Czy polityka regionalna w Polsce jest prowadzona prawidłowo

Dzień dobry Szanowny Panie Marszałku, szanowna opozycjo oraz publiczności. Dzisiejsza debata dotyczy
polityki rozwoju regionalnego w Polsce. Istnieją różne podejścia i koncepcje, które wpływają na
prowadzenie konkretnych przedsięwzięć gospodarczych władz publicznych. Dotychczasowe teorie,
zorientowane na wolny rynek, bagatelizowały rolę rządowych interwencji, uważając je za szkodliwe.
Jednak obecne koncepcje coraz częściej odchodzą od tych założeń i uwzględniają szerszy zakres
czynników wpływających na rozwój regionów.

Teoria bazy ekonomicznej zakłada, że rozwój regionu opiera się na jego zdolności do eksportu towarów
lub usług, które generują zewnętrzny popyt. Firmy produkujące na eksport tworzą fundament
ekonomiczny regionu. Wspieranie sektorów wysokich technologii oraz usług sprzyjających innowacjom
i konkurencyjności pogłębia specjalizację regionu.

Kraków stał się jednym z największych hubów technologicznych w Europie Środkowo-Wschodniej. Sektor
IT w Krakowie w 2020 roku osiągnął wartość eksportu na poziomie 12,8 miliarda złotych, co stanowiło
ponad 8% udziału w polskim eksporcie usług IT. Inwestycje w ten sektor, w tym rozwój infrastruktury,
przyczyniły się do zwiększenia zatrudnienia o 10 tysięcy osób w ciągu ostatnich 5 lat.

Poprawił się wskaźnik zatrudnienia (z 50,2% do 54,3%) i współczynnik aktywności zawodowej (z 55,5% do
56,1%) Poprawę sytuacji na rynku pracy odnotowano również w Polsce Wschodniej, gdzie w
analizowanych okresie stopa bezrobocia spadła z 11,0% do 4,3%, wskaźnik zatrudnienia wzrósł z 49,5%
do 52,1%, a współczynnik aktywności zawodowej wzrósł z 53,2% do 54,4%. Pozytywne zmiany na rynku
pracy dotyczyły też województwa śląskiego, gdyż stopa bezrobocia spadła z 10,2% w 2011 r. do 4,9% w
2020 r.

Te elementy obrazują, jak skuteczna jest polityka regionalna, wspierając sektory wysokich technologii,
może prowadzić do specjalizacji regionu, wzrostu eksportu, redukcji bezrobocia i zwiększenia
zatrudnienia. To dowód na skuteczność działań podejmowanych przez rząd w tym zakresie.

Nowa teoria handlu zwraca uwagę na korzyści wynikające z daleko idącej specjalizacji produkcyjnej, co
jest kluczowe dla kraju rozwiniętego. To wymaga stworzenia warunków sprzyjających innowacyjności
oraz rozwojowi gospodarczemu.

Odnotowano sukcesywny wzrost nakładów wewnętrznych na działalność badawczo-rozwojową, liczby

pracujących w B+R, wskaźników z zakresu innowacyjności, czy wykorzystania ICT w przedsiębiorstwach.
W 2020 w zakresie działalności badawczo-rozwojowej, postrzeganej często jako główne źródło innowacji,
nakłady wewnętrzne na działalność B+R osiągnęły 32,4 mld zł i były ponad 2,5-krotnie wyższe niż w 2011
r. (w Polsce Wschodniej wzrost był również ponad 2-krotny). Również wzrósł udział nakładów
wewnętrznych na działalność B+R w relacji do PKB. Wśród sektorów wykonawczych najwyższymi
nakładami wewnętrznymi na B+R (63% nakładów krajowych brutto na działalność B+R w 2020 r.)
charakteryzował się sektor przedsiębiorstw, który przeznaczył na prowadzenie badań naukowych i prac
rozwojowych 20,4 mld zł.
Systematycznie poprawiał się poziom wykształcenia Polaków. Odsetek osób w wieku 15- 64 lata
posiadających wyższe wykształcenie wzrósł z 20,3% w 2011 r. do 28,9% w 2020 r. W Polsce Wschodniej
wskaźnik ten wzrósł o blisko 8,1 p. proc. (do 26,6%), a w województwie śląskim wzrósł o 7,2 p. proc. (do
27,3%). Nadal utrzymują się jednak różnice w poziomie wykształcenia mieszkańców miast i wsi. W 2020 r.
odsetek ludności z wyższym wykształceniem w Polsce był ok. 2-krotnie wyższy w miastach niż na wsi
(36,3% wobec 18,7%).

Podsumowując, Polska dokonała znaczących postępów w obszarze innowacyjności, nakładów na B+R

oraz wzrostu poziomu wykształcenia, ale pozostaje wyzwanie zapewnienia równego dostępu do
możliwości edukacyjnych i rozwojowych dla wszystkich regionów.

Kolejnym istotnym punktem są inwestycje infrastrukturalne, co przyczynia się do poprawy dostępności

do poszczególnych regionów, co ma potencjał stymulowania rozwoju gospodarczego.

Poprawiła się sytuacja w większości obszarów związanych z infrastrukturą transportową. W Polsce

zwiększyła się gęstość dróg o twardej nawierzchni oraz łączna długość autostrad i dróg ekspresowych (w
tym ostatnim przypadku o 2 454 km, czyli o 57,0%, do 4 261 km). W Polsce Wschodniej miał miejsce
wzrost o 656 km (ze 130 km do 786 km), a w województwie śląskim wzrost o 120 km (z 244 km do 364
km). Równocześnie występowała rozbudowa infrastruktury związanej z transportem publicznym (w
zakresie liczby przystanków, długości linii komunikacji miejskiej i bus-pasów) oraz infrastruktury
rowerowej. W stosunku do 2011 r. długość ścieżek rowerowych na 10 tys. ludności w Polsce zwiększyła
się o 200,7% i wyniosła w 2020 r. 4,51 km. W przypadku Polski Wschodniej wartość wskaźnika zwiększyła
się w jeszcze większym stopniu (o 287,4%) i we wszystkich regionach wzrost kształtował się powyżej
średniej krajowej.

Podsumowując, rozwój infrastruktury, zwłaszcza transportowej, wzmocnił dostępność regionów, co jest

kluczowe dla wzrostu gospodarczego. Niemniej jednak istnieje zróżnicowanie między regionami pod
względem wykorzystania funduszy unijnych, co może wpływać na tempo i zakres rozwoju infrastruktury
w poszczególnych obszarach kraju.

Istotnym aspektem było wykorzystanie funduszy unijnych, które odegrały kluczową rolę w
finansowaniu rozwoju infrastruktury:

W ujęciu bezwzględnym najwyższe wartości podpisanych umów o dofinansowanie z UE w 2021 r.

osiągnęły województwa łódzkie, śląskie oraz małopolskie, to zupełnie inaczej kształtowały się relacje
wartości podpisanych umów ogółem w 2021 r. w przeliczeniu na mieszkańca.

W takim ujęciu liderem było podlaskie (z wartością 1 309 zł), przed łódzkim (1 075 zł) oraz warmińsko-
mazurskim (1 064 zł). Najniższą wartość umów per capita odnotowano natomiast w mazowieckim (318
zł), opolskim (381 zł) oraz pomorskim (421 zł). Średni poziom dofinansowania UE w przeliczeniu na
jednego mieszkańca Polski wyniósł w 2021 r. 602 zł.

Strategia rozwoju regionalnego w Polsce na rok 2030 obejmuje szereg planów i działań mających na
celu zrównoważony rozwój wszystkich regionów kraju. Lecz skupia się głównie na:
cyfryzacji jako podstawowy czynnik stymulujący dostęp obywateli do usług wraz z płynącymi z nich
korzyściami natury ekonomiczno-społecznej. Strategia wyznacza wobec tego kierunki rozwoju i
modernizacji infrastruktury teleinformatycznej i telekomunikacyjnej oraz zakłada stworzenie
nowoczesnej infrastruktury łączności elektronicznej przy wdrożeniu bezprzewodowych sieci nowej
generacji (5G).

informatyzacja gospodarki oraz zwiększenia przepustowości sieci. Jako priorytet wskazuje zapewnienie
szerokopasmowego dostępu do Internetu jak najszerszej grupie odbiorców w ramach wzmocnienia szans
rozwojowych obszarów zagrożonych trwałą marginalizacją.

kluczowe będzie zwiększenie odsetka osób posiadających podstawowe umiejętności cyfrowe. Edukacja
cyfrowa ma umożliwić obywatelom korzystanie z nowych rozwiązań informatycznych ułatwiających
realizację procedur administracyjnych, a przedsiębiorcom pozyskiwanie pracowników gotowych do
działania w nowych realiach gospodarczych.

Te działania mają na celu stymulowanie rozwoju ekonomicznego i społecznego, zapewniając

jednocześnie równy dostęp do nowoczesnych technologii i możliwości rozwojowych dla wszystkich
regionów kraju.

Udało nam się poruszyć tematy różnorodnych strategii, które obejmują inwestycje w sektory wysokich
technologii, wspieranie innowacyjności, rozwój infrastruktury oraz edukację. Te aspekty są kluczowe dla
tworzenia fundamentów rozwoju poszczególnych regionów. Wszystkie te zagadnienia rzucają światło na
złożoność działań podejmowanych w ramach polityki regionalnej, która stawia sobie za cel stymulowanie
zrównoważonego rozwoju wszystkich obszarów kraju.