Giriş: Yeni Deneyim Edinme Davranışı Üzerine Güncel Çalışmalar

Günümüzde, bireylerin yeni deneyimler edinme davranışı, psikoloji ve eğitim bilimleri

alanında önemli bir araştırma konusudur. Bu davranış, öğrenme motivasyonu, kişilik gelişimi,
adaptasyon yeteneği ve hatta kariyer başarısı gibi birçok önemli yaşam boyu gelişim alanıyla
ilişkilendirilmektedir. Özellikle hızla değişen dünyamızda, bireylerin yeni deneyimlere açık
olması ve bu deneyimlerden öğrenme kapasitesi hem bireysel hem de toplumsal açıdan
adaptasyon ve yenilikçilik için kritik bir öneme sahip olmuştur.

Son yıllarda yapılan çalışmalar, yeni deneyim edinme davranışının, bireylerin

psikolojik esnekliğini, yaratıcılığını ve problem çözme becerilerini artırdığını göstermektedir.
Örneğin, Metaverse ve eğitimdeki uygulamaları üzerine yapılan bir literatür taraması, yeni
teknolojilerin eğitimde nasıl kullanılabileceği konusunda farkındalık yaratırken, öğrencilerin
ve öğretmenlerin yeni deneyimlere nasıl daha açık hale getirilebileceğine dair önemli bulgular
sunmaktadır. Başka bir örnek ise “Exploring the relationship between online experience and
purchase intention in the context of online travel agencies” araştırmasında online seyehat
acentelerindeki deneyimlerin tüketici satın alma niyeti üzerindeki etkisini
değerlendirmektedir. Diğer bir araştırmada “Measuring tourists experience and behavioral
intentions: An exploratory study in penang, Malaysia” ise turistlerin deneyimlerini,
davranışsal niyetlerini ölçmek için bir ölçek geliştirmekte ve turizm sektöründe kullanılmak
üzere tasarlanmıştır. Son olarak bir literatür taraması yaptığımızda ise “Developing a scale to
measure the perceived quality of an online shopping experience” çalışmasında çevrimiçi
alışveriş deneyimini değerlendirmek için bir ölçek geliştirilmiştir. Literatürde bulunan bu
çalışmalar geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğunu göstermektedir.

Aynı zamanda, yeni deneyim edinme davranışı, özellikle değişen çalışma ortamları ve
mesleklerin gerektirdiği sürekli öğrenme ihtiyacı bağlamında iş dünyası için de önem
taşımaktadır. Bu bağlamda, yeni deneyimlerin bireylerin kariyer adaptasyonu ve iş tatmini
üzerindeki etkileri, günümüz çalışmalarında önemli bir yer tutmaktadır.

Yeni deneyim edinme davranışı üzerine ölçek geliştirilmesi, bu alandaki araştırmalara

katkı sağlayacak ve öğrenme, adaptasyon, yenilikçilik gibi kavramların daha iyi anlaşılmasına
yardımcı olacaktır. Bu çalışma, bireylerin yeni deneyimlere olan açıklığını ölçmenin yanı sıra,
eğitim, iş ve günlük yaşam bağlamında bu davranışın etkilerini detaylı bir şekilde
incelenmesine olanak tanıyacaktır.

Bu çalışmanın *Çalışmanın Amacı ve Literatüre Katkısı*

 Bu çalışmanın temel amacı, yeni deneyim edinme davranışını ölçebilecek güvenilir ve
geçerli bir araç geliştirmektir. Günümüzde hızlı teknolojik gelişmeler ve sürekli değişen
sosyal koşullar altında, bireylerin yeni deneyimlere ne kadar açık olduğu ve bu yeni
deneyimlerden nasıl öğrenildiği, psikolojik esneklik, adaptasyon, kişisel ve mesleki gelişim
açısından büyük bir öneme sahiptir. Ancak, mevcut literatürde bu davranışı kapsamlı bir
şekilde ölçen ve değerlendiren yeterli araçların eksikliği göze çarpmaktadır.Bu boşluğu
doldurmayı hedefleyen çalışmamız, bireylerin yeni deneyimlere olan açıklıklarını, bu
deneyimlerden öğrenme kapasitelerini ve yeni durumlarla başa çıkma yeteneklerini detaylı bir
şekilde değerlendirecek bir ölçek geliştirmeyi amaçlamaktadır. Geliştirilen ölçeğin, psikolojik
araştırmalarda, eğitim bilimlerinde, organizasyonel davranış çalışmalarında ve kariyer
danışmanlığında geniş bir uygulama alanı bulması beklenmektedir.

Bu ölçeğin literatüre katkıları şu şekilde özetlenebilir:

1. *Yeni Deneyim Edinme Davranışının Kapsamlı Değerlendirilmesi:* Ölçeğimiz,

bireylerin yeni deneyimlere olan açıklığını çok boyutlu bir perspektiften ele alarak, bu
alandaki araştırmalara derinlik kazandıracak.

2. *Eğitim ve Öğrenme Stratejilerine Katkı:* Öğrencilerin ve öğretmenlerin yeni

deneyimlere olan açıklıklarını belirleyerek, öğrenme ve öğretme stratejilerinin
kişiselleştirilmesine olanak sağlayacak.

3. *Organizasyonel Gelişim ve İşe Alım Süreçleri:* İş dünyasında, bireylerin yeni

deneyimlere adaptasyon yeteneklerini ölçmek, organizasyonların değişim yönetimi ve işe alım
süreçlerinde önemli bir araç oluşturacak.

4. *Kariyer Danışmanlığı ve Kişisel Gelişim:* Bireylerin kariyer planlaması ve kişisel

gelişim süreçlerinde, yeni deneyimlere olan açıklıklarını anlamak ve yönlendirmek için temel
bir kaynak sağlayacak.
 Yöntem

Katılımcılar

Ölçekler:

Geliştirdiğimiz yeni deneyimlerin davranış üzerindeki etkisini ölçmektedir. Geliştirme

aşamasında önce yeni deneyim davranış etkisi ile ilgili açık uçlu sorular hazırlayarak
katılımcılarda yanıtlar topladık. Daha sonra bu yanıtlar çerçevesinde ölçek maddeleri
geliştirdik ve 7’li likert ölçek tipini kullandık. Gelen geri bildirimler sonucunda ölçeğimizi
yeniden düzenledik ve ölçek çalışmamızı bitirdik.

Geçerlilik çalışması için kullanacağımız örtük değişken Ergenlerde Erteleme

Davranışıdır. Seçmiş olduğumuz ölçek Ergenlerde Risk Alma Ölçeği ergenlerin risk aldıkları
çeşitli davranışları gösteren 5’li likert tipi bir ölçektir. Ergenlerde Risk Alma Ölçeği
Toplumsal Konumla İlgili Risk Alma (15 Madde), Trafikle İlgili Risk Alma (6 Madde), ve
Madde Kullanımıyla İlgili Risk Alma (5 Madde) olmak üzere toplamda 3 faktöre ve 26
Maddeye sahiptir.

Sonuçlar:

Ölçeğimizi geliştirmek için il adım olarak konuyu belirledik. İkinci olarak literatür
taraması yaptık. Üçüncü adım olarak örneklemi belirledik dördüncü adımımız soruları
hazırlamak için mülakat yaptık mülakattan aldığımız yanıtlar sonucunda madde havuzunu
hazırladık. Gruplardan aldığımız geribildirimleri değerlendirerek ölçeğimizi güncelledik. Son
adım olarak da hazırladığımız ölçeği gönüllü katılımcılara verilerimizi topladık. Sonra
topladığımız verilerin analizini ‘Python’ kullandık.

Tartışma:

Ölçeğin amacı yeni deneyimin davranış üzerindeki etkisini belirlemektir. (formdan

çekeceğiz.)

Yeni deneyim edinme davranış ölçeği" kavramı, belirli bir alanda bireylerin yeni
deneyimler yaşama ve keşfetme davranışlarını ölçmeyi amaçlayan bir araç veya ölçek
anlamına gelebilir. Bu tür bir ölçeğin literatüre katkıları çeşitli olabilir:
Teori Geliştirme: Yeni bir ölçek, ilgili alandaki mevcut teorilere dayanarak yeni bir bakış açısı
sunabilir veya daha önce göz ardı edilen faktörleri vurgulayabilir. Bu, teorik çerçevelerin
geliştirilmesine katkıda bulunabilir.
 Ölçüm Geçerliliği ve Güvenirliği: Yeni bir ölçek, belirli bir konuda doğru ve güvenilir
ölçümler sağlayabilir. Bu, literatüre sağlam bir ölçüm aracının tanıtılmasını sağlar ve
araştırmacıların verileri daha güvenilir bir şekilde toplamasına ve analiz etmesine yardımcı
olabilir.
Yenilikçi Deneyimlerin Keşfi: Yeni bir ölçek, araştırmacıların belirli bir alandaki yenilikçi
deneyimleri daha derinlemesine keşfetmelerini sağlayabilir. Bu, literatüre yeni ve daha
kapsamlı bir anlayış kazandırabilir.
Karşılaştırmalı Araştırmalar: Yeni bir ölçek, farklı kültürlerde veya gruplarda deneyim edinme
davranışlarını karşılaştırmak için kullanılabilir. Bu, kültürel farklılıkları veya demografik
değişkenlerin etkilerini anlamaya yönelik çalışmalara katkı sağlayabilir.
Uygulamalı Araştırmalar: Yeni bir ölçek, eğitim, pazarlama, psikoloji gibi birçok alanda
uygulamalı araştırmalarda kullanılabilir. Örneğin, eğitimde yeni öğrenme yöntemlerinin
etkinliğini değerlendirmek veya pazarlama stratejilerinin tüketicilerin deneyimlerine etkisini
anlamak için kullanılabilir.
Ölçeğin Geliştirilmesi ve Geliştirilmesi: Literatüre yeni bir ölçek sunmak, diğer
araştırmacıların benzer araştırmalar için benzer ölçekler geliştirmelerine veya mevcut
ölçekleri iyileştirmelerine olanak sağlar.

Bu nedenlerden dolayı, yeni deneyim edinme davranış ölçeği, ilgili alandaki bilgi
birikimini artırabilir, araştırmacıların çalışmalarını daha ileriye taşıyabilir ve uygulamalı
sonuçlara katkıda bulunabilir.

Kısıtlılık:

Yeni deneyim edinme davranışı ölçeği gibi herhangi bir ölçek, belirli bağlamlarda
kullanıldığında bazı kısıtlılıklara sahip olabilir. Bu tür ölçeklerin bazı yaygın kısıtlılıkları
şunlar olabilir:
Genelleme Kısıtlılığı: Bir ölçek, belirli bir bağlam veya popülasyona odaklanmış olabilir ve
bu nedenle genelleme yapmak diğer bağlamlarda zor olabilir. Ölçeğin geçerliliğini
değerlendirmek için farklı popülasyonlarda test edilmesi gerekir.
Ölçek Güvenilirliği: Ölçeğin iç tutarlılığı ve tekrarlanabilirliği, ölçeğin güvenilirliğini belirler.
Ancak, ölçeğin güvenilir olması, onun geçerli olduğu anlamına gelmez. Ölçek, gerçekten
ölçmek istediği kavramı doğru bir şekilde temsil etmeyebilir.
Dil ve Kültürel Kısıtlılıklar: Ölçeklerin belirli bir dil ve kültüre özgü olması, çeviri ve kültürel
uyarlamaların gerekliliğini doğurabilir. Bu da ölçeğin geçerliliği ve güvenirliği üzerinde etkili
olabilir.
Yanıtlama Eğilimi: Katılımcıların cevaplarında gösterdikleri eğilimler, ölçeğin sonuçlarını
etkileyebilir. Örneğin, bazı katılımcılar eğilimli oldukları cevapları seçebilir veya tersine bir
yanıt verme eğiliminde olabilirler.
Bağlam Bağımlılığı: Bir ölçeğin sonuçları, uygulandığı bağlama bağlı olabilir. Aynı ölçek
farklı zamanlarda veya farklı ortamlarda uygulandığında sonuçlar değişebilir.
Yetersiz Ölçüm Alanı: Ölçeğin kapsamı belirli bir konu veya davranışı tam olarak ölçmeye
yetmeyebilir. Ölçek, incelenen kavramın tüm yönlerini kapsamıyor veya bazı önemli alt
bileşenleri dışarıda bırakıyor olabilir.
Yanıtların İstenileni Yansıtmaması: Katılımcılar, istenen cevapları vermek yerine, ölçekteki
soruları yanıtlarken istenmeyen veya sosyal olarak kabul edilebilir cevaplar verebilirler. Bu da
ölçeğin doğruluğunu etkileyebilir.

Bu kısıtlılıklar, bir ölçeğin kullanılabilirliğini sınırlayabilir veya sonuçlarının

yorumlanmasını zorlaştırabilir. Bu nedenle, bir ölçeğin tasarımı, uygulanması ve
yorumlanması dikkatlice yapılmalı ve ilgili kısıtlılıklar göz önünde bulundurulmalıdır.