‫)( ‪1 :‬‬ ‫   ‪2013/03/22 :  !

"# $% -    -‬‬ ‫  ‬

‫)‪.0 0 -*+) -./‬‬ ‫>‪ @ %A B B% /C/‬‬

‫‪%, 3, : <=>?  D‬‬

‫‪12‬‬
‫
ﺍﻟﻤﺎﺩﺓ ﻭ ﺗﺤﻮﻻﺗﻬﺎ ‬
‫ ‬ ‫  ‬ ‫ا ‪  :‬م ‬
‫ر!ت ‪ #$ ،‬ر!‬

‫**********************************************************************************‬
‫‪www.sites.google.com/site/faresfergani‬‬
‫ر   ‪2013/03/22 :‬‬ ‫ض‪ −‬س‪ :‬‬ ‫‪−1‬‬
‫أ‪  -‬م ا‬
‫(‬ ‫ط‪   ): 1-‬ا   إ  و أ‬
‫‪ 5  -‬أﻥ ' ‪ 3‬ا‪ 12‬ر ‪"  ،‬ن ‪ ،  ،‬ﻡ‪".‬ل ﺹ '"ن ‪"'() ' ،‬ﻥ ت ا"دی"م ‪ ،‬ﻡ‪ :.‬ا‪ 89‬م ‪ ،‬آ ‪ 6‬ا‪ . 5‬ﻥ‪. 4 2‬‬
‫‪ -‬ﺽ‪ ?@ A‬آ أﻥ‪"1‬ب ا‪ 12‬ر ﻡ‪ =".‬ﻡ < ‪".‬اد ‪"  ) :‬ن ‪ ،  ،‬ﻡ‪".‬ل ﺹ '"ن ‪ ،‬ﻡ‪ :.‬ا‪ 89‬م ‪"'()' ، NaCl‬ﻥ ت‬
‫ا"دی"م ‪ EF ، ( Na2CO3‬أﺽ ‪(9D A' 5‬ات ﻡ‪ 4‬آ ‪ 6‬ا‪. 4  . 5‬‬
‫ا('‪: 1-‬‬

‫‪ -1‬ﻡ "ن آ ‪ 6‬ا‪. 4 2 . 5‬‬

‫‪ -2‬ﻡ ذا ‪ G8' HI‬إﺽ @ ا) ‪ 6‬إ ا   ؟‬
‫‪ -3‬اﻡ‪ N‬ا‪GM‬ول ا‪. ' L‬‬

‫ا‪".‬ن ﻡ‪ A‬ا) ‪6‬‬ ‫ا‪".‬ن ا‪?8 19‬‬ ‫ا"اد‬

‫ "ن‬
‫‬
‫ﻡ‪".‬ل ﺹ '"ن‬
‫' )('"ﻥ ت‬
‫ﻡ‪(R‬وب ‪ Q‬زي‬

‫?>=< ‪%, 3, :‬‬ ‫‪. 34% 56 ، 84% ، 9: -./ : 12) – .0 0 – *+, -./‬‬

‫‪www.etudpdf.com‬‬
 ‫)( ‪2 :‬‬ ‫   ‪2013/03/22 :  ! "# $% -    -‬‬ ‫  ‬

‫‪ -4‬ر‪ 3‬ا   ‪ F  3U‬أ"اﻥ‪"' 5‬ﺝ"د ا) ‪. 6‬‬

‫‪ -5‬ی‪ W 2‬ا‪" .‬ن '‪ A< 6 E89‬؟ اذآ(‪. V‬‬
‫' ا‪#‬ط ‪:‬‬
‫‪" -1‬ن آ ‪ 6‬ا‪. ? L(' 4 2 . 5‬‬
‫‪ G8' -2‬إﺽ @ ا) ‪ 6‬إ ا   ﻥ‪". HI‬ن ه‪ V‬ا\ (ة '‪"Z‬ان ﻡ‪. X.2Y‬‬
‫‪ -3‬إآ ل ا‪GM‬ول ‪:‬‬

‫ا‪".‬ن ﻡ‪ A‬ا) ‪6‬‬ ‫ا‪".‬ن ا‪?8 19‬‬ ‫ا"اد‬

‫أ( وردي‬ ‫أﺹ‪(X‬‬ ‫ "ن‬
‫أ( وردي‬ ‫^‪G‬ی‪ E‬ا‪".‬ن‬ ‫‬
‫'(‪? L‬‬ ‫^‪G‬ی‪ E‬ا‪".‬ن‬ ‫ﻡ‪".‬ل ﺹ '"ن‬
‫أﺹ‪(X‬‬ ‫^‪G‬ی‪ E‬ا‪".‬ن‬ ‫' )('"ﻥ ت‬
‫'(‪? L‬‬ ‫^‪G‬ی‪ E‬ا‪".‬ن‬ ‫ﻡ‪(R‬وب ‪ Q‬زي‬

‫‪ 3 ( -4‬ا   ‪ F  3U‬أ"اﻥ‪"' 5‬ﺝ"د ا) ‪: 6‬‬

‫ی)‪   4‬ا   ا‪G‬رو '‪ 3U‬ا‪".‬ن اي ی‪ VZ‬ا) ‪ 6‬ا‪".‬ن ا"ﺽ"ع @ ‪ 5‬إ ‪IF‬ث أﺹ ف ه? ‪:‬‬
‫▪ ﻡ   ‪".‬ن ا‪ 4 2 . 5‬ذو ا‪".‬ن ا‪". ' ? L(1‬ن ا\( ا"ردي و ا\ﻡ( ی‪".' c.82‬ل ا‪" .‬ن ‪ ،‬ﻡ‪".‬ل ا‪. Y‬‬
‫▪ ﻡ   ‪".‬ن ا‪ 4 2 . 5‬ذو ا‪".‬ن ا‪". ' ? L(1‬ن ا\ﺹ‪ (X‬و ا\ﻡ( ی‪".' c.82‬ل ا‪ ) 1‬ر'"ﻥ ت ‪.‬‬
‫▪ ﻡ   = ‪" ( d‬ن ا‪ 4 2 . 5‬و ا\ﻡ( ی‪".' c.82‬ل ا '"ن ‪ ،‬ﻡ‪".‬ل ﻡ‪ :.‬ا‪ 89‬م ‪.‬‬
‫‪ -5‬ی‪ W 2‬ا‪" .‬ن '‪ E89‬ا‪ A< R‬و ه" ا‪ E89‬ا ﻡ? ‪.‬‬
‫) ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻥ‪ ?U‬ﻡ‪  =".‬آ ﻡ‪".‬ل ی‪ e @ Z‬ا‪ 4 2 . 5‬ا‪".‬ن ا"ردي اي ی‪ VZ‬ﻡ‪" A‬ن ^ ( ا‪" .‬ن ‪.‬‬
‫آ ﻡ‪".‬ل ی‪ e @ Z‬ا‪ 4 2 . 5‬ا‪".‬ن ا\ﺹ‪ (X‬اي ی‪ VZ‬ﻡ‪ A‬ا‪ ) 1‬ر'"ﻥ ت ‪.‬‬ ‫‪ -‬ﻥ‪ ?U‬ﻡ‪ =".‬أ‬

‫'"ا ‪ 9‬آ ‪ 6‬أزرق ا‪(1‬وﻡ" "ل (‬ ‫ط‪   ): 2-‬ا   ا) ـ <ـ ـ إ ــ ـ و أ‬
‫‪ :  -‬ﻡ ﺹ ‪ ،‬آ‪i‬وس ‪ ،‬ﻡ"اد ‪ ، KOH ، NaOH ، HCl ، H2SO4‬أزرق ا‪(1‬وﻡ" "ل ‪.‬‬
‫‪ -‬ﺽ‪ A‬ﻡ   ﻡ‪ XXY‬ﻡ‪ ( ^ ، KOH ، NaOH ، HCl ، H2SO4 4‬ا‪" .‬ن @? آ‪i‬وس و ﺽ‪(9D A' A‬ات ﻡ‪4‬‬
‫أزرق ا‪(1‬وﻡ" "ل )‪ ?@ (BBT‬آ آ‪Z‬س ‪.‬‬

‫ا('‪: 2-‬‬

‫‪ -1‬ﻡ ذا ‪ G8' HI‬إﺽ @ ا) ‪ 6‬إ ا   ؟‬

‫?>=< ‪%, 3, :‬‬ ‫‪. 34% 56 ، 84% ، 9: -./ : 12) – .0 0 – *+, -./‬‬

‫‪www.etudpdf.com‬‬
 ‫)( ‪3 :‬‬ ‫   ‪2013/03/22 :  ! "# $% -    -‬‬ ‫  ‬

‫‪ -2‬اﻡ‪ N‬ا‪GM‬ول ا‪: ? 2‬‬

‫ا‪".‬ن ﻡ‪ A‬ا) ‪6‬‬ ‫ﻡ   آ  <‬

‫‪H2SO4‬‬
‫‪HCl‬‬
‫‪NaOH‬‬
‫^ ( ا‪" .‬ن‬
‫‪KOH‬‬

‫‪ -3‬ر‪ 3‬ا   ‪ F  3U‬أ"اﻥ‪"' 5‬ﺝ"د ا) ‪. 6‬‬

‫‪ -4‬ﻡ "ن آ ‪ 6‬أزر ق ا‪(1‬وﻡ" "ل )‪ (BBT‬ﻡ‪ ( ^ A‬ا‪" .‬ن ؟‬
‫‪.‬‬ ‫‪ -5‬ﺹ ا   ا‪ L' U‬إ  و أ(ى إ أ‬
‫' ا‪#‬ط ‪:‬‬
‫‪ G8' -1‬إﺽ @ ا) ‪ 6‬إ ا   ﻥ‪". HI‬ن ا) ‪".' 6‬ن @? آ ﻡ‪. 5‬‬
‫‪ -2‬إآ ل ا‪GM‬ول ‪:‬‬
‫ا‪".‬ن ﻡ‪ A‬ا) ‪6‬‬ ‫ﻡ   آ  <‬
‫‪H2SO4‬‬
‫‪HCl‬‬
‫‪NaOH‬‬
‫^ ( ا‪" .‬ن‬
‫‪KOH‬‬
‫‪ 3 ( -3‬ا   ‪ F  3U‬أ"اﻥ‪"' 5‬ﺝ"د ا) ‪: 6‬‬
‫ی)‪   4‬ا   ا)  < ا‪G‬رو '‪ 3U‬ا‪".‬ن اي ی‪".2‬ن '‪ e‬ا) ‪ 6‬ا‪ 5 @ 82U‬إ ﺹ‪ 4 X‬ﻡ‪(k 2‬ی‪4‬‬
‫ه ‪:‬‬
‫▪ ﻡ   ‪".‬ن أزرق ا‪(1‬وﻡ" "ل ذو ا‪".‬ن ا\( ' ‪".‬ن ا\ﺹ‪ (X‬و ا\ﻡ( ی‪HCl ، H2SO4   ' c.82‬‬
‫و ^ ( ا‪" .‬ن ‪.‬‬
‫▪ ﻡ   ‪".‬ن أزرق ا‪(1‬وﻡ" "ل ذو ا‪".‬ن ا\( ' ‪".‬ن ا\زرق و ا\ﻡ( ی‪. KOH ، NaOH   ' c.82‬‬
‫‪ -4‬آ ‪ 6‬أزر ق ا‪(1‬وﻡ" "ل )‪ (BBT‬ﻡ‪ ( ^ A‬ا‪" .‬ن ی‪ Z‬ا‪".‬ن ا\ﺹ‪. (X‬‬
‫‪:‬‬ ‫‪  -5‬ا   إ  و أ(ى إ أ‬
‫آ ی‪: ?.‬‬ ‫اﻥ‪ DI9‬ﻡ‪ 4‬ا‪ l< 2‬ا‪ L' U‬ی)‪   4‬ا   إ  و أ‬
‫▪ ا   ا‪". ?2‬ن أزرق ا‪(1‬وﻡ" "ل ' ‪".‬ن ا\ﺹ‪ (X‬ه? ﻡ    و ا\ﻡ( ی‪، H2SO4   ' c.82‬‬
‫‪ HCl‬و ^ ( ا‪" .‬ن ‪.‬‬
‫و ا\ﻡ( ی‪، NaOH   ' c.82‬‬ ‫▪ ا   ا‪". ?2‬ن أزرق ا‪(1‬وﻡ" "ل ' ‪".‬ن ا\زرق ه? ﻡ   أ‬
‫‪KOH‬‬
‫) ‪:‬‬
‫<? ‪ H2SO4‬ﻡ‪ e".‬ا <? ? ی‪" ( d‬ن ا) ‪ 6‬ا‪".‬ن ‪ BBT‬إ ا\ﺹ‪. (X‬‬ ‫‪ -‬ا"ع ا) ‬
‫<? ‪ HCl‬ﻡ‪ e".‬ا <? ? ی‪" ( d‬ن ا) ‪ 6‬ا‪".‬ن ‪ BBT‬إ ا\ﺹ‪. (X‬‬ ‫‪ -‬ا"ع ا) ‬
‫<? ‪ NaOH‬ﻡ‪ e".‬ا <? أ ? ی‪" ( d‬ن ا) ‪ 6‬ا‪".‬ن ‪ BBT‬إ ا\زرق ‪.‬‬ ‫‪ -‬ا"ع ا) ‬
‫<? ‪ KOH‬ﻡ‪ e".‬ا <? أ ? ی‪" ( d‬ن ا) ‪ 6‬ا‪".‬ن ‪ BBT‬إ ا\زرق ‪.‬‬ ‫‪ -‬ا"ع ا) ‬
‫?>=< ‪%, 3, :‬‬ ‫‪. 34% 56 ، 84% ، 9: -./ : 12) – .0 0 – *+, -./‬‬

‫‪www.etudpdf.com‬‬
 ‫)( ‪4 :‬‬ ‫   ‪2013/03/22 :  ! "# $% -    -‬‬ ‫  ‬

‫ط‪ ): 3-‬ﻡ‪"5X‬م ا‪ m‬ی‪ H+ GLX' c.82‬أ‪ F‬ء ‪ ^ X‬آ  <? (‬
‫‪  -‬أﻥ‪"1‬ب ا‪ 12‬ر ‪ ، HCl ،‬ﻡ ء ‪.‬‬
‫‪  -‬آ ﻡ‪ Q 4‬ز ‪"' HCl‬ا ‪" 9‬ﺝ‪"@ 58 .‬ق @"ه ‪ D‬رورة ﻡ‪".‬ل ﻡ(آ‪ d W‬ز ‪ o  HCl‬ی‪ Q G^ 2‬ز‬
‫‪ HCl‬اي ‪ ?@ e.1L2U‬ا"ﺝ‪. .‬‬
‫‪ -‬أﻥ)‪ q‬ا"ﺝ‪"@ .‬ق "ض ﻡ <? ‪.‬‬
‫‪ -1‬ﻡ ذا ‪ HI‬؟‬
‫‪ -2‬ﻡ ه" ا‪".‬ل اي ‪. e .^ r.‬‬
‫‪ -3‬ﻡ ﻥ"ع ا(ا'‪ 9‬ا)  < ا"ﺝ"دة @? ﺝ‪W‬ی‪ es‬؟‬
‫‪ -4‬آ  ﻥ‪ ?U‬ا‪(X‬د ‪ H+‬ا ‪ t)X 4^ l‬ﺝ‪W‬يء ‪ HCl‬؟‬
‫‪ -5‬أآ‪ 32‬ﻡ‪ 8‬د ا‪ ^ X2‬اج ‪"2.‬ل ا)  <? ا دث ' ‪ Q 4‬ز آ‪".‬ر ا‪G 5‬روﺝ ‪ 4‬و ا ء ‪.‬‬
‫‪ -6‬ا ‪ l22‬ﻡ‪ 8‬د ا‪ ^ X‬اج ‪"2.‬ل ا)  <? ا دث أ‪ F‬ء اﻥ‪I‬ل ‪ ?@ H2SO4‬ا ء ‪.‬‬
‫' ا‪#‬ط ‪:‬‬
‫‪ -1‬ﻥ‪ c@G HI‬ا‪".‬ل ا <? '‪ )R‬ﻥ @"رة دا ا"ﺝ‪ .‬آ @? ا‪ )R‬ا‪: ? 2‬‬

‫ا('‪: 3-‬‬

‫‪ -2‬ا‪".‬ل اي ‪ e .^ r.‬ه" ﻡ‪".‬ل ﻡ <? ‪ m‬آ‪".‬ر ا‪G 5‬روﺝ ‪. (H3O+ + Cl-) 4‬‬
‫‪ -3‬ﻥ"ع ا(ا'‪ 9‬ا)  < ا"ﺝ"دة @? ﺝ‪W‬ی‪ es‬ه? را'‪ s@ ) 9‬ﻡ‪. 19L2U‬‬
‫‪ -4‬ﻥ‪ ?U‬ا‪(X‬د ‪ H+‬ا ‪ t)X 4^ l‬ﺝ‪W‬يء ‪"(' HCl‬ن ه ‪G‬روﺝ ‪\ 4‬ﻥ‪ ?@ e‬ا\ﺹ ﻥ ‪ 4^ l‬ذرة ه ‪G‬روﺝ ‪H 4‬‬
‫‪ 4^ r.Y‬إ)‪(2‬وﻥ‪ 5‬ا" ‪(' 5' L12  G‬و"ﻥ‪ 5‬ا" ‪. G‬‬
‫‪ -5‬ﻡ‪ 8‬د ا‪ ^ X2‬اج ‪"2.‬ل ا)  <? ا دث ' ‪ Q 4‬ز آ‪".‬ر ا‪G 5‬روﺝ ‪ 4‬و ا ء ‪:‬‬
‫‪HCl + H2O = H3O+ + Cl-‬‬
‫‪ -6‬ﻡ‪ 8‬د ا‪ ^ X2‬اج ‪"2.‬ل ا)  <? ا دث أ‪ F‬ء اﻥ‪I‬ل ‪ ?@ H2SO4‬ا ء ‪:‬‬
‫‪H2SO4 + 2H2O = 2H3O+ + SO42-‬‬
‫) ‪:‬‬
‫‪+‬‬ ‫‪+‬‬
‫ا‪ H GL@ HCl m‬أ‪ F‬ء ‪ e.^ X‬ﻡ‪ A‬ا ء ‪  ' ،‬ا‪ 2H GL@ H2SO4 m‬أ‪ F‬ء ‪ e.^ X‬ﻡ‪ A‬ا ء ‪.‬‬
‫) ‪ -‬ر‪: ,‬‬
‫‪(' 3U -‬وﻥ‪ G2R‬ا‪ HA m‬ه" آ @(د آ  <? ﺝ‪W‬ی‪ s‬آ ن أم ‪ 6‬ردی ‪ D‬در ^‪ .‬ا‪(' 4w^ ?w.Y2‬و‪"w‬ن ه ‪Gw‬روﺝ ‪4‬‬
‫‪ H+‬أو أآ‪I (x‬ل ‪ ^ X‬آ  <? ‪ .‬و@‪ c‬ا‪ 8‬د ‪:‬‬
‫‪HA = H+ + A-‬‬

‫?>=< ‪%, 3, :‬‬ ‫‪. 34% 56 ، 84% ، 9: -./ : 12) – .0 0 – *+, -./‬‬

‫‪www.etudpdf.com‬‬
 ‫)( ‪5 :‬‬ ‫   ‪2013/03/22 :  ! "# $% -    -‬‬ ‫  ‬

‫‪ -‬ی ا‪ ?@ HA m‬ا ء و@‪ c‬ا‪ 8‬د ‪:‬‬

‫‪HA + H2O = H3O + A-‬‬‫‪+‬‬

‫و ' ‪ ? 2‬ی)‪ 4‬ا‪"L‬ل أن ا‪ m‬ه" آ @(د آ  <? ‪ D‬در ^‪ .‬إ^‪ 9‬ء ‪"6‬ارد ا‪Gw 5‬روﻥ "م ‪ H3O+‬أ‪ wF‬ء اﻥ‪?w@ ewI‬‬
‫ا ء ‪.‬‬
‫‪ -‬إذا آ ن ا‪  HA m‬م ا=ﻥ‪I‬ل @? ا ء ی‪ L‬ل ^‪"D m e‬ي ‪ ،‬أﻡ‪ w‬إذا آ‪ w‬ن اﻥ‪ ?w@ ewI‬ا‪ w‬ء ﺝ‪ w <W‬ی‪ wL‬ل ^‪ew‬‬
‫‪ m‬ﺽ‪.  8‬‬
‫أﻡ‪: .x‬‬
‫• ‪ m‬ا‪y‬زوت ‪ HNO3‬ه" ‪"D m‬ي ‪ ،‬ی @? ا ء و@‪ c‬ا‪ 8‬د ‪:‬‬
‫‪HNO3 + H2O = H3O+ + NO3-‬‬
‫• ‪ m‬ا)‪(1‬ی‪ H2SO4 r‬ه" ‪"D m‬ي ‪ ،‬ی @? ا ء و@‪ c‬ا‪ 8‬د ‪:‬‬
‫‪H2SO4 + 2 H2O = 2 H3O+ + SO42-‬‬
‫• ‪ m‬ا "د ‪ m ، HI‬ا‪(1‬وم ‪ ، HBr‬ه أی  ‪"D 4‬ی ‪. 4‬‬
‫• آ ا\ ض ا‪ ?2‬ﻡ‪ 4‬ا‪ RCOOH )R‬ه? أ ض ﺽ‪ ، X 8‬ﻡ‪ m x‬ا )‪ mw‬ا ‪ x‬ﻥ"ی‪HCOOH (tw‬‬
‫اي ی @? ا ء و@‪ c‬ا‪ 8‬د ا)  < ا‪:  2‬‬
‫‪HCOOH + H2O = HCOO- + H3O+‬‬
‫م ا‪01‬س ‪:‬‬
‫ب‪ -‬‬
‫ط ‪:‬‬
‫‪  -‬آ‪ ، 4 Z‬ﻡ‪".‬ل ‪ ، BBT‬ﻡ‪".‬ل ‪. NaOH‬‬
‫‪ -1‬ﺽ‪ A‬آ ﻡ‪ 4‬ﻡ‪".‬ل ‪ (R ' ?@ BBT‬و أﺽ إ ‪ M e‬ﻡ‪ 4‬ﻡ‪".‬ل ‪ . NaOH‬اآ‪ 32‬ﻡ‪ G8' t {I‬ا‪z‬ﺽ @ ‪.‬‬
‫‪ -2‬أ^‪ G‬ا‪ '(M2‬ﻡ‪ A‬ﻡ‪".‬ل آ‪".‬ر ا"دی"م ‪. NaCl‬‬
‫أ‪ -‬ه ی‪G‬ث ‪ ?@ ( d‬ا‪".‬ن ؟‬
‫‪+‬‬
‫ب‪ -‬ه ها ا‪"2‬ل ی)‪ 4‬أن ‪ e11U‬ا‪ R‬ردة ‪ Na‬؟ ^‪. .‬‬
‫ﺝـ‪ -‬ﻡ ه" ا‪(X‬د ا)  <? ا‪iU‬ول ^‪ 4‬ها ا‪"2‬ل ؟‬
‫د‪ -‬اآ‪ 32‬ﻡ‪ 8‬د ا‪ ^ X2‬اج ‪5‬ا ا‪"2‬ل ‪.‬‬
‫' ا‪#‬ط ‪:‬‬
‫‪ -1‬ﻥ‪". HI‬ن ا) ‪". ' 6‬ن ا\زرق @? ﻡ‪".‬ل ‪. NaOH‬‬
‫‪ -2‬أ‪ = -‬ی‪G‬ث ‪" ?@ ( d‬ن ا) ‪ G8' 6‬إﺽ @ ‪(9D‬ات ﻡ‪ e‬إ ا‪".‬ل ا‪ ?.‬و ی{‪".' e @ (5‬ﻥ‪ e‬ا\ﺹ‪?.‬‬
‫ا\( ‪.‬‬
‫‪+‬‬
‫ب‪ = -‬ی)‪ R 4‬ردة ا"دی"م ‪ Na‬أن ‪ .^ (Fi‬ا) ‪ 6‬و ‪G‬ث ‪" ?@ ( d‬ﻥ‪\ e‬ﻥ‪ 5‬ﻡ‪"2‬اﺝ‪G‬ة @? ﻡ‪NaOH ?".‬‬
‫و ‪" ( d o  NaCl‬ن ا) ‪ ?@ 6‬ا‪".‬ل ا\ول ﻡ‪ 4‬ا\( إ ا\زرق \ﻥ‪ e‬أ ? '  ا‪".‬ل ا‪ x‬ﻥ? '‪?L‬‬
‫@ ‪ e‬ا) ‪ 6‬ﻡ @{ ^‪" .‬ﻥ‪ e‬ا\ﺹ‪ ?.‬ا\( \ن ها ا‪".‬ل ﻡ‪. .‬‬
‫ﺝـ‪ -‬ا‪(X‬د ا)  <? @? ا‪".‬ل ا\ ? )‪ (Na+ + HO-‬اي أدى  ‪" ( d‬ن ا) ‪ 6‬ﻡ‪ 4‬ا\( إ ا\زرق‬
‫ه" ‪ 6‬ردة ا‪G 5‬روآ‪. HO- G U‬‬
‫د‪ -‬ﻡ‪ 8‬د ا‪: ^ X2‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪+‬‬
‫‪HO + H = H2O‬‬

‫?>=< ‪%, 3, :‬‬ ‫‪. 34% 56 ، 84% ، 9: -./ : 12) – .0 0 – *+, -./‬‬

‫‪www.etudpdf.com‬‬
 ‫)( ‪6 :‬‬ ‫   ‪2013/03/22 :  ! "# $% -    -‬‬ ‫  ‬

‫) ‪ -‬ر‪: ,‬‬

‫‪+‬‬
‫‪(' 3U -‬وﻥ‪ G2R‬ا\ ‪ w‬س ‪ B‬ه‪ "w‬آ‪(w@ w‬د آ  ‪ ?< w‬ﺝ‪W‬ی‪ w s‬آ‪ w‬ن أم ‪ w6‬ردی ‪ wD‬در ^‪(' rw 1x w.‬و‪"w‬ن ه ‪Gw‬روﺝ ‪H 4‬‬
‫أو أآ‪I (x‬ل ‪ ^ X‬آ  <? ‪ .‬و@‪ c‬ا‪ 8‬د ‪:‬‬
‫‪+‬‬ ‫‪+‬‬
‫‪B + H = BH‬‬
‫‪ -‬ی ا\ س ‪ ?@ B‬ا ء و@‪ c‬ا‪ 8‬د ‪:‬‬
‫‪B + H2O = BH + HO-‬‬ ‫‪+‬‬

‫و ' ‪ ? 2‬ی)‪ 4‬ا‪"L‬ل أن ا\ س ه" آ @(د آ  <? ‪ wD‬در ^‪ w.‬ا^‪ w9‬ء ‪"w6‬ارد ا‪G 5‬روآ‪ HO- G Uw‬أ‪ wF‬ء اﻥ‪?w@ ewI‬‬
‫ا ء ‪.‬‬
‫‪ -‬إذا آ ن ا\ س ‪  B‬م ا=ﻥ‪Iw‬ل @‪ ?w‬ا‪ w‬ء ی‪ wL‬ل ^‪ ew‬أ ‪ w‬س ‪"wD‬ي ‪ ،‬أﻡ‪ w‬إذا آ‪ w‬ن اﻥ‪ ?w@ ewI‬ا‪ w‬ء ﺝ‪ w <W‬ی‪ wL‬ل ^‪ew‬‬
‫أ س ﺽ‪.  8‬‬
‫أﻡ‪: .x‬‬
‫• ه ‪G‬روآ‪ G U‬ا"دی"م ‪ NaOH‬ه" أ س ‪"D‬ي ‪ ،‬ی و@‪ c‬ا‪ 8‬د ‪:‬‬
‫‪NaOH = Na+ + HO-‬‬
‫"م ‪ KOH‬ه" أ س ‪"D‬ي ی @? ا ء و@‪ c‬ا‪ 8‬د ‪:‬‬ ‫• ه ‪G‬روآ‪ G U‬ا‪"1‬‬
‫‪KOH = K+ + HO-‬‬
‫•  ز ا در و  ا ت ه أ  ‪   ! ،‬ا در ‪ ! NH3‬ا ء و!‪ #‬ا د ‪:‬‬
‫‪NH3 + H2O = NH4+ + HO-‬‬
‫ﺝـ‪  -‬م ا‪) 5#6‬أ‪0‬س‪/‬ﺡ( ‪:‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪+‬‬
‫‪ ! -‬آ ( ' ی‪ ,! -./0‬ﺡ* ‪4 -.' ، AH‬و(‪3‬ن ‪ ، H‬ﻥ‪ -.' 5‬أ ‪ ,‬ا‪4‬ا!‪ A #‬و!‪ #‬ا د ‪:‬‬
‫‪AH = A- + H+‬‬
‫‪ ! -‬آ ( ' ی ‪ ,! 89‬أ س ‪4 ، A-‬و(‪3‬ن ‪ ، H+‬ﻥ‪ -.' 5‬ﺡ‪ ,:‬ا‪4‬ا!‪ AH #‬و!‪ #‬ا د ‪:‬‬
‫‪A- + H+ = AH‬‬
‫‪ -<( -‬ا  ; )‪ -  ;    (AH/ A-‬أس ‪.‬‬
‫‪ -‬ی‪ . @A‬ء ‪ H2O‬أن ی<‪3. I.‬ك ﺡ* وذ‪4 @' ,./0 I‬و(‪3‬ن ﺡ‪ -0‬ی‪3C0‬ل إ‪ -C‬ﺵ‪ C‬ردة ا‪BD‬روآ‪، HO- B<C‬‬
‫و!‪ #‬ا د ‪:‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪+‬‬
‫‪H2O → HO + H‬‬
‫‪+‬‬
‫‪ -‬آ ی‪ ,A‬أی‪ :‬أن ی<‪3. I.‬ك أ س و ذ‪49 ,09 0 I‬و(‪3C‬ن ﺡ‪ -C0‬ی‪3C0‬ل إ‪ -C‬ﺵ‪ C‬ردة ا‪BCD‬روﻥ‪3‬م ‪ H3O‬و!‪#C‬‬
‫ا د ‪:‬‬
‫‪+‬‬ ‫‪+‬‬
‫‪H2O + H → H3O‬‬
‫ی‪ M‬ل '@ ا ء ! ه‪ NO‬ا  و آ‪ IO‬آ ﻥ‪3‬ع آ ; ی<‪ I.‬ه‪O‬ا ا<‪3.‬ك أﻥ‪OO ,‬ب ‪.‬‬
‫أ‪  6‬ا‪5#6‬ت ‪:‬‬
‫ا‪m‬‬ ‫ا\ س‬ ‫ا‪) < x‬أ س‪(m/‬‬
‫‪-‬‬
‫‪H2O‬‬ ‫‪OH‬‬ ‫)‪(H2O/HO-‬‬
‫‪HBr‬‬ ‫‪Br-‬‬ ‫)‪(HBr/Br-‬‬
‫‪NH4+‬‬ ‫‪NH3‬‬ ‫)‪(NH4+/NH3‬‬
‫‪CH3COOH‬‬ ‫)‪CH3COO- (CH3COOH/CH3COO-‬‬
‫‪H3O+‬‬ ‫‪H2O‬‬ ‫)‪(H3O+/H2O‬‬
‫?>=< ‪%, 3, :‬‬ ‫‪. 34% 56 ، 84% ، 9: -./ : 12) – .0 0 – *+, -./‬‬

‫‪www.etudpdf.com‬‬
 7 : () 2013/03/22 :  ! "# $% -    -      

: ‫س‬0‫  م ا) ' ﺡ أ‬-‫د‬

‫ان أو‬BCCM!) ‫ﻥ‬3CC(‫و‬4 ‫ دل‬C9( ,CC! ‫ث‬BCC‫ ی‬CC' ( CC‫ آ‬3CC‫ س ه‬C‫أ‬-*CC‫ ﺡ‬CC' 0‫ ا‬، ‫ري‬3CC ‫ و‬B0C‫وﻥ‬4 @ C‫ ا‬R<CC‫ ﺡ‬-
W0C‫ و ی‬، (A2- ) 2-‫ ا س‬,VM0. ، 4 ‫ أو أآ‬H+ @‫رو‬B‫ن ه‬3(‫و‬4 @' (HA1)1-*‫ ا‬-./0‫ ی‬U‫< ب( ﺡ‬0‫اآ‬
CC‫( آ‬A-2) 2-‫ س‬CCY #CCC!‫ا‬4‫( ا‬HA2) 2-*CCC‫( و ا‬HA1) 1-*CCC. #CCC!‫ا‬4‫( ا‬A-1) 1-‫ س‬CC‫ ا‬ICCC‫ ذ‬4CC‫إﺙ‬
:  0‫ ! ا د ا‬9‫ ا‬Z‫[ ! ا‬3
H+

HA1 + A-2 = A-1 + HA2

1-*‫ﺡ‬ 2-‫أ س‬ 1-‫أ س‬ 2-*‫ﺡ‬

: . ‫أ‬
: ‫ ا د‬#!‫ ! ا ء و‬CH3COOH I‫ی‬3‫• ی ﺡ* ا\ی ﻥ‬
CH3COOH + H2O = CH3COO- + H3O+
‫^ئ‬C ,CVM0. H+ @‫رو‬BC‫ن ه‬3C(‫و‬4 -C.' (1-*C‫ )ا‬CH3COOH IC‫ی‬3‫* ا\ی ﻥ‬C‫ ﺡ‬-./0‫ ' ی‬0‫ا ا‬O‫! ه‬
‫ ردة‬CC‫ و ﺵ‬، (1-*CC. #CC!‫ا‬4‫ ا‬1-‫ س‬CC‫ ) ا‬CH3COO- ‫ات‬3‫ ﻥ‬CC ‫ ردة ا\ی‬CC‫ ﺵ‬W0CC0! ، (2-‫ س‬CC‫ )أ‬H2O ‫ ء‬CC‫ا‬
*C‫ ﺡ‬C' ( 3C‫ ء ه‬C‫ ا‬C! IC‫ی‬3‫* ا\ی ﻥ‬C‫ إذن اﻥل ﺡ‬، (2-‫ س‬Y #!‫ا‬4‫ ا‬2-*‫ ) ا‬H3O+ ‫م‬3‫روﻥ‬BD‫ا‬
: ‫ ' ه‬0‫@ ! ا‬0.‫اﺥ‬B‫ﺡ*( ا‬/‫@ )أ س‬0;  ‫أ س و ا‬
( H3O /H2O) ، (CH3COOH/CH3COO-)
+

: ‫ ا د‬#!‫ ! ا ء و‬NH3 ‫• ی ا در‬

NH3 + H2O = NH4+ + HO-
H2O ‫ ء‬C ‫^ئ ا‬CC ,CC' -CC./( ‫ي‬OCC‫ ا‬H+ @‫رو‬BCC‫ن ه‬3CC(‫و‬4 (1-‫ س‬C ‫ )أ‬NH3 ‫ در‬CC‫ ا‬aM0CC.‫ ی‬CC' 0‫ا ا‬OCC‫ ه‬C ! -
HO- B<CCC‫روآ‬BD‫ ردة ا‬CC‫( و ﺵ‬1-‫ س‬CCY #CCC!‫ا‬4‫ ا‬1-*CCC‫ ) ا‬NH4+ ‫م‬3CCC‫ﻥ‬3‫ ردة ا‬CC‫ ﺵ‬W0CCC0! ، (2-*CCC‫)ﺡ‬
@0; CCC ‫ س و ا‬CCC‫أ‬-*CCC‫ ﺡ‬CCC' ( 3CCC‫ ء ه‬CCC‫ ا‬CCC! ‫ در‬CCC‫ل ا‬CCC‫ إذن اﻥ‬، (2-*CCC. #CCC!‫ا‬4‫ ا‬2-‫ س‬CCC‫) ا‬
: ‫ ' ه‬0‫@ ! ا‬0.‫اﺥ‬B‫ﺡ*( ا‬/‫)أ س‬
(H2O/HO-) ، (NH4+/NH3)
: ‫ ا د‬#!‫ ! ا ء و‬HCl @‫رو‬BD‫ر ا‬3.‫• ی ﺡ* آ‬
HCl + H2O → Cl- + H3O+
H2O ‫ ء‬C ‫^ئ ا‬CC ,CCVM0. ‫ن‬3CC(‫و‬4 -CC.' (1-*CC‫ )ا‬HCl @‫رو‬BCCD‫ر ا‬3CC.‫* آ‬CC‫ ﺡ‬-CC./0‫ ی‬CC' 0‫ا ا‬OCC‫ ه‬C! -
H3O+ ‫م‬3‫روﻥ‬BCCCCD‫ ردة ا‬CCC‫ و ﺵ‬، (1-*CCCC. #CCCC!‫ا‬4‫ ا‬1-‫ س‬CCC‫ ) ا‬Cl- ‫ر‬3CCCC.A‫ ردة ا‬CCC‫ ﺵ‬W0CCCC0! ، (2-‫ س‬CCC‫)أ‬
‫ س‬C ‫أ‬-*CC‫ ﺡ‬CC' ( 3CC‫ ء ه‬C ‫ ا‬C ! @‫رو‬BCCD‫ر ا‬3CC.‫* آ‬CC‫ل ﺡ‬CC‫ إذن اﻥ‬، (2-‫ س‬C Y #CC!‫ا‬4‫ ا‬2-*CC‫) ا‬
: ‫ ' ه‬0‫@ ! ا‬0.‫اﺥ‬B‫ﺡ*( ا‬/‫@ )أ س‬0;  ‫و ا‬
( H3O+/H2O) ، (HCl/Cl-)

%, 3, : <=>? . 34% 56 ، 84% ، 9: -./ : 12) – .0 0 – *+, -./

www.etudpdf.com
 ‫)( ‪8 :‬‬ ‫   ‪2013/03/22 :  ! "# $% -    -‬‬ ‫  ‬

‫א دא ‪ :‬‬ ‫‪−2‬‬

‫أ‪  -‬م  ' ا‪1‬آ‪@A‬ة و ا>رﺝع و ا‪1‬آ‪@A‬ة ا>رﺝ ‪:‬‬
‫ط‪: 1-‬‬
‫‪ -‬ﺽ‪ A‬آ ﻡ‪ 4‬ﻡ‪".‬ل ﻥ‪(2‬ات ا‪ ?@ AgNO3 X‬آ‪Z‬س وﺽ‪ 89D e @ A‬ﻥ س ‪ EF ،‬اﻥ‪ 10 ({2‬د‪. c< D‬‬
‫‪ -1‬ﻡ ذا ‪. HI‬‬
‫‪ -2‬أ^~ ا‪ ( UX2‬ا‪(5M‬ي  ={‪ r‬ﻡ‪ ^G‬إﺝ '‪ 8' t2‬د=ت ا‪. ^ X2‬‬

‫ا('‪: 4-‬‬

‫' ا‪#‬ط ‪:‬‬

‫‪ -1‬ا‪: {I‬‬
‫ﻥ‪"5k HI‬ر "ن ﺝ‪G‬ی‪ ?@ G‬ا‪".‬ل و ه" ا‪".‬ن ا\زرق '‪ G8‬أن آ ن ا‪".‬ل ‪ @ X6‬و آ‪"5k t‬ر را ‪ 3‬أ' ‪.^ m‬‬
‫‪ 89D‬ا س ذات ا‪".‬ن ا\( ا‪. (X‬‬
‫‪ -2‬ا‪: ( UX2‬‬
‫‪2+‬‬
‫‪"5k -‬ر ا‪".‬ن ا\زرق ی‪G‬ل ^‪" .‬ل ذرات ا س ‪ Cu‬ا‪ Y‬ﺹ ' ‪  X‬إ ‪"6‬ارد ا س ‪ Cu‬أﺹ ا‪".‬ن‬
‫ا\زرق ‪ ،‬و ی)‪ 4‬ﻥﺝ ها ا‪ 8 ' ^ X2‬د ٍا)  < ا‪:  2‬‬
‫)‪Cu = Cu + 2e- ................ (1‬‬
‫‪2+‬‬

‫و @? ها ا‪ r.Y ^ X2‬ذرة ا س ‪ .^ Cu‬إ)‪(2‬وﻥ ‪"22 4‬ل إ ‪ 6‬ردة ا س ‪. Cu2+‬‬
‫‪"5k -‬ر را ‪ 3‬أ' ‪ m‬ی‪G‬ل ^‪" .‬ل ‪"6‬ارد ا‪ Ag+ X‬ا‪"2‬اﺝ‪G‬ة @? ﻡ‪".‬ل ﻥ‪(2‬ات ا‪ (Ag+ + NO3-) X‬إ‬
‫ذرات ا‪ Ag X‬أﺹ ا‪".‬ن ا\' ‪ m‬و ی)‪ 4‬ﻥﺝ ها ا‪ 8 ' ^ X2‬د ٍا)  < ا‪:  2‬‬
‫)‪Ag+ + e- = Ag ....................(2‬‬
‫ﻡ‪ 4‬ا‪ 8‬د‪ (2) ، (1) 4 2‬ی‪ :2‬أﻥ‪G e‬ث ‪ 1‬دل إ)‪(2‬وﻥ? ' ‪ 4‬ذرات ا س ‪ Cu‬و ‪"6‬ارد ا‪r.Y o  Ag+ X‬‬
‫ذرة ا س ^‪ .‬إ)‪(2‬وﻥ ‪ 4‬و اي ‪ 6 59L2.‬رد ‪ 4‬ﻡ‪ 4‬ا‪\ Ag+ X‬ن ‪ 6‬ردة ا‪€' X‬ﻡ) ﻥ‪ 5‬أن ‪ ~L2.‬إ)‪(2‬ون‬
‫وا‪ ، ~L@ G‬ها ا‪ 12‬دل ا‪(1‬و"ﻥ? ی)‪ 4‬ﻥﺝ‪ 8 ' e2‬د ا)  < ا‪:  2‬‬
‫‪Cu + 2Ag+ = Cu2+ + 2Ag‬‬
‫‪ -2‬ﻥ‪G E8‬ث "ل آ  <? و ا‪ .^  G‬ذ‪"5k t‬ر ا‪".‬ن ا\زرق و ‪ )R‬ا(ا ‪ 3‬آ ذآ(ﻥ '‪ ، L‬ها ا‪"2‬ل‬
‫ا)  <? ی)‪ 4‬ﻥﺝ‪ 8' e2‬د ا‪ ^ X2‬ا)  <? ا دث ا‪:  2‬‬
‫‪2AgNO3 + Cu = Cu(NO3)2 + 2Ag‬‬

‫?>=< ‪%, 3, :‬‬ ‫‪. 34% 56 ، 84% ، 9: -./ : 12) – .0 0 – *+, -./‬‬

‫‪www.etudpdf.com‬‬
 ‫)( ‪9 :‬‬ ‫   ‪2013/03/22 :  ! "# $% -    -‬‬ ‫  ‬

‫) ‪:‬‬
‫‪+‬‬ ‫‪2+‬‬
‫ذرة ا س ‪ r" Cu‬إ ‪ 6‬ردة ا س ‪GLX' Cu‬ه إ)‪(2‬وﻥ ‪ 4‬و ‪ 6‬ردة ‪ Ag‬اآ‪ r1U2‬هی‪ 4‬ا‪(2)z‬وﻥ ‪4‬‬
‫و "‪ r‬إ ذرة ا‪ Ag X‬و ا‪ 89D .^ r1 ( ?2‬ا س ا‪2‬آ‪ ، .‬إذن ‪G‬ث ‪ 1‬دل إ)‪(2‬وﻥ? ' ‪ 6 4‬ردة‬
‫ا س ‪ Cu2+‬و ذرة ا‪. Ag X‬‬
‫‪ -‬ﻥ‪"L‬ل ^‪ 4‬ا"ع ا)  <? اي @‪ GL‬إ)‪(2‬ون أو أآ‪ (x‬أﻥ‪F e‬آ‪ @A‬و ﻥ‪ e U‬ﺝ‪. G‬‬
‫‪ -‬ﻥ‪"L‬ل ^‪ 4‬ا"ع ا)  <? اي اآ‪ 3U2‬إ)‪(2‬ون أو أآ‪ (x‬أﻥ‪ e‬أرﺝ‪ G‬و ﻥ‪H e U‬آ‪. @A‬‬
‫ر‪: ,‬‬
‫‪ -‬ا\آـ‪U‬ـ‪G‬ة ‪ :‬هـ" آ ـ‪^ X‬ـ آـ ـ <? یــ‪G‬ث @ـ ‪@ e‬ـ‪GL‬ان إ)‪(2‬ون أو أآ‪ (x‬ﻡ‪(‚ 4‬ف @(د آ  <? ‪.‬‬
‫‪ -‬ا‪z‬رﺝ ع ‪ :‬ه" آ ‪ ^ X‬آ  <? ی‪G‬ث @ ‪ e‬إآ‪ U2‬ب إ)‪(2‬ون أو أآ‪ (x‬ﻡ‪(‚ 4‬ف @(د آ  <? ‪.‬‬
‫‪ -‬ا(ﺝ‪ : A‬ه" ا‪(X‬د ا)  <? اي ی‪ GLX‬ا‪(2)z‬وﻥ ت @? ‪ ^ X‬ا\آ‪GU‬ة ‪.‬‬
‫‪ -‬ا‪i‬آ‪ : GU‬ه" ا‪(X‬د ا)  <? اي ی)‪ 3U2‬ا‪(2)z‬وﻥ ت @? ‪ ^ X‬ا‪z‬رﺝ ع ‪.‬‬
‫‪ -‬ا\آ‪GU‬ة ا‪z‬رﺝ ^ ‪ :‬ه" آ ‪ ^ X‬آ  <? ی‪Gw‬ث @ ‪ w1 ew‬دل إ)‪(2‬وﻥ‪ 4 w' ?w‬ا(ﺝ‪ Aw‬و ا‪i‬آ‪ ow  GUw‬ی‪ GwLX‬ا(ﺝ‪Aw‬‬
‫إ)‪(2‬ون أو أآ‪ e9L2.  (x‬ا‪i‬آ‪. GU‬‬
‫‪J‬ﺡ‪: I‬‬
‫‪ ^ X‬ا\آ‪GU‬ة وو ا‪z‬رﺝ ع ی‪ FG‬ن @? ƒن وا‪ G‬و = ی‪G‬ث ‪ ^ X‬أآ‪GU‬ة '‪G‬ون إرﺝ ع و = ی‪G‬ث ‪ ^ X‬إرﺝ ع ﻡ‪4‬‬
‫دون ‪ ^ X‬أآ‪GU‬ة ‪.‬‬
‫م ا‪H 5#6‬آ‪H – @A‬ﺝ‪: (H/) G‬‬ ‫ب‪ -‬‬
‫ط ‪:‬‬
‫‪+‬‬ ‫‪-‬‬
‫‪ -1‬أ‪ qQ‬ﺹ‪  X‬ﻥ س ‪ ?@ Cu‬ﻡ‪".‬ل ﻥ‪(2‬ات ا‪ X‬ذي ا‪".‬ن ا\زرق ‪ ،‬واي ﺹ ‪ e2d‬ا‪ R‬ردی ) ‪(Ag + NO3‬‬
‫ﻡ ذا ‪ HI‬؟ @‪ (U‬ﻡ ‪G‬ث ‪.‬‬
‫‪ -2‬أ‪ qwwwwQ‬ﺹ‪  Xwwww‬زﻥ‪ ?wwww@ Zn twwww‬ﻡ‪"wwww.‬ل آ‪(1‬ی‪ w ww2‬ت ا‪ w ww‬س ذي ا‪"wwww.‬ن ا\زرق ‪ ،‬و ا‪wwww‬ي ﺹ‪ e2d w ww‬ا‪ Rwwww‬ردی‬
‫)‪ . ( Cu2+ + SO42-‬ﻡ ذا ‪ HI‬؟ @‪ (U‬ﻡ ‪G‬ث ‪.‬‬
‫‪ -3‬ﻡ ذا ‪ l22U‬؟‬
‫' ا‪#‬ط ‪:‬‬
‫‪ -1‬ﻥ‪ Gww8' HwwI‬ﻡ‪Gww‬ة زﻡ ‪ 3ww ( w‬ا‪ ww.^ wwX‬ا‪  Xww‬و ‪"ww.‬ن ا‪"ww.‬ل '‪". w‬ن ا\زرق د= ‪"ww6 )Rww ww.^ w‬ارد‬
‫ا س ‪ Cu2+‬و@‪ c‬ا‪ 8‬د ا)  < ا‪:  2‬‬
‫‪Cu2+ = Cu2+ + 2e-‬‬
‫‪ -2‬ﻥ‪ G8' HI‬ﻡ‪G‬ة زﻡ ( ‪( L1‚ 3‬اء ﻡ‪ 4‬ا س ^‪ .‬ا‪  X‬ا‪G8‬ﻥ ﻡ‪ A‬ا=‪ X2‬ء ا‪Gw2‬ری‪"w. ?M‬ن ا\زرق‬
‫أ‪ wF‬ء ذ‪ ، tw‬ﻡ‪ w‬ی‪Gw‬ل ^‪ w.‬ا‪ wX2‬ء ‪"w6‬ارد ا‪ w‬س ‪ Cu2+‬ا‪ rw" ?w2‬إ‪ w‬ذرات ا‪ w‬س و@‪ cw‬ا‪ 8‬د‪ w‬ا)  < ‪w‬‬
‫ا‪:  2‬‬
‫‪2+‬‬ ‫‪-‬‬
‫‪Cu + 2e = Cu‬‬
‫)‪: , -‬‬
‫‪2+‬‬
‫‪ -‬ﻥ‪ l22U‬ﻡ‪ 4‬ا‪ 4 2'(M2‬ا‪ 4 2L' U‬أﻥ‪ e‬ی)‪ 4‬رات ا س ‪ Cu‬أن ‪"2‬ل إ ‪"6‬ارد ا س ‪ ، Cu‬آ ی)‪ 4‬أی‬
‫‪"R‬ارد ا س ‪ Cu2+‬أن ‪"2‬ل إ ذرات ا س ‪ . Cu‬ی)‪ 4‬ا‪ 4^ ( 182‬ذ‪ 8 ' t‬د ذات ا‪ )R‬ا‪: ? 2‬‬
‫‪Cu2+‬‬ ‫‪Cu2+ + 2e-‬‬
‫‪ U-‬ه‪ V‬ا‪ 8‬د 'ـ اد ا‪  L#‬ا>()و ‪ ) ( Cu ، Cu +2 ) < x.‬ﻥ س ‪ 6 ،‬ردة ﻥ س (‬
‫‪ U -‬ا‪H < x ' ( Cu ، Cu +2 ) < x‬آ‪ - @A‬ﺝ‪ G‬ی(ﻡ‪w' 5 W‬ـ )‪ Cu+2 ow  ( Cu+2 / Cu‬ه‪ "w‬ا‪i‬آ‪، GUw‬‬
‫و ‪ Cu‬ه" ا(ﺝ‪A‬‬

‫?>=< ‪%, 3, :‬‬ ‫‪. 34% 56 ، 84% ، 9: -./ : 12) – .0 0 – *+, -./‬‬

‫‪www.etudpdf.com‬‬
 ‫)( ‪10 :‬‬ ‫   ‪2013/03/22 :  ! "# $% -    -‬‬ ‫  ‬

‫‪ ?@ -‬ا  ا‪ 8‬ﻡ ی(ﻡ‪ < x. W‬ﻡ‪i‬آ‪ – GU‬ﻡ(ﺝ‪( ' A‬ﻡ‪ O ow  (HO/) W‬ه‪ "w‬ا(ﺝ‪ ، Aw‬و ‪ HO‬ه‪ "w‬ا‪i‬آ‪ GUw‬وه‪Vw‬‬
‫ا‪" < x‬ا@‪ 5L‬د ‪  L‬إ()و )"ن ﻡ‪ 4‬ا‪: )R‬‬
‫ﻡ(‬ ‫‪ + n e-‬ﻡ‪i‬‬
‫ﺝـ – أ‪ Q 6‬ا‪5#6‬ت )‪: (H /‬‬
‫‪2+‬‬ ‫‪-‬‬
‫‪Zn‬‬ ‫‪Zn + 2e‬‬ ‫)‪(Zn2+/ Zn‬‬
‫‪Mg‬‬ ‫‪Mg2+ + 2 e-‬‬ ‫)‪(Mg2+/Mg‬‬
‫‪Na‬‬ ‫‪Na+ + e-‬‬ ‫)‪(Na+/Na‬‬
‫‪Fe‬‬ ‫‪Fe2+ + 2e-‬‬ ‫)‪(Fe2+/ Fe‬‬
‫‪Fe2+‬‬ ‫‪Fe3+ + e-‬‬ ‫)‪(Fe3+/Fe2+‬‬
‫‪2Cl--‬‬ ‫‪Cl2 + e-‬‬ ‫)‪(Cl2/ Cl-‬‬
‫‪H2 + H2O‬‬ ‫‪2H3O+ + 2e-‬‬ ‫)‪(H3O+/H2‬‬
‫‪H2 + 2HO-‬‬ ‫‪2H2O + 2e-‬‬ ‫)‪(H2O/ H2‬‬
‫‪2+‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪-‬‬
‫‪Mn + 12H2O‬‬ ‫‪MnO4 + 8H3O + 5e‬‬ ‫)‪(MnO4-/Mn2+‬‬
‫‪J‬ﺡ‪: I‬‬
‫‪ -‬إن ‪G‬وث ا\آ‪GU‬ة ا‪z‬رﺝ ^ ا"اردة @? ا‪ 4  x‬ا\ (ی‪ E2 = 4‬و@‪ c‬ذ‪ t‬إ= @? وﺝ"د و ~ ?‬
‫أو أ ? ‪ ،‬ا ‪(5k‬ت @? ا‪ 8‬د ا‪ X‬ا‪(2)z‬وﻥ ا‪ R‬ردة ‪ HO-‬أو ا‪ R‬ردة ‪ (5{ o  H3O+‬ا‪ R‬ردة ‪HO-‬‬
‫‪ ،‬و {‪ (5‬ا‪ R‬ردة‪ H3O+‬إذا آ ن ا" ~  ‪.‬‬ ‫إذا آ ن ا" ~ أ‬

‫د‪J  -‬ت ا‪1‬آ‪@A‬ة ا>رﺝ ‪ T‬و‪ S0‬ﺡ‪: R‬‬

‫• آ  آ)ﺏ د ا‪1‬آ‪@A‬ة ا>رﺝ ‪:‬‬
‫)‪ ' 2‬ﻡ‪ 8‬د ا\آ‪GU‬ة ا‪z‬رﺝ ^ @? و ~ ? ﻥ‪ A12‬ا‪"9Y‬ات ا‪:  2‬‬
‫‪ -‬ﻥ‪  b<M‬د اآ<‪B‬ة ا\ر ' إ‪  -‬د‪ @0‬ﻥ‪ @05‬إﺡ‪B‬اه أآ<‪B‬ة و اﺥ‪4‬ى إر ع‬
‫‪ -‬ﻥ‪3‬ازن ا‪O‬رات ا‪ ' 0‬ﻥ‪ 8‬اآ<‪B‬ة و ا‪O‬رات ا‪ ' 0‬ﻥ‪ 8‬ا\ر ع‬
‫‪ -‬ﻥ‪3‬ازن !‪ C‬آ‪  C‬د‪ C‬ﻥ‪ 5C‬ذرات اآ‪ @e<C‬و ذ‪^C ! Cf IC‬يء ‪ C‬ء واﺡ‪ C M BC‬ذرة أآ‪ @e<C‬ﻥ ‪C! 5Cd‬‬
‫ا‪4V‬ف ا‪O‬ي ی‪30‬ي '‪ -.‬ا‪B‬د اﺹ‪ @ 4g‬ذرات اوآ<‪.@e‬‬
‫‪+‬‬
‫‪ -‬ﻥ‪3‬ازن ! آ  د ﻥ‪ 5‬ذرات ا‪BD‬رو@ و ذ‪ ! f I‬ﺵ ردة ه‪B‬روﻥ‪3‬م ) ‪ (H3O‬واﺡ‪BC‬ة‪ C M ،‬آ‪ C‬ذرة‬
‫ه‪B‬رو@ ﻥ ‪ ! 5d‬ا‪4V‬ف ا‪O‬ي ی‪30‬ي '‪ -.‬ا‪BC‬د اﺹ‪ @C 4gC‬ذرات ا‪BCD‬رو@‪ .‬و !‪ C‬ﻥ‪ C‬ا‪ 8Cd3‬ﻥ‪j:C‬‬
‫^ی‪ k‬ت ا ء إ‪ -‬ا‪4V‬ف ا‪Z‬ﺥ‪ U 4‬ی‪3CA‬ن '‪BC‬د ^ی‪ Ck‬ت ا‪ C‬ء ا‪ C! ! :C‬ا‪4C‬ة اﺥ‪4C‬ة ‪ <C‬وی ‪BC‬د ﺵ‪3C‬ارد‬
‫ا‪BD‬روﻥ‪3‬م ا‪d 9d ! :‬ـ‪.‬ـ ‪ ،‬ی‪ A‬أی‪3 :‬ازﻥ ذرات ا‪BD‬رو@ ‪ ! f‬ﺵ‪3‬ارد ا‪BCD‬روﻥ‪3‬م ‪ C M H+‬آ‪C‬‬
‫ذرة ه‪B‬رو@ ﻥ ‪ ! 5d‬ا‪4V‬ف ا‪O‬ي ی‪30‬ي '‪B' -.‬د أ‪ @ d‬ذرات ا‪BD‬رو@ ‪.‬‬
‫‪B9 #M0 -‬أ إﻥ ظ ا ) ‪3e‬ع ا ت ‪ 9d‬ا‪ <C ' 0‬وي ‪3Ce‬ع ا‪ C‬ت ‪ BC‬ا‪ ، (C' 0‬ﻥ‪3C‬ازن !‪C‬‬
‫آ  د ﻥ‪ 5‬ا ت و ذ‪ ! f I‬ا\‪40A‬وﻥ ت ! ا‪4V‬ف ا ‪. R‬‬
‫‪BD -‬ف ا‪35‬ل '‪B' -.‬د ا\‪40A‬وﻥ ت ا‪3M‬دة ! ( ' اآ<‪B‬ة < وي ‪B‬د ا\‪40A‬وﻥ‪ C‬ت ا‪C' ( C! 9<C0A‬‬
‫ا\ر ع ﻥ‪4:‬ب ‪  !4n‬د اآ<‪B‬ة ! '‪B‬د  ‪ R‬و ‪  !4n‬د ا\ر ع ! '‪B‬د  ‪o R‬ﺥ‪.4‬‬
‫‪ -‬ﻥ‪ e‬ا د‪ @0‬ا (‪ !4n @0e‬إ‪4n -‬ف و ﻥ‪3A‬ن ‪  -.' .5( Bd IO‬د اآ<‪B‬ة ا\ر '‪.‬‬
‫• أ‪J  Q 6‬ت ا‪1‬آ‪@A‬ة ا>رﺝ ‪ T‬و‪ S0‬ﺡ‪: R‬‬
‫‪6‬ل‪ : 1 -‬ارﺝ ع ‪ 6‬ردة @"ق ا‪ d‬ت ‪"' MnO4-‬ا ‪ 6 9‬ردة ا‪G‬ی‪ G‬ا‪: Fe ?FIx‬‬
‫‪3+‬‬

‫ﻥ‪(ww9D Aww‬ة ‪(ww9D‬ة ﻡ‪ 4ww‬ﻡ‪"ww.‬ل '(ﻡ‪ wwd‬ت ا‪" ww "1‬م )‪ (K+ + MnO4-‬ذي ا‪"ww.‬ن ا‪) ?MUwwX1‬ا ‪"Rww Www‬ارد‬
‫ا‪(1‬ﻡ‪ w d‬ت ‪ ?ww@ ( MnO4-‬آ‪Zww‬س ی‪"ww2‬ي ^‪ ww.‬ﻡ‪"ww.‬ل آ‪(1‬ی‪ w 2‬ت ا‪G‬ی‪ Gww‬ا‪ (2H3O+ + SO42-) ?< w x‬ذات ا‪"ww.‬ن‬
‫ا\( )ا ‪"R W‬اردة ا‪G‬ی‪ G‬ا‪. ( Fe2+ ?< x‬‬
‫?>=< ‪%, 3, :‬‬ ‫‪. 34% 56 ، 84% ، 9: -./ : 12) – .0 0 – *+, -./‬‬

‫‪www.etudpdf.com‬‬
 ‫)( ‪11 :‬‬ ‫   ‪2013/03/22 :  ! "# $% -    -‬‬ ‫  ‬

‫ا‪: {I‬‬
‫ﻥ‪ G8' HI‬إﺽ @ آ ﻡ ‪ 1‬ﻡ‪ 4‬ﻡ‪".‬ل '(ﻡ‪ d‬ت ا‪" "1‬م زوال ا‪"w.‬ن ا‪ ?MUwX1‬ﻡ‪ w‬ی‪Gw‬ل ^‪ w.‬ا‪ wX2‬ء ‪"w6‬ارد‬
‫‪(1‬ﻡ‪ d‬ت ‪ MnO4-‬ذات ا‪".‬ن ا‪ ?MUX1‬ا‪ rw" ?w2‬إ‪"w6 w‬ارد ا‪G^ Mn2+ Ww d‬ی‪ w‬ا‪"w.‬ن ‪ ،‬و@‪ ?w‬ﻥ‪ qwX‬ا"‪rwD‬‬
‫ی‪" ( d2‬ن ا‪".‬ل @? ا)‪Z‬س ﻡ‪ 4‬ا\( إ ا‪ ، ? L(1‬د= ^‪"w w.‬ل ‪"w6‬ارد ا‪G‬ی‪ Gw‬ا‪ Fe2+ ?< wx‬ذات ا‪"w.‬ن‬
‫ا\( إ ‪"6‬ارد ا‪G‬ی‪ G‬ا‪ Fe3+ ?FIx‬ذات ا‪".‬ن ا‪. ? L(1‬‬
‫‪ -‬و @? ا‪ 5‬ی ی)‪ 4‬ا)‪"6 .^ R‬ارد ا‪G‬ی‪ G‬ا‪ Fe3+ ?wFIx‬و ذ‪€' tw‬ﺽ‪ @ w‬ه ‪G‬روآ‪ G Uw‬ا‪"w‬دی"م إ‪ w‬ا‪"w.‬ل ‪،‬‬
‫ ‪ o‬ی‪")2‬ن را ‪ 3‬أﺹ‪ (X‬ی‪ ?@ x2‬ه ‪G‬روآ‪ G U‬ا‪G‬ی‪ G‬ا‪. Fe(OH)3 ?FIx‬‬
‫‪ ( UX -‬ا‪ ^ X2‬و آ‪ ' 2‬ﻡ‪ 8‬د‪: e2‬‬
‫‪2+‬‬
‫‪ ?@ -‬ها ا‪Z ^ X2‬آ‪GU‬ت ‪"6‬ارد ا‪G‬ی‪ G‬ا‪ Fe ?< x‬إ ‪"6‬ارد ا‪G‬ی‪ G‬ا‪ ?FIx‬و@‪ c‬ﻡ‪ 8‬د ا\آ‪GU‬ة ا‪:  2‬‬
‫‪Fe2+ = Fe3+ + e-‬‬
‫‪ ?@ -‬ا"‪ rD‬اي ‪Z2‬آ‪"6 e @ GU‬ارد ا‪G‬ی‪ G‬ا‪( ، ?< x‬ﺝ‪"w6 Aw‬ارد ا‪(1‬ﻡ‪ wd‬ت ‪ MnO4-‬إ‪"w6 w‬ارد ا‪Mn2+ Ww d‬‬
‫و@‪ c‬ﻡ‪ 8‬د ا‪z‬رﺝ ع ذات ا‪"9Y‬ات ا‪:  2‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪2+‬‬
‫‪MnO4 = Mn‬‬
‫‪MnO4- = Mn2+ + 4H2O‬‬
‫‪MnO4- + 8H3O+ = Mn2+ + 4H2O + 8H2O‬‬
‫‪MnO4- + 8H3O+ + 5e- = Mn2+ + 12H2O‬‬
‫‪(' -‬ب ‚(@? ﻡ‪ 8‬د ا\آ‪GU‬ة @? ا‪G8‬د )‪ (5‬و ‚(@? ﻡ‪ 8‬د ا‪z‬رﺝ ع @? ا‪G8‬د )‪ (1‬ﻥ‪: GM‬‬
‫‪5Fe = 5Fe + 5e-‬‬
‫‪2+‬‬ ‫‪3+‬‬

‫‪MnO4- + 8H3O+ + 5e- = Mn2+ + 12H2O‬‬

‫‪ AM' -‬ا‪ 8‬د‪ 4 2‬ا ‪(‚ 4 2M‬ف إ ‚(ف ﻥ‪: GM‬‬
‫‪5Fe + MnO4 + 8H3O + 5e = 5Fe + Mn + 12H2O + 5e-‬‬
‫‪2+‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3+‬‬ ‫‪2+‬‬

‫و ' ‪W2‬ال ^‪G‬د ا‪(2)z‬وﻥ ت ﻥ ^‪ .‬ﻡ‪ 8‬د ا\آ‪GU‬ة ا‪z‬رﺝ ^ ا‪:  2‬‬

‫‪5Fe2+ + MnO4- + 8H3O+ = 5Fe3++ Mn2+ + 12H2O‬‬

‫‪ -‬إذا وازﻥ ذرات ا‪G 5‬روﺝ ‪"R' 4‬ارد ا‪G 5‬روﺝ ‪ 1 ' H+ 4‬ع ﻥ‪ qX‬ا‪"9Y‬ات ﻥ ^‪ .‬ا‪ 8‬د ا‪:  2‬‬

‫‪5Fe2+ + MnO4- + 8H+ = 5Fe3++ Mn2+ + 8H2O‬‬

‫‪6‬ل‪ : 2 -‬إرﺝ ع ‪"6‬ارد ‪ F‬ﻥ? ا)(وﻡ ت ‪ ، Cr2O7-2‬إ ‪ 6‬ردة ا)(وم ‪"' ، Cr3+‬ا ‪ 9‬ا‪G‬ی‪ G‬ا‪: Fe2+ ?< x‬‬
‫ﻥ‪ ?@ A‬آ‪Z‬س ' ‪ EwM (R‬ﻡ‪ 4 w8‬ﻡ‪ 4w‬ﻡ‪"w.‬ل آ‪(1‬ی‪ w2‬ت ا‪G‬ی‪ Gw‬ا‪ (Fe2+ + SO42-) ?< wx‬ا‪ mw' mw‬ا)‪(1‬ی‪rw‬‬
‫ا(آ‪ EF ، (2H3O++SO42-) W‬ﻥ  إ ‪ e‬آ ﻡ ‪ 1‬ﻡ‪ 4‬ﻡ‪".‬ل ‪ wF‬ﻥ? آ(وﻡ‪ w‬ت ا‪" w "1‬م )‪(2K+ + Cr2O72-‬‬
‫ذي ا‪".‬ن ا‪ ? L(1‬ا ‪"R W‬ارد ‪ F‬ﻥ? ا)(وﻡ ت ‪. Cr2O72-‬‬
‫ا‪: {I‬‬
‫ﻥ‪ HI‬أﻥ‪(M' e‬د اﻡ‪W2‬اج ا‪ 4 ".‬ی‪ ?wX2Y‬ا‪"w.‬ن ا‪ ? wL(1‬ا ‪"Rw Ww‬ارد ‪ ?< wF‬ا)(وﻡ‪ w‬ت ‪ ،‬ه‪w‬ا ی‪Gw‬ل ^‪ w.‬ا‪ wX2‬ء‬
‫‪"6‬ارد ‪ F‬ﻥ? ا)(وﻡ ت ‪ Cr2O72-‬و ا‪ r" ?2‬إ ‪"6‬ارد ا)(وم ‪. Cr3+‬‬
‫‪ -‬ی)‪ 4‬ا)‪"6 .^ R‬ارد ا‪G‬ی‪ G‬ا‪€' Fe3+ ?FIx‬ﺽ @ ه ‪G‬روآ‪ G Uw‬ا‪"w‬دی"م إ‪ w‬ا‪"w.‬ل ‪ ow  ،‬ی‪"w)2‬ن را ‪3w‬‬
‫أﺹ‪ (X‬ی‪ ?@ x2‬ه ‪G‬روآ‪ G U‬ا‪G‬ی‪ G‬ا‪. Fe(OH)3 ?FIx‬‬
‫‪ ( UX‬ا‪ ^ X2‬و آ‪ ' 2‬ﻡ‪ 8‬د‪: e2‬‬
‫‪3+‬‬ ‫‪2+‬‬
‫‪ ?@ -‬ها ا‪Z ^ X2‬آ‪GU‬ت ‪"6‬ارد ا‪G‬ی‪ G‬ا‪ Fe ?< x‬إ ‪"6‬ارد ا‪G‬ی‪ G‬ا‪ Fe ?FIx‬و@‪ c‬ﻡ‪ 8‬د ا\آ‪GU‬ة ا‪:  2‬‬

‫?>=< ‪%, 3, :‬‬ ‫‪. 34% 56 ، 84% ، 9: -./ : 12) – .0 0 – *+, -./‬‬

‫‪www.etudpdf.com‬‬
 ‫)( ‪12 :‬‬ ‫   ‪2013/03/22 :  ! "# $% -    -‬‬ ‫  ‬

‫‪Fe2+ = Fe3+ + e-‬‬

‫‪ ?@ -‬ا"‪ rD‬اي ‪Z2‬آ‪"6 e @ GU‬ارد ا‪G‬ی‪ G‬ا‪( Fe2+ ?< x‬ﺝ‪"6 A‬ارد ‪ F‬ﻥ? ا)(وﻡ ت ‪ Cr2O72-‬إ ‪"w6‬ارد ا)‪(w‬وم‬
‫‪ Cr3+‬و@‪ c‬ﻡ‪ 8‬د ا‪z‬رﺝ ع ذات ا‪"9Y‬ات ا‪:  2‬‬
‫‪Cr2O72- = 2Cr3+‬‬
‫‪Cr2O72- = 2Cr3+ + 7H2O‬‬
‫‪Cr2O72- + 14H3O+ = 2Cr3+ + 7H2O + 14H2O‬‬
‫‪Cr2O72- + 14H3O+ + 6e- = 2Cr3+ + 21H2O‬‬
‫ﻡ‪ 8‬د ا\آ‪GU‬ة ا‪z‬رﺝ ^ ‪:‬‬
‫‪(' -‬ب ‚(@? ﻡ‪ 8‬د ا\آ‪GU‬ة @? ا‪G8‬د )‪ (6‬و ‚(@? ﻡ‪ 8‬د ا‪z‬رﺝ ع @? ا‪G8‬د )‪ (1‬ﻥ‪: GM‬‬
‫‪2+‬‬
‫‪6Fe‬‬ ‫‪= 6Fe + 6e-‬‬
‫‪3+‬‬

‫‪Cr2O72- + 14H3O+ + 6e- = 2Cr3+ + 21H2O‬‬

‫‪ AM' -‬ا‪ 8‬د‪ 4 2‬ا ‪(‚ 4 2M‬ف إ ‚(ف ﻥ‪: GM‬‬
‫‪6Fe + Cr2O7 + 14H3O + 6e = 6Fe3+ + 2Cr3+ + 21H2O + 6e-‬‬
‫‪2+‬‬ ‫‪2-‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪-‬‬

‫و ' ‪W2‬ال ^‪G‬د ا‪(2)z‬وﻥ ت ‪ ،‬ﻥ ^‪ .‬ﻡ‪ 8‬د ا\آ‪GU‬ة ا‪z‬رﺝ ^ ا‪:  2‬‬

‫‪6Fe2+ + Cr2O72- + 14H3O+ = 6Fe3++ 2Cr3+ + 21H2O‬‬

‫‪ -‬إذا وازﻥ ذرات ا‪G 5‬روﺝ ‪"R' 4‬ارد ا‪G 5‬روﺝ ‪ 1 ' H+ 4‬ع ﻥ‪ qX‬ا‪"9Y‬ات ﻥ ^‪ .‬ا‪ 8‬د ا‪:  2‬‬

‫‪Cr3+ + 7H2O26Fe2+ + Cr2O72- + 14H+ = 6Fe3++‬‬

‫‪6‬ل‪) : 3-‬إرﺝ ع ‪ 6‬ردة ا‪G 5‬روﻥ "م ‪ H3O+‬إ ﺝ‪W‬يء ‪ Q‬ز ا‪G 5‬روﺝ ‪"' H2 4‬ا ‪ 9‬ا\ "م ‪( Al‬‬
‫ﻥ‪ ?@ A‬أﻥ‪"1‬ب ا‪ 12‬ر ﻡ‪ =".‬ﻡ‪G‬دا ﻡ‪ m 4‬آ‪".‬ر ا ء اي ﺹ ‪ EF ، (H3O+ + Cl-) e2d‬ﻥ  ‪ e‬ﻡ‪"U‬ق ﻡ‪4‬‬
‫ا\ "م ‪. Al‬‬
‫ا‪: {I‬‬
‫ﻥ‪ HI‬اﻥ‪I9‬ق @‪ ^ L‬ت ‪ Q‬زی @? ا\ﻥ‪"1‬ب ‪ ،‬و ^‪(L G‬ی‪"^ 3‬د ‪ LF‬ب ﻡ‪ 82R‬إ @"ه ا\ﻥ‪"1‬ب ‪Gw ،‬ث @(‪wX X w8D‬‬
‫ﻡ ی‪G‬ل ^‪ .‬أن ا‪ d‬ز ا‪ c.9‬ه" ‪ Q‬ز ا‪G 5‬روﺝ ‪. 4‬‬
‫و ^‪ G‬إﺽ @ ‪(9D‬ات ﻡ‪ 4‬ه ‪G‬روآ‪ G U‬ا"دی"م إ‪ w‬ا‪"w.‬ل ا‪ ?w@ l w‬ا\ﻥ‪"w1‬ب ‪ ،‬ﻥ‪ )Rw HwI‬را ‪ 3w‬ه‪I‬ﻡ‪ ?w‬ه‪"w‬‬
‫ه ‪G‬روآ‪ G U‬ا\ "م اي ﺹ ‪ ، Al(OH)3 e2d‬ا‪?R‬ء اي ی‪G‬ل ^‪ .‬وﺝ"د ‪"6‬ارد ا\ "م ‪ ?@ Al3+‬ا‪".‬ل ‪.‬‬
‫‪ ( UX -‬ا‪ ^ X2‬و آ‪ ' 2‬ﻡ‪ 8‬د‪: e2‬‬
‫‪3+‬‬
‫‪ ?@ -‬ها ا‪Z ^ X2‬آ‪GU‬ت ذرات ا\ "م ‪ Al‬إ ‪"6‬ارد ا\ "م ‪ Al‬و@‪ c‬ﻡ‪ 8‬د ا\آ‪GU‬ة ا‪:  2‬‬
‫‪Al = Al3+ + 3 e-‬‬
‫‪ ?@ -‬ا"‪ rD‬اي ‪Z2‬آ‪ e @ GU‬ذرات ا\ "م (ﺝ‪"6 A‬ارد ا‪G 5‬روﻥ "م ‪ H3O+‬ﻡ‪ "2‬إ ‪ Q‬ز ا‪G 5‬روﺝ ‪ H2 4‬و @‪c‬‬
‫ﻡ‪ 8‬د ا‪z‬رﺝ ع ذات ا‪"9Y‬ات ا‪:  2‬‬
‫‪H3O+ = H2‬‬
‫‪H3O+ = H2 + H2O‬‬
‫‪H3O+ + H3O+ = H2 + H2O + H2O‬‬
‫‪2H3O+ + 2e- → H2 + 2H2O‬‬
‫‪(' -‬ب ‚(@? ﻡ‪ 8‬د ا\آ‪GU‬ة @? ا‪G8‬د )‪ ، (2‬و ‚(@? ﻡ‪ 8‬د ا‪z‬رﺝ ع @? ا‪G8‬د )‪ ، (3‬ﻥ ^‪ .‬ا‪ 8‬د‪: 4 2‬‬

‫?>=< ‪%, 3, :‬‬ ‫‪. 34% 56 ، 84% ، 9: -./ : 12) – .0 0 – *+, -./‬‬

‫‪www.etudpdf.com‬‬
 ‫)( ‪13 :‬‬ ‫   ‪2013/03/22 :  ! "# $% -    -‬‬ ‫  ‬

‫‪2Al = 2Al3+ + 6 e-‬‬

‫‪6H3O+ + 6e- = 3H2 + 6H2O‬‬
‫‪ AM' -‬ا‪ 8‬د‪ 4 2‬ا ‪(‚ 4 2M‬ف إ ‚(ف و ا‪W2‬ال ا‪(2)z‬وﻥ ت ﻥ ^‪ .‬ﻡ‪ 8‬د ا\آ‪GU‬ة ا‪z‬رﺝ ^ ا‪:  2‬‬

‫‪2Al + 6H3O+ = 2Al3+ + 3H2 + 6H2O‬‬

‫‪ -‬إذا وازﻥ ذرات ا‪G 5‬روﺝ ‪"R' 4‬ارد ا‪G 5‬روﺝ ‪ 1 ' H+ 4‬ع ﻥ‪ qX‬ا‪"9Y‬ات ﻥ ^‪ .‬ا‪ 8‬د ا‪:  2‬‬

‫‪2Al + 6H+ = 2Al3+ + 3H2‬‬

‫‪6‬ل‪) : 4 -‬إرﺝع ﺵ ارد ا‪)#‬ات ‪ NO3-‬إ] ﺝ\يء ‪Y‬ز ا^زوت ‪ NO‬ﺏ ا‪ _0‬ا‪#‬س ‪( Cu‬‬
‫ﻥ‪ ?@ A‬أﻥ‪"1‬ب ا‪ 12‬ر ی‪"2‬ي ^‪ m .‬ا‪y‬زوت ا‪G‬د آ ﻡ‪( 4‬ا‚ ا س ‪.‬‬
‫ا‪: {I‬‬
‫ﻥ‪ HI‬اﻥ‪I9‬ق ‪ Q‬ز ه" ‪ Q‬ز أول أآ‪ G U‬ا‪y‬زوت ‪ NO‬ا‪Gw8‬ی‪ E‬ا‪"w.‬ن ‪ ،‬وا‪w‬ي ی‪ wQ ?w98‬ز ‪ wF‬ﻥ? أآ‪ G Uw‬ا‪y‬زوت ‪، NO2‬‬
‫ذي ا‪".‬ن ا\( ا رﻥ‪ G^ ?M‬ﻡ‪I‬ﻡ‪ e2U‬ا‪"5‬اء ‪ ،‬آ ﻥ‪"w. HwI‬ن ا‪"w.‬ل '‪ Gw8‬ذ‪"w.' tw‬ن أزرق د=‪)Rw w.^ w‬‬
‫‪"6‬ارد ا س ‪. Cu2+‬‬
‫‪ ( UX‬ا‪ ^ X2‬و آ‪ ' 2‬ﻡ‪ 8‬د‪: e2‬‬
‫‪2+‬‬
‫‪ ?ww@ -‬ه‪ww‬ا ا‪Z ww^ X2‬آ‪GUww‬ت ذرات ا‪ w‬س ‪ Cu‬إ‪"ww6 ww‬ارد ا‪ w‬س ‪ Cu‬ذات ا‪"ww.‬ن ا\زرق و @‪ cww‬ﻡ‪ 8‬د‪ w‬ا\آ‪GUww‬ة‬
‫ا‪:  2‬‬
‫‪2+‬‬ ‫‪-‬‬
‫‪Cu = Cu + 2 e‬‬
‫ﻡ‪ 8‬د ا‪z‬رﺝ ع ‪:‬‬
‫‪-‬‬
‫‪ ?@ -‬ا"‪ rD‬اي ‪Z‬آ‪GU‬ت @ ‪ ew‬ذرات ا‪ w‬س ‪( ،‬ﺝ‪"w6 Aw‬ارد ا‪(w2‬ات ‪ NO3‬ﻡ‪ w"2‬إ‪ wQ w‬ز أول أآ‪ G Uw‬ا‪y‬زوت‬
‫‪ NO‬و @‪ c‬ﻡ‪ 8‬د ا‪z‬رﺝ ع ذات ا‪"9Y‬ات ا‪:  2‬‬
‫‪-‬‬
‫‪NO3 = NO‬‬
‫‪NO3- = NO + 2H2O‬‬
‫‪NO3- + 4H3O+ = NO + 2H2O + 4H2O‬‬
‫‪NO3- + 4H3O+ + 6e- = NO + 6H2O‬‬
‫ﻡ‪ 8‬د ا\آ‪GU‬ة ا‪z‬رﺝ ^ ‪:‬‬
‫‪(' -‬ب ‚(@? ﻡ‪ 8‬د ا\آ‪GU‬ة @? ا‪G8‬د )‪ ، (3‬و ‚(@? ﻡ‪ 8‬د ا‪z‬رﺝ ع @? ا‪G8‬د )‪ (2‬ﻥ ^‪: .‬‬
‫‪3Cu = 3Cu2+ + 6 e-‬‬
‫‪2NO3- + 8H3O+ + 6e- = 2NO + 12H2O‬‬
‫‪ AM' -‬ا‪ 8‬د‪ 4 2‬ا ‪ (‚ 4 2M‬ف إ ‚(ف و ا‪W2‬ال ا‪(2)z‬وﻥ ت ﻥ ^‪ .‬ا‪ 8‬د ‪:‬‬

‫‪3Cu + 2NO3- + 8H3O+ = 3Cu2+ + 2NO + 12H2O‬‬

‫‪ -‬إذا وازﻥ ذرات ا‪G 5‬روﺝ ‪"R' 4‬ارد ا‪G 5‬روﺝ ‪ 1 ' H+ 4‬ع ﻥ‪ qX‬ا‪"9Y‬ات ﻥ ^‪ .‬ا‪ 8‬د ا‪:  2‬‬

‫‪3Cu + 2NO3- + 8H+ = 3Cu2+ + 2NO + 4H2O‬‬

‫?>=< ‪%, 3, :‬‬ ‫‪. 34% 56 ، 84% ، 9: -./ : 12) – .0 0 – *+, -./‬‬

‫‪www.etudpdf.com‬‬
 ‫)( ‪14 :‬‬ ‫   ‪2013/03/22 :  ! "# $% -    -‬‬ ‫  ‬

‫‪−3‬א אو‪ :‬‬

‫أ‪ -‬ا @ف ‪ Q‬اة ‪:‬‬
‫‪G5 -‬ف ‚(ی‪ L‬ا‪ 8‬ی(ة '‪ ^ X‬ﻡ إ ‪G‬ی‪ G‬ا‪(2‬آ ‪ W‬ا"? \‪ G‬ا   ا‪ :  2‬ﻡ‪".‬ل ? ‪ ،‬ﻡ‪".‬ل‬
‫أ ? ‪ ،‬ﻡ‪".‬ل ﻡ‪i‬آ‪ ، GU‬ﻡ‪".‬ل ﻡ(ﺝ‪ ، A‬و '‪G2‬ی‪ G‬ا‪(2‬آ ‪ W‬ا"? \‪ G‬ه‪ V‬ا   ی) ‪G‬ی‪ G‬آ ﻡ دة ا"ع‬
‫ا)  <? )‪ ، m‬أ س ‪ ،‬ﻡ‪i‬آ‪ ، GU‬ﻡ(ﺝ‪ ( A‬ا @? ها ا‪".‬ل )ه‪G‬ف ا‪G‬رس( ‪.‬‬
‫ب‪ #$ -‬اة ‪:‬‬
‫‪ -‬ی‪) [3‬ا‪ (5-A‬ا‪ ^De0‬ا<‪ . 0‬ی‪4‬ة ‪ ،‬و ا‪3A0‬ن أ  @ ‪:‬‬
‫▪ آ‪q‬س ‪ 4‬ی‪30‬ي '‪ -.‬ا‪3.‬ل ا‪4‬اد  ی‪4‬ة و ا‪O‬ي ی<‪ -‬ﳏﻠﻮﻝ ﻣﻌﺎ‪‬ﻳﺮ ‪.‬‬
‫▪  ﺡ (‪30‬ي '‪ -.‬ا‪3.‬ل ا<‪ ! 0‬ا ی‪4‬ة و ا‪O‬ي ی<‪ -‬ﳏﻠﻮﻝ ﻣﻌﺎِﻳﺮ ‪.‬‬
‫▪ ر ج أو‪/‬ط ‪ <n g‬ی<‪ a./ 0‬ا^ی‪ W‬ا‪ ! ,.' 50‬آ‪q‬س ‪. 4‬‬

‫ا('‪ \  ) : 5-‬اة (‬

‫‪0‬ﺡ‬

‫ ل  ِ‬

‫آ‪F‬س ﺏ‬

‫ ل َ‬

‫رﺝج‬

‫‪ -‬أ‪ F‬ء ا‪ 8‬ی(ة ﻥ  ‪G‬ری‪"' M‬ا ‪ 9‬ا‪  U‬ا‪".‬ل ﺍﳌﻌﺎِﻳﺮ إ ا‪".‬ل ﺍﳌﻌﺎ‪‬ﻳﺮ ا"ﺝ"د ' ‪ (R 1‬إ ‪ Q‬ی '‪".‬غ ﻡ‬
‫ی‪ U‬ﻥ‪ 9L‬ا‪ ، i@ )2‬و ^‪ G‬ا‪ i@ )2‬ی)"ن ا‪ ^ X2‬اج ‪ 8.‬ی(ة @? ا‪(R‬وط ا‪"2U‬آ " ‪ ،‬أي ‪ ^ X2‬آ آ‬
‫ﻡ دة ا"ع ا)  <? ا @? ا‪".‬ل ا‪ 8‬یَ( ﻡ‪ A‬آ آ ﻡ دة ا"ع ا)  <? ا @? ا‪".‬ل ا‪ 8‬یــِ(‬
‫ا ف ‪.‬‬
‫‪ -‬ﻥ‪ (128‬أن ا‪ ^ X2‬اج ‪ 8.‬ی(ة ﻡ‪ 4‬ا‪: )R‬‬
‫‪αA+βB=δC+λD‬‬
‫ﻥ‪ x‬ﺝ‪G‬ول ا‪GL2‬م ‪ ^ X2‬ا‪ 8‬ی(ة ‪:‬‬

‫ا(‪.‬‬ ‫ا‪GL2‬م‬ ‫‪αA +‬‬ ‫‪βB = δC + λD‬‬

‫ا'‪G2‬ا<‬ ‫‪x=0‬‬ ‫‪n0A‬‬ ‫‪n0B‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬
‫اﻥ‪ L2‬‬ ‫‪x‬‬ ‫‪n0A – α x n0B – β x‬‬ ‫‪δx‬‬ ‫‪λx‬‬
‫) @‪i‬‬ ‫‪x = xE n0A – α xE n0B – β xE‬‬ ‫‪δ xE‬‬ ‫‪λ xE‬‬
‫?>=< ‪%, 3, :‬‬ ‫‪. 34% 56 ، 84% ، 9: -./ : 12) – .0 0 – *+, -./‬‬

‫‪www.etudpdf.com‬‬
 ‫)( ‪15 :‬‬ ‫   ‪2013/03/22 :  ! "# $% -    -‬‬ ‫  ‬

‫ ‪ xE : o‬ه" ﻡ‪GL‬ار ا‪GL2‬م ^‪G G‬وث ا‪ n0A ، i@ )2‬ه? آ ﻡ دة ا"ع ا)  <? ا‪ ?@ .‬ا‪".‬ل ا‪ 8‬یَ( ‪،‬‬
‫‪ n0B‬ه? آ ﻡ دة ا"ع ا)  <? ا‪ ?@ .‬ا‪".‬ل ا‪ِ 8‬ی( ‪.‬‬
‫‪ ' -‬أن ^‪ G‬ا‪ i@ )2‬ی)"ن ا‪ ?@ ^ X2‬ا‪(R‬وط ا‪"2U‬آ "ﻡ‪(2‬ی ی)"ن ‪:‬‬
‫‪n‬‬
‫‪n 0A - α x E = 0 → x E = 0A‬‬
‫‪α‬‬
‫‪n‬‬
‫‪n 0B - β x E = 0 → x E = 0B‬‬
‫‪β‬‬
‫' ‪ L' 9‬ﻥ‪: GM‬‬
‫‪n 0A n 0B‬‬
‫=‬ ‫→‬
‫‪[A]0 VA = [B]0 VBE‬‬
‫‪α‬‬ ‫‪β‬‬ ‫‪α‬‬ ‫‪β‬‬

‫ ‪ VA : o‬ه" ‪ EM‬ا‪".‬ل ا‪ 8‬یَ( ‪ ،‬و ‪ VBE‬ه" ‪ EM‬ا‪".‬ل ا‪ 8‬یــِ( ا ف ^‪ G‬ا‪. i@ )2‬‬
‫‪ -‬ه ك أﻥ"اع ﻡ‪ 4‬ا‪ 8‬ی(ة ﻥ‪(92‬ف @? در  ها إ ﻥ"^ ‪ 4‬ه ‪ :‬ا‪ 8‬ی(ة ا‪".‬ﻥ و ا‪ 8‬ی(ة '"ا ‪ 9‬ا ‪. .D‬‬
‫‪ ?@ -‬ا‪ 8‬ی(ة ا‪".‬ﻥ ﻥ   ل ا َ آ ‪ 6‬ﻡ‪".‬ن ﻡ ‪ 3‬ی‪" ( d‬ﻥ‪".' G^ e‬غ ا‪ EF ، i@ )2‬ﻥ  ‪G‬ری‪M‬‬
‫'"ا ‪ 9‬ا‪  U‬ا‪".‬ل ا‪َ 8‬ی( ‪ 2‬ی‪ ( d2‬ا‪".‬ن اي ی‪G‬ل ^‪".' .‬غ ا‪. i@ )2‬‬
‫‪ ?@ -‬ا‪ 8‬ی(ة '"ا ‪ 9‬ا ‪ .D‬ﻥ‪"L‬م '€ی‪ M‬د ﻥ ‪ .D‬ا‪W‬ی‪ l‬ا‪"2‬اﺝ‪ ?@ G‬ا‪ ?@ (R 1‬آ إﺽ @ ‪"..‬ل ا‪ 8‬یـِ( ‪ EF ،‬ﻥ( ‪E‬‬
‫ا‪ 1‬ن )‪ G = f(VB‬اي ی‪( d 4^ (18‬ات ﻥ ‪ .D‬ا‪W‬ی‪ EM =G' l‬ا‪".‬ل ﺍﻝﻤﻌﺎﻴـِﺭ ‪ .‬و ^‪ G‬ا‪ Ž.1 i@ )2‬ا ‪.D‬‬
‫‪G  D‬ی )ا‪. (2-)R‬‬

‫_‪:1-d‬‬
‫‪+‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪2+‬‬ ‫‪2-‬‬
‫ﻥ(ی‪ Gw‬ﻡ‪ w8‬ی(ة ﻡ‪"w.‬ل آ‪(1‬ی‪ w2‬ت ا‪G‬ی‪ Gw‬ا‪"w.' (Fe + SO4 ) ?< wx‬ل '(ﻡ‪ wd‬ت ا‪" w "1‬م ) ‪ (K + MnO4‬ذو‬
‫ا‪"www.‬ن ا‪ twww ، ?MUwwwX1‬ﻥ‪ ?www@ Awww‬آ‪Zwww‬س ' ‪ (Rwww‬ﻡ‪ ="www.‬ﻡ‪ 4www‬آ‪(1‬ی‪ ww2‬ت ا‪G‬ی‪ Gwww‬ا‪ ?< wwx‬ذي ا‪"www.‬ن ا\‪ewwwM (www‬‬
‫‪ V1 = 100 mL‬و(آ ‪ VW‬ا"? ‪ ، C1 = 0.1 mol/L‬ﻥ‪ m‬ا‪".‬ل '‪ m‬ا)‪(1‬ی‪ rw‬ا(آ‪ EwF ، Ww‬ﻥ‪(w9D (w9L‬ة‬
‫‪(9D‬ة ^‪"' e .‬ا ‪   9‬ﻡ‪".‬ل '(ﻡ‪ d‬ت ا‪" "1‬م ذي ا‪".‬ن ا‪ ?MUX1‬و ا‪(2‬آ ‪ C2 W‬ا‪"5M‬ل ‪.‬‬
‫‪ -‬ﻥ‪ G8' HI‬إﺽ @ ‪ EM‬ﻡ‪ V2 = 10 mL 4 8‬ﻡ‪ 4w‬ﻡ‪"w.‬ل '(ﻡ‪ wd‬ت ا‪" w "1‬م ‪"w (w d‬ن ﻡ‪"w.‬ل آ‪(1‬ی‪ w2‬ت ا‪G‬ی‪Gw‬‬
‫ا‪ ?< x‬ﻡ‪ 4‬ا\( إ ا‪. ? L(1‬‬
‫آ ﻥ‪ HI‬أی أ‪ F‬ء ^‪ .‬ا‪ 8‬ی(ة وﺝ"د ‪IF‬ث ﻡ(ا ه? ‪:‬‬

‫?>=< ‪%, 3, :‬‬ ‫‪. 34% 56 ، 84% ، 9: -./ : 12) – .0 0 – *+, -./‬‬

‫‪www.etudpdf.com‬‬
 ‫)( ‪16 :‬‬ ‫   ‪2013/03/22 :  ! "# $% -    -‬‬ ‫  ‬

‫ا(‪ .‬ا\و )‪ 1D‬ا‪:(i@ )2‬‬

‫@? ه‪ V‬ا(‪ .‬ی{‪ (5‬ا‪".‬ن ا‪ ?@ ?MUX1‬ا)‪Z‬س ‪ EF‬ی‪ ?X2Y‬ﻡ‪(6 1‬ة ‪ ،‬و ی‪ ?@ L1‬ا‪ 5‬ی ا‪".‬ن ا\( ‪.‬‬
‫ا(‪ .‬ا‪ x‬ﻥ )^‪ G‬ا‪: (i@ )2‬‬
‫@? ه‪ V‬ا(‪ :1 .‬ﻡ‪"2‬ی ت ا)‪Z‬س ذات "ن '(‪. ? L‬‬
‫ا(‪ .‬ا‪ G8') x x‬ا‪: (i@ )2‬‬
‫@‪ ?w‬ه‪ Vww‬ا(‪ :1w w.‬ﻡ‪"2‬ی‪ w‬ت ا)‪Zww‬س ذات ‪"w‬ن '‪ ?MUwwX‬و ی‪ wwL1‬ه‪ww‬ا ا‪"w.‬ن ‪ "w ww2 rww' F‬أآ‪ w.‬إﺽ‪ @ w‬ﻡ‪"ww.‬ل‬
‫'(ﻡ‪ d‬ت ا‪" "1‬م‬
‫ا‪: ( UX2‬‬
‫ی)‪ ( UX 4‬ا(ا ا‪ L' U‬آ ی‪: ?.‬‬
‫‪ 1D -‬ا‪ ?X2Y i@ )2‬آ ا‪"R‬ارد ‪ MnO4-‬ا @  ‪( o‬ﺝ‪ A‬ﺝ ‪ 58‬إ ‪"6‬ارد ‪ Mn‬ا‪?R‬ء اي أدى ا‪ X2‬ء‬
‫‪2+‬‬

‫ا‪".‬ن ا‪ ?MUX1‬آ‪ .‬أﺽ‪ X‬ﻡ‪".‬ل @"ق ﻡ‪ d‬ت ا‪" "1‬م ) ا(‪ .‬ا\و( ‪.‬‬
‫‪ G^ -‬ﻥ‪ 9L‬ا‪ t.52Uw i@ )2‬آ‪ w‬ا‪"Rw‬ارد ‪ Fe2+‬ا"ﺝ‪"w‬دة @‪ ?w‬ا)‪Zw‬س و ا‪"Rw‬ارد ‪ MnO4‬ا‪ ، @ w‬و^‪Gw‬ه ی‪:1w‬‬
‫‪-‬‬

‫ا)‪Z‬س ی‪"2‬ي @‪ w.^ ~L‬ا‪"Rw‬ارد ‪ Fe3+‬ذات ا‪"w.‬ن ا‪ ، ? wL(1‬و ا‪"Rw‬ارد ‪G^ Mn2+‬ی‪ w‬ا‪"w.‬ن و ه‪ "w‬ا‪?Rw‬ء ا‪w‬ي‬
‫ﺝ‪ 8‬ﻡ‪"2‬ی ت ا)‪Z‬س ‪ Z‬ا‪".‬ن ا‪ ?@ ? L(1‬ه‪ V‬ا(‪) .‬ا‪ x‬ﻥ ( ‪.‬‬
‫‪2+‬‬
‫‪ M G^ -‬وز ﻥ‪ 9L‬ا‪ i@ )2‬ی‪ :1‬ا‪".‬ل = ی‪"2‬ي ^‪ w.‬ا‪"Rw‬ارد ‪ Fe‬ا‪ ?w2‬ﻡ‪ 4w‬ا‪(wX‬وض أن ‪ w^ X2‬ﻡ‪"w6 Aw‬ارد‬
‫ا‪(1‬ﻡ‪ d‬ت ا‪ . @ w‬و' ‪ Gw^ ? w2‬إﺽ‪ @ w‬ﻡ‪"w.‬ل '(ﻡ‪ wd‬ت ا‪" w "1‬م ذي ا‪"w.‬ن ا‪ = ?MUwX1‬ی‪Gw‬ث ‪?w6‬ء ‪ ،‬ه‪w‬ا‬
‫ی‪" 8M‬ن ا‪".‬ل ی‪ Z‬ا‪".‬ن ا‪".. ?MUX1‬ل ا ف )ا(‪ .‬ا‪( x x‬‬
‫• إی‪ M‬د (آ ‪ W‬ا‪".‬ل ا‪i‬آ‪: GU‬‬
‫‪3+‬‬ ‫‪2+‬‬
‫‪ -‬أ‪ F‬ء ها ا‪Z2 ^ X2‬آ‪"6 GU‬ارد ا‪G‬ی‪ G‬ا‪ Fe ?< x‬إ ‪"6‬ارد ا‪G‬ی‪ G‬ا‪ Fe ?FIx‬و@‪ c‬ا‪ 8‬د ‪:‬‬
‫‪Fe2+ = Fe3+ + e-‬‬
‫@?  ‪( 4‬ﺝ‪"6 A‬ارد ا‪ d‬ت ‪ MnO4-‬إ ‪"6‬ارد ا‪ Mn2+ W d‬و@‪ c‬ا‪ 8‬د ‪:‬‬
‫‪MnO4- + 8H3O+ + 5e- = Mn2+ + 12H2O‬‬
‫'‪ AM‬ﻡ‪ 8‬د ا\آ‪GU‬ة و ا\رﺝ ع '‪ G8‬ﺽ(ب ‚(@? ﻡ‪ 8‬د ا\آ‪GU‬ة @? ا‪G8‬د)‪ (1‬و‚(@? ﻡ‪ 8‬د ا‪z‬رﺝ ع @? ا‪G8‬د)‪(5‬‬
‫ﻥ‪: GM‬‬

‫‪5Fe2+ + MnO4- + 8H3O+ = 5Fe3++ Mn2+ + 12H2O‬‬

‫‪ G^ -‬ا‪ i@ )2‬ی)"ن ‪:‬‬

‫‪.‬‬
‫) ـ ‪n 0 (Fe 2 + ) n 0 (MnO 4‬‬
‫=‬ ‫→‬
‫ـ‬
‫‪Fe 2 + 0 .V1 MnO 4 0 .V2 E‬‬
‫=‬
‫[‬ ‫]‬ ‫[‬ ‫]‬
‫‪5‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪+‬‬ ‫‪2-‬‬ ‫‪2+‬‬
‫] [‬
‫‪ ?@ -‬ا‪".‬ل ) ‪ (Fe + SO4‬ی)"ن ‪ Fe 0 = C1 :‬و @? ا‪".‬ل ) ‪ (K + MnO4‬ی)"ن ‪:‬‬
‫‪2+‬‬ ‫‪2-‬‬

‫‪[M O ] = C‬‬
‫‪2‬‬
‫ـ‬
‫‪4 0‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪C1.V1 C 2 .V2 E‬‬ ‫‪CV‬‬
‫=‬ ‫‪→ C1 V1 = 5 C 2 V2E → C 2 = 1 1‬‬ ‫وﻡ‪ e‬ی‪: :1‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪5V2 E‬‬
‫‪0.1 . 0.1‬‬
‫= ‪C2‬‬ ‫‪= 0.2 mol/L‬‬
‫‪5 × 0.01‬‬

‫?>=< ‪%, 3, :‬‬ ‫‪. 34% 56 ، 84% ، 9: -./ : 12) – .0 0 – *+, -./‬‬

‫‪www.etudpdf.com‬‬
 ‫)( ‪17 :‬‬ ‫   ‪2013/03/22 :  ! "# $% -    -‬‬ ‫  ‬

‫_‪: 2-d‬‬
‫‪+‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪-‬‬
‫ﻥ(ی‪ G‬ﻡ‪ 8‬ی(ة ﻡ‪".‬ل ‪ m‬آ‪".‬ر ا‪G 5‬روﺝ ‪".' (H3O + Cl ) 4‬ل ه ‪G‬روآ‪ G U‬ا"دی"م ) ‪(Na + HO‬‬
‫'"ا ‪ 9‬ا‪ 8‬ی(ة ا‪".‬ﻥ ‪ t ،‬ﻥ‪ Va = 10 mL EM A‬ﻡ‪ 4‬ﻡ‪".‬ل ‪ m‬آ‪".‬ر ا ء (آ ‪ VW‬ا"? ‪ Ca‬ﻡ‪"5M‬ل‬
‫@? ' ‪ (R‬و ﻥ  ‪(9D e‬ات ﻡ‪ 4‬آ ‪ 6‬أزرق ا‪(1‬وﻡ" "ل اي ی‪".‬ن ا‪".‬ل ' ‪".‬ن ا\ﺹ‪ EF ، (X‬ﻥ ‬
‫  ﻡ‪".‬ل ه ‪G‬روآ‪ G U‬ا"دی"م (آ ‪ VW‬ا"? ‪ ، Cb = 0.2 mol/L‬ﻥ‪ HI‬أن "ن‬ ‫‪G‬ری‪"' M‬ا ‪9‬‬
‫ا‪".‬ل ا"ﺝ"د ' ‪ (R 1‬ی‪" ( d2‬ﻥ‪ e‬ﻡ‪ 4‬ا\ﺹ‪ (X‬إ ا\زرق ^‪ G‬إﺽ @ ‪ 20 mL‬ﻡ‪ 4‬ﻡ"ل ه ‪G‬روآ‪ G U‬ا"دی"م ‪.‬‬
‫ا‪ ^ X2‬اج ‪ 8.‬ی(ة ه" ‪. H3O+ + HO- = 2H2O :‬‬
‫‪ -‬ی‪G‬ل ‪" ( d‬ن ا‪".‬ل ا‪"2‬اﺝ‪ ?@ G‬ا‪".' .^ (R 1‬غ ا‪. i@ )2‬‬
‫‪ -‬ﻥ‪: Ca  D 4^ o1‬‬
‫‪ G^ -‬ا‪ i@ )2‬ی)"ن ‪:‬‬
‫[‬ ‫]‬ ‫] [‬
‫= )‪ 0 VbE n0(H3O+) + n0(HO-‬ـ ‪. H3O + 0 Va = HO‬‬
‫‪[HO ] = C‬‬
‫ـ‬
‫‪0‬‬ ‫‪b‬‬ ‫‪ H 3O +‬و @? ا‪".‬ل )‪ (Na+ + OH-‬ی)"ن ‪:‬‬ ‫[‬ ‫]‬
‫‪0‬‬ ‫‪ ?@ -‬ا‪".‬ل )‪ (H3O+ + Cl-‬ی)"ن ‪= Ca :‬‬
‫وﻡ‪ e‬ی‪: :1‬‬
‫‪C b VbE‬‬
‫= ‪Ca Va = C b VbE → Ca‬‬
‫‪Va‬‬
‫‪0.2 . 0.02‬‬
‫= ‪Ca‬‬ ‫‪= 0.4 mol/L‬‬
‫‪0.01‬‬
‫_‪: 3-d‬‬
‫‪+‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪-‬‬
‫ﻥ(ی‪ G‬ﻡ‪ 8‬ی(ة ﻡ‪".‬ل ‪ m‬آ‪".‬ر ا‪G 5‬روﺝ ‪".' (H3O + Cl ) 4‬ل ه ‪G‬روآ‪ G U‬ا"دی"م ) ‪(Na + HO‬‬
‫'"ا ‪ 9‬ا‪ 8‬ی(ة ^‪(‚ 4‬ی‪ c‬ا ‪ t ، .D‬ﻥ‪ Va = 100 mL EM A‬ﻡ‪ 4‬ﻡ‪".‬ل ‪ m‬آ‪".‬ر ا ء (آ ‪VW‬‬
‫ا"? ‪ Ca‬ﻡ‪"5M‬ل @? ' ‪ EF ، (R‬ﻥ‪ N‬ا‪ 2  U‬ا‪".' (X‬ل ه ‪G‬روآ‪ G U‬ا"دی"م (آ ‪ VW‬ا"?‬
‫‪. Cb = 0.01 mol/L‬‬
‫ﻥ‪ W5M‬ا‪(2‬آ ‪ 3‬ا‪ Y‬ص '‪ L‬س ا ‪ EF .D‬ﻥ‪ ?@ (d‬ا‪ D . (R 1‬س ا ‪ ، .D‬ﻥ  ‪G‬ری‪"' M‬ا ‪ 9‬ا‪ U‬‬
‫‪I‬‬
‫=‪،G‬‬ ‫ﻡ‪".‬ل ه ‪G‬روآ‪ G U‬ا"دی"م وﻥ‪(L‬أ @? آ إﺽ @ ا‪GR‬ة ا‪ 2. M2‬ر ‪ ،‬ﻥ‪  D 3U‬ا ‪ .D‬ﻡ‪ 4‬ا‪ 18‬رة‬
‫‪U‬‬
‫و ﻥ‪G‬ون ا‪ ?@ l< 2‬ﺝ‪G‬ول  ‪ .^ . o‬ا‪GM‬ول ا‪: ? 2‬‬

‫)‪VB(mL‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪8‬‬
‫)‪G(ms‬‬ ‫‪24.6‬‬ ‫‪22.6‬‬ ‫‪21.0‬‬ ‫‪19.3‬‬ ‫‪17.5‬‬ ‫‪15.8‬‬ ‫‪14.1‬‬ ‫‪12.4‬‬ ‫‪10.8‬‬

‫‪9‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪11‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪13‬‬ ‫‪14‬‬ ‫‪15‬‬ ‫‪16‬‬ ‫‪17‬‬ ‫‪18‬‬
‫‪9.1‬‬ ‫‪7.5‬‬ ‫‪7.1‬‬ ‫‪8.2‬‬ ‫‪9.4‬‬ ‫‪10.6‬‬ ‫‪11.7‬‬ ‫‪13.3‬‬ ‫‪14.4‬‬ ‫‪15.4‬‬

‫ﻥ( ‪ E‬ا‪ 1‬ن )‪ .^ @ G = f(Vb‬ا‪ 1‬ن ا‪: ? 2‬‬

‫?>=< ‪%, 3, :‬‬ ‫‪. 34% 56 ، 84% ، 9: -./ : 12) – .0 0 – *+, -./‬‬

‫‪www.etudpdf.com‬‬
 18 : () 2013/03/22 :  ! "# $% -    -      

: ‫ ی)"ن‬L' U‫ ا‬L‫(ی‬9‫ ا‬qX' ‫ و‬i@ )2‫ ا‬G^ -

C V
C BVA = C B VBE → Ca = b bE
Va
: e‫ و ﻡ‬VbE = 10.6 mL ‫ ن‬1‫ ا‬4‫ ی)"ن ﻡ‬e .^ ‫ی و‬G  D .D ‫Ž ا‬.1 i@ )2‫"غ ا‬.' G^
10 .10-3 .10.6 .10-3
Ca = = 1.06 .10 ‫ ـ‬3 mol/L
0.1

** ‫ ﻥ? @ رس‬D(@ : ‫ ذ‬2 \‫** ا‬

E L.' r‫ ﻥ ی‬E D ‫ ﻥ"ی ﻡ""د‬F
 9UD - ‫(وب‬Y‫ا‬
Fares_Fergani@yahoo.Fr
Tel : 0771998109
. 5". ‫ و‬4‫ ری‬2‫روس أو ا‬G‫ @? ا‬. ‫ي‬Z' ?‫(وﻥ‬2)z‫ ا‬G‫(ی‬1‫ ا‬c‫ ‚(ی‬4^ QI'‫ﻥ(ﺝ" إ‬
L1U‫)(ا ﻡ‬6‫و‬
: ? 2‫"ان ا‬8‫ ذ ذو ا‬2 \‫ ا‬AD"‫ أد ﻡ‬. G‫ی‬W. ‫ و‬L F"‫ ا‬V‫ ه‬4‫ ﻡ‬YU‫  ﻥ‬2

www.sites.google.com/site/faresfergani

%, 3, : <=>? . 34% 56 ، 84% ، 9: -./ : 12) – .0 0 – *+, -./

www.etudpdf.com
 19 : () 2013/03/22 :  ! "# $% -    -      

%, 3, : <=>? . 34% 56 ، 84% ، 9: -./ : 12) – .0 0 – *+, -./

www.etudpdf.com