Preposisjonsuttrykk 1-12

adskille seg fra - odróżniać się od

advare mot - ostrzegać przed !

alene om – sam, osamotniony w (np. jakichś poglądach, sytuacji)

angre på - żałować czegoś

anklaget for - oskarżony o

(en) anledning til - okazja do

anmode om - prosić o (oficjalne)

anse for - uważać za

anslå til - oszacować, wycenić na

ansvarlig for - odpowiedzialny za

1. Det er du ikke alene om

2. Hvilken avdeling var hun ansvarlig for?
3. Prisen på huset ble anslått til 3k kroner
4. Polen blir ikke ansett for et dyrt land å bo
5. Du hadde anledning til å snakke med dem.
6. Jeg angrer ikke på det
7. Jeg vet ikke hva han ble anklaget for.
8. De ville advare meg mot denne kvinnen
9. Polsk adskiller seg mye fra norsk
10. Vi ble anmodet om å fjerne bilen

assosiere med - kojarzyć z

avhenge av - zależeć od

gi avkall på - wyrzec się, zrezygnować

ta avstand fra - zdystansować się, odciąć, odżegnać się

avvike fra - odbiegać, różnić się od

å bebreide for – obwiniać za

til å begynne med - na początku

å ha behov for – potrzebować czegoś

på bekostning av – kosztem czegoś

å bekymre seg for – martwić się o

1. Hva assosierer du med ordet «hjem»?

2. Det avhenger av dere.
3. Må jeg gi avkall på alt?
4. Hun tok avstand fra det de sa.
5. Avviker den nye planen mye fra den gamle?
6. Du kan bebreide bare deg selv for det.
7. Til å begynne med var det ikke så lett.
8. Jeg har behov for ny støvsuger.
9. Studenter kjøper ofte klær på bekostning av maten.
 10. Må du bekymre deg for det?

å benytte seg av – skorzystać z

berettiget til – uprawniony do

berømt for – znany z

å beskytte seg mot – chronić się przed

å bestemme over noen – decydować za kogoś

å bestemme seg for – zdecydować się na

på betingelse av – pod warunkiem, że

å bidra til – przyczynić się do

å bryte med – zerwać z

å dømme for – skazać za

1. De benyttet seg av tillbudet vårt.

2. Hvem er berettiget til å kontrollere dokumenter?
3. Forfatteren Bull-Hansen ble berømt for sine romaner om jomsvikinger.
4. Vi må beskytte oss mot sterk vinden.
5. Mannen hennes bestemte over henne alltid.
6. Hvilken bil bestemmer du deg for?
7. Du skal få fri nå på betingelse av at du gjør hjemmelekser.
8. Szymborska har bidratt til at polsk litteratur er kjent i utlandet.
9. Jeg har ikke lyst til å bryte med ham.
10. Han ble dømt for tyveri.

å dømme til – skazać na

å egne seg til – nadawać się na

å ende med – skończyć się na tym, że...

å være enig i noe – zgadzać się z (poglądem, propozycją)

å være enig med noen - zgadzać się z kimś

ensbetydende med – równoznaczny/e z

(en) evne til - zdolność do

å falle sammen med - zbiegać się z/przypadać w tym samym dniu

å stå i fare for - być narażonym na

å være i ferd med - być w trakcie robienia czegoś

1. Vi ble dømt til fengsel

2. Han egner seg ikke til lærer
3. Det endte med at han måtte betale båt
4. Er du enig i at kvinner er mer empatiske enn menn?
5. Vi er ikke enig med ham
6. Det at hun ikke betale var ensbetydende med at hun ikke ville å delta turen
7. Noen mennesker har en egen evne til å lure andre
8. Hennes fødselsdag falt sammen med Norges nasjonaldag
9. Eldre mennesker står i fare for å dø i løpet av epidemien
10. Jeg var i ferd med å skrive en epost da mora mi ringte.
5

å finne på - wymyślić coś

å finne seg i noe - pogodzić się z czymś, zaakceptować coś

å flykte fra - uciekać przed

forakt for - pogarda wobec

forbauset over – zdumiony czymś

i forbindelse med - w związku z

til fordel for - na korzyść dla/korzystne dla

fordeler ved - zalety czegoś

å foretrekke framfor - woleć od

å forhandle med - negocjować z

i forhold til - w odniesieniu do, w stosunku do

på forhånd - z góry

(en) forkortelse for - skrót od

formålet med - cel (czegoś)

å være fornøyd med - być zadowolonym z

å forplikte seg til - zobowiązać się do

til forskjell fra - w przeciwieństwie do, w odróżnieniu od

å forsvare seg mot - bronić się przed

det fremgår av (noe) at - z (czegoś) wynika, że... Na podstawie (czegoś) wiemy, że...

å følge med - uważać, nadążać za (być skoncentrowanym na czymś)

å føre til - prowadzić do

med en gang - od razu, natychmiast

på grunn av - z powodu

i grunnen - w zasadzie, tak naprawdę

å gå med på - zgodzić się na coś

å gå ut fra - zakładać, przypuszczać, wychodzić z założenia

å gå ut over noe(n) - mieć negatywne następstwa dla kogoś/czegoś

gå ut på - polegać na (na czym polega...?)

i henhold til - zgodnie z

med hensikt – umyslnie, z premedytacją

1. Det fører til ingenting

2. Skriv til ham med en gang
3. På grunn av regnet må vi…
4. I grunnen er jeg enig med deg
5. Går du med på å ta barna med på denne turen?
6. Jeg går ut fra at han ikke lyver
7. Skilsmissen gikk ut over helsen hennes
8. Hva går spillet ut på?
9. I henhold til loven kan man ikke bygge nye veier her
10. Du gjorde det med hensikt?

av hensyn til - z uwagi/ze względu na

henvende seg til - zwrócić się do

herske over - panować (nad jakąś grupą, na jakimś obszarze)

hevne seg på - zemścić się na (kimś)

innflytelse på - wpływ na (kogoś/coś)

innstille seg på - nastawić się na (coś), przygotować się na (coś)

inntrykk av - wrażenie czegoś, wrażenie że

inntrykk på - wrażenie na (kimś) (np. zrobić na kimś wrażenie)

på jakt etter - w poszukiwaniu

kilden til - źródło (czegoś)

1. Kto panował nad Polską w XVI wieku?

Hvem hersket over Polen i 1600 – tallet?

2. Musicie zwrócić się do Tora żeby otrzymać pomoc.

Dere må henvende dere til Tor for å få hjelp.

3. Ze względu na dzieci musimy być cicho.

Av hensyn til barna må vi være stille.

4. Masz na nią zły wpływ.

Du har dårlig innflytelse på henne.

5. Musimy nastawić się na to, że nasza córka wyjedzie do Norwegii.

Vi må innstille oss på at dattera vår skal flytte til Norge.
6. Nie mam ochoty się na nich mścić.
Jeg har ikke lyst til å hevne meg på dem.

7. Znaleźli źródło zanieczyszczenia?

Fant de kilden til forurensingen?

8. Próbujesz zrobić na niej wrażenie.

Du prøver å gjøre inntrykk på henne.
 9. Poszukuję nowej pracy.
Jeg er på jakt etter en ny jobb.

10. Masz wrażenie, że wszystko idzie dobrze?

Har du inntrykk av at alt går bra?

kjenne til - znać

klar til - gotowy na/do

konsentrere seg om - skoncentrować się

na komme i kontakt med - nawiązać

kontakt z ha krav på - być uprawnionym do

gjøre krav på – rościć prawa do

krysse av – "odhaczyć"

late som om – udawać

legge ned – zakończyć, zamknąć

legge på seg – przybrać na wadze

1. Nawiązał kontakt z jakąś firmą w Norwegii.

Han kom i kontakt med noe firma i Norge.

2. Czy ten zakład rzeczywiście został zamknięty?

Ble denne bedriften virkelig lagt ned?

3. Nie znam tej sprawy.

Jeg kjenner ikke til denne saken.

4. Ona rości sobie prawa do całego domu.

Hun gjør krav på hele huset.

5. Jesteście gotowi do pisania sprawdzianu?

Er dere klare til å skrive prøve?

6. Ona przytyła cztery kilogramy.

Hun har lagt på seg fire kilo.

7. Odhaczyłam tych, których dzisiaj nie ma.

Jeg har krysset av dem som ikke er her i dag.

8. On udaje, że nie zna polskiego.

Han later som om han ikke snakker polsk.

9. Teraz musimy skupić się na wyrażeniach przyimkowych.

Nå må vi konsentrere oss om preposisjonsuttrykk.

10. Wiem, że jestem uprawniony do stypendium.

 Jeg vet at jeg har krav på stipend.

10

lide av – cierpieć na

holde ved like – utrzymywać przy życiu (np. tradycję), konserwować, utrzymywać na tym samym
poziomie

løsning på (problemet) – rozwiązanie (problemu)

i mangel av - w przypadku braku czegoś

mangel på – brak/niedobór czegoś

å melde seg inn i – zapisać się do (partii, organizacji)

å melde seg ut av – wymeldować/wypisać się z

meningen med (noe) – sens (czegoś)

å legge merke til – zwrócić uwagę na

for det meste – przeważnie, zazwyczaj

1. Kto wypisuje się z polskiego kościoła?

Hvem melder seg ut av den polske kirken?

2. Znaleźliśmy rozwiązanie problemu.

Vi fant løsning på problemet.

3. Czego mogę użyć w przypadku braku soli?

Hva kan jeg bruke i mangel av salt?

4. Tutaj nie brakuje jedzenia.

Her finnes det ikke mangel på mat.

5. Na co ona cierpi?
Hva lider hun av?

6. Jaki jest sens tego ćwiczenia?

Hva er meningen med denne oppgaven?

7. Zwróciłem uwagę na to, że schudła.

Jeg la merke til at hun har gått ned i vekt.

8. Ona zapisała się do tej partii.

Hun meldte seg inn i dette partiet.

9. Zazwyczaj jadamy tutaj.

For det meste spiser vi her.

10. Co robisz żeby nie zapomnieć języka?

Hva gjør du for å holde språket ved like?
11

en mistanke om – podejrzenie

være mistenkt for – być podejrzanym o

være misunnelig på (noen) – zazdrościć komuś

i motsetning til (noen) – w przeciwieństwie do (kogoś)

ha nytte av - mieć pożytek, czerpać korzyść z

være nødt til - musieć być zmuszonym do

bli omdannet til – zostać przekształconym/zamienionym w

opplyse om – poinformować o

opptatt av – zaangażowany w, zainteresowany

overbevist om – przekonany o

1. Nikt nas nie poinformował o tym wypadku.

Ingen opplyste oss om dette ulykket.

2. Oni są podejrzewani o kradzież.

De er mistenkt for tyveri.

3. Jest bardzo zaangażowana w sprawę/kwestię aborcji.

Hun er veldig opptatt av abortssak.

4. Zazdroszczę sąsiadowi, który kupił nowy samochód.

Jeg er misunnelig for naboen min som kjøpte en ny bil.

5. W przeciwieństwie do mojej siostry nie lubię klopsików rybnych.

I motsatt av søstera mi liker jeg ikke fiskeboller.

6. Podejrzewasz, że on nie mówi całej prawdy?

Har du en mistanke om at han ikke sier hele sannheten?

7. Macie jakiś pożytek z tego samochodu?

Har dere nytte av denne bilen?

8. Możemy zamienić ten pokój w bibliotekę.

Vi kan omdanne dette rommet til bibliotek.

9. Są zmuszeni zapłacić.
De er nødt til å betale.

10. Jestem przekonany (o tym), że on kłamie.

Jeg er overbevist om at han lyver.
12

overrasket over – zaskoczony (czymś)

overta etter – przejąć (po kimś)

overtale til – namówić do

parallell med – równoległy do

sette pris på – doceniać

være påvirket av – być pod wpływem (kogoś lub czegoś)

regjere over – rządzić (np. krajem)

regne med at – zakładać, wychodzić z założenia, że

ha rett i noe – mieć rację w jakiejś sprawie

ha rett til noe – mieć do czegoś prawo

1. Haakon Magnus przejmie (schedę) po Haraldzie V.

Haakon Magnus skal overta etter Harald V.

2. Linia A jest równoległa do linii B.

A-linje er parallel med B-linje.

3. Oni niczego tu nie doceniają.

De setter ikke pris på noe her.

4. Nie wolno ci jechać samochodem kiedy jesteś pod wpływem narkotyków.

Du har ikke lov til å kjøre bil når du er påvirket av narkotikum.

5. Jesteś zaskoczony tym pytaniem?

Er du overrasket over dette spørsmålet?

6. Kto rządzi teraz Anglią?

Hvem regjerer over England nå?

7. Nie macie prawa niszczyć przyrody.

Du har ikke rett til å ødelegge naturen.

8. Zakładamy, że oni przegrają.

Vi regner med at de skal tape.

9. Czy mam rację w tej sprawie?

Har jeg rett i denne saken?

10. On namówił mnie do przeprowadzki.

Han overtalte meg til å flytte.