Węglowodory

Zapoznanie uczniów z węglowodorami.

Modele węglowodorów nasyconych

Modele węglowodorów nienasyconych
Węglowodory
Modele węglowodorów nasyconych

Zapoznanie uczniów z węglowodorami.


Modele węglowodorów nienasyconych

Zapoznanie uczniów z węglowodorami.


Węglowodory

SCENARIUSZ ZAJĘĆ „Węglowodory”

Chemia, III etap edukacyjny

Temat: Węglowodory.

Treści kształcenia

Podstawa programowa: Punkt (8.8) [uczeń] projektuje doświadczenie pozwalające odróżnić

węglowodory nasycone od nienasyconych.

Cele zoperacjonalizowane
UCZEŃ wie, co to są alkeny i alkiny, zna ich wzory ogólne;

zna wzory sumaryczne, półstrukturalne, strukturalne najprostszych alkenów

i alkinów;

wie, co to jest szereg homologiczny alkenów i alkinów;

zna właściwości chemiczne i fizyczne alkenów i alkinów.

Nabywane umiejętności
UCZEŃ tworzy nazwy alkenów i alkinów;

pisze wzór sumaryczny, półstrukturalne oraz strukturalne dowolnego alkenu

lub alkinu;

buduje modele cząsteczek alkenów i alkinów;

pisze, uzgadnia i odczytuje reakcję spalania dowolnego węglowodoru

nienasyconego;

potrafi zaprojektować doświadczenie, w których odróżnia węglowodory

nasycone od nienasyconych;

wykonuje doświadczenie zgodnie z instrukcją;

rysuje schemat doświadczenia, obserwuje przebieg oraz analizuje i wyciąga

wnioski z przeprowadzanych doświadczeń;

posługuje się w sposób bezpieczny odczynnikami chemicznymi, sprzętem

i szkłem laboratoryjnym.

Kompetencje kluczowe

kompetencje naukowe;
porozumiewanie się w języku ojczystym;
 umiejętność uczenia się;
umiejętność pracy w grupie;

Etapy lekcji

1. Wstęp:

Nauczyciel sprawdza obecność oraz wiadomości uczniów z poprzedniej lekcji. Podaje temat
zajęć.

2. Przebieg zajęć:

Nauczyciel wprowadza uczniów do tematu lekcji. W trakcie pogadanki omawia budowę

węglowodorów nienasyconych – alkenów i alkinów, podaje zasady tworzenia nazw tych
związków. Zapisuje na tablicy wzór ogólny alkenów i alkinów. Uczniowie korzystając
z podręcznika, encyklopedii bądź z Internetu zapoznają się z szeregiem homologicznym
alkenów i alkinów.

Wybrani uczniowie tworzą na tablicy szkolnej dowolnie wybrane wzory sumaryczne,

strukturalne, półstrukturalne alkenów i alkinów.

Nauczyciel wyświetla zestaw ilustracji „Modele węglowodorów nasyconych”. Uczniowie

rysują w zeszytach dwa dowolnie wybrane modele cząsteczek alkanów.

Nauczyciel wyświetla zestaw ilustracji „Modele węglowodorów nienasyconych”. Uczniowie

korzystając z modeli kulkowo – pręcikowych budują cząsteczki dwóch dowolnie wybranych
alkenów oraz alkinów. Nauczyciel ocenia pracę uczniów.

Nauczyciel wyznacza trzy zespoły dwuosobowe, które będą przeprowadzać doświadczenia

pokazowe dla klasy. Uczniowie rysują schemat doświadczenia, zapisują obserwacje,
formułują wnioski. Nauczyciel podsumowuje doświadczenia wykonane przez uczniów.

Uczniowie uzupełniają wcześniej przygotowana przez nauczyciela tabelę.

WĘGLOWODORY NASYCONE WĘGLOWODORY NIENASYCONE

Reakcja z wodą bromową

Reakcja z nadmanganianem potasu

Uczniowie w trakcie „burzy mózgów” próbują wymienić ogólne właściwości alkenów

i alkinów na przykładzie etenu i acetylenu. Nauczyciel podsumowuje informacje.

Instrukcja przeprowadzenia obserwacji

1. Opis teoretyczny omawianego zjawiska:

Węglowodory nienasycone od nasyconych odróżniamy poprzez reakcję z wodą bromową
oraz z nadmanganianem potasu. Węglowodory nienasycone bardzo łatwo przyłączają brom,
tym samym odbarwiając wodę bromową natomiast alkany nie odbarwiają wody bromowej.
Podobnie zachodzi reakcja z nadmanganianem potasu. Alkeny i alkiny odbarwiają
nadmanganian potasu, natomiast alkany nie.

2. Ustalenie celu i obiektu prowadzonych badań:

Celem doświadczeń jest obserwacja sposobów rozróżniania węglowodorów nasyconych od

nienasyconych.

3. Sposób przygotowania obserwacji (czas, miejsce itd.):

Doświadczenia są prowadzone podczas lekcji chemii w klasie. Nauczyciel wyznacza trzy

zespoły dwuosobowe, które będą przeprowadzać doświadczenia pokazowe dla klasy.
Potrzebny jest następujący sprzęt oraz odczynniki: woda bromowa, nadmanganian potasu,
probówki, korki do zamknięcia probówek.

UWAGA! Metan, eten oraz acetylen nauczyciel otrzymuje w doświadczeniach przed

przeprowadzeniem lekcji. Otrzymane gazy zbiera w probówkach zamkniętych korkiem.

4. Sposób przeprowadzenia obserwacji:

Przykładowe doświadczenia do przeprowadzenia przez uczniów:

Doświadczenie nr 1

Metan uzyskany przez nauczyciela znajduje się w dwóch probówkach. Do probówki nr 1 wlej
około 2 ml wody bromowej, zamknij korkiem i wstrząśnij. Do probówki nr 2 wlej około 2 ml
roztworu nadmanganianu potasu, zamknij korkiem i wstrząśnij. Narysuj schemat
doświadczenia, zapisz obserwacje, wyciągnij wnioski.

Doświadczenie nr 2

Eten uzyskany przez nauczyciela znajduje się w dwóch probówkach. Do probówki nr 1 wlej
około 2 ml wody bromowej, zamknij korkiem i wstrząśnij. Do probówki nr 2 wlej około 2 ml
roztworu nadmanganianu potasu, zamknij korkiem i wstrząśnij. Narysuj schemat
doświadczenia, zapisz obserwacje, wyciągnij wnioski.

Doświadczenie nr 3

Acetylen uzyskany przez nauczyciela znajduje się w dwóch probówkach. Do probówki nr 1

wlej około 2 ml wody bromowej, zamknij korkiem i wstrząśnij. Do probówki nr 2 wlej około 2
ml roztworu nadmanganianu potasu, zamknij korkiem i wstrząśnij. Narysuj schemat
doświadczenia, zapisz obserwacje, wyciągnij wnioski.

3. Podsumowanie:
Nauczyciel podsumowuje najważniejsze wiadomości. Ocenia pracę uczniów. Wyjaśnia pracę
domową.

Zadanie domowe

Napisz równania reakcji spalania całkowitego, półspalania oraz spalania niecałkowitego

etenu, propenu, acetylenu oraz propinu.

Środki dydaktyczne

podręcznik, encyklopedia
komputery połączone z Internetem
odczynniki oraz sprzęt i szkło laboratoryjne
modele kulkowo‐pręcikowe
zestaw ilustracji „Modele węglowodorów nasyconych”
zestaw ilustracji „Modele węglowodorów nienasyconych”

Metody nauczania

pogadanka
„burza mózgów”
doświadczenia pokazowe

Formy pracy

praca indywidualna
praca zbiorowa

Zadanie dla chętnych

Co to jest polietylen? Napisz jakie ma zastosowanie w życiu codziennym.

Plik o rozmiarze 99.00 KB w języku polskim

Plik o rozmiarze 57.58 KB w języku polskim