12.SINIF T.C NKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERSİ 22.

SINAV İÇİN
ÇALIŞMA SORULARI
1) Millî Mücadele Dönemi’nde TBMM’ye karşı çıkan isyanların adlarını yazınız.
Kuvayı İnzibatiye Ayaklanması, Düzce Ayaklanması, Yozgat Ayaklanması, Çerkez Ethem
Ayaklanması, Pontus Ayaklanması, Anzavur Ayaklanması, Konya Ayaklanması, Cemi Çeto
Ayaklanması, Milli Aşireti Ayaklanması, Koçgiri Ayaklanması, Demirci Mehmet Efe Ayaklanması,
Ermeni Ayaklanması.
2) I. Büyük Millet Meclisinin toplanmasının gerekçesi nedir?
Gerekçesi: Mebusan Meclisinin kapatılması ve İstanbul'un resmen işgal edilmesi TBMM'nin açılması
için gerekli koşulları oluşturdu.
3) I. Büyük Millet Meclisinin özelliklerinden 2 tanesini yazınız.
 TBMM; yeni bir devletin kurulmasını sağladığı için “kurucu meclis”,
 Mevcut rejimi değiştirmeye yönelik kararlar aldığı için “ihtilalci meclis”,
 Azınlık milletvekilleri olmadığı için “millî meclis”,
 Güçler birliği ilkesini kullandığı ve normal şartlarda kurulmadığı için “olağanüstü meclis”
özelliklerine sahiptir.
3) I. İnönü Muharebesinin iç ve dış siyasetteki sonuçlarından 2 tanesini yazınız.
 TBMM’ye, Mustafa Kemal’e ve orduya duyulan güven arttı, askere alım işleri kolaylaştı.
 TBMM’nin uluslararası alanda saygınlığı arttı.
 İsmet Bey albay rütbesinden general rütbesine terfi ettirildi.
 Teşkilat-ı Esasiye (1921 Anayasası) yürürlüğe girdi.
 İstiklal Marşı, millî marş olarak kabul edildi.
 İtilaf Devletleri Londra Konferansı’nı toplama kararı aldı.
 Sovyet Rusya ile Moskova Antlaşması, Afganistan ile Dostluk Antlaşması imzalandı.
4) Yararlı cemiyetler, Anadolu ve Rumeli Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti adı altında nerede birleştirilmiştir?
Sivas Kongresi
5) Millî sınırlardan (Misakı Milli) ilk kez hangi kongrede bahsedilmiştir?
Erzurum Kongresi
6) İlk kez ihtilal niteliği taşıyan, rejim değişikliğinin ipuçlarının verildiği kararların olduğu genelgenin adı
nedir?
Amasya Genelgesi
7) İstanbul Hükûmeti Temsil Heyetini ilk kez resmen nerede tanımıştır?
Amasya Görüşmeleri
8) İzmir’in İşgalinin haksız yere olduğunu ve Türkler ’in haklılığını uluslararası alanda ortaya koyan ilk
belgenin adı nedir?
Amiral Bristol Raporu
9) Kuvayı Milliye Hareketi’nin özellikleri nelerdir?
 Askerî disiplinden yoksundur.
 Herhangi bir merkezden emir almadan hareket etmiştir.
 Bölgeseldir.
 Her türlü ihtiyaçlarını halktan karşılamıştır.
 İşgalleri sona erdirememiş, ancak düzenli ordu birlikleri oluşturulana kadar işgalci güçleri
oyalamıştır.
10) Kuvay-ı Milliye ne zaman ortaya çıkmıştır?
Halk tarafından işgallere karşı kurulan Kuvayı millîye birlikleri İzmir'in işgalinden sonra ortaya
çıkmıştır.

11) Azınlıkların Kurduğu Cemiyetleri yazınız.

 Mavr-i Mira Cemiyeti
 Etnik-i Eterya
 Pontus Rum Cemiyeti
 Taşnak ve Hınçak Cemiyetleri
 Alyans İsrailit ve Makabi Cemiyetleri
12) Bölgesel amaçlı kurulan cemiyetlerin ortak özellikleri nelerdir?
 Bölge halkının desteğini ve birliği sağlamak için geniş katılımlı kongreler düzenlemişlerdir.
 Bölgelerini işgalcilere ve azınlıklara karşı savunmuşlardır.
 Birbirlerinden habersiz, yörelerin kurtuluşu amacı ile kurulan ve kongreler düzenleyen
cemiyetlerdir.
13) Bölgesel amaçlı kurulan cemiyetler hangi kongrede ne adla birleşmişlerdir?
M. Kemâl'in de gayretleri ile Sivas Kongresinde bunlar Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk
Cemiyetleri adı ile birleşmişlerdir.
14) Mustafa Kemal’e 9.Ordu Müfettişliği olarak Samsun’a çıkmasındaki amaç nedir?
Doğu Karadeniz'de meydana gelen Pontus Rum Çeteleri ile yerel milis kuvvetler arasındaki
uyuşmazlığı gidermek, teftişlerde bulunmak, amacı ile Samsun'a çıkmıştır.
15) Kurtuluş Savaşı’nın gerekçesi, amaçları ve yöntemi nerede bahsedilmiştir?
Amasya Genelgesi
16) Erzurum Kongresinin özellikleri nelerdir?
 Ülke bütünlüğü, bağımsızlığı söz konusu edilmiştir.
 Mahallî irade yerine millî iradeden bahseder.
 Anadolu'da İstanbul hükümeti vazifesini yapmazsa bir hükümetten bahseder.
 İlk defa milli sınırlardan bahsedilmiştir.
 Manda fikrine ilk kez karşı çıkılmıştır.
 Heyeti Temsiliye kurulmuştur.
17) Manda ve Himaye ilk kez nerede reddedildi, kesin olarak nerede reddedildi?
Erzurum – Sivas Kongreleri
18) Sivas Kongresinin önemi nedir?
Sivas Kongresindeki gelişmeler İstanbul hükümetini etkilemiş, Damat Ferit Paşa ülkeyi yönetemez
hâle gelince istifa etmek zorunda kalmıştır, bu durum Temsil Heyeti'nin İstanbul karşısında elde ettiği
ilk siyasi başarıdır.
19) İstanbul’un işgal edilme sebebi nedir?
Son Osmanlı Mebusan Meclisinden Misakı Milli kararlarının alınması.
20) İstanbul Hükümeti, Anadolu'daki Anadolu ve Rumeli müdafaa-i Hukuk Cemiyetini resmen tanıması
hangi görüşmenin sonucudur?
Amasya Görüşmesi (Mülakatı)
21) Ankara’nın Merkez olma nedenlerini yazınız.
 Batı cephesine yakınlığı,
 İstanbul'a Ankara'nın Sivas’a göre daha yakın olması,
 Ankara'nın haberleşme ve demiryolu gibi ulaşım imkânlarına sahip olması,
 Ankara'nın merkezi ve güvenilir bir yer olması,
 Buranın kontrolünün Ali Fuat Cebesoy'da olması,
 Ankara halkının misafirperver davranışları.
22) Kurtuluş Savaşının ilk basın yayın organının adı nedir?
İrade-i Milliye
23) Misakı Millînin önemini yazınız.
Türk vatanının milli ve bölünmez sınırını, Türk Milleti tam bağımsızlığını, siyasi, ekonomik, kültürel
bağımsızlık bağımsızlığını belirleyen belgedir.
24) İstanbul’un İşgaline Heyet-i Temsiliye ’nin Tepkisi neler olmuştur? 3 madde yazınız.
 İstanbul ile her türlü iletişim ve ulaşım kesilecektir.
 İtilaf Devletleri subayları tutuklanacaktır.
 Banka ve defterdarlıklara el konulacaktır.
 Vergiler gönderilmeyecek.
 Anadolu'da Heyet-i Temsiliye ‘nin sözünü dinlemeyenler cezalandırılacaktır.
 Anadolu'dan İstanbul'a para ve kıymetli eşya gönderilmeyecektir.
 Millî iradeyi yansıtacak bir meclis derhal Ankara'da toplanacaktır.
 Yurt genelinde seçim yapılacaktır.
25) BMM (Büyük Millet Meclisi)’nin özelliklerinden 3 tanesini yazınız.
 Devrimci özellik taşır.
 Demokrasi uygulamasıdır.
 İdealist bir meclistir.
 Olağanüstü yetkileri vardır.
 Güçler birliği elindedir.
 Meclis Başkanı aynı zamanda yürütmenin de başıdır.
 Meclis hükümeti sistemi var.
 İlk Meclis başkanı Mustafa Kemal'dir.
 İlk Meclis kurucu meclistir.
26) Büyük Millet Meclisinin İsyanlara karşı aldığı tedbirler nelerdir?
 Hıyanet-i Vataniye Kanunu çıkarıldı.
 Hâkimiyet-i Millîye Gazetesi Anadolu Ajansının kuruluşu
 İstiklal Mahkemelerinin kurulması
27) Sevr Antlaşması niçin geçersiz bir antlaşmadır?
Bu anlaşmayı onaylayacak bir meclis olmadığı ve uygulama alanı bulmadığı için "ölü doğmuş bir
anlaşmadır” Hukuken geçersizdir.
28) BMM Hükûmetinin varlığını tanıyan ve Sevr Antlaşmasının geçersiz olduğunu sayan ilk devlet kimdir?
Ermenistan
29) Millî Mücadele yıllarında 15. Kolordu Komutanı Kazım Karabekir Paşa, “Antlaşma şartı olarak
Ankara’nın istediği gibi 2 bin tüfek, 3 batarya, 12 dağ topu, 40 makineli tüfek aldım. Doğu Cephesi’nin ilk
armağanı olarak Batı Cephesi’ne ulaştırılmak üzere yola çıkardım.” ifadelerini kullanmıştır. Kazım
Karabekir Paşa'nın bahsettiği antlaşmanın adı nedir?
Gümrü

30) Düzenli Ordunun kurulmasını zorunlu tutan sebepler nelerdir?

 Kuvay-ı Millîye şefleri bağımsız hareket ettiği için diğer direniş güçleriyle birliktelik
sağlanamıyordu.
 İhtiyaçlarını halktan karşılayan bu birlikler bazen adaletsiz davranışlar sergileyebiliyordu.
31) TBMM Hükûmetini tanıyan ilk İslam devleti kim olmuştur?
Afganistan
32) Londra Konferansına hem İstanbul Hükûmetini hem de Büyük Milet Meclisi Hükümetinin
çağırılmasının temel sebebi nedir?
İki taraf arasında ikilik çıkarmak Sevr’i kabul ettirmek.
33) TBMM Hükûmetini tanıyan ilk Batılı devlet kim olmuştur?
Sovyet Rusya
34) Düzenli ordunun ilk yenilgisi hangi savaşta olmuştur, bu yenilgi sonrası nasıl bir yol izlemiştir?
Kütahya, Eskişehir Savaşı
Türk ordusunun Sakarya nehrinin doğusuna geçirilmesiyle; zaman kazanmak, ordunun eksiklerini
tamamlamak ve düşmanı tanımadığı bir alana çekmek amaçlanmıştır.
35) Tekâlif-i Milliye Emirleri ile ne amaçlanmak istenmiştir?
Türk ordusunun yiyecek, giyecek, silah ve cephane ihtiyaçlarının karşılanması amaçlanmıştır.
36) "Hattı müdafaa yoktur, Sathı müdafaa vardır" emrini Mustafa Kemal hangi savaşta kullanmıştır?
Sakarya Savaşı
37) Güney Cephesini kapatan antlaşmanın adı nedir?
Ankara Antlaşması
38) İlk kez Sevr Anlaşmasını tanımayan itilaf devleti kimdir?
Fransa
39) Kuvayımilliye’nin kurulma nedenlerini yazınız.
 Osmanlı Hükûmetinin işgalleri önlemekte yetersiz kalması
 İtilaf devletlerinden destek alan azınlıkların taşkınlıkları
 Osmanlı ordusunun terhis edilmiş olması
 Yapılan işgallerin önlenememesi
40) Büyük Millet Meclisi’nin ayaklanmalara karşı aldığı tedbirlerden nelerdir?
 Hıyaneti vataniye Kanunu’nun çıkarılması
 Hâkimiyetimilliye gazetesinden ve Anadolu Ajansından yararlanılması
 Ankara müftüsünün fetva yayınlaması
 Kuvayı millîye birliklerinin isyancılar üzerine gönderilmesi
41) Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan sonra ortaya çıkan millî cemiyetlerin ortak özellikleri nelerdir?
 Sivas Kongresinde birleştirilmeleri
 Bölgesel nitelikte olmaları
 Bağımsızlık duygusuyla kurulmaları
 İşgallere karşı çıkmaları

42) Millî Mücadele Dönemi’nde Doğu Cephesi komutanı olarak görev yapan kişi kimdir?
Kazım Karabekir
43) I. Dünya Savaşı’ndan sonra Osmanlı topraklarının paylaşılması ve Türkiye ile yapılacak olan Sevr
Antlaşması’nın şartlarını hazırlamak için yapılan görüşmenin adını yazınız.
San Remo Konferansı
44) Sevr Antlaşması’nın hukuken geçersiz olmasının nedenini yazınız.
Mebusan Meclisinin onayından geçmemesi.
45) Ermeni Hükûmetinin Sevr Antlaşması’nın geçersizliğini kabul ettiği antlaşmanın adı nedir?
Gümrü Antlaşması
46) Mustafa Kemal Paşa Başkomutan sıfatıyla “Hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır. O satıh
bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı vatandaşın kanıyla sulanmadıkça terk olunamaz.”
şeklindeki ifadeyi hangi savaşta kullanmıştır?
Sakarya Savaşı
47) TBMM’yi düzenli bir ordu kurmaya zorlayan nedenleri yazınız.
 Kuvayımilliye’nin merkezi otoriteye bağlı olmaması
 Kuvayımilliye’nin disiplinsiz davranışları
 Türk vatanının düşman işgalinden kurtarılmak istenmesi
 Kuvayımilliye’nin düşman ilerleyişini durdurmada yetersiz kalması
48) Kütahya - Eskişehir Savaşları sonrasında Türk ordusunun yok olmasını engellemek isteyen Mustafa
Kemal’in uygulamış olduğu savaş stratejisi nedir?
Ordunun Sakarya’nın doğusuna çekilmesini sağlayarak güvenlik hattı oluşturmak