SAKARYA ÜNİVERSİTESİ

ADAPAZARI MESLEK YÜKSEKOKULU

ACİL DURUM VE AFET YÖNETİMİ PROGRAMI

DOĞAL AFETLER VE YANGIN

2023-2024 GÜZ DÖNEMİ ÖDEV

DERSİ VEREN:
Öğr.Gör. MUHAMMED FATİH PEKŞEN
KONU: ÜLKEMİZDE MEYDANA GELEN ASRIN FELAKETİ HAKKINDA ARAŞTIRMA

ÖĞRENCİ:
TUĞBA DOĞAN
u222744063

Bu yazının amacı Kahramanmaraş'ta yaşanan depremler ve yaşanan depremin doğurduğu

sonuçlar hakkında bilgi edinmektir. Çalışma kapsamında yaşanılan afetin büyüklüğünden etkilenen
illerden sahada çalışmalar yürüten ekiplerden ve depremlerin insan üzerinde bıraktığı etkilerden
bahsedilmiştir. sonuç olarak büyüklüğü,yıkıcılığı ve diğer teknik özellikleriyle Kahramanmaraş
depremleri dünyada eşi benzeri olmayan bir doğal afet olarak nitelendirilmiştir. kırılan fayların
genişliği itibari ile de bu depremler benzerlerine göre çok geniş bir alanda çok büyük yıkıma
sebebiyet vermiştir. dolayısıyla asrın felaketi sadece cumhuriyet tarihimizin değil coğrafyamızın ve
dünyanın en büyük felaketlerinden biri olarak kayıtlara geçmiştir.
06.02.2023 tarihinde Kahramanmaraş ilinde ilki merkezi Pazarcık ilçesi olan 7.7 büyüklüğünde ve
ikincisi de merkezi Elbistan ilçesi olan 7.6 büyüklüğünde meydana gelen “Asrın Felaketi” olarak
adlandırılan iki deprem, on binlerce vatandaşımızın vefatı ve yaralanmasına sebebiyet vermiş,
milyonlarca vatandaşımızı da etkilemiştir
Aynı gün içerisinde dokuz saat ara ile peş peşe iki depremin olması sadece Kahramanmaraş’ı
değil “Gaziantep, Şanlıurfa, Adıyaman, Malatya, Elâzığ, Diyarbakır, Kilis, Adana ve Hatay” illerini ve
ilçelerini etkileyerek bu yerlerde yaşamlarını sürdüren vatandaşların bir kısmını hayattan koparmış,
bir kısmını da evsiz bırakmıştır. Deprem her ne kadar Kahramanmaraş merkezli olmuş olsa da
yıkımın en çok görüldüğü ve alanını en çok etkilenen il, Hatay olmuştur. Hatay, kadim kültürlere ev
sahipliği yapan farklı din ve kültürlerin harmanlandığı şehirdir.

GİRİŞ
Doğal afetlerden biri olan deprem, can ve mal kaybına sebep olarak toplumsal hayatı derinden
etkilemektedir. Türkiye coğrafyası göz önüne alındığında dört tarafının fay hatlarıyla çevrili olduğu
görülmektedir. Kuzey Anadolu fay hattı, Doğu Anadolu fay hattı ve Batı Anadolu fay hattı olmak
üzere üç fay hattına sahip olan Türkiye, dünden bugüne birçok deprem yaşamıştır.
Suriye sınırında yer alan Hatay, diri fay hatlarına sahip olması hasebiyle depremi yaşamış ve
depremi yaşamaya devam edebilecek bir konumdadır. Kültür ve medeniyetler şehri olan Hatay,
depremden kendini sağlam çıkaramamıştır. Kırk asırlık tarihe mal olan medeniyet izlerine Hatay’ın
her tarafında rastlamak mümkünken bugün gözün alabildiği her yerde enkaz kaldırma çalışması ve
akabinde inşaatlar görülmektedir.
Geniş bir coğrafyada etkili olan ve elli bini aşan insan kaybına sebep olan, yüzlerce insanın ocağını
söndüren, onlarca çocuğu yetim ve öksüz bırakan 6 Şubat depremi, dünyanın herhangi bir yerinde
bu denli geniş alana yayılarak böyle bir etki bırakmadığından asrın felaketi olarak isimlendirilmiştir.
Kahramanmaraş’ta meydana gelen 7.7’lik deprem sonrası depremin seviyesi uluslararası yardım
gerektiren seviye olan 4.seviye olarak belirlendi ve Türkiye’nin tek
Başına üstesinden gelemeyeceği bir deprem olarak ilk gün tüm dünyaya bildirildi. Resmi rakamlara
göre 42 bin civarında yıkılan ya da ağır hasarlı binaya gerek AFAD gerekse diğer STK’lardaki
eğitimli arama kurtarma personeli ile müdahale edildi.
Depremin 10 ili kapsaması ve etkisi dikkate alındığında tüm binalara aynı gün ulaşılması imkânsız
olduğu için ancak 2. ya da 3. gün ulaşılan enkazlar da vardı.

GELİŞME

Yetersizlikler ve bunların doğurduğu sonuçlar doğrulusunda yapılabileceklerin düzeyleri ve

önerileri. Yapılan yardım ilk müdahale süreci durumları.
AFAD bir koordinasyon birimidir. AFAD depremin ilk anından itibaren olayın büyüklüğünün
anlaşılması ile tüm STK’lar ve uluslararası yardım ekiplerini koordine etmektedir (koordinasyonda
sıkıntı olmasına yönelik eleştirileri olayın büyüklüğü, kaynakların yetersizliği ile düşünülmelidir.)
4.İlk andan itibaren Türkiye Afet Müdahale Planı (TAMP) kapsamında illerimizde ve
Başkanlık AFAD merkezinde tüm afet grupları toplanmıştır. TAMP kapsamında
Cumhurbaşkanı yardımcısı başkanlığında koordinasyon faaliyetleri yürütülmüştür.

Depremin gerçekleşmesinden çok kısa bir süre sonra Cumhurbaşkanımız tarafından

depremden etkilenen her bir ile koordinasyonu sağlamak üzere ayrı bir bakanın ve
valinin resmi olarak görevlendirilmiş olması ayrıca ilk defa yapılan önemli bir
koordinasyon faaliyeti olmuştur.
Koordinasyonda aksaklıkların oluşmasında GSM operatörlerinin tamamının
çökmesinin büyük bir etkisi olmuştur. Bu operatörlerin baz istasyonlarının büyük çoğunluğunun
evlerin üzerine kurulması evlerle birlikte bunların da yıkılması ile iletişimi aksatmıştır. Bundan
sonrası için özellikle tüm GSM operatörlerinin baz istosyanları için depremlerde zarar görmeyecek
ve enerjileri kesilmeyecek şekilde bir altyapı kurulması hem enkaz altında kalan kişilerin yardım
istemeleri, hem vatandaşların iletişimi, hem de koordinasyon için önem arz etmektedir.
Yine buna ilaveten alternatif bir iletişim ağının kurulması da ikinci bir alternatif olarak
değerlendirilebilir. Aynı şekilde iyi bir telsiz altyapısı ile tüm ekiplerin iletişim kuracağı
bir telsiz ağıda olmazsa olmazlardandır.
Arama kurtarma faaliyetleri normal şartlarda eğitimli kişiler tarafından yapılması
gereken bir faaliyet iken depremin vurduğu alanın genişliği ve yıkıcı etkisinin yüksek
olması nedeniyle bazı binalarda arama kurtarma eğitimi almış kişiler, bazılarında
emniyet güçleri, bazılarında madenciler, bazılarında STK’ların gönüllü personeli,
bazılarında depremzede yakınları, bazılarında çevre illerden gelen gönüllü
vatandaşlarımız tarafından yapılmak zorunda kalınmıştır.

SONUÇ
Barınma Ve Beslenme-Yardımların Sürdürülebilirlik-Psikolojik Etkileri
Eğitimli arama kurtarma personeli kendi ihtiyaçlarını karşılayabilse de özellikle alana
gelen diğer gönüllülerin ve koordinasyon ekiplerinin dinlenebileceği, temel ihtiyaçlarını
karşılayabileceği yeterli büyüklükte kamp alanlarının (konaklama, tuvalet-duş gibi
ihtiyaçlar, yeme-içme servisleri, çöpler, depo alanları, koordinasyon merkezleri için
büyük alanlara ihtiyaç duyuluyor) mutlaka önceden planlanması ve afet esnasında da
zaman kaybetmeden kurulması önemlilik arz eden bir diğer husus.
Depremler, diğer travmatik olaylardan farklı özellikler göstermektedir. Depremler ansızın meydana
gelmeleri, yıkım, ölüm ve yaralanmalar nedeniyle pek çok ek soruna kaynaklık etmeleri; ayrıca artçı
sarsıntılar nedeniyle kronik etkiler de yaratabilmeleri açısından doğal felaketler içinde özel bir yere
sahiptir. Bu tarz travmatik olayların etkileri bireysel farklılıklara bağlı olarak değişebilmektedir.

Her travmatik olay bireyde benzer tepkilere neden olmadığı gibi, aynı travmatik olayı yaşayanlar da
farklı tepkiler verebilmektedirler. Dolayısıyla Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat 2023 tarihinde
büyük ve yıkıcı depremlerin yaşandığı ülkemizde koruyucu ruh sağlığı hizmetlerinin daha nitelikli
bir duruma getirilebilmesi için depremin bireyler üzerindeki travma düzeyini belirlemek ve nasıl baş
ettiklerini saptamak büyük önem taşımaktadır.
Deprem bölgesine amatör ruhla yardım tırları gönderen çok fazla vatandaşımızın olduğu
bilinmektedir. Ancak birkaç hafta sonra herkes rutinine dönünce ve yardımlar azalınca daha
büyük sıkıntılar olabilir.

Asrın felaketi olarak anılan bu depremin diğer depremlerden farkı sadece aynı gün içerisinde
7’nin üzerinde iki depremin olması değil aynı zamanda binlerce artçı yaşanması ve bunların
yüzlercesinin 4 ve üzeri onlarcasının 5 ve üzeri olmasıdır. Dolayısıyla bu depremin yıkıcı etkisi de o
denli büyük olmuştur. Tüm bunlara rağmen gerek devletin tüm organları gerek STK’lar gerekse
halkımız ilk günden itibaren elinden geleni yaptı ve yapmaya da devam etmektedir. İlk etapta
ortaya çıkan bu duruma nelerin (binaların zemin olarak sıkıntılı yerlerde olması (dere yatağı,
bataklık vb.), kalitesiz malzeme kullanımı, yapılan yapısal değişiklikler (kolon kesimi vb.)) ve kimin
(müteahhitler, belediyeler, yetkili kamu kurumları vb.) sebep olduğuna yoğunlaşmamız
gereksiz bir enerji kaybı olacaktır. Belki bu konular bundan sonra başka afetlerin ortaya
çıkmaması için gereklidir ancak ilk etapta üzerinde çok fazla tartışılmaması gereken konulardır.
Yedi günlük bir arama kurtarma faaliyetinde sahada gördüklerim ve dönünce hızlıca eski
tecrübeleri incelememde derlediğim bu bilgilerin halen arama kurtarma ve enkaz kaldırma
çalışmaları yapanlara, bölgeye çeşitli vesileler ile gidip destek olanlara, bu işin koordinesini
sağlayan kamu kurum ve kuruluşların yetkililerine, bu acıyı yüreğinde hissedip çeşitli
nedenlerle gidemeyen ancak ne yapabilirim diye düşünenlere bir yol haritası olması niyetiyle
yazdım. Umarım hep birlikte bu felaketinde üstesinden en hızlı bir şekilde gelir ve yaralarımızı
sararız. Rabbim tekrar böyle bir afet yaşatmasın bizlere.

KAYNAK:
https://www.researchgate.net/search/publication?
q=6%2B%25C5%259Fubat%2Bdepremi%2Basr%25C4%25B1n%2Bfelaketi&page=2
https://www.researchgate.net/publication/
368645678_Bir_Arama_Kurtarma_Gorevlisi_Gozuyle_Asrin_Felaketi_Kahramanmaras_Depre
mi_Uzerine_Tespitler_ve_Oneriler
https://www.researchgate.net/publication/
375895016_ALTI_SUBAT_2023_KAHRAMANMARAS_DEPREMLERININ_PSIKOLOJIK_ETKILE
RI_VE_BASETME_STRATEJILERI
https://www.researchgate.net/publication/
370481167_6_Subat_2023_Ekinozu_depremi_Mw_76_ile_iliskili_Cardak_Fayi_yuzey_kiriginin_
tektonik_jeomorfolojisi_Tectonic_geomorphology_of_the_Cardak_Fault_surface_rupture_as
sociated_with_the_February_6_2023_Ekino
https://dergipark.org.tr/en/download/article- le/3135521
fi