Grupa A Klasa .................... Liczba punktów ...... / 13 p.

Imię ..................................................................................

1 Zaznacz dwa zdania, które właściwie charakteryzują układ hormonalny. ( ... / 1 p.)
A. Gruczoły dokrewne znajdują się w różnych miejscach naszego organizmu i są ze sobą bezpośrednio
połączone.
B. Hormony to substancje, które stymulują lub hamują czynności wybranych komórek organizmu.
C. Układ nerwowy reguluje pracę narządów za pomocą hormonów przekazywanych przez neurony.
D. Regulacja hormonalna odbywa się szybko, a efekty jej działania są krótkotrwałe.
E. Gruczoły dokrewne nazywamy też gruczołami wewnątrzwydzielniczymi.
2 Przyporządkuj hormonom (1–4) właściwe opisy (A–E). ( ... / 1 p.)
1. Hormon antydiuretyczny. A. Ten hormon jest wydzielany przez tarczycę.
Zmniejsza stężenie wapnia we krwi.
2. Kalcytonina. B. Ten hormon jest wytwarzany przez podwzgórze,
ale magazynowany i uwalniany przez przysadkę
mózgową.
3. Glukagon. C. Ten hormon jest wydzielany przez trzustkę.
Podwyższa stężenie glukozy we krwi.
4. Testosteron. D. Ten hormon jest wydzielany przez przytarczyce.
Zwiększa stężenie wapnia we krwi.
E. Ten hormon jest wydzielany przez jądra.
Odpowiada m.in. za rozwój męskich narządów
rozrodczych.
1. _____ 2. _____ 3. _____ 4. _____
3 ( ... / 2 p.)
Schemat przedstawia regulację wydzielania kortyzolu.
a) Oceń prawdziwość stwierdzeń. Zaznacz P, jeśli
zdanie zawiera prawdziwe informacje, lub F, jeśli
fałszywe.
Pod wpływem bodźca przysadka wydziela
hormon pobudzający. P F

Kortyzol powoduje m. in. wzrost stężenia

glukozy we krwi i spadek ciśnienia krwi. P F

Wydzielanie kortyzolu jest regulowane

przez mechanizm ujemnego sprzężenia
P F
zwrotnego.

b) Uzupełnij schemat. Wpisz w wyznaczonych

miejscach (A–C) brakujące informacje.

4 Wybierz poprawne dokończenie zdania. ( ... / 1 p.)

Sposobem na stres nie jest
A. odpoczynek. C. unikanie wysiłku fizycznego.
B. zdrowe odżywiane się. D. korzystanie z pomocy specjalistów.

Grupa A | strona 1 z 4
5 Rozpoznaj, czy opis dotyczy cukrzycy typu I, czy cukrzycy typu II. ( ... / 1 p.)
Ten typ cukrzycy jest spowodowany nieprawidłowym działaniem insuliny, zwykle wynikającym z oporności
komórek na ten hormon. Ta choroba rozwija się wolno i ujawnia się najczęściej u starszych osób. Na jej
wystąpienie duży wpływ ma styl życia – często obserwuje się ją u osób otyłych.
6 Oceń prawdziwość stwierdzeń. Zaznacz P, jeśli zdanie zawiera prawdziwe informacje, lub F, jeśli ( ... / 1 p.)
fałszywe.
Stres to fizjologiczna i psychologiczna reakcja organizmu na działanie
1. P F
stresorów.
2. Stres krótkotrwały upośledza nasze działanie. P F
3. W wyniku działania stresorów dochodzi do zaburzenia homeostazy. P F

7 Skreśl błędne informacje w zdaniach. ( ... / 2 p.)

A. Nadmiar adrenaliny powoduje, że obniża się / podwyższa się poziomu glukozy we krwi.
B. Bezobjawowo przebiega zwykle niedoczynność / nadczynność rdzenia nadnerczy.
C. Przebarwienia skóry obserwuje się podczas niedoczynności / nadczynności kory nadnerczy.
D. Odkładanie się tkanki tłuszczowej jest konsekwencją niedoboru / nadmiaru kortyzolu.
E. Charakterystycznym objawem niedoczynności kory nadnerczy jest zmniejszenie / zwiększenie masy ciała.
8 Zaznacz dwa zdania, które właściwie charakteryzują rolę podwzgórza i przysadki ( ... / 1 p.)
w utrzymywaniu homeostazy.
A. Podwzgórze ma własne receptory, wrażliwe m.in. na różne stężenie hormonów we krwi czy na zmianę
temperatury.
B. Przysadka wydziela hormony pobudzające i hormony hamujące.
C. Przysadka za pośrednictwem podwzgórza reguluje pracę tarczycy, kory nadnerczy i gonad.
D. Mechanizm regulacji wydzielania hormonów nazywamy regulacją na osi: gruczoł dokrewny –
podwzgórze – przysadka.
E. Podwzgórze wpływa na funkcjonowanie ośrodków w korze mózgu, pniu mózgu i rdzeniu kręgowym.
9 Skreśl błędne informacje w zdaniach. ( ... / 2 p.)
A. Hormony steroidowe są syntetyzowane z cholesterolu / glikogenu.
B. Do hormonów tkankowych należy m.in. erytropoetyna / tymozyna.
C. Hormon wzrostu jest wydzielany przez podwzgórze / przysadkę.
D. Przykładem hormonów niesteroidowych jest insulina / testosteron.
E. Za regulację tempa metabolizmu w głównej mierze odpowiada grasica / tarczyca.
10 Uporządkuj etapy regulacji wydzielania hormonów we właściwej kolejności. Zacznij od informacji ( ... / 1 p.)
zawartej w punkcie A.
A. Spadek temperatury otoczenia.
B. Hamowanie wydzielania hormonu pobudzającego przez podwzgórze oraz hormonu tropowego przez
przysadkę.
C. Wydzielenie tyreotropiny przez przysadkę.
D. Zwiększenie tempa metabolizmu, wytworzenie ciepła w tkankach.
E. Pobudzenie tarczycy przez hormon tropowy.
F. Wyższe stężenie tyroksyny i trójjodotyroniny we krwi.
G. Wydzielenie hormonu pobudzającego przez podwzgórze.
H. Właściwe stężenie hormonów: tyroksyny i trójjodotyroniny we krwi.

Grupa A | strona 2 z 4
Grupa B Klasa .................... Liczba punktów ...... / 13 p.
Imię ..................................................................................

1 Zaznacz dwa zdania, które właściwie charakteryzują układ hormonalny. ( ... / 1 p.)
A. Gruczoły dokrewne znajdują się w różnych miejscach naszego organizmu i są ze sobą bezpośrednio
połączone.
B. Układ nerwowy reguluje pracę narządów za pomocą hormonów przekazywanych przez neurony.
C. Hormony to substancje, które stymulują lub hamują czynności wybranych komórek organizmu.
D. Gruczoły dokrewne nazywamy też gruczołami wewnątrzwydzielniczymi.
E. Regulacja hormonalna odbywa się szybko, a efekty jej działania są krótkotrwałe.
2 Przyporządkuj hormonom (1–4) właściwe opisy (A–E). ( ... / 1 p.)
1. Glukagon. A. Ten hormon jest wydzielany przez tarczycę.
Zmniejsza stężenie wapnia we krwi.
2. Hormon antydiuretyczny. B. Ten hormon jest wytwarzany przez podwzgórze,
ale magazynowany i uwalniany przez przysadkę
mózgową.
3. Kalcytonina. C. Ten hormon jest wydzielany przez jądra.
Odpowiada m.in. za rozwój męskich narządów
rozrodczych.
4. Testosteron. D. Ten hormon jest wydzielany przez przytarczyce.
Zwiększa stężenie wapnia we krwi.
E. Ten hormon jest wydzielany przez trzustkę.
Podwyższa stężenie glukozy we krwi.
1. _____ 2. _____ 3. _____ 4. _____
3 ( ... / 2 p.)
Schemat przedstawia regulację wydzielania kortyzolu.
a) Oceń prawdziwość stwierdzeń. Zaznacz P, jeśli
zdanie zawiera prawdziwe informacje, lub F, jeśli
fałszywe.
Kortyzol powoduje m. in. wzrost
stężenia glukozy we krwi i spadek
P F
ciśnienia krwi.

Wydzielanie kortyzolu jest regulowane

przez mechanizm ujemnego sprzężenia
P F
zwrotnego

Pod wpływem bodźca przysadka

wydziela hormon pobudzający. P F

b) Uzupełnij schemat. Wpisz w wyznaczonych

miejscach (A–C) brakujące informacje.

4 Wybierz poprawne dokończenie zdania. ( ... / 1 p.)

Sposobem na stres nie jest
A. korzystanie z pomocy specjalistów. C. zdrowe odżywiane się.
B. unikanie wysiłku fizycznego. D. odpoczynek.
5 Rozpoznaj, czy opis dotyczy cukrzycy typu I, czy cukrzycy typu II. ( ... / 1 p.)
Ten typ cukrzycy jest spowodowany niedoborem insuliny we krwi, wynikającym najczęściej z uszkodzenia
komórek trzustki odpowiedzialnych za wydzielanie tego hormonu. Ta choroba ujawnia się w dzieciństwie.

Grupa A | strona 3 z 4
6 Oceń prawdziwość stwierdzeń. Zaznacz P, jeśli zdanie zawiera prawdziwe informacje, lub F, jeśli ( ... / 1 p.)
fałszywe.
1. Stres krótkotrwały upośledza nasze działanie. P F
Stres to fizjologiczna i psychologiczna reakcja organizmu na działanie
2. P F
stresorów.
3. W wyniku działania stresorów dochodzi do zaburzenia homeostazy. P F

7 Podkreśl właściwe informacje w zdaniach. ( ... / 2 p.)

A. Nadmiar adrenaliny powoduje, że obniża się / podwyższa się poziomu glukozy we krwi.
B. Bezobjawowo przebiega zwykle niedoczynność / nadczynność rdzenia nadnerczy.
C. Przebarwienia skóry obserwuje się podczas niedoczynności / nadczynności kory nadnerczy.
D. Odkładanie się tkanki tłuszczowej jest konsekwencją niedoboru / nadmiaru kortyzolu.
E. Charakterystycznym objawem niedoczynności kory nadnerczy jest zmniejszenie / zwiększenie masy ciała.
8 Zaznacz dwa zdania, które właściwie charakteryzują rolę podwzgórza i przysadki ( ... / 1 p.)
w utrzymywaniu homeostazy.
A. Przysadka wydziela hormony pobudzające i hormony hamujące.
B. Podwzgórze ma własne receptory, wrażliwe m.in. na różne stężenie hormonów we krwi czy na zmianę
temperatury.
C. Przysadka za pośrednictwem podwzgórza reguluje pracę tarczycy, kory nadnerczy i gonad.
D. Podwzgórze wpływa na funkcjonowanie ośrodków w korze mózgu, pniu mózgu i rdzeniu kręgowym.
E. Mechanizm regulacji wydzielania hormonów nazywamy regulacją na osi: gruczoł dokrewny – podwzgórze
– przysadka.
9 Podkreśl właściwe informacje w zdaniach. ( ... / 2 p.)
A. Hormony steroidowe są syntetyzowane z cholesterolu / glikogenu.
B. Do hormonów tkankowych należy m.in. erytropoetyna / tymozyna.
C. Hormon wzrostu jest wydzielany przez podwzgórze / przysadkę.
D. Przykładem hormonów niesteroidowych jest insulina / testosteron.
E. Za regulację tempa metabolizmu w głównej mierze odpowiada grasica / tarczyca.
10 Uporządkuj etapy regulacji wydzielania hormonów we właściwej kolejności. Zacznij od informacji ( ... / 1 p.)
zawartej w punkcie A.
A. Spadek temperatury otoczenia.
B. Wydzielenie tyreotropiny przez przysadkę.
C. Pobudzenie tarczycy przez hormon tropowy.
D. Wyższe stężenie tyroksyny i trójjodotyroniny we krwi.
E. Wydzielenie hormonu pobudzającego przez podwzgórze.
F. Hamowanie wydzielania hormonu pobudzającego przez podwzgórze oraz hormonu tropowego przez
przysadkę.
G. Zwiększenie tempa metabolizmu, wytworzenie ciepła w tkankach.
H. Właściwe stężenie hormonów: tyroksyny i trójjodotyroniny we krwi.

Grupa A | strona 4 z 4