Nội suy newton

Phương pháp nội suy Newton (hay còn được gọi là nội suy Newton-Gregory) là một phương
pháp được sử dụng để tính nội suy giá trị của một hàm số tại một điểm nằm giữa các điểm đã
biết. Phương pháp này sử dụng đa thức Newton để xây dựng một đa thức nội suy dựa trên các
điểm đã biết, và sau đó tính giá trị nội suy dựa trên đa thức này và các đạo hàm của nó.
Để tính giá trị nội suy bằng phương pháp nội suy Newton, ta cần có n điểm đã biết (x1, y1), (x2,
y2), ..., (xn, yn), và ta muốn tính giá trị của hàm số tại một điểm nội suy x nằm giữa các điểm đã
biết.
Công thức tính giá trị nội suy y theo phương pháp nội suy Newton là:
y = y1 + f[x1, x2]*(x - x1) + f[x1, x2, x3]*(x - x1)*(x - x2) + ... + f[x1, x2, ...,
xn]*(x - x1)*(x - x2)*...*(x - xn-1)
Trong đó:
y1, y2, ..., yn là giá trị của hàm số tại các điểm đã biết.
x1, x2, ..., xn là giá trị của biến độc lập (thường là biến x) tại các điểm đã biết.
x là giá trị của biến độc lập tại điểm nội suy mà ta muốn tính giá trị tại đó.
y là giá trị nội suy của hàm số tại điểm nội suy x.
f[x1, x2, ..., xn] là hệ số đạo hàm nội suy, được tính bằng công thức sau:
f[x1, x2, ..., xn] = (f[x2, ..., xn] - f[x1, x2, ..., xn-1]) / (x2 - x1)
Công thức này tính hệ số đạo hàm nội suy bằng hiệu của hai hệ số đạo hàm nội suy cùng với việc
chia cho hiệu của hai giá trị của biến độc lập tương ứng.
Phương pháp nội suy Newton cho phép dự đoán giá trị của hàm số tại các điểm nội suy dựa trên
một đa thức nội suy xây dựng từ các điểm đã biết và các hệ số đạo hàm nội suy. Phương pháp
này có thể cho kết quả chính xác hơn so với phương pháp nội suy tuyến tính hoặc nội suy
Lagrange, đặc biệt khi hàm số có đường cong phức tạp. Tuy nhiên, việc tính toán các hệ số đạo
hàm nội suy và xây dựng đa thức nội suy có thể tốn nhiều thời gian và công sức.
Nội suy Lagrange
Nội suy Lagrange là một phương pháp được sử dụng để tính nội suy giá trị của một hàm số tại
một điểm nằm giữa các điểm đã biết. Phương pháp này sử dụng đa thức Lagrange để xây dựng
một đa thức nội suy dựa trên các điểm đã biết, và sau đó tính giá trị nội suy dựa trên đa thức này.
Để tính giá trị nội suy bằng phương pháp nội suy Lagrange, ta cần có n điểm đã biết (x1, y1),
(x2, y2), ..., (xn, yn), và ta muốn tính giá trị của hàm số tại một điểm nội suy x nằm giữa các
điểm đã biết.
Công thức tính giá trị nội suy y theo phương pháp nội suy Lagrange là:
y = L1(x)*y1 + L2(x)*y2 + ... + Ln(x)*yn
Trong đó:
L1(x), L2(x), ..., Ln(x) là các đa thức Lagrange tương ứng với mỗi điểm đã biết (x1, y1), (x2,
y2),
..., (xn, yn).
y1, y2, ..., yn là giá trị của hàm số tại các điểm đã biết.
x1, x2, ..., xn là giá trị của biến độc lập (thường là biến x) tại các điểm đã biết.
x là giá trị của biến độc lập tại điểm nội suy mà ta muốn tính giá trị tại đó.
y là giá trị nội suy của hàm số tại điểm nội suy x.
Các đa thức Lagrange được tính bằng công thức sau:
Li(x) = [(x - x1)(x - x2)...(x - xi-1)(x - xi+1)...(x - xn)] / [(xi - x1)(xi - x2)...(xi - xi-
1)(xi - xi+1)...(xi - xn)]
Trong đó:
i là chỉ số của điểm đã biết trong tập điểm đã biết (1 <= i <= n).
xi là giá trị của biến độc lập tại điểm đã biết thứ i

Phương pháp nội suy Lagrange cho phép dự đoán giá trị của hàm số tại các điểm nội suy dựa
trên một đa thức nội suy xây dựng từ các điểm đã biết. Tuy nhiên, nếu số điểm đã biết lớn, việc
tính toán các đa thức Lagrange có thể trở nên phức tạp và tốn nhiều thời gian.