Bi 3: Phn tch d n

BI 3: PHN TCH D N
Ni dung

Phn tch k thut. Phn tch ti chnh. Phn tch kinh t.

Mc tiu

Hng dn hc

Hiu c ngha, mc ch ca vic phn tch d n. Gip cho vic la chn cc gii php thch hp v hiu qu nht cho t chc hot ng d n. Lm c s nh gi k hoch kinh doanh, nhu cu cc yu t u vo, th trng tiu th, cc gii php trin khai thc hin d n. Lm tin cho phn tch ti chnh v phn tch kinh t. Loi b cc d n khng kh thi v mt k thut hn ch ri ro v trnh tn tht to ln v kinh t cho doanh nghip v x hi. a ra nhng quyt nh ng n v mt k thut gip d n thc hin c hiu qu trn c s tit kim chi ph v cc ngun lc.

c th hc tt bi ny v nm c mc ch, ni dung ca phn tch k thut v phn tch kinh t ca d n, hc vin cn c s hiu bit tng th v lnh vc lm d n. Ngoi ra, hc vin cng cn c khin thc v ti chnh c th lp d ton ngn sch cho d n. Kim sot c dng tin trong qu trnh lm d n, v la chn c d n ti u. la chn c d n ti u nht, ngoi vic c c nhng kin thc v ti chnh, kinh t, lnh vc cc bn lm d n th cc bn cng cn nm vng l thuyt.

Thi lng hc

12 tit.

55

Bi 3: Phn tch d n

TNH HUNG KHI NG BI Tnh hung dn nhp Ti l mt ngi qu Nam nh. Trc y, khi vn cn ng xe la chy qua, nh my dt Nam nh hot ng tt th kinh t khng n ni no. Tuy nhin, t khi ng xe la t hot ng cng nh nh my km hiu qu, kinh t ngi dn gp nhiu kh khn. Rt mun gp phn h tr kinh t a phng, ti c d kin thnh lp mt cng ty ch bin hi sn nhm tn dng lao ng v bin Nam nh, my mc thit b, a bn trin khai...

Cu hi 1. Liu d n c hin thc v mt k thut hay khng? 2. Phn tch k thut chnh l nhm nh gi tnh kh thi ca mt d n kinh doanh.

56

Bi 3: Phn tch d n

3.1. 3.1.1.

Phn tch k thut Mc ch ca phn tch k thut

3.1.1.1. Khi nim phn tch k thut

Phn tch k thut nhm nh hnh d n mt cch tng th, gip cho nh qun tr la chn loi hnh u t, d tr ngn sch v xc nh a bn trin khai d n mt cch c hiu qu.

Yu t k thut ca d n l mt ni dung quan trng trong mi d n. Kt qu ca qu trnh nh gi k thut cho php nh qun tr la chn cc phng n ph hp vi cc iu kin ti chnh, nhu cu th trng nhm thc hin cc mc tiu kinh t x hi ca d n nh: hiu qu u t, hiu qu kinh doanh, vic lm, ci to mi trng sinh thi,... Phn tch k thut gip cho vic la chn cc gii php thch hp v hiu qu nht cho t chc hot ng d n.
3.1.1.2. Cc yu cu c bn ca phn tch k thut

Vic la chn cng ngh k thut cho d n cn quan tm n tiu chun nhm thc hin c hiu qu cc mc tiu ca d n. Cng ngh k thut c la chn phi p ng by yu cu c bn sau: Cho php sn xut ra nhng sn phm v dch v c tnh cnh tranh cao, c bit sn phm v dch v c th xut khu ra th trng nc ngoi. Cho php s dng c hiu qu nhng li th so snh ca Vit Nam nh: sc lao ng, ti nguyn thin nhin phong ph. Hn ch vic s dng nguyn vt liu v nng lng ngoi nhp, khuyn khch vic khai thc ngun nguyn liu ti ch. Nng cao nng sut lao ng, gim chi ph v nng cao nng lc ca i ng: nng lc t chc qun l kinh doanh, nng lc tip thu cng ngh k thut tin tin Gi c nhp cng ngh k thut ph hp vi mt bng gi c th trng v kh nng ti chnh ca doanh nghip. Cng ngh k thut c s dng trong d n phi ph hp vi kh nng v iu kin lao ng ca doanh nghip nc ta.
57

Bi 3: Phn tch d n

Ph hp vi chin lc pht trin kinh t x hi ca t nc, c bit l chin lc pht trin khoa hc cng ngh. Phn tch k thut lm tin cho phn tch kinh t v phn tch ti chnh ca cc d n. Cc d n khng kh thi v mt k thut phi b bc b trnh nhng tn tht to ln v kinh t v ti chnh cho doanh nghip v nn kinh t. Chng hn, a im trin khai d n c a cht khng n nh c th gy tn tht to ln trong kinh doanh hoc gy nhim nng cho khu vc dn c sinh sng, cn nhiu chi ph x l cng nh hng n hiu qu ca qu trnh u t. Quyt nh ng n v k thut gip cho vic thc hin d n c hiu qu trn c s tit kim cc ngun lc, nng cao hiu qu kinh doanh trc mt v lu di. Trn c s phn tch k thut nh gi k hoch kinh doanh, nhu cu cc yu t u vo ca d n, th trng tiu th v cc gii php thch hp nhm thc hin cc mc tiu xc nh. V d: D n xy dng khu cng ngh cao Lng Ha Lc.
3.1.2. Ni dung ca phn tch k thut

Phn tch k thut d n bao gm ba ni dung c bn:

La chn hnh thc u t. La chn cng ngh v cng sut d n. Xc nh a bn trin khai d n.
3.1.2.1. La chn hnh thc u t

iu kin tin hnh cc hot ng u t y l mt ni dung quan trng ca phn tch k thut. Vic la chn, tin hnh cc hot ng u t ph thuc vo nhiu iu kin khc nhau:
o o o

Kh nng ti chnh ca nh u t Tnh hnh th trng tiu th Thc trng ca sn xut x hi.

Cc loi u t c bn.
58

Bi 3: Phn tch d n

Thng thng, doanh nghip c th la chn hai loi u t c bn: u t mi v u t theo chiu su.
o

u t mi: p dng cho nhng sn phm hng ho hon ton mi, vic kinh doanh nhng sn phm ny khng cho php s dng c s vt cht k thut hin c. Nh u t phi xc nh phng n nhp my mc thit b kinh doanh. Vic la chn thit b ph thuc cht ch vo cng ngh la chn. Cc cng vic cn tin hnh bao gm: Cn ch r nhng thit b mua trong nc v thit b nhp khu. M t tnh nng tc dng ca thit b k thut, cc thng s k thut, iu kin bo dng lp t, vn hnh th, cc thit b chnh v ph tr. Xc nh chi ph mua sm, vn hnh, bo dng thit b. Cng thc : Chi ph cho thit b Chi ph Chi ph + = k thut ca d n mua thit b lp t vn hnh Chi ph cho thit b k thut thng chim mt khon ln trong chi ph ca d n nn cn cn nhc k v c th, c bit cn quan tm xc nh cht lng v gi mua cc thit b mt cch ph hp. u t chiu su: th hin dng u t m rng, nng cp hon thin, thng c p dng vi nhng sn phm hng ho tng (hoc ang) tn ti trn th trng. Loi u t ny cho php s dng mt phn hay phn ln c s vt cht k thut hin c. Tuy nhin, phng n tn dng ny khng phi bao gi cng c li hn cc phng n u t mi. Do , cn tnh ton c th, ng thi so snh cc mt kinh t, k thut ti chnh c v chi ph v li ch trc mt v lu di. Tuy vy, vic tn dng c s vt cht hin c s cho php tit kim vn u t, c bit l u t xy dng c bn. V d: Bn c d n m mt trm bo dng xe, bn mua li mt trm bo dng c c my mc i km, v y l lc bn phi quyt nh mnh s u t th no.

3.1.2.2. La chn cng ngh v cng sut ca d n

Ngn sch u t ca d n tu thuc vo cng ngh - k thut m d n la chn. Mt d n la chn cng ngh k thut hin i i hi ngn sch ln hn so vi d n c cng ngh k thut thng dng. Tuy nhin, vic to ra mt sn phm cung ng trn th trng ph thuc nhiu vo yu t cng ngh - k thut: Trnh cng ngh v phng n cng ngh la chn mt thit b k thut v mc hin i, cng sut v chi ph u vo ca d n v k thut cng ngh. La chn cng ngh: Cc d n la chn phng n cng ngh theo 4 tiu chun sau: o m bo cng sut ca d n v ph hp vi quy m th trng v sn phm. o m bo cht lng sn phm theo yu cu ca d n.
o o

Chi ph nhp cng ngh ph hp vi mc gi trung bnh trong v ngoi nc. Cng ngh hin i ph hp vi trnh ca lc lng sn xut x hi.
59

Bi 3: Phn tch d n

La chn cng ngh cn tnh ton chi tit cc ch tiu nh: quy cch, cht lng, cng sut, gi thnh, v sinh cng nghip, iu kin k thut v tui th ca thit b k thut. Trong chuyn giao cng ngh cn quan tm ti cc ni dung ca chuyn giao, chuyn giao cng ngh mi v o to cn b k thut s dng cng ngh , gi c chuyn giao v phng thc thanh ton. c bit l iu kin mi trng trong vic s dng cng ngh, cc gii php chng nhim mi trng v x l cht thi La chn cng sut ca d n. Cng sut ca d n ph thuc vo nm yu t sau: o Yu cu ca th trng i vi sn phm hng ho (dch v) ca d n. o Kh nng chim lnh th trng ca doanh nghip khi thc hin d n. o Kh nng cung ng. o Kh nng ti chnh ca doanh nghip. o Nng lc t chc iu hnh hot ng kinh doanh. C 4 loi cng sut cc nh qun tr d n tnh ton, xem xt la chn: o Cng sut l thuyt: L cng ln nht m d n c th t c trong iu kin l thuyt (my mc, thit b vn hnh 24h trong ngy v 365 ngy trong nm). o Cng sut thit k l cng sut m d n c th t c trong iu kin bnh thng: my mc thit b hot ng theo ng quy trnh cng ngh, khng b gin on v nhng l do khng d on trc c, cc yu t u vo m bo y theo yu cu. o Cng sut thc t l cng sut thit k trong iu kin kinh doanh thc t. Cng sut thit k phn nh iu kin thc t, nhng trong thc t rt kh m bo c cc iu kin bnh thng m thng xy ra nhng trc trc k thut, t chc thc hin, cung ng cc yu t u vo nh vn, nguyn liu,... Thng thng cng sut thc t xc nh ti a bng 90% cng sut thit k. Thng nhng nm u hot ng d n ch thc hin khong 50 70% cng sut thit k. o Cng sut ti thiu, cn c gi l cng sut ho vn. Lu : Cng sut ca d n c la chn theo cng sut thc t, khng nh hn cng sut ho vn, t tnh ton la chn thit b my mc cho ph hp vi d n c v mt kinh t v k thut cng ngh.
3.1.2.3. Xc nh a bn trin khai d n

Cc nguyn tc khi la chn a im trin khai d n. Trong khi la chn a im trin khai d n, nh qun tr d n cn m bo su nguyn tc c bn sau: o a im gn ngun nguyn liu v ni tiu th. o C s h tng thun tin: in, nc, giao thng vn ti, thng tin lin lc,... o Din tch kinh doanh ph hp vi iu kin t chc hot ng kinh doanh v phc v khch hng.
60

Bi 3: Phn tch d n o

o o

Ph hp vi quy cch chung: quy hoch pht trin kinh t x hi ca a phng, chin lc pht trin ca doanh nghip. m bo an ninh, an ton trong kinh doanh v trt t x hi. Chng nhim mi trng.

Thc hin cc nguyn tc trn s c nh hng trc tip quy m chi ph v gi c tiu th ca d n ng thi cng nh hng ti mc tiu kinh t ti chnh ca d n, bi vy, nh qun tr cn phi tnh ton mt cch chi tit v phi xy dng nhiu phng n khc nhau trn c s phn tch v la chn cc phng n hiu qu nht i vi doanh nghip. Phn tch cc iu kin t nhin v iu kin x hi Trong phn tch k thut xc nh a bn trin khai d n cn phi tin hnh phn tch cc iu kin t nhin, iu kin x hi.
o

Cc iu kin t nhin a hnh Thu vn kh tng

Ti nguyn...
o

Cc iu kin x hi Tnh hnh dn s Phong tc tp qun Cc chnh sch x hi Tnh hnh hot ng kinh t ch yu ca a phng Ca dn c Trnh vn ho Cu trc h tng Quy hoch pht trin kinh t x hi Nhu cu s dng t ai, lao ng...

ng thi vi vic phn tch cc iu kin t nhin, x hi cc nh qun tr cn phi phn tch kinh t a im kinh doanh, tnh ton cc chi ph v a im kinh doanh (kho st thit k, gii phng mt bng, thu t, in nc thi cng). Phn tch cc chi ph pht sinh lm tng chi ph u vo nh chi ph vn ti, bc d vn chuyn hng ho thit b Phn tch cc nh hng, pht sinh t a im kinh doanh ca d n n gi c v tiu th sn phm. Tm li, phn tch k thut ca d n cn ch ti yu t c th ca nc ta l nc i sau trong cng cuc pht trin khoa hc k thut cng ngh, do vy cn cc chuyn gia gii v tng lnh vc chuyn mn tng ng xem xt k thut v t vn cn thit, trnh nhp cc thit b khng ph hp, gy lng ph. ng thi, cng cn tnh ton khi nhp cc thit b my mc u tin vic s dng nguyn nhin vt liu ti ch, quan tm chi ph vn hnh, bo dng ph hp vi iu kin s dng trong nc. V d: Xy dng nh my sn xut ng.
61

Bi 3: Phn tch d n

3.2. 3.2.2.

Phn tch ti chnh Mc ch ca phn tch ti chnh

Xem xt nhu cu v m bo ca cc ngun lc ti chnh cho vic thc hin cc d n c hiu qu. nh gi hiu qu hot ng ca d n theo quan im hch ton kinh t ca doanh nghip. chnh l vic xc nh ca nh kinh doanh xem u t vo d n c hiu qu thch ng hoc mang li nhiu li nhun hn so vi u t kinh doanh cc d n khc hay khng. Phn tch ti chnh cung cp cc thng tin cn thit nh u t ra quyt nh ng.
3.2.3. Gi tr thi gian ca tin

Cu hi: Thi gian c lm thay i gi tr ca tin khng? Cc quyt nh lin quan ti tin nhng thi im khc nhau c khc nhau khng? V d: Nm 2004, ti mua mt chic in thoi di ng Motorola V3 vi gi 6.000.000VN. Nm 2008, cng vn chic in thoi ti mua vi gi ch 2.500.000ng. Vy vn nm u? Trong phn tch ti chnh phi s dng n v tin t, m tin b chi phi rt ln bi yu t thi gian. Hc vin cn nm chc, hiu r vn gi tr thi gian ca tin.
3.2.3.3. Khi nim

C nhiu cch hiu v gi tr thi gian ca tin: Gi tr thi gian ca tin th hin lng ca ci vt cht c th mua c nhng khong thi gian khc nhau do nh hng ca lm pht. Gi tr thi gian ca tin biu hin nhng gi tr thi gian ca tin v hot ng ny m khng s dng vo hot ng khc hay ct gi dnh. Gi tr thi gian ca tin biu hin nhng gi tr gia tng hoc gim i theo thi gian do nh hng ca cc yu t ngu nhin (ri ro hoc may mn).
Thi k phn tch

PV

Fvi PVi Biu minh ha

FV

62

Bi 3: Phn tch d n

Trong : PV: Gi tr hin ti FV: Gi tr tng lai FVi: Gi tr nm th i trong thi k phn tch so vi nm u PVi: Gi tr nm th i trong thi k phn tch so vi nm cui Nu ta coi nm u ca thi k phn tch l hin ti (PV), th cc nm sau l thi k tng lai ca thi k u. Nu ta gi nm cui l tng lai ca thi k phn tch, th cc nm trc nm cui s l hin ti so vi nm cui. Vn y l xc nh thi im, mi thi im ta chn s tng ng vi cng thc tnh chuyn tng ng. Cc khon tin pht sinh trong tng nm ca thi k phn tch c chuyn v mt bng thi gian thi k phn tch gi l chuyn v gi tr hin ti (hin gi) k hiu l PV. Nu cc khon ny c chuyn v mt bng thi gian cui k phn tch c gi l chuyn v gi tr tng lai k hiu l FV.
3.2.3.4. Cng thc tnh chuyn

Li n v li kp V d: Nu bn gi mt khon tin 10 triu ng vo ngn hng trong 3 thng vi mc li sut hng thng l r = 1%, bn s thu c bao nhiu tin nu 3 thng sau bn mi ti lnh tin? Cch tnh 1: FV = 10 + 10 1% + 10 1% + 10 1% = 10,3 triu ng Khi tin li ch tnh theo s vn gc m khng tnh thm tin li tch ly tc l tin li ca giai on trc khng nhp vo s vn gc tnh li giai on sau, chnh l li sut n (cch tnh 1). Cch tnh 2: FV = 10 + 10 1% + (10 + 10 x 1%) 1% + {10 + 10 1% + (10 + 10 1%) 1%} 1% = 10,30301 triu ng Khi tin li cc giai on trc c cng gp vo vn gc tnh li cc giai on sau, ta c li sut kp (cch tnh 2). Trong kinh doanh ni chung v d n ni ring, chng ta chn li sut kp tnh ton. Cng thc tnh chuyn FV = PV (1 + r)n Trong : n o (1 + r) : h s tnh kp chuyn cc khon tin t gi tr mt bng thi gian hin ti v tng lai.
o

1 : h s chit khu tnh chuyn cc khon tin t mt bng thi gian (1 + r) n tng lai v hin ti. n : l s nm phi tnh chuyn r : l t sut tnh chuyn
63

Bi 3: Phn tch d n

3.2.4.

Xc nh t sut v thi im tnh ton cc ch tiu ti chnh d n

Vn t sut thng c xc nh theo hai gc . Gc th nht l cn c vo mc li sut chung trn th trng ti chnh tin t. y l mt trong nhng cn c cc d n da vo tnh ton hiu qu hot ng ca d n. Thng thng, cc quyt nh u t ni chung v hot ng d n ni ring nu c la chn phi c t sut li nhun cao hn hn so vi mc li sut trn th trng ti chnh tin t ( m c th l li sut ngn hng). i vi vn t sut li nhun ca d n, cc nh qun tr d n nh gi kh nng sinh li ca d n trn c s phn tch cc yu t mi trng, d bo cc bin ng cng nh a ra cc d on i vi kh nng sinh li ca d n. T , h a ra mc li nhun mong mun i vi kt qu ca d n. Ni mt cch n gin, t sut li nhun ca d n do cc nh qun tr d n quyt nh. Khi i nghin cu gi tr thi gian ca tin, chng ta u bit mi thi im khc nhau th gi tr ca cng mt s tin nh nhau l khc nhau. Do vy, i vi cc ch tiu ti chnh ca d n, cc nh qun tr d n c nhim v a cc ch tiu ny v cng mt thi im. Trong phn tch ti chnh, vn thi im l rt quan trng bi n mang li kt qu tng i xc thc cho ngi tin hnh phn tch. Da vo cng thc tnh chuyn, cc nh qun tr d n c th d dng quy i cc thng s cc thi im khc nhau v cng mt thi im. Trong thc t, vic quy i ny cng khng h n gin bi l cc yu t mi trng kinh doanh lun thay i dn n vic mc t sut lun thay i thm ch ngay mc li sut ngn hng cng bin ng khng ngng. n gin, cc nh qun tr d n thng a ra mt mc li sut trung bnh cho ton b qu trnh. Trong chng trnh hc ny, chng ta cng p dng cch trn i vi cc bi tp tnh ton.
Bi tp 1: Mt ngi mun c mt khon tin l 200 triu ng trong thi gian 5 nm. Vy ngay by gi ngi phi b vo kinh doanh mt s tin l bao nhiu nu bit t sut li nhun kinh doanh l 15%/ nm. p dng cng thc ta c:

PV = FV

1 1 = 200 = 99, 4 triu ng n (1 + r) (1 + 0,15)5

Tr li: nu by gi b vo kinh doanh 99,4 triu ng vi t sut li nhun hin ti th sau 5 nm s nhn c s tin l 200 triu ng.
Bi tp 2:

Mt d n c tin nh sau:
Nm u t
2005 2006 2007 2008

VT: t ng
Vn u t
1,0 1,5 1,5 1,0

64

Bi 3: Phn tch d n

Nm 2008, bt u sn xut. Li vay 10%/nm, nh vy n nm 2009 tng s n vay (c vn ln li) s l PVo

PVo =

PV
i =1

= 1(1 + 0,1) 4 + 1,5(1 + 0,1)3 + 1,5(1 + 0,1)2 + 1(1 + 0,1)1 = 6,38

Nh vy, tng s n t khi bt u sn xut ca d n l 6,38 t VN.

Ch : Xc nh r phi xut pht t cc iu kin c th v mc ch chuyn, r cn c coi l li sut (i vay hoc cho vay) khi ta tnh s tin phi tr hoc thu c c vn ln li sau n nm.
3.2.5. Ch tiu ca phn tch ti chnh

Phn tch ti chnh nhm nh gi kh nng sinh li ca vn u t kinh doanh, bi vy gi th trng c s dng quy i cc chi ph v li ch ca cc d n v cc ch tiu bng tin t. Gi th trng biu hin trong phn tch thng qua cc hnh thc: gi c nh v gi hin hnh. Khi tin hnh phn tch ti chnh d n, c th p dng mt s ch tiu ti chnh c bn sau: Thi gian hon vn; T l sinh li; im ho vn Gi tr hin ti thun; H s hon vn ni b; T l li ch/chi ph; T l thun/vn u t; Mc an ton vn; Mc an ton v kh nng tr n.
3.2.5.3. Thi gian hon vn

Khi nim Thi gian hon vn u t t li nhun thun (Ti) l s nm cn thit hot ng tng s li nhun thun thu c hng nm hoc bnh qun hon tr s vn u t ban u, k hiu l Ti Cng thc Cng thc tnh:

Ti =

K LR

Trong : Ti: Thi gian thu hi vn u t. K: Tng s vn u t LR: Tng li rng (tng li nhun thun)

65

Bi 3: Phn tch d n

Vic xc nh thi gian hon vn cho php cc nh qun tr d n v cc nh u t tnh ton c khu hao v mc sinh li cha d n. Thi gian hon vn ca d n cng ngn, d n cng nhanh th li nhun v tnh an ton ca d n cng cao.
3.2.5.4. T l sinh li (T sut li nhun)

Cng thc tnh t l li: T sut LN = Trong : LR: Li rng bnh qun nm, tnh cho c i d n LV: Li vay bnh nm, tnh cho nhng nm phi tr li vay K: Tng vn u t Thng thng, hu nh tt c cc d n u c thc hin trn c s cc ngun vn vay, t khi c thc hin hon ton trn ngun vn ch s hu. Tuy nhin, nu d n thc hin hon ton bng vn ch s hu th ta c th b yu t li vay khi tnh ton. T sut li nhun khi cha tr ht vn vay phi ln hn li sut vay, cn khi tr ht vn vay th t sut li nhun phi tnh ln hn li sut cho vay hoc li sut gi ngn hng th mi nn u t. T sut li nhun cng ln, d n cng hp dn cc nh nh u t. Ngoi ra, khi phn tch ti chnh d n cng c th s dng thm mt s ch s khc phn nh mc sinh li ca d n nh: T l li rng/ doanh thu thun; T l li rng/ vn ring; T l li rng/ vn u t (tng vn u t); T l doanh thu thun/ tng vn u t.
3.2.5.5. im ho vn

LR + LV K

Khi xc nh im ha vn, ta cn c vo sn lng ha vn v doanh thu ha vn: Sn lng ha vn (Qhv)

Tng nh ph (F) Gi bn mt n v sn phm (p) Gi bn mt n v sn phm (p) Bin ph ca mt n v sn phm (f) Sn lng ha vn (Qhv)

Doanh thu ha vn (Mhv)

Ta c th biu din thng qua th sau:

66

Bi 3: Phn tch d n

3.2.5.6. Gi tr hin ti thun (NPV)

Cng thc tnh gi tr hin ti thun o Gi tr hin ti thun l hin gi thu hi thun ca dng li ch gia tng

Li ch thun trong n m i (NBi) NPV = (1 + r)i i =1

n

Trong : r li sut n tui th ca d n NBi Li ch thun trong nm i

o

Gi tr hin ti thun cn c coi l hiu s gia gi tr hin ti ca dng chi ph c chit khu vi mt li sut thch hp.
Li ch thun trong n m i (Bi ) NPV = (1 + r)i i =1
n

Chi ph trong n m i (C ) (1 + r)i i i =1

n

Cch tnh NPV nh gi d n o Bc 1: Xc nh gi hin ti ca mi lung tin bao gm c lung tin vo v nhng lung tin ra. o Bc 2: Tnh tng nhng lung tin chit khu trn. Nu NPV > 0, d n s c chp thun, nu NPV < 0 d n b loi b. Nu c 2 d n loi tr nhau th d n no c gi tr NPV ln hn s c chn (vi NPV > 0). Nu NPV = 0, c ngha l cc ngun tin ca d n ch hon vn u t v tr li sut cho vic s dng ngun vn . NPV > 0, ngha l d n to ra c nhiu tin hn lng tin cn thit tr N v c mc li sut nht nh cho nh kinh doanh, hay ni cch khc l tng li ch c chit khu ln hn tng chi ph c chit khu v d n c kh nng sinh li.
67

Bi 3: Phn tch d n

NPV l mt ch tiu tuyt i. Gi tr hin ti thun khng th hin c mc hiu qu ca d n. Mt d n c mc doanh li cao nhng quy m nh c th c gi tr hin ti thun nh hn d n khc c mc doanh li trung bnh nhng c quy m ln hn.
3.2.5.7. H s hon vn ni b (IRR)

Khi nim H s hon vn ni b (t sut ni hon) l mc li sut m nu dng n lm h s chit khu tnh chuyn cc khon thu chi ph ca d n v mt bng thi gian hin ti th tng doanh thu s cn bng vi tng chi (hoc tng thu tng chi = 0). H s hon vn ni b ca d n l t l li sut phi tr cho cc khon vay trong sut thi gian hot ng ca d n th d n mi c chp nhn. Ni cch khc, h s hon vn ni b ca d n l mc li sut m ti gi tr hin ti ca dng li ch bng gi tr hin ti ca dng chi ph, c ngha l NPV = 0. IRR chnh l kh nng sinh li ch thc c d n. IRR ch thay i khi cc nu t ni ti thay i (gi tr cc dng ngn lu thay i). Khi thy NPV=0 ( Bi=Ci), rt nhiu ngi s ngh rng d n khng mang li hiu qu. Tuy nhin, cho d NPV=0 th d n vn mang li cho ng vn ca bn ca mt sut sinh li, l IRR. Nh vy, nu bn mong mun mt sut sinh li ca d n l r = 20%, trong khi IRR = 24% chng hn, th khi bn c th tha mn v ra quyt nh u t. Cng thc:
NPV =
n

(1 + IRR)
i =1

Bi Ci

=0

Trong : Bi: dng li ch nm i Ci: dng chi ph nm i V d: Mt d n c vng i 1 nm, dng ngn lu rng u nm 1 (cui nm 0) l 1.000; cui nm th 1 l 1.200. Tnh IRR ca d n? Hng dn: Theo cng thc tnh NPV, ta c: NPV = T cng thc ta c : 1.200 = 1.000 (1 + IRR)1 1.200 1.000 = 1 (1 + r) (1 + r)0

Suy ra: 1 + IRR = 1,2 IRR = 20%

Nu d n c vng i ln hn 1 nm (c th l 2, 3 nm) th chng ta phi gii phng trnh c bc tng ng vi s nm ca d n tm IRR. V l thuyt th IRR tm c phi ln hn IRR nh mc. IRR nh mc c th l li sut gii hn, li sut vay vn thc t hoc l chi ph c hi. S sng IRR
68

Bi 3: Phn tch d n

nh gi d n mt cch tng i, ngi ta chp nhn mi d n c IRR > chi ph c hi ca vn. Nh vy, d n phi c mc li cao hn li sut thc t phi tr cho vic s dng vn trong d n. Nhng d n c IRR < chi ph c hi s dng vn th d n b bc b. H s hon vn ni b c s dng trong vic so snh v xp hng cc d n c lp vi nguyn tc: D n c h s ni hon cao phn nh kh nng sinh li cao v d n c la chn. Cng c trng hp, h s ni hon cao nhng quy m nh nn d n c gi tr hin ti thun nh hn d n khc c h s ni hon thp nhng gi tr hin ti cao hn.
3.2.5.8. T l li ch/chi ph (B/C)

Cng thc:

B/C =

(1 + r) (1 + r)
i =1 i =1 n

Bi

Ci

Trong : Bi: Li ch nm i Ci: chi ph nm i R: li sut trong nm Cc trng hp ca B/C Nu s dng ch tiu ny nh gi d n th: Nhng d n c t l B/C 1 s c chp nhn, c ngha l nhng d n tho mn iu kin ny (B/C 1) c kh nng b p chi ph v c li. o Nhng d n c B/C < 1 th b loi v thu nhp ca d n khng trang tri chi ph b ra. Nu dng B/C xp hng cc d n c lp th d n ny c t l B/C ln hn c u tin trc ht.
o

Ch

Hn ch ca vic s dng ch tiu li ch/chi ph trong nh gi d n: Li sut cng cao th t l li ch trn chi ph cng gim. Cch xc nh chi ph v li ch phi thng nht mi cho kt qu chnh xc. 3.2.5.9. T l li ch thun/vn u t

Cng thc:

NB / K =

(1 + r) (1 + r)
i =1 i =1 n

NBi Ki

69

Bi 3: Phn tch d n

Trong : NBi: Li ch thun trong giai on ca d n c li ch thun dng Ki: Vn u t trong giai on ang c li ch thun m. r: Li sut n: S nm ca d n T l li ch thun/vn u t (NB/K) l ch tiu nh gi mc hon vn u t ban u ca d n bng dng li ch thun. T l li ch thun/vn u t c xc nh bng quan h t l gia tng gi tr hin ti ca dng li ch thun khi dng ny nhn gi tr dng chia cho gi tr hin ti ca vn u t ban u. Tc dng: o S dng li ch thun/ vn u t trong nh gi d n, ngi ta chp nhn d n c t l ny ln hn 1 v loi b nhng d n c t l ny nh hn 1. o Dng t l li ch thun/ vn u t cho php xp hng cc d n c lp. D n c t l li ch thun/vn u t cng ln v cng hp dn cc nh u t. Khi xp hng cc d n la chn ngi ta cho cc d n c t l ny ln hn c u tin hn. V l mt ch tiu tng i, nn N/K s khng cho php la chn cc d n loi tr ln nhau. Ngoi nhng ch tiu c bn nu trn, xem xt tim lc ca mt d n ngi ta cng quan tm phn tch cc t l ti chnh phn nh mc an ton vn v kh nng thanh ton ca d n.
3.2.5.10. Mc an ton vn

Thng thng, khi tin hnh thc hin d n, cc nh qun tr d n v cc nh u t phi rt quan tm n mc an ton vn. D n cng ko di th cc nh qun tr d n cng kh khn trong vic m bo mc an ton vn do s tc ng ca cc yu t mi trng kinh doanh khc nhau. Trong qun tr d n, mc an ton vn th hin hai ch tiu: T l vn ring/tng vn u t: T l ny phi t t nht l 50%. i vi nhng d n c trin vng tt th cho php t l ny c th t 40%. T l vn t c/vn vay : T l ny phi ln hn hoc bng 1. i vi nhng d n c trin vng tt, hiu qu thu c l r rng th t l ny c th 1 (c th l 2/3 th d n thun li). Nh vy, ta c th thy rng m bo mc an ton th vn t c ca d n phi chim t nht 50% vn ca d n.
3.2.5.11. Mc an ton v kh nng tr n

Khi nim Mc an ton v kh nng tr n chnh l kh nng thanh ton cc ngha v ti chnh ca d n.
70

Bi 3: Phn tch d n

Doanh nghip ni chung v d n ni ring khng th c bt k l do g tr hon cc khon n n hn, c bit l cc khon n ngn hn. Do vy, d n phi lun m bo tnh thanh khon cho cc khon n nu khng mun b nhng tc ng tiu cc do vic khng tr n mang li. Mc an ton v kh nng tr n th hin ba ch tiu sau: o T l ti sn c lu ng/ ti sn n lu ng theo t l 2/1 hoc 4/1 th d n thun li. (Ch tiu ny p dng cho cc d n ang hot ng). o T l vn lu ng/n ngn hn > 1. o T l gia tng thu li nhun thun v khu hao so vi s n n hn tr > 1. Phn tch kh nng tr n ca d n Phn tch kh nng tr n ca d n khng ch ch trng vo cc ngun lc thc s c s dng trong d n, m cn tnh ti cc khon thu chi c th tc ng ti s cn bng tin mt ca d n, tnh n tt c nhng thay i nh tr n, tr li c phn, cc khon chi bng tin mt v ngun thu bng tin mt. Phn tch mc an ton v kh nng tr n c tin hnh tng nm ca d n vi gi c hin hnh. Phn tch kh nng tr n s dng ba ch tiu: o Dng tin mt vo: gm ton b thu nhp bng tin mt t vic bn sn phm v dch v ca d n (gi l doanh thu); gi tr cc khon n phi thu. o Dng tin mt ra: gm ton b cc chi ph mua hng, qun l v u t, tin thanh ton n v li phi tr. o Tnh trng tin mt: c xc nh trn c s ca cc dng tin mt vo v ra c xc nh ta c th cn bng tin mt bng cch ly tng dng vo tr i tng dng ra. Nu cn bng tin mt mang du dng thi im no tc l d n d tha tin mt, kh nng thanh ton tt. Nu cn bng tin mt m, d n ri vo tnh trng thiu tin mt. Trng hp ny ch d n cn c nhng gii php iu chnh thch hp to iu kin cho d n c kh nng thanh ton m bo.
3.3. 3.3.2. Phn tch kinh t d n Mc ch ca phn tch kinh t i vi d n

Trong iu kin pht trin nn kinh t th trng c s qun l v m ca nh nc, mi hot ng kinh doanh u c xem xt trn cc gc : ngi u t, doanh nghip v ton b nn kinh t. Trn gc ngi u t v doanh nghip, mc ch c bn theo ui l li nhun. Do vy, kh nng sinh li l thc o ch yu cho kt qu u t kinh doanh. Kh nng sinh li cng cao cng hp dn h. Phn tch kinh t i vi d n phn nh hiu qu kinh t ca d n, lm c s cho nh u t v doanh nghip i n quyt nh u t. Mt khc, khng phi mi hot ng kinh doanh sinh li cao u to ra nhng nh hng tt i vi nn kinh t v x hi. ng gc ton b nn kinh t x hi phi xem xt nh gi hot ng ca d n trn cc mt kinh t x hi khc cng vi kh nng to ra li nhun. Ngha l
71

Bi 3: Phn tch d n

xem xt nhng li ch kinh t x hi do thc hin d n em li. Phn tch kinh t i vi d n phn nh hiu qu kinh t ca d n i vi x hi nh cc khon ng gp, thu, s lng cng vic c to ra... iu ny ht sc quan trng trong vic ph chun v cp giy php kinh doanh cho d n v thu ht s quan tm ca cc nh ti tr trong v ngoi nc. ng thi xc nh c v tr, vai tr ca d n i vi chin lc pht trin tng vng cng nh chin lc pht trin kinh t ca c nc. Phn tch kinh t cc d n kinh doanh v hnh thc, tng t nh phn tch ti chnh ch c hai u nh gi li nhun ca qu trnh u t. Tuy nhin, khi nim li nhun ti chnh khng ng nht vi khi nim li nhun x hi trong phn tch kinh t. Phn tch ti chnh mt d n xc nh li nhun bng s tin thc hin d n em li, trong khi li nhun x hi o lng hiu qu d n trong vic thc hin cc mc tiu ca ton b nn kinh t quc dn.
V d: Tin lng tr cho cc lao ng tham gia vo d n; v phng din ti chnh, tin lng l mt khon chi ph l chi ph u vo ca d n. Xt trn phng din kinh t x hi, tin lng ny ch tr thnh chi ph kinh t khi vic s dng lao ng ca d n dn ti s hy sinh cc ni khc ca nn kinh t. i vi mt d n th tin lng (thu nhp) ca ngi lao ng l li ch m d n em li cho ngi lao ng v cho x hi. Cng tng t cc chi ph ti chnh to mi trng sinh thi, nng cao dn tr l nhng ng gp ca d n cho nn kinh t x hi. Bi vy, cc chi ph v li ch kinh t ca d n c xc nh theo gi kinh t.
3.3.3. Ni dung ca phn tch kinh t d n

3.3.3.1. Li ch kinh t x hi ca d n

Phn tch kinh t d n thc cht l xc nh s ng gp ca d n vo vic thc hin cc mc tiu ca nn kinh t quc dn: tng thu nhp quc dn, to vic lm, ci thin mi trng, Gia tng thu nhp quc dn l mc tiu hng u ca mi quc gia, vic nh gi gi tr ca d n ng gp vo s tng trng chung ca nn kinh t l ht sc quan trng, n c xc nh thng qua ch tiu gi tr gia tng.
o

Gi tr gia tng l mc chnh lch gia gi tr u ra v cc gi tr u vo (mua t bn ngoi). i vi cc d n kinh doanh cn phi xc nh dng ch tiu gi tr gia tng thun: gi tr gia tng thun do d n to ra bng gi tr u ra d kin ca d n (doanh thu) tr i cc chi ph vt cht thng xuyn, dch v mua ngoi v tng vn u t. Gi tr gia tng thun gm hai b phn chnh: tin lng (tr cho ngi lao ng) v gi tr thng d (cho x hi). Tin lng phn nh tng s lao ng c vic lm v thu nhp bnh qun ca mi ngi lao ng. Gi tr thng d x hi phn nh kh nng sinh li ca d n, bao gm: cc loi thu, bo him, li vay, li nhun x nghip, li nhun np ngn sch, li tc c phn.

72

Bi 3: Phn tch d n

i vi nhng d n ngn hn (trong mt nm ti kho) c th dng phng php xc nh gi tr gia tng gin n nu trn phn tch hiu qu kinh t x hi hay nh gi s ng gp ca d n cho nn kinh t quc dn. i vi nhng d n trung v di hn cn p dng phng php hin gi trong phn tch. Phng php hin gi thun tng t trong phn tch ti chnh, tc l hin gi li ch thun trn c s t sut chit khu nht nh (t sut chit khu kinh t). D n ng gp vo vic gia tng ngn sch: Thng qua cc khon np ngha v theo lut nh, mi d n kinh doanh s ng gp vo ngn sch a phng hay Nh nc trong thi k hot ng ca d n. l cc khon thu gi tr gia tng, thu thu nhp doanh nghip v c nhn, thu xut khu, thu t v cc khon l ph hin hnh khc. Mc gia tng ngn sch c xc nh tng nm v cho c i ca d n. D n to vic lm v thu nhp cho ngi lao ng: Trong iu kin pht trin kinh t hin nay ca nc ta, to vic lm v thu nhp cho nhn dn l mc tiu kinh t x hi quan trng trong chin lc pht trin kinh t ca t nc. Ch tiu ny c xc nh thng qua: o Tng s lao ng x hi c vic lm do d n to ra TL: TL =
o

Doanh thu ca d n nh mc lao ng ca mt ngi

o o o

S lao ng bnh qun trn mt n v vn u t hoc s li nhun to ra trn mt ngi lao ng ca d n. Thu nhp bnh qun ca mt ngi lao ng trong k d n hot ng. Mc tng nng sut lao ng sau khi c d n so vi trc khi c d n. Mc nng cao trnh chuyn mn v trnh qun l sau khi c d n. Ch tiu ny th hin cc ch tiu bc th bnh qun thay i sau khi c d n, mc thay i trn mt n v vn u t, mc tng quy m kinh doanh v tng thu nhp ca d n.

D n gp phn ci thin cn cn thanh ton: S ng gp ca d n vo cn cn thanh ton ca nn kinh t, c bit l cn cn thanh ton quc t thng qua cc ch tiu thu nhp ngoi t. o S thu nhp ngoi t tng thm do thc hin d n, ch tiu ny ch c xc nh cho tng nm v c i d n. Tng thu ngoi t Tng chi ph S ngoi t = do bn hng ha ngoi t ca d n thu c ca d n ca d n S ngoi t tit kim c do sn xut hng ho thay th nhp khu S ngoi t tit kim S ngoi t thu c S thu ngoi t ca do sn xut hng = ca d n d n thay th nhp khu
o

D n gp phn ci to mi trng sinh thi. Bo v mi trng sinh thi l mc tiu trong chin lc pht trin kinh t x hi ca mi quc gia.
73

Bi 3: Phn tch d n

Mt d n hoc mt tc ng tch cc n mi trng, tc ng trc tip hoc gin tip, tc ng trc mt v lu di, tc ng c th lng ho hoc khng th lng ho c. Hin nay, pht trin kinh t v bo v mi trng l hai mc tiu m mi ngnh, mi lnh vc phi theo ui v m bo hi ho, va pht trin kinh t va bo v mi trng. Phn tch d n c bit quan tm ti nhng hu qu m d n to ra cho mi trng nh: lm thay i iu kin t nhin, mt mi trng sinh thi, nhim mi trng, lm nh hng n nhng gi tr vn ho x hi truyn thng ca dn tc. i vi nhng nh hng tiu cc trn cc nh phn tch d n cn xc nh r nguyn nhn c th chp nhn hay loi b d n. Tm kim cc gii php khc phc v d tr kinh ph cho vic thc thi cc gii php khc phc hoc hn ch nhng nh hng tiu cc i vi x hi v nn kinh t. Nu nhng chi ph ny qu ln th cn nghin cu xem xt mt cch c th v a dim trin khai, cc yu t u vo ca d n c phng php ph hp nht. Li ch ca d n cn th hin mc tng nng sut lao ng v nng lc ca nh qun tr kinh doanh, tng cng iu kin cho vic tip nhn chuyn giao cng ngh k thut nhm nng cao nng sut lao ng v hiu qu kinh doanh ca doanh nghip, to iu kin pht trin nghnh ngh mi, th trng v cc hot ng dch v mi gp phn nng cao i sng, p ng tt hn nhu cu i sng x hi, dc bit l nhng ngun ti nguyn cha c quan tm hay mi pht hin Trn c s phn tch cc mt nh hng ca d n, nhng d n no p ng tt nht cho vic thc hin mc tiu chin lc ca doanh nghip, ca nn kinh t th s c nh gi cao hn v c xem xt la chn thc hin.
3.3.3.3. Xc nh t l sinh li x hi v li ch chi ph x hi

Lp bng th hin cc mt sinh li x hi, li ch ca d n. Mt s k hiu cn ch : I: Investment RP: Return of payment MI: Material Inputs SS: Social Surplus W: Wage NDVA: Net Domestic Value Added NNVA: Net National Value Added Gi tr gia tng trong nc thun (NDVA) Gi tr gia tng quc dn thun (NNVA) Gi tr thng d x hi (SS)
74

Gi tr u ra Gi tr gia tng trong nc thun (NDVA) Gi tr gia tng quc dn thun (NNVA)

Gi tr u vo

Cc khon chuyn ra nc ngoi (RP) Tin lng lao ng trong nc (W)

Bi 3: Phn tch d n

n v: Triu ng
Khon mc
A. Gi tr u ra
1. Tiu th trong nc 2. Xut khu

Nm XD ( T0) T1 T2

Vng i d n T3 T4 T5 T6

Kt qu

B. Gi tr u vo (MI+I)
1. Vn u t(I) *Nhp khu *Trong nc 2. Cc u vo VC hng nm(MI) *Nguyn vt liu trong nc *Nguyn vt liu nhp khu *S dng dch v h tng *Cc khon khc

C. Cc gi tr gia tng trong nc thun

NDVA = A B

D. Cc khon chi tr ra nc ngoi (RP)

1. Li tc lin doanh c chia 2. Khu hao chuyn v nc ngoi

E. Gi tr gia tng quc dn thun

NNVA = C D 1. Tin lng(W) 2. Gi tr thng d x hi ..

Bng phn tch tng hp cc gi tr ca d n

3.3.3.4. Xc nh hiu qu kinh t x hi

ng gp vo ngn sch Ngun ng gp chnh vo ngn sch quc gia ca d n ch yu l thu. nh gi mc ng gp cho ngn sch ca d n, chng ta dng ch tiu t l ng gp vo ngn sch trn tng vn u t. Cng thc: If = Mc ng gp vo ngn sch Tng vn u t

Ch s ny cng ln th li ch kinh t x hi ca d n cang cao. Lng Lng l tin cng tr cho ngi lao ng, l mt khon phi chi ca nh u t, nhng li l mt khon thu (li ch) cho x hi do d n mang li m ngi c
75

Bi 3: Phn tch d n

nhn l ngi lao ng. Do vy, khi phn tch ti chnh d n th tin lng c coi l chi ph, cn trong phn tch hiu qu kinh t x hi th lng li c coi l thu nhp. i vi lao ng trong x hi, tin lng khng phn nh chnh xc sc lao ng m ngi lao ng b ra. Do vy, trong phn tch kinh t x hi ngi ta dng h s chuyn i xc nh tin lng. Mt cch n gin: o i vi lao ng c chuyn mn: bng lng trong phn tch ti chnh o i vi lao ng khng c chuyn mn: bng 50% lng trong phn tch ti chnh. S vic lm c to ra i vi cc d n c bit l nhng d n lm thay i c cu kinh t vng min th vn s lng lao ng c to ra l rt ng quan tm. Thng thng, cc d n c quy m cng ln th cng gii quyt c nhiu lao ng. Chng ta cn phn bit s lng vic lm c to ra bi d n l s lng vic lm c to ra thm hay l s lng ny bao gm c s vic lm mt i khi d n trin khai. Ta c th nh gi c th hn da vo hai ch tiu: o Vn u t cho mt ngi lao ng Iv: Iv = Tng vn u t ca d n S lao ng ca d n

Ch tiu ny cho ta thy d n no to ra nhiu cng vic vi s vn u ta t s mang li li ch kinh t x hi nhiu hn. Tc l t l vn u t trn mt lao ng cng nh th hiu qu ca s ng gp li ch kinh t x hi ca d n cng ln. o Mc thu nhp bnh qun trn mt lao ng Ipr Ipr = Thu nhp ca d n S lng lao ng ca d n

D n to ra thu nhp cho ngi lao ng cng cao tc l chp nhn chi ph cho lao ng cao. y l du hiu tch cc i vi x hi. Tuy nhin, trong thc t kh c th c d n c mc u t t, thu ht c nhiu lao ng m li c thu nhp cao. Hin gi gi tr thng d x hi P (SS): P(SS) l tng gi tr thng d x hi c tnh c chit khu theo tui th kinh t ca d n. Cng thc: P(SS) = P(NNWA) P(W) Trong : SSt l gi tr thng d nm t iu kin d n kh thi v mt kinh t x hi l P(SS) > 0. P(SS) th hin phn gi tr thc t ca d n ng gp cho x hi hay nn kinh t quc dn. y l ch tiu quan trng nht ca d n i vi nn kinh t quc dn. V d: D n xy dng khu cng nghip Bc Thng Long Ni Bi
76

Bi 3: Phn tch d n

TM LC CUI BI

Bi hc ny cung cp cho chng ta ba gc nh gi d n. Mt d n m bo hi ha ba kha cnh ny c th ni l hon chnh. Thng qua cc thng s nh gi, d n khng nh tnh kh thi v hiu qu ca mnh. Cc nh qun tr d n cn khng nh tnh kh thi v tnh hiu qu ca d n trn c hai kha cnh: i vi doanh nghip v i vi x hi. Ngoi cc ni dung nu trong bi, hc vin c th tham kho thm trong ni dung o to v phn tch ti chnh hay kinh t vi m, v m c th r hn v ni dung trong bi v hiu su hn.

77

Bi 3: Phn tch d n

CU HI CUI BI

1. Phn tch mc ch ca phn tch k thut trong qun tr d n. 2. Phn tch ni dung v cch xc nh cc ch tiu gi tr thi gian ca tin. 3. Trnh by phng php xc nh v ni dung kinh t ca cc ch tiu hiu qu ti chnh ca d n. 4. Phn tch s ging v khc nhau gia phn tch kinh t v ti chnh vi cc d n. 5. Trnh by phng php xc nh v ngha ca cc ch tiu nh gi li ch kinh t x hi ca d n.

78

Bi 3: Phn tch d n

BI TP

3.1. Gi nh bn l ngi qun l ti chnh cho cng ty in t Damon. Gim c ti chnh yu cu bn nh gi tnh kh thi ca vic u t vo hai d n X v Y. C hai d n i hi khon u t l $ 10.000, gi tr thanh l ti sn khng ng k; li sut ngn hng 12%/nm. Thu nhp ca d n X theo cc nm l: $6500, 3000, 3000, 1000. Thu nhp ca d n Y theo cc nm u l $ 3500. Cu hi: a) Tnh thi gian hon vn, NPV, IRR i vi mi d n. b) D n no c th c chp nhn (mt trong hai hoc c hai) trong trng hp hai d n l c lp. c) Nu c yu cu la chn mt trong hai d n, bn s chn d n no? 3.2. Bn c yu cu cn nhc vic la chn u t vo mt trong hai d n. Mi d n yu cu khon tin u t l 15 triu USD ($ 15.000.000). Thu nhp d tnh ca d n c lit k trong bng di y.
Nm 1 2 3 D n A $ 5.000.000 $ 10.000.000 $ 20.000.000 D n B $ 20.000.000 $ 10.000.000 $ 6.000.000

Cu hi: Hy tnh NPV khi li sut ngn hng l 5%; 10%; 15%. 3.3. Cng ty Edelman ang cn nhc gia hai khon u t: xe ti v xe nng hng trong nm hin ti. Hai d n l c lp. Khon u t cn thit: i vi xe ti l $ 17.100; i vi xe nng hng l $ 22.430. Li sut ngn hng 14%. Thu nhp ca d n sau khi tr thu v khu hao c lit k trong bng di y.
Nm 1 2 3 4 5 Xe ti $ 5.100 $ 5.100 $ 5.100 $ 5.100 $ 5.100 Xe nng hng $ 7.500 $ 7.500 $ 7.500 $ 7.500 $ 7.500

Cu hi: a) Tnh NPV i vi mi d n. b) Cho bit quyt nh hay loi b i vi mi d n. 3.4. D n A yu cu khon u t l $ 15.000 v d tnh s to ra li nhun $ 4.500/nm trong 5 nm. D n B yu cu khon u t l $ 17.000 v d tnh s to ra li nhun $ 11.500/nm trong 5 nm.
79

Bi 3: Phn tch d n

Cu hi: a) Tnh ton NPVvi gi nh li sut ngn hng l 14%. b) Cho bit d n no c th c chp nhn? 3.5. Cng ty C ph Costa Rica nh gi la chn mt trong hai d n. D n C yu cu khon u t l $300.000 v d n F yu cu khon u t $120.000. C hai d n c thi gian hot ng l 5 nm. Li nhun thun thu c ca d n C l $66.000 mt nm v F l $96.000 mt nm. Cu hi: a) Tnh NPV khi li sut ngn hng l 9%. b) Hy cho bit cng ty trn nn la chn d n no? 3.6. Sau khi khm ph ra m vng trn ni Colorado, cng ty khai khong cn a ra quyt nh v phng thc khai thc. Phng php c gi thnh thp nht l s dng Axit Sulfuric, tuy nhin vic lm ny gy nh hng xu ti mi trng. Nu mun s dng cng ngh mi, cng ty cn u t cc khon bao gm: $ 900.000 cho my mc v $ 165.000 cho tin cng lp t. Li nhun thun d tnh thu c l $ 350.000/nm trong vng 5 nm. Li sut ngn hng l 14%. Cu hi: a) Hy tnh NPV? b) D n ny c th s dng cng ngh c, b qua vic nh hng ti mi trng khng? c) Ti sao cn cn nhc ti vn mi trng khi nh gi d n? 3.7. Mt nh u t mua li ti sn tr gi 10.000 USD, tr dn trong 10 qu. Li sut 6% / qu. Tnh s tin nh u t phi tr hng qu nu tr vo cui mi qu 3.8. Mt nh u t xy dng mt khu nh bn. Gi mt cn h l 5.500 USD. Bn theo ch nh sau: tr ngay 1.500 USD, sau hng nm tr gp vo cui nm mt khon tin u bng A. Li sut tr gp bng 15% mi nm. Hi A bng bao nhiu USD nu thi hn tr gp l 5 nm. 3.9. Mt x nghip nh mua mt dy chuyn sn xut mi. Hng A gi n mt n cho hng. Cn c vo n cho hng, x nghip tnh c cc thng s sau: Gi mua tr ngay 36 triu ng Chi ph vn hnh hng nm: 4 triu ng Thu nhp hng nm: 12 triu ng Tui th kinh t: 5 nm Gi tr cn li sau 5 nm: 5 triu ng. Hy cho bit x nghip c nn mua dy chuyn ny ca hng A hay khng? Cho bit: li sut chit khu i = 10% nm. 3.10. Mt nh u t mua li x nghip, tr ngay 7 triu USD, sau 3 nm mi nm tr 1 triu USD lin tc trong 5 nm th ht. Li sut 10% nm. Hi hin gi ca x nghip hin nay bng bao nhiu USD?

80

Bi 3: Phn tch d n

3.11. Tnh thi gian hon vn cho d n sau y. Cc s liu theo bng di y. Li sut chit khu I = 12% nm.
Mc 1 2 3 4 5 u t 2,0 3,0 1,5 Li rng 0,45 0,50 0,55 0,70 0,80 Khu hao 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0

3.12. Hng nm ng T gi vo ngn hng nh t 10 triu ng sut 8 nm lin vi li sut 14%/ nm bt u t nm sau. Vy 8 nm ng lnh c bao nhiu tin? 3.13. Dng hin gi so snh kh nng phc v ca hai my c chi ph c cho nh sau, nu I = 10% nm.
Thng s Gi ban u Chi ph vn hnh hng nm Gi tr thu hi Tui th Kiu A 25 (Tr VN) 9 7 5 Kiu B 35 (Tr. VN) 7 3,5 5

3.14. C hai bin php xy cu ang c cn nhc: cu treo i hi khon u t xy dng = 300 t ng, ph bo dng hng nm = 150 triu ng, 10 nm phi i tu mt ln vi chi ph 500 triu ng, tin n b gii to = 8 t ng; cu st i hi khon u t xy dng = 120 t ng, ph bo dng hng nm = 80 triu ng, 3 nm phi sn li mt ln vi chi ph 100 triu ng, 10 nm phi i tu mt ln vi chi ph 450 triu ng, tin gii to mt bng = 103 t ng.

Hy so snh tnh kh thi ca hai d n trn da trn chi ph vn ca chng. Li sut hin ti: 6% mt nm.
3.15. Mt ngi mun mua mt xe ti hng nh vi s tin 4800 USD, sau 4 nm s dng c th bn li vi gi 500 USD, thu nhp hng nm l 1500 USD, chi ph vn hnh v bo him l 350 USD mt nm.

Anh ta c thu c hiu sut thu hi hng nm l 20% khng?

CU HI TRC NGHIM

Cu 1. Phn tch d n nhm

a. To cn c cho cc nh u t c. nh gi hiu qu ca d n
Cu 2. La chn tt phng n k thut gip

b. Xy dng cc ni dung d n d. Tt c cc trn b. Tit kim chi ph d. Tt c

81

a. Tit kim ngun lc c. Nng cao hiu qu

Bi 3: Phn tch d n

Cu 3. La chn hnh thc u t ph thuc

a. Kh nng ti chnh ca nh u t c. Thc trng ca sn xut x hi.

Cu 4. u t mi p dng cho

b. Tnh hnh th trng tiu th d. Tt c b. Cc d n c ngun vn ln c. Khc b. Nng cao nng sut my mc d. Tt c b. Hiu qu cao hn d. Ty tng trng hp c th b. Cng sut ha vn d. Cng sut ti thiu ca th trng b. Gi c tiu th d. Tt c

a. Cc sn phm hng ha hon ton mi c. Ty loi hng ha

Cu 5. Bn cht ca u t theo chiu su l

a. M rng sn xut c. Nng cp trang thit b c

Cu 6. So vi u t mi, u t theo chiu su

a. Tit kim chi ph hn c. D thc hin hn

Cu 7. Cng sut ti thiu l

a. Cng sut thp nht ca cng ngh c. Cng sut do nh t chn a. Quy m chi ph c. Mc tiu kinh t ti chnh

Cu 8. Xc nh a bn trin khai d n quyt nh ti:

Cu 9. Trong phn tch ti chnh, phi tnh ti gi tr thi gian ca tin do:

a. D n ko di c. Gi tr ca tin thay i theo thi gian

b. Lng tin u t ln c. Khc

Cu 10. Thng thng, trong tnh ton li sut cc nh qun tr d n thch p dng

a. Li sut n c. C hai

b. Li sut kp d. Ty tng trng hp c th

Cu 11. Khi nghin cu gi tr thi gian ca tin, vn cn ch nht l:

a. T sut c. S lng tin u t

Cu 12. Khi tnh ton d n ti chnh, ta phi

b. Thi im tnh ton d. Tt c

a. Xc nh cc iu kin c th c. a v cng mt thi im

Cu 13. Thi gian hon vn phn nh:

b. Xc nh cc mc ch c th d. Tt c

a. Thi gian u t ca d n b. Thi gian d n khng b l c. Thi gian thu hi vn u t t li nhun thun d. Khc

82

Bi 3: Phn tch d n

Cu 14. Cc nh qun tr d n mong mun

a. Thi gian hon vn di c. Thi gian hon vn khong 5 nm

Cu 15. T l sinh li ca d n phn nh:

b. Thi gian hon vn ngn d. Khc

a. Mc u t ca d n c. Kh nng thu hi vn u t

b. Hiu qu s dng vn u t d. Tt c

Cu 16. Khi nh gi t sut li nhun, ta cn ch ti yu t:

a. Tng vn u t c. Li vay
Cu 17. Gi tr hin ti thun d n phn nh:

b. Thi gian hon vn d. Tt c

a. Li nhun ca d n b. Kh nng thu h vn ca d n c. Chnh lch thu chi c tnh n nh hng ca li sut d. Tt c
Cu 18. H s hon vn ni b l

a. Li sut ca d n b. L li sut phi tr cho cc khon vay c. H s tnh chuyn d. Kh nng sinh li ch thc ca d n
Cu 19. T l B/C gip cc nh qun tr d n

a. nh gi d n c. Bit c thc trng d n

b. La chn d n d. Khc

Cu 20. V sao d n phi m bo mc an ton vn?

a. Bo ton ngun vn b. Bo m an ton cho d n c. To tm l cho cc nh u t d. D dng huy ng vn

Cu 21. m bo mc an ton vn, vn ring phi

a. Chim 2/3 vn u t c. Chim t nht 50% vn u t

b. Chim ton b vn u t d. Tt c

Cu 22. i vi cc khon n ngn hn, c th m bo an ton tr n thng qua:

a. Vn ch s hu c. Vn lu ng

b. Vn vay di hn d. Khc

83

Bi 3: Phn tch d n

Cu 23. Phn tch kinh t d n gip nh gi:

a. Li nhun d n c. Tng th li ch d n
Cu 24. Phn tch kinh t nhm khng nh:

b. Kh nng thu hi vn d. Khc

a. Li ch d n c. Tnh kh thi ca d n

b. Li nhun d n d. Tt c

Cu 25. i vi ton b nn kinh t x hi, d n c vai tr

a. Thc y nn kinh t c. Pht trin sn xut

b. To gi tr cho x hi d. Tt c

84