1.

Amaç

Bu prosedürün amacı, kilitleme / etiketleme için temel performans gerekliliklerini belirlemektir. Bu prosedür,
ekipman üzerinde arıza, bakım ve servis işlemleri yapıldığında, enerji izolasyon cihazlarının kullanımı için minimum
gereksinimleri belirlemektedir. Ayrıca ekipmanın durdurulduğundan, potansiyel olarak tehlike arz eden tüm enerji
kaynaklarına karşı izole edildiğinden; makinenin beklenmedik bir şekilde çalıştırılması veya depolanmış enerjinin
ekipmana zarar verme veya çalışanları yaralama olasılığı bulunması durumunda çalışanların bakım veya servis
işlemleri yapmalarından önce ekipmanın kilitlendiğinden ve etiketlendiğinden emin olmak için de kullanılır.

2.Kapsam

Bu gereklilik, enerji kaynaklarının kontrolü için firmanın tüm lokasyonları için geçerlidir. Prosedür ayrıca, elektrikli,
hava, hidrolik, mekanik, potansiyel veya beklenmedik bir şekilde serbest bırakıldığında ekipman, bina veya insanlar
için tehlike arz edebilecek tüm diğer enerji kaynakları için de geçerlidir.

Bu prosedür, bir çalışanın özel kontrolü altındaki, fişe takılarak çalışan ekipmanlar için geçerli değildir (fiş, işi yapan
çalışanın kol mesafesinde ve doğrudan görüş alanı içinde prizden çekildiğinde). Ayrıca, makine-ekipmanların normal
çalışma ve kapatılmaları için de geçerli değildir.

3.Tanımlar

Bu gereksinimde kullanılan terimler aşağıdaki tabloda tanımlanmıştır:

N Terim
o
1 Enerji varken
2 Kilitleme / Etiketleme
Prosedürü:
3 Enerji İzolasyon Cihazı
(izolatör)
4 Enerji kaynağı
5 Kilitleme
6 Kilitleme Aracı
7 Etiketli Kilitleme
Tanımlar
Bir enerji kaynağına bağlanmış veya artık veya depolanan enerjiyi içerir.
Bakım ve ilgili servis çalışmaları sırasında kaza sonucu verilen enerjiyi önleme
prosedürleri.
Fiziksel olarak enerjiyi ileten veya bırakan mekanik bir cihaz. Enerji Ayırma
Cihazları veya bunlarla sınırlı olmamak üzere,
• manuel çalıştırılmış devre kesici,
• ayırma anahtarı,
• Bir devrenin iletkenlerinin tüm topraklanmamış besleme iletkenlerinden
sökülebilen, elle çalıştırılan anahtar,
• hat vanası ,
• makine hareketini önlemek için kullanılan güvenlik bloğu, çubuk, mandal, pim
veya benzeri bir cihaz.
Herhangi bir enerji kaynağı
• elektrik,
• mekanik,
• hidrolik,
• pnömatik,
• kimyasal,
• termal,
• manyetik,
• potansiyel ve
• radyasyon.
Kontrol edilen ekipmanın, kilitleme cihazı çıkarılıncaya kadar
çalıştırılamayacağından emin olarak, prosedüre uygun şekilde kilitleme cihazının
yerleştirilmesi.
Bir izolatörü güvenli bir konumda tutmak ve bir makineye veya ekipmana enerji
verilmesini önlemek için kullanan bir araç.
Bir enerji yalıtım kaynağındaki bir kilitleme cihazının, etiketi çıkarılana kadar
çalıştırılamayacağını gösteren bir etiketle birlikte yerleştirilmesidir.
8 Depolanan / Kalıcı Bu sistemin veya ekipmanın birincil çalışması sonrasında bir sistem veya ekipman
Enerji içinde kalanlar kapanır ve ardından kilitlenir / etiketlenir. Çünkü bu tür bir enerji
sisteme verildiğinde bir potansiyeline sahip olacaktır.
9 Etiketleme İzolatörün ve kontrol edilen ekipmanın, çalıştırılamayacağını belirtmek için
prosedüre uygun olarak bir etiketleme aracının yerleştirilmesi.
10 Etiketleme Aracı İzolatörün ve kontrol edilen ekipmanın prosedüre uygun olarak bir izolatöre sıkıca
tutturulmuş bir uyarı cihazı (etiket veya güvenli bir bağlantı aracı gibi)

4.Sorumlular

4.1.Orma Çalışanları;

Bu prosedürün tüm gerekliliklerini, prosedür üzerinde herhangi bir değişiklik yapmadan uygulamakla
sorumludurlar.

Kilitleme/Etiketleme prosedürü konusunda bilgili olmalı ve kilitleme/etiketleme yapılmış olan ekipmanları

çalıştırmamalı ve açmamalıdırlar.

4.2.Müteahhitler

Bu prosedürün tüm gerekliliklerine uymakla sorumludurlar.

Kilitleme/Etiketleme prosedürü konusunda bilgili olmalı ve kilitleme/etiketleme yapılmış olan ekipmanları

çalıştırmamalı ve açmamalıdırlar.

5.Uygulama:

1.Tüm yetkili ve etkili çalışanlar işe başlangıç öncesi Kilitleme/Etiketleme Prosedürü konusunda eğitilir. Müteahhit
firma çalışanlarının fabrika içinde yapacakları işe göre, iş başlangıç öncesi Kilitleme/Etiketleme Prosedürü konusunda
eğitimi sağlanır.

2.Kilitleme/Etiketleme makineler üzerinde temizlik, ayarlama, tamir ve her türlü bakım faaliyetine başlamadan önce
yapılır.

3.Vardiya bitiminde yetkili çalışan kendi kilidini ve etiketini çıkartır, kendisinden sonra gelen vardiya çalışanına
kilitleme/etiketleme konusunda bilgi verir ve diğer çalışanın kilit ve etiketini, kilitleme-etiketleme yapılan yere
takmasını sağlar.

4.Tüm yetkili çalışanlar iş süresince kilit anahtarını yanlarında bulundururlar.

5.Bir makine üzerinde birden fazla kişi aynı zamanda faaliyette bulunacaksa bu durumda çoklu kilit kullanılır ve her
çalışan kendi kilidini çoklu kilit üzerine asar.

6.Herhangi bir ekipman üzerinde bulunan uyarı etiketi, etiketi asan yetkili personel haricindeki diğer çalışanlar
tarafından asla makine üzerinden alınamaz, üzerleri kapatılamaz ve yerleri değiştirilemez.

7.Eğer bir çalışan vardiya sonunda kilidini herhangi bir makinenin üzerinde unutarak fabrikadan ayrılmış ise bu durum
çalışanlar tarafından vardiya sorumlularına iletilir.

8.”Yedek anahtar” bulundurulamaz. Unutulan kilitlerin onay alınmaksızın sökülmesi kesinlikle yasaklanmıştır.
Unutulan kilitlerin sökülmesi sadece fabrika müdürü onayı ile olur. Fabrika müdürünün olmadığı zamanlarda fabrika
müdür yardımcısı veya İSİG koordinatörü onay verir.

9.Kilitleme/etiketleme için kullanılacak olan kilitler üzerinde sadece bir adet kilit açma anahtarı vardır.
10.Fabrika içindeki tüm kilitleme şalterleri periyodik olarak kontrol edilir, arızalı olanlar değiştirilir yada tamir edilir.
Kontrol sonuçları “Periyodik Kilitleme Şalterleri Kontrol Formuna“ kaydedilir.

11.Herhangi bir makine/ekipman üzerinde “Kilitleme/Etiketleme yapıldığında “Kilitleme/Etiketleme Kayıt Formu”

kullanılır.
12.Fabrikada kullanılan kilitlerin kimler tarafından kullanıldığının takip edilebilmesi için “Kilit Takip Formu” kullanılır.

13.Fabrikada kullanılan etiketlerin kimler tarafından kullanıldığının takip edilebilmesi için “Etiket Takip Formu”
kullanılır.

Uygulama için yazılı bir program(talimat) hazırlanacak ve aşağıdaki işlem sırası gerçekleştirilecektir.

A. Ekipmana özel yazılı kilitleme / etiketleme prosedürleri ve talimatları,

B. Güvenli kapatma hazırlığı,

C. Kapatma,

D. Enerji kaynağının izolasyonu,

E. Kilitleme / etiketleme uygulamasının yapılması ,

F. Kilitleme cihazının, kullanacak her bir kişi tarafından kontrolü,

G. Enerji izolasyonunun olup/olmadığının doğrulanması

H. Kilitleme /etiketlemenin çıkarılması

A.Ekipmana Özel Yazılı Kilitleme / Etiketleme Prosedürleri

Ekipmanın daha fazla bir enerji kaynağına sahip olduğu durumlarda, enerji kaynağını izole etmek için atılması
gereken adımların ayrıntılı bir şekilde KİLİTLEME / ETİKETLEME prosedürü yazılmalıdır. Prosedür, enerji kaynaklarını
tanımlamalı ve ekipmanın kapatılması, izole edilmesi, engellenmesi ve kilitlenmesi / etiketlenmesi için gereken
adımları içermelidir. Prosedür ayrıca enerji kaynaklarının izolasyonunun ve kilitleme / etiketlemenin etkinliğinin
doğrulanması için gereken aşamaları da açıklayacaktır.

B.Kapatma, Hazırlama ve Yürütme

Kilitleme / etiketlemeye başlamak için normal kontrollerini yapan kalifiye kişi tarafından proses veya ekipmanın
kapatılması gerekir.

Çünkü beklenmedik tehlikeler gösterebildikleri için, yardımcı/uzaktan kontrol istasyonlarının kullanımı, kapatma
kilitleri veya acil stop kontrolleri, proses veya ekipmanı durdurma aracı olarak kullanılmamalıdır.

C.Kapatma

D.Enerji Kaynaklarının İzolasyonu

Proses, ekipmanının uygun kullanımı ile belirlenmeli ve kontrol edilmelidir. Her bir tehlikeli enerji düzeyini dağıtma
veya bırakma, engelleme veya izole etme.

E.Kilitleme / Etiketleme Uygulaması

Proses veya ekipman için enerjiyi kontrol etmek için seçilen her bir izolatöre uygun etiketler, kilitler ve özel kilitleme
cihazları uygulanacaktır.

F.Kilitleme Aracı Denetimi

Makinenin, işlemin veya sistemin kolaylıkla veya yanlışlıkla yeniden enerji verilmemesini sağlamak için güvenlik; hem
fiziksel bir yol (kilitleme) hem de bir uyarı (etiketleme) biçiminde olacaktır.
Fiziksel yollar, enerji kontrolünün bir noktası olarak hizmet eden; her bir cihazı güvence altına alacak ve genellikle tek
tuşla kontrol sağlayan kişinin elindeki bir kilit ile yapılacaktır.

G.Enerji İzolasyon Doğrulaması

Herhangi bir iş faaliyeti başlamadan önce proses / ekipmanın enerjisinin kesildiğini doğrulamak önemlidir;

A. Uygun güç kaynakları kesilir

B. Depolanan enerji boşaltılır, engellenir veya izole edilir,

C. Kilitlerin ve etiketlerin yerinde olup olmadığı kontrol edilir,

D. Cihaz fiziksel olarak kontrolle çalışmaz halde olmalıdır.

H.Kilitleme / Etiketleme Çıkışı

İlgili personel, çalışmalarını Kilitleme / Etiketleme prosedürü ile tamamlarken, kişisel kilitlerini her enerji kontrol
cihazından kaldıracaklardır.

Tüm işler tamamlandığında, ekipman işlemi veya çevresindeki ekipman ,süreç veya çalışma alanı, normal
operasyona geri dönmenin güvenli olup olmadığını belirlemek için nitelikli ve yetkili bir kişi tarafından kontrol
edilmelidir. Birincil kilitleme / etiketleme aygıtları yalnızca bu denetimden sonra kaldırılabilir.

6.Çalışanların Eğitimi

6.1.Çalışanlara Yönelik Kilitleme / Etiketleme Eğitimi

Kilitleme / etiketlemeye katılan çalışanlar aşağıdaki eğitimleri almak zorundadır

A. Kilitleme / etiketleme programı ve prosedürleri,

B. Enerji kaynaklarının tanınması ve büyüklüğü ,

C. Enerji yalıtımı ve kontrolü için araçlar.

6.2.Diğer Çalışanlar İçin Eğitim

Kilitleme / etiketleme donanımıyla karşılaşabilecek diğer çalışanlar,

A. Kilitleme / etiketleme programının özetleyerek anlatın.

B. Kilitleme / etiketlemeyi kaldırmaya veya kilitli veya etiketli ekipman çıkarmaya çalışmakla ilgili yasaktan
haberdar edilmelidir.

6.3.Yenileme eğitimi

Kilit / Etiketleme Prosedürlerinde asgari olarak tazeleme eğitimi, personele en az üç yılda bir veya personelin
uygun prosedür uygulamaları hakkında bilgi sahibi olmadığına dair bir gösterge olduğunda sağlanacaktır.

7.Ekler

EK-1 : Periyodik Kilitleme Şalterleri Kontrol Formu

EK-2 : Kilitleme/Etiketleme Kayıt Formu
EK-3 : Kilit Takip Formu
EK-4 : Etiket Takip Formu
EK-5 : Etiketleme/Kilitleme Talimatı