ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

1. Από ποια όργανα και ποιους μεγάλους αδένες αποτελείται το πεπτικό σύστημα ;
2. Από πού αρχίζει και πού καταλήγει ο γαστρεντερικός σωλήνας; Σε ποια μέρη χωρίζεται;
3. Πώς διακρίνονται οι αδένες του πεπτικού συστήματος;
4. Ποιες είναι οι μοίρες της στοματικής κοιλότητας;
5. Περιγράψτε τα τοιχώματα του προστόμιου. Πώς σχηματίζονται:
6. Πώς σχηματίζεται (ποια τα όρια) η κυρίως στοματική κοιλότητα;
7. Περιγράψτε τη στοματική κοιλότητα.
8. Περιγράψτε τη γλώσσα (θέση, χρησιμότητα, τμήματα, επιφάνειες, ιστός).
9. Τι είναι και ποιες είναι οι θηλές τις γλώσσας; Πού βρίσκονται; Αναφέρετε τα είδη των
θηλών και τι γνωρίζετε γι’ αυτά.
10. Τι είναι οι γευστικοί κάλυκες;
11. Τι γνωρίζετε για την υπερώα; Σε ποια τμήματα διακρίνεται η υπερώα και τι λειτουργίες
έχει;
12. Πώς προκαλείται το ροχαλητό;
13. Τι είναι τα δόντια και σε τι διακρίνονται
14. Τα νεογιλά δόντια πόσα είναι; Πότε ξεκινά και πότε ολοκληρώνεται η ανατολή τους;
15. Μόνιμα δόντια, πόσα είναι συνολικά; Σε ποιες ομάδες διακρίνονται; Πόσα (ανά ομάδα)
είναι σε κάθε γνάθο;
16. Τι ονομάζεται μύλη και τι ρίζα σε κάθε δόντι;
17. Το κάθε δόντι ιστολογικά από ποιες ουσίες αποτελείται;
18. Ποια είναι η πιο σκληρή ουσία του ανθρώπινου σώματος και από ποια ουσία αποτελείται
το μεγαλύτερο μέρος των δοντιών;
19. Σε ποιες κατηγορίες διακρίνονται οι σιελογόνοι αδένες; Ποιους αδένες περιλαμβάνει η
κάθε κατηγορία και ποιοι από αυτούς είναι σε ζεύγη;
20. Πού παράγεται το σάλιο, τι περιέχει αυτό και σε τι χρησιμεύει;
21. Περιγράψτε την παρωτίδα.
22. Ποιος είναι ο μεγαλύτερος από τους μεγάλους σιελογόνους αδένες; Πού βρίσκεται; Πού
εκβάλλει ο πόρος του;
23. Περιγράψτε τον υπογλώσσιο και τον υπογνάθιο σιελογόνο αδένα. (
24. Τι είναι ο φάρυγγας; Ποια η ανατομική του θέση; Ποιος ο ρόλος του Αναφέρετε τις
μοίρες του
25. Τι είναι ο οισοφάγος; Ποια η ανατομική του θέση; Ποιες οι μοίρες του; Ποια τα
στενότερα σημεία του;
26. Ποια η ανατομική θέση του στομάχου και ποια η χρησιμότητά του;
27. Να αναφέρετε ονομαστικά ποια στόμια εμφανίζει το στομάχι και σε ποιες μοίρες
διαιρείται;
28. Αναφέρετε ονομαστικά τις μοίρες του στομάχου και τα μέρη από τα οποία αποτελείται η
κάθε μοίρα.
29. Από ποιους παράγοντες εξαρτάται η θέση και η μορφή του στομάχου και ποιοι είναι οι
τρεις τύποι (ανάλογα με το μυϊκό τόνο);
30. Πώς στηρίζεται το στομάχι στη θέση του; Ποια όργανα συμβάλλουν στη στήριξη του
στομάχου;
31. Ποιοι είναι οι χιτώνες του στομάχου; 32. Αναφέρετε τα είδη των κυττάρων των
γαστρικών αδένων. Τι παράγει – εκ-
κρίνει το καθένα από τα είδη αυτά;
33. Να αναφέρετε ονομαστικά τα είδη των κυττάρων των γαστρικών αδένων. Να σημειώσετε
δίπλα σε κάθε είδος κυττάρων μία ουσία που παράγεται από αυτά.
34. Πώς δημιουργείται το έλκος στομάχου και πώς θεραπεύεται;
35. Από ποια τμήματα αποτελείται το λεπτό έντερο;
36. Περιγράψτε ανατομικά το λεπτό έντερο (θέση – μέρη).
37. Περιγράψτε το δωδεκαδάκτυλο.
38. Περιγράψτε τη νήστιδα.
39. Περιγράψτε τον ειλεό.
40. Τι αποτελεί το ελικώδες έντερο; Από πού κρέμεται;
41. Περιγράψτε το παχύ έντερο.
42. Από πού ξεκινά το παχύ έντερο, μέχρι πού φτάνει και τι μήκος έχει; Να αναφέρετε
ονομαστικά τα μέρη στα οποία χωρίζεται.
43. Από ποια εξωτερικά γνωρίσματα διακρίνουμε το παχύ από το λεπτό έντερο;
44. Από τι αποτελείται εσωτερικά ο βλεννογόνος του παχέος εντέρου;
45. Να αναφέρετε δύο διαφορές του βλεννογόνου του παχέος εντέρου σε σχέση με το
βλεννογόνο του ελικώδους εντέρου.
46. Ποιος ο ρόλος του παχέος εντέρου; Τι συμβαίνει από λειτουργική άποψη στο παχύ
έντερο; 47. Περιγράψτε τη σκωληκοειδή απόφυση. Πού βρίσκεται; Τι μήκος έχει; Ποια μέρη
εμφανίζει και γιατί είναι αμυντικό όργανο;
48. Περιγράψτε το ήπαρ
49. Ποια η ανατομική περιγραφή και θέση του ήπατος;
50. Ποιες είναι οι λειτουργίες του ήπατος;
51. Περιγράψτε τέσσερις από τις λειτουργίες του ήπατος.
52. Περιγράψτε την εκφορητική οδό του ήπατος. Ποια λειτουργία εξυπηρετεί;
53. Τι είναι η εκφορητική οδός του ήπατος; Να αναφέρετε ονομαστικά σε ποιες μοίρες
χωρίζεται.
54. Περιγράψτε τη χοληδόχο κύστη (μήκος, σχήμα, χωρητικότητα).
55. Πού βρίσκεται και σε ποια μέρη χωρίζεται η χοληδόχος κύστη;
56. Τι είναι η χολή; Πού παράγεται και πού χρησιμεύει;
57. Να αναφέρετε τέσσερα συστατικά της χολής.
58. Περιγράψτε το πάγκρεας
59. Τι παράγουν η ενδοκρινής και η εξωκρινής μοίρα του παγκρέατος;
60. Πού παράγεται η ινσουλίνη; Τι ρυθμίζει;
61. Πού παράγεται το παγκρεατικό υγρό; Τι περιέχει και πού εκκρίνεται;
63. Πού βρίσκονται οι πύλες του σπλήνα και ποια ανατομικά στοιχεία διέρχονται από αυτές;
64. Ποιες είναι οι λειτουργίες του σπλήνα;
65. Ποιες λειτουργίες λαμβάνουν χώρα στον πεπτικό σωλήνα;
66. Πώς γίνεται η μάσηση;
67. α) Τι είναι η κατάποση; β) Σε ποιες φάσεις γίνεται; γ) Ποια ελέγχεται από τη θέλησή μας;
68. Περιγράψτε τις τρεις φάσεις της κατάποσης.
69. Ποια είναι τα είδη κυμάτων που σχετίζονται με τη γαστρική κινητικότητα; Ποιος ο ρόλος
τους;
70. Από τι εξαρτάται η γαστρική κένωση; Ποιες τροφές εγκαταλείπουν το στομάχι
γρηγορότερα;
71. Πόσα λίτρα γαστρικού υγρού παράγει το στομάχι καθημερινά;
72. Ποια τα κύρια συστατικά του γαστρικού υγρού και ποιος ο ρόλος τους;
73. Ποια η λειτουργία του λεπτού εντέρου και με ποιες κινήσεις γίνεται;
74. Περιγράψτε την κινητικότητα του λεπτού εντέρου.
75. Περιγράψτε την κινητικότητα του παχέος εντέρου.
76. Ποια η λειτουργία του παχέος εντέρου και με ποιες κινήσεις γίνεται;
77. Τι είναι η αφόδευση; 78. Ποια η σύσταση των κοπράνων;
79. Ποιοι είναι οι σημαντικότεροι υδατάνθρακες στην τροφή μας;
80. Από πού αρχίζει και πού ολοκληρώνεται η πέψη των υδατανθράκων;
81. Πώς γίνεται η διάσπαση του αμύλου των τροφών;
82. Περιγράψτε την πέψη των πρωτεϊνών. Σε ποιες ουσίες διασπώνται μέσα στο
γαστρεντερικό σωλήνα και με ποιο τρόπο;
83. Περιγράψτε την πέψη των λιπών. Πώς γίνεται αυτή στο στομάχι και το λεπτό έντερο; Τι
είναι η γαλακτωματοποίηση του λίπους;
84. Τι ονομάζεται μεταβολισμός των υδατανθράκων, λιπών, αμινοξέων;
85. Με ποιον τρόπο γίνεται ο μεταβολισμός των υδατανθράκων;
86. Από ποια ορμόνη ελέγχεται κυρίως ο μεταβολισμός της γλυκόζης;
87. Ποια είναι τα κυριότερα λίπη των τροφών; Πού αποθηκεύεται το λίπος στο σώμα και σε
τι χρησιμεύει
88. α) Από πού προέρχεται η ποσότητα των λιπών που αποθηκεύει ο οργανισμός; Τι είναι η
παχυσαρκία; β) Πώς μεταφέρεται το λίπος που είναι αποθηκευμένο στο λιπώδη ιστό σε
άλλους ιστούς όπου και θα καταναλωθεί;
89. Τι γνωρίζετε για το μεταβολισμό των λιπών;
90. Τι γνωρίζετε για το μεταβολισμό των πρωτεϊνών;
91. Από πού παίρνει ο οργανισμός τις πρωτεΐνες που χρειάζεται;
92. Οι πρωτεΐνες των τροφών χρησιμοποιούνται ελάχιστα για την παραγωγή ενέργειας. α)
Να αναφέρετε ποιος είναι ο κύριος ρόλος των πρωτεϊνών και και τρεις επιπλέον λειτουργίες
τους στον ανθρώπινο οργανισμό. β) Να υπολογίσετε πόσα γραμμάρια πρωτεΐνης,
τουλάχιστον, πρέπει να προσλαμβάνει ημερησίως ένα υγιές άτομο 85 κιλών, ώστε να
καλύπτει τις θρεπτικές του ανάγκες σε πρωτεΐνες. Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας
93. Ποιες είναι οι θρεπτικές ουσίες; Γιατί είναι πολύ σημαντικές για τη ζωή του ανθρώπου;
94. Από τι εξαρτάται το ποσό της ενέργειας που παίρνουμε από τις θρεπτικές ουσίες98. Τι
είναι η αβιταμίνωση; Να αναφέρετε μια βασική αιτία αβιταμίνωσης. [
99. Σε ποιο σύστημα ανήκει ο σπλήνας; Ποιες επιφάνειες έχει και σε τι διακρίνεται ο
σπληνικός πολφός που βρίσκεται στο εσωτερικό του;
100. Με ποιους συνδέσμους του περιτοναίου στηρίζεται το στομάχι στη θέση του;
101. Να περιγράψετε τους μηχανισμούς με τους οποίους εμποδίζεται, κατά την κατάποση η
είσοδος τροφών α) στη ρινική κοιλότητα β) στους πνεύμονες.
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ

Ερωτήσεις συμπλήρωσης κενού

Στις προτάσεις 1-49 που ακολουθούν να συμπληρώσετε στα κενά τη λέξη ή φράση που είναι
επιστημονικά ορθή.
1. Οι αδένες του πεπτικού συστήματος συμβάλλουνστη λειτουργία της πέψης και
διακρίνονται σε ……….. και σε ………….
2. Η στοματική κοιλότητα χωρίζεται με τους φραγμούς των ………………..σε δύο μοίρες:
την έξω που ονομάζεται ……………..και την έσω που λέγεται ……………..
3. Το έσω προστόμιο σχηματίζεται από τα …………………και τα …………………..
4. Οι ………….... θηλές της γλώσσας είναι 8 με 12 και είναι μεγαλύτερες από όλες τις
υπόλοιπες θηλές
5. Οι γεύσεις που αντιλαμβανόμαστε με το πλάγιο μέρος της γλώσσας είναι το ……………
και το ………..
6. Η μαλακή υπερώα καταλήγει στη …………………..
7. Τα νεογιλά δόντια είναι συνολικά …………….. ενώ τα μόνιμα είναι ……………….
8. Η σκληρότερη ουσία του δοντιού είναι η …………………
9. Ο πολφός είναι το μέρος του δοντιού του αποτελείται από …………….. και
………………..
10. Ο μεγαλύτερος από τους μεγάλους σιαλογόνους αδένες είναι ο ……………
11. Ο υπογνάθιος σιαλογόνος αδένας εκβάλλει κάτω από την …………… …………….
12. Η μοίρα του φάρυγγα που βρίσκεται πίσω από τον λάρυγγα ονομάζεται ……………..
13. Μία από τις μοίρες στις οποίες διακρίνεται ο οισοφάγος είναι και η ……………. , η
οποία περνά μέσα από το διάφραγμα
14. Το στομάχι διαιρείται σε δύο μοίρες, το κυρίως στομάχι και την ……………….
………………….
15. Το πυλωρικό στόμιο στο στομάχι επικοινωνεί με το …………….. ………………..
16. Στη στήριξη του στομάχου στη θέση στην οποία βρίσκεται βοηθούν τα γειτονικά όργανα,
τα κοιλιακά τοιχώματα και το ………………
17. Τα κύρια κύτταρα του στομάχου εκκρίνουν το προ-ένζυμο .........
18. Με τη βλέννα προστατεύεται ο βλεννογόνος του στομάχου από το ένζυμο ...................
19. Το λεπτό έντερο ξεκινά από τον πυλωρό και φτάνει μέχρι το παχύ έντερο, στην
……………….. …………………….
20. Το τελικό μέρος στο οποίο διακρίνεται το λεπτό έντερο ονομάζεται ……………………
21. Τα τρία μέρη στα οποία χωρίζεται το παχύ έντερο είναι το ……………….. ,
το………………… και το ………………
22. Το τελικό μέρος στο οποίο διακρίνεται το κόλον είναι το ……………
23. Στο παχύέντερο γίνεται διάσπαση των …………….. θρεπτικών ουσιών
24. Η σκωληκοειδής απόφυση θεωρείται αμυντικό όργανο του οργανισμού, επειδή τα
τοιχώματά της είναι πλούσια σε ……………………
25. Το ήπαρ κατά την εμβρυϊκή ζωή χρησιμεύει στη παραγωγή των ……………..
………………………
26. Το ήπαρ παίζει ρόλο στη φαγοκυττάρωση και την ανοσία με τα κύτταρα ................, που
διαθέτει.
27. Δύο από τους παράγοντες πήξης του αίματος που συνθέτει το ήπαρ είναι το ινωδογόνο
και η ……………………
28. Η εξωηπατική μοίρα της εκφορητικής οδού του ήπατος αποτελείται από τον δεξιό και τον
αριστερό ηπατικό πόρο, οι οποίοι ενώνονται και σχηματίζουν τον ....................
………………….. ………………….
29. Η χοληδόχος κύστη χωρίζεται σε τρία μέρη: τον πυθμένα, το σώμα και τον
…………………………
30. Η χολή, μεταξύ άλλων, αποτελείται από χολοχροστικές ουσίες, όπως είναι η
………………………………
31. Η εξωκρινής μοίρα του παγκρέατος παράγει ………………. . ….........., ενώ η ενδοκρινής
……………….
32. Ο σπλήνας είναι όργανο του ………….. συστήματος, ωστόσο περιγράφεται στο πεπτικό
σύστημα, γιατί γειτονεύει με τα όργανα του πεπτικού συστήματος.
33. Ο σπλήνας έχει δύο επιφάνειες: την έσω ή ………………. και την έξω ή ……………..
34. Ο σπληνικός πολφός διακρίνεται σε …………………… και σε …………………….
35. Η μπουκιά που δημιουργείται κατά τη διάρκεια της μάσησης ονομάζεται και
…………….
36. Τα κύματα που προκαλούν τη μετακίνηση του γαστρικού περιεχομένου προς τη κένωση
του στομάχου ονομάζονται ……………….
37. Η γαστρική κένωση του στομάχου εξαρτάται από τη λειτουργία του ………….
……………..
38. Το .............. του βάρους των κοπράνων αποτελείται από νερό.
39. Το ένζυμο που συμμετέχει στη διάσπαση των υδατανθράκων μέσα στη στοματική
κοιλότητα ovoμάζεται ……………………… , ενώ στο λεπτό έντερο οι υδατάνθρακες
διασπώνται από την ………………… …………………..
40. Οι πρωτεΐνες διασπώνται σε ολιγοπεπτίδια και …………………….
41. Τα λίπη των τροφών που είναι αδιάλυτα στο νερό ονομάζονται ……………….. . Τα
λίπη διασπώνται στο στομάχι από το ένζυμο ……………………
42. Με τη διαδικασία της γαλακτοματοποίησης τα ……………… μετατρέπονται με τις
κινήσεις του λεπτού εντέρου και την επίδραση της χολής σε πολύ μικρά σταγονίδια.
43. Οι υδατάνθρακες προκειμένου να μπορέσουν να χρησιμοποιηθούν από τα κύτταρα
πρέπει πρώτα να μετατραπούν σε ……………………
44. Ο μεταβολισμός της γλυκόζης ελέγχεται από την ορμόνη ………….. που εκκρίνεται από
το πάγκρεας.
45. Τα κυριότερα λίπη είναι τα τριγλυκερίδια, τα φωσφολιπίδια και η ………………….
46. Τα αποθηκευμένα τριγλυκερίδια για να μεταφερθούν στους ιστούς που πρέπει και να
παράγουν ενέργεια, πρέπει πρώτα να διασπαστούν σε λιπαρά οξέα και …………………….
47. Στη συστολή των μυών παίζουν ρόλο οι πρωτεΐνες ακτίνη και ……………………
48. Οι βιταμίνες χωρίζονται σε …………………… και ……………………..
49. Η έλλειψη βιταμινών οδηγεί τον οργανισμό σε ………………..

Ερωτήσεις «Σωστού-Λάθους»

Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις 1-56 με το γράμμα Σ, αν είναι σωστές, ή με το γράμμα Λ,

αν είναι λανθασμένες.
1. Ο οισοφάγος είναι ένας από τους αδένες του γαστρεντερικού σωλήνα.
2. Η έξω στοματική κοιλότητα είναι η μεγαλύτερη και ονομάζεται προστόμιο
3. Το προστόμιο έχει δύο τοιχώματα, το έξω και το έσω
4.Το έσω προστόμιο σχηματίζεται από τα δόντια και τα ούλα.
5. Η γλώσσα αποτελείται από τρία μέρη: τη ρίζα, το σώμα και την κορυφή.
6. Οι θηλές της γλώσσας που ονομάζονται μυκητοειδεῖς βρίσκονται στο πίσω μέρος της
γλώσσας.
7. Οι περιχαρακωμένες θηλές είναι 8 με 12 και σχηματίζουν το γευστικό λάμδα.
8. Το γλυκό το αντιλαμβανόμαστε με το πίσω μέρος της γλώσσας.
9. Η σκληρή υπερώα είναι το πίσω μέρος της υπερώας
10. Τα νεογιλά δόντια είναι 20, ενώ τα μόνιμα είναι 32.
11. Η πιο σκληρή ουσία του δοντιού είναι η οδοντίνη.
12. Η περιοχή της ρίζας του δοντιού αποτελείται μόνο από οδοντίνη και οστεΐνη.
13. Η παρωτίδα εκβάλλει με πόρο στο προστόμιο απέναντι από τη μύλη του 2ου άνω
γομφίου.
14. Ο υπογνάθιος σιαλογόνος αδένας εκβάλλει με πόρο κάτω από τη γλώσσα.
15. Ο μικρότερος από όλους τους σιαλογόνους αδένες είναι ο υπογνάθιος
16. Ο φάρυγγας είναι ένας ινομυώδης σωλήνας μήκους 30 εκατοστών.
17. Ο οισοφαγος είναι ένας ινομυώδης σωλήνας μήκους 30 εκατοστών που αποτελεί τη
συνέχεια του φάρυγγα και φτάνει ως το στομάχι.
18. Ο οισοφάγος ξεκινά από το ύψος του 6ου αυχενικού σπόνδυλου και φτάνει ως το ύψος
του 10ου-12ου θωρακικού σπόνδυλου.
19. Οι οισοφάγος έχει σε όλο του το μήκος το ίδιο εύρος
20. Το στομάχι ανήκει στα όργανα της άνω κοιλίας.
21. Ο τύπος στομάχου που το σχήμα του μοιάζει με το γράμμα J ονομάζεται υπερτονικός
22. Στη στήριξη του στομάχου συμβάλλουν τα γειτονικά όργανα, το περιτόναιο και τα
κοιλιακά τοιχώματα.
23. Το στομάχι αποτελείται από 4 χιτώνες, ένας από αυτούς είναι και ο ορογόνος, ο οποίος
διαθέτει τους αδένες που εκκρίνουν τα γαστρικά υγρά.
24. Τα G κύτταρα βρίσκονται στην πυλωρική μοίρα του στομάχου και εκκρίνουν την ορμόνη
γαστρίνη.
25. Τα τοιχωματικά κύτταρα παράγουν το ένζυμο πεψίνη.
26. Το λεπτό έντερο διακρίνεται σε τρία (3) μέρη: το δωδεκαδάκτυλο, τη νήστιδα και τον
ειλεό.
27. Το λεπτό έντερο ξεκινά από τη νήστιδα και φτάνει μέχρι την ειλεοτυφλική βαλβίδα.
28. Το δωδεκαδάκτυλο ξεκινά από την πυλωρική βαλβίδα και φτάνει μέχρι τη
νηστιδοδωδεκαδακτυλική καμπή.
29. Η νήστιδα αποτελείται από πλάκες του Payer, ενώ ο ειλεός όχι.
30. Το παχύ έντερο έχει μήκος 2 μέτρα.
31. Το τυφλό χωρίζεται σε τέσσερα (4) μέρη: το ανιόν, το εγκάρσιο, το κατιόν και το
σιγμοειδές.
32. Το λεπτό έντερο έχει κολικές ταινίες, ενώ το παχύ όχι και το χαρακτηριστικό αυτό
αποτελεί έναν από τους τρόπους με τον οποίο μπορούμε να τα διακρίνουμε μεταξύ τους.
33. Το δωδεκαδάκτυλο έχει σχήμα αγκύλης και περιβάλλει την κεφαλή του παγκρέατος.
34. Ο βλεννογόνος τους παχέος εντέρου έχει πλάκες του Payer.
35. Η σκωληκοειδής απόφυση απέχει 2 με 3 εκατοστά από την πυλωρική βαλβίδα.
36. Η σκωληκοειδής απόφυση είναι πλούσια σε λεμφικό ιστό, γι΄ αυτό και αποτελεί αμυντικό
όργανο για τον οργανισμό.
37. Το ήπαρ ανήκει στα όργανα της άνω κοιλιάς.
38. Από την πύλη του ήπατος εισέρχονται και εξέρχονται τα αιμοφόρα αγγεία, τα λεμφικά
αγγεία, οι χοληφόροι και τα νεύρα.
39. Η παραγωγή χολής χρησιμεύει στην πέψη των λιπών που βρίσκονται στο έντερο.
40. Το ήπαρ συνθέτει και αποθηκεύει γλυκογόνο.
41. Το πάγκρεας εκκρίνει διάφορες ουσίες όπως είναι η χολερυθρίνη.
42. Το παγκρεατικό υγρό εκκρίνεται από την ενδοκρινή μοίρα του παγκρέατος.
43. Ο σπλήνας ανήκει στα όργανα του πεπτικού συστήματος.
44. Ο σπλήνας περιβάλλεται από μυϊκό ιστό.
45. Ο σπλήνας βοηθά στην παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων κατά την εμβρυϊκή ηλικία.
46. Κατά τη διαδικασία της κατάποσης, στην οισοφαγική φάση, η επιγλωττίδα φράσσει την
αναπνευστική οδό.
47. Στο στομάχι κατά τη διάρκεια της πέψης της τροφής παρουσιάζονται δύο ειδών κύματα,
τα κύματα μείξης και τα περισταλτικά κύματα.
48. Η λιπάση χρησιμεύει στη διάσπαση των υδατανθράκων και των λιπών.
49. Η αφόδευση είναι μια αποκλειστικά εκούσια λειτουργία του οργανισμού.
50. Η παγκρεατική αμυλάση διασπά το άμυλο σε σακχαρόζη και λακτόζη.
51. Οι πρωτεΐνες, προκειμένου να διασπαστούν, υφίστανται τη διαδικασία της
γαλακτοματοποίησης.
52. Η μεγαλύτερη ποσότητα των λιπαρών οξέων μεταφέρεται στην πυλαία κυκλοφορία μέσω
του θωρακικού πόρου και των λεμφαγγείων.
53. Οι πρωτεΐνες αποτελούνται από μικρότερα μόρια που ονομάζονται αμινοξέα.
54. Για τις καθημερινές του ανάγκες ο άνθρωπος χρειάζεται 1 γραμμάριο λίπους για κάθε
κιλό του.
55. Τα μικρόβια του εντέρου συνθέτουν σημαντικά ποσά βιταμίνης D.
56. Το σύμπλεγμα των βιταμινών Β ανήκει στην κατηγορία των υδατοδιαλυτών βιταμινών.

Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής

Να επιλέξετε το γράμμα (α, β, γ ή δ) που συμπληρώνει σωστά καθεμία από τις ημιτελείς
προτάσεις 1-47.
1. Η στοματική κοιλότητα χωρίζεται με τους φραγμούς των δοντιών σε δύο μοίρες:
α. την έξω, που λέγεται στοματική κοιλότητα, και την έσω, που λέγεται προστόμιο.
β. την έσω, που λέγεται μαλακή υπερώα, και την έξω, που λέγεται σκληρή υπερώα.
γ. τη έσω, που λέγεται στοματική κοιλότητα, και την έξω, που λέγεται προστόμιο.
δ. την έσω, που λέγεται σκληρή υπερώα, και τηνέξω, που λέγεται μαλακή υπερώα.
2. Οι περισσότερες από τις θηλές της γλώσσας είναι:
β. οι μυκητοειδείς.
δ. οι περιχαρακωμένες.
α. οι τριχοειδείς.
γ. οι φυλλοειδείς.
3. Οι μεγαλύτερες από τις θηλές της γλώσσας είναι οι:
α. τριχοειδείς.
β. μυκητοειδείς.
γ. φυλλοειδείς.
δ. περιχαρακωμένες.
4. Το γευστικό λάμδα σχηματίζεται από τις:
α. τριχοειδείς θηλές.
β. μυκητοειδείς θηλές.
γ. φυλλοειδείς θηλές.
δ. περιχαρακωμένες θηλές.
5. Γευστικούς κάλυκες διαθέτουν οι:
α. τριχοειδείς, μυκητοειδείς και οι περιχαρακωμένες θηλές.
β. τριχοειδείς, φυλλοειδείς και οι περιχαρακωμένες θηλές.
γ. μυκητοειδείς, φυλλοειδείς και οι περιχαρακωμένες θηλές.
δ. μυκητοειδείς και οι περιχαρακωμένες θηλές.
6. Την πικρή γεύση την αντιλαμβανόμαστε:
α. με την κορυφή της γλώσσας.
β. με τα πλάγια της γλώσσας.
γ. με το πίσω μέρος της γλώσσας.
δ. με το μπροστά μέρος της γλώσσας.
7. Η σταφυλή βρίσκεται:
α. στο τέλος της στοματικής σχισμής.
β. στο τέλος της μαλακής υπερώας.
γ. στο τέλος της σκληρής υπερώας.
δ. στο τέλος των παρειών.
8. Τα μόνιμα δόντια είναι:
a. 30.
β. 32
γ. 34
δ. 36
9. Τα νεογιλά δόντια είναι:
a. 18.
y. 22.
β. 20.
δ. 24.
10. Η σκληρότερη ουσία του ανθρώπινου οργανισμού είναι:
α. η αδαμαντίνη.
γ. η οστεΐνη.
β. η οδοντίνη.
δ. ο πολφός.
11. Η παρωτίδα εκβάλλει:
α. στη μύλη του 2ου γομφίου της κάτω γνάθου.
β. στη ρίζα του 2ου γομφίου της κάτω γνάθου.
γ. στη μύλη του 2ου γομφίου της άνω γνάθου.
δ. στη ρίζα του 2ου γομφίου της άνω γνάθου.
12. Οι τρεις μοίρες στις οποίες χωρίζεται ο φάρυγγας είναι:
α. η τραχηλική, η οισοφαγική και η λαρυγγική,
β. η ρινική, η οισοφαγική και η λαρυγγική.
γ. η στοματική, η οισοφαγική και η τραχηλική.
δ. η ρινική, η στοματική και η λαρυγγική.
13. Από τους τέσσερις (4) χιτώνες του στομάχου οι γαστρικοί αδένες βρίσκονται:
α. στον μυϊκό.
β. στον βλεννογόνο.
γ. στον ορογόνο.
δ. στον υποβλεννογόνιο.

14. Η σκωληκοειδής απόφυση βρίσκεται:

α. στο δωδεκαδάκτυλο.
γ. στον ειλεό.
β. στο τυφλό.
δ. στο κόλον.
15. Η πύλη του ήπατος βρίσκεται:
α. πίσω από τον αριστερό λοβό του ήπατος.
β. πίσω από τον δεξιό λοβό του ήπατος.
γ. πίσω από τον τετράπλευρο λοβό του ήπατος.
δ. πίσω από τον μπροστινό λοβό του ήπατος.
16. Δεν αποτελεί λειτουργία του ήπατος:
α. η αιμοποίηση.
β. η παραγωγή χολής.
γ. η φαγοκυττάρωση και η ανοσία.
δ. η καταστροφή γερασμένων ερυθρών αιμοσφαιρίων και αιμοπεταλίων.
17. Η φαγοκυττάρωση στο ήπαρ συμβαίνει από τα:
α. κύτταρα Langerhans.
β. από τα G-κύτταρα.
γ. από τα κύτταρα Vater.
δ. από τα κύτταρα Kuppfer.
18. Η κεφαλή του παγκρέατος περιβάλλεται από:
α. τον ειλεό.
β. το δωδεκαδάκτυλο.
γ. το σιγμοειδές.
δ. το τυφλό.
19. Τα νησίδια του Langerhans βρίσκονται:
α. στο πάγκρεας.
γ. στο ήπαρ.
β. στον σπλήνα.
δ. στη χοληδόχο κύστη.

20. Ο σπλήνας περιβάλλεται από:

α. μυϊκό ιστό.
β. ελαστικό ιστό.
γ. συνδετικό ιστό.
δ. νευρικό ιστό.
21. Δεν αποτελεί λειτουργία του σπλήνα:
α. η παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων κατά την εμβρυϊκή ηλικία.
β. η καταστροφή των μικροβίων και η παραγωγήαντισωμάτων.
γ. η φαγοκυττάρωση με κύτταρα Kuppfer.
δ. η καταστροφή γερασμένων ερυθρών αιμοσφαιρίων και αιμοπεταλίων.
22. Από τις παρακάτω ουσίες εκείνη που δεν βρίσκεται στο γαστρικό υγρό είναι:
α. η βλέννα.
β. ο ενδογενής παράγοντας.
γ. η θρυψίνη.
δ. η πεψίνη.
23. Δεν σχετίζεται με το σάλιο:
α. η άμυνα του οργανισμού.
β. η κατάποση.
γ. η πέψη των πρωτεϊνών.
δ. η πέψη των υδατανθράκων.
24. Οι χιτώνες του στομάχου, από έξω προς τα μέσα, είναι οι:
α. ορογόνος, μυϊκός, υποβλεννογόνιος, βλεννογόνος.
β. βλεννογόνος, υποβλεννογόνιος, μυϊκός, ορογόνος.
γ. ορογόνος, υποβλεννογόνιος, μυϊκός, βλεννογόνος.
δ. βλεννογόνος, ορογόνος, υποβλεννογόνιος, μυϊκός.
25. Δεν είναι τμήμα του παχέος εντέρου:
α. το δωδεκαδάκτυλο.
β. το τυφλό και το κόλον,
γ. το ορθό.
δ. το σιγμοειδές.

26. Δεν είναι συστατικό συστατικά της χολής.

α. το νερό.
β. οι χολοχρωστικές και η χοληστερόλη.
γ. η χολοκυστοκινίνη,
δ. τα χολικά άλατα.
27. Η πέψη των λιπών πραγματοποιείται:
α. στο λεπτό έντερο.
β. στο λεπτό και στο παχύ έντερο.
γ. στο στομάχι και στο λεπτό έντερο.
δ. στο στομάχι.
28. Ο βλωμός σχηματίζεται:
α. κατά τη διαδικασία της μάσησης.
β. στην οισοφαγική φάση της κατάποσης.
γ. στη στοματική φάση της κατάποσης.
δ. στη φαρυγγική φάση της κατάποσης.
29. Από τις παρακάτω κινήσεις εκείνη που δεν γίνεται με τη θέλησή μας είναι:
α. η μάσηση.
β. η στοματική φάση της κατάποσης.
γ. η οισοφαγική φάση της κατάποσης.
δ. η α και η β.
30. Από τις παρακάτω κινήσεις εκείνη που γίνεται με τη θέλησή μας είναι η:
α. κινητικότητα του λεπτού εντέρου.
β. κινητικότητα του παχέος εντέρου.
γ. οισοφαγική φάση της κατάποσης.
δ. στοματική φάση της κατάποσης.
31. Η αναπνευστική οδός κλείνει με την επιγλωττίδα κατά:
α. τη μάσηση.
β. τη στοματική φάση της κατάποσης.
γ. τη φαρυγγική φάση της κατάποσης.
δ. την οισοφαγική φάση της κατάποσης.
32. Η γαστρική κένωση δεν εξαρτάται από:
α. τη λειτουργία του πυλωρικού σφιγκτήρα.
β. από το είδος της τροφής, στερεή ή υγρή.
γ. από το ποσοστό πληρότητας του στομάχου.
δ. από την ταχύτητα με την οποία εισέρχεται η τροφή στο στομάχι.
33. Δεν περιέχεται στα υγρά του λεπτού εντέρου:
α. η χολή.
β. το παγκρεατικό υγρό.
γ. η πτυαλίνη.
δ. η βλέννα.
34. Το σημείο του γαστρεντερικού σωλήνα όπου δεν γίνεται πέψη των υδατανθράκων
είναι:
α. το στόμα.
γ. το λεπτό έντερο.
β. το στομάχι.
δ. το παχύ έντερο.
35. Το σημείο του γαστρεντερικού σωλήνα όπου πραγματοποιείται διάσπαση
υδατανθράκων στο μεγαλύτερο ποσοστό είναι:
α. το στόμα.
γ. το λεπτό έντερο.
β. το στομάχι.
δ. το παχύ έντερο.
36. Δεν είναι μονοσακχαρίτης:
α. η λακτόζη.
γ. η γλυκόζη.
β. η φρουκτόζη.
δ. η γαλακτόζη.
37. Το σημείο του γαστρεντερικού σωλήνα όπου γίνεται διάσπαση και απορρόφηση των
πρωτεϊνών είναι:
α. το στόμα.
β. το στομάχι.
γ. το λεπτό έντερο
δ. το παχύ έντερο.

38. Δεν αποτελούν προϊόντα διάσπασης των λιπών:

α. τα λιποσταγονίδια.
β. τα μικρά σταγονίδια.
γ. τα τριγλυκερίδια.
δ. τα λιπαρά οξέα.
39. Το σημείο του γαστρεντερικού σωλήνα όπου γίνεται η διαδικασία της
γαλακτοματοποίησης είναι:
α. το στόμα.
β. το λεπτό έντερο.
γ. το στομάχι.
δ. το παχύ έντερο.
40. Δεν συμμετέχει συμμετέχουν στη διαδικασία της
γαλακτοματοποίησης:
α. η γαστρική λιπάση.
β. τα υγρά της χολής.
γ. η παγκρεατική λιπάση.
δ. οι κινήσεις του λεπτού εντέρου.
41. Ο μεταβολισμός της γλυκόζης ελέγχεται από:
α. το παγκρεατικό υγρό.
β. το υγρό της χολής.
γ. την ινσουλίνη.
δ. την παγκρεατική λιπάση.
42. Όταν το λίπος πρέπει να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή ενέργειας από τον
οργανισμό, μεταφέρεται στους ιστούς που θα χρησιμοποιηθεί. Κατά τη μεταφορά αυτή
το λίπος έχει τη μορφή:
α. τριγλυκεριδίων.
β. γλυκερόλης.
γ. λιπαρών οξέων.
δ. χοληστερόλης.
43. Δεν αποτελεί λειτουργία των πρωτεϊνών:
α. η μεταφορά οξυγόνου.
β. η επιτάχυνση των χημικών αντιδράσεων που γίνονται στον οργανισμό.
γ. ο σχηματισμός λιπώδους ιστού.
δ. η συστολή των μυών.
44. Η ακτίνη και η μυοσίνη βοηθούν:
α. στη μεταφορά οξυγόνου στο αίμα.
β. στη συστολή των μυών.
γ. στην επιτάχυνση των χημικών αντιδράσεων που γίνονται στον οργανισμό.
δ. στην πέψη των πρωτεϊνών.
45. Δεν είναι απαραίτητα στην καθημερινή διατροφή του ανθρώπου:
α. οι πρωτεΐνες.
β. οι υδατάνθρακες.
γ. οι βιταμίνες.
δ. τα λίπη.
46. Η έλλειψη βιταμινών στον ανθρώπινο οργανισμό δεν οφείλεται:
α. στην κακή πέψη των τροφών.
β. στην κακή διατροφή.
γ. στην αδυναμία απορρόφησης από τα τοιχώματα του εντέρου.
δ. στην υπερβολική χρήση αντιβιοτικών.
47. Δεν ανήκει στην κατηγορία των λιποδιαλυτών βιταμινών:
α. η Α.
γ. η D.
β. η C.
δ. η Ε.

Ερωτήσεις κρίσεως

1. Α. Πόσα δόντια έχει ένα παιδί τριών χρόνων; Β. Ποιοι αδένες αφήνουν το έκκριμά
τους στη στοματική κοιλότητα και ποιο το αποτέλεσμα της πεπτικής τους δράσης;
2. Α. Πού παράγεται και ποιος είναι ο ρόλος της πεψίνης στη διαδικασία της πέψης;
Β. Να αναφέρετε μια ορμόνη του γαστρεντερικού σωλήνα που έχει σχέση με τη χολή. Πού
παράγεται και ποιος ακριβώς είναι ο ρόλος της;
3. Να γράψετε δύο προστατευτικούς μηχανισμούς του πεπτικού συστήματος έναντι των
μικροβίων και να εξηγήσετε τη δράση τους.
4. Α. Να εξηγήσετε πού ακριβώς βρίσκονται το καρδιακό στόμιο, ο πυλωρικός
σφιγκτήρας, το φύμα του Vater και η ειλεοτυφλική βαλβίδα.
Β. Πού παράγονται και ποιος είναι ο ρόλος των ακολούθων στη διαδικασία της πέψης: χολή,
λιπάση, πτυαλίνη;
5. Ένας ασθενής υποφέρει από έλκος στομάχου. Πού οφείλεται η ασθένειά του; Τι θεραπεία
θα του προτείνατε να ακολουθήσει;
6. Α. Σε ποια σημεία του γαστρεντερικού σωλήνα γίνεται η διάσπαση της τροφής και από
ποια ένζυμα στο κάθε σημείο;
Β. Σε ποια σημεία του γαστρεντερικού σωλήνα γίνεται η απορρόφηση των θρεπτικών
συστατικών της τροφής; Με ποιον τρόπο καθένα από αυτά τα θρεπτικά συστατικά περνά
στην κυκλοφορία του αίματος;
7. Ποια είδη κίνησης και κυμάτων γίνονται κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του πεπτικού
συστήματος; Σε ποιο σημεία του γαστρεντερικού σωλήνα συμβαίνει καθένα από αυτά,
Γ. Σε ποιο σημείο του γαστρεντερικού σωλήνα γίνεται απορρόφηση νερού και
ηλεκτρολυτών;
8. Ποια προβλήματα μπορεί να δημιουργήσει στον ανθρώπινο οργανισμό η υπερβολική
χρήση αντιβιοτικών; Πού οφείλονται τα προβλήματα αυτά;
9. Ποια θρεπτικά συστατικά πρέπει να λαμβάνει ο άνθρωπος με την τροφή του καθημερινά;
Σε τι ποσότητα το καθένα από αυτά; Πού βοηθά τον οργανισμό καθένα από αυτά τα
θρεπτικά συστατικά; Να αναφέρετε και παραδείγματα που πιθανόν γνωρίζετε.
10. Σε ποιες αιτίες οφείλεται η αβιταμίνωση ενός opγανισμού; Τι θα συμβουλεύατε έναν
άνθρωπο που πάσχει από αβιταμίνωση; Ποιες κατηγορίες βιταμινών θα τον συμβουλεύατε να
συμπεριλάβει στη διατροφή του;
11. Ο Γιώργος επισκέφτηκε τον οδοντίατρο με οξύ πονόδοντο και του είπε ότι θα χρειαστεί
απονεύρωση στον 2ο γομφίο της κάτω γνάθου, στην αριστερή πλευρά του στόματος. Ποιο
μέρος του δοντιού του έχει καταστραφεί; Να εξηγήσετε την απάντησή σας.
12. Ένας ασθενής με νόσο του Crohn παρουσιάζει φλεγμονή στο λεπτό έντερο, με
αποτέλεσμα να έχει αλλοιωθεί ο βλεννογόνος του λεπτού εντέρου του. Ποια συστατικά δεν
θα μπορεί να απορροφήσει ο οργανισμός του, λόγω της φλεγμονής αυτής; Τι αποτέλεσμα θα
έχει στον οργανισμό του η έλλειψη των συστατικών αυτών; Τι θα τον συμβουλεύατε σχετικά
με τη διατροφή του;

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ

Α.ΣΩΣΤΟ/ΛΑΘΟΣ
β. Το ήπαρ βρίσκεται στην άνω κοιλία κάτω από τον αριστερό θόλο του διαφράγματος.
γ. Ο άνθρωπος έχει συνολικά οκτώ (8) προγόμφιους.
β. Η σκληρή υπερώα ταλαντεύεται από το ρεύμα του αέρα, προκαλώντας το γνωστό μας ροχαλητό.
γ. Ένα από τα τρία μέρη του λεπτού εντέρου είναι το ορθό
β. Η αδαμαντίνη είναι η πιο μαλακή ουσία του ανθρώπινου σώματος.
γ. Η εξωκρινής μοίρα του παγκρέατος παράγει την ινσουλίνη.
γ. Μια συνηθισμένη αιτία αβιταμίνωσης είναι η παρατεταμένη λήψη αντιβιοτικών ευρέως φάσματος.
ε. Η οδοντίνη είναι η πιο σκληρή ουσία του ανθρώπινου σώματος.
Β.ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΣΗ
ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β
1. Μύτη α. Σχηματισμός κοπράνων
2. ∆όντια β. Παραγωγή της φωνής
3. Λάρυγγας γ. Παραγωγή σάλιου
4. Οισοφάγος δ. Μάσηση της τροφής
5. Παχύ Έντερο ε. Μεταφορά της τροφής
στ. Όσφρησ 10
ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β
1. Ήπαρ α. Παραγωγή πτυαλίνης
2. Σιαλογόνοι αδένες β. Παραγωγή ωκυτοκίνης
3. Στομάχι γ. Σύνθεση και διάσπαση λιπαρών οξέων
4. Σπλήνας δ. Παραγωγή ενδογενή παράγοντα
5. Παχύ έντερο ε. Απορρόφηση νερού και έκκριση άφθονης βλέννας
στ. Παραγωγή αντισωμάτων Μονάδες 10
Γ.ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
Β1. Από ποια όργανα και από ποιους μεγάλους αδένες αποτελείται το πεπτικό σύστημα; Μονάδες 11
Γ2. Ποιες είναι οι λειτουργίες του σπλήνα;
Δ2. Από ποιους παράγοντες εξαρτάται η θέση και η μορφή του στομάχου (μον. 8) και ποιοι είναι οι τρεις (3)
τύποι του; (μον. 6) Μονάδες 14
∆2. Πού παράγεται το σάλιο (μονάδες 2), τι περιέχει αυτό (μονάδες 6) και σε τι χρησιμεύει (μονάδες
Β1. Να αναφέρετε ονομαστικά τις τρεις (3) μοίρες του φάρυγγα και τις τέσσερις (4) του οισοφάγου
Γ2. Να περιγράψετε τέσσερις (4) από τις λειτουργίες του ήπατος. Μονάδες 16
Γ1. Να περιγράψετε τις τρεις (3) φάσεις της λειτουργίας της κατάποσης. Μονάδες 13
Β2. Να αναφέρετε, ονομαστικά, τις μοίρες στις οποίες διαιρείται το στομάχι και τα μέρη από τα οποία
αποτελείται η κάθε μοίρα. Μονάδες 12
Γ1. Ποιες είναι οι λειτουργίες του σπλήνα;
Α. Ποιες είναι οι λειτουργίες του ήπατος;
Β. Να αναφέρετε, ονομαστικά, τα μέρη στα οποία χωρίζεται το παχύ έντερο. Μονάδες 9
Β2. Να αναφέρετε, ονομαστικά, ποια στόμια εμφανίζει το στομάχι και σε ποιες μοίρες διαιρείται.
Β3. Τι είναι η κατάποση (μον. 3). Να αναφέρετε, ονομαστικά, τις φάσεις της κατάποσης (μον. 6).
Γ2. Σκωληκοειδής απόφυση: Να περιγράψετε πού βρίσκεται (μον. 4), τι μήκος έχει (μον. 2), ποια μέρη
εμφανίζει (μον. 6) και γιατί είναι αμυντικό όργανο (μον. 3). Μονάδες 15