Kahramanmaraş (Pazarcık) Depremi

-GAZİANTEP-

İlhan KESER
Afet ve Kriz Çalışma Grubu Başkanı
Mart, 2023
 SUNUM AKIŞI

06.02.2023 Tarihinde Meydana Gelen Kahramanmaraş-Pazarcık Depremi

Sonuç ve Öneriler
 DEPREME AİT GENEL VERİLER 3

06-02-2023 04:17:32 (TSİ) 06.02.2023 13:24:47 (TSİ)

Kahramanmaraş (Pazarcık) Depremi Kahramanmaraş (Elbistan) Depremi
MW 7.7 MW 7.6
• Enlem : • Enlem : 38.089
37.288 • Boylam : 37.239
• Boylam : 37.043 • Derinlik : 7 km
• Derinlik : 8.6 km
 ARTÇI DEPREMLER VE ETKİLENEN YERLER 4

AFAD verilerine göre;

Birincisi 06.02.2023 tarihi saat 04:17:32’de merkez üssü Kahramanmaraş Pazarcık ilçesinde 7.7,
İkincisi saat 13:24:47’te merkez üssü Kahramanmaraş Elbistan ilçesinde 7,6 büyüklüğünde deprem meydana
gelmiş olup, şu ana kadar geçen zamanda 13.000 artçı depremin meydana geldiği kaydedilmiştir.

Meydana Gelen Depremlerden Etkilenen İller ve Merkez

Üssüne Olan Mesafeleri

İl İlçe Mesafe(km)
Kahramanmaraş Merkez ve ilçeleri 48 KM
Malatya Merkez ve ilçeleri 222 KM
Adıyaman Merkez ve ilçeleri 163 KM
Gaziantep Merkez ve ilçeleri 78 KM
Osmaniye Merkez ve ilçeleri 105 KM
Hatay Merkez ve ilçeleri 176 KM
Şanlıurfa Merkez ve ilçeleri 217 KM
Diyarbakır Merkez ve ilçeleri 369 KM
Adana Merkez ve ilçeleri 198 KM
Kilis Merkez ve ilçeleri 142 KM
 15 Mart 2023 itibarıyla resmi rakamlara göre, ülkemizde meydana
gelen Pazarcık merkezli depremden dolayı 48 bin 448 yurttaşımız
hayatını kaybetmiştir.

Gaziantep ilimizde ise depremden dolayı 3.895 insanımız vefat etmiş

olup, 16.763 yaralı bulunmaktadır.
 Gaziantep İli
Depremsellik

Pazarcık segmenti, Türkoğlu'na uzanır ve bu segment, 1114 yılında 7.8,

1513 senesinde ise 7.4 deprem üretti. Buradan hareketle 400 yılda bir deprem
olduğu biliniyor. Gelecekte de burada büyük bir deprem olabileceği varsayılıyordu.
Bu gerçek, 1990'lardan bu yana biliniyordu.
 TÜRKİYE DEPREM TEHLİKE HARİTASI

Düşük Tehlike Yüksek Tehlike

GAZİANTEP DEPREM TEHLİKE HARİTASI

Düşük Tehlike Yüksek Tehlike

 Kahramanmaraş (Pazarcık) Depremi

Aynı gün içerisinde oluşan büyük depremler, özellikleri ve sonuçları itibariyle depremler
tarihine geçecek niteliktedir.

Depremler doğa olaylarıdır. Afete dönüşmesinin nedeni ise insan eliyle yapılmış yapılardır. Yapı
üretim sürecinin tüm gerekliliklerine uygun olan bir yapılaşma söz konusu olsaydı, deprem
yönetmeliğinin tasarım felsefesine uygun olarak binalar yine hasar alacak, ancak insanların
içerisinden çıkmasını sağlayacak davranışı gösterecek, deprem afete dönüşmeyecekti. Hasar
büyük olsa da can kaybı asgari sınırlarda kalabilecekti.
 Kahramanmaraş (Pazarcık) Depremi
YAPISAL HASARLAR AÇISINDAN ÖN DEĞERLENDİRME

Zayıf Zemin Koşulları

Deprem hasarlarının yaygın olduğu bölgeler, verimli tarım arazileri üzerinde planlanmış
şehirlerdir. Dolayısı ile ana kayanın derinde olduğu zayıf zemin koşullarında, hatta sıvılaşma
potansiyeli olan zeminlerde yapılan 10-15 katlı ve taşıyıcı sistemi esnek yapılar ağır hasar almış
veya toptan göçmüştür.

Zemin, üstyapı yüklerini güvenle taşıyacak şekilde iyileştirilmeli, koşullara uygun doğru temel
sistemi ve üstyapı taşıyıcı sistemi seçilmeli ve bu tasarım sürecinin titiz bir mühendislik
yaklaşımı ile gerçekleştirilmesi ve tasarımın uzman mühendisler tarafından denetlenmesi
gerektiği unutulmamalıdır.
Kahramanmaraş (Pazarcık) Depremi
YAPISAL HASARLAR AÇISINDAN ÖN DEĞERLENDİRME

Zayıf Zemin Koşulları

 Kahramanmaraş (Pazarcık) Depremi
YAPISAL HASARLAR AÇISINDAN ÖN DEĞERLENDİRME

Malzeme Zafiyetleri
Hiçbir binanın detaylı teknik incelemesi yapılmadan yıkım sebebini söylemek mümkün olmamakla birlikte
2000 yılı öncesinde inşa edilmiş yapıların hasar nedenleriyle ilgili tahminde bulunmak daha kolaydır.

Ancak yakın zamanda inşa edilmiş yapıların neden göçtüğünü veya ağır hasar aldığını tahmin etmek o kadar
kolay değildir. Eğer bu yapılarda malzeme zafiyeti göçme nedenlerinden birisi olarak tespit edilirse yapı
denetim sistemi çalışmamış demektir. Çünkü yapı denetim kanunu ve uygulama yönetmeliğine göre,
malzemenin üretimi ve yerine yerleştirilmesi esnasında yapılması gereken, örnekleme, teste tabi tutma,
testler sonucunda tespit edilen mukavemet sonuçlarının proje kabulleri ile uyumsuz olması durumunda inşa
edilmiş bölümün kırılarak yenilenmiş olması gibi kanuni zorunluluklar yerine getirilmemiş demektir.
Kahramanmaraş (Pazarcık) Depremi
Kahramanmaraş (Pazarcık) Depremi

Deprem sonrası hasarsız bina (İslâhiye)

 Kahramanmaraş (Pazarcık) Depremi

Kısmi olarak göçmüş bina (Nurdağı)

 Kahramanmaraş (Pazarcık) Depremi
YAPISAL HASARLAR AÇISINDAN ÖN DEĞERLENDİRME

Konstrüktif Zafiyetler

Göçen binaların enkazlarından kolon kiriş

birleşimlerinde gerekli donatı detaylarının
uygulanmadığı, etriye aralıklarının seyrek
olduğu, ayrıca kolon demirlerinin üst kat
filizlerini oluşturan boylarının gerektiğinden
daha kısa olduğu izlenebilmektedir.
Ağır hasar görmüş binaların kolon-kiriş birleşim
bölgesinde yapılan imalat hataları
(Nurdağı ve İslâhiye)
AFET YÖNETİMİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRME

Modern Bütünleşik Afet Yönetimi aşağıda görülen evrelerden oluşmaktadır.

 AFET YÖNETİMİ AÇISINDAN ÖN DEĞERLENDİRME
Afet sonrası yapılan ilk çalışmalar acil müdahale ve ön iyileştirme çalışmalarıdır. Türkiye’de afet alanında
yapılan acil müdahale çalışmalarının “Afet Yönetimi” sanılması büyük bir yanılgıdır. Ayrıca Türkiye için Afet
Yönetimi ciddi bir sürdürülebilir kalkınma problemidir; asla ve sadece arama ve kurtarma çalışmaları
değildir.

Afet Risk Azaltma çalışmaları yeterince yapılmadan “Afet Kriz Yönetimi”nde başarılı olmak ASLA mümkün
değildir. Kahramanmaraş Pazarcık ve ardından Elbistan merkezli sırasıyla 7,7 ve 7,6 büyüklüğünde iki büyük
depremin meydana geldiği bu doğal afette başarısızlığın birinci nedeni, bu bölgedeki riskin, deprem
olmadan önce yapılması gereken Risk Yönetimi’nin kriz anı ortaya çıkıncaya kadar yönetilebilecek seviyeye
kadar indirgenmemiş olmasıdır. Bu nedenle Afet Yönetimi’nin ilk ve en önemli aşaması Risk ve Zarar
Azaltma’dır.
 Gaziantep Kent Konseyi Afet ve Kriz çalışma Grubu olarak 2020 yılı Haziran ayında
hazırladığımız ve Kent Konseyi başkanlığınca onaylanan Gaziantep il Afet ve Risk Raporunda
yapılması gereken çalışmalar başlığı altında aşağıda yer alan madde bulunmaktaydı.

RİSK VE ZARAR AZALTMA AŞAMASI

Jeolojik Açıdan Riskli Olan;

 Tarım alanları,
 Sıvılaşma olan yerler,
 Ekolojik açıdan hassas olan alanlar,
 Dere yatakları,
 Taşkın alanları,
 Heyelan alanları,

gibi yerlerde planlama çalışmaları yapılmamaları ve yapılaşmaya izin verilmemeli

 Depremleri unutmamak için canlı deprem
müzeleri yapılmalıdır. Bu nedenle Nurdağı ve
Islâhiye ilçelerimizde birkaç yıkık binayı
olduğu gibi gelecek nesillere ders alınması
için bırakalım,

 Depremleri önlemeyeceğimize göre, uygun

zemin ve yapı tekniğine göre depreme
dayanıklı bina yapılması,
DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER...