzić do kina, najle-
piej każdego dnia.
32
Dlaczego więc jestem założycielem firmy e-learningowej, któ-
ry organizuje eventy finansowe?

Robię to, bo finanse są bardzo przydatne i ważne.

A także dlatego, że po prostu trochę musiałem zająć się finan-

sami! Przeszedłem przez tak wiele wyzwań, że w końcu posta-
nowiłem dowiedzieć się wszystkiego, co tylko jest możliwe o
pieniądzu.

Lubię natomiast biznes, bowiem jest to nie tylko szansa na

duże pieniądze, ale także niezła zabawa. Prowadzenie biznesu
jest na ogół niesłychanie kreatywnym doświadczeniem.

Ale czy naprawdę musimy kochać to, co robimy?

Nie sądzę. Moim zdaniem to tylko popularny mit. Przede

wszystkim powinniśmy robić to co dobre, właściwe, przyno-
szące korzystne rezultaty i to, co ma sens.

Finanse dotyczą absolutnie wszystkich sfer naszego życia,

więc warto zdobyć wiedzę na temat pieniędzy – szczególnie
jeśli chodzi o możliwości skutecznego zarabiania.

Kiedy pierwszy raz zobaczyłem kalkulator finansowy HP10BII,

to pomyślałem, że matematyka finansowa jest bardzo trud-
na i skomplikowana. Jeśli, tak jak ja, zajmowałeś/zajmowałaś
się głównie dziedzinami humanistycznymi, to wiesz dobrze, o
czym mówię!

A tymczasem, po kilku ćwiczeniach, okazuje się, że matematy-

ka finansowa jest całkiem łatwa.

Co jest naprawdę ważne w finansach? To jak mogą Ci po- 33

móc rozwiązać rzeczywiste życiowe problemy. Przejdźmy
zatem od razu do praktycznego zadania finansowego.

Jeśli 6 lat temu Twoja miesięczna pensja wynosiła 2500 zło-

tych, a inflacja w tym czasie była na poziomie 3,7%, to ile po-
winieneś teraz zarabiać, aby Twoje pieniądze miały taką samą
siłę nabywczą?

A jeśli w 2019 roku inflacja wynosiła 2%, ile powinieneś zarobić

w ciągu roku, aby Twój styl życia pozostał na tym samym po-
ziomie?

Jeśli chcesz bez kłopotów rozwiązywać tego typu zadania, sko-

rzystaj z naszych kursów online o finansach osobistych.

To zadanie pokazuje przy okazji kilka istotnych zagadnień, któ-

re musimy znać:
• wartość pieniądza w czasie,
• siłę nabywczą,
• inflację.

Wartość pieniądza, który teraz posiadasz, nie jest taka sama,

jak będzie w przyszłości (lub była w przeszłości).

Podstawową regułą wartości pieniądza w czasie jest to, że

Twoja jedna złotówka teraz jest warta więcej niż jedna złotów-
ka w przeszłości.

Siła nabywcza to wartość waluty, np. liczba towarów lub

usług, które, możesz nabyć za, powiedzmy, za 100 złotych. Mo-
żesz użyć parametru „siły nabywczej”, aby zrozumieć prawdzi-
wą siłę swoich pieniędzy, szczególnie po uwzględnieniu inflacji
w okresie, który Cię interesuje.

Inflacja, która stale rośnie, pokazuje, jak siła nabywcza Twoich 34

pieniędzy maleje z czasem. Średni poziom cen koszyka wybra-
nych towarów i usług służy do przedstawienia wzrostu ceny w
określonym okresie.

Więcej o inflacji czytaj w tym artykule, a dla bardziej dociekli-

wych jest jeszcze jedna dobra analiza inflacji.

W 2021 roku inflacja w Wielkiej Brytanii zbliża się do 4%. Tak

wysoki współczynnik inflacji jest efektem brexitu i pandemii.

W Polsce inflacja jest jeszcze wyższa i przekroczyła już 6%.

Obudź w sobie ducha przedsiębiorczości

Wiesz już, ile więcej chcesz czy powinieneś/powinnaś zarabiać,

by poziom Twojego życia odpowiadał Twoim wyobrażeniom.
Odpowiedz sobie teraz szczerze na pytanie: czy możesz tyle
zarobić na etacie? Własny biznes daje bez porównania więk-
sze możliwość realizacji planów finansowych i generalnie ży-
ciowych niż etat.

Prowadzenie biznesu wiążę się z innego rodzaju ryzykiem, na-

stawieniem czy sposobem myślenia niż praca na etacie. Jed-
nak warto pójść tą drogą. Jak jednak obudzić w sobie ducha
przedsiębiorczości?

Najlepszym sposobem jest po prostu poznanie i dogłębne zro-

zumienie tego, czym jest biznes i jak działa.

Oto, co należy wziąć pod uwagę przy planowaniu biznesu:

W jakiej branży chcesz działać?

Jaki produkt i/lub usługę zaoferujesz?
35
Jaka jest Twoja grupa docelowa / grupy docelowe?
 Jaki model wybierasz: B2B czy B2C?
Jakie rynki będziesz obsługiwać?
Jak sfinansujesz biznes?
Jaką formę prawną działalności wybierzesz?

Napisz, jaka jest misja Twojego biznesu.

Jakie problemy rozwiązujesz?

Odpowiedz też sobie na pytania, jakie będą w Twoim biz-

nesie:
• struktura,
• kluczowe osoby,
• wielkość zatrudnienia,
• kluczowe działy,
• długofalowa strategia rozwoju,
• potrzeby (braki, silne strony, analiza SWOT),
• plan ich zaspokojenia,
• procedury rozwoju i uczenia się przez organizację.
• Jak będzie wyglądała sprzedaż?

Rozważając różne modele biznesowe, przeanalizuj popular-

ne modele takie jak:
• subskrypcja (Spotify.com),
• portal (Onet.pl),
• pośrednik (Allegro.pl),
• pośrednictwo informacji (Gemius.pl),
• wirtualna społeczność (Facebook.com),
• trzecia strona rynku (PayPal, Home.pl),
• sieć afiliacyjna (Google Adsense),
• model producenta (Levis.com).

Zaproponuj klientom coś, czego jeszcze nie ma lub jest w po-

wijakach. Sprawdź, czy jest zainteresowanie. Zobacz, jakie są
reakcje, opinie, feedback. Zgromadź informacje. Wyciągnij
wnioski. Wprowadź je w życie czy w bardziej dojrzały produkt. 36
Zacznij tak szybko, jak to możliwe. Eksperymentuj często.
Wpisz innowacyjność i rozwój w DNA organizacji. Znajdź
wsparcie w biznesie (mastermind). Zastosuj, lub wymyśl, sku-
teczny system biznesu.

Jak zacząć, gdy nie masz funduszy?

Handel wymienny to najstarszy sposób prowadzenia biznesu.

Barter istniał na długo przed wynalezieniem pieniądza i wciąż
pozostaje potężnym narzędziem biznesowym. To bardzo sku-
teczny sposób na zdobycie tego, czego potrzebujesz, kiedy
niekoniecznie masz na to pieniądze.

Może być przydatny – zwłaszcza jeśli prowadzisz małą firmę i

nie masz jeszcze dużego budżetu marketingowego.

Jak to działa? Powiedzmy, że znasz się na językach obcych.

Pracujesz do późna i bardzo potrzebujesz kogoś, kto odbierze
Twoje dzieci ze szkoły. Masz dobrą przyjaciółkę, której synek
uczęszcza do tej samej klasy co Twoje dzieci. Twoja przyjaciół-
ka wspomniała ostatnio, że jej chłopak powinien poprawić
gramatykę angielską. Możesz więc zaoferować jej pomoc w
zakresie nauki języka w zamian za odebranie dzieci po szkole.

Oto kilka innych prostych przykładów:

Możesz zaoferować miejsce na swoim blogu lub stronie inter-
netowej w zamian za mailing.
Ty piszesz artykuł na czyjąś stronę w zamian za kilka kluczo-
wych dla Ciebie porad z zakresu SEO. Możesz też wziąć udział
w drogim seminarium biznesowym w zamian za dostarczenie
usług fotograficznych czy wideofilmowania.

Istnieją dosłownie dziesiątki sposobów wykorzystania handlu 37

wymiennego w biznesie i życiu codziennym. Musisz tylko do-
strzec (lub stworzyć) takie wartości, za które inni zapłaciliby
lub których wymianą na inne wartości byliby zainteresowani.

Tak przecież działają pieniądze: używamy ich do wymiany

istotnych dla nas wartości.

Osobiście lubię barter. Wartość wszystkich barterów, jakie zro-

biłem w życiu, jest warta co najmniej 500 tysięcy złotych.

Sukces finansowy to wypadkowa znajomości reguł planowa-

nia finansowego i bardzo precyzyjna wiedza o życiowych pla-
nach. To także właściwe nawyki: samodyscyplina, systematycz-
ność i pracowitość.

Zarządzanie finansami jest stosunkowo proste i wymaga sto-

sowania dosłownie kilku reguł, takich jak regularne budżeto-
wanie, oszczędzanie czy długofalowe, systematyczne inwesto-
wanie. Znacznie większym wyzwaniem dla większości z nas
jest natomiast ustalenie dokładnych celów życiowych i rozwi-
nięcie właściwych nawyków.

Z jednej strony, żyjąc w fascynującym świecie XXI wieku,

mamy niespotykane wcześniej, niewiarygodne możliwości
finansowe i biznesowe, z drugiej zaś ten świat niezbyt sprzyja
osiąganiu ambitnych celów. bowiem jest totalnie zdominowa-
ny przez ideologię konsumpcyjną. Dlatego wytrwałej nauce
reguł planowania finansowego i zasad biznesu powinna towa-
rzyszyć równie intensywna troska o nasz system wartości, spo-
sób myślenia i styl życia.

38
Jesteśmy firmą e-learningową, która koncen-
truje się na 4 głównych obszarach:

• Efektywne planowanie finansowe

• Rozwijanie dochodowego biznesu online,
• Zaawansowana samo edukacja, produktywność i sztuka
osiągania celów,
• Skuteczna komunikacja (sprzedaż, negocjacje, perswazja i
wystąpienia publiczne).

Kanały, którymi dostarczamy tę wiedzę, to newslettery, spo-

tkania online, seminaria i warsztaty, kursy online na żywo i
nagrywanie oraz platformy e-learningowe.

Andrzej Mańka
Londyn, 15 listopada 2021

joinus@themankaacademy.com
www.themankaacademy.com
39