7

Araling Panlipunan 7
ARALING ASYANO
Ikatlong Markahan
GAWAING PAGKATUTO BILANG 4 – MGA
IDEOLOHIYA SA PAG-USBONG NG NASYONALISMO
AT
KILUSANG NASYONALISTA SA TIMOG AT
KANLURANG
ASYA

1
 Bumuo ng Gawain sa Pagkatuto 4

MARICEL T. CAPIN
Teacher III (Camarines Sur National High School)

EVANGELINE V. MAGALONA, HT VI-AP (Camarines Sur National HS)

YOLANDA C. MANJERON, MT II – AP7 (Camarines Sur National HS)
JARME D. TAUMATORGO, EPS-AP-SDO Naga City/Project Manager
2
 Manunulat at Tagalapat:

Tagasuri:

7
ARALING PANLIPUNAN 7 – ARALING ASYANO
IKATLONG MARKAHAN
GAWAING PAGKATUTO BILANG 4 – MGA IDEOLOHIYA SA PAG-USBONG NG
NASYONALISMO AT KILUSANG NASYONALISTA SA TIMOG AT KANLURANG ASYA

Pangalan: ____________________________ Seksiyon______________ Petsa: ___________

Pinakamahalagang
Kasanayang Pampagkatuto
Tiyak na layunin:
Nasusuri ang kaugnayan ng iba’t ibang ideolohiya sa pag-usbong ng nasyonalismo at kilusang
nasyonalista (AP-TKA-IIIF-1.14, Week 4 MELC).

Ang mga sumusunod ang mga espisipikong ayunin sa araling ito:

1. Naibibigay ang malinaw na kahulugan ng ideolohiya.
2. Naiisa ang mga uri ng ideolohiya.
3. Nakilala ang mga nasyonalista na may kaugnayan sa pag-usbong ng nasyonalismo.
4.
Panimulang Pagkatuto

Sa araling ito ay papalalimin ang pagtatalakay ng kahulugan, ideya, konsepto at mga

prinsipyo ng ibat’ ibang ideolohiyang may kinalaman sa pag-usbong, paghubog at pagunlad
ng nasyonalismo sa mga panahon na nabanggit.
Itinuturing ang paksang ito na batayan ng pagkakamit ng kalayaan na tinatamasa ng mga
bansa sa Asya sa kasalukuyang panahon, dito rin maiuugnay ng mga mag-aaral kung anung
mga idelohiyang tinatahak at itinataguyod ng mga bansa sa Asya lalo ng mga bansa sa Timog
at Kanlurang Asya.
Sa pagsagot ng araling ito maari kang magpatulong sa mga kasama mo sa bahay o
magsangguni sa mga internet websites, youtube, google chrome. Maari ka rin magtanong sa
guro sa pamamagitan ng pagti-text, o pagmi-messenger kung may nais na ilinaw o itanong
tungkol sa mga bagay na hindi naintindihan o kung may nais na malinawan. Kapag natutuhan
mo ng maigi ang araling ito, marahil ay masasagotan mo na ang mga gawain sa ibaba na kung
saan ay maipapamalas mo ang iyong mga nakalap na pag-unawa ukol sa idelohiya sa
pagbabago, pagunlad at pagpapatuloy sa Timog at Kanlurang Asya sa Transisyonal at
Makabagong Panahon ( ika-16 hanggang ika-20 siglo).
3
 Laging pagkakatandaan na kinakailangan mong mag-aral na mabuti para sa inyong sarili at
para sa ating mahal na bayang Pilipinas dahil ang “Kabataan ang Pag-asa ng Bayan” - Jose
Rizal.

Maikling Pagtalakay ng Paksang Ideolohiya

4
 IDEOLOHIYA

KONSEPTOAT
PAGPAPAHALAGA KATEGORYA
KAHALAGAHAN

Mga kaisipan, ideya, Malaki ang Ideolohiyang pang-

prinsipyo o simulaing pagpapahala ekonomiya
n pinaniniwalaam o ga sa
Dito nakatuon ang istema
pinagkakapitan ng galingan,
ng kabuhayang
mga tao na nagiging pagpanganga
ipinapatupad sa isang
gabay sa mga ilangan,
bansa.
sistemang paggasot sa
ipinapatupad at mga suliranin
ng Ideolohiyang
siinusunod. pampulitika
mamamayan
Kumikilos ang mga tao Dito nakabatay ang
ayon sa kanilang nais Sistema ng pamunuan ng
na pagbabago at isang bansa
kaayusang pang-
ekonomiya at
pangpulitika

MGA URI NG IDEOLOHIYA

Demokrasya Awtoritaryanismo

>Mula sa salitang Griyego demos

na - tao > isang uri ng pamahalaan na kung saan
o mamamayan at kratia– pamamahala ang kalayaan ng mamamayan ay
>hawak ng mamamayan ang lubusang iniaasa sa kapangyarihan ng
kapangyarihan mga nanunungkulan
>may pagkilalala sa mga karapatang
pantao, pantay -pantay na karapatan at
pribilihiyo
>may kalayaang political,
pangkabuhayan at panlipunan
>ang batas ang nagtatakda ng
kapangyar ihan ng mga pinuno ng bansa
>kumikilos ang mga mamamayan
alinsunod sa batas

Monarkiya

Ang isang tao ay may taglay ng minanang

5
 kapangyarihan na pamunuan Mga uri ng Awtoritaryanismo
ang isang particular na estado

Sosyalismo

>pag-aari ng pamahalaan ang pangunahing

Pasismo Komunismo

pinagkukunan ng produksyon o
industriya
>walang pag-
uuring panlipunan

Uri ng monarkiya

Absolutong Monarkiyang
Monarkiya Konstitusyonal

>walang takda >may takda ang

ang kapangyarihang
kapangyarihang taglay ng pinuno.
taglay ng pinuno
>hindi
tumatanggap ng
pagtutol o
kritisismo
>ang hari ang
gumagawa ng
batas

>isang anyo ng >galing sa salitang

radikal na Latin na communis
awtoritaryanismo o
>pinamumunuan “common” sa Ingles
ng isang diktador >may iisang
na kumukontrol
partidong
sa pamumuhay
awtoritaryan ang
ng mga
may kapangyarihang
mamamayan
bumalangkas ng
>hindi tanggap bansa
ang pagsalungat
>pag-aari ng estado
sa pamahalaan
ang mga
at kritisismo sa
pangunahing
kung paano
pangangasiwaan pinagkukunan ng
ang mga produksyon
>walang pag-uuring
industriya,
panlipunan
kalakalan at iba
>naniniwala sa
pa.
tunggalian ng
manggagawa o
6 proletariat at
kapitalista o
bourgeoisie
Rehiyon Bansa Lider Nasyonalista Katangian
India Swarmi Dayanand >humimok sa mga Indian na muling
Timog Asya magbasa ng Veda (banal na aklat ng
Hinduism) upang maging batayan ng
pang-araw araw na pamumuhay ng mga
Indian

Saraswati

Pinagkunan: Google images

Pinagkunan: Google images

Bal Gangadhar Tilak
>pinangunahan niya ang militanteng
nasyonalismo
PAGKILALA NG MGA PINUNONG NASYOLISTA SA MGA BANSA SA TIMOG AT
KANLURANG ASYA

>nagsagawa ng mga marahas na

pagkilos laban sa mga British mula 1905
hanggang 1914

Pinagkunan: Google images

>nagpamalas ng moderatong
nasyonalismo
>Ipinaglaban ang kalayaan ng India sa
mapayapang paraan o ahimsa
>naging pangulo ng All Indian National
Congress noong 1885

Mohandas Gandhi

Pinagkunan: Google imageS

Pakistan Mohammad Ali Jinnah >nagtatag ng All India muslim League
para sa hiwalay na estado ng mga
Muslim kaya nabuo ang bansang
Pakistan noong
Agosto 14, 1947

7
 Pinagkunan: Google imageS
Sri >1915-naitatag ang Ceylon National
Lanka Congress (ang unang partidong political
ng bansa) upang ipaglaban ang
kasarinlan ng Sri Lanka
Sri >itinuturing na “Ama ng Kasarinlang Sri
Lanka Lanka”
>pinamunuan niya ang pakikipaglaban
Don Stephen Senananyake para sa kasarinlan ng Sri Lanka (nakamit
noong Pebrero 4,1948)

Pinagkunan: Google imageS

Nepal >1990-naganap ang isang Rebolusyon
People Power (kung saan naging
inspirasyon nila ang katulad ng naganap
sa EDSA noong 1986)
>Mayo 28, 2008-naging isang Federal
Democratic Republic ang Nepal matapos
lansagin ng Nepalese Constituent
Assemly ang monarkiya
Israel >isang Austro-Hungarian na nagtatag ng
Kanlurang Asya

Kilusang Zionismo sa Basel, Switzerland

noong 1897

Theodor Herzl

Pinagkunan: Google imageS

8
 >unang Punong Ministro ng Israel ang
lumaya ang bansa noonh Mayo 14, 1948

David Ben Gurion

Pinagkunan: Google imageS

Iraq Faisal I >Naluklok bilang hari noong Agosto 23,
1921
>1932-ipinagkaloob ng Great Britain ang
kasarinlan ng Iraq subalit nanatiling
kontrolado ng mga kanluraning
kompanya
ang mga industriya ng langis
>1933-1960- nagpatuloy ang kaguluhan
sa Iraq, magkakasunod at madudugo ang
mga kudeta sa panahong ito kaya
nakilala ang Iraq bilang “Republika ng
Pinagkunan: Google imageS Takot” nang mamatay si Faisal I
*ilang ulit nagpalit ng
administrasyon sa bansa gamit ang
karahasan, pananakot o
pakikipagdigmaan at hindi nila kinilala
ang demokrasya, kalayaan, mga
karapatang pantao malayang eleksyon at
malayang pananalita at lumakas ang
pwersang militar.
Saudi Muhammad Ibn Saud >isang pinunong Arab
Arabia

Magkasamang itinatag ang isang

alyansang political na naging
Pinagkunan: Google imageS pundasyon ng dinastiyang namumuno
Muhammad Ibn Abd-Al- ngayon sa Saudi Arabia
Wahhab

9
 Saudi >nakipagtulungan sa mga British kasama
Arabia ang iba pang nasyonalistang Arab upang
labanan ang Ottoman Turk

Gawain 1: KAHULUGAN AT KONSEPTO – KONSEPTOSART (KONSEPTO-TSART)

Panuto: Magsulat ng mga ideya sa loob ng bilog na maaring may kaugnayan o kahulugan sa
salitang IDEOLOHIYA Haring Abdulnito
at matapos Azizay buohin ito sa isang konsepto ay isulat sa malaking bilog
sa kanan.

Pinagkunan: Google imageS

Saudi Haring Abdul Aziz Ibn >ang may
>isang likha ng modernong kaharian
kleriko
Mga Gawain

. Pinagkunan: Google imageS

GAWAIN 2: .Punan ang mga chart sa ibaba ng kaukulang impormasyon.

10
Gawain 3. Punan ng wastong salita o mga salita ang pangungusap upang maging tama ito.
SALUNGGUHITAN ang napiling sagot.

1. Si Haring (Faisal,Abdul Aziz) ay nakipagtulungan sa mga British kasama ang iba pang
nasyonalistang Arab upang labanan ang Ottoman Turk.
2. Ang monarkiya ay may dalawang uri ang absoluto at (sosyalismo,konstitusyonal).
3. Nagpatuloy ang kaguluhan sa Iraq, magkakasunod at madudugo ang mga (kudeta,rally) sa
panahong ito kaya nakilala ang Iraq bilang “Republika ng Takot” nang mamatay si Faisal I.
4. Ang Veda ay ang banal na aklat ng (Buddhism, Hinduism)
5. Si ( Theodor Herzl, Theodore Roosevelt) ay isang Austro-Hungarian na nagtatag ng Kilusang
Zionismo sa Basel, Switzerland noong 1897.

Gawain 4: Ipaliwanag ang iyong sagot. 5 puntos

Paano nakaimpluwensya ang ideolohiyang demokrasya at komunismo sa mga kilusang

nasyonalismo sa Timog at Kanlurang Asya sa pagbigay wakas sa imperyalismo at pagtamo ng
Kalayaan?
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________

Gawain 5. Maging kritikal ka!

Panuto: Humanap ng tig-isang larawan na nagpapakita ng ideolohiya ng alin mang mga bansa sa
Timog at Kanlurang Asya at idikit ito sa isang buong “short coupon bond” at sa kahiwalay na papel
gumawa ng isang reaksyon ukol sa mga larawang iyong napili. Sa pagpapaliwanag maari mo
itong ihalintulad sa kalagayang pang ideolohiya ng Pilipinas sa kasalukuyang panahon. Maari mo
ring ipaliwanag ang ideolohiyang tinatahak ng mga Pilipino. Gawin ito sa loob ng 10 hanggan 15
pangungusap.

Rubrik sa Pagmamarka

Gawain 1 – 3. Isang puntos sa bawat isang tamang kasagutan.

Gawain 4. Ito ang magiging batayan sa pagmamarka sa ginawang
“Maging Kritikal Ka!

IDINIKIT NA LARAWAN REACTION PAPER

Nilalamang mga larawan 4 Nilalamang paliwananag 4
pagkamalikhain 3 Pagkamalikhain sa 3
pagpapaliwanag
Malinis at maayos na pagkakagawa 1 Maayos na 1
pagkakasulat(nakatalata)
Makadamdaming epekto sa titingin 2 Makadamdaming epekto sa 2
ng awtput magbabasa
Kabuuang marka 10 Kabuuang marka 10 puntos
puntos
11
12