216 
59, nr 7/2013
Waldemar SKOMUDEK 1, Piotr SZPINDLER 2
1
POLITECHNIKA OPOLSKA, KATEDRA ZARZĄDZANIA PROJEKTAMI, ul. Luboszycka 5, 45-036 Opole
2
KROMISS-BIS Sp. z o.o., ul. Legionów 92 , 42-202 Częstochowa
Rozkład składowych pola elektromagnetycznego wokół przewodów
linii napowietrznych wysokich napięć wykonanych
na słupach pełnościennych
Dr hab. inż. Waldemar SKOMUDEK
Kierownik Katedry Zarządzania Projektami Politech-
niki Opolskiej. Specjalizuje się przede wszystkim
w ocenie stopnia zagrożenia i skuteczności ochrony
przed oddziaływaniem zjawisk o charakterze falowym
(elektromagnetycznym), które towarzyszą wyładowa-
niom atmosferycznym i stanom zakłóceniowym
w sieciach elektroenergetycznych, a także w zakresie
rynku energii elektrycznej oraz problematyki stabilno-
ści pracy systemu elektroenergetycznego
i rynku energii elektrycznej.
e-mail: w.skomudek@po.opole.pl
Streszczenie
Istotnym elementem procesu budowy napowietrznych linii elektroenerge-
tycznych wysokich napięć jest ocena ich oddziaływania na środowisko.
W artykule zaprezentowano wybrane przykłady otrzymanych rozkładów
pól elektrycznego i magnetycznego w otoczeniu przewodów linii napo-
wietrznej jedno i dwutorowej, o napięciu znamionowym 110 kV.
W analizie uwzględniono dwa rodzaje słupów przelotowych: kratowe oraz
pełnościenne z układem izolacyjnym standardowym i zmodyfikowanym.
Uzyskane wyniki potwierdzają zasadność stosowania konstrukcji wąsko-
trzonowych w budownictwie sieciowym.
Słowa kluczowe: pole elektromagnetyczne, oddziaływanie na środowisko,
słupy pełnościenne.
Distribution of the electromagnetic field
components around high voltage overhead
line conductors installed on tubular poles
Abstract
An important element in the construction process overhead high-voltage
power lines is the assessment of their impact on the environment. This
article presents some examples of electric and magnetic fields distributions
received in the vicinity of one- and two-circuit 110 kV overhead line
conductors (Fig. 7, 8, 9, 10). The study analyzes two kinds of suspension
towers: lattice and tubular tower with standard and modified insulation
system (Fig. 1, 2). The results support the use of towers with a smooth
shaft for the construction of power grids. The results also helped to
formulate a joint proposal. In each case under consideration, there was no
breach of regulations defining the limits of the amplitudes of electric and
magnetic fields (Fig. 11). Thus it can be concluded that the reduction of
insulation gaps (while maintaining required levels of impact strength of
insulation) is possible and reasonable, technically and economically. It
leads to have tangible economic benefits. However, to maximize this effect
is only possible under existing in the country of investment needs for
overhead power lines. Another important factor for the level of benefits
received shall be adopted design solutions overhead lines - whether it be
one or multi-track lines, and whether the system adopted the cables will be
based solely on the traditional solutions or will be introduced
modifications described, using solutions among other things to reduce our
impact on the environment overhead.
Keywords: electromagnetic fields, impact on the environment, tubular
towers.
1. Wstęp
Wprowadzenie modyfikacji konstrukcji słupa polegającej na
zmianie odstępów miedzy przewodami roboczymi linii oraz sposo-
bu ich zamocowania nie pozostaje bez wpływu na środowisko,
w którym te urządzenia pracują [1, 2, 3, 9]. Uzyskanie w tym zakre-
sie właściwego poziomu ochrony środowiska jest możliwe wyłącz-
PAK vol.
nie poprzez spełnienie wymagań dotyczących projektowania,
Mgr inż. Piotr SZPINDLER
Absolwent Wydziału Elektrycznego Politechniki Czę-
stochowskiej. W roku 2010 rozpoczął studia dokto-
ranckie na Wydziale Elektrotechniki, Automatyki i In-
formatyki Politechniki Opolskiej. W pracy na-
ukowo-badawczej zajmuje się problematyką wpływu
pełnościennych słupów stalowych na niezawodność i
poziom oddziaływania na środowisko linii napo-
wietrznych wysokiego napięcia wykonanych z wyko-
rzystaniem nowych rodzajów słupów.
e-mail: pszpindler@gmail.com
budowy i eksploatacji obiektów elektroenergetycznych. Źródłem
tych wymagań są prawne regulacje i dokumenty normalizacyjne.
Uwzględniając je przy ocenie wpływu zmiany odstępów izolacyj-
nych w napowietrznych linii elektroenergetycznych na środowisko
oszacowano, że zmiana ta pozwali ograniczyć szerokość pasa
ochronnego wzdłuż trasy linii. Tym samym zmniejszy się po-
wierzchnia gruntu, z całkowitym lub znacznym stopniem ograni-
czenia użytkowania. W przypadku jednotorowej linii napowietrz-
nej o napięciu znamionowym 110 kV efekt zmniejszenia po-
wierzchni pasa ochronnego wskutek proponowanych zmian może
wynieść nawet kilka procent.
Zmiana odstępów będzie miała również wpływ na wartość am-
plitud i rozkład składowych pola elektromagnetycznego wytwo-
rzonego wokół przewodów linii (zagadnienie oddziaływania na
środowisko pola elektromagnetycznego wytwarzanego m.in. przez
linie napowietrzne średniego i wysokiego napięcia jest ujęte
w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 30 października
2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagne-
tycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania
tych poziomów). Zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie regu-
lacjami prawnymi, dopuszczalne poziomy pola elektromagnetycz-
nego o częstotliwości 50 Hz dla miejsc dostępnych dla ludności
wynoszą:
- dla składowej elektrycznej (E) 10 kV/m,
- dla składowej magnetycznej (H) 60 A/m.
Regulacje te wymagają również, aby na terenach przeznaczonych
pod zabudowę mieszkaniową natężenie pola elektrycznego nie
przekroczyło wartości 1 kV/m, a natężenie pola magnetycznego
wartości 60 A/m.
2. Wybór obiektów poddanych analizie
Aby ocenić, czy redukcja odstępów izolacyjnych, a także zmia-
na układu przewodów zawieszonych na słupach elektroenerge-
tycznej linii napowietrznej są działaniami korzystnymi, które nie
naruszą środowiskowych wymagań prawnych sporządzono wy-
kresy przedstawiające rozkłady pól elektrycznego i magnetyczne-
go dla różnych przypadków, a następnie przeprowadzono analizę
porównawczą uzyskanych wyników dla wybranych rodzajów słu-
pów oraz na zgodność z wymaganiami środowiskowymi.
Sylwetki słupów kratowych oraz pełnościennych wybrano spo-
śród typowych rozwiązań słupów stosowanych do budowy linii
o napięciu 110 kV [4, 5]. Ponieważ do budowy linii napowietrznej
najczęściej wykorzystuje się przelotowe konstrukcje wsporcze, do
analizy rozkładów składowych pola elektromagnetycznego wyko-
rzystano właśnie tego rodzaju słupy z przeznaczeniem dla linii
jedno- i dwutorowej.
217  PAK
01/2006

wpływu sylwetki słupa na geometryczne rozmieszczenie przewo-

W obliczeniach uwzględniono słupy o wysokości równej 17 m,
przy czym jest to odległość liczona od poziomu ziemi do po-
przecznika zamocowanego najniżej. Jednocześnie uwzględniając
modyfikację konstrukcji części wierzchołkowej słupów zapropo-
nowano nową konstrukcję pełnościenną z poprzecznikami wyko-
nanymi z wykorzystaniem izolatorów kompozytowych [7, 8]. Syl-
wetki słupów przelotowych linii jednotorowych oraz dwutoro-
wych poddanych analizie ilustrują odpowiednio rysunki 1 i 2.
a) b) c)
dów fazowych i odgromowych. Wnioski z przeprowadzonej oceny
potwierdzają możliwość uzyskania mniejszych odstępów między
przewodami roboczymi i odgromowymi w przypadku zastosowa-
nia stalowych słupów pełnościennych (słupy rurowe). Jest to moż-
liwe ze względu na mniejszą średnicę trzonu słupa rurowego w
stosunku do alternatywnego obrysu przekroju słupa kratowego.
Zamiana typowego rozwiązania poprzeczników stosowanych
w przypadku słupów kratowych na poprzeczniki izolacyjne zasto-
sowane w konstrukcjach pełnościennych pozwala na dodatkowe
zmniejszenie odstępów przewodów względem siebie i osi słupa
[6, 7]. Wzajemne rozmieszczenie przewodów dla różnych typów
słupów linii jednotorowych i dwutorowych przedstawiono na ry-
sunkach 5 i 6

h 4
Odle- Typ słupa
g głość
[m] EB24 Src SPPI
f 3
a 14,90 14,90 17,50
c b 14,90 14,90 14,90
1 d e 2 c 3,70 3,50 5,20

d 3,10 2,65 2,05

pa e 3,90 3,55 2,10

a słu b
oś f 3,10 2,60 2,00

Rys. 1. Sylwetki słupów przelotowych jednotorowych przyjętych do analizy; g 4,70 3,80 3,30
a) kratowy typu EB24, b) pełnościenny typu Src, c) pełnościenny ze poziom terenu
zmodyfikowanym układem izolacyjnym typu SPPI h 1,00 0,60 0,60
Fig. 1. Form of one-circuit suspension towers chosen for the analysis;
a) lattice type EB24, b) tubular tower type Src, c) tubular tower
Rys. 3. Schemat rozmieszczenia wraz z zestawieniem wzajemnych odległości
with modified insulation system - type SPPI
przewodów fazowych (1-3) i odgromowego (4) dla wybranych typów
słupów przelotowych linii jednotorowej
Fig. 3. Schematic layout with table of mutual distances between conductors (1-3)
and earthwire (4) for selected type of one-circuit suspension towers
a) b) c)

7 h h 8
Odle- Typ słupa
d
3 g\ g\ 4 głość
[m] EO24 Orc DPPI
c a 14,90 14,90 14,90
2 f f 5 b 3,70 3,50 3,10

b c 3,70 3,50 3,10

e e d 4,30 3,60 3,30
1 6
e 3,30 2,70 2,10
pa
a słu f 4,10 3,60 2,90
oś
g 3,30 2,70 2,10
poziom terenu
h 1,90 0,90 1,00
Rys. 2. Sylwetki słupów przelotowych dwutorowych przyjętych do analizy;
a) kratowy typu EO24, b) pełnościenny typu Orc, c) pełnościenny ze
Rys. 4. Schemat rozmieszczenia przewodów fazowych (1-6) i odgromowych (7, 8)
zmodyfikowanym układem izolacyjnym typu DPPI
Fig. 2. Form of two-circuit suspension towers chosen for the analysis; dla wybranych typów słupów przelotowych linii dwutorowej wraz
z zestawieniem wzajemnych odległości
a) lattice type EO24, b) tubular tower type Orc, c) tubular tower
with modified insulation system - type DPPI Fig. 4. Schematic layout with table of mutual distances between conductors (1-6)
and earthwire (7, 8) for selected type of two-circuit suspension towers

Dla potrzeb prowadzonych analiz składowych pola elektroma-

Aby ocenić, czy redukcja odstępów izolacyjnych, a także zmiana
gnetycznego rozpatrzono różne geometryczne rozmieszczenie
układu przewodów zawieszonych na słupach linii napowietrznej
przewodów na słupie. Układ geometryczny oraz przyjęte odległo-
są działaniem korzystnym, które nie narusza środowiskowych wy-
ści przewodów fazowych i odgromowego od osi konstrukcji
magań prawnych sporządzono wykresy prezentujące rozkłady pól
wsporczej dla różnych typów słupów linii jednotorowej ilustruje
elektrycznego i magnetycznego dla wcześniej określonych przy-
rys. 3, a dla linii dwutorowej rys. 4.
padków, a następnie przeprowadzono analizę porównawczą uzy-
skanych wyników.
3. Analiza rozkładu składowych pola Rozkłady pól elektrycznego i magnetycznego uzyskano oblicza-
elektromagnetycznego jąc natężenie tych pól w punktach zlokalizowanych w jednym
przęśle pomiędzy dwoma sąsiednimi słupami przelotowymi.
Analizę rozkładu pól elektrycznego i magnetycznego w otocze-
niu linii napowietrznych wysokiego napięcia poprzedzono oceną
PAK vol. 59, nr 7/2013  218

24 - minimalna wysokość zawieszenia przewodu roboczego (wyni-

kająca z dopuszczalnego zwisu przewodu roboczego) wyniosła
4 6,3 m,
- najwyższe napięcie sieci Um = 123 kV,
22
- maksymalna wartość prądu fazowego If = 1286 A,
- wysokość obliczeniowa (współrzędna y) była stała w każdym
rozpatrywanym przypadku i wynosiła 2 m nad poziomem tere-
nu.
]
[m 20
ów Szerokość rozpatrywanego pasa technologicznego pod linią
3 Typ słupa
od określała współrzędna obliczeniowa x, która zawierała się w prze-
dziale od – 30 m do + 30 m. Przy przyjętym kroku obliczeniowym
ew
prz EB24
18 wynoszącym 0,5 m liczba punktów obliczeniowych n odniesio-
a Src
dn nych na osi x wyniosła 121. Współrzędna obliczeniowa z zlo-
rzę SPPI kali-zowana w kierunku równoległym do osi linii zawierała się
1 w przedziale od – 160 m do + 160 m. W tym przypadku, przy
pół
ws 16
wa przyjętym kroku obliczeniowym wynoszącym 10 m liczba punk-
no 2 tów obliczeniowych m odniesionych na osi z wyniosła 33. Począ-
tek układu współrzędnych x,y,z zlokalizowano w osi linii na po-
Pio

14 ziomie terenu w miejscu największego zwisu przewodów.

W celu wykonania analizy wpływu geometrycznego układu
przewodów zamocowanych na różnych typach słupów na roz-
kład pola elektromagnetycznego w miejscu zamocowania prze-
12
-4 -2 0 2 4 wodów obliczono wartości średnie składowych tego pola, korzy-
Pozioma współrzędna przewodów [m] stając z następujących zależności (przy założeniu, że współrzęd-
na z = 0):
Rys. 5. Rozmieszczenie przewodów fazowych (1-3) i odgromowego (4) przyjęte

∑ i = 1 E ( xi ) ,
w obliczeniach rozkładów pół elektrycznego i magnetycznego dla słupów n
linii jednotorowej
ES = (1)
Fig. 5. Arrangement of the conductors (1-3) and earthwire (4) used for calculation
of electric and magnetic field distributions around conductors for
n
one-circuit suspension towers

∑ i = 1 H ( xi ) .
n
HS = (2)
28
n

Analizę rozkładu pól elektrycznego i magnetycznego na odcin-

26 ku linii między kolejnymi słupami przeprowadzono w oparciu
7 8 o wyniki uzyskane z wyliczeń, stosując wzory

∑ ∑ E ( xi , z i )
m n
24
j= 1 i= 1 , (3)
ESP =
m⋅ n
3 4
22

∑ i = 1 H ( xi , z j )
[m]

∑
w Typ słupa m n
j= 1 (4)
EO24 H SP =
odó
.
ew
prz 20 m⋅ n
dna Orc
2 5
rzę Zestawienie średnich wartości natężenia pól elektrycznego i ma-
DPPI
pół
ws
18 gnetycznego uzyskanych z obliczeń zawiera tabela 1.
wa
no Tab. 1. Średnie wartości natężenia pól elektrycznego i magnetycznego
Tab. 1. Average values of the electric and magnetic fields intensity
Pio 16
1 6
Jednotorowe Dwutorowe
Rodzaj słupa
EB24 Src SPPI EO24 Orc DPPI
14
ES 0,81 0,75 0,55 0,62 0,57 0,49
kV/m
ESP 0,56 0,52 0,39 0,42 0,39 0,34
12 HS 12,50 11,33 7,59 10,16 9,18 7,93
-6 -4 -2 0 2 4 6 A/m
Pozioma współrzędna przewodów [m] HSP 8,33 7,48 5,10 6,52 5,99 5,29

Rys. 6. Rozmieszczenie przewodów fazowych (1-6) i odgromowych (7, 8) przyjęte

w obliczeniach rozkładów pół elektrycznego i magnetycznego dla słupów
linii dwutorowej
Fig. 6. Arrangement of the conductors (1-6) and earthwire (7, 8) used for
calculation of electric and magnetic field distributions around conductors
for two-circuit suspension towers
Do obliczeń przyjęto następujące założenia:
- w linii napowietrznej zastosowano przewody fazowe typu
AFL-6 o przekroju 240 mm2, a odgromowe typu AFL-1,7
o przekroju 70 mm2,
Uzyskane wyniki w postaci rozkładu natężenia pól elektryczne-
go oraz magnetycznego dla słupów linii jednotorowych przedsta-
wiono na rys. 7, a dla słupów linii dwutorowych przedstawiono na
rys. 8.
Prezentację przykładowych trójwymiarowych rozkładów natę-
żenia pól elektrycznego i magnetycznego pod linią jednotorową
wykonaną z wykorzystaniem różnych typów słupów przedstawio-
no na rysunkach 9 i 10.
219  PAK
01/2006

m] 3,0
a)
EB24
V/
[k
o 2,5 Src
eg SPPI
zn 2,0
yc
ktr
ele 1,5
la
po 1,0
e
eni
tęż 0,5
Na
0
-30 -20 -10 0 10 20 30
Odległość od osi linii [m] [m]

b)
45
]
EB24
/m
[A 40
go Src
ne 35 SPPI
cz 30
ety
gn 25
ma
la 20
po 15
e
eni 10
5
tęż
Na
0
-30 -20 -10 0 10 20 30
Odległość od osi linii [m] [m]

Rys. 7. Rozkład natężenia pól elektrycznego (a) i magnetycznego (b) w miejscu

największego zwisu przewodów dla słupów linii jednotorowej
Fig. 7. Intensity distribution of electric field (a) and magnetic field (b) at the big-
gest sag of conductors for one-circuit suspension towers

a)
2,5
m]
V/ EO24
[k
Orc
o 2,0
eg DPPI
zn
yc 1,5
ktr
ele
la 1,0
po
e
eni 0,5
tęż
Na
0
-30 -20 -10 0 10 20 30
Odległość od osi linii [m] [m]

b)
35
]
/m EO24
[A
go 30 Orc
ne DPPI
cz 25
ety
gn 20
ma
15
la
po
e
eni 10
tęż
Na 5

-20 0 30
-30 -10 0 10 20
Odległość od osi linii [m] [m]

Rys. 8. Rozkład natężenia pól elektrycznego (a) i magnetycznego (b) w miejscu

największego zwisu przewodów dla słupów linii dwutorowej
Fig. 8. Intensity distribution of electric field (a) and magnetic field (b) at the big-
gest sag of conductors for two-circuit suspension towers

a)
PAK vol. 59, nr 7/2013  220

ników dla różnych typów słupów (rys. 11). Porównując wartości

m]
V/
[k natężenia pól można stwierdzić, że w przypadku słupów pełno-
o ściennych otrzymano najkorzystniejszy rezultat.
eg
3,0
160
zn
2,5
yc 120
2,0 80 a)
40
ktr
1,5 0,9
ele 0 ES - słupy jednotorowe
a1,0 -40
0,5
pol -80 Współrzędna ES0,8
- słupy dwutorowe
w kierunku rów-
0 -120
m]
ESP - słupy jednotorowe
e
-30 -20 noległym
-10
V/
eni
0 10 -160 do linii [m] 0,7
tęż 20 30
[k ESP - słupy dwutorowe
Na Współrzędna w kierunku poprzecznym do linii [m] 0,6
ESP
=0
,
0,5
ES,z
b)
m]
V/ 0,4
[k
o 0,3
eg EB24 Src SPPI EO24 Orc DPPI
3,0
zn 160 Typ słupa
2,5
yc 120
2,0 80
ktr 40
1,5 0
ele b)
1,0 -40
a 14
0,5
pol -80 Współrzędna HS - słupy jednotorowe
0 -120 w kierunku równole- 13
HS - słupy dwutorowe
e ]
-30 -20 głym
-10 12
/m
eni
0 10 -160 do linii [m] HSP - słupy jednotorowe
20 30
[A
tęż 11
P HSP - słupy dwutorowe
Na Współrzędna w kierunku poprzecznym do linii [m]
10
HS
, 9
z=0
8
Rys. 9. Rozkład natężenia pola elektrycznego pod linią w jednym przęśle między
słupami przelotowymi jednotorowymi a) EB24, b) SPPI HS, 7
Fig. 9. Intensity of the electric field distribution under the overhead line in single 6
span between the one circiut suspension towers a) EB24, b) SPPI
5
4
EB24 Src SPPI EO24 Orc DPPI
Typ słupa
a)
]
/m
[A Rys. 11. Porównanie średnich wartości natężenia pól a) elektrycznego,
go b) magnetycznego dla wybranych typów słupów
ne Fig. 11. Comparison of the field intensity mean values a) electrical b) magnetic,
50
cz for chosen types of towers
40 160
120
ety
30
gn 80 Analiza porównawcza uzyskanych wyników wykazała, że śred-
40
0 nie natężenie pola elektrycznego w otoczeniu linii jednotorowej
ma
20
a -40
10 Współrzędna wykonanej z wykorzystaniem słupów pełnościennych z typowymi
pol -80
0 w kierunku równole-
e -120 głym poprzecznikami jest o 7% mniejsze od średniego natężenia pola
-30 -20 -10 elektrycznego występującego w analogicznych warunkach, ale
eni
0 10 -160 do linii [m]
tęż 20 30
Na Współrzędna w kierunku poprzecznym do linii [m]
w przypadku zastosowania słupów kratowych. Natomiast przy za-
stosowaniu stalowych słupów pełnościennych, w których zamoco-
wanie przewodów jest zrealizowane za pomocą układu izolatorów
kompozytowych istnieje możliwość obniżenia natężenia pola elek-
b) trycznego o 30%.
]
/m Na podstawie wyników obliczeń wykonanych dla pola magne-
[A tycznego można stwierdzić, że w przypadku linii jednotorowych
wykonanych na słupach pełnościennych z typowymi poprzeczni-
go
ne
50 kami średnia wartość natężenia tego pola jest o 10% mniejsza od
160
cz
40
ety 120
80
wariantu zastosowania w linii słupów kratowych. Natomiast zasto-
30
gn 40 sowanie poprzeczników izolacyjnych do zamocowania przewo-
ma 0
a20 -40 dów roboczych linii obniża wartość średniego natężenia pola ma-
-80 Współrzędna
10
pol gnetycznego o 38% wobec rozwiązań uwzględniających kratowe
0 -120 w kierunku równole-
e
-30 -20 głym konstrukcje wsporcze.
-10 0 -160 Podobne relacje uzyskano w przypadku rozwiązań stosowanych
eni
10 20 do linii [m]
tęż 30
Na Współrzędna w kierunku poprzecznym do linii [m] w liniach napowietrznych dwutorowych. Zastosowanie słupów
pełnościennych z typowym rozwiązaniem poprzeczników pozwala
uzyskać niższą wartość natężenia pól elektrycznego i magnetycz-
Rys. 10. Rozkład natężenia pola magnetycznego pod linią w jednym przęśle nego o około 8% w stosunku do rozwiązań opartych na słupach
pomiędzy słupami przelotowymi jednotorowymi a) EB24, b) SPPI kratowych. Natomiast analogiczne porównanie natężenia pól elek-
Fig. 10. Intensity of the magnetic field distribution under the overhead line in
single span between the one circiut suspension towers a) EB24, b) SPPI
trycznego i magnetycznego wykonane w przypadku linii dwutoro-
wych zbudowanych na słupach pełnościennych z kompozytowym
układem zamocowania przewodów potwierdza możliwość obniże-
Na podstawie uzyskanych średnich wartości natężenia pól elek- nia wartości tego parametru o około 19% w stosunku do rozwią-
trycznego i magnetycznego sporządzono zbiorcze zestawienie wy- zań uwzględniających zastosowanie słupów kratowych.
221 
01/2006
4. Wnioski
Analiza uzyskanych wyników wykazała, że zmiana rodzaju
konstrukcji wsporczej zastosowanej w elektroenergetycznej linii
napowietrznej może mieć znaczący wpływ na rozkład pól elek-
trycznego i magnetycznego w otoczeniu linii. Stwierdzono, że
w przypadku zastosowania słupów kratowych natężenie składo-
wych pola elektromagnetycznego jest istotnie wyższe od rejestro-
wanego przy zastosowaniu słupów pełnościennych. W szczegól-
ności dotyczy to rozwiązań uwzględniających modyfikację sposo-
bu zamocowania przewodów roboczych polegającą na wykorzy-
staniu izolatorów kompozytowych w miejsce typowych poprzecz-
ników stalowych. Jednocześnie odnotowano większe różnice war-
tości w przypadku linii jednotorowych.
Uzyskane wyniki pozwoliły również na sformułowanie jednego
wspólnego wniosku. Otóż w każdym rozpatrywanym przypadku
nie stwierdzono naruszenia regulacji prawnych określających do-
puszczalne wartości amplitud pól elektrycznego i magnetycznego.
A zatem można stwierdzić, że ograniczenie odstępów izolacyj-
nych (przy zachowaniu wymaganych poziomów wytrzymałości
udarowej izolacji) jest możliwe oraz uzasadnione technicznie
i ekonomicznie. Prowadzi bowiem do uzyskania wymiernych ko-
rzyści ekonomicznych. Jednak maksymalizacja tego efektu jest
możliwa tylko przy uwzględnieniu istniejących w kraju potrzeb
inwestycyjnych w zakresie elektroenergetycznych linii napo-
wietrznych. Nie bez znaczenia dla poziomu uzyskanych korzyści
będą przyjęte rozwiązania projektowe linii napowietrznych, tj. czy
będą to linie jedno czy wielotorowe oraz czy przyjęty system mo-
cowania przewodów będzie opierał się wyłącznie na rozwiąza-
niach tradycyjnych (poprzeczniki stalowe), czy też zostaną wpro-
wadzone opisane wcześniej modyfikacje, z zastosowaniem roz-
PAK
wiązań między innymi ograniczających oddziaływanie linii napo-
wietrznych na środowisko.
5. Literatura
[1] Chen T., Yang W.: Analysis of Multi-Grounded Four-Wire Distribution
Systems Considering the Neutral Grounding. IEEE Trans. on Power
Delivery, Vol. 16, No. 4, 2001, pp.456-460.
[2] Hoffmann J. N. Wiedmer, R.W. Bubniak M.J., Moreira I.S: Urban
overhead transmission lines of compact design for 69,138 and 230 kV,
B2_102_2010 CIGRE 2010.
[3] Hoekstra H.E., Van Wolven J.F., Van der Wekken A.J.P.: Development
of a compact bipole 380 kV overhead line, B2_112_2010 CIGRE
2010.
[4] Katalog rozwiązań typowych serii EB24 opracowanych przez
Energoprojekt Kraków, wydanie I z 2011r.
[5] Katalog rozwiązań typowych serii Src opracowanych przez Kromiss-
Bis, wydanie I z 2010r.
[6] Skomudek W.: Development for High and Extra-High Voltage
Compact Overhead Voltage. Acta Energetica 3/2011.
[7] Skomudek W.: Pomiary i analiza przepięć oraz ocena ich skutków
w sieciach średniego i wysokiego napięcia. ISBN 978-83-61163-29-9,
COSIW Warszawa 2011.
[8] Szpindler P.: Zastosowanie pełnościennych stalowych słupów ruro-
wych do budowy elektroenergetycznych linii napowietrznych wyso-
kiego i najwyższych napięć. Energetyka 8/2011.
[9] Skomudek W., Szpindler P.: Innowacyjne słupy stalowe pełno-ścienne
w elektroenergetycznych liniach napowietrznych najwyższych napięć.
Przegląd Elektrotechniczny 9a/2012.
[10] Sauvegrain F.: Conceptualizing a "Sustainable Development" oriented
400 kV overhead line, B2_104_2010 CIGRE 2010.
_____________________________________________________
otrzymano / received: 08.04.2013
przyjęto do druku / accepted: 03.06.2013 artykuł recenzowany / revised paper