You are on page 1of 78

k¾;kh

.=re ud¾f.damfoaYh
6 fYa%Ksh
^2015 isg ls%hd;aul flf¾'&

fi!kao¾h wOHdmk fomd¾;fïka;=j


cd;sl wOHdmk wdh;kh
uyr.u
YS% ,xldj

fjí wvúh ( www.nie.lk


úµq;a ;emE, ( info@nie.lk

i
6 fYa%Ksh
.=re ud¾f.damfoaYh
m%:u uqøKh 2015
C cd;sl wOHdmk wdh;kh

ISBN : .....................................

fi!kao¾h wOHdmk fomd¾;fïka;=j


cd;sl wOHdmk wdh;kh
uyr.u
YS% ,xldj

fjí wvúh ( www.nie.lk


úµq;a ;emE, ( info@nie.lk

uqøKh (

uqøKd,h

i
wOHlaI ckrd,a;=udf.a mKsúvh

cd;sl wOHdmk fldñIka iNdj úiska ks¾foaY lrk ,o cd;sl uÜgfï ksmqK;d ixj¾Okh
lsÍfï uQ,sl wruqK iys; j tjlg mej;s wka;¾.;h mokï jq wOHdmkh fjkqjg j¾I wglska
hq;= pl%hlska iukaú; kj ksmqK;d mdol úIhud,dfjys m<uq wÈhr" j¾I 2007 § YS% ,xldfõ
oaú;SSshsl wOHdmk fCIa;%hg y÷kajd fok ,os'

kj úIhud,d pl%fha fojk wÈhr 2015 j¾Ifha § yh jk iy oy jk fYa%Ks i|yd y÷kajd


§u l< hq;= j ;sfí' fï i|yd m¾fhaIKj,ska wkdjrKh jq lreKq o wOHdmkh ms<sn| j wjOdkh
fhduq lrk úúO md¾Yjhkaf.a fhdackd o mokï fldg f.k úIh ks¾foaY ;d¾lSlrKh lsÍfï
ls%hdj,shla cd;sl wOHdmk wdh;kh úiska y÷kajd fokq ,eîh'

fuu ;d¾lSlrK ls%hdj,sfha § ish¨ u úIhhkaf.a ksmqK;d uÜgï" mokï uÜgfï isg
Wiia uÜgu olajd l%udkql+, j f.dv ke.Su i|yd my< isg by<g .uka lrk isria ixl,kh
Ndú; lrk ,os' úúO úIhhkays § tl u úIh lreKq kej; kej; bÈßm;aùu yels;dla wju lsÍu"
jeä nr megùï j,ska hqla; úIh wka;¾.;hka wvq lsÍu" iy ls%hd;aul l< yels YsIH ñ;=re
úIhud,djla ieliSu i|yd ;sria ixl,kh Ndú; lr we;'

.=re Nj;=ka i|yd mdvï ie,iqï lsÍu" b.ekaùu" ls%hdldrlï lrf.k hEu" uekSï yd
we.hSï hkd § wxYhka i|yd wjYH jkakd jQ ud¾f.damfoaYhka ,nd§fï wruqKska fuu kj .=re
ud¾f.damfoaYh y÷kajd § we;' mx;s ldurh ;=< § jvd;a M,odhS .=rejrfhl= f,i lghq;= lsÍug
fuu ud¾f.damfoaYhka Wmldr jkq we;' isiqkaf.a ksmqK;djka j¾Okh lsÍu i|yd .=Kd;aul
fhojqï yd ls%hdldrlï f;dard .ekSug .=rejrekag wjYH ksoyi fuu.ska ,nd § ;sfí' tfuka u
ks¾foaY;
s mdG .%k:a j, we;=<;a jk úIh lreKq ms<n
s | j jeä nr ;eîula fuu .=re ud¾f.damfoaYj,
wka;¾.; fkdfõ' tu ksid fuu .=re ud¾f.damfoaYh jvd;a M,odhS ùug kï wOHdmk m%ldYk
fomd¾;fïka;=j úiska ilid we;s wod< mdG .%ka: iu. iu.dó j Ndú; lsÍu w;HjYH fõ'

;d¾lSlrKh lrk ,o úIh ks¾foaY" kj .=re ud¾f.damfoaY yd w¨;ska ixj¾Okh lr we;s


mdG .%ka:j, uQ,sl wruqKq jkafka .=re flakaøSh wOHdmk rgdfjka isiq flakaøSh wOHdmk rgdjla
yd jvd;a ls%hdldrlï u; mokï jQ wOHdmk rgdjlg fjkiaùu u.ska jev f,dalhg wjYH jkakd
jQ ksmqK;d yd l=i,;djkaf.ka hqla; udkj iïm;la njg YsIH m%cdj ixj¾Okh lsÍuh'

fuu .=re ud¾f.damfoaYh iïmdokh lsÍfï § cd;sl wOHdmk wdh;kfha Ydia;S%h lghq;=
uKav,h o wdh;kfha iNdj o kka whqßka odhl;ajh ,nd ÿka ish¨ u iïm;aodhlhka yd wksl=;a
md¾Yjhkaf.a buy;a lemùu we.ehSug o fuh wjia:djla lr .kq leue;af;ñ'

wOHlaI ckrd,a

cd;sl wOHdmk wdh;kh

iii
ksfhdacH wOHlaI ckrd,a ysñf.a mKsúvh

bf.kqu" mq¿,a lafIa;%hl úyso hkakls' th Ôú; w;suy;a njg o" b;d u ir, njg o
m;alrhs' ukqIHhd bf.kqï l=i,;dfjka W;alDIag h' udkj iudc ixj¾Okh flakaø fldg .;a
rgla" iudchla nqoaêh úiska y`ÿkd.;a wiïu;hka neyer lsÍug o iqNdú;hka ;=<ska kj f,djla
ks¾udKh lr .ekSug o fuj,u lr.kq ,nkafka bf.kquhs'

bf.kqu i`oyd jákd hula o" bf.kqï l%ufõohka yd myiqlï o wOHdmkh jgd ks¾udKh
úh hq;= h' úIh ud,dj" úIh ks¾foaY" ud¾f.damfoaY" iqidOHlrejka bf.kqï lafIa;%hg tlajkqfha
fï wdldrfhks'

kQ;k Y%S ,xldj f.da,Sh m%jK;djka fuka u mqrd;k Wreuhka o iïñY%Kh lr .ksñka
iaùh wOHdmk rgdjla ysñ lrf.k we;' ld,Sk wjYH;d u; m%;sixialrKhka ;=<ska jir wglg
jrla hdj;ald,Sk jk úIh ud,dfõ bf.kqï iïm;la f,i fuu .=re ud¾f.damfoaY ks¾udKh fõ'

úIhfhys wruq K q j , ix.;;dj cd;s l uÜgñka mj;a j d.; hq ; = h' tfy;a .= r e


ud¾f.damfoaYhkays bf.kqï l%ufõohka" wl=rlaj;a fjkia fkdfldg ms<smeÈh hq;a;la kï fkdfõ'
úIh ks¾foaYfhys ksmqK;d" ksmqK;d uÜgï" idOkh ùu i`oyd úIh wka;¾.;h ;=<ska bf.kqï m,
iïm%dma;sh msKsi bf.kqï l%ufõo ks¾udKYS,S j fjkialr .ekSug iqidOHlrejkag meyeÈ,sj u
bvla we;s nj i`oyka lrñ' YsIH idOk m%;sY;h by< uÜgulg .ekSu i`oyd Woõ jk" myiqlï
i,ik .=re N+ñldjg lsishï m%fõYhla i`oyd ks¾udKh jk .=re ud¾f.damfoaY YslaIlhdyg o
fo.=rekg o Ndú; l< yel' wod< fm< fmd;g iylrejl= jk .=re ud¾f.damfoaYh ;j;a fm<
fmd;la fkdjk nj oek .=reNj;=ka .=re ud¾f.damfoaY yd wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=fõ
iïmdÈ; wod< fm< fmd; hk iïm;a øjH fol u Ndú; l< hq;= h'

ta ta úIhhkays idOkh ms<sn`o we.ehSï isÿlrk cd;sl uÜgfï mÍlaIljrfhl= jqj o


wfmalaId lrk idOkhka" úIh b.ekaùug u. fmkajk iqidOHlrejka úiska mdvu wjidkfhys
mka;s ldurfha § orejka iu. m%;HlaIlrKhg m;aúh hq;= h' tu tald;añl ùu i`oyd jQ
m%fndaOd;aul ixialD;shla f.dvk.d .ekSug .=re ud¾f.damfoaYh myqrla" hd;%djla lr.kq we;ehs
wdhdpkd mQ¾jl j wfmalaId lrñ'

mSGdêm;s" ksfhdacH wOHlaI ckrd,a


NdId udkj Ydia;% yd iudcúoHd mSGh
cd;sl wOHdmk wdh;kh'

iv
úIhud,d lñgqj

WmfoaYl;ajh yd wkque;sh - Ydia;S%h lghq;= uKav,h


cd;sl wOHdmk wdh;kh

úIh iïnkaëlrKh - nqoaê l,HdKs uq;=l=udrK - lÓldpd¾h,


fi!kao¾h wOHdmk fomd¾;fïka;=j,
cd;sl wOHdmk wdh;kh.

f,aLl uKav,h
wNHka;r - tia.j¾Kisxy uy;d - fcHIaG l:sldpd¾h,
- nqoaê l,HdKs uq;=l=udrK uy;añh - lÓldpd¾h,
- î.tï.tia.o fidhsid uy;añh - lÓldpd¾h,
fi!kao¾h wOHdmk fomd¾;fïka;=j,
cd;sl wOHdmk wdh;kh.

ndysr - .=Kfiak rdcmlaI uy;d - fcH' lÓldpd¾h ^úY%dñl&,


- fla.isß,a ó.u uy;d-fcHIaG lÓldpd¾h ^úY%dñl&,
.=re wNHdi úÿy," .srd.u'
- chka;d fyÜáhj;a;
iyldr wOHdmk wOHlaI,
l,dm wOHdmk ld¾hd,h" fydaud.u.
- fla.iqika; .=Kj¾Ok uy;d,
iyldr wOHdmk wOHlaI,
l,dm wOHdmk ld¾hd,h" ms<su;,dj.
- ã.mS.jhs ksu,a l=udr uy;d - lÓldpd¾h,
.=re úÿy," uyr.u.
- î.iqð;a uy;d - .=re WmfoaYl"
l,dm wOHdmk ld¾hd,h" yïnkaf;dg'
- tï.fyajdú;drK uy;añh - .=re fiajh,
nm$ch$úoHdlr nd,sld úÿy," uyr.u.
- tï.tï.tia.mS.fla.udrisxy uy;añh - .=re fiajh,
nm$fyda$ rdcisxy uy úoHd,h" yxje,a,.
- ta.ví.ìhxld tï.wfíisxy uy;añh - .=re fiajh,
nm$ch$O¾umd, úÿy," mkaksmsáh.
- tï tï iuka; úfÊisß uy;d - .=re fiajh,
om$udr$Èlaje,a, W;=r uy úÿy," ud;r'
- tÉ.t,a.iukal=udr uy;d - .=refiajh,
om$.d$YS% foajdkkao uy úÿy,"
mkshk" wïn,kaf.dv.

úIh ixialdrl uKav,h - fcHIaG uydpd¾h uqÈhkafia Èidkdhl uy;d


uydpd¾h ,hk,a fnka;rf.a uy;d
uydpd¾h wdßhr;ak l¨wdrÉÑ uy;d
fcHIaG lÓldpd¾h úl%uisxy nKavdr uy;d
fcHIaG lÓldpd¾h wfidald Èidkdhl uy;añh
wdpd¾h Ys%hdks rdcmlaI uy;añh
fi!kao¾h l,d úYajúoHd,h" fld<U 07'

v
NdId ixialrKh - wdpd¾h udÿreTfha Oïñiair ysñ
fcHIaG lÓldpd¾h"
.ïmy úl%udrÉÑ wdhq¾fõo úoHdh;kh"
le,Ksh úYajúoHd,h" hlal,'
tia'´' m%kdkaÿ uy;d - wOHlaI ^úY%dñl&
B'wd¾' ksu,a fma%ul=udr uy;d
isxy, NdId fomd¾;fïka;=j" cd;sl wOHdmk wdh;kh'

vi
.=re ud¾f.damfoaYh mrsYS,kh i|yd Wmfoia

ffoksl cSú;h id¾:l j mj;ajd .ekSu yd hym;a iudchla f.dvkexùug w;HjYH


ks m q K ;d mdol fldgf.k" mdi,a k¾;k wOHdmkh u.s k a tlS ks m q K ;d ixj¾Okhg
ud¾f.damfoaYl;ajh iemhSug fuu ud¾f.damfoaYh ilia lr we;' k¾;k úIh Ndr j lghq;=
lrk .=re Nj;=ka fuu w;afmd; mßYS,kfha §;a mx;s ldur bf.kqï$b.ekaùï ls%hdldrlï bÈßm;a
lsÍfï §;a ,nk iajlSh w;a±lSï o ie,ls,a,g .; hq;= fõ'

06 fY%aKsh k¾;k úIh ks¾foaYh ksmqK;d 07 lska iukaú; h' Bg wod< ksmqK;d uÜgï
27 la hgf;a l%shdldrlï 32 la fm< .iajd we;' ksmqK;d" ksmqK;d uÜgï yd ine¢ ls%hdldrlïj,
wka;¾.; úIh ikaOdrfhka ,nk ±kqñka muKla fmdaIs; j úNd.j,ska by< idu¾:h ,nd.;a;
o hym;a Ôú;hla .; lsÍug th m%udKj;a fkdfõ' ±kqu" l=i,;d yd wdl,am ixj¾Okfhka ysi"
yoj; yd oE;a o fmdaIKh l< hq;= fõ' tlS fmdaIKfhka ;ud o iudch o hym;a udj;la lrd
fhduq lrùug .e<fmk Ôú;h kxjd,Su woH;k hq.fha m%n, iudc wjYH;djls'

Wla; lreKq ie,ls,a,g .ksñka fuu ud¾f.damfoaYfhys ls%hdldrlï ir, j fm<.iajd


we;s w;r úIh wka;¾.;h olajd we;af;a ixlaIsma; jYfhks' ls%hdldrlï ie,iqu i|yd § we;s
Wmfoiaj, mshjr 01 i|yd m%fndaOd;aul wdrïNhla ,nd§ug jvd;a iqÿiq ld¾hlaIu yd ks¾udKYS,S
bf.kqï m%fõY Ndú; l< yels h' k¾;k úIh bf.kqï l%uYs,am úúO h' tfuka u iqúfYaI h'
ls%hdldrlu yd YsIH YlH;d y÷kd.ksñka wfmalaIs; bf.kqï M, lrd <Õd ùug yels jvd;a M,odhS
bf.kqï l%u f;dard .ekSug wjldY we;'

m%dfhda.sl l=i,;d ixj¾Okfha § jvd;a iqÿiq ia:dkhla f;dard .ekSug .=rejrhd


ueÈy;alrejl= úh hq;= h' lKavdhï ls%hdldrlïj, § ukd wdl,am fuka u iuQyhla jYfhka Ôj;a
ùfï § wkq.ukh l< hq;= Ôjk mqreÿ ms<sn| w;a±lSï ,nd .; yels wdldrhg ls%hdldrlï ie,iqï
l< hq;= fõ' mx;sfha isák YsIH ixLHdj wkqj lKavdhï l< hq;= h' ls%hdldrlï i|yd YsIHhka
imhd f.k wd hq;= rx. WmlrK yd øjH we;akï ta nj l,ska ±kqï §u w;HjYH fõ' .=re
ud¾f.damfoaYfhys tla tla ksmqK;d uÜgïj, ls%hdldrlï i|yd fjka lr we;s ld,h jvd;a
M,odhS f,i Ndú; l< yels w;r" wOHdmk úoHd;aul mokñka olajd we;s jdr igyka ls%hd;aul
lsÍfuka iuia; we.ehSï ls%hdj,sh ;=< ix.; nj wdrlaId fõ'

`mdvu ixj¾Okhg wod< lr .; yels bf.kqï$b.ekaùï WmlrK .=Kd;aul fhojqï f,i


bÈßm;a lr we;s w;r fjk;a iqÿiq fN!;sl yd udkj iïm;a ie,iqï iy.; j Ndú; lsÍu wfmalaId
flf¾' iEu ls%hdldrlula u úfkdaoh" l=;=y,h" w¿;a w;a±lSï yd m%dfhda.sl ùu jeo.;a fõ'
ls%hdldrlï i|yd wjYH mska;+r" j.=" oDYH yd Y%jHmg" m%Yakdj,s yd mejreï iQodkï lr .; hq;=
fõ'

ksmqK;d mdol wOHdmkfha § YsIH ld¾hhka m%n, ia:dkhla .kakd w;r mx;sfha iEu
<uhl= u ta ta ksmqK;dj iïnkaO j wdikak m%ùK;djg f.k taug .=rejrhd iïm;a odhlhl= fõ'
wfmalaIs; bf.kqï m, idlaId;alrKh yd isiqkaf.a m%ùK;d uÜgï ms<sn| j .=re isiq fomlaIh u
±kqj;a úh hq;= h' we.hSu yd ;lafiarelrK Wmfoia hgf;a bf.kqï m, b,lal fldg .ksñka iEu
ls%hdldrlula wjidkfha § fyda iqÿiq wjia:dj, § we.hSug ,la lsÍug wjYH m%Yak i|yka lr we;'
ta i|yd iqÿiq we.hSï ks¾Kdhl ilia lr.ekSu bf.kqï b.ekaùï ls%hdj,sfha iqúfYaI wx.hls'
we.hSï yd ;lafiarelrK ls%hdj,sh ksu lr isiqkaf.a ±kqu ;yjqre lsÍu i|yd m%;sfmdaIK yd bÈß
fmdaIK lghq;= ie,iqï lsÍfï Wla; .=re ld¾hNdrh weiqre fldg.;a kQ;k .=re N+ñldj" mßKduk
.=re N+ñldj ^Transformation Role& f,i kï lr ;sfí'

ks¾udKYS,S .=rejrhl= f,i ls%hdldrlï ie,iqï lr.ekSu i|yd ir, u. fmkaùula f,i
bÈßm;a lr we;s fuu .=re ud¾f.damfoaYh bf.kqï b.ekaùï yd we.hSfï ld¾hh id¾:l lr
.ekSug ukd msájy,la fõjd hs m;uq'

vii
mgqk

msgqj

wOHlaI ckrd,a;=udf.a mKsúvh iii

ksfhdacH wOHlaI ckrd,a;=udf.a mKsúvh iv

úIhud,d lñgqj v

.=re ud¾f.damfoaYh mßYS,kh i|yd Wmfoia vii

úIh ks¾foaYfha wka;¾.;h ix

bf.kqï - b.ekaùï ls%hdj,sh i|yd Wmfoia 1 - 52

úúO iydh 53

viii
úIh ks¾foaYfha wka;¾.;h

ix
úIh ye¢ka ù u

wfma ud;DN+ñhg;a" ixialD;shg;a" fidndoyu yd iuia; Ôj" wÔj úYaj Od;=jg;a ys;ldó
mqrjeishl= ks¾udKh lsÍfï mq¿,a cd;sl mrud¾:fhka mdi,a moaO;sh ;=< orejkag bf.kSug
,efnk iqúfYaI;u úIhh fi!kao¾h úIhhs' th cd;sl wOHdmk wdh;kfha fi!kao¾h
wOHdmk fomd¾;fïka;=j f,i wm úiska y÷kd.kakd ,o my; ±lafjk fi!kao¾h úIhfha
cd;sl oelau lsheùfuka Tng uekúka wjfndaO jkq we;'

fi!kao¾hfhka ixialD;sluh ,eoshd mqnqÿjd" tu.ska ks¾udKYS,S nj" ixfõ§;dj" ord .ekSu"
YS% ,dxflah wkkH;dj yd foaYdkqrd.h jvjd ud;D N+ñh flfrys ixfõ§ jQ ore le,la yd iudchla
ìys lsÍu'

(“To sensitize students and the community through aesthetics to the Mother Land, endowed with
culturalpride,creativity,sensitivity, tolerance, partriotism and a sense of national identity”)

foaYh f.dvkexùfï § úYajh iu. hy in|;d mj;ajd .ksñka fmrg hk wkd.;


mqrjeishd flfia úh hq;= o hkak .eUqßka úuid ne,Su;a iu. fuf;la mej;s fi!kao¾h úIhfha
cd;sl oelau w;sl%uKh fldg fuu 2015 kj wOHdmk m%;sixialrKh foi kjuq oDIaáhla fy<d
we;s nj tkhska u Tng meyeÈ,s jkq we;'

Wiia ri{;d {dkhlska hq;= udkj ys;jd§ Ñka;kfhys fyì lsh


% dYS,S iudcdkqfhda.S mqrjeishl=
f,i jev f,dalhg msúiSug fi!kao¾h wOHdmkfhka ,nk wdOHd;añl yd YdÍßl m%fndaOh bjy,a
lr.ekSu woH;k iudc wjYH;djls'

fi!kao¾h wOHdmkfhka orejl= ;=< fid÷re fuka u ks¾udKYS,S yelshdjka yd Ñ;a;kh


m%j¾Okh lsÍu o úkh .rel" iodpdrj;a wNsudkj;a mqrjeishl= ;ekSfï j.lSu bgq lsÍu o
fojeks jkafka wd.fuka ñksidg ie,fik fiajdjg muKs'

tneúka úoHd" .Ks;" jdKsc" ;dlaIK yd NdId úIhhkaf.ka {dkkh jk ñksia


i;a;ajhdg ñksia .=K Wreu lrfok fi!kao¾h wOHdmksl úIhhka bf.kSu todg;a jvd wog
iy fygg w;HjYH u neõ ;rfha u lsj hq;= j we;'

fuu úIhud,d m%;sixialrKh;a iu. wNskjfhka 6 fY%aKshg meñfKk orejkaa kjuq


Ñka;khla we;s w¿;a mrmqrla f,i ;ekqu Wfoid m<uq ls%hdldrlñka u iajhx fm,Uùula we;s
jk mßÈ leue;a; yd úYajdih .=rejrhd úiska Èkd .; hq;= h' ta i|yd áfnÜ cd;sl tia' uyskao
ysñhka w;ska úrÑ; —m%d¾:kdj˜ kï jQ l=vd <ud .Shla orejdf.a Ôjk m%;s{djla f,i Èkm;d mdvu
werUqug fmr .ehqug wms fhdackd lruq'

i i i - i i i - ß ß ß - ß ß ß -
fyd | foa s ys ; ó s ys ;= foa s ls h ó s

i ßi ß i i ß - ß i ß i i i i -
ls hq foa s l r ó s l r ñ ka ye fo ó s

fuu m%fõYh;a iu. werfUk fi!kao¾hfha úkaokd;aul bf.kqu cd;sl" ixialD;sl wkkH;d
yd úúO iïm%odhhka iam¾Y lrñka úYaj Ñka;khla lrd orejdf.a ±kqu" yelshd yd wdl,am mq¿,a
lr.ekSug yels jk mßÈ úIh lreKq fuys § wOHdmksl yd ufkda úoHd;aul mokñka hq;= j
l%ñl j fm< .iajd we;'

x
tys § kdhl;ajh" iyNd.s;ajh" bÈßm;a ùu" iqyo;ajh" iduQysl;ajh" we.ehSu" ijka§u"
ms<s.ekSu" fnodyod .ekSu" wkHhkag .re lsÍu wd§ wdl,am iEu isiqjl= ;=< u j¾Okhg wjia:dj
ie,fik mßÈ wm úiska fhdað; ls%hdldrlï ;jÿrg;a ixj¾Okh lrñka bf.kqï b.ekaùï
mßirh ilid .ekSug .=rejrhd jYfhka Tng o bvlv we;'

;jo ffoksl Ôú;fha § uqyqK fok úúO .eg¨j,g id¾:l j uqyqK § ;¾ldkql+, j yd
ks¾udKd;aul j Ñka;kh fufyhjd tajd úi|d.ekSug wjYH mqoa., YlH;d j¾Okh lsÍug o wm
úiska j;auka mrmqrg odhl;ajh iemhsh hq;= j we;'

tneúka .=re Nj;=ka f,i Tn fuu .=re ud¾f.damfoaYh fmrg jvd fyd¢ka mßYS,kh
lrkafka kï Tnf.a o Ñ;a;khg w¨;a wdf,dalhla yd m%fndaOhla ,efnkq we;' ta wdf,dal lsrK
cd;sfha ore le, u; m;s; j Tjqka o buy;a m%fndaOfhka fuu úIhh bf.kSug fhduq jkq fkd
wkqudk h'

tfia u ldhsl yd udkisl iunr;dfjka fyì fi!LH iïmkak fuka u kSfrda.S Èúfmj;la
.; lsÍug wjYH mqoa., YlH;d ixj¾Okh lsÍu yd hym;a wka;¾ mqoa., iïnkaO;d f.dvkxjd
.ksñka cd;sl yd cd;Hka;r ;,fha fkdie,S lghq;= lsÍug úpdrYS,S ukilska fyì mqoa.,hl=
ìys lsÍug j.ùu fi!kao¾h wOHdmk úIh Ndr j lghq;= lrk Tn wm ieuf.a j.lSu fõ'

ta i|yd 2015 jif¾ isg 6 fY%aKsfhka werö l%shd;aul jk fuu kj m%;sixialrKh orejka
yryd wms ieu kjuq f,djlg msúiSfï jeo.;a wjia:djla f,i olsñka wêIaGdkfhka jvd;a
M,odhs fiajdjla ie,iSug lem fjuq'

wOHlaI ^fi!kao¾h&
cd;sl wOHdmk wdh;kh

xi
cd;sl wOHdmk moaO;sh i|yd wruqKq

cd;sl wruqKq

ffoksl cSú;h iudchg wod< jk m%Odk cd;sl wruqKq lrd <Õdùu i|yd mqoa.,hkag iy
lKavdhïj,g cd;sl wOHdmk moaO;sh iydh úh hq;= h' jir .Kkdjla uq¿,af,a YS% ,xldfõ
m%Odk wOHdmk jd¾;d iy f,aLk u.ska mqoa., yd cd;sl wjYH;djka imqrd,Su i|yd wruqKq kshu
lrkq ,eî h' iuld,Sk wOHdmk jHQyhka yd ls%hdj,Ska ;=< ±lsh yels ÿ¾j,;d ksid OrKSh udkj
ixj¾Ok ixl,am rduqj we;=<; wOHdmkh ;=<ska <Õd lr.; hq;= my; ±lafjk wruqKq cd;sl
wOHdmk fldñIka iNdj úiska y÷kdf.k we;' fuu wruqKq imqrd .ekSu wOHdmk moaO;sh i|yd
jQ ;u bÈß ±lau f,ig cd;sl wOHdmk fldñIka iNdj úiska m%;HlaI fldg f.k we;'

1' udkj wNsudkhg .re lsÍfï ixla,mh u; msysgd YS% ,dxlsl nyqúO iudcfha ixialD;sl
úúO;ajh wjfndaO lr .ksñka" cd;sl taldnoaO;dj" cd;sl iDcq .=Kh" cd;sl iu.sh" tluq;=lu
y iduh m%j¾Okh lsÍu ;=<ska cd;sh f.dvke.Su iy ,dxflah wkkH;dj ;yjqre lsÍu'

2' fjkia jk f,dalhl wNsfhda.hkg m%;spdr olajk w;r cd;sl Wreufha udye.s odhdohka
y÷kd.ekSu iy ixrlaIKh lsÍu'

3' udkj whs;sjdislïj,g .re lsÍu" hq;=lï yd j.lSï ms<sn| ±kqj;a ùu" yDohx.u ne£ulska hq;=
j tlsfkld flfrys ie,ls,su;a ùu hk .=Kdx. j¾Okh lsÍug bjy,a jk iudc idOdrK;aj
iïu;hka iy m%cd;dka;s%l Ôjk rgdjla .eí jQ mßirhla ks¾udKh lsÍu iy mj;ajdf.k
hdug iydh ùu'

4' mqoa.,hkaf.a udkisl yd YdÍßl iqj iïm; iy udkj w.hkag .re lsÍu u; mokï jQ ;sridr
Ôjk l%uhla m%j¾Okh lsÍu'

5' iqiudys; jQ iunr fm!reIhla i|yd ks¾udK yelshdj" wdrïNl Yla;sh" úpdrYS,S Ñka;kh"
j.lSu yd j.ùu we;=¿ fjk;a Okd;aul wx. ,laIK ixj¾Okh lsÍu'

6' mqoa.,hdf.a iy cd;sfha Ôj .=Kh jeä ÈhqKq flfrk iy YS% ,xldfõ wd¾Ól ixj¾Okh i|yd
odhl jk M,odhS ld¾hhka i|yd wOHdmkh ;=<ska udkj iïm;a ixj¾Okh lsÍu'

7' iS>%fhka fjkia jk f,dalhla ;=< isÿ jk fjkialï wkqj yev.eiSug yd tajd md,kh
lr.ekSug mqoa.,hka iQodkï lsÍu iy ixlS¾K yd wkfmalaIs; wjia:djkag id¾:l j uqyqK
§fï yelshdj j¾Okh lsÍu'

8' cd;Hka;r m%cdj w;r f.!rjKSh ia:dkhla ysñ lr.ekSug odhl jk hqla;sh" iudk;ajh iy
wfkHdakH .re;ajh u; mokï jQ wdl,am yd l=i,;d" fmdaIKh lsÍu'

xii
uQ,sl ksmqK;d

wOHdmkh ;=<ska j¾Okh flfrk my; ±lafjk uQ,sl ksmqK;d by; i|yka cd;sl wruqKq
uqÿkam;a lr.ekSug odhl jkq we;'

1' ikakf
s õok ksmK
q ;d (
idlaIr;dj" ixLHd ms<sn| ±kqu" rEml Ndú;h iy f;dr;=re ;dlaIK m%ùK;ajh hk wkq
ldKav 4la u; ikaksfõok ksmqK;d mokï fõ'

idlaIr;dj ( idjOdk j weyqïlka §u" meyeÈ,s j l:d lsÍu" f;areï .ekSu i|yd
lshùu" ksjerÈ j iy ksrjq,a j ,sùu" M,dohS whqßka woyia yqjudre
lr.ekSu

ixLHd ms<sn| ±kqu ( NdKav" wjldYh iy ld,h" .Kka lsÍu" .Kkh iy ñkqï i|yd
l%udkql+, b,lalï Ndú;h

rEml Ndú;h ( f¾Ld iy wdlD;s Ndú;fhka woyia ms<sìUq lsÍu iy f¾Ld" wdlD;s yd
j¾K .<mñka úia;r" Wmfoia yd woyia m%ldYkh yd jd¾;d lsÍu'

f;dr;=re ;dlaIK m%ùK;ajh ( mß.Kl ±kqu iy bf.kSfï § o" fiajd mßY%hka ;=< § o"
fm!oa.,sl Ôú;fha § o f;dr;=re iy ikaksfõok ;dlaIKh
Wmfhda.S lr.ekSu'

2' fm!reI;aj j¾Okhg wod< ksmqK;d (


• ks¾udKYS,S nj" wmidÍ Ñka;kh" wdrïNl Yla;sh" ;SrK .ekSu" .eg¨ ksrdlrKh lsÍu"
úpdrYS,S yd ú.%yd;aul Ñka;kh" lKavdhï yeÕSfuka lghq;= lsÍu" mqoa.,dka;r in|;d"
kj fidhd.ekSï iy .fõIKh jeks j¾.Sh l=i,;d
• iDcq .=Kh" bjid ord isàfï Yla;sh iy udkj wNsudkhg .re lsÍu jeks w.hka
• Ñ;a;fõ.S nqoaêh

3' mßirhg wod< ksmqK;d (


fuu ksmqK;d idudðl" ffcj iy fN!;sl mßirhkag wod< fõ'

iudc mßirh ( cd;sl Wreuhka ms<sn| wjfndaOh" nyqjd¾.sl iudchl idudðlhka


ùu yd iïnkaO ixfõ§;dj yd l=i,;d" idOdrK hqla;sh ms<sn|
yeÕSu" iudc iïnkaO;d" mqoa.,sl p¾hdj" idudkH yd ffk;sl
iïm%odhka" whs;sjdislï" j.lSï" hq;=lï iy ne£ï'

ffcj mßirh ( iÔù f,dalh" ck;dj iy ffcj moaO;sh" .ia je,a" jkdka;r" uqyqÿ"
c,h" jd;h iy Ôj - Ydl" i;a;aj yd ñksia Ôú;hg iïnkaO jQ
wjfndaOh" ixfõ§ nj yd l=i,;d

fN!;sl mßirh ( wjldYh" Yla;sh" bkaOk" øjH" NdKav iy ñksia Ôú;hg tajdfha
we;s iïnkaO;d" wdydr" we÷ï" ksjdi" fi!LH" iem myiqj" Yajikh"
kskao" ksial,xlh" úfõlh" wmøjH iy u< neyer lsÍu hkdÈh yd
iïnkaO jQ wjfndaOh" ixfõ§;dj yd l=i,;dj b.ekSu" jev lsÍu
iy Ôj;aùu i|yd fuj,ï yd ;dlaIKh m%fhdackhg .ekSfï l=i,;d
fuys wvx.= fõ'

xiii
4' jev f,dalhg iQodkï ùfï ksmqK;d (
wd¾Ól ixj¾Okhg odhl ùu' ;u jD;a;hS ,eÈhd iy wNsfhda.H;d y÷kd.ekSu' yelshdjkag
iß,k whqßka /lshdjla f;dard .ekSu iy jdisodhl yd ;sridr Ôjfkdamdhl ksr; ùu hk
yelshdjka Wmß u lsÍug yd Odß;dj jeä lsÍug wod< fiajd kshqla;sh yd iïnkaO l=i,;d'

5' wd.u iy wdpdr O¾uhkag wod< ksmqK;d (


mqoa.,hkag ;u ffoksl Ôú;fha § wdpdr O¾u" iodpdrd;aul yd wd.udkql+, j yeisÍï
rgdjkag wkq.; fjñka jvd;a WÑ; foa f;dard thg iß,k fia lghq;= lsÍu i|yd w.hka Wlyd
.ekSu yd iaùhlrKh'

6' lS%vdj yd úfõlh m%fhdackhg .ekSfï ksmqK;d (


fi!kao¾hh" idys;Hh" fi,a,ï lsÍu" lSv
% d yd u,, lSv
% d" úfkdaodxY yd fjk;a ks¾udKd;aul
Ôjk rgdjka ;=<ska m%ldY jk úfkdaoh" i;=g" wdfõ. iy tjka udkqIsl w;a±lSï'

7' bf.kSug bf.kqï ms<sn| ksmqK;d (


iS>%fhka fjkia jk" ixlS¾K yd tlsfkld u; hefmk f,dalhl mßj¾;k ls%hdj,shla
yryd fjkiaùï yiqrejd .ekSfï § yd Bg ixfõ§ j yd id¾:l j m%;spdr ±laùu;a iajdëk j
b.ekaùu;a i|yd mqoa.,hkag Yla;sh ,nd §u'

^by; cd;sl wruqKq yd uq,sl ksmqK;d YS% ,xldfõ idudkH wOHdmkh ms<sn| m%;sm;a;s
rduqjla i|yd fhdackd we;=<;a cd;sl wOHdmk fldñIka iNdfõ 2003 foieïn¾ jd¾;dfjka Wmqgd
.eksK'&

xiv
k¾;k úIhfha wruqKq

• mßir ksÍlaIKfhka ,nk w;a±lSï weiqre lr.ksñka Wiia ksudjlska hq;a l,d lD;s ìys
lsÍu fuka u Ôú;fha § uqyqKmdk úúO .eg¨ ks¾udKYS,S j úi|d .ekSu i|yd wjYH
Ñka;kh yd ks¾udK l=i,;d m%j¾Okh lsÍu'

• k¾;k úIh yd ne¢ ls%hdldrlï u.ska wkd.; jev f,dalhg uqyqK Èh yels ls%hdldß;ajh
fuka u iudcfhys Wiia Ôjk ;;a;ajhla f.dv kÕd.ekSu i|yd wjYH idudÔh yd
fm!oa.,sl YlH;d j¾Okh lsÍu'

• ikaksfõok udOH Tiafia m%pdrh lrk jevigyka w;ßka yrj;a yd fhda.H jevigyka
f;dard .ekSu i|yd wjYH úpdr Yla;s j¾Okh" ri{;d j¾Okh yd ksjerÈ ;SrK .ekSfï
yelshdj ,nd §u'

• foaYSh" úfoaYSh k¾;k yd ine¢ ixialD;sl ,laIK wOHhkh u.ska úúO ixialD;s w.h
lsÍu fuka u cd;Hka;r iudcfha § foaYSh wkkH;dj wdrlaId jk mßÈ lghq;= lsÍu i|yd
wjYH Wodr yeÕSï" wdl,am ixj¾Okh lsÍu'

• k¾;k úIh yd ne¢ ixialD;sl miqìu yd fiiq ixialD;s i;= yrhka y÷kd.ksñka mqoa.,
wNsudkhg .re lrk udkj iïm;a m%j¾Okh lsÍu'

• id¾:l Èú fmfj;la .; lsÍug wjYH ldhsl yd udkisl iqj iïm;a j¾Okh i|yd k¾;k
úIh yd ine¢ ls%hdldrlï Ndú;hg .ekSfï yelshdj ixj¾Okh lsÍu'

xv
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo

1'0 mßir ksÍlaIKfhka 1'1 mßirfha iajdNdúl;ajh • mßir ridiajdoh • mßirfha iqúfYaI;d 04
,nk w;aoelSï w.hñka úúO ^.iaje,a" Èhwe,s" y÷kd.ksñka úúO
weiqrelr .ksñka ks¾udK bÈßm;a lrhss' uqyqo" .x.d& ks¾udK bÈßm;a lrhs'
k¾;k ks¾udK lrhs' • Yío" kdo" p,k"
yev;," j¾K" rgd"
ms<sn| wjfndaOh
• Ñ;%" lú" .S; yd p,k
ks¾udK

• mßirfha iajNdúl

6 fYa%Ksh - k¾;k úIh ks¾foaYh


1'2 mßirfhka ,nk • p,k ks¾udKh yd ks¾ñ; jia;+kays 02
w;aoelSï weiqßka p,k msïîu yels,Su ^ne¨kh" iqúfYaI;d
ks¾udK lrhs' u,a& wOHhkh lr tajd
È.yeÍu ^meÿr& weiqßka p,k
xvi

fmr<Su ^frdaoh" fnda,h& l%shdldrlï


m%o¾Ykh lrhs'

• mekSu" lerlSu" ßx.Su 02


weú§u wdYs%; p,kj,
iajNdjh ^ñksia yd
i;a;aj pß; wdYs%; j&
iunr;dj
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo

1'3 Ndj m%ldY jk mßÈ • Ndj m%ldYkh- i;=g • mßirfha wisßh Ndj 02
pß; ksrEmK lrhs' ^isoaêhla weiqfrka& m%ldYkh iys; j
k¾;k udOHfhka
bÈßm;a lrñka tajd
w.h lrhs'

1'4 .eñ kegqï yd ine¢ • l<f.ä kegqu yd ine|s • foaYSh .eñ kegqïj,
iqúfYaI ,laIK y÷kd - iqúfYaI ,laIK wka;¾.; iqúfYaI 04
.ksñka k¾;k y÷kd.ksñka k¾;k ,laIK y÷kd.ksñka
ks¾udK lrhs' ks¾udKh iuQyhla f,i k¾;k

6 fYa%Ksh - k¾;k úIh ks¾foaYh


ks¾udK bÈßm;a lrhs'

• ,Sfl<s kegqu yd ine|s 04


xvii

iqúfYaI ,laIK y÷kd-


.ksñka k¾;k ks¾udKh

2'0 k¾;k yd ine|s uQ,O¾u 2'1 YdÍrsl kuH;dj i|yd • kuH;d wNHdi lsßfï • YdÍßl iunr;dj yd 02
wkq.ukh lrñka m%dfhda.sl kuH;d wNHdi bÈßm;a jeo.;alu idïm%odhsl k¾;k
l=i,;d m%o¾Ykh lrhs' lrhss' wx.hkays ksjerÈ bßhõ
• kuH;d wNHdi y;rla m%o¾Ykh i|yd kuH;d
wNHdi m%o¾Ykh lrhs
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo

• kuialdrh • idïm%odhsl k¾;k yd 04


2'2 mdo p,k yqre
• uKaäh ine¢ kuialdr .dhk
lr.ekSu
• md irU$ uKaä mo 1-3 Ndú;hg .ksñka uQ,sl
i|yd uQ,sl irU
olajd yudr moh iu.ska l%shdldrlï m%o¾Ykh
bÈßm;a lrhss'
lrhs'
2'3 irU wNHdifhka
• f.dv irU$b,x.ï irU$ • idïm%odhsl k¾;k 04
ksjerÈ wx.ydr
fodôk mo 1-2 olajd yqre ùug wjYH uQ,sl
m%o¾Ykh lrhs'
lia;sru$ brÜáh$yudr irU mo ms<sn| miqìu
moh iu.ska ú,ïN" uOH y÷kd.ksñka irU $mo

6 fYa%Ksh - k¾;k úIh ks¾foaYh


,hg bÈßm;a lrhs'
2'4 k¾;kfha § isrer
• YÍrdjfndaOh • k¾;kfha § isrer 02
yiqrejk wdldrh
xviii

YÍrfha wx." m%%;Hdx. iy yiqrejk wdldrh y÷kd-


úia;r lrhs'
Wmdx. Ndú; jk whqre .ksñka m%dfhda.sl
l%shdldrlï bÈßm;a lrhs'

2'5 idïm%odhsl p,k


• Wvrg$my;rg $inr.uq • idïm%odhsl k¾;k yd 03
Ndú; lrñka w,xldr
w,xldr mo ^ud;%d& 02la ine|s p,k Ndú; lrñka
mo ^ud;%d& ks¾udK
^iq¿ ^ud;%d 2& ;ks ;s;g& kshñ; wx.ydr iys; j
lrhs'
k¾;k wx. ks¾udK lr
bÈßm;a lrhs'
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo

2'6 ksjerÈ wx.ydr wkq.ukh • jkakï bÈßm;a lsÍfuka 04


lrñka idïm%odhsl k¾;k • Wvrg-ykqud jkaku$ k¾;k l=i,;d m%o¾Ykh
wx. m%o¾Ykh lrhs' my;rg-ykquka;d ;d,h lrhs'
iskaÿ jkaku$inr.uq-
wks,d jkaku$lia;sru$
brÜáh$ l,diu iu.

2'7 úêl%u wkq.ukh • uQ,O¾u wkq.ukh lrñka 03

6 fYa%Ksh - k¾;k úIh ks¾foaYh


lrñka m%ia;dr lrhs' • m%ia;drlrKfha úêl%u m%ia;dr lrhs'
;d,h "ud;%d" wd>d;h" úNd."
ix{d i,l=Kq
xix

• ;ks ;sf;a m%fNao ^iq¿" ueÿï"


uy& ^ud;%d 2" 3" 4&

• iq¿ ^ud;%d 2& ;ks ;s;g


rnka mo" fnr mo" ,S
fl<s lú" jkakï
m%ia;dr
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo

3'0 idïm%odhsl jdoH NdKav 3'1 idïm%odhsl jdoH NdKav yd • idïm%odhsl jdoH NdKav • idïm%odhsl jdoH NdKav 02
yd úl,am jdoH úl,am jdoH WmlrK ms<sn| yd úl,am jdoH WmlrK yd úl,am jdoH WmlrK
WmlrK y÷kd.ksñka f;dr;=re bÈßm;a lrhs' y÷kd.ekSu ksÍlaIKh lr ta ms<n
s |
jdok l=i,;d m%o¾Ykh woyia olajhs'
lrhs'

3'2 úl,am jdoH WmlrK • úl,am jdoH WmlrK 03


ks¾udKh lrhs' • úl,am jdoH WmlrK ks¾udKh lrhs'

6 fYa%Ksh - k¾;k úIh ks¾foaYh


ks¾udKh
xx

3'3 úl,am jdoH WmlrK Ndú; • idïm%odhsl jdoH NdKav 02


lrñka Yío yd kdo ksmojhss' • Yío yd kdo ksmoùu yd úl,am jdoH WmlrK
;ks ;s;a rEm wkqj Ndú; lrñka kdo yd
Yío ks¾udK bÈßm;a
lrhs'

3'4 f;audjg wkqj iuQy jdok • idïm%odhsl jdoH NdKav 02


m%o¾Ykh lrhs' • idïm%odhsl yd úl,am yd úl,am jdoH WmlrK
jdoH WmlrK Ndú; Ndú; lrñka f;audjlg
lrñka f;audjg wkqj wkqj jdok ks¾udK
iuQy jdokh ^fldaÉÑh& bÈßm;a lrhs'
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo

4'0 YS% ,dxflah ixialD;sh yd 4'1 kshñ; .dhkj, • ,S fl<s" l<f.ä" ke<ú,s • wod< ck .dhkhkays 02
ine|s .dhkj, miqìu ixialD;sl miqìu úia;r yd jkakï .dhkj, ixialD;sl yd idudÔh
wOHhkh lrñka .dhk lrhs' ixialD;sl miqìu miqìu y÷kd.ksñka ta
l=i,;d m%o¾Ykh lrhs' ms<sn| f;dr;=re bÈßm;a
lrhs'

4'2 kshñ; ;s;a rEm yd • ,S fl<s" l<f.ä lú" • ksjerÈ kdo" y÷kd.ksñka 04
kdoud,d wkq.ukh ke<ú,s lú" ykqud ck .dhk bÈßm;a lrhs'

6 fYa%Ksh - k¾;k úIh ks¾foaYh


lrñka .dhk bÈßm;a jkaku$ykquka;d ;d,h$
lrhs's wks,d jkaku .dhkh
xxi

5'0 YS% ,dxflah k¾;k iïm%odh 5'1 YS% ,dxflah k¾;k • idrO¾u • .=re f.or yd ine¢ pdß;% 02
yd ine¢ ft;sydisl yd iïm%odh yd ine¢ idrO¾u .=re f.or yd ine¢ pdß;% úê" .=rejkaok .dhk
ixialD;sl miqìu wOHhkh w.hñka woyia olajhs' úê" .=rejkaok .dhk ms<sn| ;u woyia bÈßm;a
lrñka cd;sl Wreu lrhs'
/l.ekSu ioyd l%shd lrhs'

5'2 YS% ,dxflah k¾;k • YS% ,dxflah k¾;k • YS% ,dxflah k¾;k 02
iïm%odhj, f;dr;=re idïm%odh iïm%odhj, f;dr;=re
bÈßm;a lrhs' m%p,s; m%foaY" jdoH wOHhkh lr tys uQ,sl
NdKav ,rx. jia;%dNrK lreKq bÈßm;a lrhs'
^kdñl jYfhka
y÷kd.ekSu&
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo

• YS% ,dxflah k¾;k 02


5'3 YS% ,dxflah k¾;k iïm%odh • k¾;k Ys,amS ks;a;fj, iïm%odhj, m%ùK l,d
m%j¾Okhg odhl jQjkaa .=Khd Ys,amSka ms<sn| f;dr;=re
w.hñka f;dr;=re bÈßm;a • k¾;k Ys,amS tka' ta wOHhkh lrñka
lrhs' isrsfndaydñ Tjqkaf.ka k¾;k
• k¾;k Ys,amS ijqßia l,djg isÿ jQ fiajh
is,ajd w.h lrhs'

6 fYa%Ksh - k¾;k úIh ks¾foaYh


6'0 ri{;d j¾Okh i|yd • inr.uq iuka foajd, 03
úúO l,dx.j, 6'1 inr.uqj iuka foajd, ² m%dfoaYSh wd.ñl W;aij fmryr yd ine¢
iqúfYaI ,laIK fmryr yd ine|s miqìu ^inr.uq iuka foajd, ixialD;sl ,laIK
xxii

úpdrhg ,la lrhs' wOHhkh lrñka tys iqúfYaI fmryr& mejE;aùug fya;= ms<sn| j úpdrh lrhs'
,laIK úpdrh lrhs' mqo mQcd" mj;ajk ld,
iSudj' fmryr yd ine|s
k¾;k" .dhk" jdok"
ieris,s" rx. jia;%dNrK

• øúv ixialD;shg wh;a


6'2 fjk;a ixialD;sj,g wh;a • fiïnq flda,dÜgï k¾;k k¾;k wx.j, iqúfYaI 02
k¾;k wx.j, wkkH;d wx.j, iqúfYaI ,laIK ,laIK y÷kd.ksñka
,laIK bÈßm;a lrhs' tajd we.hSug ,la lrhs'
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo

• fiïnq fyda flda,dÜgï


6'3 fjk;a ixialD;s yd ine¢ • fiïnq fyda flda,dÜgï k¾;k bÈßm;a lr ta 02
k¾;k wx.hla m%o¾Ykh k¾;kh ms<sn| w.hñka woyia
lrhs' olajhs'

• wd.ñl yd iudchSh
6'4 úúO ckj¾. yd ine¢ • fjila W;aijh W;aijh yd ine¢ 06
ixialD;sl W;aij ms<sn| • ff;hsfmdka.,aa W;aijh ixialD;sl jákdlï
woyia bÈßm;a lrhs' • k;a;,a W;aijh w.hñka woyia olajhs'

6 fYa%Ksh - k¾;k úIh ks¾foaYh


7'0 úúO w;aoelSï weiqre • .S; Y%jKh lr" tys
lr.ksñka l,dx. ks¾udKh 7'1 ks¾foaYs; .S;hg ijka § tys • mdkaoßka biafldaf,g $uf. l,d;aul ,laIK" ms<sn| 02
xxiii

lrhs' iqúfYaI;d idlÉcd lrñka fmdähd¿ .S;fha mo rpkh" woyia olajhs'


woyia bÈßm;a lrhs' ix.S;h" .dhkh " w¾:h"
NdId;aul ú.%yh
• .S;hg wkqj k¾;k
7'2 .S; wkqj k¾;k ks¾udKh • mdkaoßka biafldaf,g $ ks¾udK bosrsm;a lrhs' 03
lrhs' uf. fmdä hd¿ .S;h

• f.dmafld< ieris,s
7'3 ir, ieris,s wx.hla • mrsirfhka imhd .; yels wx.hla ks¾udKh lsÍfï 04
ks¾udKh lrhs' wuqøjH Ndú; lr ieris,s § ksis Ys,am l%u
wx.hl fldgila ^f;davq Ndú;hg .kshs'
lÜgfld<h f.dma
fld<fhka&

84
1- jdrh
ls%hdldrlï ld,Éfþo
wxl
2'1'1 - kuH;d wNHdifha fhfouq 02
1'1'1 - mßir iqkaor;ajh w.huq 04
1'2'1 - úúO p,k ks¾udKh lruq 04
4'2'1 - ke<ú,s lú .hd ri ú¢uq 01
5'1'1 - .=re f.or yd ne¢ idrO¾u iqrlsuq 02
2'2'1 - kegqug wjir f.k mdo ;nuq 04
6'4'1 - ff;hsfmdx.,a W;aijh ms<sn| f;dr;=re bÈßm;a lruq 02
4'1'1 - YS% ,dxflah ck .dhkd y÷kd.ksuq 02
4'1'2 - ,S fl<s yd l<f.ä lú .huq 02
23

11- jdrh
ls%hdldrlï ld,Éfþo
wxl
1'4'1 - l<f.ä kegqu ks¾udKhg tla fjuq 04
2'3'1 - idïm%odhsl k¾;khg yqre fjuq 04
1'3'1 - pß; ksrEmKfha È i;=g m%o¾Ykh lruq 02
3'1'1 - idïm%odhsl jdµ NdKav yd úl,am jdµ WmlrK y÷kd.ksuq 02
3'2'1 - úl,am jdµ WmlrK ks¾udKh lruq 03
5'2'1 - YS% ,dxflah k¾;k iïm%odhka y÷kd.ksuq 02
4'2'2 - jkakï .dhkh bÈßm;a lruq 01
6'4'2 - fjila W;aijh ms<sn| f;dr;=re bÈßm;a lruq 02
7'1'1 - .S; wiuq" ri ú¢uq 02
7'2'1 - tla ù .S;hg kguq 03
6'2'1 - fiïnq" flda,dÜgï k¾;k wx. y÷kd.ksuq 03
6'3'1 - fpïnq" flda,dÜgï k¾;k wx.hla ks¾udKh lr bÈßm;a lruq 03
2'5'1 - fnr y~ ueoafoa kguq mo is;a fia 02
33

111- jdrh
ls%hdldrlï ld,Éfþo
wxl
1'4'2 - ,S fl<s kegqula ks¾udKh lruq 04
2'4'1 - k¾;kfha § isrer flfia yiqrejkafka± hs úuiuq 02
2'6'1 - jkakï .hñka kguq 04
2'7'1 - m%ia;drlrKfha fhfouq 03
3'3'1 - jdokfhka Yío yd kdo ksmojuq 02
3'4'1 - Yío kdo uqiq lrñka ujuq ÿïßhla 02
5'3'1 - k¾;kfha m%j¾Okhg odhl jQjka w.huq 02
6'1'1 - iuka foajd, fmryr wisßh mjiuq 03
7'3'1 - f.dmal,d wx.hla ks¾udKh lruq 04
6'4'3 - k;a;,a W;aijh ms<sn| f;dr;=re bÈßm;a lruq 02
28

xxiv
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

bf.kqï - b.ekaùï
ls%hdj,sh i|yd Wmfoia

1
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

ksmqK;dj 1'0 ( mßir ksÍlaIKfhka ,nk w;a o elS ï weiq r e lr.ks ñka k¾;k
ks ¾ udK lrhs .

ksmqK;d uÜgu 1'1 ( mßirfha iajdNdúl;ajh w.hñka úúO ks¾udK bosßm;a lrhs.

l%shdldrlu 1'1'1 ( zmßir iqkaor;ajh w.huqZ

ld,Éfþo ixLHdj ( 04 hs'

bf.kqï m, 1'1'2 ( • mßirfha wefik úúO Yío yd kdo ms<sn`o woyia bÈßm;a lrhs.
• mßirfha olakg ,efnk .ia je,a" osh we,s" uqyqo" .x.dj, úúO
p,k" yev;," j¾K yd rgd ms<sn`o ksÍlaIKh lr ta ms<sn`o j
woyia olajhs.
• mßir wisßh is;+jï lrhss.
• mßir ksÍlaIKfhka ,o w;aoelSï weiqre lr.ksñka p,k ks¾udK
lrhss.
• mßir wisßh ms<sn`o lú,.S; rpkd lrhss.
• iajdNdúl mßirh iq/lSfï wjYH;dj úia;r lrñka mßirh
iq/lSug fhdackd bosßm;a lrhs.

.=Kd;aul fhojqï ( Y%jH oDYHmg $ leiÜ hka;%h $ VCD o¾Yk hka;%h $ wod<
mska;+r $ ksÍlaIK m;%sldj.

ls%hdldrlu ie,iqu i`oyd


Wmfoia ( mshjr 1 ys olajd we;s l%u fyda fjk;a iqÿiq l%u Ndú; lrkak'
mshjr 1 • mßir wisßh f;aud lr.;a .S; Y%jKh$.iaje,a,Èhwe,s, .x`.d,
uqyoq miq;, o¾Yk we;+<;a oDYHmg m%o¾Ykh$lafIa;% pdßldj,ska
mßir ksÍlaIKh lr w;a±lSï ,nd .ekSug i,iajd mßirfha
olakg ,enqKq Yío yd kdo,p,k rgd,yev;, yd j¾K ms<sn`o
isiq woyia úuiñka idlÉPdjla fufyhùu'
.
mshjr 2 • mßirh ms<sn`o lú .S; is;=jï yd p,k ks¾udKhg fhduq
lrùu.

mshjr 3 • isiq ks¾udK m%o¾Ykhg wjia:dj i,id ta ms<sn| we.hSu yd


ks¾udK fmdaIKh lr.ekSug Wmfoia ,nd§u'

we.hSu yd ;lafiarelrKh
i|yd Wmfoia ( • mßir wisßh ms<sn`o lú,.S; fyda is;=jï ks¾udKh lrkak.
• mßir ksÍlAIKfhka ,o w;aoelSï weiqßka ir, k¾;khla
ks¾udKh lr m%o¾Ykh lrkak.
• mßirh iq/lSfï jeo.;alu ms<sn`o j woyia olajkak.

2
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

ksmqK;dj 1'0 ( mßir ksÍlaIKfhka ,nk w;aoelSï weiqre lr.ksñka k¾;k


ks¾udK lrhs'

ksmqK;d uÜgu 1'2 ( mrsirfhka ,nk w;aoelSï weiqrska p,k ks¾udKh lrhs'

l%shdldrlu 1'2'1 ( zwms úúO p,k ks¾udKh lruqZ

ld,ÉfÊo ixLHdj ( 04 hs'

bf.kqï m, 1'2'2 ( • ñksia yd i;a;aj pß;j, .uka ú,di m%o¾Ykh lrhs'


• p,k bÈßm;a lsÍfï iajNdjh yd iunr;dj ms<sn| woyia
m%ldY lrhs'
• p,k ls%hdldrlïj, fh§fuka YdÍßl kuH;dj mj;ajd
.; yels nj mjihs'
• iduqysl;ajfhka hq;= j p,k ks¾udK bÈßm;a lrhs'

.=Kd;aul fhojqï ( fnrh" ;d,ïmg

ls%hdldrlu ie,iqu i`oyd


Wmfoia ( • ñksia yd i;a;j
a pß;" .uka ú,di yd p,k ms<ns | ksÍlaIKhg
fhduq lrjkak'
• p,k ls%hdldrlï bÈßm;a lsÍfï iajNdjh yd iunr;dj
mj;ajd .; hq;= wdldrh ms<sn| isiq woyia úuiñka
idlÉPdjla fufyhùu'

mshjr 1 ( my; i`oyka l%shdldrlï úOdk wkqj l%shd;aul lrùu


• yels,S we;s ne¨khls' thg u`Èka u`o yq,x msf¾' yq,x msreKq
ne¨kh i;=áka kghs' kgk w;r ne¨kfha yq,x l%ufhka
wvq ù ne,qkh yels,S hhs'
• u,a fmdfydÜgq msìfohs' iq<x yuhs' msmqKq u,a ;d,hg ta fï
w; meoafohs' i;=áka kghs' l%ufhka u, yelsf,hs'
• fnda,hla ta fï w; fmrf<hs'
• yels,S we;s meÿrla È.yeÍ kej;;a yelsf,hs'
• lr;a; frdaohla lerflhs'

mshjr 2 ( • bífnla .ukla hhs' Yíohla weiS wdrlaId fjñka .uk


k;r lrhs' kej; .ufka hhs'
• wYajfhla b;d fifuka .uka lrñka isg yÈisfha u
fõ.fhka Èj hhs' kej;;a fõ.h wvq lrñka .uka lrhs'
• w,shl= fmryef¾ hhs' fnr kdohg mdo ;nk w,shd i;=áka
kghs' wi, we;s .ila <`. kej;S fld< lvd lhs' kej;
.uka lrhs'

3
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

mshjr 3 ( • zmqyq,a fydrd lfrka oefkaZ isoaêh weiqre lrf.k k¾;k


ks¾udKh lrùu'
• isiq ls%hdldrlï bosrsm;a lsrSug wjia:dj i,id oS ta ms<sn| j
isiqka iu. idlÉPd lsÍu'

we.hSu yd ;lafiarelrKh
i`oyd Wmfoia ( YsIH YlH;d ie,ls,a,g .ksñka we.hSug ,la lrkak'
• msïîfï iy yels,Sfï p,k ks¾udK bÈßm;a lrkak'
• nrla Tijdf.k hk .uka ú,dihla m%o¾Ykh lrkak'
• bínd" w,shd yd wYajhdf.a .uka ú,dihla m%o¾Ykh lrkak'

4
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

ksmqK;dj 1'0 ( mßir ksÍlaIKfhka ,nk w;aoelSï weiqre lr.ksñka k¾;k


ks¾udK lrhs'

ksmqK;d uÜgu 1'3 ( Ndj m%ldY jk mßÈ pß; ksrEmK lrhs'

l%shdldrlu 1'3'1 ( pß; ksrEmKfha § i;=g m%o¾Ykh lruq'

ld,ÉfÊo ixLHdj ( 02 hs'

bf.kqï m, 1'3'2 ( • WoEikl mßir wisßh úia;r lrhs'


• isoaêhg wod< pß;j, iajNdj m%o¾Ykh lrhs'
• i;=g m%o¾Ykh jk mßÈ pß; ksrEmKh lrhs'
• lKavdhï ye`.Sfuka hq;= j ls%hdldrlïys fhfohs'
• id¾:l ks¾udKhlg lKavdhfï ish¨u idudðlhkaf.a
ilS%h odhl;ajh jeo.;a jk nj m%ldY lrhs'

.=Kd;aul fhojqï ( Y%jH" oDYHmg" mska;+r" fnrh" ;d,ïmg" úl,am WmlrK"


ld¾h m;s%ld wxl 03'

ls%hdldrlu ie,iqu i`oyd


Wmfoia ( i;=áka ls%hdldrlïj, fh§u;a" ls%hdldrlï bÈßm;a lsÍfï § i;=g
m%o¾Ykh lsÍug isiqkag u. fmkaùu;a w;HjYH h'

mshjr 1 ( • iajdNdúl mßir ms<sn| pu;aldrh okjk" i;=g m%o¾Ykh jk


l,d;aul k¾;k wx.hla m%o¾Ykh lsÍu'
• isiqka krUk ,o k¾;k wx.fhys p,kj, iajNdj" Ndj
m%ldYkh" wjldY Ndú;h ms<sn| idlÉPdjla fufyhùu'

mshjr 2 ( • ld¾h m;s%ld wxl 03 lKavdhï 3lg fnod § tys i|yka isoaêh
ks¾udKh lsÍug u. fmkaùu'

mshjr 3 ( • tla tla lKavdhug ;u ks¾udK bÈßm;a lsÍug wjia:dj


i,id §u'
• tla lKavdhula ks¾udKh bÈßm;a lrk úg fiiq lKavdhïj,g
ta ms<sn| ksÍlaIK igyka lr.ekSug Wmfoia §u'
• ish¨ u lKavdhï ks¾udK bÈßm;a lsÍfuka miq ksÍlaIK
igyka bÈßm;a lsÍug wjia:dj ,nd § Ndj m%ldYkfhka i;=g
biau;= ùu" lKavdhï ye`.Sfuka hq;= j p,k bÈßm;a lsÍu"
iyfhda.h yd iduQysl;ajh ks¾udKfha id¾:l;ajhg n,mdk
nj" i;=g m%o¾Ykh lsÍu i|yd Wmdx. Ndú;fha jeo.;alu
ms<sn| úia;r lsÍu'

5
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

we.hSu yd ;lafiarelrKh
i`oyd Wmfoia ( • mßirfha wisßh ms<n
s | .S;hla fyda lúhla wkqj k¾;k ks¾udK
bÈßm;a lrkak'
• mßir iqkaor;ajh m%ldY jk mßÈ pß; ksrEmKfha fhfokak'
• fiiq ks¾udK ms<sn| woyia bÈßm;a lrkak'

ld¾h m;s%ld 03 (

• iqkaor WoEikl br mdhhs' iq<x yuhs" u,a kghs


pß; - br" iq<`." .ia" u,a
by; isoaêh i;=g m%ldY jk mßÈ bÈßm;a lrkak'

• .x.djla" Èh mdrla .,d niS' ta wi, Èh îug meñfKk uqj fmdõfjda;a yd megjq;a
Èh î Tn fudn i;=áka ÿj mks;s" kg;s
pß; - .x.dj" uqj fmdõjka" yd megjqka
by; isoaêh i;=g m%ldY jk mßÈ bÈßm;a lrkak'

• u,aj;a;l msmqKq u,a i;=áka kghs' ó ueiafida" iuk,fhda" l=re,af,da u,afrdka Wrd
î i;=áka kg;s'
pß; - u,a" ó ueiaika" iuk,hka
by; isoaêh i;=g m%ldY jk mßÈ bÈßm;a lrkak'

6
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

ksmqK;dj 1'0 ( mßir ksÍlaIKfhka ,nk w;aoelSï weiqre lr.ksñka k¾;k ks¾udK
lrhs'
ksmqK;d uÜgu 1'4 ( .eñ kegqï yd ine`È iqúfYaI ,laIK y`ÿkd.ksñka k¾;k
ks¾udK lrhs'

l%shdldrlu 1'4'1 ( zl<f.ä kegqu ks¾udKhg tla fjuq'Z

ld,ÉfÊo ixLHdj ( 04 hs'

bf.kqï m, 1'4'1 ( • l<f.ä kegqfuys iqúfYaI ,laIK úia;r lrhs'


• l<f.ä kegqug WÑ; ir, mo ^ud;%d& ks¾udKh lrhs'
• wjldY Ndú;h yd rx. rgd ukd f,i fhdod .kshs'
• lKavdhï yeÕSfuka hq;= j k¾;kfha fhfohs'
• k¾;k ks¾udKfha id¾:l;ajh i`oyd iEu idudðlhl= u ils%h
j odhl fjhs'
• ksudjlska hq;= l<f.ä kegqula bÈßm;a lrhs'
• ;u ks¾udK ms<sn`o j wka wh olajk woyia w.h lrhs'

.=Kd;aul fhojqï ( fnrh" ;d,ïmg

ls%hdldrlu ie,iqu i`oyd


Wmfoia ( lKavdhï ls%hdldrlï ie,iqï lsÍu M,odhS jk w;r WmlrKh
yeisrùu" wjldY Ndú;h yd iïnkaO;d ms<sn| wjOdkh fhduq
lrkak'

mshjr 1 ( • fnr jdokhg wkqj l<f.ä kegqfï lú .dhkh lr l<f.ä


kegqu ir, mo ^ud;%d&" ir, rx. jia;%dNrK fhdod .ksñka
iduQyl
s j bÈßm;a lrk úfkdaodiajdoh wruqKq lr.;a ldka;djkag
jvd;a WÑ; .eñ k¾;khla nj isiqka iu. idlÉPd lsÍu'

mshjr 2 ( • lKavdhï jYfhka l<f.ä kegqu ks¾udKhg wjia:dj ie,iSu


yd u. fmkaùu'

mshjr 3 ( • tla tla lKavdhïj, ks¾udK bÈßm;a lsÍug wjia:dj i,id


§u'

mshjr 4 ( • ks¾udK ms<sn| isiq woyia úuiñka" kegqug WÑ; ir, mo ^ud;%d&
ks¾udKh" wjldY Ndú;h yd rx. rgd" lKavdhï yeÕSfuka hq;=
j lghq;= lsÍu" .dhkh" jdokh yd rx. WmlrKh ks¾udKd;aul
j yeisrùu" ksudjla iys; l<f.ä kegqula m%dix.sl j bÈßm;a
lsÍug n,mdk wdldrh ms<sn| úia;r lsÍu'

we.hSu yd ;lafiarelrKh
i`oyd Wmfoia ( ls%hdldrlug wod< bf.kqï m, lsysmhla YsIH ls%hdldrlï
bÈßm;a lsÍfï § ;lafiare l< yels h'
• l<f.ä kegqfuys ±lsh yels ,laIK ms<sn| flá ye¢kaùula
lrkak'
• ksudjlska hq;= l<f.ä kegqula bÈßm;a lrkak'
7
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

ksmqK;dj 1'0 ( mßir ksÍlaIKfhka ,nk w;aoelSï weiqre lr.ksñka k¾;k


ks¾udK lrhs'

ksmqK;d uÜgu 1'4 ( .eñ kegqï yd ine`È iqúfYaI ,laIK y`ÿkd.ksñka k¾;k ks¾udK
lrhs'

l%shdldrlu 1'4'2 ( z,S fl<s kegqula ks¾udKh lruqZ

ld,Éfþo ixLHdj ( 04 hs'

bf.kqï m, 1'4'3 ( • ,S fl<s kegqfuys iqúfYaI ,laIK úia;r lrhs'


• ,S fl<s kegqug WÑ; ir, w,xldr mo ks¾udKh lrhs'
• wjldY Ndú;h yd rx. rgd ukd f,i fhdod .kshs'
• lKavdhï ye`.Sfuka hq;= j k¾;kfha fhfohs'
• ksudjlska hq;= j ,S fl<s kegqula bÈßm;a lrhs'
• bÈßm;a l< ks¾udK ms<sn| woyia olajhs'
• ;u ks¾udK ms<sn`o wka wh olajk woyia úuihs'

.=Kd;aul fhojqï ( ;d,ï mg yd fnr

ls%hdldrlu ie,iqu i`oyd


Wmfoia ( rx. WmlrK Ndú; lrñka k¾;k ks¾udKh lsÍu wfmalaIs; h'

mshjr 1 ( • fnr jdokhg wkqj ,S fl<s lú . dhkh lsÍu' ,S fl<s


kegq ï ks ¾ udK iq ú fYa I cjhla we;s j iduQ y s l j
úfkdaodiajdoh i`oyd lrkq ,nk k¾;kdx.hla nj;a rx.
rpkfha § wjldY Ndú;h yd iïnkaO;d ms<sn| ie,ls,su;a
j lsh
% dldrlfuys ksr; úh hq;= wdldrh ms<n
s | idlÉPd lsÍu'

mshjr 2 ( • lKavdhï jYfhka ,S fl<s kegqu ks¾udKhg wjia:dj i,id


§u yd wjYH u. fmkaùu'

mshjr 3 ( • tla tla lKavdhïj, ks¾udK bÈßm;a lsÍu'


• ks¾udK bÈßm;a lsÍfï § jdokfhka iydh ùu'
• tla lKavdhula bÈßm;a lsÍfï § fiiq lKavdhï .dhkhg
yd ksÍlaIKhg fhduq lrñka ixj¾Okd;aul woyia yd
fhdackd bÈßm;a lsÍug wjia:dj ,nd§u'

mshjr 4 ( • isiq woyia yd fhdackd ie,ls,a,g .ksñka" kegqug WÑ;


ir, mo ^ud;%d& ks¾udKh" wjldY Ndú;h yd rx. rgd"
WmlrK ks¾udKd;aul j Ndú;h" lKavdhï yeÕSfuka hq;=
j lghq;= lsÍfï jeo.;alu" k¾;kh" .dhkh" jdokh yd
rx. WmlrK w;r we;s iqixfhda.h" ksudjla iys; kegqula
m%dix.sl j bÈßm;a lsÍu ms<sn| úia;r lsÍu'

8
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

we.hSu yd ;lafiarelrKh
i`oyd Wmfoia ( isiqka ks¾udKh lrk ,o ,S fl<s kegqu ;jÿrg;a ixj¾Okh
lr .ekSug wjia:dj yd Wmfoia §fuka wk;=re j wNHdi l<
miq we.hSu lrkak'
• ,S fl<s kegqfï iqúfYaI ,laIK úia;r lrkak'
• m%dix.sl j bÈßm;a l< yels ksudjla iys; ,S fl<s
kegqula ks¾udKh lrkak'
• lKavdhï jYfhka ,S fl<s k¾;kh bÈßm;a lrkak'

9
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

ksmqK;dj 2'0 ( k¾;kh yd ne`ÿKq uQ,O¾u wkq.ukh lrñka m%dfhda.sl l=i,;d


m%o¾Ykh lrhs'

ksmqK;d uÜgu 2'1 ( YdÍßl kuH;dj i`oyd kuH;d wNHdi bÈßm;a lrhs'

l%shdldrlu 2'1'1 ( zkuH;d wNHdifha fhfouqZ

ld,Éfþo ixLHdj ( 02 hs'

bf.kqï m, 2'1'2 ( • kuH;d wNHdi lsÍfï jeo.;alu úia;r lrhs'


• fuu wNHdij, ksr; ùfuka ldhsl yd udkisl
m%fndaOhla ,efnk nj m%ldY lrhs'
• ix.S;uh ßoauhlg $ ;d,hlg ,efnk úOdk wkqj flaj, j
yd iduQysl j kuH;d wNHdihkays fhfohs'

.=Kd;aul fhojqï ( YdÍßl wNHdi PdhdrEm" ix.S; LKav iys; leiÜ mg $ CD,
DVD ;eá $leiÜ hka;%hla $ CD, DVD hka;%hla

ls%hdldrlu ie,iqu i`oyd


Wmfoia ( k¾;khg wjYH YdÍßl kuH;dj ixj¾Okh lr.ekSug iqÿiq
wNHdi lSmhla f;dard .kak'

mshjr 1 ( • ix.S; LKav iys; leiÜ mg $ CD, DVD ;eá fyda fnr
jdokh lr ir, kuH;d wNHdihla m%o¾Ykh lr kuH;d
wNHdi y÷kajd §u'

mshjr 2 ( • f;dard.;a kuH;d wNHdi 04 la m%o¾Ykh lsÍu'


• ix.S; LKav fyda fnr jdokh lr isiqkag tu wNHdi lsÍug
wjldY ie,eiaùu' úOdk wkqj fõ.h wvq jeä lrñka kuH;d
wNHdi lsÍu' isiq p,k yd bßhõ ksÍlaIKh lrñka wjYH
m%;sfmdaIKh ,nd §u'

mshjr 3 ( • kuH;d wNHdi lsÍfï § wkq.ukh l< hq;= úêl%u" ksjerÈ


bßhõ" wx.ydr" yev;, p,k yd YÍrdx. l%h
s d;aul jk wdldrh
idlÉPd lrñka wjYH lreKq igyka lr.ekSug ie,eiaùu'

we.hSu yd ;lafiarelrKh
i`oyd Wmfoia ( • kuH;d wNHdi lsÍfï jeo.;alu ms<n
s | woyia bÈßm;a lrkak'
• kuH;d wNHdifha iqúfYaI ,laIK kï lrkak'
• kuH;d wNHdifha ksr; ùfuka ldhsl yd udkisl m%fndaOhla
,efnk wdldrh úia;r lrkak'
• ix.S;uh ßoauhlg ,efnk úOdk wkqj flaj, j yd iduQysl
j kuH;d wNHdi bÈßm;a lrkak'

mejreu ( • Tn W.;a kuH;d wNHdi weiq ß ka iduQ y s l flá rx.k


l%shdldrlula .=re Wmfoia wkqj ks¾udKh lrkak' th YsIH
l,d ljfha § ^l,d ix.ufha §& bÈßm;a lrkak'

10
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

kuH;d wNHdifha úfYaI


,laIK ( • ieye,a¨ nj" ir, nj" kuHYS,S nj" iunr;dj" ldhsl yd
udkisl m%fndaOh" yev;," bßhõ yd fõ.h" wjldY Ndú;h'

kuH;d wNHdifhka
,efnk m%fhdack ( • k¾;kfha § YdÍßl w`. mi`. kuHYS,S j yd w,xldr j p,kh
lsÍug yelsùu'
• ysi" l`o" oE;a" fomd hk YÍr bkaøshka i`oyd fjk fjk u yd
ta tlsfkl ifudaOdks; jk mßÈ kuH;d wNHdi ks¾udKh
lr.; yels ùu'
• mqoa., yd fmdÿ wjldYh iunr j Ndú;hg .ksñka ksoyia j
p,k l%shdldrlï l< yels ùu'
• wNHdi lsÍfï § udkisl yd ldhsl Yla;Ska j¾Okh ùu'
• ;u YÍr bkaøshka ieye,a¨fjka yeisrùug wjYH m%dfhda.sl
l=i,;d ixj¾Okh ùu'
• iunr;dj mj;ajd .ksñka úúO ;d, wkqj wx. m%;Hdx.
yeisrùug yels ùu'

11
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

ksmqK;dj 2'0 ( k¾;k yd ine¢ uQ,O¾u wkq.ukh lrñka m%dfhda.sl l=i,;d


m%o¾Ykh lrhs'

ksmqK;d uÜgu 2'2 ( mdo p,k yqre lr.ekSu i`oyd uQ,sl irU bÈßm;a lrhs'

l%shdldrlu 2'2'1 ( zkegqug wjir f.k mdo ;nuqZ

ld,Éfþo ixLHdj ( 04 hs'

bf.kqï m, 2'2'2 ( • kuialdrh oelaùfï § wkq.ukh lrk úêl%u úia;r lrhs'


• kuialdrh lsÍfï wfmalaId úia;r lrhs'
• ;u Ôú;h pß;dhkh lr .ekSug odhl jk iÔù wÔù foa
w.hñka kuialdrh lrhs'
• k¾;kfha uQ,ls wx.ydrfhys ^uKaäfhys& iqúfYaI ,laIK úia;r
lrhs'
• mdirU $ uKaä mo lshñka ;d, ;nhs'
• uKaäfhys ksjerÈ bßhõ yd wx.ydr wkq.ukh lrñka mdirU$
uKaä mo yd yudr mo bÈßm;a lrhs'
• mdirU $ uKaä mo wNHdifha jeo.;alu m%ldY lrhs'

.=Kd;aul fhojqï ( ;d,ïmg" rEmigyka" DVD mg" VCD mg" kuialdrh" irU
uKaä mo ,shQ igyk

ls%hdldrlu ie,iqu i`oyd


Wmfoia ( YsIH wdl,am ixj¾Okh lsÍug wjYH Wmfoia yd u. fmkaùu
,nd Èh hq;= fõ'

mshjr 1 ( • —Tjdo ismam odfkak˜ hk .=re kuialdrh isiqkaf.a Y%jKhg


i,iajd lú ,shQ igyka m%o¾Ykh lrñka isiqka iu.
.dhkh lsÍu'
• kuialdrh bÈßm;a lsÍfï wjia:d" úêl%u" wfmalaIs; wruqKq"
Ndú; jk bßhõ yd p,k ms<sn`o j idlÉPd lsÍu'
• moh lshñka kuialdrh wNHdifha fhoùu'

mshjr 2 ( • W.kakd k¾;k iïm%odfhys uQ,l


s wx.ydrh ^uKaäh& m%o¾Ykh
lsÍu'
• mdirU$ uKaä mo k¾;kfha § wkq.ukh lrk uQ,l
s bßhõfjys
iqúfYaI ,laIK úia;r lsÍu'
• uQ,sl bßhõfjys isàug u. fmkaùu'
• ksjerÈ wx.ydr ilia lsÍu'

mshjr 3 ( • mdirU$uKaä mo ,shQ igyk m%o¾Ykh lrñka ;d, ;nd y`v


k.d lSug fhduq lrùu'
• m<uq md irUh$ uKaä moh m%o¾Ykh lsÍu'
• m<uq md irUh $ uKaä moh lshñka k¾;kh lsÍug u. fmkaùu
yd wNHdifha ksr; lrùu'
• yudr moh m%o¾Ykh lr k¾;khg fhduq lr wNHdifha fhoùu'

12
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

mshjr 4 ( • mdirU$uKaä mo wNdifha § jeo.;alu yd uQ,sl wx.ydr


wkq.ukh lsÍfuka ,efnk YlH;dj ms<sn`o idlÉPd lrñka"
wjYH lreKq igyka lr.ekSug ie,eiaùu'

we.hSu yd ;lafiarelrKh
i`oyd Wmfoia ( k¾;k wdrïN lrk wjia:dfõ § fuka u wjika lrk wjia:dfõ
§;a isiqka wkq.ukh lrk pdß;% ms<sn| we.hSug ,la l< yels h'
• kuialdrh yd ne¢ iqúfYaI ,laIK úia;r lrkak'
• k¾;kfha uQ,l s wx.ydrfhys ^uKaäfhys& iqúfYaI ,laIK úia;r
lrkak'
• md irUhla $ uKaä mohla iu. yudr moh ;d, ;nñka y~
k.d lshkak'
• leu;s md irUhla $ uKaä mohla ú,ïN" uOH ,hg k¾;kh
lr yudr moh bÈßm;a lrkak'

.=re kuialdr .d:dj ( zTjdo ismam odfkak - islaLdfma;s uux .rE


i.drfõk Ñ;af;ak - wyx jkaodñ ;x .rEZ

^Tjd isma § fuk - ud yslaujk fm%afuk


weÿre yo ne;sfhk - jÈuq .re is; fmrgq lrf.k&
nqÿka" fmdf<dj uyS ldka;dj" foúhka yd fo.=reka keu£u'

Wvrg k¾;k iïm%odh

kuialdr irUh ( f;hsh;a f;hsh;a f;hsh;a ;dï ''''''''' $$$


f;hsh;a f;hsh;a f;hsh;a ;dï'

mdirU ^Wvrg& ( 01' f;hs'


02' f;hs lsg f;hs ;dï'
03' f;hs lsg f;hs lsg f;hs lsg f;hs ;dï'

yudr moh ( f;hsh;a f;hsh;a f;hsh;a ;dï


f;ahs ;dï
f;hs f;hs ;;a ;;a ;d

my;rg k¾;k iïm%odh

kuialdr irUh ( .;a Èßlsg .=ka Èßlsg .;a;;a .;;a fodx ''''''' $$$

mdirU ( 01' f;hs h;a f;hs'


02' f;hsh;a f;hs ;d'
03' f;hs lsg f;hs fodï'

yudr moh ( f;hs f;hs ;d lsg f;hsh;a ;d'

13
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

inr.uq k¾;k iïm%odh

uKaä mo kuialdrh ( f;hs;d .;;a$$$ f;hsh;a ;dï


f;ahs ;dï

uKaä mo ( 01' f;hs


02' f;hs ;l
03' f;hs f;hsh;a fodï$f;hs;l f;hsh;a fodï

yudr moh ( f;hd $$$$$ f;hsh;a ;dï f;ahs ;dï

14
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

ksmqK;dj 2'0 ( k¾;k yd ine`¢ uQ,O¾u wkq.ukh lrñka m%dfhda.sl l=i,;d


m%o¾Ykh lrhs'

ksmqK;d uÜgu 2'3 ( irU wNHdifhka ksjerÈ wx.ydr m%o¾Ykh lrhs'

l%shdldrlu 2'3'1 ( zidïm%odhsl k¾;khg yqrefjuqZ

ld,Éfþo ixLHdj ( 04 hs'

bf.kqï m, 2'3'2 ( • f.dv irU$b,x.ï irU$fodôk mo ms<sn`o f;dr;=re bÈßm;a


lrhs'
• f.dv irU$b,x.ï irU$fodôk mo$lia;srï$ brÜá yudr
moh ú,ïN" uOH ,hg ;d, ;nñka lshhs'
• f.dv irU$b,x.ï irU$fodôk mo ú,ïN" uOH ,h wkqj
k¾;kh lrhs'
• fnr jdokhg wkqj k¾;k yelshd m%o¾Ykh lrhs'
• ksjeros wx.ydr mj;ajd .ekSug f.dv irU$b,x.ï irU $
fodôk mo wNHdih bjy,a jk nj m%ldY lrhs'

.=Kd;aul fhojqï ( irU ,shk ,o m;%sld" fnrh" ;d,ïmg

ls%hdldrlu ie,iqu i`oyd


Wmfoia (

mshjr 1 ( • ks j erÈ wx.ydr wkq . ukh lrñka f.dv irU$b,x.ï


irU$fodôk mo 1 iy 2 isiqkag keröug ie,eiaùu'
• f.dv irU$b,x.ï irU$fodôk mo ms<sn| j isiqka iu.
idlÉPdjla fufyhùu'

mshjr 2 ( • m<uq f.dv irUh$b,x.ï irUh$fodôk moh ,shk ,o


oDYHdOdrh m%o¾Ykh lrñka" wod< mo ;d,a ;nd lSug ie,eiaùu'

• m<uq yd fojeks f.dv irU$b,x.ï irU$ fodôk mo mshjfrka


mshjrg m%o¾Ykh lr wNHdihg fhduq lrùu'
• irU mo ksjerÈ j y÷kd.;a miq fnr jdokhgwkqj k¾;kfha
fhoùu'

mshjr 3 ( • 1-2 f.dv irU$b,x.ï irU$fodôk mo fnr jdokhg wkqj


ú,ïN" uOH ,h wkqj wNHdi lrùu'

mshjr 4 ( • m<uq yd fojeks f.dv irU$b,x.ï irU$fodôk mo$


lia;srï $ brÜá yudr moh k¾;khg fhduq lrùu'
• fnr jdokhg wkqj lia;srï $ brÜá yudr moh wNHdi lsÍu'

mshjr 5 ( • k¾;k m%dfhda.sl l=i,;d j¾Okhg iy ksjerÈ wx.ydr


mj;ajd .ekSug i;;dNHdifha jeo.;alu idlÉPd lsÍu'
• ls%hdldrlfuys wka;¾.; úIh lreKq igyka lr.ekSug
ie,eiaùu'

15
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

we.hSï yd ;lafiarelrKh
i`oyd Wmfoia ( • f.dv irU yd lia;srï $b,x.ï irU yd brÜá$fodôk mo yd
yudr moh wNHdifha jeo.;alu ms<sn| lreKq 04la fláfhka
olajkak'
• f.dv irU$b,x.ï irU$fodôk mo$ ú,ïN" uOH ,h wkqj
;d,a ;nd lshkak'
• irU yd fodôk moj,g wod< lia;srï$brÜá$ yudr moh ;d,
;nd lshkak'
• ksjerÈ wx.ydr wkq.ukh lrñka f.dv irU yd lia;r
s ï$b,x.ï
irU yd brÜá$fodôk mo yd yudr moh fnr jdokhg wkqj
ú,ïN" uOH ,h wkqj k¾;kh lrkak'

Wvrg k¾;k iïm%odh - f.dv irU ^w;a irU&

1' wäh
moh - fodñ lsg lsg fodï
lia;rs u - ;;a ð;a f;dx kx ;d
2' oEäh
moh - fodñ lsg lsg fodï
lia;rs u - ;;a ð;a ;l ð;a ;;a ð;a f;dx kx ;d

my;rg k¾;k iïm%odh - b,x.ï irU

1' moh - f;hs


brÜáh - lsg ;d

2' moh - È;a ;d


brÜáh - È; .=| ;d

inr.uq k¾;k iïm%odh - fodôk mo

kuialdrh ( f;hs ;d .;;a $$$


f;hs f;hs f;hs ;
f;hsh;a ;dï f;ahs ;dï

1' moh - f;hs


2' moh - f;hs ;l

yudr moh - f;hd $$$$$


f;hsh;a ;dï f;ahs ;dï

16
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

ksmqK;dj 2'0 ( k¾;k yd ine¢ uQ,O¾u wkq.ukh lrñka m%dfhda.sl l=i,;d


m%o¾Ykh lrhs'

ksmqK;d uÜgu 2'4 ( k¾;kfha § isrer yiqrejk wdldrh úia;r lrhs'

l%shdldrlu 2'4'1 ( k¾;kfha § isrer flfia yiqre jkafka± hs úuiuq'

ld,Éfþo ixLHdj ( 02 hs'

bf.kqï m, 2'4'2 ( • wx." m%;Hdx." Wmdx. kï lrhs'


• k¾;kfha § wx." m%;Hdx." Wmdx. yiqrejk wdldrh úia;r
lrhs'
• wx." m%;Hdx." Wmdx. ksjerÈ j yiqrejñka k¾;k bÈßm;a lrhs'
• k¾;kfha pu;aldrh oekùug wx." m%;Hdx." Wmdx.hkays
iudfhdackh jeo.;a nj m%ldY lrhs'

.=Kd;aul fhojqï ( jdoH NdKav" Y%jH mg" ld¾h m;s%ld 1" 2

ls%hdldrlu ie,iqu i`oyd


Wmfoia (

mshjr 1 ( • k¾;k wx.hla m%o¾Ykh lr tu k¾;k wx.fha p,k yd


bßhõj, iajNdjh ms<ns | úuiSu' isiq woyia ie,ls,,
a g .ksñka
k¾;kfha § isrer yiqrejk wdldrh wkqj wx." m%;Hdx." Wmdx.
fjka lr oelaùu'
• k¾;kfha § fulS fldgia yiqrejk wdldrh tys iudfhdackh
k¾;kfha id¾:l;ajhg fya;= jk nj yd k¾;k iajNdjhka
;Sj% lsÍug wx." m%;Hdx." Wmdx. yiqrejk wdldrh ms<sn|
idlÉPd lsÍu'

mshjr 2 ( • ld¾h m;s%ld 1 lKavdhï 03 g ,nd § ls%hdldrlfuys ksr;


lrùu yd wjYH Wmfoia ,nd§u'

mshjr 3 ( • .=re$isiq ld¾h m;s%ldj wxl 2 yqKq mqjrefõ igyka lsÍu yd


lKavdhï ls%hdldrlï ksÍlaIKh lr wid we;s m%Yakj,g
ms<s;=re iemhSug fhduq lrùu'
• lKavdhï ls%hdldrlï bÈßm;a lsÍfï § jdokfhka iydh ùu'

we.hSu yd ;lafiarelrKh
i`oyd Wmfoia ( ld¾h m;s%ldj 2 g imhk ms<s;=re o we.hSug ,la lrkak'
• wx." m%;Hdx." Wmdx.j,g wh;a fldgia fjka lr olajkak'
• wx." m%;Hdx." Wmdx. ksis f,i yiqrejñka k¾;k wx.hla
bÈßm;a lrkak'

17
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

ld¾h m;s%ldj 1 ( A lKavdhu


• f.dv irU$b,x.ï irU$fodôk mo w;ßka tla irUhla$fodôk
mohla bÈßm;a lrkak'

B lKavdhu
• Tn bf.k.;a irU$fodôk mo weiqfrka w,xldr ud;%hla
ks¾udKh lr bÈßm;a lrkak'

C lKavdhu
• .S;hlg wkqj k¾;khla ks¾udKh lr bÈßm;a lrkak'

ie'hq' tla lKavdhula bÈßm;a lsÍfï § fiiq lKavdhï tu wx.


ksÍlaIKh lr .=rejrhd úiska m%o¾Ykh lr we;s j.=j
iïmQ¾K lrkak'

.=re isiq ld¾h m;s%ldj 2 (

lKavdhu wod< ls%hdldrlu k¾;kfha § wx." m%;Hx.


Wmdx. yiqrejk whqre
úia;rd;aul j

18
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

ksmqK;dj 2'0 ( k¾;k yd ine¢ uQ,O¾u wkq.ukh lrñka m%dfhda.sl l=i,;d


m%o¾Ykh lrhs'

ksmqK;d uÜgu 2'5 ( idïm%odhsl p,k Ndú; lrñka w,xldr mo ^ud;%d& ks¾udKh
lrhs'

l%shdldrlu 2'5'1 ( —fnr y`v ueoafoa kguq mo is;a fia˜

ld,Éfþo ixLHdj ( 03 hs'

bf.kqï m, 2'5'2 ( • iq¿ ^ud;%d 2& ;ks ;s;g w,xldr mo ^ud;%d& folla ks¾udKh
lrhs'
• w,xldr mo ^ud;%d& ks¾udKfha § ksjerÈ wx.ydr iy
wjldYh ukd j Ndú; lrhs'
• ;u ks¾udK ms<sn| wka wh olajk úpdrd;aul woyiaj,g
ijka § ;u ks¾udK ixj¾Okh lr.kshs'
• ks¾udKh lrk ,o w,xldr mo ^ud;%d& iduqysl;ajfhka hq;=
j m%o¾Ykh lrhs'

.=Kd;aul fhojqï ( ;d,ïmg" fnr

ls%hdldrlu ie,iqu i`oyd


Wmfoia ( 6 fYaK
% f
s ha § k¾;kh bf.kSu wdrïN lrk isik q g
a we;s w;a±lSï
ie,ls,a,g .ksñka iq¿ ^ud;%d 2& ;ks ;s;g wod< j w,xldr mo
folla ^ud;%d 2& ks¾udKh lsÍug u. fmkajkak'

mshjr 1 ( • idïm%odhsl k¾;k wx.hla m%o¾Ykh lrkak' iïm%odh yd


ine¢ úúO p,k Ndú; lr.ksñka w,xldr mo ^ud;%d& ks¾udKh
l< yels nj úia;r lr iïm%odh yd ine¢ p,kj, wkkH;d
,laIK idlÉPd lsÍu'

mshjr 2 ( • w,xldr mo ^ud;%d& 2 la ks¾udKhg isiqka fhduq lrùu'

• isiqkaf.a ls%hdldrlï ksÍlaIKh lrñka úúO;ajhla u;=jk


mßÈ p,k ks¾udK ixj¾Okh lr.ekSug Wmfoia §u'

mshjr 3 ( • w,xldr mo ^ud;%d& bÈßm;a lsÍug wjia:dj ,nd§u yd ta


ms<sn`o woyia oelaùu'

we.hSu yd ;lafiarelrKh
i`oyd Wmfoia ( • idïm%odhsl p,k fhdod .ksñka iq¿ ^ud;%d 2& ;ks ;s;g w,xldr
mo folla ^ud;%d 02 la& ks¾udKh lrkak'
• fnr jdokhg wkqj w,xldr mo folla ^ud;%d 2 la& bÈßm;a
lrkak'
• úúO k¾;k ks¾udK i|yd w,xldr mo ^ud;%d& fhdod .ekSfï
§ ie,ls,su;a úh hq;= lreKq ms<sn| ir, j woyia olajkak'

19
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

ksmqK;dj 2'0 ( k¾;k yd ine¢ uQ,O¾u wkq.ukh lrñka m%dfhda.sl l=i,;d


m%o¾Ykh lrhs'

ksmqK;d uÜgu 2'6 ( ksjerÈ wx.ydr wkq.ukh lrñka idïm%odhsl k¾;k wx.
m%o¾Ykh lrhs'

l%shdldrlu 2'6'1 ( zjkakï .hñka kguq'Z

ld,Éfþo ixLHdj ( 04 hs'

bf.kqï m, 2'6'2 ( • ykqud jkaku$ykquka;d ;d,h iskaÿ jkaku $wks,d


jkakug$ wod< mo ;d, ;nñka lshhs'
• fnr jdokhg wkqj wod< jkaku .dhkh lrhs'
• lia;sru$brÜáh$l,diu$ ;d, ;nñka lshhs'
• .dhkh lrñka jkaku k¾;kh lrhs'
• kshñ; wx.ydr wkq.ukh lrñka fnr jdokhg wkqj
.hñka jkaku k¾;kfha fhfoa'
• tal, yd iuQy jYfhka i;;dNHdifha fh§fuka ;u
l=i,;d j¾Okh lr.; yels nj mjihs'

.=Kd;aul fhojqï ( fnr" ;d,ï mg

ls%hdldrlu ie,iqu i`oyd


Wmfoia ( .dhkh ls%hdldrlïj,ska isiqka ,nd f.k we;s w;a±lSï yd
jkaku u;lfhka .dhkh lsÍfï l=i,;dj ms<sn| úuikak'

mshjr 1 ( • jkaku .dhkh lsÍug wjia:dj ,nd § wod< jkaku ms<sn| j


ir, j ye¢kaùu'

mshjr 2 ( • wx.ydr ms<sn| wjOdkh fhduq lrñka .dhkh iu`. fnr


jdokhg wkqj jkakug wod< fldgia k¾;kh lsÍug u.
fmkaùu'

mshjr 3 ( • W.;a fldgia tal, j yd iduqysl j wNHdi lsÍfï wjYH;dj


yd jeo.;alu idlÉPd lsÍu'
• fnr jdokhg wkqj .dhkh lrñka ykqud jkaku$ykquka;d
;d,h iskaÿ jkaku$ wks,d jkaku$ kshñ; wx.ydr iys; j
wNHdifha fhoùu yd we.hSug ,la lsÍu'

we.hSu yd ;lafiarelrKh
i`oyd Wmfoia ( jkaku" k¾;kh yd .dhkh we.hSfï § tla tla isiqjdf.a YlH;d
ms<sn| wjOdkh fhduq lsÍu jeo.;a h'
• ykqud jkaku$ykquka;d ;d,h iskaÿ jkaku$ wks,d jkakug
wod< fnr moh lia;r s u$brÜáh$l,diu ;d, ;nñka lshkak'
• fnr jdokhg wkqj kshñ; wx.ydr wkq.ukh lrñka jkaku
bÈßm;a lrkak'
m%dfhda.l
s l=i,;d j¾Okh i|yd i;;dNHdi lsÍfï jeo.;alu
úia;r lrkak'
• kshñ; wx.ydr iys; j jkaku iduQysl j bÈßm;a lrkak'

20
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

ksmqK;dj 2'0 ( k¾;k yd ine¢ uQ,O¾u wkq.ukh lrñka m%dfhda.sl l=i,;d


m%o¾Ykh lrhs'

ksmqK;d uÜgu 2'7 ( úêl%u wkq.ukh lrñka m%ia;dr lrhs'

l%shdldrlu 2'7'1 ( zm%ia;drlrKfha fhfouq'Z

ld,ÉfÊo ixLHdj ( 03 hs'

bf.kqï m, 2'7'2 ( • uQ,O¾u y÷kd.ksñka m%ia;drlrKfha fhÈh hq;= nj m%ldY


lrhs'
• fnr mo$lú mo yd rnka mo kshñ; ;s;a rEm wkqj m%ia;dr
lrhs'
• m%ia;drlrKfha § ksjerÈ úêl%u wkq.ukh lrhs'
• ;ks ;sf;a m%fNao y÷kajhs'

.=Kd;aul fhojqï ( fnr mo" rnka mo yd lú mo we;=<;a weuqKqu'

ls%hdldrlu ie,iqu i`oyd


Wmfoia ( m%ia;drlrKh iïnkaO uQ,sl ls%hdldrlug fhdod .kakd WodyrK
ir, úh hq;= w;r jkakï k¾;kfhka miq ls%hdldrlu ie,iqï
lsÍu jvd;a M,odhl h'

mshjr 1 ( • ud;%d fofla ;ks ;s;g fhfok lúhla Y%jKhg ie,eiaùu'


• ;s;a f;hs" ix{d ,l=K"q úNd." ud;%d" wd>d; wdÈh fhdok wdldrh
WodyrK iys; j úia;r lrñka .dhk" jdok yd k¾;k hk
ljr ls%hdj,shla iïnkaOfhka jqj o ;d,h uQ,sl jk nj yd
;d,djfndaOh ,nd.ekSu i|yd uQ,O¾u yd úêl%u y÷kd.ksñka
m%ia;drlrKfhys fhÈh hq;= nj meyeÈ,s lsÍu'

mshjr 2 ( • ud;%d 2 ;ks ;s;g wod< lúhla m%ia;dr lsÍug fhduq lrùu
isiqka m%ia;drlrKfhys fhfok úg ksÍlaIKh lsÍu yd wjYH
Wmfoia ,nd§u'

msshjr 3 ( • isiq ls%hdldrlï bÈßm;a lsÍug wjia:dj i,id §u'


• bÈßm;a lrk ,o m%ia;dr w.hñka ixj¾Okhg u. fmkaùu'

msshjr 4 ( • rnka mo" fnr mo" ,S fl<s" lú mo" lia;srï$brÜá$l,diï


wod< iïm%odh wkqj iq¿ ;ks ;s;g ^ud;%d 2 ;ks ;s;& wkqj
m%ia;dr lsÍug fhduq lrùu'

mshjr 5 ( • ;ks ;sf;a m%fNao y÷kajd §u'

we.hSu yd ;lafiarelrKh
i`oyd Wmfoia ( isiqka ;u wNHdi fmd;aj, bÈßm;a lrk m%ia;dr we.hSug ,la lsÍu
b;d jeo.;a nj i,lkak'
• ;ks ;sf;ys m%fNao kï lrkak'
• iq`: ^ud;%d 2& ;ks ;s;g W.;a .dhk" jdok yd k¾;k fldgia
m%ia;dr lrkak'

21
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

ksmqK;dj 3'0 ( idïm%odhsl jdoH NdKav yd úl,am jdoH WmlrK y`ÿkd.ksñka


jdok l=i,;d m%o¾Ykh lrhs'

ksmqK;d uÜgu 3'1 ( idïm%odhsl jdoH NdKav yd úl,am jdoH WmlrK ms<sn|
f;dr;=re bÈßm;a lrhs'

l%shdldrlu 3'1'1 ( idïm%odhsl jdoH NdKav yd úl,am jdoH WmlrK y÷kd.ksuq'

ld,Éfþo ixLHdj ( 02 hs'

bf.kqï m, 3'1'2 ( • idïm%odhsl jdoH NdKav kï lrhs'


• úl,am jdoH WmlrK ks¾udKh lr.ekSu i|yd fhdod .;
yels wuqøjH kï lrhs'
• idïm%odhsl jdoH NdKav yd úl,am jdoH WmlrK u.ska úúO
Yío" kdo Wmo úh yels nj m%ldY lrhs'
• idïm%odhsl jdoH NdKav yd úl,am jdoH WmlrK Ndú;hg .;
yels wjia:d kï lrhs'

.=Kd;aul fhojqï ( • .eg fnrh" my;rg fnrh" ojq," ;ïueÜgu" w;a rndk"
Wvelalsh" ;d,ïmg yd úl,am jdµ WmlrK lsysmhla

ls%hdldrlu ie,iqu i`oyd


Wmfoia (

mshjr 1 ( • idïm%odhsl jdoH NdKav yd úl,am jdoH WmlrK ksÍlaIKhg


isiqka fhduq lsÍu'
• úúO wuqøjH Ndú; lrñka ks¾udKh lr we;s idïm%odhsl jdµ
NdKav yd úl,am jdµ WmlrKj, yf~ys úfYaI;ajh yd jdokh
lrk wdldrh wkqj úúO Yío yd kdo ksmoúh yels
nj idlÉPd lsÍu'

msshjr 2 ( • fuu NdKav mßyrKh lrñka tajd isiqkg jdokh lsÍug


wjia:dj ,nd §u'
• úl,am jdoH WmlrK ks¾udKh lr.ekSu i|yd fhdod.;
yels wuq øjH ms<sn`o úuiSu'

we.hSu yd ;lafiarelrKh
i`oyd Wmfoia ( • idïm%odhsl jdoH NdKav 03 la kï lrkak'
• idïm%odhsl jdoH NdKav ks¾udKhg fhdod f.k we;s øjH 02la
kï lrkak'
• úl,am jdµ WmlrK ks¾udKh lrkak'

miq jev ( úl,am jdµ WmlrK ks¾udKh lsÍug wjYH wuqøjH /f.k taug
Wmfoia fokak'

22
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

ksmqK;dj 3'0 ( idïm%odhsl jdoH NdKav yd úl,am jdoH WmlrK y`ÿkd.ksñka


jdok l=i,;d m%o¾Ykh lrhs'

ksmqK;d uÜgu 3'2 ( úl,am jdoH WmlrK ks¾udKh lrhs'

l%shdldrlu 3'2'1 ( úl,am jdoH WmlrK ks¾udKh lruq'

ld,Éfþo ixLHdj ( 03 hs'

bf.kqï m, 3'2'2 ( • úl,am jdoH WmlrK ks¾udKh i`oyd iqÿiq øjH f;darhs'
• úúO Yío yd kdo ksmoúh yels úl,am jdoH WmlrK
ks¾udKh lrhs'
• wka whf.a ks¾udK w.hñka woyia olajhs'
• ;u ks¾udK ms<sn`o j wka wh olajk woyiaj,g .re lrhs'

.=Kd;aul fhojqï ( úl,am jdoH WmlrK ks¾udKhg wjYH øjH yd WmlrK'

ls%hdldrlu ie,iqu i`oyd


Wmfoia ( isiqka /f.k tk úúO øjH Ndú;hg .ksñka úl,am jdµ
WmlrK ks¾udKh lsÍfï § YsIH wdrlaIdj ms<sn| ±ä wjOdkhla
fhduq lrkak'

mshjr 1 ( • 3'1'1 l%shdldrlfï § we;s Wmfoia wkqj isiqka /f.k wd øjH


ksÍlaIKh lsÍu'
• tu øjH Ndú; lrñka ks¾udKh lsÍug wfmalaIs; úl,am jdoH
WmlrK ms<sn`o isiq woyia úuiñka" úl,am jdoH WmlrK
ks¾udKh lsÍug isiqka fhduq lrùu'

mshjr 2 ( • ks¾udKh lrk ,o úl,am jdoH WmlrK m%o¾Ykh lsÍug


isiqkag wjia:dj ,nd§u'
• tu ks¾udKj, iqúfYaI ,laIK ms<sn`o j isiq woyia úuiSu'
• ks¾udKh lrk ,o úl,am jdoH WmlrK jdokh lsÍug
wjia:dj ,nd §u'
• jdokh w.hñka Yío yd kdoj, we;s úúO;ajh yd úl,am
jdoH WmlrK jdokh l< yels wjia:d ms<sn`o idlÉPd
lsÍu'

we.hSu yd ;lafiarelrKh
i`oyd Wmfoia ( • úúO Yío yd kdo ksmoúh yels úl,am jdoH WmlrK ks¾udKh
lrkak'
• úl,am jdoH WmlrKj, oelsh yels iqúfYaI ,laIK úia;r
lrkak'
• úl,am jdoH WmlrK jdokh l< yels wjia:d kï lrkak'

23
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

ksmqK;dj 3'0 ( idïm%odhsl jdoH NdKav yd úl,am jdoH WmlrK y÷kd.ksñka


jdok l=i,;d m%o¾Ykh lrhs'

ksmqK;d uÜgu 3'3 ( úl,am jdoH WmlrK Ndú; lrñka Yío yd kdo ksmojhs'

l%shdldrlu 3'3'1 ( jdokfhka Yío yd kdo ksmojuq'

ld,Éfþo ixLHdj ( 02 hs'

bf.kqï m, 3'3'2 ( • úl,am jdµ WmlrK yiqrejñka Yío ksmojhs'


• iduqysl;ajfhka yd wfkHdakH iyfhda.fhka hq;= j ls%hd lrhs'

.=Kd;aul fhojqï ( idïm%odhsl jdoH NdKav" úl,am jdoH WmlrK

ls%hdldrlu ie,iqu i`oyd


Wmfoia (

mshjr 1 ( • isiqka ks¾udKh l< úl,am jdoH WmlrK ,nd § isiqkaf.a


wNsu;h mßÈ jdokh lsÍug wjia:dj ,nd§u yd isiq lsh
% dldrlï
ksÍlaIKh lsÍu'

mshjr 2 ( • ;ks ;sf;a ;d, rEm wkqj ksmoúh yels úúO Yío yd kdo
ms<sn`o idlÉPd lr iq`: ^ud;%d 2& ;ks ;s;g fnr mohla jdokh
lr" ta wkqj Yío yd kdo ksmoùug ie,eiaùu'

mshjr 3 ( • idïm%odhsl jdoH NdKav yd úl,am jdoH WmlrK Ndú; lrñka


kdo yd Yío ks¾udKh lsÍug fhduq lrùu'
• fï wdldrhg ueÿï ^ud;%d 3& yd uy ^ud;%d 4& ;ks ;s; ;d,
rEmj,g wkqj jdokh lsÍug ie,eiaùu yd wNHdi lsÍug u.
fmkaùu'

we.hSu yd ;lafiarelrKh
i`oyd Wmfoia ( • idïm%odhsl jdµ NdKav yd úl,am jdµ WmlrK Ndú; lrñka
;ks ;sf;a ;d, rEm wkqj úúO kdo yd Yío bÈßm;a lrkak'

24
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

ksmqK;dj 3'0 ( idïm%odhsl jdok NdKav yd úl,am jdoH WmlrK y÷kd.ksñka


jdok l=i,;d m%o¾Ykh lrhs'

ksmqK;d uÜgu 3'4 ( f;audjg wkqj iuQy jdok m%o¾Ykh lrhs'

l%shdldrlu 3'4'1 ( Yío kdo uqiq lrñka ujuq ÿïßhla'

ld,Éfþo ixLHdj ( 02 hs'

bf.kqï m, 3'4'2 ( • f;audjg wkql+, j jdokh ks¾udKh lsÍug .e<fmk jdoH


NdKav yd úl,am jdoH WmlrK f;darhs'
• úêl%u w;ayod n,ñka Yío yd kdo ks¾udKh lrhs'
• f;audjg wkqj iuQy jdok bÈßm;a lrhs'
• iduqysl;ajfhka hq;= j yd m%dix.sl j iuQy jdok wx.hla
m%o¾Ykh lrhs'

.=Kd;aul fhojqï ( idïm%odhsl jdoH NdKav" úl,am jdoH WmlrK" ÿïßfha Yío yd
kdo we;=<;a ixhqla; mghla" fldaÉÑh yd ne¢ .S;hla" weuqKqu 1

ls%hdldrlu ie,iqu i`oyd


Wmfoia (

mshjr 1 ( • ÿïßh ls%hdldß;ajh wkqj wefik Yío yd kdo LKav lSmhla


we;=<;a ixhql;
a mghla $ta yd iïnkaO .S;hla Y%jKhg i,iajd"
isiq woyia úuiñka" ÿïßh ls%hdldß;ajfha úúO wjia:d" tu
wjia:djkays § wefik Yío yd kdo" tu Yío yd kdo ksmoúh
yels idïm%odhsl jdoH NdKav yd úl,am jdoH WmlrK
f;dard.ekSu ms<sn`o idlÉPd lsÍu'

mshjr 2 ( • idïm%odhsl jdoH NdKav yd úl,am jdoH WmlrK f;dard


f.k lKavdhï w;r fnod §" weuqKqu 1 ys i`oyka l%shdldrlu
ks¾udKh lsÍug isik
q a fhduq lsÍug u. fmkajd Wmfoia ,nd§u'

mshjr 3 ( • lKavdhï iuQy jdok bÈßm;a lsÍug wjia:dj ,nd § tajd


we.hSug ,la lr" ixj¾Okd;aul fhdackd yd woyia bÈßm;a
lsÍug isiqkag wjia:dj ,nd§u'

mshjr 4 ( • y`v md,kh


• ks¾udKd;aul f,i bÈßm;a lsÍu'
• m%dix.sl nj'
• wjOdkfhka yd ixhufhka hq;= j iuQy jdok bÈßm;a lsÍu yd
fujeks ld¾hhkays kshe<Sfuka ,efnk YlH;d ms<sn| isiqka
±kqj;a lsÍu'

25
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

we.hSu yd ;lafiarelrKh
i`oyd Wmfoia ( isiq ls%hdldrlï ksÍlaIKh lrñka ;lafiare lrkak' wjYH u.
fmkaùï lr we.hSu ie,iqï lrkak'
• f;audjg wod< j fm< .iajk ,o wjia:d Yío yd kdo
weiqßka iuQy jdokhla ks¾udKh lrkak'
• iduqyl s ;ajfhka hq;= j m%dix.sl j iuqy jdokh bÈßm;a lrkak'

weuqKqu 1 ( • .uk wdrïNh - k,dj Yíoh


• l`ÿ ke.Su
• m,a,ï neiSu
• ìx f.hla ;=<ska .uka lsÍu
• ;eks;,d ìul .uka lsÍu
• .ukdka;h"
hk wjia:d Wmfhda.S lr.ksñka Yío yd kdo u;= lrñka
f;audjg wod< jdokhla ks¾udKh lrkak'
by; wjia:d wjYH mßÈ ixj¾Okh lr .; yels h'

26
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

ksmqK;dj 4'0 ( YS% ,dxflah ixialD;sh yd ine¢ .dhkj, miqìu wOHhkh lrñka
.dhk l=i,;d m%o¾Ykh lrhs'

ksmqK;d uÜgu 4'1 ( kshñ; .dhkj, ixialD;sl miqìu úia;r lrhs'

l%shdldrlu 4'1'1 ( YS% ,dxflah ck .dhkd y÷kd.ksuq'

ld,Éfþo ixLHdj ( 02 hs'

bf.kqï m, 4'1'2 ( • ke<ú,s lú .dhkh ms<sn| woyia bÈßm;a lsÍu'


• ,S fl<s yd l<f.ä kegqïj,g wod< lú .dhkj, ixialD;sl
miqìu úia;r lrhs'
• foaYSh jkakï" .dhkh i|yd rpkd ù we;s nj m%ldY lrhs'
• ,S" fl<s yd jkakï lú rpkdjka ms<sn| w.hñka woyia olajhs'
• wod< lú .dhk ixrlaIKh lr.ekSu i|yd fhdackd bÈßm;a
lrhs'

.=Kd;aul fhojqï ( fnrh" ;d,ïmg" lú yd jkaku ,shk,o oDYHdOdrh

ls%hdldrlu ie,iqu i`oyd


Wmfoia ( • fuu ls%hdldrlfuys wka;¾.; lú ms<sn| ixialD;sl miqìu
wod< .dhk wjia:dfõ §;a idlÉPd lsÍug ie,iqï lr .;
yels nj i,lkak'

mshjr 1 ( • ke<ú,s lúhla" ,S fl<s lúhla" l<f.ä kegqfï lúhla


yd jkakfï lúhla ,shq oDYHdOdrh m%o¾Ykh lrñka tla
lúhla .dhkh lsÍu'
• oDYHdOdrfha oelafjk lú .dhk lrk wjia:d tu .dhk
ks¾udKhg ;=vqÿka fya;=" wkkH;d ,laIK" iqúfYaI jákdlï
yd ixrlaIKh i|yd .; hq;= ls%hdud¾. ms<sn| idlÉPd lsÍu
yd" wod< úIh lreKq igyka lr.ekSug wjia:dj ie,iSu'

we.hSu yd ;lafiarelrKh
i`oyd Wmfoia ( .dhk ls%hdldrlï ish,a, wjidkfha § wod< lú yd jkakï ms<sn|
we.hSu ie,iqï lsÍfï wjldYh Tng we;'
• ke<ú,s lú .dhkh ms<sn| w.hñka jdlH 02 la ,shkak'
• ,S fl<s yd l<f.ä kegqfï lú wikakg ,efnk wjia:d
folla kï lrkak'
• tu .dhkj, iqúfYaI ,laIK folla bÈßm;a lrkak'
• ck .dhk ixrlaIKh lsÍu i|yd iqÿiq fhdackd folla bÈßm;a
lrkak'

27
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

úúO Ôjk jD;a;Skays ksr; jq .eñ ckhd" tu jD;a;Skays ksr; jk wjia:dj, § we;s jk
úvdj ldkaish ÿre lr.ekSug;a" wd.ñl yd idudÔh W;aij wjia:dj, § Nla;sh i;=g yd úfkdaoh
Wfoid;a lú .dhkh lr we;' fuu lúj, NdIdj" kdo rgdj" w¾:h yd ;d, ir, h' lúj,
wka;¾.;h úuiSfï § .eñ weoys,s" úYajdi" iyÔjkh fuka u jD;a;shg wod< fuj,ï ms<sn| ir,
j úia;r lr we;' we;eï lú u.ska jD;a;Shuh ls%hdldrlï f;dr;=re yd Bg ieriqKq wdldrh;a
ms<sìUq flf¾' .eñ .dhkdjkays kdo rgd m%dfoaYSh fjkialïj,ska hqla; w;r foaYSh wkkH;dj
ms<sìUq flf¾'

foaYSh jkakï uq,a hq.fha § .dhkh i|yd rpkd ù ;snq nj tu jkakï rpkd ms<sn| úuiSfï
§ y÷kd.; yels h' tla tla iïm%odhg wh;a jkakï rpkd ù we;s hq. yd mrud¾: w;r fjkialï
mj;S' miq ld,fha § jkakï k¾;k i|yd fhdodf.k we;s w;r tajd idïm%odhsl k¾;kdx. njg
úldYkh ù we;'

fouõmshka ;u ksjfia § orejka ke<ùug lú .dhkh lr we;' b;d <hdkaú; j .hk


ke<ú,s lú iEu ck fldÜGdYhlg u fmdÿ h' uõ msh fifkyi ^ore fifkyi& yd orejka
ikid,Sug ke<ú,s lú .dhkh lr we;'

28
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

ksmqK;dj 4'0 ( YS% ,dxflah ixialD;sh yd ine¢ .dhkj, miqìu wOHhkh lrñka
.dhk l=i,;d m%o¾Ykh lrhs'

ksmqK;d uÜgu 4'2 ( kshñ; ;s;arEm yd kdoud,d wkq.ukh lrñka .dhkd bÈßm;a
lrhs'

l%shdldrlu 4'2'1 ( ke<ú,s lú .hd ri ú¢uq'

ld,Éfþo ixLHdj ( 01 hs'

bf.kqï m, 4'2'2 ( • ksjerÈ kdo rgd wkq.ukh lrñka ke<ú,s lú .dhkh


lrhs'
• ke<ú,s lú .dhkfhys iqúfYaI ,laIK we;s nj mjihs'
• ke<ú,s lú .dhkh lsÍfï wjia:d yd wruqK úia;r lrhs'
• iduQysl j yd tal, j iajlSh y~ md,kh lrñka .dhkh
lrhs'

.=Kd;aul fhojqï ( Y%jH mg" fnr" ke<ú,s lú we;=,;a m;s%ld

ls%hdldrlu ie,iqu i`oyd


Wmfoia ( • fuu ke<ú,s lú .dhkh b;d <hdkaú; j bÈßm;a l< hq;= fõ'
úúO l%u Ys,am yd iïm;a Ndú; lrñka ls%hdldrlu ie,iqï
lr .kak'

mshjr 1 ( • ke<ú,s lúhla Y%jKh lsÍug i,iajd isiq woyia úuiñka


ke<ú,s lú rpkd lsÍu" tys iqúfYaI ,laIK" .dhkh lsÍfï
wjia:d ms<sn| f;dr;=re úuiSu'

mshjr 2 ( • ke<ú,s lú ,shQ m;s%ld isiqkag ,nd§" ke<ú,s lú .dhkh lr


kdo rgdj y÷kajd §u' kdo rgd wkq.ukh lrñka .dhkh
lsÍug isiqka fhduq lrùu'

• § we;s ke<ú,s lú w;ßka isiqka jvd;a leu;s ke<ú,s lú


f;dard iduQysl j yd tal, j .dhk wNHdi lrùu'

we.hSu yd ;lafiarelrKh
i`oyd Wmfoia ( ke<ú,s lú lsysmhla w;ßka f;dard .kakd ,o fuka u W.kajd we;s
lú we.hSug ,la lrkak'
• ke<ú,s lú .dhkh lsÍfï wjia:djla úia;r lrkak'
• kshñ; kdo ud,d wkq.ukh lrñka leu;s ke<ú,s lúhla
.dhkh lrkak'

29
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

ke<ú,s lú

fodhs fodhs fodhs fodhsh nnd


nhs nhs nhs nhs nnd

kqfU wïud fld;ek .sfha


lsß trjd tkag .sfha .sfha
lsß uqÜáh .fÕa .sfha
.Õg Wäka fldlal= .sfha

w;g fjr¿ weyso f.fka


bkg m,d fk,d f.fka
nrgu or lvd f.fka
ths wïud ú.i lsfka

fodahs wïud fodhs fodhsfhda


ndhs wïud ndhs nhsfhda

uqksisßmd isôñka fka


iufkd< .sr fmfoiska fka
u| iq<Õhs fï tka fka
uf.a mq;d ke<fjka fka

f,dfõ mq;=ka fndfyda we;d


jvd kef<õj;a y~;d
uf.a mq;d tfyu ke;d
kdvd ke<fjkak mq;d

Tkak nfnda we;skk


a h
s d
.,a wrfò isákakshd
.,ska .,g mkskakshd
nnq ±l,d ÿjkakshd

30
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

ksmqK;dj 4'0 ( YS% ,dxflah ixialD;sh yd ine¢ .dhkdj, miqìu wOHhkh lrñka
.dhk l=i,;d m%o¾Ykh lrhs'

ksmqK;d uÜgu 4'2 ( kshñ; ;s;arEm yd kdoud,d wkq.ukh lrñka .dhkd bÈßm;a
lrhs'

l%shdldrlu 4'2'2 ( ,S fl<s yd l<f.ä lú .huq'

ld,Éfþo ixLHdj ( 02 hs'

bf.kqï m, 4'2'2 ( • ksjerÈ kdo rgd wkq.ukh lrñka ,S fl<s lú ;d, ;nd
.dhkh lrhs'
• ksjerÈ kdo rgd wkq.ukh lrñka l<f.ä lú .dhkh
lrhs'
• ksjerÈ wlaIr WÉpdrKh lrñka" fnr jdokhg wkq j wod<
lú .dhkh lrhs'
• y`v md,kh lr .ksñka talSh y`v ;,hl msysgd iduQysl j
.dhkh lrhs'
• iajlSh y`v;,h y÷kd.ksñka tal, .dhkfha fhfohs'

.=Kd;aul fhojqï ( Y%jH mg" oDYHdOdr" fnrh" ;d,ïmg'

ls%hdldrlu ie,iqu i`oyd


Wmfoia ( ld,Éfþo ie,ls,a,g .ksñka wod< lú yd ine¢ bf.kqï m,
fjka lr ls%hdldrlï ie,iqï lrkak'

mshjr 1 ( • ,S fl<s lúhla Y%jKhg ie,eiaùu yd ,S fl<s lú miqìu


ms<sn| j isiqkaf.a fmr oekqu msßlaiSu'
• ,S fl<s lú mohg ;d, ;eîug fhduq lrùu'
• ,S fl<s lúfha mo tl ne.ska Y%jKhg ie,eiaùu yd .dhkhg
fhduq lrùu'

mshjr 2 • ,S fl<s lú iduqysl j yd tal, j .dhkh lr wNHdihg fhduq


lrùu' fnr jdokhg wkqj .dhkh lrùu'

mshjr 3 ( • iqÿiq l%ufõohla wkq.ukh lrñka l<f.ä lú o .dhkh


lrùu'

we.hSu yd ;lafiarelrKh
i`oyd Wmfoia ( • ,S fl<s lúhla yd l<f.ä kegqfï lúhla .dhkh lrkak'
• ,S fl<s iy l< f.ä lú .dhkj, iqúfYaI ,laIK fláfhka
olajkak'
• fuu lú .dhkd ixrlaIKh lsÍug iqÿiq fhdackd bÈßm;a
lrkak'

31
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

,S fl<s lú

1' tl m÷frka ,S ihla lmd f.k


tl Wi we;s ifofkla f;dard f.k
.=reka w;g § ,S fnojd f.k
wms;a fl<suq ,S foms, ie§ f.k

2' wyfia foúfhda /iaj isákakhs


fmd<fõ foúfhda ìu je| .kakhs
i;r jrï foú n,d isákakhs
wo ,S fl<sfhka wm Èkjkakhs

3' brg Tìh br uqÿfka isáhd


i|g Tìh i|jg ;re isáhd
,shg Tìh iqÿ fia,h fkßh
wmg Tìh in ueo ,S fl<shd

l<f.ä lú

1' fma<s ie§ w`.fkda ieriS,d


kS, jr< l=iquka .jid,d
flda, fkdù in ueog je§,d
nd, ,sfhda l< msô;s ie§,d

2' cf,a fidohs nei,d mSkkakg


úf,a fidohs u,a .en fudarkakg
ñf,agj;a l< §,d .kakg
lf<a fid|hs fï <|g msôkakg

3' ,;a muKg ueá b¢lrjd f.k


m;a ì|,d l< f.ä iojd f.k
w;a kEru l<f.ä f;dard f.k
is;a if;diska l< msôuq ie§ f.k

32
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

ksmqK;dj 4'0 ( YS% ,dxflah ixialD;sh yd ine¢ .dhkdj, miqìu wOHhkh lrñka
.dhk l=i,;d m%o¾Ykh lrhs'

ksmqK;d uÜgu 4'3 ( kshñ; ;s;arEm yd kdoud,d wkq.ukh lrñka .dhk bÈßm;a
lrhs'

l%shdldrlu 4'3'1 ( jkakï .dhkh bÈßm;a lruq'

ld,Éfþo ixLHdj ( 01 hs'

bf.kqï m, 4'3'2 ( • ksjerÈ jpk WÉpdrKh lrñka jkakï .dhkh lrhs'


• jkakï .dhkhg wdfõKsl ksjerÈ kdo rgd wkq.ukh lrñka
.dhkh lrhs'
• ;d,ïmg jdokh lrñka jkakfuys fnr moh lshhs'
• ykqud$ykquka;d ;d,h iskaÿ jkaku$ wks,d jkaku iq¿ ^ud;%d
2& ;ks ;s;g wkqj k¾;kh l< yels nj m%ldY lrhs'
• talSh y`v;,hl msysgd iduqysl j .dhkh lrhs'
• iajlSh y`v ;,h y÷kd.ksñka tal, .dhkfha fhfohs'

.=Kd;aul fhojqï ( Y%jH mg" oDYHdOdr" fnrh" ;d,ïmg'

ls%hdldrlu ie,iqu i`oyd


Wmfoia ( ;ud W.kajk iïm%odhg wod< j ls%hdldrlu ie,iqï lr .kak'

mshjr 1 ( • jkakï .dhkhla Y%jKhg ie,eiaùu yd jkakï .dhkh yd


ine¢ miqìu ms<sn| oekqu msßlaiSu'
• wod< jkakfuys fnr moh jdokh lsÍu" ;d, ;eîug isiqka
fhduq lrùu yd ;d,h y÷kajd§u'
• jkakfuys ;dku ;d, ;nñka .dhkh lsÍug fhduq lrùu'
• jkakfï tla lú moh ne.ska .dhkh lr Y%jKhg i,iajd"
isiqka .dhkhg fhduq lrùu'

mshjr 2 ( • lKavdhula f,i iduqysl j talSh y`v ;,hl msysgd .dhkh


lsÍu fuka u" iajlSh y`v ;,h y÷kd.ksñka tal, j .dhkh
lsÍug ie,eiaùu'

we.hSu yd ;lafiarelrKh
i`oyd Wmfoia ( • W.;a jkakfuys ;d, rEmh kï lrkak'
• ;d, ;nñka jkaku .dhkh lrkak'

33
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

Wvrg - ykqud jkaku

;d,h ( iq¿ ^ud;%d 2& ;ks ;s;


fnr moh ( l=o .; .; fodx
;dku ( ;kï ok;a ;ï ok;a ;kï ok
;kï ok;a ;fkkd '''''''''''''''''''' f;hs
;kï ok;a ;ï ok;a ;kï ok
;kï ok;a ;fkkd '''''''''''''

lú ( .sßka .srg mek ,e.=ï fidhd mqnqosñka


wreK l< ud ''''''''''''''' f.dr
foñka kej; jg msáka n,;s fkl
Wiq`: úiq`: mqÿud
thska kej; m,;=ßka ;=rg mek
u,ska M, o o¨ ud ''''''''''''''' w;
foñka /f.k lg fldKska nqÈ;sjg
msáka ìhe;s ne¨ud

ÿáka wfhla ig máka mekqï /,s


fmdáka fkrd fyjqud''''''''''''''''''' nh
ÿáka túg w;=m;ska jid uqj
b;ska kef;hs fmkqud
u;ska Wv`.= is; .;ska jeäj fmr
me;=ï ú,i oereud '''''''''''''''''' keK
hlska fuf,i bisu;ska fhÿj fmr
fujka jreK ykqud

lia;r
s u ( rex;l ðx;l ;rslsg l=xo;a
;d.a . ðx;l ;ßlsg l=xo;a
rex;l ðx;l ;ßlsg l=xo;a ;d

34
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

inr.uq - wks,d jkaku

;d,h ( iq¿ ^ud;%d 2& ;ks ;s;


ojq,a moh ( ðx; ðñ;a;;a ;lalsg lsá;l$$$
ðx; ðñ;a;;a ;s;a f;hs
;dku ( ;fkkd ;k ;dk ;kïok
;fkkd ;k ;ïok ;dkd $$

lúh ( tl,d uy rdc krdÈm jev,d isg


isxydik msg
wks,d y`v fok fuka .=jkg lsh,d hk
kdo wid isg
oel,d lsú k`:fjda jev isg tl,d lS
jkaku fmr isg
wks,d jkaku wK uq,a fldg mjka fõ.fhka
lSfõ fuf,ig

l,diu ( ðñlsg lsá;l ;ßlsg lsá;l $$$


.;s; l=È;a;;a

my;rg - ykquka;d ;d,h iskaÿ jkaku

;d,h ( iq`: ^ud;%d 2& ;ks ;s;


fnr moh ( .;slsg .; fodï .=Èlsg .; fodï
;dku ( f;fkkï f;k f;fkkd-f;kïf;k
f;fkkï f;k f;fkkd

lúh ( i; rlsfka wka wl=fi Èfka È,s rka;,sfka kj m¨ ú,fia


fk; rlsfka m;a l=iqu frdfka .;a ì.= f,isfka ñKs nrK Èfia
ks;r rfka .;a is; fid¢fka úialï iqßf|a .;a ;=.= m,fia
i;; Èfka foõrc isßfka ish l=, forfKa jeä iqr;=rfia

brÜáh ( .;slsg .;fodx .È; .=.=o ;ß ;;a È;a f;dx kx


.=ys;s .Èßlsg .;a;;a fodï;l Èl=ol oeysï

35
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

ksmqK;dj 5'0 ( YS% ,dxflah k¾;k iïm%odhka yd ine¢ ft;sydisl yd ixialD;sl


miqìu wOHhkh lrñka cd;sl Wreu /l.ekSu i`oyd l%shd lrhs'

ksmqK;d uÜgu 5'1 ( YS% ,dxflah k¾;k iïm%odhka yd ne`È idrO¾u w.hñka woyia
olajhs'

l%shdldrlu 5'1'1 ( z.=re f.or yd ne¢ idrO¾u iqrlsuq'Z

ld,ÉfÊo ixLHdj ( 02 hs'

bf.kqï m, 5'1'2 ( • .=re f.or k¾;k wOHdmkh ms<sn| f;dr;=re bÈßm;a lrhs'
• .=re f.or wOHdmkfha § wkq.ukh lrk pdß;% úia;r lrhs'
• .=re f.or wOHdmkfha olakg ,efnk pdß;% yd ine¢ idrO¾u
ms<sn| woyia olajhs'
• idrO¾u wkq.ukh lrñka Ôj;aùug yd hym;a iudchla
f.dvk.d .ekSug k¾;k ls%hdldrlï bjy,a jk nj m%ldY
lrhs'
• k¾;k wOHdmkfhka j¾Okh lr.;a idrO¾u wkq . ukh
lrñka cd;sl wkkH;dj m%o¾Ykh lrhs'

.=Kd;aul fhojqï ( .=re jkaokd lú ,shk ,o igyk'

ls%hdldrlu ie,iqu i`oyd


Wmfoia (

mshjr 1 ( • idïm%odhsl kdo ud,djg wkqj .hk .=re jkaokd lúhla Y%jKh
lsÍug ie,eiaùu'$.dhkh lrùu'
• .dhkh lrk ,o lúfhys wka;¾.;h yd .=re f.or k¾;k
wOHdmkh yd ne¢ iqúfYaI idrO¾u" k¾;k wOHdmkh yd
ne¢ ls%hdldrlï ;=<ska YS% ,dxflah wkkH;dj m%o¾Ykh l<
yels nj idlÉPd lsÍu'

mshjr 2 ( .=re f.or wOHdmkh ms<sn| f;dr;=re we;=<;a ,smshla ilia


lrkak'

we.hSu yd ;lafiarelrKh
i`oyd Wmfoia ( • k¾;kh bf.k .kakd mka;s ldurh ;=< § wkq.ukh lrk
pdß;% úê folla úia;r lrkak'
• idrO¾u Ôú;hg mqreÿ mqyqKq lr.ekSfï jeo.;alu úia;r
lrkak'

36
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

ksmqK;dj 5'0 ( YS% ,dxflah k¾;k iïm%odhka yd ine¢ ft;sydisl yd ixialD;sl


miqìu wOHhkh lrñka cd;sl Wreuhka /l.ekSu i`oyd l%hs d lrhs'

ksmqK;d uÜgu 5'2 ( YS% ,dxflah k¾;k iïm%odhj, f;dr;=re bÈßm;a lrhs'

l%shdldrlu 5'2'1 ( YS% ,dxflah k¾;k iïm%odhka y÷kd.ksuq'

ld,Éfþo ixLHdj ( 02 hs'

bf.kqï m, 5'2'1 ( • YS% ,dxflah k¾;k iïm%odhhka kï lrhs'


• tu k¾;k iïm%odhka m%Njh ,;a m%foaY kï lrhs'
• k¾;k iïm%odhkag wh;a m%Odk jdoH NdKav kï lrhs'
• iïm%odhg wh;a rx. jia;%dNrK lÜg, kï lrhs'
• Wvrg" my;rg" inr.uq k¾;k iïm%odhj, uQ,sl wx.ydrhka
m%o¾Ykh lrhs'
• tla tla iïm%odhj,g wh;a Ydka;sl¾u kï lrhs'
• YS% ,dxflah k¾;k iïm%odhka cd;sl Wreuhla f,i w.h lrñka
woyia olajhs'

.=Kd;aul fhojqï ( rEm igyka $ oDYH mg $ jdoH NdKav" weuqKqu 1

ls%hdldrlu ie,iqu i`oyd


Wmfoia (

mshjr 1 ( • .=rejrhd$oDYH mghla Ndú; lr Wvrg" my;rg yd inr.uq


k¾;k iïm%odhj,g wh;a ir, k¾;k fldgila fyda uQ,sl
wx.ydrh m%o¾Ykh lsÍu'
• ta ms<sn`o isiqka olajk m%;spdr wkqj k¾;k iïm%odhka ;=k
ms<sn`o j uQ,sl f;dr;=re y`ÿkajd §u'
• weuqKqu 1 isiqka w;r fnod ms<s;=re iemhSug wjYH Wmfoia
,nd §u'

mshjr 2 ( • ld¾h m;%sldjg wkqj isiq ms<s;=re bÈßm;a lsÍug wjia:dj


,nd§u' tu ms<s;=re ie,ls,a,g .ksñka YsIH idOk uÜgï
y÷kd.ekSu'

mshjr 3 ( • rEm igyka" oDYH mg" jdoH NdKav Ndú; lrñka k¾;k
iïm%odh ;%s;ajh ms<sn`o lreKq oelaùu'
• Y%S ,dxflah wkkH;dj m%o¾Ykh flfrk k¾;k iïm%odhka
/l.ekSfï jeo.;alu idlÉPd lsÍu'
• wjYH lreKq igyka lr.ekSug fhduq lsÍu'

37
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

we.hSu yd ;lafiarelrKh
i`oyd Wmfoia ( • ,xld is;shul YS% ,dxflah k¾;k iïm%odh ;%s;ajh m%Njh ,;a
m%foaY ,l=Kq lrkak'
• tla tla iïm%odhg wod< m%Odk jdoH NdKav kï lrkak'
• Tng nyq, j olakg ,efnk k¾;k wx. kï lr tajd l=uk
k¾;k iïm%odhg wh;a oehs ,shkak'
• fuu k¾;k iïm%odhka /l.ekSfï jeo.;alu ms<sn`o woyia
olajñka mdi,a ì;a;s mqjrejg flá ,smshla bÈßm;a lrkak'

miq jev ( • tla tla iïm%odhg wh;a Ydka;l


s ¾u ,ehsi;
a j
= la ms<f
s h< lrkak'

weuqKqu 1

YS% ,dxflah k¾;k ''''''''''''''''' iïm%odh ''''''''''''''''' iïm%odh ''''''''''''''''' iïm%odh


iïm%odhka kï lrkak'

tu iïm%odh ;s%;ajh m%Njh


,;a m%foaY kï lrkak'

tu iïm%odhj,g wh;a
m%Odk jdµ NdKav kï
lrkak'

tu iïm%odhj,g wh;a
rx. jia;%dNrK lÜg, kï
lrkak'

tla tla iïm%odhg wh;a Tn


okakd Ydka;sl¾u ,shkak'

38
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

ksmqK;dj 5'0 ( YS% ,dxflah k¾;k iïm%odh yd ine`È ft;sydisl yd ixialD;sl


miqìu wOHhkh lrñka cd;sl Wreu /l.ekSu i`oyd l%shd lrhs'

ksmqK;d uÜgu 5'3 ( YS% ,dxflah k¾;k iïm%odh m%j¾Okhg odhl Ys,amSka w.hñka
f;dr;=re bÈßm;a lrhs'

ls%hdldrlu 5'3'1 ( k¾;kfha m%j¾Okhg odhl jQjka w.huq'

ld,Éfþo ixLHdj ( 02 hs'

iqúfYaI bf.kqï m, 5'3'2 ( • k¾;kfha m%j¾Okhg Tjqka odhl ù we;s wdldrh úia;r
lrhs'
• Tjqkaf.a fiajh w.hñka woyia m%ldY lrhs'
• mrmqfrka mrmqrg foaYSh k¾;k iïm%odhka iq/lSug fhdackd
bÈßm;a lrhs'

.=Kd;aul fhojqï ( Ys,amSkaf.a PdhdrEm" mska;+r" f;dr;=re i|yka fmd;am;a"


weuqKqu 1

ls%hdldrlu ie,iqu i`oyd


Wmfoia (

mshjr 1 ( • ks;a;fj, .=Khd" tka ta' isßfndaydñ yd tia tÉ' iõßia


is,ajd hk Ys,amSkaf.a PdhdrEm$mska;+r m%o¾Ykh lr Tjqka
y÷kd.ekSug wjia:dj ,nd §" isiq m%;p s dr ie,ls,,a g .ksñka
wod< Ys,amSkaf.a Ôjk f;dr;=re" Ys,amSh l=i,;d yd k¾;k
l,dfõ m%.ukhg ,enqKq odhl;ajh ms<n s `o j flá idlÉPdjla
fufyhùu'

mshjr 2 ( idlÉPd lrk ,o f;dr;=re igyka lr.ekSug u. fmkaùu'

we.hSu yd ;lafiarelrKh
i`oyd Wmfoia ( • k¾;k Ys,amSka ;sfokd wh;a jk k¾;k iïm%odhka kï
lrkak'
• YS% ,dxflah k¾;kfha m%.ukhg ks;a;fj, .=Khd uy;d"
tia'tÉ' iõßia is,ajd uy;d" tka'ta' isßfndaydñ uy;d úiska
bgq l< fiajdjka fláfhka i|yka lrkak'

39
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

ksmqK;dj 6'0 ( ri{;d j¾Okh i`oyd úúO l,dx.j, iqúfYaI ,laIK


úpdrhg ,la lrhs'

ksmqK;d uÜgu 6'1 ( inr.uq iuka foajd, fmryr yd ine`È miqìu wOHhkh
lrñka iqúfYaI ,laIK úpdrhg ,la lrhs'

l%shdldrlu 6'1'1 ( iuka foajd, fmryr wisßh mjiuq'

ld,Éfþo ixLHdj ( 03 hs'

bf.kqï m, 6'1'2 ( • inr.uq iuka foajd, fmryr yd ine`È ft;sydisl miqìu


úia;r lrhs'
• meje;aùfï fya;= yd pdß;% úê kï lrhs'
• fmryrl olakg ,efnk k¾;k" jdok wx. yd fjk;a
úfYAIdx. fjka fldg olajhs'
• úúO ^wei<& fmryr ms<sn`o f;dr;=re tla /ia lrhs'
• fmryer iduQysl ixialD;sl l,d wx.hla nj m%ldY lrhs'

.=Kd;aul fhojqï ( ojq, $ ;ïueÜgu" weuqKqu 1" ld¾h m;s%ld 1"2"3"4


iuka foajd, fmryr DVD mg
ls%hdldrlu ie,iqu i`oyd
Wmfoia ( iuka foajd, fmryr ms<sn| f;dr;=re /ialsÍug isiqka fhduq
lr fmr iQodkula we;s j fuu ls%hdldrlu l< yels h'

mshjr 1 ( • iuka foajd, fmryr DVD mg m%o¾Ykh lsÍu yd ta ms<sn|


úuiSu'
• inr.uq iuka foajd, fmryr yd ine`os ft;sydisl miqìu"
fmryr meje;aùfï fya;=" fmryr yd ne`È pdß;%" iqúfYaI
ld¾hhka" k¾;k" .dhk" jdok" fjk;a úfYaIdx. yd rx.
jia;%dNrK" fmryr yd iudc iïnkaO;d ms<sn| idlÉPdjla
fufyhùu'

mshjr 2 ( • lKavdhï w;r weuqKqu 1 yd ld¾h m;%sld 04 fnod §" ld¾h


m;%sldjg wkqj lKavdhï l%shdldrlïj, ksr; lrùu'

mshjr 3 ( • lKavdhï ls%hdldrlï bÈßm;a lsÍug wjia : dj ,nd § ta


ms<sn| woyia olajñka wjYH úIh lreKq igyka lr.ekSug
ie,eiaùu'

we.hSu yd ;lafiarelrKh
i`oyd Wmfoia ( ld¾h m;s%ldj, wid we;s m%Yakj,g isiqka ,nd § we;s ms<s;=re
i,ld ne,Su b;d jeo.;a h'

• fmryer yd ine¢ pdß;% kï lrkak'


• k¾;k" jdok yd fjk;a úfYaIdx. hk YS¾I Tiafia fmryfrys
oelsh yels wx. fjka lr olajkak'

40
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

mejreu ( imhd.;a f;dr;=re weiqfrka wei< fmryr ms<sn`o my; ^b.ekqï


§¾> lsÍu& i`oyka YS¾I hgf;a fmd;a msxpla ks¾udKh lrkak'
meje;aùug fya;=" pdß;% úê" k¾;k wx." jdok wx." rx.
jia;%dNrK" fjk;a úfYaIdx.

weuqKqu 1

r;akmqr uy iuka foajd, wei< fmryr

jd¾Isl j mj;ajkq ,nk fmryrj,a w;r" r;akmqr uy iuka foajd,h uq,sl;ajfha ,d isÿ
lrk wei< fmryr m%Odk ia:dkhla .kS' oUfoKsfha rcl< I jeks merl=ïnd rcqf.a weu;shl= jk
zzwd¾h ldufoajZZ kue;a;d úiska l%s( j( 1228 § muK fuu foajd,h lrjk ,o nj mejfia'

mD;=.Sis wdl%uKj,ska miq j fuu foajd,h m%;sixialrKh lrk ,oafoa II jk rdcisxy rcq
úisks' fuu foajd,fha jd¾Isl pdß;% w;r m%uqLia:dkhla .kq ,nkafka wei< fmryr ux.,Hh hs'
wf.daia;= udifha mj;ajkq ,nk fuu pdß;%h i|yd foajd,fha ish¨ u ks,mx.=lrefjda iyNd.s
fj;s' we;=,a lÜg, yd msg lÜg, ks,OdÍka" fiajd Ndrlrejka úiska fuu fmryr pdß;% mj;ajkq
,efí' foajd,fha mßmd,k ks,OdÍka jk niakdhl ks,fï" fudfydÜgd, f,alï" úodfka" lxldku
hk msßia fmryr ixúOdkh lr;s'

fmryf¾ m<uq pdß;%h lma isgqùu hs' fuys § l=U,a l=,hg wh;a mqoa.,hl= j,x lola f.k
tau úfYaI pdß;%h fõ' lma isgqùu isÿlrk Èk isg Èk 5la Wvu`:fõ meje;afjk l=U,a fmryf¾
fuu mqoa.,hd ^nvye, noaod& .uka lrkq ,nkafka Tyqf.a uqyqK wdjrKh lrf.k h'

l=U,a fmryr Èk 5la meje;a jQ miq ùÈ fmryr fyj;a fofõf,a fmryr Èk 5la mj;ajkq
,nhs' th iuka foajd, N+ñfha ùÈ mfya u .uka lrkq ,efí' bkamiq wjika Èk mfya rkafoda,s
fmryr meje;afõ' tu fmryr o foajd, N+ñfha ùÈ mfya u ixpdrh lrkq ,nk m%Odk fmryr
ux.,Hh f,i ye¢kaúh yels h' foajd,fha ùÈ my f,i
1' Wv ùÈh
2' l=U,a ùÈh
3' .ïmy ùÈh
4' yqKqj, ùÈh
5' ixysfoa ùÈh f,i ye¢kafõ'

iuka foajd, fmryr" fmryr mylska iukaú; h'


1' o<od fmryr
2' m;a;sks fmryr
3' ìfida fmryr
4' l=udr fmryr
5' iuka foõrc fmryr hkqfjks'

rkafoda,s fmryrg fmr meje;afjk ;j;a iqúfYaI pdß;%hla f,i foajdNrK kdkquqr
lsÍfï pdß;%h jk kdkquqr ux.,Hh ye¢kaúh yels h' tys § fndaêkd., khsfo kñka ye¢kafjk
mqoa.,hd úiska ilia lrkq ,nk kdkqj,ska foajdNrK kdkquqr lsÍu isÿ flf¾'

inr.uq k¾;kfha ud;%d mfya kegqï" fmryr k¾;kh i|yd fhdod .efka' foajd, fmryr
i|yd ^ìfida fmryr" l=udr fmryr" iuka foajd, fmryr& ldka;djka k¾;kfhkaa iyNd.s jkafka
ke;' m;a;sks fmryr yd o<od fmryr i|yd inr.uq" Wvrg" my;rg k¾;k" isxy," øúv .eñ
kegqï wdÈh fhdod .kakd w;r fuu k¾;khka i|yd ldka;d iyNd.s;ajh oel.; yels h' uynUd
flda<u" wd,;a;s f;ajh" rf;a kegqu wdÈh fmryf¾ ks, mx.=lrejka iyNd.s jk wjia:djka h'

41
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

Èh lemSfï fmryßka miq .rdhl=u Ydka;s l¾ufhka fi;a m;d wjika flfrk fuu iuka
foajd, fmryr" inr.uq k¾;kh jvd;a biau;= jk wjia:djla nj lsj yels h'

ld¾hh m;%sld wxl - 01

² my; oelafjk m%Yakj,g wod< j lreKq bÈßm;a lrkak'


01' iuka foajd,h yd ine¢ ft;sydisl miqìu fláfhka y`ÿkajkak'
02' fmryr yd ine¢ pdß;% kï lrkak'

ld¾hh m;%sld wxl - 02

² my; oelafjk m%Yakj,g wod< j lreKq bÈßm;a lrkak'


01' iuka foajd, fmryfrys oelsh yels k¾;k wx. kï lrkak'
02' tu k¾;k wx. idïm%odhsl k¾;k" isxy, .eñ k¾;k yd øúv .eñ k¾;k
f,i j¾. lrkak'

ld¾hh m;%sld wxl - 03

² my; oelafjk m%Yakj,g wod< j lreKq bÈßm;a lrkak'


01' iuka foajd, fmryfrys oelsh yels jdok wx. kï lrkak'
02' tu jdok wx. i`oyd fhdod .kq ,nk jdoH NdKav fudkjd o@

ld¾hh m;%sld wxl - 04

² my; oelafjk m%Yakj,g wod< j lreKq bÈßm;a lrkak'


01' k¾;k" jdok wx.j,ska neyer j iuka foajd, fmryfrys úÑ;%;ajh jeäÈhqKq
lsÍu i`oyd fhdod .kq ,nk úfYAIdx. fudkjd o@
02' tu úfYaIdx. ksid fmryr wx,xldr jQ whqre úia;r lrkak'

42
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

ksmqK;dj 6'0 ( ri{;d j¾Okh i`oyd úúO l,dx.j, iqúfYaI ,laIK


úpdrhg ,la lrhs'

ksmqK;d uÜgu 6'2 ( fjk;a ixialD;sj,g wh;a k¾;k wx.j, wkkH;d ,laIK bÈßm;a
lrhs'

l%shdldrlu 6'2'1 ( fiïnq" flda,dÜgï k¾;k y÷kd.ksuq'

ld,Éfþo ixLHdj ( 02 hs'

bf.kqï m, 6'2'2 ( • zzøúv .eñ kegqïZZ yÿkajhs'


• øúv .eñ ck;dj w;r m%p,s; .eñ kegqï kï lrhs'
• øúv .eñ kegqïj,g iudk isxy, .eñ kegqï kï lrhs'
• isxy, yd øúv .eñ kegqï w;r mj;sk iudk;d yd wiudk;d
úia;r lrhs'
• øúv .eñ kegqïj, iqúfYaI ,laIK úia;r lrhs'
• wkH ixialD;sldx. w.h lrñka wka;¾ mqo.
a , in`o;d j¾Okh
lr.ksh's

.=Kd;aul fhojqï ( weuqKqu 1" ld¾h m;%sld" oDYH mg" mska;+r

ls%hdldrlu ie,iqu i`oyd


Wmfoia (

mshjr 1 ( • isxy, yd øúv .eñ kegqïj,g wod< oDYH mghla $ wod<


msk;a r
+ ksÍlaIKhg i,iajd olakg ,enqKq" rx. jia;%dNrK"
Ndú; lrk WmlrK" fhdod .kakd lú$.S;" ix.S;h' ^jdoH
NdKav&" k¾;kh i`oyd fhdod .kakd p,k yd" k¾;k wx.
oelsh yels wjia:d ms<sn`o isiq woyia úuiñka idlÉPd lsÍu'

mshjr 2 ( • isiqka f.dkq lr.;a f;dr;=re bÈßm;a lsÍug ie,eiaùu' ta


ms<sn| lreKq ú.%y lr wjYH lreKq igyka lr.ekS u g
ie,eiaùu'

we.hSu yd ;lafiarelrKh
i`oyd Wmfoia ( • øúv .eñ kegqï folla kï lrkak'
• tu .eñ kegqïj,g iudklï olajk is x y, .eñ kegq ï
folla kï lrkak'
• øúv .eñ kegqï kerôh yels wjia:d i`oyka lrkak'
• isxy, yd øúv .eñ kegqïj, oelsh yels iudk;d yd wiudk;d
,shkak'

43
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

ksmqK;dj 6'0 ( ri{;d j¾Okh i`oyd úúO l,dx.j, iqúfYaI ,laIK


úpdrhg ,la lrhs'

ksmqK;d uÜgu 6'3 ( fjk;a ixialD;s yd ne`È k¾;k wx.hla m%o¾Ykh lrhs'

l%shdldrlu 6'3'1 ( fpïnq $ flda,dÜgï k¾;khla ks¾udKh lr bÈßm;a lruq'

ld,Éfþo ixLHdj ( 03 hs'

bf.kqï m, 6'3'2 ( • fpïnq $flda,dÜgï k¾;kh i`oyd iqÿiq .S;$ix.S; LKav


Y%jKh lrhs'
• ksudjla iys; k¾;k wx.hla i`oyd p,k fm< .eiaúh hq;=
wdldrh úia;r lrhs'
• rx. WmlrK ksis mßÈ Ndú; lrhs'
• úêu;a j wjldYh fhdod .ksñka iduQyl
s k¾;k wx.hla bÈßm;a
lrhs'
• fiiq lKavdhïj, ks¾udK w.hñka woyia olajhs'

.=Kd;aul fhojqï ( f;dard .;a .S;hla $ix.S; LKavhla iys; leiÜ mghla$C D
;eáhla leiÜ hka;%hla$CD hka;%hla

ls%hdldrlu ie,iqu i`oyd


Wmfoia (

mshjr 1 ( • fpïnq $ flda,dÜgï .eñ kegqug wod< k¾;khl fldgila


m%o¾Ykh lsÍu'
• isxy, .eñ kegqïj, k¾;k ffY,sh yd øúv .eñ kegqïj,
k¾;k ffY,sh m%dfhda.sl j m%o¾Ykh lrñka tu ffY,Ska
foflys fjki ms<sn`o j flá idlÉPdjla fufyhùu'

mshjr 2 ( • isiqka lKavdhï lr fpïnq $ flda,dÜgï k¾;k wx.hla


ks¾udKh lsÍug fhduq lrùu'

mshjr 3 ( • lKavdhï k¾;k bÈßm;a lrùu yd we.hSug ,la lsÍu'

we.hSu yd ;lafiarelrKh
i`oyd Wmfoia ( • ks¾udKh lrk ,o ksudjla iys; fpïnq$flda,dÜgï k¾;k
wx.hla bÈßm;a lrkak'

44
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

ksmqK;dj 6'0 ( ri{;d j¾Okh i`oyd úúO l,dx.j, iqúfYaI ,laIK


úpdrhg ,la lrhs'

ksmqK;d uÜgu 6'4 ( úúO ck j¾. yd ine`È ixialD;sl W;aij ms<sn`o woyia bÈßm;a
lrhs'

l%shdldrlu 6'4'1 ( ff;hsfmdx.,a W;aijh ms<sn`o f;dr;=re bÈßm;a lruq'

ld,Éfþo ixLHdj ( 02 hs'

bf.kqï m, 6'4'2 ( • ff;hsfmdx.,a W;aijh yd ne¢ wd.ñl miqìu y`ÿkajhs'


• ff;hsfmdx.,a hk jpkfhys w¾:h ú.%y lrhs'
• pdß;% úê kï lrhs'
• meje;aùfï fya;= úia;r lrhs'
• mQcd¾:h yd úfkdaodiajdoh uq,a fldg.;a k¾;k wx. Ndú;
jk nj m%ldY lrhs'
• ff;hsfmdx.,a W;aijh yd ne¢ ieris,s ms<sn`o úia;r lrhs'

.=Kd;aul fhojqï ( ff;hsfmdx.,a W;aijh yd ine`È ,sms" fmd;am;a"

ls%hdldrlu ie,iqu i`oyd


Wmfoia ( ff;hsfmdx.,a W;aijh ieuÍug fmr isiqka ±kqj;a lr ta ms<sn|
f;dr;=re f.dkq lsÍug Wmfoia fokak'

mshjr 1 ( • yqKq mqjrefjys w¢k ,o flda,ï rgdjla$flda,ï rgd lsysmhl


msk;
a r
+ fmkajd isiq oekqu úuid fmr oekqï §u wkqj isiqka
/f.k wd ff;hsfmdx.,a W;aijh ms<sn`o f;dr;=re bÈßm;a
lsÍug wjia:dj ,nd§u'

mshjr 2 ( • isik
q a bÈßm;a l< f;dr;=re o ie,ls,,
a g .ksñka ff;hsfmdx.,a
W;aijh yd ine¢ wd.ñl miqìu" pdß;%" ieris,s yd k¾;k
wx. ms<sn| f;dr;=re idlÉPd lr wjYH igyka ,nd§u'

we.hSu yd ;lafiarelrKh
i`oyd Wmfoia ( • ff;hsfmdx.,a W;aijh meje;afjk udih kï lrkak'
• zzff;hsfmdx.,a ZZ hk jpkh w¾: olajkak'
• W;aijh meje;aùfï fya;= úia;r lrkak'
• ff;hsfmdx.,a W;aijh yd ineÈ pdß;% kï lrkak'
• Tn leu;s flda,ï rgdjla Ñ;%hg k.kak'

45
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

ksmqK;dj 6'0 ( ri{;d j¾Okh i`oyd úúO l,dx.j, fi!kao¾hd;aul


jákdlï úpdrhg ,la lrhs'

ksmqK;d uÜgu 6'4 ( úúO ck j¾. yd ine`È ixialD;sl W;aij ms<sn`o woyia bÈßm;a
lrhs'

l%shdldrlu 6'4'2 ( fjila W;aijh ms<sn`o f;dr;=re úia;r lruq'

ld,Éfþo ixLHdj ( 02 hs'

bf.kqï m, 6'4'3 ( • fjila W;aijh ms<sn| f;dr;=re /ia lrhs'


• fjila W;aijh meje;aùfï fya;= olajhs'
• fjila W;aijh yd ne¢ k¾;k" .dhk" jdok yd ieris,s ms<sn|
j úpdrd;aul woyia olajhs
• fuu W;aijh yd ne¢ wd.ñl j;a ms<f
s j;aj, fh§fuka udkisl
i;=gla ,eìh yels nj m%ldY lrhs'
• W;aijh ieuÍu i|yd úúO l,dx. ks¾udKh lrhs'
• fuu W;aijh ;=<ska f.dvkef.k iudc iyÔjkh w.hñka
woyia m%ldY lrhs'

.=Kd;aul fhojqï ( fjila W;aijh yd ne¢ PdhdrEm" ldâm;a'

ls%hdldrlu ie,iqu i`oyd


Wmfoia ( fjila W;aijh ieurSug fmr isiqka oekqj;a lsrSu yd f;dr;=re
/ialsrSug Wmfoia fokak'

mshjr 1 ( • fmr oekqï §u wkqj isiqka úiska /f.k wd f;dr;=re


ksÍlaIKh lr my; olajd we;s ud;Dld wkqj /f.k wd
f;dr;=re j¾. lr.ekSug Wmfoia §u' •
W;aijh meje;aùfï fya;='
• wd.ñl j;a ms<sfj;a yd tajdfha kshe,Sfuka ,efnk
m%fhdack'
• ks¾udKh lrk úúO l,dx.'
• fjila W;aijh ;=<ska f.dvkef.k iudc iyðjkh"

mshjr 2 ( • lKavdhïj,g ud;Dld yd f;dr;=re m;% ,nd § tu ud;Dld


ms<sn| flá idlÉPdjla fufyhùu' ;u lKavdhug ,enqK
ud;Dldjg wod< lreKq f.dkq lsÍug fhduq lrùu'

mshjr 3 ( • wod< ud;Dldjg wkqj f.dkq lr.;a lreKq bÈßm;a lsÍug


wjia:dj ,nd §u'
• fiiq lKavdhïj, woyia úuiñka isiqka f.dkq lrk ,o
f;dr;=re ;jÿrg;a fmdaIKh lr wjYH lreKq igyka lr
.ekSug ie,eiaùu'

we.hSu yd ;lafiarelrKh
i`oyd Wmfoia ( • fjila W;aijh ksñ;af;ka bÈßm;a lrk k¾;k" .dhk" jdok
wx. yd fjk;a iduqysl ls%hdldrlï úia;r lrkak'
• iudc iyÔjkh i|yd fjila W;aijh jeo.;a jk wdldrh
fláfhka úia;r lrkak'
• fjila W;aijh yd ine¢ ieris,s wx.hla ks¾udKh lrkak'
46
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

ksmqK;dj 6'0 ( ri{;d j¾Okh i`oyd úúO l,dx.j, fi!kao¾hd;aul


jákdlï úpdrhg ,la lrhs'

ksmqK;d uÜgu 6'4 ( úúO ck j¾. yd ine`È ixialD;sl W;aij ms<sn`o woyia bÈßm;a
lrhs'

l%shdldrlu 6'4'3 ( k;a;,a W;aijh ms<sn`o f;dr;=re bÈßm;a lruq'

ld,Éfþo ixLHdj ( 02 hs'

bf.kqï m, 6'4'4 ( • k;a;,a W;aijh meje;aùfï wruqKq úia;r lrhs'


• k;a;,a W;aijh yd ine¢ wd.ñl j;a ms<sfj;a w.hñka woyia
olajhs'
• k;a;,a iufha oelsh yels iqúfYaI ieris,s yd ls%hdldrlï
úia;r lrhs'
• k;a;,a W;aijh yd ine¢ .S .dhkh lrhs'

.=Kd;aul fhojqï ( k;a;,a W;aijh yd ine¢ .S;hla iys; CD /leiÜ mg$ C D


hka;%hla$ leiÜ hka;%hla k;a;,a ldâ m;a" mska;+r

ls%hdldrlu ie,iqu i`oyd


Wmfoia (

mshjr 1 ( • k;a;,a W;aijh yd ine¢ .S;hla Y%jKhg ie,eiaùu'


• .S;fhys mo lsysmhla isiqka iu. .dhkh lsÍu'
• tu .dhkh yd ine¢ wjia:dj ms<sn| isiqkaf.ka úuiSu'
• isik
q a bÈßm;a lrk ms<;s r
= e w.hñka "W;aijh meje;afjk ld,h"
meje;aùfï wruqKq" wd.ñl j;a ms<sfj;a" W;aijh yd ine¢
ieris,s yd úfYaI ls%hdldrlï" k;a;,a W;aijh u.sska iudchg
Èh yels wdo¾Y ms<sn| idlÉPdjla fufyh ùu'

mshjr 2 ( • k;a;,a W;aijh ms<n


s | l:djla bÈßm;a lsÍug isik
q g wjia:dj
,nd§u' k;a;,a W;aijh w.hñka wjYH lreKq igyka
lr.ekSug ie,eiaùu'

we.hSu yd ;lafiarelrKh
i`oyd Wmfoia ( ir, ieris,s wx. ks¾udKh lKavdhï ls%hdldrlula f,i
we.hsh yels h'

• k;a;,a W;aijh meje;aùfï wruqKq folla ,shkak'


• k;a;,a W;aijh yd ne¢ pdß;% yd ieris,s wx. ms<sn| Tfí
woyia bÈßm;a lrkak'
• k;a;,a iufha oelsh yels ir, ieris,s wx.hla ks¾udKh
lrkak' ^iqN me;=ï m;la $ k;a;,a .ila&

47
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

k;a;,a W;aijh

k;a;, hk jpkfha w¾:h Wm; hkak hs' fhaiqia ls%ia;=ia jykafiaf.a Wm; isÿ jq Èkh jk
foieïn¾ ui 25 jeks Èkh uq,a lrf.k fuu W;aijh mj;ajkq ,nhs' fuh lf;da,sl ne;su;=kag
úfYaI jq ux.,Hhls'

ls%ia;=ia jykafia fÊiq;=ud kñka o y÷kajk w;r t;=udf.a mshd cqfia;=ud h' fÊiq;=ud Wm;
,enqfõ fn;af,fyfï mqxÑ .juvqjl § h'

fÊiq;=udf.a wfmalaIdj jQfha mdmhg nr jQ ñksiqka bka uqojd Tjqkg úuqla;s ud¾.h
fmkajd §u hs' k;a;, ieuÍu jYfhka ie,flkafka ls%ia;shdks oyu ta wdldrfhka y÷kdf.k tajd
uq¿ yÈka u ls%hd;aul lsÍu hs'

k;a;,a W;aijfhka meyeÈ,s jk .=KO¾u


• l<.=K ie,lSu
• iduh yd tluq;=lu

wd.ñl j;a ms<sfj;a


• fÊiq;=uka meiiSu
• jkaokdudk lsÍu
• hdÉ[d lsÍu
• mdma jykafia we;=`: mQcljrekaf.a foaYkdj,g ijka §u

úfYaI ieris,s iy l,dx.


• k;a;,a .i" k;a;,a iShd" .jf,ka" Nla;s .S; ^lefrd,a&" ;=¾h jdok

48
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

ksmqK;dj 7'0 ( úúO w;aoelSï weiqre lr.ksñka l,dx. ks¾udKh lrhs'

ksmqK;d uÜgu 7'1 ( .S;hg ijka § tys iqúfYaI;d idlÉPd lrñka woyia bÈßm;a
lrhs'

l%shdldrlu 7'1'1' ( .S; wiuq ; ri ú|suq'

ld,ÉfÊo ixLHdj ( 02 hs'

bf.kqï m, 7'1'2 ( • .S;fha .dhkh" mo rpkh yd ix.S; ks¾udKlrejka kï lrhs'


• .S;fha NdId ú,dih ms<sn| woyia m%ldY lrhs'
• .S;fha l,d;aul miqìu ms<sn| woyia olajhs'

.=Kd;aul fhojqï ( CD /DVD Y%jH mg" leiÜ mg" .S; ,shk ,o m;s%ld' weuqKqu 1

ls%hdldrlu ie,iqu i`oyd


Wmfoia (

mshjr 1 ( • .S;h ijka §ug ie,eiaùu'


• .S;h ,shk ,o yqKq mqjrej fmdaiagrhla$m;s%ldjla m%o¾Ykh
lsÍu'
• .S;fha mo rpkh .dhk iy ix.S; ks¾udKlrejka ms<sn|
idlÉPd lsÍu'
• .S;fha wka;¾.; isoaëka idlÉPd lsÍu'
• .S;fha NdIdj" ix.S;h" .dhk iajNdjh ms<sn| idlÉPd lsÍu'
• .S;h .dhkhg wjia:dj ,nd§u'
• fujeks ,laIKj,ska hq;a .S; f;dard .ekSu yd ijka §ug
isiqka fhduq lsÍu'
• fuu .S;h wkqj k¾;k ks¾udKh lsÍug wjYH miqìu y÷kajd
§u'

we.hSu yd ;lafiarelrKh
i`oyd Wmfoia ( • f;dard .;a .S;fhka lshefjk woyi fláfhka olajkak'
• f;dard .;a .S;fha moud,dj yd ix.S; ks¾udKlrejka kï
lrkak'
• mdkaoßka iafldaf,g yd uf.a fmdä hd¿ hk .S; fol .dhkh
lrkak'

my; j.=j iïmQ¾K lrkak'


mo rpkh ix.S; ks¾udKh .dhkh

mdkaoßka iafldaf,g

uf.a fmdä hd¿

• mdkaoßka iafldaf,g ''''''''''''''''''''''''''''''''' .S;h


• uf.a fmdä hd¿ ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' .S;h

49
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

ksmqK;dj 7'0 ( úúO w;aoelSï weiqre lr.ksñka l,dx. ks¾udKh lrhs'

ksmqK;d uÜgu 7'2 ( .S; wkqj k¾;k ks¾udKh lrhs'

l%shdldrlu 7'2'1' ( tla ù .S;hg kguq'

ld,Éfþo ixLHdj ( 03 hs'

bf.kqï m, 7'2'2 ( • .S;hg wkqj p,k ks¾udK lrhs'


• wod< .S;hg lKavdhï yd tal, jYfhka k¾;k
ks¾udKh lrhs'
• wjldYh Ndú; lrñka rx. rgd ks¾udKh lrhs'
• iduQysl;ajfhka hq;= j .S;h wkqj k¾;k ks¾udK
bÈßm;a lrhs'

.=Kd;aul fhojqï ( Y%jH mg"

ls%hdldrlu ie,iqu i`oyd


Wmfoia (

mshjr 1 ( • .S; foflka tla .S;hla f;dard .kak'


• f;dard .;a .S;h .dhkh lrjkak'
• f;dard .;a .S;hg k¾;k ks¾udKhla bÈßm;a lsÍfï §
wjldY Ndú;h" p,k ks¾udKh" ÈYd" ;, rgd Ndú;h"
iduqysl j k¾;kfha fh§u" ksudjla iys; j k¾;kh
ks¾udKh lsÍu hk lreKq ms<sn| idlÉPd lsÍu'

mshjr 2 ( • f;dard .;a .S;hg wkqj lKavdhï jYfhka k¾;k


ks¾udKhg fhduq lrùu yd wjYH Wmfoia ,nd§u'

mshjr 3 ( • k¾;k ks¾udK bÈßm;a lsÍug ie,eiaùu yd tu


ks¾udK ms<sn| idlÉPd lsÍu'

we.hSu yd ;lafiarelrKh
i`oyd Wmfoia ( • lKavdhï jYfhka f;dard .;a .S;h .dhkh lrkak'
• ks¾udKh lrk ,o lKavdhï k¾;k wx. bÈßm;a
lrkak'
• ks¾udKh lrk ,o k¾;k wx. ms<sn| Tfí woyia
olajkak'

weuqKqu 1

• mdkaoßka iafldaf,g'''''''''''

• uf.a fmdä hd¿ fk<uqo ´Æ'''''''''

50
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

ksmqK;dj 7'0 ( úúO w;aoelSï weiqre lr.ksñka l,dx. ks¾udKh lrhs'

ksmqK;d uÜgu 7'3 ( ir, ieris,s wx.hla ks¾udKh lrhs'

l%shdldrlu 7'3'1' ( f.dma l,d wx.hla ks¾udKh lruq'

ld,Éfþo ixLHdj ( 04 hs'

bf.kqï m, 7'3'2 ( • f.dma ieris,s wx.hla ks¾udKhg iqÿiq øjH f;darhs'


• f.dma fld< Ndú; lrñka ir, leghula ks¾udKh lrhs'
• tu leghï Ndú; lr.ksñka l,d;aul ieris,a,la ks¾udKh
lr.; yels njg woyia olajhs'
• ks¾udKh lrk ,o tu leghï fhdod .ksñka iduqysl j
f.dma ieris,a,la ks¾udKh lrhs'
• ks¾udKh lrk ,o f.dma ieris,a, ms<sn| j úpdrd;aul j
woyia bÈßm;a lrhs'

.=Kd;aul fhojqï ( f.dma fld<$m%foaYh wkqj imhd .; yels øjH$ msyshla$ fmam
lg¾$ flfi,a nvhla'

ls%hdldrlu ie,iqu i`oyd


Wmfoia ( f.dma w;af;ka fld< 04 la isria w;g w,a,d msysfhka lmd bj;a
lr fld< i;r fjkia fkdjk fia w. fl<jßka .eghla .id
.ekSug yqre lrjkak'

mshjr 1 ( • f.dma fld<j,ska idok ,o rEx fm;a;la$f.dmafld< k<djla$


u,la m%o¾Ykh lr th ksÍlaIKhg ie,eiaùu'
• f.dmafld<hla Ndú;fhka oE;a yqrelr .ekSu i|yd flá
ls%hdldrlul fhduq lrjkak'
• f.dma fld<j,ska ilia lr we;s fjk;a ieris,s ms<sn|
úuiñka W;aij wjia:dj, § olakg ,efnk úúO f.dma
ieris,s" f.dma ieris,s ks¾udKfha § Ndú; l< yels øjH"
f.dma fld< lemSfï yev;," úêl%u" m%udK ms<sn|
ie,ls,su;a ùu jeks lreKq ms<sn| idlÉPd lsÍu'

mshjr 2 ( • isiqkag fmfkk fia msysh w,a,k wdldrh m%o¾Ykh lsÍu'


• ksjerÈ j msysh we,a,Sfï l%uh iy f.dma fld<h lemSfï
l%uh ms<sn| Wmfoia ,nd § wod< øjH yd WmlrK /f.k
ir< leghula lsÍug fhduq lrùu'

mshjr 3 ( • isiqka lmk ,o f.dma leghï ish,a, fhdod .ksñka l<


yels ks¾udK ms<sn| úuid tu f.dma leghï fhdod .ksñka
iduQysl j ir, ieris,a,la f.dvke.Sug wjia:dj ,nd§u'

mshjr 4 ( • ks¾udKh lrk ,o ieris,s mka;s ldurh ;=< § m%o¾Ykh


lsÍug i,iajd we.hSug ,la lsÍu'

51
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

we.hSu yd ;lafiarelrKh
i`oyd Wmfoia ( • wd.ñl W;aijj, § olakg ,efnk f.dma ieris,s folla kï
lrkak'
• idudÔh W;aijj, § olakg ,efnk f.dma ieris,s ms<sn| fláfhka
úia;r lrkak'
• mdif,a W;aijhla i|yd Tn leu;s f.dma ieris,a,la ks¾udKh
lrkak'

52
6 fY%aKsh - k¾;kh .=re ud¾f.damfoaYh

úúO iydh

lxpql ks¾udKh - rùkaø f;akqjr uy;d


lÓldpd¾h"
fi!kao¾h wOHdmk fomd¾;fïka;=j"
cd;sl wOHdmk wdh;kh'

mß.Kl joka iemhqu - ta'à'tia' .uf.a uy;añh


ã'iS' chfldä uy;añh
cd;sl wOHdmk wdh;kh'

úúO iydh - ud,kS úl%ukdhl uy;añh


fla'mS' fmf¾rd uy;d
fi!kao¾h wOHdmk fomd¾;fïka;=j"
cd;sl wOHdmk wdh;kh'

53

You might also like