‫زﻣﺎن ﺑﺮﮔﺰاري‪ 11000 :‬دﻗﯿﻘﻪ‬ ‫ﻧﺎم و ﻧﺎم ﺧﺎﻧﻮادﮔﯽ‪:‬‬

‫ﻧﺎم آزﻣﻮن‪200 :‬ﺗﺴﺖ دﺳﺘﻮر‬

‫دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن اﻣﺎم ﻫﺎدي)ع(‬ ‫ﺗﺎرﯾﺦ آزﻣﻮن‪1399/10/17 :‬‬

‫ﮐﺎرﺑﺮد ﺣﺮف »را« در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ؟ )ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ(‬ ‫‪1‬‬
‫زﻧﮕﺎر ﻏﻢ ﮔﺮﻓﺖ ﻣﺮا ﻃﺒﻊ ﻏﻢ زداي‬ ‫آوخ ﮐﻪ ﭘﺴﺖ ﮔﺸﺖ ﻣﺮا ﻫ ّﻤﺖ ﺑﻠﻨﺪ‬

‫از ﺑﺮاﻫﯿﻢ ﺧﻠﯿﻞ اﺳﺘﯿﻢ ﻣﺎ‬ ‫دﻋﻮي او را دﻟﯿﻞ اﺳﺘﯿﻢ ﻣﺎ‬

‫ﺟﺰ دوزخ و ﻓﺮدوس‪ ،‬ﻣﮑﺎﻧﯽ دﮔﺮ اﺳﺖ‬ ‫ﻣﺎ را ﺑﻪ ﺟﺰ اﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﺟﻬﺎﻧﯽ دﮔﺮ اﺳﺖ‬
‫ﻓﺘﺎد و ﺳﻨﮓ ﺟﻔﺎي ﺗﻮ ﺑﺎز ﺧﻮرد و ﺷﮑﺴﺖ‬ ‫ﻣﺮا ﻧﮕﯿﻨﮥ دل ﮐﺰ ﮔﺰﻧﺪ اﯾﻤﻦ ﺑﻮد‬

‫در ﮐﺪام ﺑﯿﺖ‪ ،‬ﺗﺮﮐﯿﺐ اﺿﺎﻓﯽ ﺑﯿﺶ ﺗﺮ اﺳﺖ؟‬ ‫‪2‬‬

‫ﮔﺮد آﯾﯿﻨﮥ روي ﺗﻮ درآﯾﺪ روزي‬ ‫دود آﻫﯽ ﮐﻪ ﺑﺮآﯾﺪ ز دل ﺳﻮﺧﺘﮕﺎن‬
‫ﮐﻪ دو روزي اﺳﺖ وﻓﺎداري ﯾﺎران دورﻧﮓ‬ ‫ﺑﻠﺒﻞ آن ﺑﻪ ﮐﻪ ﻓﺮﯾﺐ ﮔﻞ رﻋﻨﺎ ﻧﺨﻮرد‬

‫ﺗﺎ روي در اﯾﻦ ﻣﻨﺰل وﯾﺮاﻧﻪ ﻧﻬﺎدﯾﻢ‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن ازل ﮔﻨﺞ ﻏﻢ ﻋﺸﻖ ﺑﻪ ﻣﺎ داد‬
‫ﻋﻤﺮ ﻋﺰﯾﺰ را ﮐﻪ ﺑﻪ ﺧﻮاب و ﺧﯿﺎل رﻓﺖ‬ ‫ﭼﺸﻢ و دﻫﺎن ﯾﺎر ﺗﻼﻓﯽ ﮐﻨﺪ ﻣﮕﺮ‬

‫ﻋﺒﺎرت »اﻧﺪﯾﺸﻪﻫﺎي ﺗﺎزه و ﺗﻌﺒﯿﺮﻫﺎي ﻧﻮ از وﯾﮋﮔﯽﻫﺎي ﺷﻌﺮ ﻣﻮﻻﻧﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻏﺰل او‪ ،‬ﺳﯿﻞ ﺧﺮوﺷﺎنِ روحِ ﺧﺎﻟﺼﺶ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﮔﺬرﮔﺎه اﺣﺴﺎس ﺑﺎ زﺑﺎنِ‬ ‫‪3‬‬
‫ﺷﻌﺮ ﺷﯿﺮﯾﻦ و ﺷﻮراﻧﮕﯿﺰ‪ ،‬ﻋﻨﻮان ﻣﯽﮔﺮدد‪ «.‬ﭼﻨﺪ ﺗﺮﮐﯿﺐ اﺿﺎﻓﯽ دارد؟‬
‫ﻫﻔﺖ‬ ‫ﺷﺶ‬ ‫ﭘﻨﺞ‬ ‫ﭼﻬﺎر‬

‫ﮐﺎر ﮐﺮد ﺣﺮف »را« در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ؟‬ ‫‪4‬‬

‫داﻣﻦ اﻓﺸﺎﻧﺪن ز دﻧﯿﺎ ﻧﯿﺴﺖ ﻣﺸﮑﻞ ﻋﺸﻖ را‬ ‫دام راه ﺧﻀﺮ ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﺷﺪن ﻣﻮج ﺳﺮاب‬
‫ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﯾﮏ رﻧﮕﯽ ﻣﻌﺸﻮق ﯾﮏ دل ﻋﺸﻖ را‬ ‫ُﺣﺴﻦ و ﻋﺸﻖ ﺻﺎف دل آﯾﯿﻨﮥ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮﻧﺪ‬

‫دوﺳﺖ ﻣﺎ را و ﻫﻤﻪ ﻧﻌﻤﺖ ﻓﺮدوس ﺷﻤﺎ را‬ ‫ﮔﺮ ﻣﺨﯿّﺮ ﺑﮑﻨﻨﺪم ﺑﻪ ﻗﯿﺎﻣﺖ ﮐﻪ ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﯽ‬
‫ﺳﺎﻗﯽ ﺑﺪه ﺑﺸﺎرت رﻧﺪان ﭘﺎرﺳﺎ را‬ ‫ﺧﻮﺑﺎن ﭘﺎرﺳﯽ ﮔﻮي ﺑﺨﺸﻨﺪﮔﺎن ﻋﻤﺮﻧﺪ‬

‫ﻧﻘﺶ دﺳﺘﻮري واژهﻫﺎي ﻣﺸﺨﺺﺷﺪه در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ؟‬ ‫‪5‬‬

‫ﺑﻪ ﻧﻮر ﻃﻠﻌﺖ ﺗﻮ آﻓﺘﺎب ﻣﯽﺑﯿﻨﻢ‬ ‫ﭼﻮ ﻣﺎه روي ﺗﻮ ﻣﺎ را ﺟﻤﺎل ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ‬
‫ﮔﺮﻓﺖ اﯾﻦ ﻣﯽ ُﭘﺮ زور ﭼﻮن ﻋﺴﺲ ﻣﺎ را‬ ‫ﻧﺪاد ﻋﺸﻖ ﮔﺮﯾﺒﺎن ﺑﻪ دﺳﺖ ﮐﺲ ﻣﺎ را‬

‫ﻣﺎ را ﻫﻤﺎن ز ﺷﮑﻮة روزي دﻫﺎن ُﭘﺮ اﺳﺖ‬ ‫دﻧﺪان ﻣﺎ ز ﺧﻮردن ﻧﻌﻤﺖ ﺗﻤﺎم رﯾﺨﺖ‬

‫ز ﺑﺎده ﺷﺪ ﻏﻢ و اﻧﺪوه ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﺎ را‬ ‫ﭼﻮ ﺗﺨﻢ ﺳﻮﺧﺘﻪ ﮐﺰ اﺑﺮ ﺗﺎزه ﺷﺪ داﻏﺶ‬

‫ﻧﻘﺶ دﺳﺘﻮري واژهﻫﺎي ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در ﻫﻤﮥ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﺗﻤﺎﻣ ًﺎ درﺳﺖ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺰ ﺑﯿﺖ ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪..................‬‬ ‫‪6‬‬
‫ز زﻟﻒ ﺷﺎم ﻏﺮﺑﺖ ﭼﻬﺮة ﺻﺒﺢ وﻃﻦ ﺑﯿﻨﻢ )ﻣﺴﻨﺪ ‪ -‬ﻣﻔﻌﻮل(‬ ‫ﮔﺮ آن ﺧﻮرﺷﯿﺪرو را ﻫﻢﺳﻔﺮ ﺑﺎ ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ ﺑﯿﻨﻢ‬

‫اﺳﯿﺮ ﺣﮑﻢ ﺗﻮام ﮔﺮ ﺗﻨﻢ ﺑﺨﻮاﻫﯽ ﺧﺴﺖ )ﻣﻔﻌﻮل ‪ -‬ﻣﺴﻨﺪ(‬ ‫ﻣﻄﯿﻊ اﻣﺮ ﺗﻮام ﮔﺮ دﻟﻢ ﺑﺨﻮاﻫﯽ ﺳﻮﺧﺖ‬
‫ﺳﻮزﻧﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﮐﺰ ﭘﺎي ﺑﺮآرد ﺧﺎري )ﺻﻔﺖ ‪ -‬ﻗﯿﺪ(‬ ‫ﻏﻢ ﻋﺸﻖ آﻣﺪ و ﻏﻢﻫﺎي دﮔﺮ ﭘﺎك ﺑﺒﺮد‬

‫ﭼﺸﻢ ﺑﺮﻫﻢ ﻧﺰدي ﺳﺮو ﺳﻬﯽ ﺑﺎﻻ ﺷﺪ )ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ ‪ -‬ﻧﻬﺎد(‬ ‫ﺷﺎﺧﮑﯽ ﺗﺎزه ﺑﺮآورد ﺻﺒﺎ ﺑﺮ ﻟﺐ ﺟﻮي‬

‫‪1‬‬
 ‫دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن اﻣﺎم ﻫﺎدي)ع(‬

‫ﺗﻌﺪاد واﺑﺴﺘﮥ واﺑﺴﺘﻪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻫﻤﮥ اﺑﯿﺎت درﺳﺖ اﺳﺖ؛ ﺑﻪﺟﺰ‪:‬‬ ‫‪7‬‬
‫ﺻﺪ ﺗﻮﺑﻪ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺟﺮﻋﻪ ﺷﮑﺴﺘﯿﻢ دﮔﺮﺑﺎر )ﯾﮏ(‬ ‫از ﺑﺎدة ﻋﺸﻖ ﺗﻮ ﯾﮑﯽ ﺟﺮﻋﻪ ﭼﺸﯿﺪﯾﻢ‬
‫ﺑﻪ ﺟﺎي ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ ﺑﺎﺷﺪ اﮔﺮ ﺻﺪ ﺑﺎر ﻣﯽﭼﯿﻨﻢ )دو(‬ ‫ﮔﻠﯽ ﮐﺰ ُﺣﺴﻦ روزاﻓﺰون آن دﻟﺪار ﻣﯽﭼﯿﻨﻢ‬

‫وﻟﯽ ﻃﺮاوت ﮔﻞﻫﺎي اﯾﻦ ﭼﻤﻦ ﺑﺎﻗﯽ اﺳﺖ )ﺳﻪ(‬ ‫ﺑﻬﺎر ﺣﺴﻦ ﺗﻮ ﻧﺎزم‪ ،‬ﮐﻪ ﺻﺪ ﭼﻤﻦ ﭘﮋﻣﺮد‬

‫دل ﻫﺮ ﮐﺲ ﮐﻪ ز زﻧﮕﺎر ﺧﻮدي ﭘﺎك ﻧﺸﺪ )ﺳﻪ(‬ ‫ﻋﻠﻒ ﺗﯿﻎ ﺟﻬﺎنﺳﻮز ﺣﻮادث ﮔﺮدد‬

‫در ﻫﻤﮥ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﺑﻪﺟﺰ ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ ..................‬ﺟﻤﻠﻪاي ﺑﺎ »ﻧﻬﺎد ‪ +‬ﻣﻔﻌﻮل ‪ +‬ﻣﺴﻨﺪ ‪ +‬ﻓﻌﻞ« وﺟﻮد دارد‪.‬‬ ‫‪8‬‬
‫ﻏﺎﻓﻞ از ﺣﺴﺮت ﯾﻌﻘﻮب ﻣﻪ ﮐﻨﻌﺎن را‬ ‫آه اﮔﺮ ﻋﺸﻮهﮔﺮيﻫﺎي زﻟﯿﺨﺎ ﺳﺎزد‬

‫ﺗﺎ ﻻﺟﺮم در ﻋﺸﻖ او ﻧﺎﻣﯽ ﮐﻪ دﯾﺪي ﻧﻨﮓ ﺷﺪ‬ ‫ﭘﻨﺪي ﮐﻪ ﻧﯿﮑﻮﺧﻮاه ﻣﻦ‪ ،‬ﻣﯽداد ﺑﺪ ﭘﻨﺪاﺷﺘﻢ‬

‫راه ﻣﯽﮔﺮداﻧﻢ اﮐﻨﻮن ﻫﺮ ﮐﺠﺎ ﻣﯽﺑﯿﻨﻤﺶ‬ ‫آن ﮐﻪ ﻫﺮ دم در ره او ﻣﯽﻓﮑﻨﺪم ﺧﻮﯾﺶ را‬

‫ﺧﺎر را ﺳﻮزن ﺗﺪﺑﯿﺮ و رﻓﻮ ﻣﯽﺑﯿﻨﻢ‬ ‫ﻏﻨﭽﻪ را ﭘﯿﺮﻫﻨﯽ ﮐﺰ ﻏﻢ ﻋﺸﻖ آﻣﺪه ﭼﺎك‬

‫در ﻫﻤﮥ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ »ﺣﺬف ﺑﻪ ﻗﺮﯾﻨﮥ ﻣﻌﻨﻮي« وﺟﻮد دارد‪ ،‬ﺑﻪﺟﺰ ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪..................‬‬ ‫‪9‬‬
‫ﺑﺮگ ﺗﺮ از ﭼﻮب ﺧﺸﮏ و ﭼﺸﻤﻪ ز ﺧﺎرا‬ ‫ﺟﺎﻧﻮر از ﻧﻄﻔﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺷﮑﺮ از ﻧﯽ‬
‫ور ﺣﺪﯾﺚ ﻋﻘﻞ ﻣﯽﭘﺮﺳﯽ ﺧﻤﻮش‬ ‫ﮔﺮ ﺳﺨﻦ از ﻋﺸﻖ ﻣﯽﮔﻮﯾﯽ ﺑﮕﻮ‬

‫ﻣﻦ از ﻃﻠﺐ ﻫﺮ دو ﺟﻬﺎن آزادم‬ ‫ﺗﻮ در ﻃﻠﺐ ﻗﺒﻮل ﻋﺎﻣﯽ زاﻫﺪ‬

‫ﮔﺮ ﺑﻪ ﺑﯿﮕﺎﻧﮕﺎن ﻧﮕﻮﯾﯽ ﺑﻪ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﺒﯿﻨﯽ ز آﺷﻨﺎ ﻋﯿﺒﯽ‬

‫‪ 10‬در ردﯾﻒ ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﮐﺎرﺑﺮد ﻓﻌﻞ »ﺷﺪن« ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺳﻨﺎدي ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻤﯽﺷﻮد؟‬
‫آﺧﺮ از زﺧﻢ زﺑﺎن در دﻫﻦ ﺷﯿﺮ ﺷﺪﯾﻢ‬ ‫اﻟﻒ( ﺗﻨﮓ ﺷﺪ ﺷﻬﺮ ﭼﻮ ﻣﺠﻨﻮن ز ﻣﻼﻣﺖ ﺑﺮ ﻣﺎ‬
‫ﻣﺤﻮ ﯾﮏ ﭼﻬﺮه ﭼﻮ آﯾﯿﻨﮥ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺷﺪﯾﻢ‬ ‫ب( ﺻﻠﺢ ﮐﺮدﯾﻢ ﺑﻪ ﯾﮏ ﻧﻘﺶ ز ﻧﻘّﺎش ﺟﻬﺎن‬
‫آﻧﻘﺪر ﺳﻌﯽ ﻧﻤﻮدﯾﻢ ﮐﻪ اﮐﺴﯿﺮ ﺷﺪﯾﻢ‬ ‫ج( ﮔﺮﭼﻪ اول ﻣﺲ ﻣﺎ ﻗﺎﺑﻞ اﮐﺴﯿﺮ ﻧﺒﻮد‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ درﯾﻮزه ﺑﻪ ﺻﺪﺧﺎﻧﻪ ﭘﯽ ﺷﯿﺮ ﺷﺪﯾﻢ‬ ‫د( ﺻﺎﺋﺐ آن ﻃﻔﻞ ﯾﺘﯿﻤﯿﻢ در آﻏﻮش ﺟﻬﺎن‬
‫د و اﻟﻒ‬ ‫اﻟﻒ و ب‬ ‫جود‬ ‫بوج‬

‫‪ 11‬ﻧﻘﺶ دﺳﺘﻮري واژهﻫﺎي ﻣﺸﺨﺺﺷﺪه‪ ،‬ﺑﻪﺗﺮﺗﯿﺐ در ﻫﻤﮥ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﺑﻪﺟﺰ ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ ..................‬درﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﻤﻪ ﮐﺎرم ز ﺧﻮدﮐﺎﻣﯽ ﺑﻪ ﺑﺪﻧﺎﻣﯽ ﮐﺸﯿﺪ آﺧﺮ ‪ /‬ﻧﻬﺎن ﮐﯽ ﻣﺎﻧﺪ آن رازي ﮐﺰو ﺳﺎزﻧﺪ ﻣﺤﻔﻞﻫﺎ )ﻧﻬﺎد ‪ -‬ﻣﻔﻌﻮل(‬

‫ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻢ ﮐﻪ ﻣﯿﺮﻣـش اﻧﺪر ﻗﺪم ﭼﻮ ﺷﻤﻊ ‪ /‬او ﺧﻮد ﮔﺬر ﺑﻪ ﻣﺎ ﭼﻮ ﻧﺴﯿﻢ ﺳﺤﺮ ﻧﮑﺮد )ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ ‪ -‬ﺑﺪل(‬

‫ﻫﺮﮐﺴﯽ را دل ﺑﻪ ﺻﺤﺮاﯾﯽ و ﺑﺎﻏﯽ ﻣﯽرود ‪ /‬ﻫﺮﮐﺲ از ﺳﻮﯾﯽ ﺑﻪ دررﻓﺘﻨﺪ و ﻋﺎﺷﻖ ﺳﻮي دوﺳﺖ )ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ ‪ -‬ﻧﻬﺎد(‬

‫دوﺳﺘﯽ را ﮔﻔﺘﻢ اﯾﻨﮏ ﻋﻤﺮ ﺷﺪ ﮔﻔﺖ اي ﻋﺠﺐ ‪ /‬ﻃُ ﺮﻓﻪ ﻣﯽدارم ﮐﻪ ﺑﯽدﻟﺪار ﭼﻮن ﺑﺮدي ﺑﻪ ﺳﺮ )ﻣﺘﻤﻢ ‪ -‬ﻣﺴﻨﺪ(‬

‫‪ 12‬در اﺑﯿﺎت زﯾﺮ در ﻣﺠﻤﻮع ﭼﻨﺪ ﺑﺎر »ﺿﻤﯿﺮ ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ« در ﻧﻘﺶ »ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ« آﻣﺪه اﺳﺖ؟‬
‫ﮔﻢ ﮔﺸﺖ در ﺗﻮ ﻫﺮ دو ﺟﻬﺎن از ﮐﻪ ﺟﻮﯾﻤﺖ‬ ‫اﻟﻒ( اي ﺑﯽﻧﺸﺎن ﻣﺤﺾ‪ ،‬ﻧﺸﺎن از ﮐﻪ ﺟﻮﯾﻤﺖ‬
‫اﮔﺮ ﺑﻪ داﻣﻦ وﺻﻠﺖ ﻧﻤﯽرﺳﺪ دﺳﺘﻢ‬ ‫ب( ﮐﺠﺎ روم ﮐﻪ ﺑﻤﯿﺮم ﺑﺮ آﺳﺘﺎن اﻣﯿﺪ‬
‫آه اﮔﺮ ﻋﺎﻃﻔﺖ ﺷﺎه ﻧﮕﯿﺮد دﺳﺘﻢ‬ ‫ج( ﺻﻨﻤﯽ ﻟﺸﮑﺮﯾﻢ ﻏﺎرت دل ﮐﺮد و ﺑﺮﻓﺖ‬
‫ﻫﺮ دم آﯾﺪ از ﻏﻢ ﻋﺸﻘﺶ ﺑﻪ دل ﺑﺎﻧﮓ و ﺳﺮور‬ ‫د( ﮔﺮ ﺳﺮوري ﻧﯿﺴﺘﻢ در ﺳﺮ ز ﻣﺴﺮوري ﭼﻪ ﻏﻢ‬
‫ﻫﻔﺖ‬ ‫ﺷﺶ‬ ‫ﭘﻨﺞ‬ ‫ﭼﻬﺎر‬

‫‪ 13‬در ﻋﺒﺎرت زﯾﺮ ﭼﻨﺪ ﺗﺮﮐﯿﺐ »وﺻﻔﯽ« ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ؟‬

‫‪200‬ﺗﺴﺖ دﺳﺘﻮر‬

‫ﺗﺒﺪل ﺗﻠﻘّﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ از ﻫﯿﭻ ﭘﯿﺸﺎﻣﺪ ﺟﺎﻟﺒﯽ‪ ،‬زﯾﺎده اﻇﻬﺎر ﺷﺎدﻣﺎﻧﯽ ﻧﻤﯽﮐﺮد‬
‫»ﻋﺎدت ﮐﺮده ﺑﻮد ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ را ﮔﺬران و ﻫﻤﮥ اﺣﻮال ﻋﺎﻟﻢ را در ﻣﻌﺮض ّ‬
‫و از ﻫﯿﭻ ﺣﺎدﺛﮥ ﺳﻮﺋﯽ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺷﮑﻮه در ﻧﻤﯽآﻣﺪ‪ .‬وﻗﺘﯽ ﯾﮏ ﺗﻦ از ﯾﺎران را ﻏﻤﻨﺎك دﯾﺪ‪ ،‬ﮔﻔﺖ‪ :‬در دﻧﯿﺎ ﻫﻤﮥ دﻟﺘﻨﮕﯽﻫﺎ از دلﻧﻬﺎدﮔﯽ ﺑﺮ اﯾﻦ ﻋﺎﻟﻢ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ‬
‫ﺧﺎﮐﺴﺎري و ﺗﻮاﺿﻊ ﺣﺎﮐﯽ از آن ﺑﻮد ﮐﻪ او ﺑﻪ ﻣﺮﺗﺒﮥ ﻓﻨﺎ رﺳﯿﺪه ﺑﻮد و ﻫﯿﭻ دﻟﺘﻨﮓ ﻧﺒﻮد‪«.‬‬
‫ﺳﯿﺰده‬ ‫دوازده‬ ‫ﯾﺎزده‬ ‫ده‬

‫‪2‬‬
‫دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن اﻣﺎم ﻫﺎدي)ع(‬

‫‪ 14‬در ﻫﻤﮥ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﻓﻌﻠﯽ ﮐﻪ درﺑﺮدارﻧﺪة ﻣﻔﻌﻮل و ﻣﺴﻨﺪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬وﺟﻮد دارد؛ ﺑﻪﺟﺰ ‪. ..................‬‬
‫ﺧﺸﻢ دلﻫﺎ ﮐﺮد ﻋﺎﻟﻢﻫﺎ ﺧﺮاب‬ ‫ﺧﺸﻢ ﻣﺮدان ﺧﺸﮏ ﮔﺮداﻧﺪ ﺳﺤﺎب‬

‫آﻧﮏ ﺟﺎن ﭘﻨﺪاﺷﺖ ﺧﻮنآﺷﺎم ﺑﻮد‬ ‫ﺣﯿﻠﻪ ﮐﺮد اﻧﺴﺎن و ﺣﯿﻠﻪاش دام ﺑﻮد‬

‫و آﺗﺶ ﭼﻬﺮه ﺑﺪﯾﻦ ﮐﺎر ﺑﺮاﻓﺮوﺧﺘﻪ ﺑﻮد‬ ‫ﺟﺎن ﻋﺸﺎق ﺳﭙﻨﺪ رخ ﺧﻮد ﻣﯽداﻧﺴﺖ‬

‫ﺑﯽ ﺧﺒﺮ زان ﭼﺸﻢ ﻣﺴﺖ و ﮔﺮدش ﭘﯿﻤﺎﻧﻪ ﺑﻮد‬ ‫زاﻫﺪ ار ﭘﻨﺪاﺷﺖ ﺑﺎ ﺗﺴﺒﯿﺢ او ﮔﺮدد ﺳﭙﻬﺮ‬

‫‪ 15‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ »واﺑﺴﺘﮥ واﺑﺴﺘﻪ« وﺟﻮد دارد؟‬

‫دو ﺧﻮاب آﻟﻮده ﺑﺮﺑﻮدﻧﺪ ﻋﻘﻞ از دﺳﺖ ﺑﯿﺪاران‬ ‫دو ﭼﺸﻢ ﻣﺴﺖ ﻣﯿﮕﻮﻧﺖ ﺑﺮد آرام ﻫﺸﯿﺎران‬

‫ﺑﻪ ﻣﺼﺮ آ ﺗﺎ ﭘﺪﯾﺪ آﯾﻨﺪ ﯾﻮﺳﻒ را ﺧﺮﯾﺪاران‬ ‫ﺗﻮ ﺑﺎ اﯾﻦ ﻣﺮدم ﮐﻮﺗﻪ ﻧﻈﺮ در ﭼﺎه ﮐﻨﻌﺎﻧﯽ‬

‫ﺗﻮ آزادي و ﺧﻠﻘﯽ در ﻏﻢ روﯾﺖ ﮔﺮﻓﺘﺎران‬ ‫اﻻ اي ﺑﺎد ﺷﺒﮕﯿﺮي ﺑﮕﻮي آن ﻣﺎه ﻣﺠﻠﺲ را‬
‫ﻧﭙﻨﺪارم ﮐﻪ ﺑﺪ ﺑﺎﺷﺪ ﺟﺰاي ﺧﻮب ﮐﺮداران‬ ‫ﮔﺮت ﺑﺎري ﮔﺬر ﺑﺎﺷﺪ ﻧﮕﻪ ﺑﺎ ﺟﺎﻧﺐ ﻣﺎ ﮐﻦ‬

‫‪ 16‬ﻣﻌﻨﯽ ﻓﻌﻞ از ﻣﺼﺪر »ﮔﺮﻓﺘﻦ« در ﮐﺪام اﺑﯿﺎت ﯾﮑﺴﺎن اﺳﺖ؟‬

‫ﮔﺮﻓﺘﻢ ﺧﻮد ﻫﺰاران ﺟﺮم داري‬
‫ﺑﻪ ﯾﮏ ﮐﺮﺷﻤﻪ دل ﻫﻤﮕﻨﺎن ﺑﮕﺮداﻧﯽ‬
‫ﮐﺎﺷﺎﻧﻪ را ﺑﻪ ﻋﻨﺒﺮ ﺳﺎرا ﮔﺮﻓﺘﻪاي‬
‫ﻣﮕﯿﺮ از ﻣﻦ ﻣﻨﻢ ﺑﯽدل‪ ،‬ﺗﻮﯾﯽ ﻓﺮزاﻧﻪ اي ﺳﺎﻗﯽ‬
‫اﻟﻒ‪ ،‬پ‬ ‫ب‪ ،‬ت‬
‫اﻟﻒ( ﺗﻮ را ﺧﻮد ﺻﺎﺣﺐ دﯾﻮان ﺷﻔﯿﻊ اﺳﺖ‬
‫ب( ﻣﺮا ﺑﮑﺸﺘﯽ و ﺧﺼﻤﺎن ﺑﻪ ﺧﻮن ﮔﺮت ﮔﯿﺮﻧﺪ‬
‫پ( ﺗﺎ ﺷﺎﻧﻪ را ﺑﻪ ﺟﻌﺪ ﻣﻌﻨﺒﺮ ﮐﺸﯿﺪهاي‬
‫ت( اﮔﺮ ﻣﻦ ﺑﺸﮑﻨﻢ ﺟﺎﻣﯽ و ﯾﺎ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﺸﻮراﻧﻢ‬
‫پ‪ ،‬ت‬ ‫اﻟﻒ‪ ،‬ب‬

‫‪ 17‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﺣﺬف ﻓﻌﻞ ﺑﻪ ﻗﺮﯾﻨﮥ ﻣﻌﻨﻮي ﻣﯽﺑﯿﻨﯿﺪ؟‬

‫ﻓﻘﯿﺮان ﻣﻨﻌﻢ‪ ،‬ﮔﺪاﯾﺎن ﺷﺎه‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ ﻧﻘﻞ دارم ز ﻣﺮدان راه‬

‫در ﻣﺴﺠﺪي دﯾﺪ و آواز داد‬ ‫ﮐﻪ ﭘﯿﺮي ﺑﻪ درﯾﻮزه ﺷﺪ ﺑﺎﻣﺪاد‬

‫ﮐﻪ ﭼﯿﺰي دﻫﻨﺪت‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﻮﺧﯽ ﻣﺎﯾﺴﺖ‬ ‫ﯾﮑﯽ ﮔﻔﺘﺶ اﯾﻦ ﺧﺎﻧﮥ ﺧﻠﻖ ﻧﯿﺴﺖ‬

‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﺎﻧﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺎﺳﺖ‬ ‫ﺑﮕﻔﺘﺎ ﺧﻤﻮش‪ ،‬اﯾﻦ ﭼﻪ ﻟﻔﻆ ﺧﻄﺎﺳﺖ‬

‫‪ 18‬در ﮐﺪام ﺑﯿﺖ ﺣﺬف ﻓﻌﻞ ﺑﻪ ﻗﺮﯾﻨﮥ ﻣﻌﻨﻮي دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد؟‬

‫ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﺮا ﯾﮏ ﻧﻔﺲ از ﺧﻮد ﺑﺮﻫﺎﻧﺪ‬ ‫ﺳﺎﻗﯽ ﻗﺪح زان ﻣﯽ دوﺷﯿﻨﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ داد‬

‫آﺗﺶ ﻃﻮر ﮐﺠﺎ ﻣﻮﻋﺪ دﯾﺪار ﮐﺠﺎﺳﺖ‬ ‫ﺷﺐ ﺗﺎر اﺳﺖ و ره وادي اﯾﻤﻦ در ﭘﯿﺶ‬

‫ﺟﺎن ﻣﻦ اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﺑﯽرﺣﻢ ﭼﺮاﯾﯽ‪ ،‬ﺑﺎزآ‬ ‫رﻓﺘﯽ و ﺑﺎز ﻧﻤﯽآﯾﯽ و ﻣﻦ ﺑﯽﺗﻮ ﺑﻪ ﺟﺎن‬

‫دوﻟﺖ در آن ﺳﺮا و ﮔﺸﺎﯾﺶ در آن در اﺳﺖ‬ ‫از آﺳﺘﺎن ﭘﯿﺮ ﻣﻐﺎن ﺳﺮ ﭼﺮا ﮐﺸﯿﻢ‬

‫‪ 19‬ﮐﺪام ﺑﯿﺖ ﻓﺎﻗﺪ ﺣﺬف ﻓﻌﻞ و داراي ﻧﻘﺶ ﺗﺒﻌﯽ اﺳﺖ؟‬

‫ﺑﺎ ﻣﻦ ﭼﻪ ﮐﺮد دﯾﺪة ﻣﻌﺸﻮﻗﻪﺑﺎز ﻣﻦ‬ ‫دﯾﺪي دﻻ ﮐﻪ آﺧﺮ ﭘﯿﺮي و زﻫﺪ و ﻋﻠﻢ‬

‫ذﮐﺮش ﺑﻪ ﺧﯿﺮ ﺳﺎﻗﯽ ﻣﺴﮑﯿﻦﻧﻮاز ﻣﻦ‬ ‫ﻣﺴﺖ اﺳﺖ ﯾﺎر و ﯾﺎد ﺣﺮﯾﻔﺎن ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ‬

‫ﺗﺎ ﺑﺎ ﺗﻮ ﺳﻨﮓدل ﭼﻪ ﮐﻨﺪ ﺳﻮز و ﺳﺎز ﻣﻦ‬ ‫ﺑﺮ ﺧﻮد ﭼﻮ ﺷﻤﻊ ﺧﻨﺪهزﻧﺎن ﮔﺮﯾﻪ ﻣﯽﮐﻨﻢ‬

‫ﻫﻢ ﻣﺴﺘﯽ ﺷﺒﺎﻧﻪ و راز و ﻧﯿﺎز ﻣﻦ‬ ‫زاﻫﺪ ﭼﻮ از ﻧﻤﺎز ﺗﻮ ﮐﺎري ﻧﻤﯽرود‬

‫ﺣﺬف »ﻓﻌﻞ« در ﮐﺪام ﺑﯿﺖ ﺑﺎ ﺑﻘﯿﮥ اﺑﯿﺎت ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ؟‬

‫ِ‬ ‫‪ 20‬ﻧﻮع‬
‫‪200‬ﺗﺴﺖ دﺳﺘﻮر‬

‫ﺑﻬﺘﺮ ﮐﻪ او ﺑﺮاﻧﺪم از آﺳﺘﺎن ﺧﻮد‬ ‫ﺟﻠ ّﺎد ﻣﺮگ ﮔﯿﺮد اﮔﺮ آﺳﺘﯿﻦ ﻣﻦ‬

‫ﺑﻪ ﻫﺰار ﺑﺎر ﺑﻬﺘﺮ ز ﻫﺰار ﭘﺨﺘﻪ ﺧﺎﻣﯽ‬ ‫اﮔﺮ اﯾﻦ ﺷﺮاب ﺧﺎم اﺳﺖ اﮔﺮ آن ﺣﺮﯾﻒ ﭘﺨﺘﻪ‬

‫ﺑﻬﺘﺮ از زﻫﺪﻓﺮوﺷﯽ ﮐﻪ در او روي و رﯾﺎﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎدهﻧﻮﺷﯽ ﮐﻪ در او روي و رﯾﺎﯾﯽ ﻧﺒﻮد‬

‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ رﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﺳﺮ ﺷﺐ ﺳﺮاغ ﻣﺎه‬ ‫ﻣﺎه آﻣﺪه ﺑﻪ دﯾﺪن ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﺻﺒﺢ زود‬

‫‪3‬‬
 ‫دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن اﻣﺎم ﻫﺎدي)ع(‬

‫‪ 21‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ واژة ﻗﺎﻓﯿﻪ »ﻣﺴﻨﺪ« ﻧﯿﺴﺖ؟‬

‫ﺧﻮاب ﻧﺎز ﮔﻞ ﮔﺮان ﺧﯿﺰ اﺳﺖ ورﻧﻪ ﻧﺎﻟﻪ ام ‪ /‬ﺳﺒﺰة ﺧﻮاﺑﯿﺪة اﯾﻦ ﺑﺎغ را ﺑﯿﺪار ﮐﺮد‬

‫در زﺑﺎن ﻫﯿﭻ ﮐﺲ زﺧﻢ زﺑﺎن ﻧﮕﺬاﺷﺘﻢ ‪ /‬ﺟﻠﻮة ﻣﺠﻨﻮن ﻣﻦ اﯾﻦ دﺷﺖ را ﺑﯽ ﺧﺎر ﮐﺮد‬

‫ﭼﻨﺪ ﺑﺎﺷﯽ در ﺷﮑﺴﺖ ﮐﺎرم اي ﮔﺮدون‪ ،‬ﺑﺲ اﺳﺖ ‪ /‬اﺳﺘﺨﻮاﻧﻢ را ﻫﺠﻮم زﺧﻢ ﺟﻮﻫﺮدار ﮐﺮد‬
‫ﺳﺨﺖ ﻃﻔﻼﻧﻪ اﺳﺖ ﺟﻮي ﺷﯿﺮ آوردن ز ﺳﻨﮓ ‪ /‬ﮐﻮﻫﮑﻦ ﺑﯿﻬﻮده ﺟﺎن را در ﺳﺮ اﯾﻦ ﮐﺎر ﮐﺮد‬

‫‪ 22‬ﻧﻘﺶ دﺳﺘﻮري واژة »ﻋﺰﯾﺰ« در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ؟‬

‫ﮔﻬﺮ ﭼﻮ آﺑﻠﻪ در دﺳﺖ و ﭘﺎ ﻧﺒﺎﯾﺪ رﯾﺨﺖ‬ ‫ﭼﻮ ﻣﺎه ﻣﺼﺮ‪ ،‬ﺳﺨﻦ را ﻋﺰﯾﺰ ﺑﺎﯾﺪ داﺷﺖ‬

‫ﮐﻪ ﻋﺰﯾﺰ در دل ﮐﺲ ﺑﻪ ﺳﺘﻢ ﻧﻤﯽﺗﻮان ﺷﺪ‬ ‫ز ﻏﻤﺖ ﭼﻨﯿﻦ ﮐﻪ ﻣﺮدم‪ ،‬ﭼﻪ ﮐﻨﻢ ﮔﺮم ﺑﺨﻮاﻫﯽ‬

‫ﺑﺎ دل و ﺑﺎ ﺟﺎن ﮐﻪ ﺷﯿﺮﺧﻮاره ﻟﺒﻦ را‬ ‫ﻣﺮد وﻃﻦ را ﭼﻨﺎن ﻋﺰﯾﺰ ﺷﻤﺎرد‬

‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺼﺮ ﺳﺨﻦ ﻋﺰﯾﺰي ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ ﯾﺎدم ﻧﮑﺮد و ﭼﯿﺰي ﻫﺴﺖ‬

‫‪ 23‬در ﻣﻨﻈﻮﻣﮥ زﯾﺮ ﭼﻨﺪ »واﺑﺴﺘﮥ واﺑﺴﺘﻪ« وﺟﻮد دارد؟‬

‫»ﻣﻦ ﺻﺪاي ﻗﺪم ﺧﻮاﻫﺶ را ﻣﯽ ﺷﻨﻮم ‪ /‬ﺗﭙﺶ ﻗﻠﺐ ﺷﺐ آدﯾﻨﻪ ‪ /‬ﺟﺮﯾﺎن ﮔﻞ ﻣﯿﺨﮏ در ﻓﮑﺮ ‪ /‬ﺷﯿﻬﮥ ﭘﺎك ﺣﻘﯿﻘﺖ از دور ‪ /‬و ﺻﺪاي ﻣﺘﻼﺷﯽ ﺷﺪن ﺷﯿﺸﮥ ﺷﺎدي‬
‫در ﺷﺐ ‪ /‬ﭘﺎره ﭘﺎره ﺷﺪن ﮐﺎﻏﺬ زﯾﺒﺎﯾﯽ«‬
‫ده‬ ‫ﻧُﻪ‬ ‫ﻫﺸﺖ‬ ‫ﻫﻔﺖ‬

‫‪ 24‬در ﮐﺪام ﺑﯿﺖ ﺣﺬف ﻓﻌﻞ ﺑﻪ ﻗﺮﯾﻨﮥ ﻣﻌﻨﻮي دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد؟‬

‫ﺗﺎ در آن وادي ﻣﺮا از ﺗﻦ ﺑﺮآﯾﺪ ﺟﺎن ﮐﺠﺎ‬ ‫ﺗﺮك ﺟﺎن ﮔﻔﺘﻢ ﻧﻬﺎدم ﭘﺎ ﺑﻪ ﺻﺤﺮاي ﻃﻠﺐ‬
‫اﯾﻦ ﺗﻦ ﻻﻏﺮ ﮐﺠﺎ ﺑﺎر ﻏﻢ ﻫﺠﺮان ﮐﺠﺎ‬ ‫ﺟﺴﻢ ﻏﻢﻓﺮﺳﻮد ﻣﻦ ﭼﻮن آورد ﺗﺎب ﻓﺮاق‬

‫ﺧﻀﺮ ﻣﯽرﻓﺖ از ﭘﯽ ﺳﺮﭼﺸﻤﮥ ﺣﯿﻮان ﮐﺠﺎ‬ ‫در ﻟﺐ ﯾﺎر اﺳﺖ آب زﻧﺪﮔﯽ در ﺣﯿﺮﺗﻢ‬

‫ﺗﺎ رﺳﺪ ﻫﺎﺗﻒ ﺑﻪ ﮔﺮد ﻣﺤﻤﻞ ﺟﺎﻧﺎن ﮐﺠﺎ‬ ‫ﭼﻮن ﺟﺮس ﺑﺎ ﻧﺎﻟﻪ ﻋﻤﺮي ﺷﺪ ﮐﻪ ره ﻃﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ‬

‫‪ 25‬ﻧﻘﺶ واژهﻫﺎي ﻣﺸﺨﺺﺷﺪه در ﺑﯿﺖ زﯾﺮ‪ ،‬ﺑﻪﺗﺮﺗﯿﺐ ﮐﺪام اﺳﺖ؟‬

‫ﺑﯽ روي ﺗﻮ ﺷﺎﯾﺪ ﮐﻪ ﻧﺒﯿﻨﻨﺪ ﺟﻬﺎن را«‬ ‫»اي روي ﺗﻮ آرام دل ﺧﻠﻖ ﺟﻬﺎﻧﯽ‬
‫ﻣﻨﺎدا‪ ،‬ﻣﻔﻌﻮل‪ ،‬ﻧﻬﺎد‪ ،‬ﻗﯿﺪ‬ ‫ﻧﻬﺎد‪ ،‬ﻣﺴﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ‪ ،‬ﻣﺘﻤﻢ‬ ‫ﻧﻬﺎد‪ ،‬ﻣﻔﻌﻮل‪ ،‬ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ‪ ،‬ﻣﺘﻤﻢ‬ ‫ﻣﻨﺎدا‪ ،‬ﻣﺴﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻬﺎد‪ ،‬ﻗﯿﺪ‬

‫‪ 26‬ﺗﻌﺪاد ﺗﺮﮐﯿﺐﻫﺎي وﺻﻔﯽ و اﺿﺎﻓﯽ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ؟‬
‫ﮔﺪاي ﯾﺎرم و ﺑﺮ ﻫﺮﮐﻪ در دو ﻋﺎﻟﻢ ﺷﺎه )ﺳﻪ ‪ -‬دو(‬ ‫اﺳﯿﺮ ﻋﺸﻘﻢ و از ﻫﺮﭼﻪ در ﺟﻬﺎن ﻓﺎرغ‬

‫ﺑﺴﻮزد ﺧﺎﻧﻪ را‪ ،‬ﻧﺎﺧﻮاﻧﺪه ﻣﻬﻤﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﻦ دارم )دو ‪ -‬دو(‬ ‫ﻏﻢ ﻋﺸﻖ ﺗﻮ‪ ،‬ﻫﺮ دم آﺗﺸﯽ در دل ﺑﺮاﻓﺮوزد‬

‫در ﺷﺐ ﺗﺎر ﻋﺪم ﺷﻤﻊ ﻣﺰاري ﺷﺪ ﻣﺮا )دو ‪ -‬ﺳﻪ(‬ ‫ﻫﺮ ﭼﺮاﻏﯽ در ره ﮔﻢﮔﺸﺘﻪاي اﻓﺮوﺧﺘﻢ‬

‫ﻫﺮﺟﺎ ﮐﻪ ﭼﻮن ﻧﺴﯿﻢ ﺳﺤﺮ‪ ،‬ﭘﺎ ﮔﺬاﺷﺘﯿﻢ )ﺳﻪ ‪ -‬ﺳﻪ(‬ ‫ﺻﺪ ﻏﻨﭽﮥ دل‪ ،‬از ﻧﻔﺲ ﻣﺎ ﺷﮑﻔﺘﻪ ﺷﺪ‬

‫‪ 27‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ‪ ،‬ﺟﻤﻠﻪ اي ﺑﺎ ﺳﺎﺧﺘﺎر »ﻧﻬﺎد ‪ +‬ﻣﻔﻌﻮل ‪ +‬ﻣﺴﻨﺪ ‪ +‬ﻓﻌﻞ« وﺟﻮد دارد؟‬
‫ﺑﺮ اﯾﻦ ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ رﺣﻤﯽ ﮐﻦ ﮐﻪ ﻣﻮﺟﯽ ﻧﯿﺴﺖ آﺑﺶ را‬ ‫ﻧﮕﺎﻫﻢ ﺑﯽ ﺗﻮ ﭼﻮن آﯾﯿﻨﻪ ﺷﺪ ﭘﺎﻣﺎل ﺣﯿﺮاﻧﯽ‬

‫ﺧﺒﺮ او‪ ،‬ﮐﻪ ز ﺧﻮد ﺑﯽ ﺧﺒﺮم ﮔﺮداﻧﺪ‬ ‫اي ﻧﺴﯿﻢ ﺳﺤﺮ‪ ،‬از ﺧﻮد ﺑﻪ ﻓﻐﺎﻧﻢ‪ ،‬ﺑﺮﺳﺎن‬

‫ﮐﻪ ﺑﺮ ﻫﻢ ﺑﺴﺘﻦ ﻣﮋﮔﺎن ﭼﻮ ﻣﺨﻤﻞ ﻧﯿﺴﺖ ﺧﻮاﺑﺶ را‬ ‫ﻫﻢ آﻏﻮش ﺟﻨﻮن رﻧﮓ ﻏﻔﻠﺖ دﯾﺪه اي دارم‬

‫ﺳﺮ اﻓﺘﺎده ﺷﺎﯾﺪ ﻧﻘﻄﻪ ﺑﺎﺷﺪ اﻧﺘﺨﺎﺑﺶ را‬ ‫ﺑﻪ ﺗﺴﻠﯿﻢ از ﮐﻤﺎل ﻧﺴﺨﮥ ﻫﺴﺘﯽ ﻣﺸﻮ ﻏﺎﻓﻞ‬

‫‪ 28‬در ﮐﺪام ﺑﯿﺖ ﻫﺮ دو ﻧﻮع ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺎ ﺳﺎﺧﺘﺎر »ﻧﻬﺎد ‪ +‬ﻣﺴﻨﺪ ‪ +‬ﻓﻌﻞ« و »ﻧﻬﺎد ‪ +‬ﻣﻔﻌﻮل ‪ +‬ﻣﺴﻨﺪ ‪ +‬ﻓﻌﻞ« دﯾﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد؟‬
‫‪200‬ﺗﺴﺖ دﺳﺘﻮر‬

‫ﺷﻤﻊ ﺑﺰم ﻏﯿﺮ و ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯽ در آن ﻣﺤﻔﻞ ﻣﺮا‬ ‫ز آﺗﺶ رﺷﮑﻢ ﮐﻨﯽ ﺗﺎ داغ‪ ،‬ﻫﺮ ﺷﺐ ﻣﯽ ﺷﻮي‬

‫ﺷﮑﻢ ﺧﺎﻟﯽ ﭼﻮ ﻧﺮﮔﺲ ﺑﺎش ﺗﺎ دﺳﺘﺖ درم ﮔﺮدد‬ ‫دروﻧﺖ ﺣﺮص ﻧﮕﺬارد ﮐﻪ زر ﺑﺮ دوﺳﺘﺎن ﭘﺎﺷﯽ‬

‫زﯾﺮا ﮐﻪ دل اﻓﺘﺎده در ﮐﻮي ﺗﻮ ﻣﯽ ﺑﯿﻨﻢ‬ ‫از ﻋﺸﻖ ﺗﻮ ﻧﺸﮑﯿﺒﻢ ﮔﺮ ﺧﻮاﻧﯽ و ﮔﺮ راﻧﯽ‬

‫ﯾﮏ ﺷ ّﻤﻪ ﺑﻨﻤﻮدم ﺑﻪ او ﻋﺎﺷﻖ ﻧﻪ ﻣﺠﻨﻮن ﮐﺮدﻣﺶ‬ ‫ﻧﺎﺻﺢ ﮐﻪ ﻣﯽ زد ﻻف ﻋﻘﻞ از ﺣﺴﻦ ﻟﯿﻠﯽ وش ﺑﺘﺎن‬

‫‪4‬‬
 ‫دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن اﻣﺎم ﻫﺎدي)ع(‬

‫‪ 29‬ﻫﻤﮥ ﺟﻤﻼت از »ﻧﻬﺎد‪+‬ﻣﻔﻌﻮل‪+‬ﻣﺴﻨﺪ‪+‬ﻓﻌﻞ« ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪهاﻧﺪ؛ ﺑﻪﺟﺰ ‪. ..................‬‬

‫او ﭘﺪرش را ﺑﺮاي ﺣﻤﺎﯾﺖﻫﺎي ﻫﻤﯿﺸﮕﯽاش در زﻧﺪﮔﯽ‪ ،‬ﯾﮏ ﻗﻬﺮﻣﺎن ﺣﻘﯿﻘﯽ ﻣﯽداﻧﺪ‪.‬‬

‫ﮐﻤﮏ ﮐﺮدن ﺑﯽﻣﻨّﺖ ﺑﻪ اﻓﺮاد ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﺑﯽﺗﺮدﯾﺪ آنﻫﺎ را ﺑﺴﯿﺎر ﺧﻮﺷﺤﺎل ﺧﻮاﻫﺪ ﺳﺎﺧﺖ‪.‬‬

‫ﺗﺮاﻓﯿﮏ و آﻟﻮدﮔﯽ زﯾﺎد ﻫﻮا‪ ،‬زﻧﺪﮔﯽ در ﺷﻬﺮﻫﺎي ﺑﺰرگ را ﺳﺨﺖ و ﻃﺎﻗﺖﻓﺮﺳﺎ ﮐﺮده اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﭘﺪر ﭘﺎﺳﺦ ﺗﻤﺎم ﺳﺆاﻻت ﻓﺮزﻧﺪش را ﺑﻪﺧﻮﺑﯽ ﻣﯽداﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ 30‬ﻧﻘﺶ واژهﻫﺎي ﻣﺸﺨﺺﺷﺪه در ﺑﯿﺖ زﯾﺮ‪ ،‬ﮐﺪام اﺳﺖ؟‬

‫ﺷﻤﻊ ﻣﯽﺑﯿﻨﻢ ﮐﻪ اشﮐﺶ ﻣﯽرود ﺑﺮ روي زرد«‬ ‫»ﻫﯿﭻﮐﺲ را ﺑﺮ ﻣﻦ از ﯾﺎران ﻣﺠﻠﺲ دل ﻧﺴﻮﺧﺖ‬
‫ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ‪ ،‬ﻣﻔﻌﻮل‪ ،‬ﻧﻬﺎد‪ ،‬ﻣﻔﻌﻮل‬ ‫ﻣﻀﺎف اﻟﯿﻪ‪ ،‬ﻧﻬﺎد‪ ،‬ﻣﻔﻌﻮل‪ ،‬ﻧﻬﺎد‬ ‫ﻧﻬﺎد‪ ،‬ﻣﻔﻌﻮل‪ ،‬ﻧﻬﺎد‪ ،‬ﻣﺘﻤﻢ‬ ‫ﻣﻔﻌﻮل‪ ،‬ﻧﻬﺎد‪ ،‬ﻣﻔﻌﻮل‪ ،‬ﻧﻬﺎد‬

‫‪ 31‬در ﻫﻤﮥ اﺑﯿﺎت ﺑﻪﺟﺰ ﺑﯿﺖ ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ ...‬ﺟﻤﻠﻪاي وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﻃﺒﻖ اﻟﮕﻮي »ﻧﻬﺎد ‪ +‬ﻣﻔﻌﻮل ‪ +‬ﻣﺴﻨﺪ ‪ +‬ﻓﻌﻞ« ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫راﺳﺖ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ ز آن ﮐﻪ ﭼﻬﺮهﻫﺎﺷﺎن ﭼﻮن زر اﺳﺖ‬ ‫ﮐﯿﻤﯿﺎ ﺧﻮاﻧﻨﺪش آنﻫﺎ ﮐﺰ ﺧﺮد ﺑﯿﮕﺎﻧﻪاﻧﺪ‬

‫ﻋﺸﻖ ﺧﺎﮐﻢ را ز ﺻﺤﺮاي دﮔﺮ آورده اﺳﺖ‬ ‫ﮐﯿﺴﺖ ﺗﺎ ﺳﺎزد ز راه و رﺳﻢ ﻫﺴﺘﯽ آﮔﻬﻢ‬

‫ﻣﻄﺮﺑﺎن را ﻣﺮغ ﺑﯽﻫﻨﮕﺎم ﻣﯽداﻧﯿﻢ ﻣﺎ‬ ‫در ﮔﻠﺴﺘﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﻠﺒﻞ ﻧﻐﻤﻪﭘﺮدازي ﮐﻨﺪ‬

‫ﻗﺪر ﻧﺎن ﺧﺸﮏ و آب ﺷﻮر ﻣﯽداﻧﯿﻢ ﻣﺎ‬ ‫ﻧﻌﻤﺖ اﻟﻮان ﻧﺪارد ﻏﯿﺮ ﺧﻮن ﺧﻮردن ﺛﻤﺮ‬

‫‪ 32‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ واﺑﺴﺘﮥ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪﮐﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ؟‬

‫در ﺟﻬﺎن اﺳﺖ و ﺑﺮون اﺳﺖ از ﺟﻬﺎن ﭘﯿﺪاﺳﺖ ﮐﯿﺴﺖ‬ ‫آن ﺑﻪ دل ﻧﺰدﯾﮏ دور از ﭼﺸﻢ‪ ،‬ﮐﺰ ﻟﻄﻒ ﮔﻪ‬

‫زﯾﺮ اﺑﺮ اﯾﻦ آﻓﺘﺎب از دﯾﺪة ﮔﺴﺘﺎخ ﮐﯿﺴﺖ؟‬ ‫ﻋﺎرض او در ﻧﻘﺎب از دﯾﺪة ﮔﺴﺘﺎخ ﮐﯿﺴﺖ‬

‫ﻋﺎﻟﻤﯽ در ﺧﻮاب ﻧﺎز از دﯾﺪة ﺑﯿﺪار ﮐﯿﺴﺖ؟‬ ‫دﯾﺪهﺑﺎﻧﯽ ﻫﺴﺖ ﻻزم ﮐﺎروان ﺧﻔﺘﻪ را‬

‫ﺳﺒﺰه را ﻣﮋﮔﺎن ﺗﺮ ﯾﺎ رب ز ﺷﻮق ﻧﺎم ﮐﯿﺴﺖ‬ ‫زاري ﺑﻠﺒﻞ ز ﺷﻮق ﮔﻞ ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﻮﺷﯿﺪه ﻧﯿﺴﺖ‬

‫‪» 33‬واﺑﺴﺘﮥ واﺑﺴﺘﻪ« در ﻫﻤﮥ ﻣﺼﺮاعﻫﺎ ﺑﻪﺟﺰ ‪ ..................‬وﺟﻮد دارد‪.‬‬

‫ﯾﮏ ﮐﺮﺑﻼ ﺷﮑﻮه ﺑﻪ ﭼﺸﻤﺖ ﻧﻬﻔﺘﻪ اﺳﺖ‬ ‫آﯾﯿﻨﮥ ﻧﮕﺎﻫﺖ‪ ،‬ﭘﯿﻮﻧﺪ ﺻﺒﺢ و ﺳﺎﺣﻞ‬

‫آنﺟﺎ در آن ﺑﺮزخ ﺳﺮد‪ ،‬در ﮐﻮﭼﻪﻫﺎي ﻏﻢ و درد‬ ‫دﯾﺮوز در ﻏﺮﺑﺖ ﺑﺎغ ﻣﻦ ﺑﻮدم و ﯾﮏ ﭼﻤﻦ داغ‬

‫‪ 34‬در ﮐﺪام اﺑﯿﺎت‪» ،‬ﺻﻔﺖ ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ« وﺟﻮد دارد؟‬

‫ﮐﻪ ﺑﺎغ ﺧﻠﺪ اﯾﻦ رﯾﺤﺎن ﺟﺎنﭘﺮور ﻧﻤﯽدارد‬
‫زﻣﯿﻦ ﺧﺎﻧﻪﺑﺮدوﺷﺎن ﻋﻤﺎرت ﺑﺮﻧﻤﯽدارد‬
‫ﮔﻞ اﯾﻦ ﺑﺎغ ﺷﺒﻨﻢ از ﻟﻄﺎﻓﺖ ﺑﺮﻧﻤﯽدارد‬
‫ﮐﻪ ﺑﺎر ﺷﺎﻧﻪ آن زﻟﻒ ﻣﻌﻨﺒﺮ ﺑﺮﻧﻤﯽدارد‬
‫ﮐﻪ ﭼﺸﻢ از ﭘﺸﺖ ﭘﺎ ﻧﺮﮔﺲ ز ﺧﺠﻠﺖ ﺑﺮﻧﻤﯽدارد‬
‫ب‪ ،‬ج‪ ،‬ﻫـ‬ ‫ب‪ ،‬ج‪ ،‬د‬
‫اﻟﻒ( ﻏﻨﯿﻤﺖ دان در اﯾﻦ ﻋﺎﻟﻢ وﺻﺎل ﺳﺒﺰﺧﻄّ ﺎن را‬
‫ب( ﻣﮕﺮ دﯾﺪه اﺳﺖ ﭼﺸﻢِ ﺧﻮﯾﺶ ﻧﮕﺎه آن ﺳﻤﻦﺑﺮ را؟‬
‫ج( ﻧﭙﯿﭽﺪ ﺳﺮ ز زﺧﻢ ﮔﺎز ﺷﻤﻊ ﻣﺎ ﺳﯿﻪروزان‬
‫د( دل ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺻﺪ ا ّﻣﯿﺪ ﮐﺮدم ﭼﺎك از اﯾﻦ ﻏﺎﻓﻞ‬
‫ﻫـ( ﻋﺮق رﺧﺴﺎر آن ﺧﻮرﺷﯿﺪﻃﻠﻌﺖ ﺑﺮﻧﻤﯽدارد‬
‫اﻟﻒ‪ ،‬ج‪ ،‬د‬ ‫اﻟﻒ‪ ،‬ب‪ ،‬ﻫـ‬

‫»ــ م« در ﭘﺎﯾﺎن ﻣﺼﺮاع دوم ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﺑﻪﺗﺮﺗﯿﺐ‪» ،‬ﻣﻔﻌﻮل و ﻣﺘﻤﻢ« اﺳﺖ؟‬
‫‪ 35‬ﻧﻘﺶ ﺿﻤﯿﺮ َ‬
‫آدم آورد در اﯾﻦ دﯾﺮ ﺧﺮاب آﺑﺎدم‬ ‫اﻟﻒ( ﻣﻦ ﻣﻠﮏ ﺑﻮدم و ﻓﺮدوس ﺑﺮﯾﻦ ﺟﺎﯾﻢ ﺑﻮد‬
‫ﺑﻪ ﻫﻮاي ﺳﺮ ﮐﻮي ﺗﻮ ﺑﺮﻓﺖ از ﯾﺎدم‬ ‫ب( ﺳﺎﯾﮥ ﻃﻮﺑﯽ و دﻟﺠﻮﯾﯽ ﺣﻮر و ﻟﺐ ﺣﻮض‬
‫‪200‬ﺗﺴﺖ دﺳﺘﻮر‬

‫ﭼﻪ ﮐﻨﻢ ﺣﺮف دﮔﺮ ﯾﺎد ﻧﺪاد اﺳﺘﺎدم‬ ‫ج( ﻧﯿﺴﺖ ﺑﺮ ﻟﻮح دﻟﻢ ﺟﺰ اﻟﻒ ﻗﺎﻣﺖ ﯾﺎر‬
‫ﻫﺮ دم آﯾﺪ ﻏﻤﯽ از ﻧﻮ ﺑﻪ ﻣﺒﺎركﺑﺎدم‬ ‫د( ﺗﺎ ﺷﺪم ﺣﻠﻘﻪ ﺑﻪ ﮔﻮش در ﻣﯿﺨﺎﻧﮥ ﻋﺸﻖ‬
‫ورﻧﻪ اﯾﻦ ﺳﯿﻞ دﻣﺎدم ﺑﺒﺮد ﺑﻨﯿﺎدم‬ ‫ﻫـ( ﭘﺎك ﮐﻦ ﭼﻬﺮة ﺣﺎﻓﻆ ﺑﻪ ﺳﺮ زﻟﻒ ز اﺷﮏ‬
‫ج ‪ -‬ﻫـ‬ ‫اﻟﻒ ‪ -‬ﻫـ‬ ‫ب‪-‬د‬ ‫اﻟﻒ ‪ -‬ج‬

‫‪5‬‬
 ‫دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن اﻣﺎم ﻫﺎدي)ع(‬

‫‪ 36‬در ﻋﺒﺎرت زﯾﺮ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﭼﻨﺪ »ﺣﺮف رﺑﻂ واﺑﺴﺘﻪ ﺳﺎز« و ﭼﻨﺪ »ﺣﺮف رﺑﻂ ﻫﻢ ﭘﺎﯾﻪ ﺳﺎز« ﻣﺸﻬﻮد اﺳﺖ؟‬
‫»زد و ﺗﺮﻓﯿﻊ ﺑﻪ اﺳﻢ ﻣﻦ درآﻣﺪ‪ .‬ﻓﻮراً ﻣﺴﺌﻠﮥ ﻣﯿﻬﻤﺎﻧﯽ و ﻗﺮار ﺑﺎ رﻓﻘﺎ را ﺑﺎ ﻋﯿﺎﻟﻢ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﺎزﮔﯽ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻋﺮوﺳﯽ ﮐﺮده ﺑﻮدﯾﻢ‪ ،‬در ﻣﯿﺎن ﮔﺬاﺷﺘﻢ‪ .‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺗﻮ ﺷﯿﺮﯾﻨﯽ‬
‫ﻋﺮوﺳﯽ ﻫﻢ ﺑﻪ دوﺳﺘﺎﻧﺖ ﻧﺪاده اي و ﺑﺎﯾﺪ در اﯾﻦ ﻣﻮﻗﻊ درﺳﺖ ﺟﻠﻮﺷﺎن در آﯾﯽ‪ ،‬وﻟﯽ ﭼﯿﺰي ﮐﻪ ﻫﺴﺖ ﭼﻮن ﻇﺮف و ﮐﺎرد و ﭼﻨﮕﺎل ﺑﺮاي دوازده ﻧﻔﺮ ﺑﯿﺸﺘﺮ‬
‫ﻧﺪارﯾﻢ ﺑﺎﯾﺪ ﻋﺪة ﻣﯿﻬﻤﺎن ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﯾﺎزده ﻧﻔﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺧﻮدت ﺑﺸﻮد دوازده ﻧﻔﺮ‪«.‬‬
‫ﭘﻨﺞ ‪ -‬ﭼﻬﺎر‬ ‫ﺳﻪ ‪ -‬ﺳﻪ‬ ‫ﭼﻬﺎر ‪ -‬ﭼﻬﺎر‬ ‫ﭼﻬﺎر ‪ -‬ﺳﻪ‬

‫‪ 37‬در ﻫﻤﮥ اﺑﯿﺎت ﺑﻪﺟﺰ ﺑﯿﺖ ‪» ..................‬ﺣﺬف ﻓﻌﻞ« ﺑﻪ ﻗﺮﯾﻨﮥ ﻣﻌﻨﻮي )ﻣﻌﻨﺎﯾﯽ( ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﻤﺎن ﺑﻬﺘﺮ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻓﺮزاﻧﮕﺎن دﯾﻮاﻧﻪ ﻧﻨﺸﯿﻨﺪ‬ ‫ز ﭼﺸﻢ ﺷﻮر‪،‬آب زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺗﻠﺦ ﻣﯽﮔﺮدد‬

‫رﻏﺒﺖ ﺟﺎن و ﺗﻤﻨّﺎي ﺟﻬﺎﻧﻢ ﺑﯽ ﺗﻮ‬ ‫ﺗﻮ ﺑُﺪي ﺟﺎن ﺟﻬﺎﻧﻢ ﺑﻪ روان ﺗﻮ ﮐﻪ ﻧﯿﺴﺖ‬

‫ﮐﺎﻧﺪر دو ﺟﻬﺎن دوﺳﺖ ﻧﺪارم ﻣﮕﺮ او را‬ ‫ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺧﻮرم ﻣﻦ ﺑﻪ ﺧﺪا و ﺑﻪ ﺳﺮ او‬

‫ﺣﺞ ﭘﯿﺎده‬
‫ﻣﯿﺴﺮ ﻧﺸﻮد ّ‬
‫آن را ﮐﻪ ّ‬ ‫آن ﺑﻪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﮔﺮد دل دروﯾﺶ ﮐﻨﺪ ﻃﻮف‬

‫‪ 38‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻧﻘﺶ ﻣﺴﻨﺪ را ﻧﻤﯽﯾﺎﺑﯿﺪ؟‬

‫ﻧﻪ دﮔﺮ اﻣﯿﺪ دارد ﮐﻪ رﻫﺎ ﺷﻮد ز ﺑﻨﺪت‬ ‫دل ﻫﺮ ﮐﻪ ﺻﯿﺪ ﮐﺮدي ﻧﮑﺸﺪ ﺳﺮ از ﮐﻤﻨﺪت‬

‫در ﺑﻨﺪ ﺧﻮبروﯾﺎن‪ ،‬ﺧﻮشﺗﺮ ﮐﻪ رﺳﺘﮕﺎري‬ ‫ور ﻗﯿﺪ ﻣﯽﮔﺸﺎﯾﯽ‪ ،‬وﺣﺸﯽ ﻧﻤﯽﮔﺮﯾﺰد‬

‫ﺷﺐ وﺻﻞ ﻣﻦ و ﻣﻌﺸﻮق ﻣﺮا آﺧﺮ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻫﺮ ﺷﺒﯽ روزي و ﻫﺮ روز زواﻟﯽ دارد‬
‫ﮐﻪ ﻧﻪ ﻗﻮت ﮔﺮﯾﺰ اﺳﺖ و ﻧﻪ ﻃﺎﻗﺖ ﮔﺰﻧﺪت‬ ‫ﺗﻮ ﻧﻪ ﻣﺮد ﻋﺸﻖ ﺑﻮدي ﺧﻮد از اﯾﻦ ﺣﺴﺎب ﺳﻌﺪي‬

‫‪ 39‬در ﭼﻨﺪ ﻣﺼﺮاع ﻣﻌﻨﯽ ﻓﻌﻞ »ﺷﻮﯾﻢ« اﺳﻨﺎدي اﺳﺖ؟‬

‫اﻟﻒ( ﯾﺎ ﺗﻤﺎﻣﺖ ﻏﺮق ﺑﺤﺮ ﺧﻮن ﺷﻮﯾﻢ‬
‫ب( ﮐﻨﻮن ﺧﯿﺰ ﺗﺎ ﺳﻮي اﯾﺮان ﺷﻮﯾﻢ‬
‫ج( ﮔﺎه در آﺗﺶ ﺑﻮدﯾﻢ و ﮔﺎه در ﻃﻮﻓﺎن ﺷﻮﯾﻢ‬
‫د( ﯾﮏ ره از اﯾﻮان ﺑﺮون آﯾﯿﻢ و ﺑﺮ ﮐﯿﻮان ﺷﻮﯾﻢ‬
‫ﻫـ( ﮔﺎه در ﺣﺎل ﺿﺮورت ﯾﺎر ﻫﺮ ﻧﺎدان ﺷﻮﯾﻢ‬
‫و( ﺑﺪو ﮔﻔﺖ از اﯾﺪر ﺑﻪ ﯾﮏ ﺳﻮ ﺷﻮﯾﻢ‬
‫ﭘﻨﺞ‬ ‫ﭼﻬﺎر‬ ‫ﺳﻪ‬ ‫دو‬

‫‪ 40‬ﻧﻮع واﺑﺴﺘﮥ واﺑﺴﺘﮥ ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘﻪ در ﺑﯿﺖ زﯾﺮ‪ ،‬در ﮐﺪام ﯾﮏ از ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ ﺗﮑﺮار ﺷﺪه اﺳﺖ؟‬
‫ﻏﻼم ﻣﺠﻠﺲ آﻧﻢ ﮐﻪ ﺷﻤﻊ ﻣﺠﻠﺲ اوﯾﯽ«‬ ‫»ﻫﺰار دﯾﺪه ﭼﻮ ﭘﺮواﻧﻪ ﺑﺮ ﺟﻤﺎل ﺗﻮ ﻋﺎﺷﻖ‬
‫ﮔﻮﯾﻢ اﯾﻦ ﻧﯿﺰ ﻧﻬﻢ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻏﻢ ﻫﺎي دﮔﺮ‬ ‫ﻫﺮ ﺻﺒﺎﺣﯽ ﻏﻤﯽ از دور زﻣﺎن ﭘﯿﺶ آﯾﺪ‬

‫دﺳﺖ او در ﮔﺮدﻧﻢ ﯾﺎ ﺧﻮن ﻣﻦ در ﮔﺮدﻧﺶ‬ ‫ﺗﺎ ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد ﺑﺎ ﻣﻦ دور ﮔﯿﺘﯽ زﯾﻦ دو ﮐﺎر‬

‫ﭼﺸﻢ اﻣﯿﺪم ﺑﻪ راه ﺗﺎ ﮐﻪ ﺑﯿﺎرد ﭘﯿﺎم‬ ‫ﮔﻮش دﻟﻢ ﺑﺮ در اﺳﺖ ﺗﺎ ﭼﻪ ﺑﯿﺎﯾﺪ ﺧﺒﺮ‬

‫ﻣﺎه ﻣﺒﺎرك ﻃﻠﻮع ﺳﺮو ﻗﯿﺎﻣﺖ ﻗﯿﺎم‬ ‫ﻣﺎه ﭼﻨﯿﻦ ﮐﺲ ﻧﺪﯾﺪ ﺧﻮش ﺳﺨﻦ و ﮐﺶ ﺧﺮام‬

‫‪ 41‬در ﺑﯿﺖ زﯾﺮ‪ ،‬ﻧﻘﺶ ﮐﺪام ﮐﻠﻤﻪ ﺑﻪ درﺳﺘﯽ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ؟‬
‫ز ﺧﻠﻖ ﮔﻮي )ﻣﻔﻌﻮل( ﻟﻄﺎﻓﺖ )ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ( ﺗﻮ ﺑﺮدهاي اﻣﺮوز )ﻗﯿﺪ( ‪ /‬ﮐﻪ دل ﺑﻪ دﺳﺖ ﺗﻮ ﮔﻮﯾﯽ )ﻧﻬﺎد( اﺳﺖ در ﺧﻢ ﭼﻮﮔﺎن‬
‫‪4‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬
‫ﭼﻬﺎر‬ ‫ﺳﻪ‬ ‫دو‬ ‫ﯾﮏ‬

‫‪ 42‬ﻧﻮع واﺑﺴﺘﮥ واﺑﺴﺘﮥ ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘﻪ در ﺑﯿﺖ زﯾﺮ‪ ،‬در ﮐﺪام ﯾﮏ از ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ ﺗﮑﺮار ﺷﺪه اﺳﺖ؟‬
‫ﻏﻼم ﻣﺠﻠﺲ آﻧﻢ ﮐﻪ ﺷﻤﻊ ﻣﺠﻠﺲ اوﯾﯽ«‬ ‫»ﻫﺰار دﯾﺪه ﭼﻮ ﭘﺮواﻧﻪ ﺑﺮ ﺟﻤﺎل ﺗﻮ ﻋﺎﺷﻖ‬
‫‪200‬ﺗﺴﺖ دﺳﺘﻮر‬

‫ﮔﻮﯾﻢ اﯾﻦ ﻧﯿﺰ ﻧﻬﻢ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻏﻢ ﻫﺎي دﮔﺮ‬ ‫ﻫﺮ ﺻﺒﺎﺣﯽ ﻏﻤﯽ از دور زﻣﺎن ﭘﯿﺶ آﯾﺪ‬

‫دﺳﺖ او در ﮔﺮدﻧﻢ ﯾﺎ ﺧﻮن ﻣﻦ در ﮔﺮدﻧﺶ‬ ‫ﺗﺎ ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد ﺑﺎ ﻣﻦ دور ﮔﯿﺘﯽ زﯾﻦ دو ﮐﺎر‬

‫ﭼﺸﻢ اﻣﯿﺪم ﺑﻪ راه ﺗﺎ ﮐﻪ ﺑﯿﺎرد ﭘﯿﺎم‬ ‫ﮔﻮش دﻟﻢ ﺑﺮ در اﺳﺖ ﺗﺎ ﭼﻪ ﺑﯿﺎﯾﺪ ﺧﺒﺮ‬

‫ﻣﺎه ﻣﺒﺎرك ﻃﻠﻮع ﺳﺮو ﻗﯿﺎﻣﺖ ﻗﯿﺎم‬ ‫ﻣﺎه ﭼﻨﯿﻦ ﮐﺲ ﻧﺪﯾﺪ ﺧﻮش ﺳﺨﻦ و ﮐﺶ ﺧﺮام‬

‫‪6‬‬
 ‫دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن اﻣﺎم ﻫﺎدي)ع(‬

‫‪ 43‬ﻧﻮع »واﺑﺴﺘﮥ واﺑﺴﺘﻪ« در ﻫﻤﮥ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﯾﮑﺴﺎن اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪﺟﺰ‪:‬‬

‫ﭘﻨﻬﺎن ﭼﻪ ﻣﯽﺧﺮاﻣﯽ و ﭘﯿﺪا ﭼﻪ ﻣﯽروي‬ ‫ﻣﺎ ﭘﺎيﺑﻨﺪ ﺻﺪ ﻏﻢ و دردﯾﻢ ﻫﺮ زﻣﺎن‬

‫ﻋﺸﻖ ﭼﻨﺪي ﻣﺎه ﮐﻨﻌﺎن را ﺑﻪ زﻧﺪان ﻣﯽﮐﺸﺪ‬ ‫ﺗﺎ ﻧﮕﺮدد ﻏﺎﻓﻞ از ﺣﺎل ﮔﺮﻓﺘﺎران ﺧﻮﯾﺶ‬

‫او را ﯾﺎر اﺳﺖ ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﺎ او ﯾﺎر اﺳﺖ‬ ‫ﯾﺎري ﮐﻪ ﻏﻤﺶ دواي ﻫﺮ ﺑﯿﻤﺎر اﺳﺖ‬

‫در ﭘﯿﺶ ﺳﺮو‪ ،‬ﻓﺼﻞ ﺑﻬﺎر و ﺧﺰان ﯾﮑﯽ اﺳﺖ‬ ‫ُﻣﻨﻌﻢ ز ﺣﺎل ﻣﺮدم ﺑﯽﺑﺮگ ﻏﺎﻓﻞ اﺳﺖ‬

‫‪ 44‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﮔﺮوه اﺳﻤﯽ در ﻧﻘﺶ ﻣﻔﻌﻮل ﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽﺷﻮد؟‬

‫اﻓﻼك را ﺑﻪ آرزوي ﻣﺎ ﻣﺴﯿﺮ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﺎ ﮔﺮدش زﻣﺎﻧﻪ ﺑﺴﺎز اي ﻫﻤﺎم ﭼﻮن‬

‫ﺧﻀﺮ را آب ﺣﯿﺎت آﯾﯿﻨﮥ اﺳﮑﻨﺪر اﺳﺖ‬ ‫ﻣﺮد رهﺑﯿﻦ را ز دل ﻣﺨﻔﯽ ﻧﻤﺎﻧﺪ ﺟﺎمﺟﻢ‬

‫ﺣﺎل آن ﻣﺴﺖ ﭼﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺳﺒﻮﯾﯽ دارد‬ ‫ﻣﺎ ﺑﻪ ﯾﮏ ﮐﺎﺳﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﻣﺴﺖ و ﺧﺮاب اﻓﺘﺎدﯾﻢ‬

‫ور ﻧﺴﺎزد ﻣﯽﺑﺒﺎﯾﺪ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺑﺎ ﺧﻮي دوﺳﺖ‬ ‫دوﺳﺖ ﮔﺮ ﺑﺎ ﻣﺎ ﺑﺴﺎزد دوﻟﺘﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﻋﻈﯿﻢ‬

‫‪» 45‬ان« در ﮐﺪام ﻣﺼﺮاعﻫﺎ ﺑﻪﺗﺮﺗﯿﺐ‪» :‬ﻧﺸﺎﻧﮥ ﺟﻤﻊ‪ ،‬ﺻﻔﺖ ﻓﺎﻋﻠﯽ‪ ،‬ﻧﺸﺎﻧﮥ ﻧﺴﺒﺖ« اﺳﺖ؟‬
‫ب( ﭼﻪ ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ از اﯾﻦ ﻣﺴﮑﯿﻦ ﺳﺮﮔﺮدان ﻧﻤﯽداﻧﻢ‬ ‫اﻟﻒ( ﮐﺠﺎ اﻓﺘﺎد آن ﻣﺠﻨﻮن در اﯾﻦ دوران ﻧﻤﯽ داﻧﻢ‬
‫د( در اﯾﻦ ﺣﺪﯾﻘﻪ ﻫﻨﻮز از ﺳﯿﺎﻫﮑﺎراﻧﻢ‬ ‫ج( ﺑﻪﺟﺰ ﺗﻮ در ﻫﻤﻪ ﮔﯿﺘﯽ دﮔﺮ ﺟﺎﻧﺎن ﻧﻤﯽداﻧﻢ‬
‫د‪ ،‬ب‪ ،‬ج‬ ‫د‪ ،‬اﻟﻒ‪ ،‬ب‬ ‫اﻟﻒ‪ ،‬د‪ ،‬ج‬ ‫اﻟﻒ‪ ،‬ب‪ ،‬د‬

‫‪ 46‬ﻧﻘﺶ ﮐﻠﻤﺎت ﻣﺸﺨّ ﺺ ﺷﺪة ﺑﯿﺖ زﯾﺮ در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ آﻣﺪه اﺳﺖ؟‬
‫ﮐﻪ آﺳﻤﺎن ﮔﻬﺮ آﺑﺪار ﻣﯽ ﺷﮑﻨﺪ‪«.‬‬ ‫»ﺣﺰﯾﻦ‪ ،‬ﺷﮑﺴﺘﯽ اﮔﺮ آﯾﺪت ﺷﮕﻔﺖ ﻣﺪار‬
‫ﻣﻨﺎدا ‪ -‬ﻣﻔﻌﻮل ‪ -‬ﻣﻔﻌﻮل ‪ -‬ﺻﻔﺖ‬ ‫ﻧﻬﺎد ‪ -‬ﻣﺘﻤﻢ ‪ -‬ﻣﻔﻌﻮل ‪ -‬ﺻﻔﺖ‬

‫ﻧﻬﺎد ‪ -‬ﻣﻔﻌﻮل ‪ -‬ﻣﻀﺎف اﻟﯿﻪ ‪ -‬ﻣﻀﺎف اﻟﯿﻪ‬ ‫ﻣﻨﺎدا ‪ -‬ﻣﺘﻤﻢ ‪ -‬ﻣﻔﻌﻮل ‪ -‬ﺻﻔﺖ‬

‫‪ 47‬ﻧﻘﺶ واژهﻫﺎي ﻣﺸﺨﺺﺷﺪه در ﺑﯿﺖ زﯾﺮ‪ ،‬ﺑﻪﺗﺮﺗﯿﺐ ﮐﺪام اﺳﺖ؟‬

‫رﯾﺨﺖ ﻣﺎ را در ﻗﺪح اﻣﺸﺐ ﻣﮕﺮ ﻣﻬﺘﺎب ﺷﯿﺮ«‬ ‫»ﻣﺴﺘﯽ ﻣﺎ ﻧﺸﺌﮥ اﯾﺎم ﻃﻔﻠﯽ ﻣﯽدﻫﺪ‬
‫ﻧﻬﺎد‪ ،‬ﻣﻔﻌﻮل‪ ،‬ﻣﺘﻤﻢ‪ ،‬ﻧﻬﺎد‬ ‫ﻣﻔﻌﻮل‪ ،‬ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ‪ ،‬ﻧﻬﺎد‪ ،‬ﻣﻔﻌﻮل‬ ‫ﻧﻬﺎد‪ ،‬ﻣﻔﻌﻮل‪ ،‬ﻣﺘﻤﻢ‪ ،‬ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ‬ ‫ﻣﻔﻌﻮل‪ ،‬ﻣﺘﻤﻢ‪ ،‬ﻧﻬﺎد‪ ،‬ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ‬

‫‪ 48‬در ﻫﻤﮥ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﺟﻤﻠﻪاي ﺑﺮ اﺳﺎس »ﻧﻬﺎد ‪ +‬ﻣﻔﻌﻮل ‪ +‬ﻣﺴﻨﺪ ‪ +‬ﻓﻌﻞ« اﺳﺖ؛ ﺑﻪﺟﺰ ‪. ..................‬‬
‫ﺑﻨﺪة ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ را ﭼﻮن ﻣﯽﺗﻮان آزاد ﮐﺮد؟‬ ‫ﺑﻨﺪة ﻣﻘﺒﻞ ﺑﻪ آزادي ﺳﺰاوارﺳﺖ‪ ،‬ﻟﯿﮏ‬

‫ﺧﻀﺮ دﯾﻮار ﯾﺘﯿﻤﯽ را اﮔﺮ آﺑﺎد ﮐﺮد‬ ‫ﺷﺴﺖ دﺳﺘﺶ را ﺑﻪ آب زﻧﺪﮔﯽ ﻣﻌﻤﺎر ﺻﻨﻊ‬

‫ﻫﺮ ﮐﻪ روي ﺧﻮﯾﺶ وﻗﻒ ﺳﯿﻠﯽ اﺳﺘﺎد ﮐﺮد‬ ‫ﺧﻂ آزادي ﮔﺮﻓﺖ از ﮔﻮﺷﻤﺎل روزﮔﺎر‬

‫ورﻧﻪ ﻣﻄﻠﺐ را ﺑﻪ ﻫﻤﺖ ﻣﯽﺗﻮان اﯾﺠﺎد ﮐﺮد‬ ‫ﻣﺎ دل ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻧﻮﻣﯿﺪي ﺗﺴﻠﯽ دادهاﯾﻢ‬

‫‪ 49‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺟﻤﻠﮥ »ﻧﻬﺎد ‪ +‬ﻣﻔﻌﻮل ‪ +‬ﻣﺴﻨﺪ ‪ +‬ﻓﻌﻞ« ﻣﯽﯾﺎﺑﯿﺪ؟‬
‫ﮐﯽ ز ﺑﺮگ ﺧﻮﯾﺶ در ﺧﺎﻣﯽ ﺛﻤﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺟﺪا؟‬ ‫ﺗﺎ ﻧﮕﺮدد ﭘﺨﺘﻪ‪ ،‬دل ﻋﻀﻮي اﺳﺖ از اﻋﻀﺎي ﺗﻦ‬

‫ﭼﻮن ﻧﻬﺎن از دﯾﺪهﻫﺎ ﺳﺎزد دل روﺷﻦ ﺗﻮ را؟‬ ‫ﭘﺮﺗﻮ ﺧﻮرﺷﯿﺪ را آﯾﯿﻨﻪ رﺳﻮا ﻣﯽﮐﻨﺪ‬

‫ﻫﺴﺖ از ﻃﺎﻟﺐ ﻓﺰون درد ﻃﻠﺐ ﻣﻄﻠﻮب را‬ ‫ﺑﻮي ﭘﯿﺮاﻫﻦ دﻟﯿﻞ راه ﺷﺪ ﯾﻌﻘﻮب را‬

‫ﺗﺎ ﻣﮕﺮ ﺑﺮ ﮔﺮد ﺳﺮ‪ ،‬ﺑﺎر دﮔﺮ ﮔﺮدم ﺗﻮ را‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﺧﺎﮐﺴﺘﺮ ﺷﺪم‪ ،‬ﺑﺎز از ﺧﺪا ﺧﻮاﻫﻢ ﭘﺮي‬
‫‪200‬ﺗﺴﺖ دﺳﺘﻮر‬

‫ﺑﯿﺖ زﯾﺮ ﺑﻪﺗﺮﺗﯿﺐ‪ ،‬ﮐﺪام اﺳﺖ؟‬

‫‪ 50‬ﻧﻘﺶ واژﻫﺎي ﻣﺸﺨﺺﺷﺪه در ِ‬
‫ﻫ ّﻤﺖ آن اﺳﺖ ﮐﻪ ا ّﻻ ﺗﻮ ﻧﮕﯿﺮد ﯾﺎري«‬ ‫»ﻣﻦ ﺑﻪ ﻏﯿﺮ از ﺗﻮ ﮐﺴﯽ ﯾﺎر ﻧﮕﯿﺮم آري‬
‫ﺑﺪل‪ ،‬ﻣﻔﻌﻮل‪ ،‬ﺷﺒﻪ ﺟﻤﻠﻪ‪ ،‬ﻧﻬﺎد‬ ‫ﻣﻔﻌﻮل‪ ،‬ﺑﺪل‪ ،‬ﺷﺒﻪ ﺟﻤﻠﻪ‪ ،‬ﻣﺘﻤﻢ‬ ‫ﻣﻔﻌﻮل‪ ،‬ﻣﺴﻨﺪ‪ ،‬ﻗﯿﺪ‪ ،‬ﻣﺘﻤﻢ‬ ‫ﻧﻬﺎد‪ ،‬ﻣﻔﻌﻮل‪ ،‬ﻗﯿﺪ‪ ،‬ﻧﻬﺎد‬

‫‪7‬‬
 ‫دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن اﻣﺎم ﻫﺎدي)ع(‬

‫‪ 51‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﺑﯿﺎت زﯾﺮ‪ ،‬ﮐﺪام ﻣﻮرد »ﻏﻠﻂ« اﺳﺖ؟‬

‫ﺑﺎ ﻗﺪ ﺗﻮ ﺳﺮو را ﺑﺠﺰ ﭘﺴﺘﯽ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫»ﺑﺎ ﻟﻌﻞ ﻟﺒﺖ ﺷﺮاب را ﻣﺴﺘﯽ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺑﺎ آنﮐﻪ ﺑﻪ ﯾﮏ ذ ّره در او ﻫﺴﺘﯽ ﻧﯿﺴﺖ«‬ ‫ﻣﺎ را دﻫﻦ ﺗﻮ ﻧﯿﺴﺖ ﻣﯽﭘﻨﺪارد‬
‫دراﺑﯿﺎت »واﺑﺴﺘﮥ واﺑﺴﺘﻪ« و ﯾﮏ ﺗﺮﮐﯿﺐ وﺻﻔﯽ وﺟﻮد دارد‪.‬‬ ‫»ﻣﺴﺘﯽ‪ ،‬ﭘﺴﺘﯽ‪ ،‬ﻫﺴﺘﯽ« ﻫﻤﮕﯽ ﻣﺴﻨﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫اﺟﺰاي ﺗﺸﮑﯿﻞدﻫﻨﺪة ﯾﮑﯽ از ﺟﻤﻠﻪﻫﺎ »ﻧﻬﺎد ‪ +‬ﻣﻔﻌﻮل ‪ +‬ﻣﺴﻨﺪ ‪ +‬ﻓﻌﻞ« اﺳﺖ‪.‬‬ ‫»را« ﻫﻢ در ﻣﻌﻨﺎي ﺣﺮف اﺿﺎﻓﻪ و ﻫﻢ در ﻣﻌﻨﺎي ﺣﺮف ﻧﺸﺎﻧﻪ آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫رﺑﺎﻋﯽ زﯾﺮ‪ ،‬ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻏﻠﻂ اﺳﺖ؟‬

‫ِ‬ ‫‪ 52‬ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬
‫درﯾﺎب ﮐﻪ ﺧﺴﺘﻪ ﺑﯽﺳﮑﻮن اﻓﺘﺎده اﺳﺖ‬ ‫»در دام ﻏﻤﺖ دﻟﻢ زﺑﻮن اﻓﺘﺎده اﺳﺖ‬
‫ﭼﻮن ﻣﯽداﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﯽ ﺗﻮ ﭼﻮن اﻓﺘﺎده اﺳﺖ«‬ ‫ﺷـﺎﯾﺪ ﮐــﻪ ﺑﭙﺮﺳــﯽ و دﻟﻢ ﺷــﺎد ﮐﻨــﯽ‬
‫در رﺑﺎﻋﯽ ﻓﻮق »ﺳﻪ ﺗﺮﮐﯿﺐ اﺿﺎﻓﯽ« وﺟﻮد دارد‪.‬‬ ‫ﺟﻤﻠﮥ ﭘﺎﯾﺎﻧﯽ‪ ،‬ﻣﻔﻌﻮل ﺟﻤﻠﮥ ﭘﯿﺸﯿﻦ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺟﻤﻠﮥ »دﻟﻢ ﺷﺎد ﮐﻨﯽ« از »ﻧﻬﺎد‪ +‬ﻣﻔﻌﻮل‪ +‬ﻣﺴﻨﺪ‪ +‬ﻓﻌﻞ« ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫زﺑﻮن و ﺑﯽ ﺳﮑﻮن‪ ،‬ﻫﺮدو ﺻﻔﺖاﻧﺪ و ﻧﻘﺶ »ﻗﯿﺪي« دارﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ 53‬ﻧﻮع ﻓﻌﻠﯽ ﮐﻪ در ﺟﺎﯾﮕﺎه ردﯾﻒ ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ؟‬
‫ﮔﻔﺘﺎ ﻏﻠﻄﯽ ﺧﻮاﺟﻪ در اﯾﻦ ﻋﻬﺪ وﻓﺎ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫دي ﻣﯽ ﺷﺪ و ﮔﻔﺘﻢ ﺻﻨﻤﺎ ﻋﻬﺪ ﺑﻪ ﺟﺎي آر‬

‫ﮔﺮﭼﻪ از ﺧﻮن دلِ رﯾﺶ دﻣﯽ ﻃﺎﻫﺮ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫اﺷﮑﻢ اﺣﺮام ﻃﻮاف ﺣﺮﻣﺖ ﻣﯽ ﺑﻨﺪد‬

‫ﺟﺎﻧﺎ ﻣﮕﺮ اﯾﻦ ﻗﺎﻋﺪه در ﺷﻬﺮ ﺷﻤﺎ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺗﯿﻤﺎر ﻏﺮﯾﺒﺎن اﺛﺮ ذﮐﺮ ﺟﻤﯿﻞ اﺳﺖ‬

‫در ﻫﺮچ ﺳﺮي ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺳ ّﺮي ز ﺧﺪا ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﮔﺮ ﭘﯿﺮ ﻣﻐﺎن ﻣﺮﺷﺪ ﻣﻦ ﺷﺪ ﭼﻪ ﺗﻔﺎوت‬

‫ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ؟‬

‫ٌ‬ ‫ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ‬
‫ٌ‬ ‫‪ 54‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﺗﻌﺪاد واﺑﺴﺘﻪﻫﺎي از ﻧﻮع‬
‫ﮐﺴﯽ ﺑﻪﺟﺰ ﻣﻦ اﺳﯿﺮ اﺳﯿﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻧﯽ‬ ‫دﻟﻢ اﺳﯿﺮ ﻏﻢ ﻋﺸﻖ و ﻣﻦ اﺳﯿﺮ دﻟﻢ‬

‫اﻧﮕﯿﺨﺖ ﻫﺮ ﺳﻮداي ﺗﻮ در ﺳﯿﻨﻪ ﺳﻮداي دﮔﺮ‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ﻣﮕﺮ اﻧﺪوه دل ﮐﻢ ﮔﺮدد از ﺳﻮداي ﺗﻮ‬

‫ﻣﯽرود از ﺑﺲ ﺑﻪﺳﺮﻋﺖ ﮐﺎروان زﻧﺪﮔﯽ‬ ‫ﻓﮑﺮ زاد راه ﺑﺮ ﺧﺎﻃﺮ ﮔﺮاﻧﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ‬

‫ﺑﺎ ﮐﺎر ﺳﺮ زﻟﻔﺖ در ﻓﺘﻨﮥ ﭼﻨﮕﯿﺰم‬ ‫ﺑﺎ ﺳﻮز ﻏﻢ ﻋﺸﻘﺖ در ﮐﻮرة ﺣﺪادم‬

‫‪ 55‬ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ »ﻣ ّﻤﯿﺰ« ﻧﺪارد؟‬

‫ﮐﻪ ﺳﻮزد ﻋﺎﻟﻤﯽ ﯾﮏ ذ ّره آذر‬ ‫ﻣﺪان ﻣﺮ ﺧﺼﻢ را ﺧُ ﺮد اي ﺑﺮادر‬

‫ﻫﺮ ﮐﺠﺎ ﻫﺴﺖ ﺧﺪاﯾﺎ ﺑﻪ ﺳﻼﻣﺖ دارش‬ ‫آن ﺳﻔﺮﮐﺮده ﮐﻪ ﺻﺪ ﻗﺎﻓﻠﻪ دل ﻫﻤﺮه اوﺳﺖ‬

‫ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺑﺎ ﺻﺪ زﺑﺎن ﺗﻠﻘﯿﻦ ﺧﺎﻣﻮﺷﯽ ﺗﻮ را‬ ‫ﮔﻮش اﮔﺮ داري‪ ،‬در اﯾﻦ ﺑﺴﺘﺎنﺳﺮا‪ ،‬ﻫﺮ ﻏﻨﭽﻪاي‬

‫وﻟﯽ ﻣﻦ ﭘﺎي ﻓﺮﺳﻨﮕﯽ ﻧﺪارم‬ ‫ز ﻣﻦ ﺗﺎ ﺻﺒﺮ ﺻﺪ ﻓﺮﺳﻨﮓ راه اﺳﺖ‬

‫‪ 56‬ﺗﻌﺪاد »واﺑﺴﺘﻪﻫﺎي واﺑﺴﺘﻪ« در ﮐﺪام ﺑﯿﺖ‪ ،‬ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ؟‬

‫ﻗﻮت ﺟﺎن ﺣﺎﻓﻈﺶ در ﺧﻨﺪة زﯾﺮ ﻟﺐ اﺳﺖ‬ ‫آنﮐﻪ ﻧﺎوك ﺑﺮ دل ﻣﻦ زﯾﺮ ﭼﺸﻤﯽ ﻣﯽزﻧﺪ‬

‫ﺗﺎج ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﺑﻠﻨﺪش ﺧﺎك ﻧﻌﻞ ﻣﺮﮐﺐ اﺳﺖ‬ ‫ﺷﻬﺴﻮار ﻣﻦ ﮐﻪ ﻣﻪ آﯾﯿﻨﻪدار روي اوﺳﺖ‬

‫ﮔﺸﺎد ﮐﺎر ﻣﻦ اﻧﺪر ﮐﺮﺷﻤﻪﻫﺎي ﺗﻮ ﺑﺴﺖ‬ ‫ﺧﺪا ﭼﻮ ﺻﻮرت اﺑﺮوي دﻟﮕﺸﺎي ﺗﻮ ﺑﺴﺖ‬

‫ﮐﻮﺗﻪ ﻧﺘﻮان ﮐﺮد ﮐﻪ اﯾﻦ ﻗﺼﻪ درازﺳﺖ‬ ‫ﺷﺮح ﺷﮑﻦ زﻟﻒ ﺧﻢ اﻧﺪر ﺧﻢ ﺟﺎﻧﺎن‬

‫‪ 57‬ﻧﻤﻮدار »واﺑﺴﺘﮥ واﺑﺴﺘﻪ« در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ؟‬

‫‪200‬ﺗﺴﺖ دﺳﺘﻮر‬

‫دل ﻫﺮ ﮐﺲ ﺷﻮد از ﺗﯿﻎ ﻣﻼﻣﺖ ﺻﺪﭼﺎك‬ ‫ﺧﺎر اﯾﻦ وادي ﻣﮑﺮر ﺑﺮق را در ﭘﺎ ﻧﺸﺴﺖ‬

‫در ﺧﻮن ﺻﺪ ﺑﻬﺎر روم ﺗﺎ ﺧﺰان ﮐﻨﻢ‬ ‫ﮔﻞ ز ﺳﻮداي رﺧﺖ اﻓﺘﺎده در ﺑﺎزارﻫﺎ‬

‫‪8‬‬
 ‫دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن اﻣﺎم ﻫﺎدي)ع(‬

‫‪ 58‬اﻧﻮاع »واو«ﻫﺎ در ﺑﯿﺖ زﯾﺮ ﺑﺎ اﻧﻮاع »واو«ﻫﺎ در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﯾﮑﺴﺎن اﺳﺖ؟‬
‫ﺑﺸﮑﺴﺖ ﻋﻬﺪ وز ﻏﻢ ﻣﺎ ﻫﯿﭻ ﻏﻢ ﻧﺪاﺷﺖ«‬ ‫»دﯾﺪي ﮐﻪ ﯾﺎر ﺟﺰ ﺳﺮ ﺟﻮر و ﺳﺘﻢ ﻧﺪاﺷﺖ‬
‫اﻣﺮوز ﻣﯽآﯾﺪ از ﺑﺎغ ﺑﻮي ﺑﻬﺎر ﻣﻦ و ﺗﻮ‬ ‫دﯾﺮوز اﮔﺮ ﺳﻮﺧﺖ اي دوﺳﺖ ﻏﻢ ﺑﺮگ و ﺑﺎر ﻣﻦ و ﺗﻮ‬

‫ﺑﻨﺪة ﻣﻦ ﺷﻮ و ﺑﺮﺧﻮر ز ﻫﻤﻪ ﺳﯿﻢﺗﻨﺎن‬ ‫ﺗﺎ ﮐﯽ از ﺳﯿﻢ و زرت ﮐﯿﺴﻪ ﺗﻬﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‬

‫ﮔﺮ ﻣﺘﺎع دل و ﺟﺎن ﮐﺎﺳﮥ ﺑﺎزار ﺗﻮ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻣﻦ ﺑﻪ ﺷﮑﺮاﻧﮥ وﺻﻠﺖ دل و ﺟﺎن ﭘﯿﺶﮐﺸﻢ‬

‫ﺑﯿﺎ ﮐﻪ ﻧﻮﺑﺖ ﺑﻐﺪاد و وﻗﺖ ﺗﺒﺮﯾﺰ اﺳﺖ‬ ‫ﻋﺮاق و ﻓﺎرس ﮔﺮﻓﺘﯽ ﺑﻪ ﺷﻌﺮ ﺧﻮد ﺣﺎﻓﻆ‬

‫‪ 59‬ﻫﻤﮥ زﻣﺎنﻫﺎي ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ در ﻣﺘﻦ زﯾﺮ وﺟﻮد دارد؟‬

‫»دﻋﺎي ﮐﻤﯿﻞ ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪﯾﺪ؛ ﭘﯿﺪا ﺑﻮد ﮐﻪ از ﺣﻔﻆ ﻣﯽﺧﻮاﻧﯿﺪ‪ ،‬آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدﯾﺪ‪ ،‬ﺟﺎي ﺑﺮاﻓﺮوﺧﺘﻦ روﺷﻨﯽ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﻣﮕﺮ ﭼﻘﺪر ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻮد ﺗﺎ ﻧﯿﺮوﻫﺎي‬
‫دﺷﻤﻦ؟! از ﻟﺤﻨﺘﺎن ﭘﯿﺪا ﺑﻮد ﮐﻪ راز و ﻧﯿﺎز و ﻣﻨﺎﺟﺎت دارد ﺑﻪ اﻧﺘﻬﺎ ﻣﯽرﺳﺪ‪«.‬‬
‫ﻣﺎﺿﯽ اﺳﺘﻤﺮاري ‪ -‬ﻣﻀﺎرع ﻣﺴﺘﻤﺮ ‪ -‬ﻣﺎﺿﯽ ﺑﻌﯿﺪ ‪ -‬ﻣﻀﺎرع اﺧﺒﺎري‬ ‫ﻣﺎﺿﯽ ﺳﺎده ‪ -‬ﻣﻀﺎرع اﺧﺒﺎري ‪ -‬ﻣﺎﺿﯽ اﺳﺘﻤﺮاري ‪ -‬ﻣﺎﺿﯽ ﻧﻘﻠﯽ‬

‫ﻣﺎﺿﯽ اﺳﺘﻤﺮاري ‪ -‬ﻣﺎﺿﯽ ﻣﺴﺘﻤﺮ ‪ -‬ﻣﺎﺿﯽ ﺑﻌﯿﺪ ‪ -‬ﻣﻀﺎرع اﺧﺒﺎري‬ ‫ﻣﺎﺿﯽ ﺑﻌﯿﺪ ‪ -‬ﻣﻀﺎرع اﻟﺘﺰاﻣﯽ ‪ -‬ﻣﻀﺎرع ﻣﺴﺘﻤﺮ ‪ -‬ﻣﺎﺿﯽ ﺳﺎده‬

‫‪ 60‬ﻧﻮع زﻣﺎن اﻓﻌﺎل در ﻫﻤﮥ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﺑﻪﺟﺰ ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ ..................‬ﺗﻤﺎﻣ ًﺎ ﯾﮑﺴﺎن اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﺑﮕﻮﯾﻢ ﺑﻪ ﻟﺐ ﭼﺸﻤﮥ ﺣﯿﻮان ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫ﺧﻂّ ﺳﺒﺰ و ﻟﺐ ﻟﻌﻠﺖ ﺑﻪ ﭼﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪه ﮐﻨﯽ‬

‫ﻫﻤﻪ ﺑﯿﺸﯽ ﺗﻮ ﺑﮑﺎﻫﯽ‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﮐ ّﻤﯽ ﺗﻮ ﻓﺰاﯾﯽ‬ ‫ﻫﻤﻪ ﻏﯿﺒﯽ ﺗﻮ ﺑﺪاﻧﯽ ﻫﻤﻪ ﻋﯿﺒﯽ ﺗﻮ ﺑﭙﻮﺷﯽ‬

‫ﮐﺎﯾﻦ ﮐﺎرﻫﺎي ﻣﺸﮑﻞ اﻓﺘﺪ ﺑﻪ ﮐﺎرداﻧﺎن‬ ‫ﺑﺮ ﻋﻘﻞ ﻣﻦ ﺑﺨﻨﺪي ﮔﺮ در ﻏﻤﺶ ﺑﮕﺮﯾﻢ‬

‫داﻧﺪ ﮐﻪ روز ﮔﺮدد روزي ﺷﺐ ﺷﺒﺎﻧﺎن‬ ‫روﺷﻦ روانِ ﻋﺎﺷﻖ از ﺗﯿﺮه ﺷﺐ ﻧﻨﺎﻟﺪ‬

‫‪ 61‬در ﻫﻤﮥ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺟﺰ ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ ..................‬واژه اي وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﺑﺎ از دﺳﺖ دادن ﻣﻌﻨﺎي ﭘﯿﺸﯿﻦ و ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻦ ﻣﻌﻨﺎي ﺟﺪﯾﺪ ﺑﻪ اﯾﻦ دوران ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺧﺮوﺷﺎن درآﻣﺪ ﺑﻪ ﻣﯿﺪان ﮐﯿﻦ‬ ‫ز ﺷﻪ ﺧﻮاﺳﺖ دﺳﺘﻮر و ﺷﺪ ﺑﺮ ﺑﻪ زﯾﻦ‬

‫از ﺗﻮ ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺴﺖ ﮐﺮدن اﺟﺘﻨﺎب اي رﻧﺠﺒﺮ‬ ‫ﺟﺎﻣﻪ ات ﺷﻮخ اﺳﺖ و روﯾﺖ ﺗﯿﺮه رﻧﮓ از ﮔﺮد و ﺧﺎك‬

‫ﺗﻤﺎﺷﺎ از ﺳﺮ او ﺧﻮرده ﺳﻮﮔﻨﺪ‬ ‫ﺑﻮد ﺳﺮوش ﺑﻪ ﻗ ّﺪ ﯾﺎر ﻣﺎﻧﻨﺪ‬

‫ﭼﻨﺎن ﻧﺸﺴﺖ ﮐﻪ در ﺟﺎن ﻧﺸﺴﺖ ﺳﻮﻓﺎرش‬ ‫ﺧﺪﻧﮓ درد ﻓﺮاق اﻧﺪرون ﺳﯿﻨﮥ ﺧﻠﻖ‬

‫‪ 62‬در ﻫﻤﮥ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﺑﻪﺟﺰ ‪ ..................‬ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻫﺴﺘﮥ ﮔﺮوه اﺳﻤﯽ و ﻧﻘﺶ دﺳﺘﻮري آن درﺳﺖ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ز ﻋﺮض ﺣﺎل ﺧﻮد ﻫﺮ ﮐﺲ ﻟﺐ اﻇﻬﺎر ﻣﯽﺑﻨﺪد )داﻧﺎ‪ :‬ﻧﻬﺎد(‬ ‫ﺑﻪ دردش ﻣﯽرﺳﺪ داﻧﺎي اﺳﺮار ﻧﻬﺎن‪ ،‬ﺻﺎﺋﺐ‬

‫ﻃﻔﻞ داﻧﺸﻮر ﮐﺠﺎ ﭘﺮورده ﻧﺎدان ﻣﺎدري )آﻣﻮزﮔﺎر‪ :‬ﻣﺴﻨﺪ(‬ ‫داﻣﻦ ﻣﺎدر ﻧﺨﺴﺖ آﻣﻮزﮔﺎر ﮐﻮدك اﺳﺖ‬

‫ﮐﺎﻓﺮ ﻋﺸﻖ ﺑﻮد ﮔﺮ ﻧﺸﻮد ﺑﺎدهﭘﺮﺳﺖ )ﺑﺎده‪ :‬ﻣﻔﻌﻮل(‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﯽ را ﮐﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﺑﺎدة ﺷﺒﮕﯿﺮ دﻫﻨﺪ‬

‫ﮐﻪ ﺑﺎغ دﻟﮕﺸﺎﯾﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﻏﯿﺮ از ﯾﺎر ﻋﺎﺷﻖ را )ﺑﺎغ‪ :‬ﻣﺴﻨﺪ(‬ ‫ﻧﻪ از ﮔﻞ ﻣﯽﮔﺸﺎﯾﺪ دل‪ ،‬ﻧﻪ از ﮔﻠﺰار ﻋﺎﺷﻖ را‬

‫‪ 63‬در ﻫﻤﮥ اﺑﯿﺎت ﺑﻪ ﺟﺰ ﺑﯿﺖ ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ ..................‬اﺟﺰاي ﺟﻤﻠﻪ ﺑﻪ ﺷﯿﻮة ﺑﻼﻏﯽ ﺑﯿﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﯿﺎ ﮐﻪ ﻫﺎﺗﻒ ﻣﯿﺨﺎﻧﻪ دوش ﺑﺎ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ‪ /‬ﮐﻪ در ﻣﻘﺎم رﺿﺎ ﺑﺎش و از ﻗﻀﺎ ﻣﮕﺮﯾﺰ‬

‫ﭼﺮاغ اﻓﺮوز ﭼﺸﻢ ﻣﺎ ﻧﺴﯿﻢ زﻟﻒ ﺧﻮﺑﺎن اﺳﺖ‪ /‬ﻣﺒﺎد اﯾﻦ ﺟﻤﻊ را ﯾﺎرب ﻏﻢ از ﺑﺎد ﭘﺮﯾﺸﺎﻧﯽ‬

‫زان ﭘﯿﺸﺘﺮ ﮐﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﻓﺎﻧﯽ ﺷﻮد ﺧﺮاب‪ /‬ﻣﺎ را ز ﺟﺎم ﺑﺎدة ﮔﻠﮕﻮن ﺧﺮاب ﮐﻦ‬

‫ﺑﯿﺎ ﺗﺎ ﮔﻞ ﺑﺮاﻓﺸﺎﻧﯿﻢ و ﻣﯽ در ﺳﺎﻏﺮ اﻧﺪازﯾﻢ‪ /‬ﻓﻠﮏ را ﺳﻘﻒ ﺑﺸﮑﺎﻓﯿﻢ و ﻃﺮﺣﯽ ﻧﻮ در اﻧﺪازﯾﻢ‬

‫‪ 64‬در ﻫﻤﮥ اﺑﯿﺎت ﺑﻪ ﺟﺰ ﺑﯿﺖ ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪» ..................‬ﻧﻘﺶ ﺗﺒﻌﯽ« ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪200‬ﺗﺴﺖ دﺳﺘﻮر‬

‫ﮐﺎﯾﻦ دم و دود ﺳﯿﻨﻪام ﺑﺎر دل اﺳﺖ ﺑﺮ زﺑﺎن‬ ‫اي ﮐﻪ ﻃﺒﯿﺐ ﺧﺴﺘﻪاي‪ ،‬روي زﺑﺎن ﻣﻦ ﺑﺒﯿﻦ‬

‫ﭼﻮن ﺗﻮ ﻟﻌﺒﺖ )= ﻣﻌﺸﻮق( ز ﭘﺲ ﭘﺮده ﭘﺪﯾﺪار آﯾﯽ‬ ‫ﮐﺲ ﻧﻤﺎﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ دﯾﺪار ﺗﻮ واﻟﻪ ﻧﺸﻮد‬

‫ﻣﻦ ﭼﻨﯿﻨﻢ‪ ،‬ﺗﻮ ﺑﺮو‪ ،‬ﻣﺼﻠﺤﺖ ﺧﻮﯾﺶ اﻧﺪﯾﺶ‬ ‫اي ﮐﻪ ﮔﻔﺘﯽ ﺑﻪ ﻫﻮا دل ﻣﻨﻪ و ﻣﻬﺮ ﻣﺒﻨﺪ‬

‫ﻋﺎﺷﻘﯽ ﺧﻮاﻫﯽ ز ﺷﺎﻫﯽ ﺷﻮ ﻧﻔﻮر‬ ‫ﻋﺸﻖ و ﺳﻠﻄﺎﻧﯽ ز ﻫﻢ دور اﺳﺖ دور‬

‫‪9‬‬
 ‫دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن اﻣﺎم ﻫﺎدي)ع(‬

‫‪ 65‬در ﮐﺪام ﺑﯿﺖ ﻫﯿﭻ ﯾﮏ از اﻧﻮاع رواﺑﻂ ﻣﻌﻨﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﮐﺎر ﻧﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ؟‬
‫ﮐﻪ ﺳﺮوﻫﺎي ﭼﻤﻦ ﭘﯿﺶ ﻗﺎﻣﺘﺶ ﭘﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﯾﮑﯽ درﺧﺖ ﮔﻞ اﻧﺪر ﻓﻀﺎي ﺧﻠﻮت ﻣﺎﺳﺖ‬

‫ﺧﺒﺮ ﻧﺪارم از اﯾﺸﺎن ﮐﻪ در ﺟﻬﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ‬ ‫اﮔﺮ ﺟﻬﺎن ﻫﻤﻪ دﺷﻤﻦ ﺷﻮد ﺑﻪ دوﻟﺖ دوﺳﺖ‬

‫ﻋﻠﯽاﻟﺨﺼﻮص ﮐﻪ ﭘﯿﺮاﯾﻪاي ﺑﺮ او ﺑﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﺣﺮﯾﻒ ﻣﺠﻠﺲ ﻣﺎ ﺧﻮد ﻫﻤﯿﺸﻪ دل ﻣﯽﺑﺮد‬

‫ﺟﻬﺎن ﺟﻮان ﺷﺪ و ﯾﺎران ﺑﻪ ﻋﯿﺶ ﺑﻨﺸﺴﺘﻨﺪ‬ ‫درﺧﺖ ﻏﻨﭽﻪ ﺑﺮآورد و ﺑﻠﺒﻼن ﻣﺴﺘﻨﺪ‬

‫‪ 66‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻓﻌﻞ ﻣﺠﻬﻮل ﺑﻪ ﮐﺎر ﻧﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ؟‬

‫ﮔﻔﺘﻪ آﯾﺪ ﺷﺮح ﯾﮏ ﻋﻀﻮي ز ﭘﯿﻞ‬ ‫ﺣﻤﻠﮥ دﯾﮕﺮ ز ﺑﺴﯿﺎرش ﻗﻠﯿﻞ‬

‫ﻧﺸﻨﯿﺪه اﺳﺖ ﻫﯿﭻ ﮐﺲ ﺑﻮﯾﺶ‬ ‫ﮐﺸﺘﻪ ﮔﺸﺘﻨﺪ ﻋﺎﺷﻘﺎن و ﻫﻨﻮز‬

‫ﻧﺠﻨﺒﯿﺪ و ﻧﻨﻬﺎد ﮐﺲ ﭘﺎي ﭘﯿﺶ‬ ‫ﭼﻨﺎن ﺗﺸﻨﻪ ﮔﺸﺘﻨﺪ ﮐﺰ ﺟﺎي ﺧﻮﯾﺶ‬

‫ﺳﺎﻗﯿﺎ ﻣﯽ ده ﮐﻪ ﮐﺎر ﻣﺎ ﺑﻪ ﻗﺎﺿﯽ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ‬ ‫ﻣﺤﺘﺴﺐ ﺟﻤﻌﯿﺖ رﻧﺪان ﭼﻮ دﯾﺪ آﺷﻔﺘﻪ ﺷﺪ‬

‫‪ 67‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ »ﻧﻬﺎد« ﺑﻪدرﺳﺘﯽ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ؟‬

‫از او وﻇﯿﻔﻪ و زاد ﺳﻔﺮ درﯾﻎ ﻣﺪار‬ ‫ﻣﮑﺎرم ﺗﻮ ﺑﻪ آﻓﺎق ﻣﯽﺑﺮد ﺷﺎﻋﺮ‬

‫ﻋﺮﺿﻪده ﻣﺨﺰن ﭘﻨﻬﺎن ﮐﻮه‬ ‫دﯾﺪ ﯾﮑﯽ ﻋﺮﺻﻪ ﺑﻪ داﻣﺎن ﮐﻮه‬

‫ُﮔﻤﺎن َﻣ َﺒﺮ ﮐﻪ ﻣﺮا درد اﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﻪ روز ﻣﺮگ ﭼﻮ ﺗﺎﺑﻮت ﻣﻦ روان ﺑﺎﺷﺪ‬

‫ﻣﺒﺼﺮ ﺑﻪ ﻫﺮﭼﻪ دﯾﺪ‪ ،‬ﺧﺮﯾﺪ‬

‫ﮐﻪ ﺟﻨﺲ ﺧﻮب ّ‬ ‫ﺑﻬﺎي وﺻﻞ ﺗﻮ ﮔﺮ ﺟﺎن ﺑﻮد ﺧﺮﯾﺪارم‬

‫‪ 68‬ﺗﻌﺪاد »ﻧﻘﺶ ﻫﺎي ﺗﺒﻌﯽ« در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ؟‬

‫ﺷﯿﺦ ﻓﺮﯾﺪاﻟﺪﯾﻦ ﻋﻄّﺎر ﻧﯿﺸﺎﺑﻮري‪ ،‬ﺷﺎﻋﺮ و ﻋﺎرف ﻣﻌﺮوف ﻗﺮن ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﮐﺘﺎب »اﺳﺮارﻧﺎﻣﻪ« را ﺑﻪ ﺟﻼل اﻟ ّﺪﯾﻦ ﺧﺮدﺳﺎل ﻫﺪﯾﻪ داد و ﺑﻪ ﭘﺪرش ﮔﻔﺖ‪» :‬زود ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﭘﺴﺮ ﺗﻮ آﺗﺶ در‬
‫ﺳﻮﺧﺘﮕﺎن ﻋﺎﻟﻢ زﻧﺪ‪«.‬‬
‫ﭼﻮن ﯾﺎران ﻣﻮﻻﻧﺎ ﺑﻪ آزار ﺷﻤﺲ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻨﺪ‪ ،‬او ﻧﺎﮔﺰﯾﺮ دل از ﻗﻮﻧﯿﻪ‪ ،‬آن ﺷﻬﺮ ﭘﺮﻏﻮﻏﺎ ﺑﺮﮐﻨﺪ و ﻋﺰم ﮐﺮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﯾﯽ ﺑﺮود ﮐﻪ از او ﺧﺒﺮي ﻧﺸﻨﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﭘﺲ از ﻧﺎﭘﺪﯾﺪ ﺷﺪن ﺷﻤﺲ‪ ،‬ﻣﻮﻻﻧﺎ ﺑﻪ ﻫ ّﻤﺖ ﯾﺎران ﻧﺰدﯾﮏ ﺧﻮد ﺑﻪ ﺳﺮودن ﮐﺘﺎب ﮔﺮان ﺑﻬﺎي ﻣﺜﻨﻮي‪ ،‬ﻋﺎﻟﯽ ﺗﺮﯾﻦ اﺛﺮ ﻋﺮﻓﺎﻧﯽ اﯾﺮان ﭘﺮداﺧﺖ‪.‬‬

‫ﺳﻌﺪي و ﻓﺨﺮاﻟ ّﺪﯾﻦ ﻋﺮاﻗﯽ‪ ،‬دو ﺷﺎﻋﺮ و ﻋﺎرف ﻫﻢ روزﮔﺎر ﻣﻮﻻﻧﺎ‪ ،‬ﻇﺎﻫﺮا ً ﺑﺎ وي دﯾﺪار ﮐﺮده اﻧﺪ و ﯾﮑﯽ از ﻏﺰﻟﯿﺎت ﻣﻮﻟﻮي‪ ،‬ﺳﻌﺪي را ﺷﯿﻔﺘﮥ ﺧﻮﯾﺶ ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ 69‬در ﻫﻤﮥ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﺑﻪﺟﺰ ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ ..................‬ﻓﻌﻞ »ﻣﺠﻬﻮل« ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭼﻮن ﺑﻨﮕﺮﯾﺪ ﮔﻔﺘﻪ ز ﻧﺎﮔﻔﺘﻪ ﮐﻢﺗﺮ اﺳﺖ‬ ‫اﮔﺮ ﺻﺪ ﮐﺘﺎب ﺳﺎﺧﺘﻪ آﯾﺪ ﺑﻪ ﻣﺪح ﺷﺎه‬

‫دﮔﺮ دزدان ﭘﺮﯾﺸﺎن ﺣﻠﻘﻪ ﮔﺸﺘﻨﺪ‬ ‫ﭼﻮ در ﺧﻮن‪ ،‬آن ﺳﻪ ﺑﺪرگ ﻏﺮﻗﻪ ﮔﺸﺘﻨﺪ‬

‫ﻫﻢاﻧﺪر راه ﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪ ﺑﻪ زاري‬ ‫ﻫﻢ از ﺳﻠﻄﺎن ﻫﺰﯾﻤﺖ ﺷﺪ ﺑﻪ ﺧﻮاري‬

‫آﺗﺶ ﭼﻮ در اﻓﺘﺎد ﻧﻪ ﺗﺮ ﻣﺎﻧﺪ و ﻧﻪ ﺧﺸﮏ‬ ‫در ﭘﺎي ﻋﻮام ﮐﺸﺘﻪ ﮔﺸﺘﻨﺪ ﺧﻮاص‬

‫‪ 70‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ »ﻧﻘﺶ ﺗﺒﻌﯽ« ﺑﯿﺶ ﺗﺮ ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ؟‬

‫ﮐﻪ ﺑﺎ زور و دل ﺑﻮد و ﺑﺎ ﮔﺮز و ﺗﯿﻎ‬ ‫درﯾﻎ آن ﻓﺮود ﺳﯿﺎوش درﯾﻎ‬

‫رﯾﺴﻤﺎن در ﭘﺎي ﺣﺎﺟﺖ ﻧﯿﺴﺖ دﺳﺖ آﻣﻮز را‬ ‫دﯾﮕﺮي را در ﮐﻤﻨﺪ آور ﮐﻪ ﻣﺎ ﺧﻮد ﺑﻨﺪه اﯾﻢ‬

‫ﻓﮑﺮ ﻫﺮﮐﺲ ﺑﻪ ﻗﺪر ﻫ ّﻤﺖ اوﺳﺖ‬ ‫ﺗﻮ و ﻃﻮﺑﯽ و ﻣﺎ و ﻗﺎﻣﺖ ﯾﺎر‬

‫ﺗﻮ ﺧﻮد ﺣﺠﺎب ﺧﻮدي ﺣﺎﻓﻆ از ﻣﯿﺎن ﺑﺮﺧﯿﺰ‬ ‫ﻣﯿﺎن ﻋﺎﺷﻖ و ﻣﻌﺸﻮق ﻫﯿﭻ ﺣﺎﺋﻞ ﻧﯿﺴﺖ‬

‫‪ 71‬در ﻫﻤﮥ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺟﺰ ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪» ..................‬ﻧﻬﺎد« ﺑﻪ درﺳﺘﯽ ﻣﺸﺨّ ﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪200‬ﺗﺴﺖ دﺳﺘﻮر‬

‫ﻧﯿﺴﺖ ﻣﻤﮑﻦ ﮐﻮه را ﺗﯿﻎ از ﮐﻤﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺟﺪا‬ ‫ﺧﺎزن ﮔﻨﺞ ﮐﻬﺮ را دورﺑﺎﺷﯽ ﻻزم اﺳﺖ‬

‫وﻗﺖ آن ﺳﺮﮔﺸﺘﻪ ﺧﻮش ﮐﺰ راﻫﺒﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺟﺪا‬ ‫از دﻟﯿﻞ ﻋﻘﻞ ﺑﺮ ﻣﻦ ﮐﻮه و ﺻﺤﺮا ﺗﻨﮓ ﺷﺪ‬

‫از ﺗﻦ ﺧﺎﮐﯽ دل روﺷﻦ ﮔﻬﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺟﺪا‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ ﺻﺎﺋﺐ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ وﺣﺸﺖ ز ﻟﻔﻆ‬

‫ﮐﻌﺒﻪ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺖ ﮐﺮدن ﺗﻠﺨﯽ از زﻣﺰم ﺟﺪا‬ ‫در ﺣﺮﯾﻢ وﺻﻞ اﺷﮏ ﺷﻮر ﻣﻦ ﺷﯿﺮﯾﻦ ﻧﺸﺪ‬

‫‪10‬‬
 ‫دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن اﻣﺎم ﻫﺎدي)ع(‬

‫‪ 72‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﺗﻌﺪاد »ﺻﻔﺖﻫﺎي ﺑﯿﺎﻧﯽ« )ﺑﻪﻋﻨﻮان واﺑﺴﺘﮥ ﭘﺴﯿﻦ( ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ؟‬
‫روﯾﯽ ﻟﻄﯿﻒ زﯾﺒﺎ‪ ،‬ﭼﺸﻤﯽ ﺧﻮش ﮐﺸﯿﺪه‬ ‫ﻟﻔﻈﯽ ﻓﺼﯿﺢ ﺷﯿﺮﯾﻦ‪ ،‬ﻗ ّﺪي ﺑﻠﻨﺪ ﭼﺎﺑﮏ‬

‫وان رﻓﺘﻦ ﺧﻮﺷﺶ ﺑﯿﻦ‪ ،‬وان ﮔﺎم آرﻣﯿﺪه‬ ‫آن ﻟﻌﻞ دﻟﮑﺸﺶ ﺑﯿﻦ‪ ،‬وان ﺧﻨﺪة دلآﺷﻮب‬

‫ﺷﻤﺸﺎد ﺧﻮشﺧﺮاﻣﺶ در ﻧﺎز ﭘﺮورﯾﺪه‬ ‫ﯾﺎﻗﻮت ﺟﺎنﻓﺰاﯾﺶ از آب ﻟﻄﻒ زاده‬

‫ﭼﻮن ﻗﻄﺮهﻫﺎي ﺷﺒﻨﻢ ﺑﺮ ﺑﺮگ ﮔﻞ ﭼﮑﯿﺪه‬ ‫از ﺗﺎب آﺗﺶ ﻣﯽ ﺑﺮﮔﺮد ﻋﺎرﺿﺶ ﺧﻮي‬

‫‪ 73‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ »ﻫﺴﺘﮥ« ﮔﺮوه اﺳﻤﯽ ﺻﺤﯿﺢ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ؟‬
‫ﻧﺸﺪ ﻫﯿﭻ ﮐﺲ را ﻫﻮس‪ ،‬رزم او‬ ‫ﻫﻤﻪ ﺑﺮده ﺳﺮ در ﮔﺮﯾﺒﺎن ﻓﺮو‬

‫ﺑﻪ ﻫﻢ ﺣﻤﻠﻪ ﮐﺮدﻧﺪ ﺑﺎز از دو ﺳﻮ‬ ‫ﭼﻮ ﻧﻨﻤﻮد رخ ﺷﺎﻫﺪ آرزو‬

‫در آورد از ﭘﺎي‪ ،‬ﺑﯽﺳﺮ ﺗﻨﺶ‬ ‫ﻏﻀﻨﻔﺮ ﺑﺰد ﺗﯿﻎ ﺑﺮ ﮔﺮدﻧﺶ‬

‫در ﺻﻠﺢ ﺑﺴﺘﻨﺪ ﺑﺮ روي ﻫﻢ‬ ‫دوﯾﺪﻧﺪ از ﮐﯿﻦ دل ﺳﻮي ﻫﻢ‬

‫‪ 74‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻧﻘﺶ دﺳﺘﻮري واژهاي ﻧﺎدرﺳﺖ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ؟‬
‫آورد ﺣﺮز ﺟﺎن ز ﺧﻂ ﻣﺸﮑﺒﺎر دوﺳﺖ )ﻧﻬﺎد ‪ -‬ﻣﻔﻌﻮل(‬ ‫آن ﭘﯿﮏ ﻧﺎﻣﻮر ﮐﻪ رﺳﯿﺪ از دﯾﺎر دوﺳﺖ‬

‫ﺧﻮش ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺣﮑﺎﯾﺖ ﻋﺰ و وﻗﺎر دوﺳﺖ )ﻗﯿﺪ ‪ -‬ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ(‬ ‫ﺧﻮش ﻣﯽدﻫﺪ ﻧﺸﺎن ﺟﻼل و ﺟﻤﺎل ﯾﺎر‬

‫زﯾﻦ ﻧﻘﺪ ﻗﻠﺐ ﺧﻮﯾﺶ ﮐﻪ ﮐﺮدم ﻧﺜﺎر دوﺳﺖ )ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ ‪ -‬ﻣﺘﻤﻢ(‬ ‫دل دادﻣـش ﺑﻪ ﻣﮋده و ﺧﺠﻠﺖ ﻫﻤﯽﺑﺮم‬

‫ﺑﺮ ﺣﺴﺐ آرزوﺳﺖ ﻫﻤﻪ ﮐﺎر و ﺑﺎر دوﺳﺖ )ﺻﻔﺖ ‪ -‬ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ(‬ ‫ﺷﮑﺮ ﺧﺪا ﮐﻪ از ﻣﺪد ﺑﺨﺖ ﮐﺎرﺳﺎز‬

‫‪ 75‬ﻣﻌﻨﺎي ﻓﻌﻞ »ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ« در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﺑﺎ ﺑﻘﯿﻪ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ؟‬

‫ﻣﺼﺮ را ﺑﺮ ﯾﻮﺳﻒ ﺑﯽﺟﺮم زﻧﺪان ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ‬ ‫از ﻫﻮﺳﻨﺎﮐﺎن ﺣﺬر ﮐﻦ ﮐﺎﯾﻦ ﮔﺮوه ﺑﯽادب‬

‫ﻫﻢ ز ﭘﻬﻠﻮي ﻧﺰار ﺧﻮد ﻧﯿﺴﺘﺎن ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ‬ ‫َوه‪ ،‬ﭼﻪ ﺻﯿﺎدي ﮐﻪ از ﺳﻬﻢ ﺗﻮ ﺷﯿﺮان ﺟﻬﺎن‬

‫واي ﺑﺮ ﺟﻤﻌﯽ ﮐﻪ وﻗﺖ ﺧﻮد ﭘﺮﯾﺸﺎن ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽﺗﻮان داﻣﺎن ﺑﻮي ﮔﻞ ﮔﺮﻓﺖ از دﺳﺖ ﺑﺎد‬

‫ﺷﻮر ﭼﺸﻤﺎﻧﯽ ﮐﻪ داغ ﻣﺎ ﻧﻤﮑﺪان ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ‬ ‫در ﻟﺒﺎس دﺷﻤﻨﯽ ﮐﺮدﻧﺪ ﺑﺎ ﻣﺎ دوﺳﺘﯽ‬

‫‪ 76‬در ﭼﻨﺪ ﺑﯿﺖ از اﺷﻌﺎر زﯾﺮ ﺻﻔﺖ ﻣﺒﻬﻢ در ﺟﺎﯾﮕﺎه واﺑﺴﺘﮥ ﭘﯿﺸﯿﻦ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ؟‬
‫ﺗﺎ دﮔﺮ ﻋﯿﺐ ﻧﮕﻮﯾﻨﺪ ﻣﻦ ﺣﯿﺮان را‬ ‫اﻟﻒ( ﻫﻤﻪ را دﯾﺪه در اوﺻﺎف ﺗﻮ ﺣﯿﺮان ﻣﺎﻧﺪي‬
‫ﮐﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺮ دو ﭼﺸﻢ ﻣﻦ ﺳﯿﺎه اﺳﺖ‬ ‫ب( ﻣﺮا ﮐﺎري دﮔﺮ در ﭘﯿﺶ راه اﺳﺖ‬
‫زﯾﻦ ﺑﯿﺶ ﻣﻠﺮزان دل آﺳﻮدة ﻣﺎ را‬ ‫ج( در زﻟﻒ ﻣﺪه راه دﮔﺮ ﺑﺎد ﺻﺒﺎ را‬
‫ﻏﻢ دل ﺑﺴﺘﻪ او را راه ﭘﺮواز‬ ‫د( دﮔﺮ ﻣﺮﻏﺎن‪ ،‬ﭘﺮ اﻧﺪر ﭘﺮ‪ ،‬ﻧﻮاﺳﺎز‬
‫ﭼﻬﺎر‬ ‫ﺳﻪ‬ ‫دو‬ ‫ﯾﮏ‬

‫‪ 77‬ﻧﻘﺶ دﺳﺘﻮري ﺿﻤﯿﺮ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪة ﻫﻤﮥ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ ﯾﮑﺴﺎن اﺳﺖ ﺑﻪ ﺟﺰ ‪..................‬‬
‫ﺷﺮﻣﻤﺎن ﺑﺎد ز ﭘﺸﻤﯿﻨﮥ آﻟﻮدة ﺧﻮﯾﺶ ‪ /‬ﮔﺮ ﺑﺪﯾﻦ ﻓﻀﻞ و ﻫﻨﺮ ﻧﺎم ﮐﺮاﻣﺎت ﺑﺮﯾﻢ‬

‫دوش ﻣﯽ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺧﻮﻧﺖ ﺷﺐ دﯾﮕﺮ رﯾﺰم ‪ /‬اﻣﺸﺐ اﻣﯿﺪ ﮐﻪ ﯾﺎد از ﺳﺨﻦ دوﺷـشﺑﺎد‬

‫ﻧﺸﺎن آب ﺣﯿﻮان ﮐﺰ دﻫﺎن ﺧﻠﻖ ﻣﯽ ﺟﺴﺘﻢ ‪ /‬دﻫﺎﻧـت ﻣﯽ دﻫﺪ اﯾﻨﮏ ﺑﻪ زﯾﺮ ﻟﺐ ﻧﺸﺎن ﻣﺎ را‬

‫دم ﺑﻪ دم در دﻟـم آﯾﺪ ﮐﻪ دم ﮐﻔﺮ زﻧﻢ ‪ /‬ﺗﺎ ﺑﻪ ﺟﺎن ﻓﺘﻨﮥ آن ﻃ ّﺮة ﮐﺎﻓﺮ ﮐﺸﯿﻢ‬
‫‪200‬ﺗﺴﺖ دﺳﺘﻮر‬

‫‪ 78‬ﻧﻘﺶ ﮐﻠﻤﺎت ﻣﺸﺨﺺﺷﺪه ﺑﻪﺗﺮﺗﯿﺐ در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ آﻣﺪه اﺳﺖ؟‬

‫ﭘﺲ آن ﺟﻨﮓ دﺷﻮار ‪ /‬از آن درﯾﺎي ﺑﯽﭘﺎﯾﺎب‪ ،‬آﺳﺎن‬
‫»ﭼﻮ ﺑﮕﺬﺷﺖ‪ ،‬از ِ‬
‫ﺑﻪ ﻓﺮزﻧﺪان و ﯾﺎران ﮔﻔﺖ ﭼﻨﮕﯿﺰ ‪ /‬ﮐﻪ ﮔﺮ ﻓﺮزﻧﺪ ﺑﺎﯾﺪ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ اﯾﻦﺳﺎن!«‬
‫ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ ‪ -‬ﺻﻔﺖ ‪ -‬ﻣﺴﻨﺪ‬ ‫ﻗﯿﺪ ‪ -‬ﺻﻔﺖ ‪ -‬ﻣﻔﻌﻮل‬ ‫ﺻﻔﺖ ‪ -‬ﻗﯿﺪ ‪ -‬ﻣﺘﻤﻢ‬ ‫ﺻﻔﺖ ‪ -‬ﻣﺴﻨﺪ ‪ -‬ﻧﻬﺎد‬

‫‪11‬‬
 ‫دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن اﻣﺎم ﻫﺎدي)ع(‬

‫‪ 79‬ﺗﻌﺪاد ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻫﺎي وﺻﻔﯽ در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﮐﻤﺘﺮ اﺳﺖ؟‬

‫ﭼﺸﻢ ﻣﯿﮕﻮن ﻟﺐ ﺧﻨﺪان دل ﺧ ّﺮم ﺑﺎ اوﺳﺖ‬ ‫آن ﺳﯿﻪ ﭼﺮده ﮐﻪ ﺷﯿﺮﯾﻨﯽ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺎ اوﺳﺖ‬

‫ﻻﺟﺮم ﻫ ّﻤﺖ ﭘﺎﮐﺎن دو ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺎ اوﺳﺖ‬ ‫روي ﺧﻮب اﺳﺖ و ﮐﻤﺎل ﻫﻨﺮ و داﻣﻦ ﭘﺎك‬

‫ﺳ ّﺮ آن داﻧﻪ ﮐﻪ ﺷﺪ رﻫﺰن آدم ﺑﺎ اوﺳﺖ‬ ‫ﺧﺎل ﻣﺸﮑﯿﻦ ﮐﻪ ﺑﺪان ﻋﺎرض ﮔﻨﺪﻣﮕﻮن اﺳﺖ‬

‫روي ﮔﻞ ﺗﺎزه از آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﺒﻨﻢ ﺑﺎ اوﺳﺖ‬ ‫ﺻﯿﻘﻞ آﯾﻨﮥ ﺣﺴﻦ ﺑﻮد دﯾﺪة ﭘﺎك‬

‫‪ 80‬ﻧﻘﺶﻫﺎي اﺻﻠﯽ و ﻏﯿﺮ اﺻﻠﯽ ﻣﺸﺨّ ﺺ ﺷﺪه در ﺑﯿﺖ زﯾﺮ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﮐﺪام اﺳﺖ؟‬
‫ﻣﮕﺮ ﻣﺮا ﮐﻪ ﻫﻤﺎن ﻋﺸﻖ اول اﺳﺖ و زﯾﺎدت‬ ‫ﮐﻬﻦ ﺷﻮد ﻫﻤﻪﮐﺲ را ﺑﻪ روزﮔﺎر‪ ،‬ارادت‬
‫ﻧﻬﺎد‪ ،‬ﻣﻔﻌﻮل‪ ،‬ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ‪ ،‬ﻣﺴﻨﺪ‬ ‫ﻧﻬﺎد‪ ،‬ﻣﺘﻤﻢ‪ ،‬ﻣﺴﻨﺪ‪ ،‬ﺻﻔﺖ‬ ‫ﻣﺴﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ‪ ،‬ﻧﻬﺎد‪ ،‬ﺻﻔﺖ‬ ‫ﻣﺴﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻔﻌﻮل‪ ،‬ﻧﻬﺎد‪ ،‬ﻣﺴﻨﺪ‬

‫‪ 81‬ﻫﻤﮥ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺟﺰ ﺑﯿﺖ ‪ ..................‬ﺑﻪ ﺷﯿﻮة ﻋﺎدي ﺳﺮوده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺑﺮگ ﺳﺒﺰ ﺗﺎﺑﺎن ﺷﺪ‬
‫ﺟﻤﺎل ﯾﺎر ز ﮔﻞ ِ‬ ‫ﺳﺮود ﻋﺸﻖ ز ﻣﺮﻏﺎن ﺑﻮﺳﺘﺎن ﺑﺸﻨﻮ‬

‫ﻃﺮف دﺷﺖ ﭼﻮ رﺧﺴﺎر ُﺳﺮخ ﻣﺴﺘﺎن ﺷﺪ‬

‫ِ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺳﺮﻣﺴﺖ ﮔﻞ ﻋﺬار رﺳﯿﺪ‬
‫ِ‬ ‫ﻧﺪا ﺑﻪ ﺳﺎﻗﯽ‬

‫ﮐﻪ ﻣﺮغ دل ز ﻓﺮاق رﺧﺖ ﭘﺮﯾﺸﺎن ﺷﺪ‬ ‫ﺑﻪ ﻏﻨﭽﻪ ﮔﻮي ﮐﻪ از روي ﺧﻮﯾﺶ ﭘﺮده ﻓﮑﻦ‬

‫ز ﭼﺸﻢ ﻧﻘﺶ ﭘﺎﯾﻢ ﺧﻮن روان ﺷﺪ‬ ‫ﺑﻪ ﺧﺎر ﭘﺎي ﻣﻦ ﺗﺎ دﯾﺪه وا ﮐﺮد‬

‫‪ 82‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﺷﯿﻮة ﺑﻼﻏﯽ ﻧﻤﯽﺑﯿﻨﯿﺪ؟‬

‫ﻧﺰدﯾﮏ ﻋﺎرﻓﺎن ﺣﯿﻮاﻧﯽ ﻣﺤﻘﺮي‬ ‫ﺗﺎ ﺟﺎن ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻧﮑﻨﺪ زﻧﺪه ﺷﺨﺺ را‬

‫ور ﺻﻮرﺗﺶ ﻧﻤﺎﯾﺪ زﯾﺒﺎﺗﺮ از ﭘﺮي‬ ‫ﺑﺲ آدﻣﯽ ﮐﻪ دﯾﻮ ﺑﻪ زﺷﺘﯽ ﻏﻼم اوﺳﺖ‬
‫ﻧﯿﮑﻮﻧﻬﺎد ﺑﺎش ﮐﻪ ﭘﺎﮐﯿﺰه ﭘﯿﮑﺮي‬ ‫ﮔﺮ ﻗﺪر ﺧﻮد ﺑﺪاﻧﯽ ﻗﺪرت ﻓﺰون ﺷﻮد‬

‫درﯾﺎب وﻗﺖ ﺧﻮﯾﺶ ﮐﻪ درﯾﺎي ﮔﻮﻫﺮي‬ ‫ﭼﻨﺪت ﻧﯿﺎز و آز دواﻧﺪ ﺑﻪ ﺑ ّﺮ و ﺑﺤﺮ‬

‫‪ 83‬ﮐﺪام ﺑﯿﺖ ﻓﺎﻗﺪ ﻧﻘﺶ ﺗﺒﻌﯽ اﺳﺖ؟‬

‫ﻧﺎز ﮐﻨﻢ ﻧﺎز ﮐﻪ ﻣﻦ در ﻧﻈﺮت ﻣﻌﺘﺒﺮم‬ ‫ﻻف زﻧﻢ ﻻف ﮐﻪ ﺗﻮ راﺳﺖ ﮐﻨﯽ ﻻف ﻣﺮا‬

‫ﮐﻮ روي ﻧﭙﻮﺷﺎﻧﺪ زان ﺑﺲ ﮐﻪ ﺑﺮآرد ﺳﺮ‬ ‫ﺷﺎﺑﺎش زﻫﯽ ﻧﻮري ﺑﺮ ﮐﻮري ﻫﺮ ﮐﻮري‬

‫ﮐﻪ ﭼﺮا اﯾﻦ زﺑﻮن ﻧﻤﯽ ﺧﺴﺒﺪ‬ ‫آﺳﻤﺎن ﺧﻮد ﮐﻨﻮن ز ﻣﻦ ﺧﯿﺮه اﺳﺖ‬

‫ﻟﯿﮏ ﻋﻬﺪي ﮐﺮده اي ﺑﺎ ﯾﺎر ﭘﯿﺸﯿﻦ ﯾﺎد دار‬ ‫ﺑﺮ زﻣﯿﻦ و ﭼﺮخ روﯾﺪ ﻣﺮ ﺗﻮ را ﯾﺎران ﺻﺎف‬

‫‪ 84‬ﻧﻘﺶ ﮐﻠﻤﮥ »زﯾﺒﺎ« در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ؟‬

‫ﻫﺮ ﭼﻪ ﮐﺮدﯾﻢ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﮐﺮﻣﺶ زﯾﺒﺎ ﺑﻮد‬ ‫ﻧﯿﮑﯽ ﭘﯿﺮ ﻣﻐﺎن ﺑﯿﻦ ﮐﻪ ﭼﻮ ﻣﺎ ﺑﺪﻣﺴﺘﺎن‬

‫ﮐﻪ ﺧﻮﺑﯽ و ﻧﯿﮑﻮﯾﯽ و ﻫﻢ زﯾﺒﺎ و ﺗﺎﺑﺎﻧﯽ‬ ‫رخ اﻧﺪر ﻣﺎه روﺷﻦ ﮐﺮد و ﮔﻔﺘﺎ ﭼﻮن دﻫﻢ ﺷﺮﺣﺖ‬
‫ﺑﺮ آﺳﻤﺎن ﻧﻬﯽ ﭘﺎ ﮔﺮ دﺳﺖ اﯾﻦ دو ﺑﻮﺳﯽ‬ ‫ﻋﺸﻘﯽ اﺳﺖ ﺳﺨﺖ زﯾﺒﺎ ﻓﻘﺮي اﺳﺖ ﭘﺎي ﺑﺮﺟﺎ‬

‫ﺑﮕﺮﻓﺖ اﻧﺪه ﺗﻮ ﺟﺎﻧﻢ و زﯾﺒﺎ ﺑﮕﺮﻓﺖ‬ ‫ﺑﺮﺑﻮد اﻧﺪه ﺗﻮ ﺻﺒﺮم و ﻧﯿﮑﻮ ﺑﺮﺑﻮد‬

‫‪ 85‬در ﻫﻤﮥ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﺑﻪﺟﺰ ‪ ..................‬واژة ﻣﺸﺨﺺﺷﺪه ﻫﺴﺘﮥ ﮔﺮوه ﺧﻮد اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻮش اﯾﻦ ﺑﺸﻨﻮد و زود در ﺑﺮﯾﺪن ﺑﻨﺪﻫﺎ اﯾﺴﺘﺎد ﮐﻪ ﻣﻄ ّﻮﻗﻪ ﺑﺪان ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﺨﺴﺖ از آن ﯾﺎران ﮔﺸﺎي‪.‬‬

‫اﺧﺘﻼف ﺻﯿﺎدان آﻧﺠﺎ ﻣﺘﻮاﺗﺮ‪ ،‬زاﻏﯽ در ﺣﻮاﻟﯽِ آن ﺑﺮ درﺧﺘﯽ ﺑﺰرگ ﮔﺸﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﺳﺎﺧﺖ‪.‬‬
‫ِ‬ ‫در وي ﺷﮑﺎري ﺑﺴﯿﺎر و‬

‫در آن ﻣﻮاﺿﻊ‪ ،‬از ﺟﻬﺖ ﮔﺮﯾﺰﮔﺎه روز ﺣﺎدﺛﻪ ﺻﺪ ﺳﻮراخ ﺳﺎﺧﺘﻪ و ﻫﺮ ﯾﮏ را در دﯾﮕﺮي راه ﮔﺸﺎده‪.‬‬

‫ﻣﻄ ّﻮﻗﻪ ﯾﺎران را ﮔﻔﺖ‪ :‬اﯾﻦ ﺳﺘﯿﺰهروي در ﮐﺎر ﻣﺎ ﺑﻪ ﺟﺪ اﺳﺖ و ﺗﺎ از ﭼﺸﻢ او ﻧﺎﭘﯿﺪا ﻧﺸﻮﯾﻢ دل از ﻣﺎ ﺑﺮﻧﮕﯿﺮد‪.‬‬

‫‪ 86‬ﻧﻘﺶ دﺳﺘﻮري واژة »اﻣﺮوز« در ﮐﺪام ﺑﯿﺖ ﺑﺎ ﺑﻘﯿﻪ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ؟‬

‫‪200‬ﺗﺴﺖ دﺳﺘﻮر‬

‫ﻧﯿﮑﻮﺳﺖ ﺣﺎل ﻣﺎ ﮐﻪ ﻧﮑﻮ ﺑﺎد ﺣﺎل ﮔﻞ‬ ‫اﻣﺮوز روز ﺷﺎدي و اﻣﺴﺎل ﺳﺎل ﮔﻞ‬

‫ﻓﺮدا ﮐﻪ ﺷﻮم ﺧﺎك ﭼﻪ ﺳﻮد اﺷﮏ ﻧﺪاﻣﺖ‬ ‫اﻣﺮوز ﮐﻪ در دﺳﺖ ﺗﻮام ﻣﺮﺣﻤﺘﯽ ﮐﻦ‬

‫ﯾﺎ رب روان ﻧﺎﺻﺢ ﻣﺎ از ﺗﻮ ﺷﺎد ﺑﺎد‬ ‫اﻣﺮوز ﻗﺪر ﭘﻨﺪ ﻋﺰﯾﺰان ﺷﻨﺎﺧﺘﻢ‬

‫ﮐﺎن ﻣﺎه ﻣﺠﻠﺲاﻓﺮوز اﻧﺪر ﺻﺪارت آﻣﺪ‬ ‫اﻣﺮوز ﺟﺎي ﻫﺮﮐﺲ ﭘﯿﺪا ﺷﻮد ز ﺧﻮﺑﺎن‬

‫‪12‬‬
‫دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن اﻣﺎم ﻫﺎدي)ع(‬

‫‪ 87‬در ﻫﻤﮥ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﺟﻤﻠﮥ ﻣﺮﮐﺐ وﺟﻮد دارد ﺑﻪﺟﺰ‪:‬‬

‫ﮐﺰ ﻃﻤﻊ ﻫﺮﮔﺰ ﻧﯿﺎﯾﺪ ﺟﺰ ﻫﻤﻪ درد و ﺑﻼ‬ ‫ﭼﻨﺪ ﮔﺮدي ﮔﺮد اﯾﻦ و آن ﺑﻪ ﻃﻤﻊ ﺟﺎه و ﻣﺎل‬

‫ﮐﺂرزو ﻫﺮﮔﺰ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﭘﺎدﺷﺎ ﺑﺮ ﭘﺎرﺳﺎ‬ ‫ﭘﺎرﺳﺎ ﺷﻮ ﺗﺎ ﺑﺒﺎﺷﯽ ﭘﺎدﺷﺎ ﺑﺮ آرزو‬

‫ﮐﺰ ﻫﻮا ﭼﯿﺰي ﻧﺰاد و ﻫﻢ ﻧﺰاﯾﺪ ﺟﺰ ﻋﻨﺎ‬ ‫راﺳﺖ ﮔﻮي و راه ﺟﻮي و از ﻫﻮا ﭘﺮﻫﯿﺰ ﮐﻦ‬

‫در دﺑﺴﺘﺎن اﺳﺖ اﻣّﺖ ز اﺑﺘﺪا ﺗﺎ اﻧﺘﻬﺎ‬ ‫دﯾﻦ دﺑﺴﺘﺎن اﺳﺖ و اﻣّﺖ ﮐﻮدﮐﺎن ﻧﺰد رﺳﻮل‬

‫‪ 88‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻧﻘﺶ ﺗﺒﻌﯽ وﺟﻮد ﻧﺪارد؟‬

‫ز دوﺳﺘﺎن ﻧﺸﻨﯿﺪم ﮐﻪ آﺷﻨﺎﯾﯽ ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺑﻪ ﮐﺎم دﺷﻤﻦ و ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ رﻓﺖ ﭼﻨﺪﯾﻦ روز‬

‫ﮐﻪ آﮔﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻘﺪﯾﺮ ﺑﺮ ﺳﺮش ﭼﻪ ﻧﻮﺷﺖ‬ ‫ﻣﮑﻦ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻪ ﺳﯿﺎﻫﯽ ﻣﻼﻣﺖ ﻣﻦ ﻣﺴﺖ‬

‫او ﺧﻮد ﮔﺬر ﺑﻪ ﻣﺎ ﭼﻮ ﻧﺴﯿﻢ ﺳﺤﺮ ﻧﮑﺮد‬ ‫ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻢ ﮐﻪ ﻣﯿﺮﻣﺶ اﻧﺪر ﻗﺪم ﭼﻮ ﺷﻤﻊ‬

‫ز ﮔﻨﺞﺧﺎﻧﮥ دل ﻣﯽﮐﺸﻢ ﺑﻪ روزن ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺑﯿﺎ ﮐﻪ ﻟﻌﻞ و ﮔﻬﺮ در ﻧﺜﺎر ﻣﻘﺪم ﺗﻮ‬

‫‪ 89‬در ﮐﺪام ﺑﯿﺖ واژة »ﭼﮕﻮﻧﻪ« ﻧﻘﺶ دﺳﺘﻮري ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ دارد؟‬

‫ﭼﻪ ﮔﻮﯾﯽ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺮآﯾﺪ ﻧﮋاد‬ ‫ازﯾﻦ ﻣﺮغ ﭘﺮورده وان دﯾﻮزاد‬

‫ﮐﺮا زﯾﻦ ﺑﺰرﮔﺎن ﺳﺮآﯾﺪ زﻣﺎن‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻮد ﺑﺨﺸﺶ آﺳﻤﺎن‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﭼﻤﺪ در ﺻﻒ ﮐﺎرزار‬ ‫ﮐﻪ اﯾﺪون ﺳﺘﻮه آﻣﺪ از ﯾﮏ ﺳﻮار‬

‫اﮔﺮ ﭼﻨﺪ ﺑﺎﺷﺪ دﻟﺶ ﭘﺮ ﺳﺘﯿﺰ‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﻪ َد َرد ﺷﯿﺮ ﺑﯽﭼﻨﮓ ﺗﯿﺰ‬

‫‪ 90‬اﺑﯿﺎت زﯾﺮ از ﯾﮏ ﻏﺰل‪ ،‬اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻧﻘﺶ دﺳﺘﻮري واژة ﻗﺎﻓﯿﻪ در ﮐﺪام ﺑﯿﺖ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ؟‬
‫ﺑﺮزﺑﺎن ﻧﺘﻮاﻧﻢ آورد آن ﭼﻪ ﺑﺎ ﻣﻦ ﯾﺎر ﮐﺮد‬ ‫ﻣﯽرود ﭼﻮن ﺷﻤﻊ دود از آﺗﺶ دل ﺑﺮ ﺳﺮم‬

‫رﻓﺖ و ﻫﺠﺮاﻧﺶ ﻣﺮا از ﺧﻮاب ﺧﻮش ﺑﯿﺪار ﮐﺮد‬ ‫آﻣﺪ و از دﯾﺪن دﯾﺪار او رﻓﺘﻢ ز ﻫﻮش‬

‫ﺧﻮاﻫﻢ او را ﻋﺎﻗﺒﺖ از ﻋﻤﺮ ﺧﻮد ﺑﯿﺰار ﮐﺮد‬ ‫ﭼﻨﺪ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ رﻗﯿﺐ آن ﻋﻤﺮ را ﺳﺮو دراز‬

‫ﮔﻔﺖ ﻣﯽﺑﺎﯾﺪ ﭼﻨﯿﻦ دﯾﻮاﻧﻪ را ﻫﺸﯿﺎر ﮐﺮد‬ ‫ﮔﻔﺘﻤﺶ دﯾﻮاﻧﻪ ﺷﺪ ﻓﺨﺮي ز ﻋﺸﻘﺖ اي ﭘﺮي‬

‫‪ 91‬ﺗﻌﺪاد ﺻﻔﺖﻫﺎي ﭘﯿﺸﯿﻦ در ﮐﺪام ﺑﯿﺖ ﺑﯿﺶﺗﺮ اﺳﺖ؟‬

‫ﻫﻤﻪ ﻧﺎﻣﻮس و ﻧﺎم ﻣﻦ‪ ،‬ﻫﻤﯿﻦ ﺑﺲ‬ ‫ﭼﻪ ﻧﺎم اﺳﺖ اﯾﻦ؟ ﮐﻪ ﮐﺎم ﻣﻦ ﻫﻤﯿﻦ ﺑﺲ‬

‫اﯾﻦ ﺟﻬﺎن دارد ﻫﻤﯿﻦ و آن ﺟﻬﺎن دارد ﻫﻤﯿﻦ‬ ‫از ﻣﺘﺎع ﻫﺮ دو ﻋﺎﻟﻢ ﻧﯿﺴﺘﺶ ﺟﺰ ﻣﻬﺮ ﺗﻮ‬

‫اﯾﻦ ﻣﺮز ﻫﻤﺎن ﻣﺮز ﮐﻪ ﺧﺎرش ﻫﻤﻪ ﭘﯿﮑﺎن‬ ‫اﯾﻦ ﺑﻮم ﻫﻤﺎن ﺑﻮم ﮐﻪ ﺧﺸﺘﺶ ﻫﻤﻪ زوﺑﯿﻦ‬

‫ﻫﻤﯿﻦ روز و ﺷﺐ‪ ،‬ﺑﺎﻧﮓ ﻋﯿﺶ و ﻃﺮب‬ ‫ﻫﻤﯿﻦ ﮐﺎﻣﯿﺎﺑﯽ ﻫﺮ روز و ﺷﺐ‬

‫‪ 92‬در ﻫﻤﮥ اﺑﯿﺎت ﺑﻪﺟﺰ ﺑﯿﺖ ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ ..................‬واژهاي ﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ »ﻫﻢآوا« دارد‪.‬‬
‫ﮐﻪ زد ﺑﺮ ﭼﺮخ ﻓﯿﺮوزه‪ ،‬ﺻﻔﯿﺮ ﺗﺨﺖ ﻓﯿﺮوزي‬ ‫ز ﺟﺎم ﮔﻞ دﮔﺮ ﺑﻠﺒﻞ ﭼﻨﺎن ﻣﺴﺖ ﻣﯽ ﻟﻌﻞ اﺳﺖ‬

‫ﮐﻌﺒﻪ زو ﺗﻮﺷﻪده و ﺑﺘﮑﺪه ﺗﺎراجﮔﺮ اﺳﺖ‬ ‫ﺧﺎن اﻋﻈﻢ ﮐﻪ ﺑﻪ اﺣﺴﺎن و ﺷﺠﺎﻋﺖ اﻣﺮوز‬

‫ﺑﻪ ﻫﺮﺟﺎ ﮐﺎﺳﮥ ﺷﯿﺮي اﺳﺖ ﻣﯽﺑﺎﯾﺪ ﺷﮑﺮ ﮔﺸﺘﻦ‬ ‫ﺗﻔﺎوت در ﻣﯿﺎن ﺧﻮبروﯾﺎن ﻧﻘﺾ ﯾﮏرﻧﮕﯽ اﺳﺖ‬

‫در ﺗﻮ اﺛﺮ ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ ﺗﻮ ﻧﻪ دﻟﯽ ﮐﻪ آﻫﻨﯽ‬ ‫اي دل اﮔﺮ ﻓﺮاق او و آﺗﺶ اﺷﺘﯿﺎق او‬

‫‪ 93‬در ﮐﺪام ﺑﯿﺖ ﺻﻔﺖ ﭘﯿﺸﯿﻦ وﺟﻮد ﻧﺪارد؟‬

‫‪200‬ﺗﺴﺖ دﺳﺘﻮر‬

‫درﯾﻦ وﺣﺸﺖ ﺳﺮا ﮔﺮ ﻫﻢ زﺑﺎﻧﯽ ﻫﺴﺖ ﻋﺎﺷﻖ را‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻏﯿﺮ ﮐﻮه ﻏﻢ ﮐﻪ اﻓﺸﺮده اﺳﺖ ﭘﺎ در دل‬

‫ﺑﻪ ﺧﺎﻣﻮﺷﯽ ﻋﺠﺐ ﺗﯿﻎ زﺑﺎﻧﯽ ﻫﺴﺖ ﻋﺎﺷﻖ را‬ ‫زﺑﺎن ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺷﻤﻊ ﮐﺸﺘﻪ را ﺧﺎﻣﻮش ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‬

‫ﮐﻪ داﯾﻢ در ﻧﻈﺮ آب رواﻧﯽ ﻫﺴﺖ ﻋﺎﺷﻖ را‬ ‫از آن ﭘﺎك اﺳﺖ از ﮔﺮد ﻋﻼﯾﻖ داﻣﻦ ﭘﺎﮐﺶ‬

‫ﮐﻪ در ﻫﺮ دم ﺑﻬﺎري و ﺧﺰاﻧﯽ ﻫﺴﺖ ﻋﺎﺷﻖ را‬ ‫ز رﻧﮓ آﻣﯿﺰي ﻋﺸﻖ آن ﮐﻪ آﮔﺎه اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﯽ داﻧﺪ‬

‫‪13‬‬
 ‫دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن اﻣﺎم ﻫﺎدي)ع(‬

‫‪ 94‬در ﻫﻤﮥ اﺑﯿﺎت ﺑﻪ ﺟﺰ ﺑﯿﺖ ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ ..................‬ﺗﻌﺪاد واﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي ﭘﯿﺸﯿﻦ ﯾﮑﺴﺎن اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﺎك در ﯾﮏ آﺳﺘﯿﻦ ﺻﺪ ﺳﯿﻠﯽ اﺳﺘﺎد داﺷﺖ‬ ‫ﭘﺨﺘﻪ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺧﺎم را ﻧﺘﻮان ﺑﻪ آﺳﺎﻧﯽ ﻧﻤﻮد‬

‫ﯾﮏ رﻫﺖ ﺳﻮي ﻧﻌﯿﻢ اﺳﺖ و دﮔﺮ ﺳﻮي ﺑﻼﺳﺖ‬ ‫ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ راه ﮔﺰﯾﻦ ﮐﻪ دو ره ﭘﯿﺶ ﺗﻮ اﺳﺖ‬

‫در اﯾﻦ درﯾﺎي ﺑﯽ ﻧﺎﻣﯽ دو ﻧﺎم آور ﻧﻤﯽ داﻧﻢ‬ ‫ﭼﻮ ﺷﺪ ﻣﺤﺮم ز ﯾﮏ درﯾﺎ ﻫﻤﻪ ﻧﺎﻣﯽ ﮐﻪ داﻧﺴﺘﻢ‬

‫ﻫﻤﭽﻮن ﺑﻬﺸﺖ ﮔﻮﯾﯽ از آن ﺑﺎب ﺧﻮﺷﺘﺮ اﺳﺖ‬ ‫ﻫﺮ ﺑﺎب از اﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﻧﮕﺎرﯾﻦ ﮐﻪ ﺑﺮ ﮐﻨﯽ‬

‫‪ 95‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ »ﺷﺎﺧﺺ« وﺟﻮد دارد؟‬

‫ﭘﺎي ﺳﺮﻫﻨﮓ ﻧﮕﯿﺮم ﭘﺲ از اﯾﻦ‬ ‫دﺳﺖ ﺳﻠﻄﺎن ﺧﺮد ﺑﻮﺳﻪ زدم‬

‫ﺳﺮﻫﻨﮓ ﺧﺮاب و ﭘﺎﺳﺒﺎن ﻣﺴﺖ‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن و اﯾﺎز ﻫﺮ دو ﻫﻤﺪﺳﺖ‬

‫ﺑﻼﯾﯽ ﯾﺎ رب اي ﺳﺮﻫﻨﮓ ﺑﺎﺑﮏ‬ ‫ﺑﻪ ﯾﮑﺒﺎر اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺳﺮﻫﻨﮓ ﮔﺸﺘﯽ‬

‫ﺳﺮﻫﻨﮓ ﺑﻨﯽآدم و ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﯾﺰدان‬ ‫دﻫﻘﺎن و ﺧﺪاوﻧﺪة اﯾﻦ ﺑﺎغ رﺳﻮل اﺳﺖ‬

‫‪ 96‬در ﻫﻤﮥ اﺑﯿﺎت ﺑﻪ اﺳﺘﺜﻨﺎي ﺑﯿﺖ ‪ ..................‬ﺟﺎي ﻣﻀﺎف و ﻣﻀﺎف اﻟﯿﻪ ﻋﻮض ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ورﻧﻪ در ﻣﻠﮏ رﺿﺎ ﻧﻮﺷﯿﺮوان ﻋﺎدل اﺳﺖ‬ ‫ﮐﺸﻮر ﺗﺪﺑﯿﺮ را زﯾﺮ و زﺑﺮ ﺳﺎزد ﻗﻀﺎ‬

‫ﺧﻮاب ﻣﺎ را اﯾﻦ ﺻﺪاي آب ﺳﻨﮕﯿﻦ ﮐﺮده اﺳﺖ‬ ‫ﻏﻔﻠﺖ ﻣﺎ را ﺳﺒﺐ ﻋﻤﺮ ﺳﺒﮏ ﺟﻮﻻن ﺷﺪه اﺳﺖ‬

‫ﭘﺎي ﺧﻮاب آﻟﻮده را ﻣﻨﺰل ﮐﻨﺎر داﻣﻦ اﺳﺖ‬ ‫ﺟﺎن ﻏﺎﻓﻞ را ﺳﻔﺮ در ﭼﺎردﯾﻮار ﺗﻦ اﺳﺖ‬
‫ﺧﻮ ﺑﻪ ﻋﺰﻟﺖ ﮐﺮده از ﺳﯿﺮ و ﺗﻤﺎﺷﺎ ﻓﺎرغ اﺳﺖ‬ ‫ﻃﻔﻞ ﻃﺒﻌﺎن را دل از ﺑﻬﺮ ﺗﻤﺎﺷﺎ ﻣﯽ دود‬

‫‪ 97‬در ﮐﺪام ﺑﯿﺖ ﺟﻤﻠﮥ ﻣﺮﮐﺐ )ﻏﯿﺮﺳﺎده( دﯾﺪه ﻧﻤﯽﺷﻮد؟‬

‫ﮐﺎن ﭼﻬﺮة ﻣﺸﻌﺸﻊ ﺗﺎﺑﺎﻧﻢ آرزوﺳﺖ‬ ‫اي آﻓﺘﺎب ُﺣﺴﻦ‪ ،‬ﺑﺮون آ دﻣﯽ ز اﺑﺮ‬

‫ُﻣﻬﺮ اﺳﺖ ﺑﺮ دﻫﺎﻧﻢ و اﻓﻐﺎﻧﻢ آرزوﺳﺖ‬ ‫ﮔﻮﯾﺎﺗﺮم ز ﺑﻠﺒﻞ اﻣﺎ ز رﺷﮏ ﻋﺎم‬

‫ﮐﺰ دﯾﻮ و دد ﻣﻠﻮﻟﻢ و اﻧﺴﺎﻧﻢ آرزوﺳﺖ‬ ‫دي ﺷﯿﺦ ﺑﺎ ﭼﺮاغ ﻫﻤﯽﮔﺸﺖ ﮔِﺮد ﺷﻬﺮ‬

‫آوارﮔﯽ و ﮐﻮه و ﺑﯿﺎﺑﺎﻧﻢ آرزوﺳﺖ‬ ‫وﷲ ﮐﻪ ﺷﻬﺮ ﺑﯽﺗﻮ ﻣﺮا ﺣﺒﺲ ﻣﯽﺷﻮد‬

‫‪ 98‬در ﮐﺪام ﺑﯿﺖ‪ ،‬ﻧﻘﺶ ﺗﺒﻌﯽ وﺟﻮد ﻧﺪارد؟‬

‫ﺳﺮ اﮔﺮ ﮐﺸﺘﻪ ﺷﻮد ﺑﺮ ﺳﺮ ﮐﺎري ﺑﺎري‬ ‫دل اﮔﺮ ﺑﺎر ﮐﺸﺪ ﺑﺎر ﻧﮕﺎري ﺑﺎري‬

‫ﺗﻮ را رﺳﺪ ﮐﻪ ﭼﻮ دﻋﻮي ﮐﻨﯽ ﺑﯿﺎن داري‬ ‫ﺟﻤﺎل ﻋﺎرض ﺧﻮرﺷﯿﺪ و ﺣﺴﻦ ﻗﺎﻣﺖ ﺳﺮو‬

‫ﻧﻪ ﺑﺮج ﻣﻦ ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ﻋﺎﻟﻢ آﺷﯿﺎن داري‬ ‫ﺑﺪﯾﻦ روش ﮐﻪ ﺗﻮ ﻃﺎووس ﻣﯽ ﮐﻨﯽ رﻓﺘﺎر‬

‫ﮐﻪ ﺑﺎ ﭼﻨﯿﻦ ﺻﻨﻤﯽ دﺳﺖ در ﻣﯿﺎن داري‬ ‫ﺑﺪﯾﻦ ﺻﻔﺖ ﮐﻪ ﺗﻮﯾﯽ دل ﭼﻪ ﺟﺎي ﺧﺪﻣﺖ ﺗﻮﺳﺖ‬

‫‪ 99‬ﻧﻘﺶ دﺳﺘﻮري واژهﻫﺎي ﻣﺸﺨﺺﺷﺪه در ﺑﯿﺖ زﯾﺮ‪ ،‬ﺑﻪﺗﺮﺗﯿﺐ ﮐﺪام اﺳﺖ؟‬

‫ﮐﻪ ﭘﺮﯾﺸﺎﻧﯽ اﯾﻦ ﺳﻠﺴﻠﻪ را آﺧﺮ ﻧﯿﺴﺖ«‬ ‫»روز اول ﮐﻪ ﺳﺮ زﻟﻒ ﺗﻮ دﯾﺪم ﮔﻔﺘﻢ‬
‫ﻣﻔﻌﻮل‪ ،‬ﻧﻬﺎد‪ ،‬ﻣﻔﻌﻮل‪ ،‬ﻣﺴﻨﺪ‬ ‫ﻣﻔﻌﻮل‪ ،‬ﻧﻬﺎد‪ ،‬ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ‪ ،‬ﻣﺴﻨﺪ‬ ‫ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ‪ ،‬ﻣﺘ ّﻤﻢ‪ ،‬ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ‪ ،‬ﻧﻬﺎد‬ ‫ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ‪ ،‬ﻣﺘ ّﻤﻢ‪ ،‬ﻣﻔﻌﻮل‪ ،‬ﻧﻬﺎد‬

‫‪ 100‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ »ﺻﻔﺖ ﺑﯿﺎﻧﯽ« ﻧﻤﯽﯾﺎﺑﯿﺪ؟‬

‫ﺑﻪ ﮐﻪ ﺑﺴﻨﺠﯽ ﮐﻢ و ﺑﺴﯿﺎر را‬ ‫ﮐﻢ دﻫﺪت ﮔﯿﺘﯽ ﺑﺴﯿﺎردان‬

‫ﻗﻀﺎ ﮔﻮﯾﯽ ﻧﻤﯽداﻧﺴﺖ رﺳﻢ ﻣﯿﺰﺑﺎﻧﯽ را‬ ‫ﯾﮑﯽ زﯾﻦ ﺳﻔﺮه‪ ،‬ﻧﺎن ﺧﺸﮏ ﺑﺮد آن دﯾﮕﺮي ﺣﻠﻮا‬

‫ﺑﻪ ﺷﻮرﺳﺘﺎن ﺗﺒﻪ ﮐﺮدﯾﻢ رﻧﺞ ﺑﺎﻏﺒﺎﻧﯽ را‬ ‫ﻫﺰاران داﻧﻪ اﻓﺸﺎﻧﺪﯾﻢ و ﯾﮏ ﮔﻞ زان ﻣﯿﺎن ﻧﺸﮑﻔﺖ‬

‫ز ﺑﺎد ﻋﺠﺐ)= ﻏﺮور( ﮐﺸﺘﯿﻢ اﯾﻦ ﭼﺮاغ آﺳﻤﺎﻧﯽ را‬ ‫ﭼﺮاغ آﺳﻤﺎﻧﯽ ﺑﻮد ﻋﻘﻞ اﻧﺪر ﺳﺮ ﺧﺎﮐﯽ‬

‫‪ 101‬در اﺑﯿﺎت ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ واﺑﺴﺘﻪﻫﺎي ﭘﺴﯿﻦ »ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ و ﺻﻔﺖ ﺑﯿﺎﻧﯽ« ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ؟‬
‫‪200‬ﺗﺴﺖ دﺳﺘﻮر‬

‫ﮐﻪ درد ﺳﺮﮐﺸﯽ ﺟﺎﻧﺎ‪ ،‬ﮔﺮت ﻣﺴﺘﯽ ﺧﻤﺎر آرد‬ ‫ﭼﻮ ﻣﻬﻤﺎن ﺧﺮاﺑﺎﺗﯽ ﺑﻪ ﻋ ّﺰت ﺑﺎش ﺑﺎ رﻧﺪان‬

‫ﭼﻮ ﻧﺴﺮﯾﻦ ﺻﺪ ﮔﻞ آرد ﺑﺎر و ﭼﻮن ﺑﻠﺒﻞ ﻫﺰار آرد‬ ‫ﺑﻬﺎر ﻋﻤﺮ ﺧﻮاه اي دل وﮔﺮﻧﻪ اﯾﻦ ﭼﻤﻦ ﻫﺮ ﺳﺎل‬

‫ﺑﺴﯽ ﮔﺮدش ﮐﻨﺪ ﮔﺮدون ﺑﺴﯽ ﻟﯿﻞ و ﻧﻬﺎر آرد‬ ‫ﺷﺐ ﺻﺤﺒﺖ ﻏﻨﯿﻤﺖ دان ﮐﻪ ﺑﻌﺪ از روزﮔﺎر ﻣﺎ‬

‫ﻧﻬﺎل دﺷﻤﻨﯽ ﺑﺮﮐﻦ ﮐﻪ رﻧﺞ ﺑﯽﺷﻤﺎر آرد‬ ‫درﺧﺖ دوﺳﺘﯽ ﺑﻨﺸﺎن ﮐﻪ ﮐﺎم دل ﺑﻪ ﺑﺎر آرد‬

‫‪14‬‬
 ‫دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن اﻣﺎم ﻫﺎدي)ع(‬

‫‪ 102‬در ﺟﻤﻠﻪﻫﺎي ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﺣﺬف ﺷﻨﺎﺳﮥ ﻓﻌﻞ ﺑﻪ ﻗﺮﯾﻨﻪ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ؟‬
‫اﻟﻒ( ﮐﺒﻮﺗﺮان ﻓﺮﻣﺎن وي ﺑﮑﺮدﻧﺪ و دام ﺑﺮﮐﻨﺪﻧﺪ و ﺳﺮِ ﺧﻮﯾﺶ ﮔﺮﻓﺖ و ﺻﯿﺎد در ﭘﯽ اﯾﺸﺎن اﯾﺴﺘﺎد‪.‬‬
‫ب( ﭼﻮن ﮐﺴﯽ در ﻫﺠﺮ اﻓﺘﺎد‪ ،‬ﺣﺮﯾﻢ دل او ﻏﻢ را روا ﮔﺮدد و ﺑﺼﺮ و ﺑﺼﯿﺮت ﻧﻘﺼﺎن ﭘﺬﯾﺮد و راي و روﯾﺖ ﺑﯽﻣﻨﻔﻌﺖ ﻣﺎﻧﺪ‪.‬‬
‫ج( ﺷﯿﺮان ﻏﺮﯾﺪﻧﺪ و ﺑﻪ اﺗﻔﺎق‪ ،‬آﻫﻮ را از دام رﻫﺎﻧﯿﺪ‪.‬‬
‫د( اﮔﺮ ﻃﺎﯾﻔﮥ ﻋﺎﻗﻼن‪ ،‬آن را ﺑﺮ اﯾﻦ ﻣﻼﻃﻔﺖ ﺑﻪ ﭘﺎﯾﺎن رﺳﺎﻧﻨﺪ ﻓﻮاﯾﺪ آن ﻫﻤﮥ ﺟﻮاﻧﺐ را ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﮔﺮدد‪.‬‬
‫د‪ ،‬ب‬ ‫اﻟﻒ‪ ،‬ج‬ ‫ج‪ ،‬ب‬ ‫اﻟﻒ‪ ،‬د‬

‫‪ 103‬ﺗﻌﺪاد »ﻣﺴﻨﺪ« اﺑﯿﺎت زﯾﺮ در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ آﻣﺪه اﺳﺖ؟‬

‫دوﻟﺖ ﻋﺸﻖ آﻣﺪ و ﻣﻦ دوﻟﺖ ﭘﺎﯾﻨﺪه ﺷﺪم‬ ‫»ﻣﺮده ﺑُﺪم زﻧﺪه ﺷﺪم‪ ،‬ﮔﺮﯾﻪ ﺑُﺪم ﺧﻨﺪه ﺷﺪم‬

‫زﻫﺮة ﺷﯿﺮ اﺳﺖ ﻣﺮا‪ ،‬زُﻫﺮة ﺗﺎﺑﻨﺪه ﺷﺪم‬ ‫دﯾﺪة ﺷﯿﺮ اﺳﺖ ﻣﺮا‪ ،‬ﺟﺎن دﻟﯿﺮ اﺳﺖ ﻣﺮا‬
‫ﻧﻪ‬ ‫ﻫﺸﺖ‬ ‫ﻫﻔﺖ‬ ‫ﺷﺶ‬

‫‪ 104‬ﻣﻌﻨﺎي »ﺷﺪ« در ﮐﺪامﯾﮏ از اﺑﯿﺎت زﯾﺮ ﺑﺎ ﺑﻘﯿﻪ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ؟‬

‫ﺣﻠﻘﮥ اوراد ﻣﺎ ﻣﺠﻠﺲ اﻓﺴﺎﻧﻪ ﺷﺪ‬ ‫ﻧﺮﮔﺲ ﺳﺎﻗﯽ ﺑﺨﻮاﻧﺪ آﯾﺖ اﻓﺴﻮﻧﮕﺮي‬

‫دل ﺑﺮ دﻟﺪار رﻓﺖ ﺟﺎن ﺑﺮ ﺟﺎﻧﺎﻧﻪ ﺷﺪ‬ ‫ﻣﻨﺰل ﺣﺎﻓﻆ ﮐﻨﻮن ﺑﺎرﮔﻪ ﭘﺎدﺷﺎﺳﺖ‬

‫از ﺳﺮ ﭘﯿﻤﺎن ﺑﺮﻓﺖ ﺑﺎ ﺳﺮ ﭘﯿﻤﺎﻧﻪ ﺷﺪ‬ ‫زاﻫﺪ ﺧﻠﻮتﻧﺸﯿﻦ دوش ﺑﻪ ﻣﯿﺨﺎﻧﻪ ﺷﺪ‬

‫ﮐﺎن ﺳﻮﺧﺘﻪ را ﺟﺎن ﺷﺪ و آواز ﻧﯿﺎﻣﺪ‬ ‫اي ﻣﺮغ ﺳﺤﺮ ﻋﺸﻖ ز ﭘﺮواﻧﻪ ﺑﯿﺎﻣﻮز‬

‫‪ 105‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﯿﺖ زﯾﺮ ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ؟‬

‫ﭘﺮوﯾﻦ‪ ،‬ﮐﺴﯽ ﺳﭙﺮد ﮐﻪ ﺑﺎر ﮔﺮان ﻧﺪاﺷﺖ«‬ ‫»آﺳﻮدهﺧﺎﻃﺮ اﯾﻦ ره ﺑﯽاﻋﺘﺒﺎر را‬
‫ﯾﮏ واژة ﻣﺮﮐﺐ در ﻧﻘﺶ ﻗﯿﺪ ﺑﻪﮐﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺟﻤﻠﮥ واﺑﺴﺘﻪ‪ ،‬از اﺟﺰاي )ﻧﻬﺎد ‪ +‬ﻣﻔﻌﻮل ‪ +‬ﻓﻌﻞ( ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫دو ﮔﺮوه ﻣﻔﻌﻮﻟﯽ در ﺑﯿﺖ ﺑﻪﮐﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﺮ دو ﺑﺎ واﺑﺴﺘﻪ ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫در ﺑﯿﺖ ﺣﺬف ﻓﻌﻞ ﺑﻪ ﻗﺮﯾﻨﮥ ﻣﻌﻨﻮي دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 106‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻓﻌﻞ ﻣﺠﻬﻮل وﺟﻮد ﻧﺪارد؟‬

‫آن ﻧﺒﺸﺘﻪ ﺧﻮاﻧﺪه آﯾﺪ در ﻧﻈﺮ‬ ‫ﭼﻮن ﻧﻮﯾﺴﯽ ﮐﺎﻏﺬ اﺳﭙﯿﺪ ﺑﺮ‬

‫ﻫﺮ ﺑﻨﺪ ﮔﺸﺎده ﺷﺪ ﺑﻪ ﺟﺰ ﺑﻨﺪ اﺟﻞ‬ ‫ﺑﮕﺸﺎدم ﺑﻨﺪﻫﺎي ﻣﺸﮑﻞ ﺑﻪ ﺣﯿﻞ‬

‫ﮐﻪ ﺗﺎﺑﯿﺪ ازو ﻓﺮه اﯾﺰدي‬ ‫ﭼﻨﺎن ﺷﺎه ﭘﺎﻟﻮده ﮔﺸﺖ از ﺑﺪي‬

‫ﺑﻬﺸﺘﯽ ﺑﻮد ﺷﺴﺘﻪ ﭘﺎك از ﮔﻨﺎه‬ ‫ﮐﺴﯽ ﮐﻮ ﺷﻮد ﮐﺸﺘﻪ زﯾﻦ رزﻣﮕﺎه‬

‫‪ 107‬در ﮐﺪام ﺑﯿﺖ »ﻓﻌﻞ ﻣﺠﻬﻮل« ﺑﻪﮐﺎر ﻧﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ؟‬

‫در ﺧﺎﻧﻪ داﺷﺖ ﻫﺮ ﮐﻪ ﮐﺘﺎب و رﺳﺎﻟﻪاي‬ ‫ﺗﺎ ﮔﻞ ﺷﮑﻔﺘﻪ ﺷﺪ ﮔﺮو ﻣﯽﻓﺮوش ﮐﺮد‬

‫ﻣﮕﯿﺮ از ﻣﻦ اﮔﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺰرگ آن‬ ‫ﺑﺰرﮔﺎ ﮔﺮ ﺧﻄﺎﯾﯽ ﮐﺮده آﻣﺪ‬

‫ﻗﯿﻞ و ﻗﺎل از ﮐﺠﺎ ﺷﻨﯿﺪه ﺷﻮد؟‬ ‫ﻣﺮد را ﺟﻤﻠﻪ دل ﭼﻮ دﯾﺪه ﺷﻮد‬

‫وز ﺑﻬﺎرش ﮔﻠﯽ رﺑﻮده ﻧﺸﺪ‬ ‫ﺳﺒﺰة اﯾﻦ ﭼﻤﻦ دروده ﻧﺸﺪ‬

‫‪ 108‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﺟﻤﻠﮥ واﺑﺴﺘﻪ در ﻣﺼﺮاع اول ذﮐﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ؟‬
‫ﺑﺮﮔﺮد ﭘﯿﺎﻟﻪ آﯾﺘﯽ ﻫﺴﺖ ﻣﻘﯿﻢ ‪ /‬ﮐﺎﻧﺪر ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﻣﺪام ﺧﻮاﻧﻨﺪ آن را‬ ‫ﭼﻮن ﻻﻟﻪ ﺑﻪ ﻧﻮروز ﻗﺪح ﮔﯿﺮ ﺑﻪ دﺳﺖ ‪ /‬ﺑﺎ ﻻﻟﻪ رﺧﯽ اﮔﺮ ﺗﻮ را ﻓﺮﺻﺖ ﻫﺴﺖ‬

‫ﮔﺮدون ز زﻣﯿﻦ ﻫﯿﭻ ﮔﻠﯽ ﺑﺮﻧﺎرد ‪ /‬ﮐﺶ ﻧﮑﺸﻨﺪ و ﻫﻢ ﺑﻪ زﻣﯿﻦ ﻧﺴﭙﺎرد‬ ‫اي ﺧﺎك اﮔﺮ ﺳﯿﻨﮥ ﺗﻮ ﺑﺸﮑﺎﻓﻨﺪ ‪ /‬ﺑﺲ ﮔﻮﻫﺮ ﻗﯿﻤﺘﯽ ﮐﻪ در ﺳﯿﻨﮥ ﺗﻮﺳﺖ‬

‫‪ 109‬ﺗﻌﺪاد ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت اﺿﺎﻓﯽ در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﺑﻪ درﺳﺘﯽ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ؟‬

‫‪200‬ﺗﺴﺖ دﺳﺘﻮر‬

‫ﮐﻪ ﻫﻢ آواز ﺷﻤﺎ در ﻗﻔﺴﯽ اﻓﺘﺎده ﺳﺖ )ﺳﻪ ﺗﺮﮐﯿﺐ اﺿﺎﻓﯽ(‬ ‫ﺧﺒﺮ ﻣﺎ ﺑﺮﺳﺎﻧﯿﺪ ﺑﻪ ﻣﺮﻏﺎن ﭼﻤﻦ‬

‫ﺑﺎ ﮐﺴﯽ ﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ در ﺑﻨﺪي ﮔﺮﻓﺘﺎر آﻣﺪه ﺳﺖ )دو ﺗﺮﮐﯿﺐ اﺿﺎﻓﯽ(‬ ‫آن ﭼﻪ ﺑﺮ ﻣﻦ ﻣﯽ رود در ﺑﻨﺪت اي آرام ﺟﺎن‬

‫زان ﻫﻤﯽ ﻧﺎﻟﺪ ﮐﻪ ﺑﺮ وي زﺧﻢ ﺑﺴﯿﺎر آﻣﺪه ﺳﺖ )دو ﺗﺮﮐﯿﺐ اﺿﺎﻓﯽ(‬ ‫ﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﯽ ﻧﺎﻟﺪ ﻫﻤﯽ در ﻣﺠﻠﺲ آزادﮔﺎن‬

‫ﻣﺎ ﻧﯿﺰ در رﻗﺺ آورﯾﻢ آن ﺳﺮو ﺳﯿﻢ اﻧﺪام را )ﯾﮏ ﺗﺮﮐﯿﺐ اﺿﺎﻓﯽ(‬ ‫ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺳﺮو ﺑﻮﺳﺘﺎن ﺑﺎ ﭘﺎي ﭼﻮﺑﯿﻦ ﻣﯽ ﭼﻤﺪ‬

‫‪15‬‬
 ‫دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن اﻣﺎم ﻫﺎدي)ع(‬
‫ﻣﺘﻤﻢ‪ ،‬ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ‪ ،‬ﻗﯿﺪ‪ ،‬ﻣﺴﻨﺪ‬
‫‪ 115‬وﯾﮋﮔﯽ دﺳﺘﻮر ﺳﻨﺘﯽ ﯾﺎ ﻗﺪﯾﻤﯽ ﻣﻮﺟﻮد در ﻋﺒﺎرت زﯾﺮ در ﻫﻤﮥ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﺑﻪﺟﺰ ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ ..................‬دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺷﮑﯽ در دل زاﻫﺪ اﻓﺘﺎد و ﺧﻮد را در آن ﻣﺘﻬﻢ ﮔﺮداﻧﯿﺪ و ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ را ﺑﮕﺬاﺷﺖ و ﺑﺮﻓﺖ و آن ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺑﮕﺮﻓﺘﻨﺪ و ﺑﺒﺮد‪.‬‬
‫‪ 116‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ وﺿﻌﯿﺖ واژه ﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ دﭼﺎر »ﺗﺤﻮل ﻣﻌﻨﺎﯾﯽ‪ ،‬ﺣﺬف ﺷﺪن‪ ،‬ﺣﻔﻆ ﻣﻌﻨﺎي ﻗﺪﯾﻢ و ﭘﺬﯾﺮش ﻣﻌﻨﺎي ﺟﺪﯾﺪ‪ ،‬اداﻣﮥ ﺣﯿﺎت ﺑﺎ ﻣﻌﻨﺎي‬
‫ﺳﻮﮔﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮﮔﺴﺘﻮان‪ ،‬زﯾﻦ‪ ،‬ﺷﻮخ‬
‫‪ 110‬ﻧﻘﺶ واژة »دﯾﺮوز« در اﺑﯿﺎت زﯾﺮ ﺑﻪﺗﺮﺗﯿﺐ در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ درﺳﺖ اﺳﺖ؟‬
‫ﮐﺎﻣﺮوز ﺟﻬﺎن‪ ،‬ﺟﻬﺎن ﺳﻌﯽ و ﻋﻤﻞ اﺳﺖ‬ ‫اﻟﻒ( اﻣﺮوز ﭼﻮ دﯾﺮوز ﻣﮑﻦ ﺗﮑﯿﻪ ﺑﻪ ﺣﺮف‬
‫از ﻧﻮازشﻫﺎي دﯾﺮوز ﺗﻮ اﻣﺸﺐ ﺗﺮ دﻣﺎغ‬ ‫ب( ﮔﻞ ز ﺧﻨﺪﯾﺪن دﻫﻦ ﻧﻨﻬﺎد ﺑﺮ ﻫﻢ ﭘﺲ ﮐﻪ ﺑﻮد‬
‫آن ﺷﻌﻠﻪ ﮐﻪ دﯾﺮوز ﮔﻞ داﻣﻦ ﺧﺲ ﺑﻮد‬ ‫ج( اﻣﺮوز ﻧﺪاﻧﻢ ز ﭼﻪ دود دل ﻣﺎ ﺷﺪ‬
‫اي ﻋﺠﺐ‪ ،‬اﻣﺮوزﻫﺎ دﯾﺮوز ﺷﺪ‬ ‫د( دي ﺷﮕﻔﺖ از ﮔﻠﺒﻦ و اﻣﺮوز ﺷﺪ‬
‫ﻗﯿﺪ‪ ،‬ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ‪ ،‬ﻗﯿﺪ‪ ،‬ﻧﻬﺎد‬ ‫ﻣﺘﻤﻢ‪ ،‬ﻗﯿﺪ‪ ،‬ﻧﻬﺎد‪ ،‬ﻧﻬﺎد‬ ‫ﻗﯿﺪ‪ ،‬ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ‪ ،‬ﻧﻬﺎد‪ ،‬ﻣﺴﻨﺪ‬
‫‪ 111‬ﺗﻌﺪاد ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻫﺎي اﺿﺎﻓﯽ ﻫﻤﮥ اﺑﯿﺎت ﺑﻪ ﺟﺰ ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ ..................‬ﯾﮑﺴﺎن اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻋﺎرف ﺑﻪ ﺟﺴﺖ و ﺟﻮي ﻣﯽ ﻻﻟﻪ ﮔﻮن رود‬ ‫ﻃﻔﻼن ره‪ ،‬ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻪ اﻣﯿﺪ ﺟﻮي ﺷﯿﺮ‬
‫ﺻﺪ ﻓﺘﺢ روي داد‪ ،‬ﭼﻮ ﺑﯽ ﮔﻔﺖ و ﮔﻮ ﺷﺪم‬ ‫ﻣﻔﺘﺎح ﻗﻔﻞ ﮐﻌﺒﮥ دل‪ ،‬ﻣﻬﺮ ﺧﺎﻣﺸﯽ اﺳﺖ‬
‫ﮐﺂب اﯾﻦ ﭼﺸﻤﻪ ﺑﺮاي ﺗﻮ روان ﺳﺎﺧﺘﻪ اﻧﺪ‬ ‫ﺑﺮ ﻟﺐ ﭼﺸﻤﮥ ﭼﺸﻤﻢ ﺑﻪ ﺗﻔ ّﺮج ﺑﻨﺸﯿﻦ‬
‫ﭘﯿﭻ و ﺗﺎب ﻧﺎاﻣﯿﺪي در ﺳﺮاب ﻋﺸﻖ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻣﯽ ﮐﻨﺪ رﯾﮓ رواﻧﺶ ﮐﺎر آب زﻧﺪﮔﯽ‬
‫‪ 112‬ﻧﻘﺶ ﺿﻤﯿﺮﻫﺎي ﻣﺸﺨﺺﺷﺪه در ﻫﻤﮥ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﯾﮑﺴﺎن اﺳﺖ؛ ﺑﻪﺟﺰ ‪. ..................‬‬
‫ﮐﺎر ﻣﺎ ﺑﺎ رخ ﺳﺎﻗﯽ و ﻟﺐ ﺟﺎم اﻓﺘﺎد‬ ‫آن ﺷﺪ اي ﺧﻮاﺟﻪ ﮐﻪ در ﺻﻮﻣﻌﻪ ﺑﺎزم ﺑﯿﻨﯽ‬
‫ﮐﻪ اﮔﺮ دم زﻧﻢ از ﭼﺮخ ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﮐﯿﻨﻢ‬ ‫ﺑﻨﺪة آﺻﻒ ﻋﻬﺪم دلم از راه ﻣﺒﺮ‬
‫ﮔﺮم ﺑﻪ ﺑﺎده ﺑﺸﻮﯾﯿﺪ ﺣﻖ ﺑﻪ دﺳﺖ ﺷﻤﺎﺳﺖ‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ ﮐﻪ ﺻﻮﻣﻌﻪ آﻟﻮده ﺷﺪ ز ﺧﻮن دﻟﻢ‬
‫ﺷﮑﺮاﻧﻪ ﺟﺎن ﺑﺒﺎزم ﮔﺮ آورﻧﺪ ﺑﺎزش‬ ‫آن ﯾﺎر ﻧﺎزﻧﯿﻨﻢ زارم ﮔﺬاﺷﺖ ﺑﺎزم‬
‫‪ 113‬ﺗﻌﺪاد ﺗﺮﮐﯿﺐ وﺻﻔﯽ در ﮐﺪام ﺑﯿﺖ ﺑﯿﺶ ﺗﺮ اﺳﺖ؟‬
‫ﮐﻪ ز ﻫﺮ ﺣﻠﻘﮥ او ﻋﺎﻟﻢ دﯾﮕﺮ ﭘﯿﺪاﺳﺖ‬ ‫ﭼﺸﻢ ﺑﺪ دور از آن ﺳﻠﺴﻠﮥ زﻟﻒ دراز‬
‫ﺧﻂ ﻧﺎرﺳﺘﻪ از آن ﭼﻬﺮة اﻧﻮر ﭘﯿﺪاﺳﺖ‬ ‫ﮔﺮ ﭼﻪ ز آﯾﯿﻨﮥ روﺷﻦ ﻧﻨﻤﺎﯾﺪ ﺟﻮﻫﺮ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ داغ از ﺟﮕﺮ ﻻﻟﮥ اﺣﻤﺮ ﭘﯿﺪاﺳﺖ‬ ‫آه ﮔﺮﻣﯽ ﮐﻪ ﮔﺮه در دل ﭘﺮ ﺧﻮن ﻣﻦ اﺳﺖ‬
‫ﻋﺎﻟﻢ آﺷﻮﺑﯽ از آن زﻟﻒ ﻣﻌﻨﺒﺮ ﭘﯿﺪاﺳﺖ‬ ‫ﭘﺮدة ﻣﻌﻨﯽ روﺷﻦ ﻧﺸﻮد ﺻﺎﺋﺐ ﻟﻔﻆ‬
‫‪ 114‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ »ﻧﻘﺶ ﺗﺒﻌﯽ« وﺟﻮد ﻧﺪارد؟‬
‫او ﺧﻮد ﮔﺬر ﺑﻪ ﻣﺎ ﭼﻮ ﻧﺴﯿﻢ ﺳﺤﺮ ﻧﮑﺮد‬ ‫ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻢ ﮐﻪ ﻣﯿﺮﻣﺶ اﻧﺪر ﻗﺪم ﭼﻮ ﺷﻤﻊ‬
‫در ﮐﺸﻮر ﻣﺎ روﻧﻖ ﺑﺎزار ﮐﺴﺎدي اﺳﺖ‬ ‫ﻣﺎ ﻫﯿﭻ ﻣﺘﺎﻋﺎن‪ ،‬ﺧﺠﻞ از ﻗﺪر رواﺟﯿﻢ‬
‫ﺑﺮ ﻫﯿﭻ ﻣﯿﺎن اﯾﻦ دو ﻫﯿﭻ آﺧﺮ ﭼﻨﺪ؟‬ ‫ﺗﻮ ﻫﯿﭻ ﺑﺪي و ﻫﯿﭻ ﺧﻮاﻫﯽ ﮔﺸﺘﻦ‬
‫در ﺗﻮ ﮐﺎﻓﺮدل ﻧﮕﯿﺮد اي ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻧﻔﯿﺮ‬ ‫آه دردآﻟﻮد ﺳﻌﺪي ﮔﺮ ز ﮔﺮدون ﺑﮕﺬرد‬
‫»ﮐﺒﻮﺗﺮان ﻓﺮﻣﺎن وي ﺑﮑﺮدﻧﺪ و دام ﺑﺮﮐﻨﺪﻧﺪ و ﺳﺮ ﺧﻮﯾﺶ ﮔﺮﻓﺖ‪«.‬‬
‫ﺑﻄﺎن ﭼﻮن آن ﺑﺪﯾﺪﻧﺪ ﺑﻪ ﻧﺰدﯾﮏ ﻻكﭘﺸﺖ رﻓﺘﻨﺪ و ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﻪ وداع آﻣﺪهاﯾﻢ‪.‬‬
‫ﮔﺎو ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺷﯿﺮ را آزﻣﻮدم و اﻧﺪازة زور و ﻗ ّﻮت او ﻣﻌﻠﻮم ﮐﺮد و راي و ﻣﮑﯿﺪت او ﺑﺪاﻧﺴﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺎ ﺗﻮ را ﺷﻨﺎﺧﺘﻪاﯾﻢ و ﺑﻪ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺑﺪاﻧﺴﺘﻪاﯾﻢ ﮐﻪ در ﺟﻔﺎ ﺻﺒﻮر ﺑﺎﺷﯽ و در ﻧﻌﻤﺖ ﺷﺎﮐﺮ‪.‬‬
‫‪200‬ﺗﺴﺖ دﺳﺘﻮر‬
‫ﻗﺪﯾﻢ« ﺷﺪه اﻧﺪ؟‬
‫ﮐﺜﯿﻒ‪ ،‬ﺧﻨﺪه‪ ،‬ﺳﭙﺮ‪ ،‬ﯾﺨﭽﺎل‬ ‫ﺷﻮخ‪ ،‬ﻓﺘﺮاك‪ ،‬رﮐﺎب‪ ،‬زﯾﺒﺎﯾﯽ‬ ‫ﺗﻤﺎﺷﺎ‪ ،‬ﺳﻮﻓﺎر‪ ،‬دﺳﺘﻮر‪ ،‬ﭼﺸﻢ‬
‫‪16‬‬
 ‫دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن اﻣﺎم ﻫﺎدي)ع(‬

‫‪ 117‬در ﻫﻤﮥ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺻﻔﺖ ﻣﻔﻌﻮﻟﯽ و ﻧﺴﺒﯽ وﺟﻮد دارد ﺑﻪﺟﺰ ‪..................‬‬
‫ﺗﺎ ﻣﮕﺮ زﻧﺪه ﺷﻮم زان ﻧﻔﺲ روﺣﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﺎ ﻣﻦ ﮐﺸﺘﮥ ﻫﺠﺮان ﻧﻔﺴﯽ ﺧﻮش ﺑﻨﺸﯿﻦ‬

‫ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﭘﺮﺗﻮ ﻓﺎﻧﻮس را ﭘﯿﺮاﻫﻦ ﭘﺎﮐﯽ‬ ‫ﻓﺮوغ ﺷﻤﻊ ﺟﺎن ﺷﺪ در ﺗﻦ آﻟﻮده ﻇﻠﻤﺎﻧﯽ‬

‫زﯾﺮا ﮐﻪ زر ﻣﺮده آن ﺳﻮي ﻧﺎروان اﺳﺖ‬ ‫اﯾﻦ ﯾﺎر زر ﻧﮕﯿﺮد ﺟﺎﻧﯽ ﺑﯿﺎر ز ّرﯾﻦ‬

‫ﯾﻮﺳﻒ ﻧﻔﺮوﺧﺘﻪ؟‬
‫ِ‬ ‫ﮐﯽ ﺑﻪ ﻋﺰﯾﺰي رﺳﺪ‪،‬‬ ‫وﻃﻦ ﺧﻮد ﮔﻮﻫﺮ‪ ،‬آﺑﻠﻪاي ﺑﯿﺶ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ِ‬ ‫در‬

‫‪ 118‬ﺑﺮﺧﯽ از ﻧﻘﺶﻫﺎي دﺳﺘﻮري درج ﺷﺪه در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ‪ ،‬ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ؟‬

‫اﻫﻞ ﮐﺎم و ﻧﺎز را در ﮐﻮي رﻧﺪي راه ﻧﯿﺴﺖ ‪ /‬رﻫﺮوي ﺑﺎﯾﺪ‪ ،‬ﺟﻬﺎن ﺳﻮزي‪ ،‬ﻧﻪ ﺧﺎﻣﯽ‪ ،‬ﺑﯽ ﻏﻤﯽ )ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ ‪ -‬ﻧﻬﺎد(‬

‫آﺧﺮاﻻﻣﺮ ﮔِﻞ ﮐﻮزهﮔﺮان ﺧﻮاﻫﯽ ﺷﺪ ‪ /‬ﺣﺎﻟﯿﺎ ﻓﮑﺮ ﺳﺒﻮ ﮐﻦ ﮐﻪ ُﭘﺮ از ﺑﺎده ﮐﻨﯽ )ﻣﺴﻨﺪ ‪ -‬ﻗﯿﺪ(‬

‫اي درد ﺗﻮام درﻣﺎن در ﺑﺴﺘﺮ ﻧﺎﮐﺎﻣﯽ ‪ /‬وي ﯾﺎد ﺗﻮام ﻣﻮﻧﺲ در ﮔﻮﺷﮥ ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ )ﻣﻨﺎدا ‪ -‬ﻣﺴﻨﺪ(‬

‫زﻣﺎن دل ﺑﻪ ﮐﺴﯽ دادهام ﻣﻦ دروﯾﺶ ‪ /‬ﮐﻪ ﻧﯿﺴﺘﺶ ﺑﻪ ﮐﺲ از ﺗﺎج و ﺗﺨﺖ ﭘﺮواﯾﯽ )ﺻﻔﺖ ‪ -‬ﻧﻬﺎد(‬

‫‪ 119‬در ﻋﺒﺎرت زﯾﺮ ﺑﻪﺗﺮﺗﯿﺐ ﭼﻨﺪ ﺗﺮﮐﯿﺐ وﺻﻔﯽ و ﭼﻨﺪ ﺗﺮﮐﯿﺐ اﺿﺎﻓﯽ ﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽﺷﻮد؟‬
‫»اﻧﺪك اﻧﺪك ﺟﻠﻮهﻫﺎﯾﯽ از ﺗﻘﺪﯾﺮ درﺧﺸﺎن اﯾﻦ ﻧﻬﻀﺖ ﺑﻪ ﻣﻠّﺖ ﻣﺎ ﻟﺒﺨﻨﺪ زد‪ .‬ﺣﻠﻮل اﯾﻦ ﺻﺒﺢ روﺷﻦ را ﺑﺰرگ ﻣﯽدارﯾﻢ و ﯾﺎد اﯾﺜﺎرﮔﺮان ﺳﻬﯿﻢ در اﯾﻦ ﺣﻤﺎﺳﮥ‬
‫ﺳﺘﺮگ را ‪ -‬ﺗﺎ ﻫﻤﯿﺸﻪ ‪ -‬در ﺧﺎﻃﺮة ﺧﻮﯾﺶ ﺑﻪ ﺗﺎﺑﻨﺎﮐﯽ ﭘﺎس ﺧﻮاﻫﯿﻢ داﺷﺖ‪«.‬‬
‫ﺷﺶ ‪ -‬ﭼﻬﺎر‬ ‫ﻫﻔﺖ ‪ -‬ﭘﻨﺞ‬ ‫ﻫﻔﺖ ‪ -‬ﭼﻬﺎر‬ ‫ﺷﺶ ‪ -‬ﭘﻨﺞ‬

‫‪ 120‬در اﺑﯿﺎت ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻧﻘﺶ دﺳﺘﻮري واژهﻫﺎي ﻣﺸﺨﺺﺷﺪه درﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ؟‬
‫ﮐﻪ ﺗﻦ ﺿﻌﯿﻒ ﻧﻬﺎد اﺳﺖ و ﻋﻤﺮ ﺑﯽﺑﻨﯿﺎد )ﻗﯿﺪ(‬ ‫اﻟﻒ( ﻏﻨﯿﻤﺖ اﺳﺖ‪ ،‬ﻏﻨﯿﻤﺖ ﺷﻤﺎر ﻓﺮﺻﺖ ﻋﯿﺶ‬
‫)ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ(‬
‫ٌ‬ ‫ﻣﯽﺷﻤﺎرد ﺳﺒﺰة آب روان‪ ،‬ﺷﻤﺸﯿﺮ را‬ ‫ب( ﻫﺮ ﮐﻪ را از ﭼﺎر دﯾﻮار ﻋﻨﺎﺻﺮ دل ﮔﺮﻓﺖ‬
‫ورﻧﻪ ﺟﺰ ﺑﯽﻫﻨﺮي ﻫﯿﭻ ﻫﻨﺮ ﻧﯿﺴﺖ ﻣﺮا )ﻣﺴﻨﺪ(‬ ‫ج( از ﻗﺒﻮل ﻧﻈﺮ ﻋﺸﻖ ﺷﻮد ﻋﯿﺐ ﻫﻨﺮ‬
‫ﻫﺮ ﺗﭙﯿﺪن ﻗﺎﺻﺪي ﺑﺎﺷﺪ دل آﮔﺎه را )ﻣﻔﻌﻮل(‬ ‫د( ﻏﺎﻓﻼن را ﮔﻮش ﺑﺮ آواز ﻃﺒﻞ رﺣﻠﺖ اﺳﺖ‬
‫ج‪ ،‬اﻟﻒ‬ ‫د‪ ،‬ب‬ ‫ب‪ ،‬ج‬ ‫اﻟﻒ‪ ،‬د‬

‫ﻧﻘﺶ ﺗﺒﻌﯽ »ﺑﺪل« وﺟﻮد دارد؛ ﺑﻪﺟﺰ‪:‬‬

‫‪ 121‬در ﻫﻤﮥ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ِ‬
‫ﺟﺰ ﺳﻮي ﺣﻖ دل ﻣﺎ ﺟﺎﻧﺐ دﯾﮕﺮ ﻧﮑﺸﺪ‬ ‫ﻣﺎ ﻓﻘﯿﺮان ﺗﻬﯽدﺳﺖ ز ﺧﻮد ﺑﯽﺧﺒﺮﯾﻢ‬

‫ﭼﻮن ﺷﺎخ ﺧﺮاﺑﺎت ﺑﻮد ﻣﺎه ﺧﺮاﺑﺎت‬ ‫ﻣﻦ ﺧﻮد ﭼﻪ ﺧﻄﺮ دارم ﺗﺎ ﺑﻨﺪه ﻧﺒﺎﺷﻢ‬

‫ﭘﯿﺶ او ﺧﻮد را ﻫﻮﯾﺪا ﭼﻮن ﮐﻨﯽ‬ ‫ﭼﻮن ﺗﻮ ﺳﺎﯾﻪ ﺑﺎﺷﯽ و او آﻓﺘﺎب‬

‫ﻣﺪار از ﻓﻠﮏ ﭼﺸﻢ ﻧﯿﮏاﺧﺘﺮي را‬ ‫ﭼﻮ ﺗﻮ ﺧﻮد ﮐﻨﯽ اﺧﺘﺮ ﺧﻮﯾﺶ را ﺑﺪ‬

‫‪ 122‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻓﻌﻞ »ﻣﺎﺿﯽ ﻧﻘﻠﯽ« وﺟﻮد دارد؟‬

‫ﻣﺠﺴﻢ ﮔﻮدال ﻗﺘﻠﮕﺎه‬
‫ّ‬ ‫اي روﺿﮥ‬ ‫ﯾﮏ ﮐﺮﺑﻼ ﺷﮑﻮه ﺑﻪ ﭼﺸﻤﺖ ﻧﻬﻔﺘﻪ اﺳﺖ‬

‫ﮔﻔﺖ‪» :‬ﭘﻮﺳﯿﺪه اﺳﺖ ﺟﺰ ﻧﻘﺸﯽ ز ﭘﻮد و ﺗﺎر ﻧﯿﺴﺖ«‬ ‫ﮔﻔﺖ‪» :‬از ﺑﻬﺮ ﻏﺮاﻣﺖ ﺟﺎﻣﻪ ات ﺑﯿﺮون ﮐﻨﻢ«‬

‫از داغ ﻋﺸﻖ‪ ،‬رﻧﮓ ﺳﻮﯾﺪا ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‬ ‫اﯾﻦ ﺷﮑﺮ ﭼﻮن ﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﻫﺮ ذره ﺧﺎك ﻣﺎ‬

‫ﮐﻪ آﺗﺶ‪ ،‬آب ﺣﯿﺎت اﺳﺖ ﺟﺎنِ ﺳﻮﺧﺘﻪ را‬ ‫ﺑﻪ ﺣﺮف ﻋﺸﻖ دلِ داﻏﺪار ﻣﻦ زﻧﺪه اﺳﺖ‬

‫‪ 123‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺮ دو ﻧﻮع ﭘﯿﻮﻧﺪ )واﺑﺴﺘﻪﺳﺎز و ﻫﻢﭘﺎﯾﻪﺳﺎز( وﺟﻮد دارد؟‬

‫‪200‬ﺗﺴﺖ دﺳﺘﻮر‬

‫رﺧﺖ ﺑﺮﺑﻨﺪم و ﺗﺎ ﻣﻠﮏ ﺳﻠﯿﻤﺎن ﺑﺮوم‬ ‫دﻟﻢ از وﺣﺸﺖ زﻧﺪان ﺳﮑﻨﺪر ﺑﮕﺮﻓﺖ‬

‫ﺑﺮ ﻣﻦ اي اﻫﻞ ﻧﻈﺮ ﻋﯿﺐ ﻣﮕﯿﺮﯾﺪ ﮐﻪ ﻣﺴﺘﻢ‬ ‫رﻧﺪ و درديﮐﺶ و ﻣﺴﺘﻢ ﭼﻪ ﺗﻮان ﮐﺮد ﭼﻮ ﻫﺴﺘﻢ‬

‫ﮐﻪ ﻧﺎز ﺑﺮ ﻓﻠﮏ و ﺣﮑﻢ ﺑﺮ ﺳﺘﺎره ﮐﻨﻢ‬ ‫ﮔﺪاي ﻣﯿﮑﺪهام ﻟﯿﮏ وﻗﺖ ﻣﺴﺘﯽ ﺑﯿﻦ‬

‫ﺳﺮ ﻣﺎ ﺧﺎك ره ﭘﯿﺮ ﻣﻐﺎن ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‬ ‫ﺗﺎ ز ﻣﯿﺨﺎﻧﻪ و ﻣﯽ ﻧﺎم و ﻧﺸﺎن ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‬

‫‪17‬‬
 ‫دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن اﻣﺎم ﻫﺎدي)ع(‬
‫)ﺳﯿﺮ و ﮔﺮﺳﻨﻪ(‪)،‬ﮔﺮم و وزن(‬ ‫)ارس و ﮐﺎرون(‪)،‬ﺳﯿﺮ و ﭘﯿﺎز(‬
‫ﻣﻀﺎف اﻟﯿﻪ‪ ،‬ﻗﯿﺪ‪ ،‬ﻧﻬﺎد‪ ،‬ﻗﯿﺪ‬
‫ٌ‬
‫‪ 124‬ﻧﻘﺶ ﮐﻠﻤﺎت ﻣﺸﺨﺺﺷﺪه در ﻫﻤﮥ اﺑﯿﺎت ﺑﻪﺟﺰ ‪ ..................‬ﺗﻤﺎﻣ ًﺎ درﺳﺖ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭼﻮن اﺳﺖ ﺣﺎل ﺑُﺴﺘﺎن اي ﺑﺎد ﻧﻮﺑﻬﺎري‪ /‬ﮐﺰ ﺑﻠﺒﻼن ﺑﺮآﻣﺪ ﻓﺮﯾﺎد ﺑﯽﻗﺮاري )ﻣﻨﺎدا ‪ -‬ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ(‬
‫ﻋﻤﺮي دﮔﺮ ﺑﺒﺎﯾﺪ ﺑﻌﺪ از ﻓﺮاق ﻣﺎ را‪ /‬ﮐﺎﯾﻦ ﻋﻤﺮ ﺻﺮف ﮐﺮدﯾﻢ اﻧﺪر اﻣﯿﺪواري )ﺻﻔﺖ ‪ -‬ﻣﺘ ّﻤﻢ(‬
‫ور ﻗﯿﺪ ﻣﯽﮔﺸﺎﯾﯽ وﺣﺸﯽ ﻧﻤﯽﮔﺮﯾﺰد‪ /‬در ﺑﻨﺪ ﺧﻮبروﯾﺎن ﺧﻮشﺗﺮ ﮐﻪ رﺳﺘﮕﺎري )ﻣﻔﻌﻮل ‪ -‬ﻗﯿﺪ(‬
‫ﺑﻪ ﮔﯿﺘﯽ ﻫﺮ ﮐﺠﺎ درد دﻟﯽ ﺑﻮد‪ /‬ﺑﻪ ﻫﻢ ﮐﺮدﻧﺪ و ﻋﺸﻘـــﺶ ﻧﺎم ﮐﺮدﻧﺪ )ﻧﻬﺎد ‪ -‬ﻣﻔﻌﻮل(‬
‫‪ 125‬راﺑﻄﮥ ﻣﻌﻨﺎﯾﯽ ﺟﻔﺖ واژهﻫﺎي ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ‪ ،‬از ﻧﻮع »ﺗﻀ ّﻤﻦ« اﺳﺖ؟‬
‫)ﮐﺸﻮر و اﯾﺮان(‪)،‬ﻓﺮزﻧﺪ و دﺧﺘﺮ(‬ ‫)ﺳﯿﺮ و ﮐﺎﺷﺘﻦ(‪)،‬ﺳﻬﻨﺪ و ﺳﺒﻼن(‬
‫‪ 126‬ﻫﻤﮥ اﺑﯿﺎت ﺑﻪﺟﺰ ﺑﯿﺖ ‪ ..................‬ﻓﺎﻗﺪ ﺣﺮف ﭘﯿﻮﻧﺪ واﺑﺴﺘﻪﺳﺎز ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻬﺘﺮ ز ﻣﯽ ﻧﺎب ﮐﺴﯽ ﻫﯿﭻ ﻧﺪﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ زﻫﺮه و ﻣﻪ در آﺳﻤﺎن ﮔﺸﺖ ﭘﺪﯾﺪ‬
‫و آﻏﺎز ُﭘﺮي ﻧﻬﺎد ﭘﯿﻤﺎﻧﮥ ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺳﯿﻼب ﮔﺮﻓﺖ ﮔﺮد وﯾﺮاﻧﮥ ﻋﻤﺮ‬
‫ﭼﻮن آب ﺑﻪ ﺟﻮﯾﺒﺎر و ﭼﻮن ﺑﺎد ﺑﻪ دﺷﺖ‬ ‫اﯾﻦ ﯾﮏ دو ﺳﻪ روز ﻧﻮﺑﺖ ﻋﻤﺮ ﮔﺬﺷﺖ‬
‫ﯾﮏ ﺟﺮﻋﮥ ﻣِﯽ ز ﻣﺎه ﺗﺎ ﻣﺎﻫﯽ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺴﺘﯽ و ﻗﻠﻨﺪري و ﮔﻤﺮاﻫﯽ ﺑﻪ‬
‫‪ 127‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ راﺑﻄﮥ »ﺗﻀ ّﻤﻦ« ﻣﯿﺎن واژﮔﺎن وﺟﻮد ﻧﺪارد؟‬
‫ﭼﻮن زادﺳﺮو ﻣﺮد ﮐﺸﺎورز در ﺑﻬﺎر‬ ‫ﺗﺎ در ﭼﻬﺎر ﻓﺼﻞ ﺑﭙﯿﺮاﯾﻢ اﯾﻦ درﺧﺖ‬
‫ﻧﺎدر رﺳﺪ ﮐﻪ ﻣﯿﻮة اول رﺳﯿﺪهاﻧﺪ‬ ‫دﺳﺖ ﮔﺪا ﺑﻪ ﺳﯿﺐ زﻧﺨﺪان اﯾﻦ ﮔﺮوه‬
‫دﺳﺖ ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ ﺑﺪان ﺳﯿﺐ زﻧﺨﺪان ﻣﮕﺬار‬ ‫ﻣﻦ ﮐﻪ از ﭘﺴﺘﻪ و ﺑﺎدام ﺗﻮ دورم ﺑﺎري‬
‫ﻗﻮت اﻋﻀﺎ ﮐﺮم ﮐﻦ دﺳﺖ و ﭘﺎﯾﯽ ده ﻣﺮا‬ ‫ﻣﺸﺖ ﮔﻞ را داده ﺟﺎن و ﻣﺮغ ﻋﯿﺴﯽ ﮐﺮدهاي‬
‫‪ 128‬در ﻫﻤﮥ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ »ﻓﻌﻞ ﻣﺠﻬﻮل« ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ؛ ﺑﻪﺟﺰ ‪. ..................‬‬
‫ﮔﻔﺘﻪ آﯾﺪ ﺷﺮح ﯾﮏ ﻋﻀﻮي ز ﭘﯿﻞ‬ ‫ﺟﻤﻠﮥ دﯾﮕﺮ ز ﺑﺴﯿﺎرش ﻗﻠﯿﻞ‬
‫ﺗﺎ ﺑﻘﺎﯾﯽ دﯾﺪه آﯾﺪ در ﺟﻬﺎن ﻓﺎﻧﯽاي‬ ‫ﺷﻤﺲ ﺗﺒﺮﯾﺰي ﻓﺮو ﮐﻦ ﺳﺮ از اﯾﻦ ﻗﺼﺮ ﺑﻠﻨﺪ‬
‫ﺧﻮن از ﺑﺪن ﺑﻪ ﺷﯿﺸﮥ ﺣﺠﺎم ﻣﯽرود‬ ‫ﺳﻮي ﮐﺸﻨﺪه آﯾﺪ ﮐﺸﺘﻪ ﭼﻨﺎﻧﮏ زود‬
‫ﺑﻪ روزش ﮐﺸﺘﻪ آﯾﺪ ﺷﻤﻊ اﻧﺠﻢ‬ ‫ﻓﺮو ﻣﯿﺮد ﺷﺒﺶ ﺷﻤﻊ ﭼﻬﺎرم‬
‫‪ 129‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﺣﺮف »ﺗﺎ« ﺣﺮف ﭘﯿﻮﻧﺪ اﺳﺖ و ﺟﻤﻠﮥ ﻣﺮﮐﺐ اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﺪ؟‬
‫ﺗﺎ راه ﻗﻠﻨﺪري ﻧﭙﻮﯾﯽ ﻧﺸﻮد ‪ /‬رﺧﺴﺎره ﺑﻪ ﺧﻮن دل ﻧﺸﻮﯾﯽ ﻧﺸﻮد‬
‫ﺗﺎ ﭼﻨﺪ اﺳﯿﺮ رﻧﮓ و ﺑﻮ ﺧﻮاﻫﯽ ﺷﺪ ‪ /‬ﭼﻨﺪ از ﭘﯽ ﻫﺮ زﺷﺖ و ﻧﮑﻮ ﺧﻮاﻫﯽ ﺷﺪ‬
‫ﺗﺎ ﭼﻨﺪ زﻧﻢ ﺑﻪ روي درﯾﺎﻫﺎ ﺧﺸﺖ ‪ /‬ﺑﯿﺰار ﺷﺪم ز ﺑﺖ ﭘﺮﺳﺘﺎن ﮐﻨﺸﺖ )ﻋﺒﺎدﺗﮕﺎه ﻏﯿﺮﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن(‬
‫ﻋﻤﺮت ﺗﺎ ﮐﯽ ﺑﻪ ﺧﻮدﭘﺮﺳﺘﯽ ﮔﺬرد ‪ /‬ﯾﺎ در ﭘﯽ ﻧﯿﺴﺘﯽ و ﻫﺴﺘﯽ ﮔﺬرد‬
‫‪ 130‬ﻧﻘﺶ واژة »ﻓﺮدا« در اﺑﯿﺎت زﯾﺮ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ‪ ،‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ درﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ؟‬
‫ازﯾﻦ ﺣﯿﺎت‪ ،‬ﭼﻪ آﺳﻮدﮔﯽ ﺑﻮد ﻣﺎ را؟‬ ‫اﻟﻒ( ﻓﮑﻨﺪه اﯾﻢ ﺑﻪ اﻣﺮوز‪ ،‬ﮐﺎر ﻓﺮدا را‬
‫ﻓﺮدا ﺑﻮد ﺛﻮاب و ﺟﺰاي ﺗﻮ ﺑﯽ ﺷﻤﺎر‬ ‫ب( اﻣﺮوز ﻫﺴﺖ ﺷﮑﺮ و ﺛﻨﺎي ﺗﻮ ﺑﯽ ﻗﯿﺎس‬
‫اﻣﺮوز ﯾﮑﯽ را ﮐﻪ ﻫﺰار اﺳﺖ ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ‬ ‫ج( ﻓﺮدا ﻫﻤﻪ ﯾﮏ رﻧﮓ ﺷﻮد ﻃﺎﻟﺐ و ﻣﻄﻠﻮب‬
‫اﻣﺮوز روز ﺗﻮﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﺎدي ﻫﻤﯽ ﮔﺬار‬ ‫ﺧﺮم ﮔﺬﺷﺖ دي‬
‫د( ﻓﺮدا ﻫﻨﻮز ﻧﺎﻣﺪ و ّ‬
‫ﻣﻔﻌﻮل‪ ،‬ﻣﺴﻨﺪ‪ ،‬ﻗﯿﺪ‪ ،‬ﻧﻬﺎد‬ ‫ﻣﻔﻌﻮل‪ ،‬ﻣﺴﻨﺪ‪ ،‬ﻗﯿﺪ‪ ،‬ﻗﯿﺪ‬ ‫ﻣﻀﺎف اﻟﯿﻪ‪ ،‬ﻗﯿﺪ‪ ،‬ﻗﯿﺪ‪ ،‬ﻧﻬﺎد‬
‫ٌ‬
‫‪ 131‬در ﻫﻤﮥ اﺑﯿﺎت ﺑﻪﺟﺰ ‪ ..................‬ﮔﺮوه ﻗﯿﺪي ﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫‪200‬ﺗﺴﺖ دﺳﺘﻮر‬
‫ﭘﯿﺶ ﻃﻮﻓﺎن ﺳﺮﺷﮑﻢ ﭼﻪ ﻣﺤﻞ ﺑﺎران را؟‬ ‫روز ﺑﺎران ﻧﺘﻮان ﺑﺎر ﺳﻔﺮت ﺑﺴﺖ وﻟﯿﮏ‬
‫ﻣﺸﺘﺮي ﺑﺎﺷﺪ ﻏﻼم ﺣﻠﻘﻪ در ﮔﻮش ﺷﻤﺎ‬ ‫ﺑﻮد َﻣﻪ ﻣﺸﺘﺮي‬
‫ﺣﻠﻘﮥ ﮔﻮش ﺷﻤﺎ را ﺗﺎ َ‬
‫ﺑﺮ ﻣﻦ ﻋﺸﻮه ﮔﻮﺷﮥ ﺑﺎدام ﻧﯿﻢﺧﻮاب‬ ‫ﻣﯽزد ﮐﻼﻟﻪ ﺑﺮ ﮔﻞ و ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ ﻣﯽﺷﮑﺴﺖ‬
‫ﮐﺂب او دم ﺑﻪ دم از رﻫﮕﺬر ﻣﺎ ﻣﯽرﯾﺨﺖ‬ ‫اﺷﮏ از آنروي ز ﻣﺎ رﻓﺖ و ﮐﻨﺎري ﺑﮕﺮﻓﺖ‬
‫‪18‬‬
‫دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن اﻣﺎم ﻫﺎدي)ع(‬

‫‪ 132‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ واژة ﻗﺎﻓﯿﻪ »ﻗﯿﺪ« اﺳﺖ؟‬

‫ﻓﻌﻠﺖ از ﻫﻤﺴﺎﯾﻪ ﭘﻨﻬﺎن اﺳﺖ و ﻣﯽ داﻧﺪ ﻋﻠﯿﻢ‬ ‫ﻋﯿﺐ از ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ ﭘﻮﺷﯿﺪﺳﺖ و ﻣﯽ ﺑﯿﻨﺪ ﺑﺼﯿﺮ‬

‫ور ﺑﺒﺨﺸﯽ رﺣﻤﺘﺖ ﻋﺎم اﺳﺖ و اﺣﺴﺎﻧﺖ ﻗﺪﯾﻢ ) = دﯾﺮﯾﻨﻪ(‬ ‫ﮔﺮ ﺑﺴﻮزاﻧﯽ ﺧﺪاوﻧﺪا ﺟﺰاي ﻓﻌﻞ ﻣﺎﺳﺖ‬
‫ﺧﺎﻟﺼﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻪ ﺑﯿﺮون آﯾﺪ از آﺗﺶ ﺳﻠﯿﻢ‬ ‫ﻗﻠﺐ زراﻧﺪوده ﻧﺴﺘﺎﻧﻨﺪ در ﺑﺎزار ﺣﺸﺮ‬

‫در ﻗﯿﺎﻣﺖ ﺑﺮ ﺻﺮاﻃﺖ ﺟﺎي ﺟﺎي ﺗﺸﻮﯾﺶ اﺳﺖ و ﺑﯿﻢ‬ ‫اي ﮐﻪ در دﻧﯿﺎ ﻧﺮﻓﺘﯽ ﺑﺮ ﺻﺮاط ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ‬

‫‪ 133‬در ﺑﯿﺖ ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ‪ ،‬ﺻﻔﺖ ﭘﯿﺸﯿﻦ وﺟﻮد دارد؟‬

‫ﮐﺎﯾﻦ ﺑﻼﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ از ﻃﺒﻊ ﺑﺸﺮ ﻣﯽ ﻧﺮود‬ ‫ﺻﺒﺮم از دوﺳﺖ ﻣﻔﺮﻣﺎي و ﺗَﻨ ّﻌﺖ ﺑﮕﺬار‬

‫ﻋﺠﺐ آن اﺳﺖ ﮐﺰ او ﺧﻮن ﺟﮕﺮ ﻣﯽ ﻧﺮود‬ ‫ﻋﺠﺐ از دﯾﺪة ﮔﺮﯾﺎن ﻣﻨﺖ ﻣﯽ آﯾﺪ‬

‫ﮔﻮﯾﯽ اﺑﺮي اﺳﺖ ﮐﻪ از ﭘﯿﺶ ﻗﻤﺮ ﻣﯽ ﻧﺮود‬ ‫ﺟﻮر ﻣﻌﺸﻮق ﭼﻨﺎن ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ اﻟﺰام رﻗﯿﺐ‬

‫ﭼﻨﺪ ﻣﺮﻫﻢ ﺑﻨﻬﺎدﯾﻢ و اﺛﺮ ﻣﯽ ﻧﺮود‬ ‫زﺧﻢ ﺷﻤﺸﯿﺮ ﻏﻤﺖ را ﺑﻪ ﺷﮑﯿﺒﺎﯾﯽ و ﻋﻘﻞ‬

‫‪ 134‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺴﺘﮥ ﮔﺮوه اﺳﻤﯽ درﺳﺖ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ؟‬
‫ﻣﯽ رﺳﺪ ﻣﮋدة ﮔﻞ‪ ،‬ﺑﻠﺒﻞ ﺧﻮش اﻟﺤﺎن را‬ ‫روﻧﻖ ﻋﻬﺪ ﺷﺒﺎب اﺳﺖ دﮔﺮ ﺑﺴﺘﺎن را‬

‫وﻗﺖ آن ﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﺪرود ﮐﻨﯽ زﻧﺪان را‬ ‫ﻣﺎه ﮐﻨﻌﺎﻧﯽ ﻣﻦ ﻣﺴﻨﺪ ﻣﺼﺮ آن ﺗﻮ ﺷﺪ‬

‫اي ﺧﻮاﺟﻪ ﺑﺎز ﺑﯿﻦ ﺑﻪ ﺗﺮﺣﻢ ﻏﻼم را‬ ‫ﻣﺎ را ﺑﺮ آﺳﺘﺎن ﺗﻮ ﺑﺲ ﺣﻖ ﺧﺪﻣﺖ اﺳﺖ‬

‫وز ﺑﻨﺪه ﺑﻨﺪﮔﯽ ﺑﺮﺳﺎن ﺷﯿﺦ ﺟﺎم را‬ ‫ﺣﺎﻓﻆ ﻣﺮﯾﺪ ﺟﺎم ﻣﯽ اﺳﺖ اي ﺻﺒﺎ ﺑﺮو‬

‫‪ 135‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ »ﺷﺎﺧﺺ« ﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽﺷﻮد؟‬

‫ﺧﻮاﺟﻪ ﺗﻘﺼﯿﺮ ﻣﻔﺮﻣﺎ‪ ،‬ﮔﻞ ﺗﻮﻓﯿﻖ ﺑﺒﻮي‬ ‫ﮔﻮش ﺑﮕﺸﺎي ﮐﻪ ﺑﻠﺒﻞ ﺑﻪ ﻓﻐﺎن ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﮐﻪ ﻓﮑﺮ ﻫﯿﭻ ﻣﻬﻨﺪس ﭼﻨﯿﻦ ﮔﺮه ﻧﮕﺸﺎد‬ ‫ﮔﺮه ز دل ﺑﮕﺸﺎ وز ﺳﭙﻬﺮ ﯾﺎد ﻣﮑﻦ‬

‫ﮐﻪ ﻗﺎﺿﯽاي ﺑﻪ ازو آﺳﻤﺎن ﻧﺪارد ﯾﺎد‬ ‫دﮔﺮ ﻣﺮﺑّﯽ اﺳﻼم ﺷﯿﺦ ﻣﺠﺪاﻟ ّﺪﯾﻦ‬

‫زاﻧﮑﻪ ﮐﺎر از ﻧﻈﺮ رﺣﻤﺖ ﺳﻠﻄﺎن ﻣﯽرﻓﺖ‬ ‫ﻻﺑﻪ ﺑﺴﯿﺎر ﻧﻤﻮدم ﮐﻪ ﻣﺮو ﺳﻮد ﻧﺪاﺷﺖ‬

‫‪ 136‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ واژهاي ﺑﺎ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺻﻔﺖ ﺑﯿﺎﻧﯽ ﻓﺎﻋﻠﯽ دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد؟‬
‫ﮐﻪ اﯾﻦ ﺑﺴﺘﺎن و آن ﺑﺴﺘﺎن‪ ،‬ﺑﺮاي ﯾﺎدﮔﺎر اي دل‬ ‫ﺟﻬﺎن ﺑﯽ ﻧﻮا را ﺟﺎن‪ ،‬ﺑﺪاده ﺻﺪ در و ﻣﺮﺟﺎن‬

‫ﺑﺰن زﺧﻢ اﻧﮑﺎر ﺑﺮﺟﺎنِ ﻣﺎ‬ ‫ﻫﻼ ﻣﻨﮑﺮ ﺟﺎن و ﺟﺎﻧﺎنِ ﻣﺎ‬

‫ﺗﺎ ﭼﻨﺪ ﺑﻪ ﺟﺎن دﯾﮕﺮان‪ ،‬ﺧﻮاﻫﯽ زﯾﺴﺖ‬ ‫ﮔﺮﯾﺎن ﺑَﺮِ وﺻﻞ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺗﺪﺑﯿﺮم ﭼﯿﺴﺖ‬

‫ﻓﻬﻢ ﻋﺎﺟﺰ ﺷﻮد از ﺣﻘّﮥ ﯾﺎﻗﻮت اﻧﺎر‬ ‫ﻋﻘﻞ ﺣﯿﺮان ﺷﻮد از ﺧﻮﺷﮥ زرﯾﻦ ﻋﻨﺐ‬

‫‪ 137‬در ﻫﻤﮥ اﺑﯿﺎت ﺑﻪاﺳﺘﺜﻨﺎي ‪ ..................‬ﺟﻤﻠﮥ ﻣﺮﮐﺐ دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺟﺎﻧﻢ از ﻃﻮﻓﺎن ﻏﻢ در ﻗﻌﺮ ﺑﺤﺮي ز آﺧﺮﺳﺖ‬ ‫در ﻫﻮاﯾﺖ زورﻗﯽ ﺑﺮ ﺧﺸﮏ ﻣﯽراﻧﻢ وﻟﯿﮏ‬

‫داﻣﻦ ﮔﻞ ﺑﺎﯾﺪت ﺳﻮي ﮔﻠﺴﺘﺎﻧﺖ ﺑﺮم‬ ‫ﮔﻮﻫﺮ ﺷﻬﻮار ﺧﻮاﻫﯽ ﺑﺮ ﻟﺐ ﺑﺤﺮ آرﻣﺖ‬

‫ﭼﻮن ﺷﺪم ﺻﯿﺪ ﺗﻮ ﺑﺮﮔﯿﺮ و ﻧﮕﻪ دار ﻣﺮا‬ ‫ﺑﮕﺬر اي ﯾﺎر و در اﯾﻦ واﻗﻌﻪ ﻣﮕﺬار ﻣﺮا‬

‫ور ﺳﻮي ﮐﻌﺒﻪ ﺷﻮم راﻫﺐ دﯾﺮم ﺧﻮاﻧﻨﺪ‬ ‫ﺳﻮي دﯾﺮم ﻧﮕﺬارﻧﺪ ﮐﻪ ﻏﯿﺮم داﻧﻨﺪ‬

‫‪ 138‬ﺟﺎﯾﮕﺎه دﺳﺘﻮري واژة »دﯾﮕﺮ« در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ؟‬

‫‪200‬ﺗﺴﺖ دﺳﺘﻮر‬

‫ﮐﯿﻦ ﻟﻔﻆ ﻧﻤﯽزﯾﺒﺪ اﻟ ّﺎ ز زﺑﺎن ﺗﻮ‬ ‫ﻻف از ﺳﺨﻦ ﺷﯿﺮﯾﻦ دﯾﮕﺮ ﻧﺰﻧﻢ ﭘﯿﺸﺖ‬

‫ﻣﮕﺮ ﻧﺰد ﯾﺰدان ﺑﻪ آﯾﺪت ﺟﺎي‬ ‫ﮔﻪ رﻓﺘﻦ آﻣﺪ ﺑﻪ دﯾﮕﺮ ﺳﺮاي‬

‫ﻫﻤﯽ ﺑﻮد ﺑﺎ ﻣﻐﺰش اﻧﺪﯾﺸﻪ ﺟﻔﺖ‬ ‫ﺑﻪ دﯾﮕﺮ ﺷﺐ اﻧﺪر ﭼﻮ ﺑﺎﺑﮏ ﻧﺨﻔﺖ‬
‫ز ﻫﺮ ﺧﻢ ﻋﺎﻟﻤﯽ دﯾﮕﺮ ﺷﺪه زﯾﺮ ﻧﮕﯿﻦ او را‬ ‫ﺑﻪ ﻣﮑﻨﺖ ﭼﻮن ﺳﻠﯿﻤﺎن اﺳﺖ ﭘﯿﺮ ﻣﯽﻓﺮوش اﯾﻨﮏ‬

‫‪19‬‬
 ‫دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن اﻣﺎم ﻫﺎدي)ع(‬

‫‪ 139‬در ﮐﺪام ﺑﯿﺖ ﻧﻘﺶ ﺗﺒﻌﯽ وﺟﻮد ﻧﺪارد؟‬

‫ﻃﻔﻞ ﻣﺎ ﻣﺸﻖ ﺟﻨﻮن ﺑﺮ ﺗﺨﺘﮥ ﮔﻬﻮاره ﮐﺮد‬ ‫ﻧﻮ ﻧﯿﺎز ﻋﺸﻖ ﭼﻮن ﻓﺮﻫﺎد و ﻣﺠﻨﻮن ﻧﯿﺴﺘﯿﻢ‬

‫ﺣﺎﺻﻞ از ﻋﻤﺮ ﮔﺮاﻧﻤﺎﯾﮥ ﻣﺎ ﺧﻮد ﻧﻔﺴﯽ اﺳﺖ‬ ‫از دل ﻣﺎ ﻧﺸﻮد ﯾﺎد ﺗﻮ ﺧﺎﻟﯽ ﻧﻔﺴﯽ‬

‫از ﺟﺎن ﮔﺮﯾﺰ ﻫﺴﺖ و ز ﺟﺎﻧﺎن ﮔﺮﯾﺰ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫دردي اﺳﺖ درد ﻋﺸﻖ ﮐﻪ درﻣﺎنﭘﺬﯾﺮ ﻧﯿﺴﺖ‬

‫اﺷﮏ از اﯾﻦ واﺳﻄﻪ از ﭼﺸﻢ ﺑﯿﻔﺘﺎد ﻣﺮا‬ ‫راز ﻣﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﻓﺮوﺧﻮاﻧﺪ ﺑﺮ دﺷﻤﻦ و دوﺳﺖ‬

‫‪ 140‬ﻧﻘﺶ دﺳﺘﻮري واژة ﻣﺸﺨﺺﺷﺪه در داﺧﻞ ﮐﻤﺎﻧﮏ ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻧﺎدرﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ؟‬
‫ﻣﯽﺧﻮرد ﺷﻬﺮ ﺑﻪ ﻫﻢ‪ ،‬ﮔﺮ ﺗﻮ ﺳﺘﻤﮕﺮ ﯾﮏ روز ‪ /‬ﺳﯿﻞ زﻧﺠﯿﺮ ﺟﻨﻮن ﺳﺮ ﺑﻪ ﺑﯿﺎﺑﺎن ﻧﺪﻫﯽ )ﺑﺪل(‬

‫اﺑﻨﺎي روزﮔﺎر ﻏﻼﻣﺎن ﺑﻪ زر ﺧﺮﻧﺪ ‪ /‬ﺳﻌﺪي ﺗﻮ را ﺑﻪ ﻃﻠﻮع و ارادت ﻏﻼم ﺷﺪ )ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ(‬

‫دوش ﻋﻘﻠـم ﻫﻮس وﺻﻞ ﺗﻮ ﺷﯿﺪا ﻣﯽﮐﺮد ‪ /‬دﻟﻢ آﺗﺸﮑﺪه و دﯾﺪه ﭼﻮ درﯾﺎ ﻣﯽﮐﺮد )ﻧﻬﺎد(‬
‫–––‬

‫ﻓﺎرغ ﺑﻨﺸﺴﺖ از ﻃﻠﺐ ﭼﺸﻤﮥ ﺣﯿﻮان ‪ /‬ﻫﻤﭽﻮ ﺧﻀﺮ آنﮐﺲ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻇﻠﻤﺎت در آﻣﺪ )ﻗﯿﺪ(‬

‫‪ 141‬در ﻋﺒﺎرت زﯾﺮ‪ ،‬ﮐﺪام واژة ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه‪ ،‬ﻧﻬﺎد ﻧﯿﺴﺖ؟‬

‫»آﺳﻤﺎن ﻣﯽﺧﻨﺪﯾﺪ؛ ﮔﻞﻫﺎ از ﻃﺮاوت دروﻧﯽ ﺧﻮﯾﺶ ﺳﺮﻣﺴﺖ و ﭼﻠﭽﻠﻪﻫﺎ ﮔﺮداﮔﺮد درﺧﺘﺎن ﺑﺰرگ ﻣﯽرﻗﺼﯿﺪﻧﺪ‪ .‬ﭘﺴﺮي روﺳﺘﺎﯾﯽ ﻧﻤﺪ ﮐﻮﭼﮏ ﺧﻮﯾﺶ را ﺑﻪ‬
‫دوش اﻧﺪاﺧﺘﻪ‪ .‬ﮔﻠّﮥ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪي را ﻫﺪاﯾﺖ ﻣﯽﮐﺮد‪ ،‬دﺳﺖﻫﺎي ﺣﻨﺎﺑﺴﺘﮥ او ﻧﺸﺎن ﻣﯽداد ﮐﻪ او ﻧﯿﺰﺑﺮاي رﺳﯿﺪن ﻋﯿﺪ‪ ،‬ﺗﺸﺮﯾﻔﺎﺗﯽ ﻓﺮاﻫﻢ آورده اﺳﺖ‪«.‬‬
‫دﺳﺖﻫﺎي ﺣﻨﺎﺑﺴﺘﮥ او‬ ‫ﮔﻞﻫﺎ‬ ‫ﭘﺴﺮي روﺳﺘﺎﯾﯽ‬ ‫درﺧﺘﺎن ﺑﺰرگ‬

‫‪ 142‬در ﻫﻤﮥ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﺑﻪﺟﺰ ‪ ..................‬ﺻﻔﺖ ﺑﯿﺎﻧﯽ ﻧﺴﺒﯽ ﯾﺎ ﻟﯿﺎﻗﺖ ﺑﻪﻋﻨﻮان واﺑﺴﺘﮥ ﭘﺴﯿﻦ ﺑﻪﮐﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫دﻟﯿﻞ ﺳﻮز دﻟﺶ رﻧﮓ ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﮥ اوﺳﺖ‬ ‫ﺷﺐ دراز ﭼﻪ ﭘﺮﺳﯽ ﮐﻪ ﭼﯿﺴﺖ ﺣﺎﻟﺖ ﺷﻤﻊ‬

‫در ﻣﯿﮑﺪه ﻋﻠﻤﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ آﻣﻮﺧﺘﻨﯽ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫در ﻣﺪرﺳﻪ آﻣﻮﺧﺘﻪاي ﮔﺮﭼﻪ ﺑﺴﯽ ﻋﻠﻢ‬

‫ﻫﻤﭽﻮ ﻃﻔﻼن آﺳﺘﯿﻦ ﺧﻮد ﺑﻪ دﻧﺪان ﻣﯽﮔﺰد‬ ‫ﻣﻮﺳﯽ از ﺷﺮم ﺻﻔﺎي ﺳﺎﻋﺪ ﺳﯿﻤﯿﻦ او‬
‫ﻧﻬﺎن در زﯾﺮ ﻟﺐ ﻫﺮ ﮐﺲ ﮐﻪ راز ﮔﻔﺘﻨﯽ دارد‬ ‫زﺑﺎن ﻣﺎر ﺟﺎي ﺧﺎر دارد زﯾﺮ ﭘﯿﺮاﻫﻦ‬

‫‪ 143‬در ﻫﻤﮥ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﻧﻘﺶ واژة ﻣﺸﺨﺺﺷﺪه درﺳﺖ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪﺟﺰ ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪..................‬‬
‫اﻣﺎ ﭼﺮاغدان را ﻫﻢ ﮐﻪ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺻﺒﻮراﻧﻪ در ﺳﺎﯾﻪ ﻣﯽاﯾﺴﺘﺪ از ﯾﺎد ﻣﺒﺮ‪) .‬ﻗﯿﺪ(‬

‫ﻣﺎﻫﯽ در آب ﺧﺎﻣﻮش اﺳﺖ و ﭼﺎرﭘﺎ روي ﺧﺎك ﻫﯿﺎﻫﻮ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪) .‬ﻣﺴﻨﺪ(‬

‫ﮔﺮﯾﻪ ﮐﻨﯽ اﮔﺮ ﮐﻪ آﻓﺘﺎب را ﻧﺪﯾﺪهاي‪ ،‬ﺳﺘﺎرهﻫﺎ را ﻫﻢ ﻧﻤﯽﺑﯿﻨﯽ‪).‬ﻣﻔﻌﻮل(‬

‫ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ در ﻓﺮوﺗﻨﯽ ﺑﺰرگ ﺑﺎﺷﯿﻢ‪ ،‬ﺑﯿﺶ از ﻫﻤﻪ ﺑﻪ آن ﺑﺰرگ ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﺪهاﯾﻢ‪) .‬ﻣﺘ ّﻤﻢ(‬

‫‪ 144‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﺣﺬف ﺷﻨﺎﺳﻪ ﺑﻪ ﻗﺮﯾﻨﻪ وﺟﻮد دارد؟‬

‫ﭘﺴﺮان ﺑﺎزرﮔﺎن ﻋﻈﺖ )ﭘﻨﺪ( ﭘﺪر ﺑﺸﻨﻮدﻧﺪ و ﻣﻨﺎﻓﻊ آن ﻧﯿﮑﻮ ﺑﺸﻨﺎﺧﺖ و ﺑﺮادر ﻣﻬﺘﺮ اﯾﺸﺎن روي ﺑﻪ ﺗﺠﺎرت آورد و ﺳﻔﺮ دوردﺳﺖ اﺧﺘﯿﺎر ﮐﺮد‪.‬‬
‫ﻓﺮزﻧﺪان در رﺳﯿﺪﻧﺪ و از ﮐﺴﺐ و ﺣﺮﻓﺖ اﻋﺮاض ﻧﻤﻮدﻧﺪ و دﺳﺖ اﺳﺮاف ﺑﻪ ﻣﺎل او دراز ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺪر ﻣﻮﻋﻈﺖ و ﻣﻼﻣﺖ اﯾﺸﺎن واﺟﺐ دﯾﺪ‪.‬‬

‫اﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﮐﻠﯿﻠﻪ و دﻣﻨﻪ ﻓﺮاﻫﻢآوردة ﻋﻠﻤﺎﺳﺖ در اﻧﻮاع ﻣﻮاﻋﻆ و ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺣﮑﻤﺎي ﻫﺮ ﺻﻨﻒ از اﻫﻞ ﻋﺎﻟﻢ ﻣﯽﮐﻮﺷﯿﺪﻧﺪ و ﺑﻪ دﻗﺎﯾﻖ ﺣﯿﻠﺖ ﮔﺮد آن ﻣﯽﮔﺸﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﯿﺮ رﻓﺘﻨﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺗﻮ ﻫﺮ روز ﭘﺲ از رﻧﺞ ﺑﺴﯿﺎر و ﻣﺸﻘﺖ ﻓﺮاوان از ﻣﺎ ﯾﮑﯽ ﺷﮑﺎر ﻣﯽﺗﻮاﻧﯽ ﺷﮑﺴﺖ و ﻣﺎ ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ در ﺑﻼ و ﺗﻮ در ﺗﮕﺎﭘﻮي و ﻃﻠﺐ‪.‬‬

‫‪ 145‬ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﺑﺮاﺳﺎس اﻟﮕﻮي »ﺻﻔﺖ ‪ +‬اﺳﻢ ‪ +‬ﻧﻘﺶ ﻧﻤﺎي –ِ ‪ +‬اﺳﻢ ‪ +‬ﻧﻘﺶ ﻧﻤﺎي –ِ ‪ +‬ﺻﻔﺖ« ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ؟‬
‫ﭘﻨﺞ روز ﺑﻪ ﺟﺎ ﻣﺎﻧﺪه ﻋﻤﺮ اﻧﺴﺎن ﺑﯽﺧﺒﺮ‬ ‫ﮐﺪام ﭘﻬﻠﻮان ﻣﺒﺎرز اﯾﺮان زﻣﯿﻦ‬
‫ﻫﻤﺎن ﺟﻨﮕﺠﻮي دﻻور ﻋﺮﺻﮥ ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﻌﻀﯽ ﺳﺮودهﻫﺎي ﺷﺎﻋﺮان ﮔﺬﺷﺘﻪ‬

‫‪ 146‬ﻧﻘﺶ دﺳﺘﻮري واژهﻫﺎي ﻣﺸﺨﺺﺷﺪه در ﺑﯿﺖ زﯾﺮ‪ ،‬ﺑﻪﺗﺮﺗﯿﺐ ﮐﺪام اﺳﺖ؟‬

‫ﺑﻪ ﮐُﻨﻪ آن ﻧﺮﺳﺪ ﺻﺪ ﻫﺰار ﻓﮑﺮ ﻋﻤﯿﻖ«‬ ‫»ﺣﻼوﺗﯽ ﮐﻪ ﺗﻮ را در ﭼﻪ زﻧﺨﺪان اﺳﺖ‬
‫‪200‬ﺗﺴﺖ دﺳﺘﻮر‬

‫ﻧﻬﺎد‪ ،‬ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ‪ ،‬ﻣﻀﺎّاﻟﯿﻪ‪ ،‬ﻧﻬﺎد‬ ‫ﻣﺴﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻔﻌﻮل‪ ،‬ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ‪ ،‬ﻧﻬﺎد‬ ‫ﻣﺴﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ‪ ،‬ﺻﻔﺖ‪ ،‬ﻣﻔﻌﻮل‬ ‫ﻧﻬﺎد‪ ،‬ﻣﻔﻌﻮل‪ ،‬ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ‪ ،‬ﻧﻬﺎد‬

‫‪ 147‬راﺑﻄﮥ ﻣﻌﻨﺎﯾﯽ »ﺗﻀ ّﻤﻦ« در ﻫﻤﮥ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﺟﺰ ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ ..................‬ﺗﻤﺎﻣ ًﺎ وﺟﻮد دارد‪.‬‬
‫)ﻓﺼﻞ و زﻣﺴﺘﺎن(‪) ،‬ﺳﺒﺰﯾﺠﺎت و ﻫﻮﯾﺞ(‬ ‫)ﭘﺮﻧﺪه و ﭘﺮﺳﺘﻮ(‪) ،‬ﮐﻮه و دﻧﺎ(‬

‫)آﺳﻤﺎن و ﺧﻮرﺷﯿﺪ(‪) ،‬ﮔﻞ و آﻻﻟﻪ(‬ ‫)ورزش و ﻓﻮﺗﺒﺎل(‪) ،‬ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن و ﮐﺒﻮﺗﺮ(‬

‫‪20‬‬
 ‫دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن اﻣﺎم ﻫﺎدي)ع(‬

‫‪ 148‬در ﻫﻤﮥ اﺑﯿﺎت ﺑﻪ ﺟﺰ ‪ ..................‬ﻓﻌﻞ »ﻣﻀﺎرع اﺧﺒﺎري« ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ؟‬

‫ﻣﮕﺮ ﻣﺮا ﮐﻪ ﻫﻤﺎن ﻋﺸﻖ ا ّول اﺳﺖ و زﯾﺎدت‬ ‫ﮐﻬﻦ ﺷﻮد ﻫﻤﻪ ﮐﺲ را ﺑﻪ روزﮔﺎر ارادت‬
‫زان ﮐﻪ در اﺻﻞ ﻋﺎﻟﯽ اﻓﺘﺎده اﺳﺖ‬ ‫دﺳﺖ ﺑﺮ ﺷﺎخ وﺻﻞ او ﻧﺮﺳﺪ‬

‫ﻃﺒﯿﺒﻢ ﻗﺼﺪ ﺟﺎن ﻧﺎﺗﻮان ﮐﺮد‬ ‫ﮐﻪ را ﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﺑﺎ اﯾﻦ درد ﺟﺎن ﺳﻮز‬
‫دردي اﺳﺖ ﻣﺮا در دل ﺑﺎور ﻧﮑﻨﯽ داﻧﻢ‬ ‫ﻧﺎزي اﺳﺖ ﺗﻮ را در ﺳﺮ ﮐﻢ ﺗﺮ ﻧﮑﻨﯽ داﻧﻢ‬

‫‪ 149‬زﻣﺎن ﻓﻌﻞﻫﺎي ﻣﺸﺨﺺﺷﺪه ﺑﻪﺗﺮﺗﯿﺐ در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ آﻣﺪه اﺳﺖ؟‬

‫ﮔﻔﺘﻪ آﯾﺪ در ﺣﺪﯾﺚ دﯾﮕﺮان‬ ‫ﺳﺮ دﻟﺒﺮان‬
‫»ﺧﻮﺷﺘﺮ آن ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ّ‬
‫اﻧﺪﮐﯽ ﮔﺮ ﭘﯿﺶ آﯾﺪ ﺟﻤﻠﻪ ﺳﻮﺧﺖ‬ ‫آﻓﺘﺎﺑﯽ ﮐﺰ وي اﯾﻦ ﻋﺎﻟﻢ ﻓﺮوﺧﺖ‬
‫ﺑﺎزﮔﺮدد ﺳﻮي او آن ﺳﺎﯾﻪ ﺑﺎز‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ دﯾﻮار اﻓﮑﻨﺪ ﺳﺎﯾﮥ دراز‬
‫او ﺟﻬﻮداﻧﻪ ﺑﮑﺮدي ﭘﺎرهام«‬ ‫ﮔﺮ ﻧﺒﻮدي ﺟﺎن ﻋﯿﺴﯽ ﭼﺎرهام‬
‫ﻣﻀﺎرع اﻟﺘﺰاﻣﯽ ‪ -‬ﻣﻀﺎرع اﺧﺒﺎري ‪ -‬ﻣﻀﺎرع اﺧﺒﺎري ‪ -‬ﻣﺎﺿﯽ اﺳﺘﻤﺮاري‬ ‫ﻣﻀﺎرع اﻟﺘﺰاﻣﯽ ‪ -‬ﻣﻀﺎرع اﻟﺘﺰاﻣﯽ ‪ -‬ﻣﻀﺎرع اﺧﺒﺎري ‪ -‬ﻣﺎﺿﯽ اﺳﺘﻤﺮاري‬

‫ﻣﻀﺎرع اﺧﺒﺎري ‪ -‬ﻣﻀﺎرع اﺧﺒﺎري ‪ -‬ﻣﺎﺿﯽ ﺳﺎده ‪ -‬ﻣﺎﺿﯽ ﺳﺎده‬ ‫ﻣﻀﺎرع اﺧﺒﺎري ‪ -‬ﻣﻀﺎرع اﻟﺘﺰاﻣﯽ ‪ -‬ﻣﺎﺿﯽ ﺳﺎده ‪ -‬ﻣﺎﺿﯽ ﺳﺎده‬

‫‪ 150‬در ﻫﻤﮥ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﺑﻪﺟﺰ ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ ..................‬واﺑﺴﺘﮥ ﭘﺴﯿﻦ از ﻧﻮع ﺻﻔﺖ ﺑﯿﺎﻧﯽ ﺑﻪﮐﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﮐﺲ ﻧﻨﮕﺮد از ره ﺳﺮﮔﺮاﻧﯽ‬ ‫ز ﭼﺸﻤﯽ اﺳﺖ ﭼﺸﻢ اﻣﯿﺪم ﮐﻪ ﻫﺮﮔﺰ‬

‫ز دﺳﺖ ﯾﮑﺪﮔﺮ ﮔﻞﻫﺎ رﺑﺎﯾﻨﺪ آﺷﯿﺎﻧﻢ را‬ ‫ﻣﻦ آن رﻧﮕﯿﻦ ﻧﻮا ﻣﺮﻏﻢ ﮐﻪ در ﻫﺮ ﮔﻠﺸﻨﯽ ﺑﺎﺷﻢ‬
‫زﯾﻦ ﺳﯿﻞ دﻣﺎدم ﮐﻪ در اﯾﻦ ﻣﻨﺰل ﺧﻮاب اﺳﺖ‬ ‫ﺑﯿﺪار ﺷﻮ اي دﯾﺪه ﮐﻪ اﯾﻤﻦ ﻧﺘﻮان ﺑﻮد‬

‫وﺻﺎل ﭼﻮن ﺑﻪ ﺳﺮ آﻣﺪ ﻓﺮاق ﻫﻢ ﺑﻪ ﺳﺮ آﯾﺪ‬ ‫اﻣﯿﺪوار ﭼﻨﺎﻧﻢ ﮐﻪ ﮐﺎر ﺑﺴﺘﻪ ﺑﺮآﯾﺪ‬

‫‪ 151‬ﮐﺎرﺑﺮد ﻣﻌﻨﺎﯾﯽ »دﯾﺪن« در ﮐﺪام ﺑﯿﺖ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ؟‬

‫ﭼﻮ آن رو دﯾﺪم و آن ﻣﻮ ﻫﻤﯿﻦ دﯾﺪم ﻫﻤﺎن دﯾﺪم‬ ‫ﺷﺐ ﻗﺪري ﮐﻪ ﻣﯽﺟﺴﺘﻢ ﺑﻪ ﺧﻮاب و روز ﻧﯿﮑﻮﯾﯽ‬

‫ﻣﯿﺎن راﺣﺖ اﻓﺘﺎدم ﭼﻮ رﻧﺞ ﺑﯽﮐﺮان دﯾﺪم‬ ‫ﻣﺮاد ﻣﻦ ﻣﯿﺎن ﯾﺎر ﺑﻮد آن در ﮐﻨﺎر آﻣﺪ‬
‫ﻓﺮاﻣﻮﺷﻢ ﺷﺪ آن ﻫﺮ دو ﭼﻮ ﯾﺎر ﻣﻬﺮﺑﺎن دﯾﺪم‬ ‫ﻓﻠﮏ ﮔﺮ ﺗﺎﻓﺖ روي ﻣﻬﺮ و ﺑﺮﮔﺮدﯾﺪ از ﯾﺎري‬

‫ﭼﻮ ﺑﻠﺒﻞ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﻣﺴﺘﯽ ﮐﻪ ﺑﺎغ و ﺑﻮﺳﺘﺎن دﯾﺪم‬ ‫ﺑﺤﻤﺪﷲ ﮐﻪ دﯾﮕﺮ ﺑﺎر روي دوﺳﺘﺎن دﯾﺪم‬

‫‪ 152‬ﻣﺠﻬﻮل اﻓﻌﺎل ﺟﻤﻼت زﯾﺮ ﺑﻪﺗﺮﺗﯿﺐ در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ آﻣﺪه اﺳﺖ؟ )ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ(‬
‫اﻟﻒ( دوﺳﺘﺎﻧﺶ ﺣﻘﯿﻘﺘﯽ را ﺑﻪ او ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮔﻔﺖ‪.‬‬
‫ب( دوﺳﺘﻢ را ﻣﯽدﯾﺪم ﮐﻪ در ﺣﺎل ﮔﺬر از ﺧﯿﺎﺑﺎن ﺑﻮد‪.‬‬
‫ج( آﯾﺎ ﺻﺪاي اﻋﺘﺮاﺿﻢ را ﻣﯽﺷﻨﻮي؟‬
‫د( ﺷﺎﯾﺪ اﻣﯿﺮ رﺳﻮﻟﯽ ﺑﻪﺳﻮي ﺣﺎﮐﻢ ﺑﻐﺪاد ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ ،‬دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬ﺷﻨﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮي‪ ،‬ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ‪ ،‬دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮم‪ ،‬ﺷﻨﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﻮد‬

‫ﮔﻔﺘﻪ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ‪ ،‬دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮم‪ ،‬ﺷﻨﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮي‪ ،‬ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﻮد‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ ،‬دﯾﺪه ﻣﯽﺷﺪ‪ ،‬ﺷﻨﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‬

‫‪ 153‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ‪ ،‬ﻫﻤﮥ واژه ﻫﺎ »ﻫﻢ آوا« دارﻧﺪ؟‬

‫ﻋﺎﺟﻞ‪ ،‬ﺷﺒﺢ‪ ،‬وﻫﻠﻪ‬ ‫ﺻﻮاب‪ ،‬ﻣﺘﺒﻮع‪ ،‬ﻣﺮﺣﻠﻪ‬ ‫ذرع‪ ،‬ﻣﺒﺎﻫﺎت‪ ،‬ﻧَﺴﻖ‬ ‫ﻣﺴﻠﻮب‪ ،‬ﻏﺮﯾﺐ‪ ،‬ﺗﺄﻟ ّﻢ‬

‫‪ 154‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ‪ ،‬ﺑﻪﺗﺮﺗﯿﺐ ﻧﻘﺶ واژهﻫﺎي ﻣﺸﺨﺺﺷﺪه درﺳﺖ اﺳﺖ؟‬

‫‪200‬ﺗﺴﺖ دﺳﺘﻮر‬

‫ﻣﺎ ﺧﯿﺎل ﯾﺎر ﺧﻮد را ﭘﯿﺶ ﺧﻮد ﺑﻨﺸﺎﻧﺪهاﯾﻢ )ﺑﺪل‪ ،‬ﻣﻔﻌﻮل(‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ ﯾﺎران ﭼﻮن ﺧﯿﺎل از ﭘﯿﺶ ﻣﺎ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻨﺪ‬
‫ﺟﺰ ﭘﺮدهدري ﺟﻮش ﮔﻠﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﺳﺤﺮ را )ﻣﺴﻨﺪ‪ ،‬ﻗﯿﺪ(‬ ‫رﺳﻮاي ﺟﻬﺎن ﮐﺮد ﻣﺮا ﺷﻮﺧﯽ ﺣﺴﻨﺖ‬

‫ﻫﺮ ﮐﻪ دل دوﺳﺖ ﺟﺴﺖ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﺧﻮد ﻧﺨﻮاﺳﺖ )ﻧﻬﺎد‪ ،‬ﻣﻔﻌﻮل(‬ ‫ﺳﻌﺪي اﮔﺮ ﻋﺎﺷﻘﯽ ﻣﯿﻞ وﺻﺎﻟﺖ ﭼﺮاﺳﺖ‬
‫ﻫﻤﻪ ﺻﺎﺣﺒﺪﻻن را ﭘﯿﺸﻪ اﯾﻦ اﺳﺖ )ﻣﺴﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ(‬ ‫ﻏﻼم ﻋﺸﻖ ﺷﻮ ﮐﺎﻧﺪﯾﺸﻪ اﯾﻦ اﺳﺖ‬

‫‪21‬‬
 ‫دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن اﻣﺎم ﻫﺎدي)ع(‬

‫‪ 155‬ﮐﻠﻤﺎت ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه‪ ،‬در ﻫﻤﮥ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺟﺰ ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ ..................‬ﻧﻘﺶ دﺳﺘﻮري »ﻧﻬﺎد« دارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺎ ﺑﺎﻣﺪاد ﻣﺤﺸﺮ در ﺳﺮ ﺧﻤﺎر دارم‬ ‫زان ﻣﯽ ﮐﻪ رﯾﺨﺖ ﻋﺸﻘﺖ در ﮐﺎم ﺟﺎنِ ﺳﻌﺪي‬

‫ﮔﺮ ﺣﺴﻦ ﺗﻮ از ﻋﺸﻖ‪ ،‬ﮔﺮاﻧﺒﺎر ﻧﺒﻮدي‬ ‫ﻧﺎزت ﻧﻨﻬﺎدي ﺑﻪ دل اﯾﻦ ﺑﺎر اﻣﺎﻧﺖ‬
‫ﻣﺮا ﺑﯿﻦ ﮐﻪ از ﭘﺎي ﺗﺎ ﺳﺮ ﺑﺴﻮﺧﺖ‬ ‫ﺗﻮ را آﺗﺶ ﻋﺸﻖ اﮔﺮ ﭘﺮ ﺑﺴﻮﺧﺖ‬

‫ﺗﺎ ﻣﮕﺮ اﻧﺪازﻣﺶ در ﭘﺎي ﺧﻮﺑﺎن ﻋﺎﻗﺒﺖ‬ ‫ﻫﺴﺖ ﺳﺮ ﺑﺮ دوش ﻣﻦ ﺑﺎري و ﺑﺎري ﻣﯽ ﮐﺸﻢ‬

‫‪ 156‬در ﻫﻤﮥ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﺑﻪﺟﺰ ‪ ..................‬ﯾﮑﯽ از اﻧﻮاع ﺻﻔﺖ ﻓﺎﻋﻠﯽ دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد؟‬
‫آن ﺟﺎ ﺑﺮون رﻓﺘﻪ ﮐﻪ در ﺟﺎن ﺳﻘﺮ آورد‬ ‫ﯾﺎرب ﭼﻪ ﺷﺪ او در ﺗﻦ ﻧﺎﻻن ﮐﻪ ﺟﺎ ﮐﺮد؟‬
‫ﮐﻪ ﮔﺮ ﺑﻪ ﮐﻮه رﺳﺎﻧﯽ ﻫﻤﺶ ﺑﻪ رﻗﺺ آري‬ ‫ﺑﻪ ذرهﻫﺎي ﭘﺮﻧﺪه ﭼﻪ ﻧﻐﻤﻪ از ﺗﻮ رﺳﯿﺪ‬

‫ﺧﻮش ﻣﯽﺑﺮي ﮐﻒﻫﺎي ﻣﺎ اي ﯾﻮﺳﻒ زﯾﺒﺎي ﻣﺎ‬ ‫ﺧﻮش ﻣﯽروي ﺑﺮ راي ﻣﺎ ﺧﻮش ﻣﯽﮔﺸﺎﯾﯽ ﭘﺎي ﻣﺎ‬
‫ﯾﻌﻘﻮب ﻣﺴﮑﯿﻦ ﭘﯿﺮ ﺷﺪ اي ﯾﻮﺳﻒ ﺑﺮﻧﺎ ﺑﯿﺎ‬ ‫از ﻫﺠﺮ روزم ﻗﯿﺮ ﺷﺪ دل ﭼﻮن ﮐﻤﺎن ﺑﺪ ﺗﯿﺮ ﺷﺪ‬

‫‪ 157‬ﻣﻔﻬﻮم واژة »ﮔﺮ« در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﺑﺎ ﺑﻘﯿﻪ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ؟‬

‫ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﺑﺮ ﻣﺮگ ﺑﺎﺷﺪ ﮔﺬر‬ ‫ﮐﺸﺎورز دﯾﺪﯾﻢ ﮔﺮ ﺗﺎﺟﻮر‬
‫ﮐﺠﺎ داﺷﺘﯽ ﺗﺨﺖ ﮔﺮ اﻓﺴﺮي‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻨﺪ ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻣﻬﺘﺮي‬

‫ز ﺑﺴﯿﺎر و اﻧﺪك ﺑﺪي ﮔﺮ ﺑﻬﯽ‬ ‫رﺳﺎﻧﺪ ﺑﺪﯾﻦ ﺑﺎرﮔﺎه آﮔﻬﯽ‬

‫ﺑﻪ ﮔﯿﺘﯽ درون داﺳﺘﺎﻧﯽ ﺷﻮي‬ ‫ﻣﮑﺎﻓﺎت ﺑﺪ ﮔﺮ ﮐﻨﯽ ﻧﯿﮑﻮي‬

‫‪ 158‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ‪ ،‬ﺟﻤﻠﮥ ﻣﺮﮐﺐ وﺟﻮد ﻧﺪارد؟‬

‫ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ و ﺑﻌﺪ از ﻣﻦ ﮔﻮﯾﻨﺪ ﺑﻪ دورانﻫﺎ‬ ‫ﮔﻮﯾﻨﺪ ﻣﮕﻮ ﺳﻌﺪي‪ ،‬ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺳﺨﻦ از ﻋﺸﻘﺶ‬
‫ﺑﺰد اﺳﺐ ﮐﺎﯾﺪ ﺑﺮِ اﺷﮑﺒﻮس‬ ‫ز ﻗﻠﺐ ﺳﭙﺎه اﻧﺪر آﺷﻔﺖ ﻃﻮس‬

‫ﺧﺮﻣﻦ ﺳﻮﺧﺘﮕﺎن را ﻫﻤﻪ ﮔﻮ ﺑﺎد ﺑﺒﺮ‬ ‫روي ﺑﻨﻤﺎي و وﺟﻮد ﺧﻮدم از ﯾﺎد ﺑﺒﺮ‬
‫وﻟﯿﮑﻦ ﭼﻮن ﺗﻮ در ﻋﺎﻟﻢ ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫دﺳﺖ ﺗﻮ در ﻋﺎﻟﻢ ﻧﻬﻢ روي‬
‫ِ‬ ‫ﻣﻦ از‬

‫‪ 159‬در ﻣﺘﻦ زﯾﺮ ﺑﻪﺗﺮﺗﯿﺐ ﭼﻨﺪ ﺗﺮﮐﯿﺐ »وﺻﻔﯽ« و ﭼﻨﺪ ﺗﺮﮐﯿﺐ »اﺿﺎﻓﯽ« ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ؟‬
‫»ﺑﺪون ﺗﺮدﯾﺪ ﺗﺠﺮﺑﮥ ﻏﻨﺎﯾﯽ ﺑﺎرزﺗﺮﯾﻦ ﺟﻨﺒﮥ ﺗﻔﮑﺮ ﺣﺎﻓﻆ ﺑﻪﺷﻤﺎر ﻣﯽرود و دﯾﮕﺮ ﺟﻨﺒﻪﻫﺎي ﺗﻔﮑّ ﺮ او ﻧﯿﺰ ﺑﺎ ﻫﻤﯿﻦ رﺷﺘﮥ ﻣﻀﻤﻮن ارﺗﺒﺎط دارد‪ .‬وﻗﺘﯽ ﺣﺎﻓﻆ از ﻋﺸﻖ‬
‫ﺳﺨﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ ،‬ﻫﯿﭻ ﭼﯿﺰ از ﯾﮏ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺷﺨﺼﯽ در ﺻﺪاي او اﻧﻌﮑﺎس ﻧﺪارد‪«.‬‬
‫ﺷﺶ ‪ -‬ﺷﺶ‬ ‫ﺷﺶ ‪ -‬ﻫﻔﺖ‬ ‫ﻫﻔﺖ ‪ -‬ﺷﺶ‬ ‫ﻫﻔﺖ ‪ -‬ﻫﻔﺖ‬

‫‪ 160‬در اﺑﯿﺎت ﮐﺪام دو ﮔﺰﯾﻨﻪ‪ ،‬ﻫﻢ واﺑﺴﺘﮥ ﭘﯿﺸﯿﻦ و ﻫﻢ واﺑﺴﺘﮥ ﭘﺴﯿﻦ دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد؟‬
‫آب و رﻧﮕﯽ دارد اﻣﺎ ﺧﻮﺷﮥ ﺑﯽداﻧﻪ اﺳﺖ‬ ‫اﻟﻒ( ﺧﻮﺷﮥ ﺷﻤﻊ اﺳﺖ ﺑﺎر ﮐﺸﺘﮥ اﻣﯿﺪ ﻣﺎ‬
‫ﺟﻬﺎنداري ﮐﻪ در ﻣﻠﮑﺶ ﺧﻠﻞ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ب( ﺧﺪاوﻧﺪي ﮐﻪ در ذاﺗﺶ ﻋﻠﻞ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﮐﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﮐﻨﺪ زان ﮔﻞ ﮔﻮر‪ ،‬ﺧﺸﺖ‬ ‫ج( ﯾﮑﯽ ﺑﺮ ﺳﺮ ﮔﻮر‪ ،‬ﮔﻞ ﻣﯽﺳﺮﺷﺖ‬
‫روي ﺧﻮنآﻟﻮد از آن ﺑﻨﻤﻮد ﺻﺒﺢ‬ ‫د( در وداع ﺷﺐ ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺧﻮن ﮔﺮﯾﺴﺖ‬
‫ﺻﺪ ﻗﻀﺎي ﺑﺪ ﺳﻮي او رو ﻧﻬﺎد‬ ‫ﻫـ( ﻫﺮ ﮐﻪ داد او ﺣﺴﻦ ﺧﻮد را در ﻣﺰاد‬
‫راه ﺗﻮ دل داﻧﺪ دل را ﺷﻨﺎس‬ ‫و( دور ﺷﻮ از راﻫﺰﻧﺎن ﺣﻮاس‬
‫ج ‪ -‬ﻫـ‬ ‫ﻫـ ‪ -‬ب‬ ‫اﻟﻒ ‪ -‬د‬ ‫و‪-‬ج‬

‫‪ 161‬اﺑﯿﺎت زﯾﺮ ﻫﻤﮕﯽ از ﻏﺰﻟﯽ از ﺧﻮاﺟﻮي ﮐﺮﻣﺎﻧﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﻧﻘﺶ دﺳﺘﻮري واژة ﻗﺎﻓﯿﻪ در ﮐﺪام ﺑﯿﺖ‪ ،‬ﻣﻔﻌﻮل اﺳﺖ؟‬
‫‪200‬ﺗﺴﺖ دﺳﺘﻮر‬

‫ﭘﯿﺶ ﻃﻮﻓﺎن ﺳﺮﺷﮑﻢ ﭼﻪ ﻣﺤﻞ ﺑﺎران را‬ ‫روز ﺑﺎران ﻧﺘﻮان ﺑﺎر ﺳﻔﺮ ﺑﺴﺖ وﻟﯿﮏ‬

‫ﺣﻠﻘﮥ ﺳﻨﺒﻞ ﻣﺸﮑﯿﻦ ﺗﻮ ﻋﻄّﺎران را‬ ‫دﺳﺘﮕﺎﻫﯿﺴﺖ ﭘﺮ از ﻧﺎﻓﮥ آﻫﻮي ﺗﺘﺎر‬

‫اﯾﻦ ﭼﻪ ﺳﻮداي ﻣﺤﺎل اﺳﺖ ﺧﺮﯾﺪاران را‬ ‫وﺻﻞ ﯾﻮﺳﻒ ﻧﺪﻫﺪ دﺳﺖ ﺑﻪ ﺻﺪ ﺟﺎن ﻋﺰﯾﺰ‬

‫ﮐﻪ ﻧﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ در ﺻﻮﻣﻌﻪ ﺧ ّﻤﺎران را‬ ‫ﺣﺎل ﺧﻮاﺟﻮ ز ﺳﺮ ﮐﻮي ﺧﺮاﺑﺎت ﺑﭙﺮس‬

‫‪22‬‬
 ‫دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن اﻣﺎم ﻫﺎدي)ع(‬

‫‪ 162‬ﮐﺪام ﺑﯿﺖ ﻣﻨﺎدا دارد؟‬

‫ﻧﻪ ﺧﺪا ﺗﻮاﻧﻤﺶ ﺧﻮاﻧﺪ ﻧﻪ ﺑﺸﺮ ﺗﻮاﻧﻤﺶ ﮔﻔﺖ‪ /‬ﻣﺘﺤﯿﺮم ﭼﻪ ﻧﺎﻣﻢ ﺷﻪ ﻣﻠﮏ ﻻﻓﺘﯽ را‬

‫ﺑﻪ ﺟﺰ از ﻋﻠﯽ ﮐﻪ ﮔﻮﯾﺪ ﺑﻪ ﭘﺴﺮ ﮐﻪ ﻗﺎﺗﻞ ﻣﻦ‪ /‬ﭼﻮ اﺳﯿﺮ ﺗﻮﺳﺖ اﮐﻨﻮن ﺑﻪ اﺳﯿﺮ ﮐﻦ ﻣﺪارا‬
‫دل اﮔﺮ ﺧﺪاﺷﻨﺎﺳﯽ ﻫﻤﻪ در رخ ﻋﻠﯽ ﺑﯿﻦ‪ /‬ﺑﻪ ﻋﻠﯽ ﺷﻨﺎﺧﺘﻢ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺧﺪا ﻗﺴﻢ ﺧﺪا را‬

‫ﭼﻪ زﻧﻢ ﭼﻮ ﻧﺎي ﻫﺮ دم ز ﻧﻮاي ﺷﻮق او دم‪ /‬ﮐﻪ ﻟﺴﺎن ﻏﯿﺐ ﺧﻮﺷﺘﺮ ﺑﻨﻮازد اﯾﻦ ﻧﻮا را‬

‫‪ 163‬در اﺑﯿﺎت زﯾﺮ ﭼﻨﺪ ﻓﻌﻞ ﻣﻀﺎرع اﺧﺒﺎري دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد؟‬

‫ﻏﺼﻪ ﺳﺎﻗﯽ ﮐﺠﺎﯾﯽ‬
‫دﻟﻢ ﺧﻮن ﺷﺪ از ّ‬ ‫»ﻧﻤﯽﺑﯿﻨﻢ از ﻫﻤﺪﻣﺎن ﻫﯿﭻ ﺑﺮ ﺟﺎي‬
‫ز ﺣﺪ ﻣﯽﺑﺮد ﺷﯿﻮة ﺑﯽوﻓﺎﯾﯽ‬ ‫ﺣﺪ ﺣﺴﻦ اﺳﺖ‬
‫ﻋﺮوس ﺟﻬﺎن ﮔﺮ ﭼﻪ در ّ‬
‫ﮐﻪ در ﺗﺎﺑﻢ از دﺳﺖ زﻫﺪ رﯾﺎﯾﯽ«‬ ‫ﻣﯽ ﺻﻮﻓﯽاﻓﮑﻦ ﮐﺠﺎ ﻣﯽﻓﺮوﺷﻨﺪ‬
‫ﺷﺶ‬ ‫ﭘﻨﺞ‬ ‫ﭼﻬﺎر‬ ‫ﺳﻪ‬

‫‪ 164‬ﻧﻘﺶ دﺳﺘﻮري ﺿﻤﯿﺮ ﻣﺸﺨﺺﺷﺪه در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ؟‬

‫از ﯾﺘﯿﻤﯽ در ﻏﺮﯾﺒﯽ ﭼﻮن ﮔﻬﺮ اﻓﺘﺎدهام‬ ‫ﭼﻮن ﻧﮕﺮدد آب در ﭼﺸﻢ ﺟﻬﺎن از دﯾﺪنم‬
‫ﮐﺰ ﺑﻠﻨﺪي ﺟﺎﻧﺐ ﭘﺎ دﯾﺪنم دﺷﻮار ﺷﺪ‬ ‫ﻣﺸﺖ ﺧﺎﮐﻢ ﺗﺎ ﮐﺠﺎﻫﺎ ﭼﯿﺪ ﺧﺸﺖ اﻋﺘﺒﺎر‬

‫ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ ﻣﻐﺰ ﺟﺎﻧﻢ را در اﯾﻦ ﭘﻮﺳﺖ‬ ‫ﺑﺪان ﺗﺎ ﻫﺮ ﮐﻪ دارد دﯾﺪنم دوﺳﺖ‬

‫از آن ﭘﺲ د ِر ﺧﻮاﺑﮕﻪ ﺳﺨﺖ ﮐﻦ‬ ‫دل از دﯾﺪنم ﭘﺎك َﭘﺮ َدﺧﺖ ﮐﻦ‬

‫‪ 165‬در اﺑﯿﺎت زﯾﺮ ﭼﻨﺪ ﮔﺮوه اﺳﻤﯽ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ دو ﻣﻀﺎف اﻟﯿﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ؟‬
‫آن ﻫﻢ ﮐﻠﯿﻢ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮ ﺑﮕﻮﯾﻢ ﭼﻪ ﺳﺎن ﮔﺬﺷﺖ‪:‬‬ ‫»ﺑﺪﻧﺎﻣﯽ ﺣﯿﺎت دو روزي ﻧﺒﻮد ﺑﯿﺶ‬
‫ِ‬
‫روز دﮔﺮ ﺑﻪ ﮐﻨﺪن دل زﯾﻦ و زان ﮔﺬﺷﺖ«‬ ‫ﯾﮏ روز ﺻﺮف ﺑﺴﺘﻦ دل ﺷﺪ ﺑﻪ اﯾﻦ و آن‬
‫ﭼﻬﺎر ﺗﺎ‬ ‫ﺳﻪ ﺗﺎ‬ ‫دو ﺗﺎ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬

‫‪ 166‬در ﮐﺪام ﺑﯿﺖ‪ ،‬ﻓﻌﻞ ﺟﻤﻠﮥ ﻫﺴﺘﻪ در ﺟﻤﻠﮥ ﻏﯿﺮﺳﺎده‪ ،‬ﻧﺎدرﺳﺖ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ؟‬
‫آن ﮔﻨﺞ زرﻓﺸﺎن ﺧﺰان اﺧﺘﯿﺎر ﮐﺮد »اﺧﺘﯿﺎر ﮐﺮد« در ﻣﺼﺮاع دوم‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم آن ﮐﻪ ﺧﻠﻌﻪ دﻫﺪ ﺑﺎغ را ﺑﻬﺎر‬
‫ﺗﺎ ﺧﻠﻌﺘﻢ ﻣﻤ ّﺰج اﺳﺐ و ﺳﻮار ﮐﺮد »ﮐﺮد« در ﻣﺼﺮاع اول‬ ‫ﺑﺮ اﺳﺐ ﺑﺨﺖ ﮐﺮد ﺳﻮارم ﺑﻪ ﺗﺎزﮔﯽ‬

‫ﺗﺎ ﻓﺮض ﺷﮑﺮ او ﺑﺘﻮاﻧﻢ ﮔﺰار ﮐﺮد »ﮐﺮد« در ﻣﺼﺮاع دوم‬ ‫ﻫﺮ دم ﺑﻪ آب ﺷُ ﮑﺮ وﺿﻮ ﺗﺎزه ﻣﯽﮐﻨﻢ‬
‫ﺑﺮدم ﻧﻤﺎز آن ﮐﻪ ﻣﺮا زﯾﺮ ﺑﺎر ﮐﺮد »ﻧﻤﺎز ﺑﺮدم« در ﻣﺼﺮاع دوم‬ ‫ﭼﻮن ﭼﺮخ در رﮐﻮع و ﭼﻮ ﻣﻬﺘﺎب در ﺳﺠﻮد‬

‫‪ 167‬ﮐﺪام ﺑﯿﺖ ﺟﻤﻠﮥ ﻣﺮﮐﺐ ﻧﺪارد؟‬

‫وﻃﻦ آوارة ﺷﻮﻗﻢ ﻧﮕﺎه ﺧﺎﻧﻪﺑﺮدوﺷﻢ‬ ‫ﮔﻬﯽ در ﺷﻌﻠﻪ ﻣﯽﻏﻠﺘﻢ ﮔﻬﯽ ﺑﺎ آب ﻣﯽﺟﻮﺷﻢ‬

‫ﺧﻮﺷﻢ ﮐﺰ درد ﺑﯽﮐﯿﻔﯿﺘﯽ ﮐﺮدﻧﺪ ﻣﺪﻫﻮﺷﻢ‬ ‫در اﯾﻦ ﻣﺤﻔﻞ اﻣﯿﺪ و ﯾﺄس ﻫﺮﯾﮏ ﻧﺸﺌﻪاي دارد‬
‫ﮐﻪ ﭼﻮن ﺗﺎر ﻧﻈﺮ آواز ﻧﺘﻮان ﺑﺴﺖ ﺑﺮ دوﺷﻢ‬ ‫ﺑﻪ رﻧﮕﯽ ﻧﺎﺗﻮاﻧﻢ در ﺧﯿﺎل ﺳﺮﻣﻪﮔﻮن ﭼﺸﻤﯽ‬

‫ز ﯾﺎدم ﻧﯿﺴﺖ ﻏﺎﻓﻞ ﻫﺮ ﮐﻪ ﻣﯽﺳﺎزد ﻓﺮاﻣﻮﺷﻢ‬ ‫ﺑﻪ ﮐﻨﺞ ﻋﺎﻟﻢ ﻧﺴﯿﺎن دل ﮔﻤﮕﺸﺘﻪام ﺑﯿﺪل‬

‫‪ 168‬ﻧﻘﺶ دﺳﺘﻮري واژهﻫﺎي ﻣﺸﺨﺺﺷﺪه ﺑﻪﺗﺮﺗﯿﺐ در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ درﺳﺖ ﺑﯿﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ؟‬
‫از ﺷﯿﺸﻪ ﻧﺒﻮدﯾﻢ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺳﻨﮓ ﺑﻤﯿﺮﯾﻢ‬ ‫»آﺑﯽﺗﺮ از آﻧﯿﻢ ﮐﻪ ﺑﯽرﻧﮓ ﺑﻤﯿﺮﯾﻢ‬
‫در ﻏﯿﺮت ﻣﺎ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ در ﻧﻨﮓ ﺑﻤﯿﺮﯾﻢ«‬ ‫ﻓﺮﺻﺖ ﺑﺪه اي روح ﺟﻨﻮن ﺗﺎ ﻏﺰل ﺑﻌﺪ‬
‫ﻣﻔﻌﻮل‪ ،‬ﻣﺘﻤﻢ‪ ،‬ﻧﻬﺎد‪ ،‬ﻧﻬﺎد‬ ‫ﻗﯿﺪ‪ ،‬ﻣﺴﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻔﻌﻮل‪ ،‬ﻧﻬﺎد‬ ‫ﻣﺘﻤﻢ‪ ،‬ﻣﺴﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻬﺎد‪ ،‬ﻧﻬﺎد‬ ‫ﻣﺴﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺘﻤﻢ‪ ،‬ﻣﻔﻌﻮل‪ ،‬ﻣﺘﻤﻢ‬

‫‪ 169‬در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ‪ ،‬واژة »ﻣﻤﺎل« ﻧﯿﺎﻣﺪه اﺳﺖ؟‬

‫‪200‬ﺗﺴﺖ دﺳﺘﻮر‬

‫ﻣﺘﺤﯿﺮم در اوﺻﺎف ﺟﻤﺎل و روي و زﯾﺒﺖ‬ ‫ﺑﻪ ﻗﯿﺎس درﻧﮕﻨﺠﯽ و ﺑﻪ وﺻﻒ درﻧﯿﺎﯾﯽ‬
‫ﭼﻮن ﺑﺮون آوري ﺳﺮ از ﺟﻠﺒﯿﺐ‬ ‫ﺷﺐ ﻋﺸﺎق ﻟﯿﻠﮥاﻟﻘﺪر اﺳﺖ‬

‫ﻣﮕﺮ آدﻣﯽ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﺮﻧﺠﺪ از ﻋﺘﯿﺒﺖ‬ ‫ﭼﻮ ﻧﻤﯽﺗﻮان ﺻﺒﻮري‪ ،‬ﺳﺘﻤﺖ ﮐﺸﻢ ﺿﺮوري‬
‫ﻣﺘﻮﺟﻪ اﺳﺖ ﺑﺎ ﻣﺎ ﺳﺨﻨﺎن ﺑﯽﺣﺴﯿﺒﺖ‬ ‫ﻣﺘﻨﺎﺳﺒﻨﺪ و ﻣﻮزون ﺣﺮﮐﺎت دﻟﻔﺮﯾﺒﺖ‬

‫‪23‬‬
 ‫دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن اﻣﺎم ﻫﺎدي)ع(‬

‫‪ 170‬ﻧﻘﺶ دﺳﺘﻮري ﮐﺪام واژة ﻣﺸﺨّ ﺺ ﺷﺪه ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ؟‬

‫ﮐﻒ زدن‬ ‫ﺗﻮ ﻧﺒﯿﻨﯽ ﺑﺮگﻫﺎ را ﮐﻒ زدن ‪ /‬ﮔﻮش دل ﺑﺎﯾﺪ ﻧﻪ اﯾﻦ ﮔﻮش ﺑﺪن‬
‫ﮔﻮش‬ ‫ﮔﻮش ﺳﺮ ﺑﺮﺑﻨﺪ از ﻫﺰل و دروغ ‪ /‬ﺗﺎ ﻧﺒﯿﻨﯽ ﺷﻬﺮ ﺟﺎن ﺑﺎ ﻓﺮوغ‬

‫ﺧﻮردﺗﺎن‬ ‫ﻟﯿﮏ اﷲ اﷲ اي ﻗﻮم ﺟﻠﯿﻞ ‪ /‬ﺗﺎ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺧﻮردﺗﺎن ﻓﺮزﻧﺪ ﭘﯿﻞ‬

‫ﻓﺮﻋﻮن‬ ‫ور ﻧﻪ ﮐﯽ ﮐﺮدي ﺑﻪ ﯾﮏ ﭼﻮﺑﯽ ﻫﻨﺮ ‪ /‬ﻣﻮﺳﯽ اي ﻓﺮﻋﻮن را زﯾﺮ و زﺑﺮ؟‬

‫‪ 171‬در ﮐﺪام ﺑﯿﺖ‪ ،‬ﻫﺮ دو ﻧﻮع »واو« رﺑﻂ و ﻋﻄﻒ وﺟﻮد دارد؟‬
‫ﻋﺸﻖ ﺑﺎ ﺟﺎن ﻫﻢﻧﺸﯿﻦ و ﺻﺒﺮ ﺑﺎ دل ﯾﺎر ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫دوﺳﺖ از ﻣﺎ ﺑﯽﻧﯿﺎز و وﺻﻞ ﻣﺎ را ﻧﺎﮔﺰﯾﺮ‬

‫ﻫﻮا ﻣﺴﺖ و زﻣﯿﻦ ﻣﺴﺖ‪ ،‬آﺳﻤﺎن ﻣﺴﺖ‬ ‫ﺧﺮد ﻣﺴﺖ و ﻣﻼﯾﮏ ﻣﺴﺖ و ﺟﺎن ﻣﺴﺖ‬
‫ﮔﻔﺖ ﺑﺎ ﻣﺎ ﻣﻨﺸﯿﻦ ﮐﺰ ﺗﻮ ﺳﻼﻣﺖ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ‬ ‫دل و دﯾﻨﻢ ﺷﺪ و دﻟﺒﺮ ﺑﻪ ﻣﻼﻣﺖ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ‬

‫ﮐﻪ ﭼﻪ ﺷﯿﺮﯾﻦ ﺣﺮﮐﺎﺗﯽ و ﭼﻪ ﻣﻄﺒﻮع ﮐﻼﻣﯽ‬ ‫ﻓﺘﻨﻪاﻧﮕﯿﺰي و ﺧﻮنرﯾﺰي و ﺧﻠﻘﯽ ﻧﮕﺮاﻧﺖ‬

‫‪ 172‬ﻧﻘﺶ دﺳﺘﻮري ﺿﻤﺎﯾﺮ ﻣﺸﺨﺺﺷﺪه در ﻫﻤﮥ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﯾﮑﺴﺎن اﺳﺖ؛ ﺑﻪﺟﺰ ‪. ..................‬‬
‫كش ﻧﺎﻓﮥ ﻣﺸﮏ در ﻣﯿﺎن اﺳﺖ‬ ‫ﻗﺎﺻﺪ ﻣﮕﺮ آﻫﻮي ﺧﺘﻦ ﺑﻮد‬
‫ﺑﺮ ﺑﻮي ﺗﺨﻢ ﻣﻬﺮ ﮐﻪ در دل ﺑﮑﺎرمت‬ ‫ﺻﺪ ﺟﻮي آب ﺑﺴﺘﻪام از دﯾﺪه ﺑﺮ ﮐﻨﺎر‬

‫ﺑﺎد ﻏﯿﺮت ﺑﻪ ﺻﺪش ﺧﺎر ﭘﺮﯾﺸﺎن دل ﮐﺮد‬ ‫ﺑﻠﺒﻠﯽ ﺧﻮن دﻟﯽ ﺧﻮرد و ﮔﻠﯽ ﺣﺎﺻﻞ ﺷﺪ‬
‫ﻧﮕﻪش ﺳﯿﻞ ﻓﻨﺎ ﻧﻘﺶ اﻣﻞ ﺑﺎﻃﻞ ﮐﺮد‬ ‫ﻃﻮﻃﯽاي را ﺑﻪ ﺧﯿﺎل ﺷﮑﺮي دل ﺧﻮش ﺑﻮد‬

‫ﺑﯿﺖ زﯾﺮ‪ ،‬ﺑﻪﺗﺮﺗﯿﺐ ﮐﺪام اﺳﺖ؟‬

‫‪ 173‬ﻧﻘﺶ واژهﻫﺎي ﻣﺸﺨﺺﺷﺪه در ِ‬
‫ﻣﺎﻧﻊ ﻧﮕﺮدد از ﺣﺮﮐﺖ‪ ،‬آب را ﺣﺒﺎب«‬ ‫»آرام ﻧﯿﺴﺖ آﺑﻠﻪﭘﺎﯾﺎن ﺷﻮق را‬
‫ﻣﺴﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻔﻌﻮل‪ ،‬ﻣﻔﻌﻮل‪ ،‬ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ‬ ‫ﻧﻬﺎد‪ ،‬ﻣﻔﻌﻮل‪ ،‬ﻣﻔﻌﻮل‪ ،‬ﻣﺘ ّﻤﻢ‬ ‫ﻣﺴﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻬﺎد‪ ،‬ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ‪ ،‬ﻧﻬﺎد‬ ‫ﻧﻬﺎد‪ ،‬ﻣﺘ ّﻤﻢ‪ ،‬ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ‪ ،‬ﻧﻬﺎد‬

‫‪ 174‬در ﮐﺪام ﺑﯿﺖ ﺟﻤﻠﮥ ﻣﺮﮐﺐ دﯾﺪه ﻧﻤﯽﺷﻮد؟‬

‫از ﻧﻬﯿﺐ دﯾﻮ دل ﺧﻮﻧﺎب ﮔﺸﺘﯽ ﻫﺮ زﻣﺎن‬ ‫ﻣﻦ ﺑﯿﺎﺑﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﭘﯿﺶ اﻧﺪر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﮐﺎﻧﺪرو‬
‫ﮐﺎﯾﻦ ﺑﯿﺎﺑﺎن را ﻣﮕﺮ ﭘﯿﺪا ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﺪ ﮐﺮان‬ ‫زان درازي راه ﺑﺎ دل ﮔﻔﺘﻤﯽ ﻫﺮ ﺳﺎﻋﺘﯽ‬

‫ﺑﺎﻧﮓ آب ﻫﯿﺮﻣﻨﺪ آﻣﺪ ﺑﻪ ﮔﻮﺷﻢ ﻧﺎﮔﻬﺎن‬ ‫اﻧﺪر اﯾﻦ اﻧﺪﯾﺸﻪ ﺑﻮدم ﮐﺰ ﮐﻨﺎر ﺷﻬﺮ ﺑﺴﺖ‬
‫ﮐﺎم ﺟﻮي و ﮐﺎم ﯾﺎب و ﮐﺎم ﺧﻮاه و ﮐﺎم ران‬ ‫ﺷﺎد ﺑﺎش و دﯾﺮ ﺑﺎش و دﯾﺮ ﻣﺎن و دﯾﺮ زي‬

‫‪ 175‬ﻧﻘﺶ ﻫﺎي دﺳﺘﻮري ﮐﺪام دو ﺑﺨﺶ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در ﺑﯿﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﻧﻘﺶ ﻫﺎي دﺳﺘﻮري ﺿﻤﯿﺮ »م« در ﺑﯿﺖ زﯾﺮ ﯾﮑﺴﺎن اﺳﺖ؟ رﻋﺎﯾﺖ ﺗﺮﯾﺐ اﻫﻤﯿﺘﯽ ﻧﺪارد‪.‬‬
‫»ﺗﻨﻢ ﮔﺮ ﺑﺴﻮزي‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﯿﺮم ﺑﺪوزي ‪ /‬ﺟﺪا ﺳﺎزي اي ﺧﺼﻢ‪ ،‬ﺳﺮ از ﺗﻦ ﻣﻦ«‬
‫»ﭼﯿﺰي‪ ،‬رﻫﮕﺬار«‬ ‫ﭼﻨﺪان ﮐﻪ ﻣﯽ روم ز ﭘﯽ ﯾﺎر ﺟﺰ ﻏﺒﺎر ‪ /‬ﭼﯿﺰي ﻧﻤﯽ رﺳﺪ ﺑﻪ ﻣﻦ از رﻫﮕﺬار ﯾﺎر‬

‫»ﻣﻦ‪ ،‬ﯾﺎر«‬ ‫ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ داﻣﻦ ﻣﻦ ﻫﯿﭻ آب و ﺧﺎك ‪ /‬اﻟ ّﺎ ﮐﻪ آب دﯾﺪه و ﺧﺎك دﯾﺎر ﯾﺎر‬

‫»م‪ ،‬ﺑﻬﺎر«‬ ‫ﭼﻮن ﻏﻨﭽﻪ ام اﮔﺮﭼﻪ ﺑﺴﯽ ﺧﺎر در دل اﺳﺖ ‪ /‬ﻣﻦ دل ﺧﻮﺷﻢ ﺑﻪ ﺑﻮي ﻧﺴﯿﻢ ﺑﻬﺎر ﯾﺎر‬

‫»ﺷﺎخ‪ ،‬اﻏﯿﺎر«‬ ‫ﺑﻠﺒﻞ ﮔﺬاﺷﺖ ﺷﺎخ ﺳﻤﻦ‪ ،‬ﻣﯿﻞ ﺧﺎر ﮐﺮد ‪ /‬ﯾﻌﻨﯽ ﮐﻪ ﺧﻮﺷﺘﺮ از ﮔﻞ اﻏﯿﺎر ﺧﺎر ﯾﺎر‬

‫ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻧﻘﺶ دﺳﺘﻮري ﺟﻤﻠﻪﻫﺎي ﻣﻌﯿﺎر آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ِ‬ ‫‪ 176‬در ﺑﯿﺖ ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ ..................‬ﻣﺼﺮاﻋﯽ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ اﺟﺰاي ﺟﻤﻠﻪﻫﺎي آن‪ ،‬ﮐﺎﻣﻼً ﺑﺎ‬
‫ﻋﺸﻖ ﺑﺎزﯾﺪن ﺑﺎ ﺧﻮﺑﺎن رﺳﻤﯿﺴﺖ ﻗﺪﯾﻢ‬ ‫ﭼﻪ ﺷﻮي ﺗﻨﮕﺪل ار ﺑﺮ ﺗﻮ ﻫﻤﯽﺑﺎزم ﻋﺸﻖ‬
‫ﺧﻨﮏ آن ﮐﻮ را از ﻋﺸﻖ ﻧﻪ ﺗﺮس اﺳﺖ و ﻧﻪ ﺑﯿﻢ‬ ‫ﻋﺸﻖ رﺳﻤﯿﺴﺖ وﻟﯿﮑﻦ ﻫﻤﻪ اﻧﺪوه دل اﺳﺖ‬

‫ﺧﻮاﺟﻪ ﺑﻮﺳﻬﻞ ﺗﻮاﻧﺎ و ﺟﻮاد اﺳﺖ و ﺣﻠﯿﻢ‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ و ﺑﺎ وﺟﻮد ﮐﻢ آﻣﯿﺰد ﺣﻠﻢ‬
‫دور ﺑﺎد از ﺗﻦ و از ﺟﺎﻧﺶ ﺷﯿﻄﺎن رﺟﯿﻢ‬ ‫ﻋﯿﺪ او ﺑﺎد ﺳﻌﯿﺪ و روز او ﺑﺎد ﭼﻮ ﻋﯿﺪ‬
‫‪200‬ﺗﺴﺖ دﺳﺘﻮر‬

‫‪ 177‬ﮐﺪام ﻧﻮع ﻓﻌﻞ در ﻋﺒﺎرت زﯾﺮ ﻧﯿﺴﺖ؟‬

‫»در آﺑﮕﯿﺮي ﺳﻪ ﻣﺎﻫﯽ ﺑﻮد‪ .‬روزي دو ﺻﯿّﺎد ﺑﺮ آن ﮔﺬﺷﺘﻨﺪ و ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻗﺮار ﻧﻬﺎدﻧﺪ ﮐﻪ دام ﺑﯿﺎرﻧﺪ و ﻫﺮ ﺳﻪ را ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎﻫﯿﺎن اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﺑﺸﻨﻮدﻧﺪ؛ آﻧﮑﻪ‬
‫ﻫﻮش زﯾﺎدت داﺷﺖ و ﺑﺎرﻫﺎ دﺳﺘﺒﺮد زﻣﺎﻧﮥ ﺟﺎﻓﯽ را دﯾﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺳﺒﮏ روي ﺑﻪ ﮐﺎر آورد و از آن ﺟﺎﻧﺐ ﮐﻪ آب درﻣﯽآﻣﺪ‪ ،‬ﺑﺮﻓﻮر ﺑﯿﺮون رﻓﺖ‪«.‬‬
‫ﻣﻀﺎرع اﻟﺘﺰاﻣﯽ‬ ‫ﻣﺎﺿﯽ اﻟﺘﺰاﻣﯽ‬ ‫ﻣﺎﺿﯽ اﺳﺘﻤﺮاري‬ ‫ﻣﺎﺿﯽ ﺑﻌﯿﺪ‬

‫‪24‬‬
 ‫دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن اﻣﺎم ﻫﺎدي)ع(‬

‫‪ 178‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ رﺑﺎﻋﯽ زﯾﺮ‪ ،‬ﻫﻤﮥ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ »ﮐﺎﻣﻼً « درﺳﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ؛ ﺑﻪﺟﺰ‪:‬‬
‫ﺧﺮم دل آن ﮐﺲ ﮐﻪ ﻟﺐ ﺟﻮ ﺟﻮﯾﺪ‬ ‫»روزي ﮐﻪ ﺳﻤﻦ ﺑﺮ ﻟﺐ ﺟﻮ ﺑﺮ‪ ،‬روﯾﺪ‬
‫ﺑﺮ رود ﺧﻮﺷﮏ ﺗﺮاﻧﻪاي ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ«‬ ‫از ﻣﻄﺮب آب ﺑﺸﻨﻮد ﻧﺎﻟﻪ ﮐﻪ او‬
‫»ك« در ﺧﻮﺷﮏ ﻧﺸﺎﻧﮥ ﺗﻘﻠﯿﻞ اﺳﺖ و »ﺧﻮﺷﮏ ﺗﺮاﻧﻪاي« ﻧﻘﺶ ﻣﻔﻌﻮﻟﯽ دارد‪.‬‬
‫در رﺑﺎﻋﯽ واژهاي ﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﻫﻢآوا دارد و ﺣﺬف ﻓﻌﻞ ﻧﯿﺰ ﻣﺸﻬﻮد اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﯾﮏ ﻣﺘﻤﻢ ﺑﻪ ﺷﯿﻮة ﮐﻬﻦ در اﺑﯿﺎت دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد و »ﻣﻄﺮب آب« اﺿﺎﻓﮥ ﺗﺸﺒﯿﻬﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫زﻣﺎن اﻓﻌﺎل ﻣﻀﺎرع اﺧﺒﺎري و اﻟﺘﺰاﻣﯽ اﺳﺖ و »ﺳﻪ ﺟﻤﻠﻪ« ﺑﻪ ﺷﯿﻮة ﺑﻼﻏﯽ ﺳﺮوده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ 179‬درﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ‪ ،‬ﺟﻤﻠﮥ ﻣﺮﮐﺐ دﯾﺪه ﻧﻤﯽﺷﻮد؟‬

‫ﺑﻪ ﻏﯿﺮ ﻣﺼﻠﺤﺘﺶ رﻫﺒﺮي ﮐﻨﺪ اﯾﺎم‬ ‫ﻫﺮ آنﮐﻪ ﮔﺮدش ﮔﯿﺘﯽ ﺑﻪ ﮐﯿﻦ او ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ‬

‫ﺳﺨﻨﯽ ز ﻋﺸﻖ ﮔﻮﯾﻨﺪ و در او اﺛﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﭼﻪ وﺟﻮد ﻧﻘﺶ دﯾﻮار و ﭼﻪ آدﻣﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ او‬
‫ﭼﺸﻢ در ﻣﻨﻈﺮ ﻣﻄﺒﻮع ﺗﻮ ﺣﯿﺮان ﺗﺎ ﭼﻨﺪ‬ ‫ﮔﻮش در ﮔﻔﺘﻦ ﺷﯿﺮﯾﻦ ﺗﻮ واﻟﻪ ﺗﺎ ﮐﯽ‬

‫اﻣﮑﺎن ﺷﮑﯿﺐ از ﺗﻮ ﻣﺤﺎل اﺳﺖ و ﻗﻨﺎﻋﺖ‬ ‫از ﻫﺮ ﭼﻪ ﺗﻮ ﮔﻮﯾﯽ ﺑﻪ ﻗﻨﺎﻋﺖ ﺑﺸﮑﯿﺒﻢ‬

‫‪ 180‬در ﭼﻨﺪ ﺗﺎ از اﺑﯿﺎت زﯾﺮ ﺣﺮف »ﭼﻮ« ﺣﺮف اﺿﺎﻓﻪ اﺳﺖ؟‬

‫و آﺷﻔﺘﻪاي ز زﻟﻔﺖ آﺷﻔﺘﻪﺗﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ‬
‫ز دوﺳﺘﺎن دل و دﺳﺖ و زﺑﺎن درﯾﻎ ﻣﺪار‬
‫ﻫﻤﯽ ز ﭘﺸﺖ ﯾﮑﺪﮔﺮ ﮐﺸﯿﺪه ﺻﻒ ﻗﻄﺎرﻫﺎ‬
‫ﻧﻪ ﭼﻮ ﺧﺎﮐﺴﺘﺮم ﮐﺰ آﺗﺶ زاد‬
‫از اﯾﻦ ﺧﺠﺴﺘﻪ ﻫﻤﺎ اﺳﺘﺨﻮان درﯾﻎ ﻣﺪار‬
‫ﭼﻬﺎر ﺗﺎ‬ ‫ﺳﻪ ﺗﺎ‬
‫اﻟﻒ( اﻓﺘﺎدهاي ﭼﻮ ﺧﻮاﺟﻮ ﺑﯿﭽﺎرهﺗﺮ ﻧﺨﯿﺰد‬
‫ب( ﭼﻮ در ﺳﻪ ﻋﻀﻮ ﺗﻮ ﻧﻔﻊ دو ﻋﺎﻟﻢ اﺳﺖ ﭘﺪﯾﺪ‬
‫ج( درﺧﺖﻫﺎي ﺑﺎرور ﭼﻮ اﺷﺘﺮان ﺑﺎرﺑﺮ‬
‫د( ﻧﺴﺒﺖ از ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ ﮐﻨﻢ ﭼﻮ ﮔﻬﺮ‬
‫ﻫـ( ﺧﺪﻧﮓ او ﭼﻮ رﺳﺪ ﻃﻌﻤﻪ ﺷﻮ ﺑﻪ ﭘﯿﮑﺮ ﺧﺸﮏ‬
‫دو ﺗﺎ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬

‫‪ 181‬ﻓﻌﻞ ﻧﻮﺷﺘﻪﺷﺪه در ﺑﺮاﺑﺮ ﮐﺪام ﺑﯿﺖ‪ ،‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺟﻤﻠﮥ ﻫﺴﺘﻪ در ﺟﻤﻠﮥ ﻣﺮﮐﺐ آن ﺑﯿﺖ ﻧﯿﺴﺖ؟‬
‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫ﻫﺮ آن ﮔﯿﺎه ﮐﻪ ﺑﺮﮔﺶ ﺑﻪ ﻧﯿﺸﺘﺮ ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫ﮐﻨﯿﺪ داﺧﻞ اﺟﺰاي ﻧﻮﺷﺪاروي ﻣﺎ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﮐﻪ ﮐﻨﺪ ﺷﺎه ﺧﺘﻦ ﭘﯿﺶ ﺗﻮ ﻧﺎﻓﺮﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﻮ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﺎن ﻫﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن دﻫﯽ و ﻋﯿﻦ ﺧﻄﺎﺳـت‬

‫دﻫﻢ‬ ‫ﻫﺮ ﯾﮏ ﭼﻪ دﻫﻢ ﺷﺮح ﮐﻪ ﺑﺮ ﻣﻦ ﭼﻪ ﺟﻔﺎ ﮐﺮد‬ ‫زﻟﻔﺖ ﺑﻪ ﺳﺮ ﺧﻮﯾﺶ و ﺟﻤﺎﻟﺖ ﺑﻪ ﺟﺪاﯾﯽ‬
‫ﻧﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﭼﻮ ﻃﻮﻃﯽ از ر ِه ﺗﻠﻘﯿﻦ ﻋﻨﺪﻟﯿﺐ ﺳﺨﻨﻮر‬ ‫ﺑﺴﯽ ﻧﻤﺎﻧﺪ ﮐﻪ ﮔﺮدد دﻫﺎن ﻏﻨﭽﮥ ﺧﻨﺪان‬

‫‪ 182‬ﮐﺪام ﻧﻮع ﻓﻌﻞ در ﻋﺒﺎرت زﯾﺮ ﻧﯿﺴﺖ؟‬

‫ﺑﭽﻪﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﻫﻤﺎن‬
‫ﻣﻘﺪم دﺷﻤﻦ‪ ،‬آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ آن ﺳﻮي رودﺧﺎﻧﮥ اروﻧﺪ ﺣﻤﻞ ﮐﻨﻨﺪ‪ّ .‬‬
‫»وﺳﺎﯾﻞ ﺳﻨﮕﯿﻦ راهﺳﺎزي را ﺑﺎر ﺷﻨﺎورﻫﺎ ﮐﺮدهاﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ﺷﮑﺴﺘﻦ ﺧﻄﻮط ّ‬
‫ﺑﭽﻪﻫﺎي ﺑﯽﺗﮑﻠّﻒ و ﻣﺘﻮاﺿﻊ و ﺳﺎدهاي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻫﻤﯿﺸﻪ در ﻣﺴﺠﺪ ﻣﯽﺑﯿﻨﯽ و ﺗﻮ ﺗﺎﺑﻪﺣﺎل در ﻧﻤﯽﯾﺎﻓﺘﻪاي‪«.‬‬
‫ّ‬
‫ﻣﺎﺿﯽ ﺑﻌﯿﺪ‬ ‫ﻣﺎﺿﯽ ﻧﻘﻠﯽ‬ ‫ﻣﻀﺎرع اﻟﺘﺰاﻣﯽ‬ ‫ﻣﻀﺎرع اﺧﺒﺎري‬

‫‪ 183‬در ﮐﺪام ﺑﯿﺖ‪ ،‬ﻧﻤﻮدار »اﺳﻢ ‪ +‬ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ ‪ +‬ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ« ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ؟‬
‫ﮔﻮﺷﮥ دل در ﺧﻢ زﻟﻒ ﻣﻌﻨﺒﺮ ﺑﺴﺘﻪاﻧﺪ‬ ‫ﺗﻮﺷﮥ ﺟﺎن از ﻟﻌﻞ ﺷﮑﺮوش ﺑﺮدهاﻧﺪ‬

‫ﻧﺎﻣﻮس ﻓﻠﮏ ﻏﻤﺰة ﺧﻮﻧﺨﻮار ﺗﻮ ﺑﺸﮑﺴﺖ‬ ‫ﺑﺎزار ﺷﮑﺮ ﻟﻌﻞ ﺷﮑﺮﺑﺎر ﺗﻮ ﺑﺸﮑﺴﺖ‬
‫ﺑﺮده ﺧﻮاﺑﻢ ﻧﺮﮔﺲ ﺟﺎدوي ﺗﻮ‬ ‫ﻧﺮﮔﺲ ﻣﺴﺘﺖ رﺑﻮده ﻋﻘﻞ ﻣﻦ‬
‫‪200‬ﺗﺴﺖ دﺳﺘﻮر‬

‫ﻫﺮ ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﺪ از ﻟﺐ ﺧﺎﻣﻮش ﻣﻦ ﻓﺮدا ﺷﻨﯿﺪ‬ ‫ﭼﺸﻢ ﭘﺮ ﺣﺮف ﺗﻮ اﻣﺸﺐ ﮔﻔﺖ در ﮔﻮش دﻟﻢ‬

‫‪25‬‬
 ‫دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن اﻣﺎم ﻫﺎدي)ع(‬

‫‪» 184‬را« در اﻧﺘﻬﺎي ﮐﺪام دو ﺑﯿﺖ زﯾﺮ‪ ،‬ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪة ﻣﻔﻌﻮل اﺳﺖ؟‬
‫ﮐﻪ روزي ﺳﺎﯾﻪ ﺑﺮﺧﺎﮐﻢ ﻓﺘﺪ آن ﺳﺮو ﺑﺎﻻ را‬ ‫اﻟﻒ( ﻣﻦ از ﻣﺮدن ﻧﺨﻮاﻫﻢ ﺳﺎﯾﮥ ﻃﻮﺑﯽ وﻟﯽ ﺧﻮاﻫﻢ‬
‫ﮐﻪ از ﺑﺎد ﺧﺰان آﻓﺖ رﺳﺪ ﮔﻞ ﻫﺎي رﻋﻨﺎ را‬ ‫ب( ﺣﺬر ﮐﻦ از دم ﺳﺮد رﻗﯿﺐ‪ ،‬اي ﻧﻮﮔﻞ ﺧﻨﺪان‬
‫ﮐﻪ در ﻋﺎﻟﻢ ﻧﻤﯽ داﻧﺪ ﮐﺴﯽ اﺣﻮال ﻓﺮدا را‬ ‫ج( دﻻ‪ ،‬ﺗﺎ ﻣﯽ ﺗﻮان اﻣﺮوز ﻓﺮﺻﺖ را ﻏﻨﯿﻤﺖ دان‬
‫ﮐﻪ ذوق ﺧﺎﮐﺒﻮﺳﯽ ﺑﺮ زﻣﯿﻦ آرد ﻣﺴﯿﺤﺎ را‬ ‫د( زﻻل ﺧﻀﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺧﺎك ﭘﺎﯾﺖ‪ ،‬ﺟﺎي آن دارد‬
‫ﺑﻪ ﻋﺸﻖ ﻧﺎﺗﻤﺎم او ﭼﻪ ﺣﺎﺟﺖ روي زﯾﺒﺎ را؟‬ ‫ﻫـ( ﻫﻼﻟﯽ را ﭼﻪ ﺣﺪ آن ﮐﻪ ﺑﺮ ﻣﺎه رﺧﺖ ﺑﯿﻨﺪ؟‬
‫د‪ ،‬ﻫـ‬ ‫ج‪ ،‬د‬ ‫ب‪ ،‬ج‬ ‫اﻟﻒ‪ ،‬ب‬

‫‪ 185‬در ﻋﺒﺎرت زﯾﺮ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻧﻘﺶ دﺳﺘﻮري واژة »وزﯾﺮ« و واژة ﻣﺼﺪر ﮐﺪام اﺳﺖ؟‬
‫»ﭼﻮن وزﯾﺮ ﺑﺸﻨﯿﺪ‪ ،‬ﻣﺮدي را ﺑﺎ اﺳﺒﯽ ﻧﺰدﯾﮏ ﻣﻦ ﻓﺮﺳﺘﺎد ﮐﻪ »ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﻫﺴﺘﯽ ﺑﺮﻧﺸﯿﻦ و ﻧﺰدﯾﮏ ﻣﻦ آي«‪ .‬ﻣﻦ از ﺑﺪﺣﺎﻟﯽ و ﺑﺮﻫﻨﮕﯽ‪ ،‬ﺷﺮم داﺷﺘﻢ و رﻓﺘﻦ‬
‫ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﺪﯾﺪم‪«.‬‬
‫ﻧﻬﺎد‪ ،‬ﻧﻬﺎد‬ ‫ﻧﻬﺎد‪ ،‬ﻣﻔﻌﻮل‬ ‫ﻣﺘ ّﻤﻢ‪ ،‬ﻧﻬﺎد‬ ‫ﻣﺘ ّﻤﻢ‪ ،‬ﻣﻔﻌﻮل‬

‫‪ 186‬در ﮐﺪام ﺑﯿﺖ »واو« ﻋﻄﻒ و »واو« رﺑﻂ ﻫﺮ دو وﺟﻮد دارﻧﺪ؟‬

‫ﻫﻤﻪ ﺳﻬﻞ اﺳﺖ ﺗﺤ ّﻤﻞ ﻧﮑﻨﻢ ﺑﺎر ﺟﺪاﯾﯽ‬ ‫ﻋﺸﻖ و دروﯾﺸﯽ و اﻧﮕﺸﺖﻧﻤﺎﯾﯽ و ﻣﻼﻣﺖ‬
‫ﻋﺎﻟﻤﯽ ﺗﺸﻨﻪ و ﻋﺎﻟﻢ ﻫﻤﻪ ﭘﺮآب زﻻل‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﯽ و ﺟﻬﺎﻧﯽ ﻣﺸﺘﺎق‬
‫ّ‬ ‫ﺷﮑﺮت ﺷﻮر‬

‫دل ﻓﺪاي او ﺷﺪ و ﺟﺎن ﻧﯿﺰ ﻫﻢ‬ ‫دردم از ﯾﺎر اﺳﺖ و درﻣﺎن ﻧﯿﺰ ﻫﻢ‬
‫ﻧﺎن و آﺑﯽ ﮐﻪ ﺧﻮرم و آﺷﺎﻣﻢ‬ ‫ﮐﺎي ﻓﻼن ﭼﺎﺷﺖ ﺑﺪه ﯾﺎ ﺷﺎﻣﻢ‬

‫‪ 187‬ﻧﻮع ﺣﺮف »واو« ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘﻪ در ﻫﻤﮥ اﺑﯿﺎت ﺑﻪﺟﺰ ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ ..................‬ﯾﮑﺴﺎن اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮐﺎن ﯾﺎر ﻧﺒﺎﺷﺪ ﮐﻪ وﻓﺎدار ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﺟﺎن در ﺳﺮ ﮐﺎر ﺗﻮ ﮐﻨﺪ ﺳﻌﺪي و ﻏﻢ ﻧﯿﺴﺖ‬

‫ﺟﺎﻣﻪاي ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﺮ ﻗﺎﻣﺖ او دوﺧﺘﻪ ﺑﻮد‬ ‫رﺳﻢ ﻋﺎﺷﻖﮐﺸﯽ و ﺷﯿﻮة ﺷﻬﺮآﺷﻮﺑﯽ‬

‫ﮐﻪ ﻫﯿﭻ ﮐﺎر ز ﭘﯿﺸﺖ ﺑﺪﯾﻦ ﻫﻨﺮ ﻧﺮود‬ ‫دﻻ ﻣﺒﺎش ﭼﻨﯿﻦ ﻫﺮزهﮔﺮد و ﻫﺮ ﺟﺎﯾﯽ‬

‫ﭼﻮن ﺧﺎك ﺷﻮم ﺑﺎد ﺑﻪ ﮔﻮﺷَ ﺖ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‬ ‫اﻣﺮوز ﭼﻪ داﻧﯽ ﺗﻮ ﮐﻪ در آﺗﺶ و آﺑﻢ‬

‫‪ 188‬در ﮐﺪام ﺑﯿﺖ »واو ﻋﻄﻒ« وﺟﻮد دارد؟‬

‫ﮐﻪ ﻧﺨﻔﺘﯿﻢ ﺷﺐ و ﺷﻤﻊ ﺑﻪ اﻓﺴﺎﻧﻪ ﺑﺴﻮﺧﺖ‬ ‫ﺗﺮك اﻓﺴﺎﻧﻪ ﺑﮕﻮ ﺣﺎﻓﻆ و ﻣﯽ ﻧﻮش دﻣﯽ‬

‫ﮐﻪ ﻣﯿﺎن ﮔﺮگ ﺻﻠﺢ اﺳﺖ و ﻣﯿﺎن ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان‬ ‫ﻫﻤﻪ ﺷﺎﻫﺪان ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﺗﻮ ﻋﺎﺷﻘﻨﺪ ﺳﻌﺪي‬
‫ﮐﺎن ﺳﯿﻪﮐﺎﺳﻪ در آﺧﺮ ﺑﮑﺸﺪ ﻣﻬﻤﺎن را‬ ‫ﻧﺮو از ﺧﺎﻧﮥ ﮔﺮدون ﺑﻪ در و ﻧﺎن ﻣﻄﻠﺐ‬

‫درش ﺑﺒﺴﺖ و ﮐﻠﯿﺪش ﺑﻪ دﻟﺴﺘﺎﻧﯽ داد‬ ‫دﻟﻢ ﺧﺰاﻧﮥ اﺳﺮار ﺑﻮد و دﺳﺖ ﻗﻀﺎ‬

‫ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ در ﮐﺪام ﺑﯿﺖ وﺟﻮد ﻧﺪارد؟‬

‫ّ‬ ‫‪ 189‬ﺿﻤﯿﺮ ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ ﺑﺎ ﻧﻘﺶ دﺳﺘﻮري‬
‫وز ﻧﻬﺎل ﻧﻮﺑﺮم ﮐﺎﻣﯽ ﻧﺪﯾﺪ‬ ‫ﺳﺎلﻫﺎ ﻣﺎدر ﺑﻪ ﻧﺎزم ﭘﺮورﯾﺪ‬

‫ازﯾﺮا درازت ﺑﻮد زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ‬ ‫ﺳﺘﺎﻧﯽ ﻫﻤﻪ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ز ﻣﺮدم‬

‫ﺗﻮ ﺑﻪ دﺳﺖ ﺧﻮﯾﺶ ﻓﺮﻣﺎي اﮔﺮم ﮐﻨﯽ ﻋﺬاﺑﯽ‬ ‫ﻧﻪ ﭼﻨﺎن ﮔﻨﺎﻫﮑﺎرم ﮐﻪ ﺑﻪ دﺷﻤﻨﻢ ﺳﭙﺎري‬

‫ﭘﺎك ﺧﯿﺰد ﮔﻬﺮت از دل ﭘﺎك‬ ‫ﺗﺎ در اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪي ﻣﺸﻐﻠﻪﻧﺎك‬

‫‪ 190‬ﮐﺎرﺑﺮد واژة »ﭼﻮ« در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻣﺼﺮاع اول ﺑﯿﺖ زﯾﺮ ﻧﯿﺴﺖ؟‬
‫ﭘﯿﺮي ﭼﻮ رﮐﺎب‪ ،‬ﭘﺎﯾﺪاري ﮐﺮدي«‬ ‫»از دﺳﺖ‪ ،‬ﺟﻮاﻧﯽام ﭼﻮ ﺑﺮﺑﻮد ﻋﻨﺎن‬
‫‪200‬ﺗﺴﺖ دﺳﺘﻮر‬

‫ﺑﻪ ﯾﺎد دار ﻣﺤﺒّﺎن ﺑﺎدﭘﯿﻤﺎ را‬ ‫ﭼﻮ ﺑﺎ ﺣﺒﯿﺐ ﻧﺸﯿﻨﯽ و ﺑﺎده ﭘﯿﻤﺎﯾﯽ‬
‫ﺳﺨﻦﺷﻨﺎس ﻧﻪاي ﺟﺎن ﻣﻦ! ﺧﻄﺎ اﯾﻦﺟﺎﺳﺖ‬ ‫ﭼﻮ ﺑﺸﻨﻮي ﺳﺨﻦ اﻫﻞ دل ﻣﮕﻮ ﮐﻪ ﺧﻄﺎﺳﺖ‬

‫ﮐﻪ ﺗﺮك ﻣﯽﻧﺪﻫﻢ ﻋﻬﺪ ﺑﯽوﻓﺎﯾﯽ را‬ ‫دﮔﺮ ﺑﻪدﺳﺖ ﻧﯿﺎﯾﺪ ﭼﻮ ﻣﻦ وﻓﺎداري‬
‫ﺗﻮ از اﯾﻦ ﭼﻪ ﺳﻮد داري ﮐﻪ ﻧﻤﯽﮐﻨﯽ ﻣﺪارا؟‬ ‫دل ﻋﺎﻟﻤﯽ ﺑﺴﻮزي ﭼﻮ ﻋﺬار ﺑﺮﻓﺮوزي‬

‫‪26‬‬
 ‫دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن اﻣﺎم ﻫﺎدي)ع(‬

‫ﻣﻘﺪم ﺷﺪه اﺳﺖ؛ ﺑﻪﺟﺰ‪:‬‬

‫‪ 191‬در ﻣﺼﺮاع دوم ﻫﻤﮥ اﺑﯿﺎت‪ ،‬ﻣﺴﻨﺪ ﺑﺮ ﺳﺎﯾﺮ اﺟﺰاي ﺟﻤﻠﻪ ّ‬
‫زﺧﻤﯽ آن ﭘﺎي ﮐﻪ از ﺧﺎر ﻣﻐﯿﻼن ﺗﻮ ﺷﺪ‬ ‫از ﺑﺴﺎط ﮔﻞ ﺑﯽﺧﺎر ﻗﺪم ﻣﯽدزدد‬

‫ﭘﺴﺘﻪ از ﺑﺲ ﺧﺠﻞ از ﻏﻨﭽﮥ ﺧﻨﺪان ﺗﻮ ﺷﺪ‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺧﻨﺪة ﺧﻮﻧﯿﻦ ﺑﻪ ﺗﻪ ﭘﻮﺳﺖ ﻧﻬﺎن‬
‫ﻃﺎﻟﻊ آن ﺻﺒﺢ ﮐﻪ از ﭼﺎك ﮔﺮﯾﺒﺎن ﺗﻮ ﺷﺪ‬ ‫ﮐﺮد در دﯾﺪة ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﺳﯿﻪ ﻣﺸﺮق را‬

‫آﺷﻨﺎ دﯾﺪة ﻫﺮ ﮐﺲ ﮐﻪ ﺑﻪ دﯾﻮان ﺗﻮ ﺷﺪ‬ ‫ﺻﺎﺋﺐ از ﮔﻠﺸﻦ ﻓﺮدوس ﺷﻮد ﻣﺴﺘﻐﻨﯽ‬

‫‪ 192‬ﻧﻘﺶ دﺳﺘﻮري واژة »ﻧﺎﮔﻬﺎن« در ﮐﺪام ﺑﯿﺖ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ؟‬

‫ﮐﻪ روزﮔﺎر ﻏﯿﻮر اﺳﺖ و ﻧﺎﮔﻬﺎن ﮔﯿﺮد‬ ‫ﺿﻤﯿﺮ دل ﻧﮕﺸﺎﯾﻢ ﺑﻪ ﮐﺲ ﻣﺮا آن ﺑﻪ‬
‫اي آﺗﺸﯽ اﻓﺮوﺧﺘﻪ در ﺑﯿﺸﮥ اﻧﺪﯾﺸﻪﻫﺎ‬ ‫اي رﺳﺘﺨﯿﺰ ﻧﺎﮔﻬﺎن وي رﺣﻤﺖ ﺑﯽﻣﻨﺘﻬﺎ‬

‫ﭼﻪ ﭼﯿﺰ ﺑﻨﺪ ﮐﻨﺪ ﻣﺴﺖ ﺑﯽﻣﺤﺎﺑﺎ را؟‬ ‫ﭼﻮ ﻓﺘﻨﻪ ﻣﺴﺖ ﺷﻮد ﻧﺎﮔﻬﺎن ﺑﺮآﺷﻮﺑﻨﺪ‬
‫ﮐﻪ ﺗﻮ را وﻫﻤﯽ ﻧﺒﻮده زان ﻃﺮﯾﻖ ﻣﺎورا‬ ‫ﻧﺎﮔﻬﺎن ﮔﺮدي ﺑﺨﯿﺰد زان ﺳﻮي ﻣﺤﻮ ﻓﻨﺎ‬

‫‪ 193‬اﺑﯿﺎت زﯾﺮ ﻫﻤﮕﯽ از ﻏﺰﻟﯽ از ﺳﯿﻒ ﻓﺮﻏﺎﻧﯽ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬واژة ﻗﺎﻓﯿﮥ ﮐﺪام ﺑﯿﺖ ﻧﻘﺶ دﺳﺘﻮري ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ دارد؟‬
‫ﺗﻮ آن داري ﺑﻪ ﺟﺰ ﺧﻮﺑﯽ ﮐﻪ ﻧﺘﻮان وﺻﻒ ﮐﺮد آن را‬ ‫ﺑﻪ ﺧﻮﺑﯽ ﺧﻮبروﯾﺎن را اﮔﺮ وﺻﻔﯽ ﮐﻨﺪ ﺷﺎﻋﺮ‬
‫ﭼﻮ زﻟﻒ ﮐﺎﻓﺮت ﺑﯿﻨﺪ ﻧﻤﺎﻧﺪ دﯾﻦ ﻣﺴﻠﻤﺎن را‬ ‫ﭼﻮ ﺑﯿﻨﺪ روي ﺗﻮ ﮐﺎﻓﺮ ﺷﻮد اﺳﻼم دﯾﻦ او‬

‫ز ﻣﺎه و اﺧﺘﺮان ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﺧﺎﻟﯽ ﮐﺮد ﻣﯿﺪان را‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻬﺪ ﺣﺴﻦ ﺗﻮ ﭘﯿﺪا ﻧﻤﯽآﯾﻨﺪ ﻧﯿﮑﻮﯾﺎن‬
‫ﮐﻪ ﺗﻮ ﭼﻮن روز ﮔﺮداﻧﯽ ﺑﻪ روي ﺧﻮد ﺷﺒﺴﺘﺎن را‬ ‫ﻣﯿﺴﺮ ﭼﻮن ﺷﻮد ﻫﺮﮔﺰ‬
‫وﺻﺎل ﺗﻮ ﺑﻪ ﺷﺐ ﮐﺲ را ّ‬

‫‪ 194‬در ﮐﺪام ﻋﺒﺎرت ﻣﺘ ّﻤﻢ‪ ،‬ﻣﻔﻌﻮل ﯾﺎ ﻣﺴﻨﺪ ﺟﻤﻠﻪاي‪ ،‬ﭘﯿﺶ از ﻧﻬﺎد ﺟﻤﻠﻪ آﻣﺪه اﺳﺖ؟‬
‫ﻓﻀﺎ از ﻧﻢ ﺑﺎران آﮐﻨﺪه اﺳﺖ اﻣﺎ آﻓﺘﺎب ﻓﺘﺢ در آﺳﻤﺎن ﺳﯿﻨﮥ ﻣﺆﻣﻨﯿﻦ درﺧﺸﺸﯽ ﻋﺠﯿﺐ دارد‪.‬‬

‫اﯾﻦﺟﺎ آﯾﯿﻨﮥ ﺗﺠﻠ ّﯽ ﺗﺎرﯾﺦ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﮥ ﺗﺎرﯾﺦ اﯾﻦﺟﺎ ﺣﺎﺿﺮ اﺳﺖ‪ .‬آﯾﻨﺪة ﺑﺸﺮﯾﺖ‪ ،‬آﯾﻨﺪة اﻟﻬﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫درﮔﯿﺮي ﺑﺎ دﺷﻤﻦ اداﻣﻪ دارد‪ .‬دﺷﻤﻦ ﺑﺮدة ﻣﺎﺷﯿﻦ اﺳﺖ و ﺗﻮ ﻣﺎﺷﯿﻦ را در ﺧﺪﻣﺖ اﯾﻤﺎن ﮐﺸﯿﺪهاي‪.‬‬

‫اﺷﯿﺎ ﮔﻨﺠﯿﻨﻪﻫﺎﯾﯽ از رازﻫﺎﯾﯽ ﺷﮕﻔﺖ ﺧﻠﻘﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ اﯾﻦ را ﺗﻮ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎل درﻧﻤﯽﯾﺎﻓﺘﻪاي‪.‬‬

‫‪ 195‬در ﻣﻨﻈﻮﻣﮥ زﯾﺮ ﺑﻪﺗﺮﺗﯿﺐ‪ ،‬ﭼﻨﺪ ﺗﺮﮐﯿﺐ وﺻﻔﯽ و ﭼﻨﺪ ﺗﺮﮐﯿﺐ اﺿﺎﻓﯽ وﺟﻮد دارد؟‬
‫»در آن زﻣﺎن ﮐﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﻧﺸﺎﻧﯽ درﺧﺖ داﺷﺖ ‪ /‬زﺑﺎن ﺷﻌﺮ ‪ /‬ﺳﺎده ﺑﻮد ‪ /‬ﺑﻪ ﯾﮏ اﺷﺎره‪ ،‬ﺑﺎد ‪ /‬ﺗﺮاﻧﻪﻫﺎي ﺑﺮگ را ‪ /‬ﺑﻪ ﺷﺐﻧﺸﯿﻨﯽ ﺳﺘﺎرِﮔﺎن ﺷﺎد ‪ /‬ﻣﯽرﺳﺎﻧﺪ ‪ /‬و‬
‫اﺑﺮِ ﮔﺮﯾﻪﻧﺎك ‪ /‬اﮔﺮ دﻟﺶ ز ﺗﺸﻨﮕﯽ ﺧﺎك ﻣﯽﮔﺮﻓﺖ ‪ /‬ﺳﺮي ﺑﻪ ﺷﺎﻧﮥ ﮐﺒﻮد ﮐﻮه ﻣﯽﮔﺬاﺷﺖ ‪ /‬در آن زﻣﺎن ‪ /‬ﺟﻮاﻧﯽ درﺧﺖ ‪ /‬ﮔﻤﺎﻧﯽ از ﺗﺒﺮ ﻧﺪاﺷﺖ«‬
‫ﺷﺶ ‪ -‬ﻫﻔﺖ‬ ‫ﻫﻔﺖ ‪ -‬ﻫﺸﺖ‬ ‫ﻫﻔﺖ ‪ -‬ﻫﻔﺖ‬ ‫ﺷﺶ ‪ -‬ﻫﺸﺖ‬

‫‪ 196‬در ﭼﻨﺪ ﺗﺎ از اﺑﯿﺎت زﯾﺮ‪ ،‬دو ﻋﺒﺎرت ﺑﺎ ﻧﻘﺶ دﺳﺘﻮري ﻣﻨﺎدا وﺟﻮد دارد؟‬
‫ﮐﻪ ﺑﯽ او ﺻﺪ ﺑﻬﺎر اﯾﻦ ﻏﻨﭽﻪ در ﮔﻠﺰار ﻧﮕﺸﺎﯾﺪ‬ ‫اﻟﻒ( ﻣﮕﻮ ﻧﺎﺻﺢ ﮐﻪ »ﻓﺨﺮي‪ ،‬دل ﺑﻪ ﮔﺸﺖ ﺑﻮﺳﺘﺎن ﺑﮕﺸﺎ«‬
‫ﮐﻪ اﺳﯿﺮ ﺻﺪ ﺑﻼﯾﻢ ز رﺧﺖ ﺑﻪ ﯾﮏ ﻧﻈﺎره‬ ‫ب( ﻣﻪ ﻣﻦ ﭼﺮا ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺟﮕﺮم ﻫﺰار ﭘﺎره‬
‫ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺳﺨﻦ ﺗﻮ ﺳﯿﺎﺳﺖ درﯾﺎﺳﺖ‬ ‫ج( ﺑﻪ ژرف درﯾﺎ ﻣﺎﻧﯽ ﻫﻤﯽ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺟﻬﻼ‬
‫در ﭘﻨﺎه ﻟﻄﻒ اﻓﺘﺎدم‪ ،‬اﺟﺮﻧﯽ ﯾﺎ ﻣﺠﯿﺮ‬ ‫د( از ﻫﻮاي ﺧﻮد ﺑﻪ ﻓﺮﯾﺎدم‪ ،‬اﻏﺜﻨﯽ ﯾﺎ ﻣﻐﯿﺚ‬
‫ﮐﻪ ﺑﺒﯿﻦ ﻣﺠﻠﺴﻢ و ﺗﺮك ﺳﺮ ﻣﻨﺒﺮ ﮔﯿﺮ‬ ‫ﻫـ( ﺣﺎﻓﻆ آراﺳﺘﻪ ﮐﻦ ﺑﺰم و ﺑﮕﻮ واﻋﻆ را‬
‫ﭼﻬﺎر‬ ‫ﺳﻪ‬ ‫دو‬ ‫ﯾﮏ‬

‫‪ 197‬در ﺑﺮاﺑﺮ ﭼﻪ ﺗﻌﺪاد از اﺑﯿﺎت زﯾﺮ ﻧﻘﺶ واژة ﻣﺸﺨﺺﺷﺪه ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ؟‬
‫آﺗﺸﯽ ﺑﻮد در اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﮐﻪ ﮐﺎﺷﺎﻧﻪ ﺑﺴﻮﺧﺖ ) ﻣﻀﺎفاﻟﯿﻪ(‬ ‫اﻟﻒ( ﺳﯿﻨﻪ از آﺗﺶ دل در ﻏﻢ ﺟﺎﻧﺎﻧﻪ ﺑﺴﻮﺧﺖ‬
‫ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺑﻪ دﺳﺖ دﯾﻮ زﺑﻮﻧﯽ ﭼﺮا ﮐﻨﯿﻢ )ﺻﻔﺖ(‬ ‫ب( ﭼﻮن ﺑﺮﺗﺮﯾﻦ ﻣﻘﺎم ﻣﻠﮏ دون ﻗﺪر ﻣﺎﺳﺖ‬
‫‪200‬ﺗﺴﺖ دﺳﺘﻮر‬

‫)ﻣﻔﻌﻮل(‬ ‫ﮐﻪ ﻋﻠﻢ ﻋﺸﻖ در دﻓﺘﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ج( ﺑﺸﻮي اوراق اﮔﺮ ﻫﻤﺪرس ﻣﺎﯾﯽ‬
‫)ﻧﻬﺎد(‬ ‫ﭼﺘﺮ ﮔﻞ در ﺳﺮﮐﺸﯽ اي ﻣﺮغ ﺧﻮﺷﺨﻮان ﻏﻢ ﻣﺨﻮر‬ ‫د( ﮔﺮ ﺑﻬﺎر ﻋﻤﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎز ﺑﺮ ﺗﺨﺖ ﭼﻤﻦ‬

‫ﯾﮑﯽ‬ ‫دو ﺗﺎ‬ ‫ﺳﻪ ﺗﺎ‬ ‫ﻫﺮ ﭼﻬﺎر ﺗﺎ‬

‫‪27‬‬
 ‫دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن اﻣﺎم ﻫﺎدي)ع(‬

‫‪ 198‬در ﻋﺒﺎرت زﯾﺮ ﮐﺪام ﻧﻮع ﻓﻌﻞ وﺟﻮد ﻧﺪارد؟‬

‫»ﭘﯿﺮﻣﺮدي ﮐﻪ ﺳﺎلﻫﺎي ﻋﻤﺮش ﺑﻪ ﻫﻔﺘﺎد و ﻫﻔﺖ رﺳﯿﺪه ﺑﻮد‪ ،‬در ﺑﺴﺘﺮ ﺑﯿﻤﺎري‪ ،‬واﭘﺴﯿﻦ ﻟﺤﻈﺎت زﻧﺪﮔﯽ را ﻣﯽﮔﺬراﻧﯿﺪ‪ .‬ﺑﺴﺘﮕﺎﻧﺶ ﺑﺎ ﭼﺸﻤﺎن اﺷﮑﺒﺎر ﻧﮕﺮان‬
‫ﺣﺎل وي ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬دوﺳﺘﯽ ﺑﺮ ﺑﺎﻟﯿﻦ وي ﺣﺎﺿﺮ آﻣﺪ و دﺳﺖ ﻧﻮازش ﺑﺮ ﺳﺮ و روﯾﺶ ﮐﺸﯿﺪ و ﮔﻔﺖ ﺑﺎﯾﺪ روزي از اﯾﻦ ﺧﺎك ﺳﻔﺮ آﺧﺮت ﮐﻨﯿﻢ و ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ آﻣﺎدﮔﯽ‬
‫اﯾﻦ ﮐﻮچ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﻢ و ﺑﺎور ﮐﻨﯿﻢ اﯾﻦ رﻓﺘﻦ‪ ،‬ﺗﻤﺎم ﺷﺪن ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺷﺮوع دﻧﯿﺎﯾﯽ دﯾﮕﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ در آنﺟﺎ ﺑﻬﺘﺮ از اﯾﻦﺟﺎ اﺳﺖ‪«.‬‬
‫ﻣﻀﺎرع اﻟﺘﺰاﻣﯽ‬ ‫ﻣﺎﺿﯽ ﻧﻘﻠﯽ‬ ‫ﻣﺎﺿﯽ اﻟﺘﺰاﻣﯽ‬ ‫ﻣﺎﺿﯽ ﺳﺎده‬

‫‪ 199‬ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺗﻮاﻟﯽ اﺑﯿﺎت ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ داﺷﺘﻦ »ﻧﻘﺶ ﺗﺒﻌﯽ‪ ،‬واو رﺑﻂ‪ ،‬ﺣﺬف ﻓﻌﻞ و ﺷﯿﻮة ﺑﻼﻏﯽ« در ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ درﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ؟‬
‫ﺷﺮاب ﻧﺎب ﺧﻮاﺑﻢ ﻣﯽﺑﺮد‬
‫ِ‬ ‫ﭼﻮن ﺷﻮم ﻣﺴﺖ از‬ ‫اﻟﻒ( ﺳﺒﺰة ﺧﻮاﺑﯿﺪه را ﺑﯿﺪار ﺳﺎزد آب و ﻣﻦ‬
‫واﻧﮑﻪ درآﻣﺪ ﺑﻪ ﮐﻤﻨﺪت ﻧ ََﺠﺴﺖ‬ ‫ب( ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﯿﻔﺘﺎد ﺑﻪ ﺗﯿﺮت ﻧﺨﺎﺳﺖ‬
‫ﻏﻮﻏﺎ ﺑﻮد دو ﭘﺎدﺷﻪ اﻧﺪر وﻻﯾﺘﯽ‬ ‫ج( ﻓﺮﻣﺎن ﻋﺸﻖ و ﻋﻘﻞ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺟﺎي ﻧﺸﻨﻮﻧﺪ‬
‫اﮔﺮ ﺧﺪايﭘﺮﺳﺘﯽ ﻫﻮاﭘﺮﺳﺖ ﻣﺒﺎش‬ ‫د( ﮔﻨﺎه ﮐﺮدن ﭘﻨﻬﺎن ﺑﻪ از ﻋﺒﺎدت ﻓﺎش‬
‫ج‪ ،‬اﻟﻒ‪ ،‬ب‪ ،‬د‬ ‫اﻟﻒ‪ ،‬ج‪ ،‬د‪ ،‬ب‬ ‫اﻟﻒ‪ ،‬ج‪ ،‬ب‪ ،‬د‬ ‫ج‪ ،‬اﻟﻒ‪ ،‬د‪ ،‬ب‬

‫‪ 200‬ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻓﺎﻗﺪ واژة دو ﺗﻠﻔﻈﯽ اﺳﺖ؟‬

‫ز دار و ﮔﯿﺮ ﺟﻬﺎن ﺑﺮﮐﻨﺎر ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ‬ ‫ز ﺧﻮد ﺑﺮآﻣﺪﮔﺎن رﺳﺘﮕﺎر ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ‬
‫ﺑﺮو ﺗﺎرﯾﺦ اﯾﻦ دﯾﺮ ﮐﻬﻦ از ﯾﺎدﮔﺎران ﭘﺮس‬ ‫ﺟﻬﺎن وﯾﺮان ﮐﻨﺪ ﮔﺮ ﺧﻮد ﺑﻨﺎي ﺗﺨﺖ ﺟﻤﺸﯿﺪ اﺳﺖ‬

‫ﻣﺮ آن را رﻧﮕﺮز ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ در رﻧﮓ دﮔﺮ دارد‬ ‫ز اﺷﮑﻢ ﭼﻬﺮه ﮔﻪ ﺧﻮﻧﯿﻦ و ﮔﻪ ﻫﻤﺮﻧﮓ زر دارد‬
‫ﻣﻮج درﯾﺎ ﺟﺎودان ﭼﻮن ﮐﻮه ﻣﺎﻧﺪ اﺳﺘﻮار‬ ‫ﺑﺮ ﻗﺮار ﻣﻮج درﯾﺎ ﻧﻘﺶ ﺣﺰﻣﺖ ﮔﺮ ﮐﺸﻨﺪ‬

‫‪200‬ﺗﺴﺖ دﺳﺘﻮر‬

‫‪28‬‬