Professional Documents
Culture Documents
İSTANBUL, 2024
-1-
T. C.
İSTANBUL BEYKENT ÜNİVERSİTESİ
MESLEK YÜKSEKOKULU
Hazırlayan:
Murat İbragimov
Ögrenci No: 2206074001
Danışman:
Ögr. Gr. Emre Öztürk
İSTANBUL, 2024
-2-
YEMİN METNİ
Murat İbragimov
(İMZA)
-3-
İÇERİK
1. Giriş.••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• 5
-4-
Giriş
Sürdürülebilir gastronomi, yiyeceklerin çevreye, toplumsal sağlığa ve etik açıdan etkilerini
dikkate alan bir yemek pişirme yaklaşımıdır. Üretim sürecinde, malzemelerin seçiminde ve
yemek pişirme aşamasında sürdürülebilir uygulamaları kullanarak çevresel etkiyi azaltmayı ve
sağlığı desteklemeyi amaçlar.
Ekolojik olarak temiz ürünlerden menü oluşturmak, ekolojik prensiplere göre yetiştirilen ve
üretilen ürünlerin seçimini içerir. Bu, yerel, mevsimsel ve organik ürünlerin kullanımını, atıkların
azaltılmasını ve geri dönüşümünü içerebilir.
Kaynaklar:
1. Tilia, A. Ekolojik gastronomi: prensipler ve uygulama. // «Sürdürülebilir Kalkınma Dergisi»,
2019.
2. Mccormack, O. Gastronomide organik ürünler: sağlık ve çevre üzerindeki etkisi. // «Gıda
Güvenliği Dergisi», 2020.
3. Braun, P. Mevsimsel ürünler ve sürdürülebilir gastronomideki rolü. // «Modern Gastronomi
Dergisi», 2018.
-5-
- **Atık Geri Dönüşümü**: Atıkların azaltılması için ürünlerin geri dönüşümü ve işlenmesi,
ayrıca ürünün tüm kısmının kullanılması ve kaynak tüketiminin azaltılması.
3. **Uygulamalı Adımlar**:
- **Menü Analizi**: Mevcut menünün incelenmesi ve daha sürdürülebilir içeriklerin dahil
edilmesi için olası değişikliklerin belirlenmesi.
- **Yerel Tedarikçilerle İş Birliği**: Taze ve kaliteli ürünler satın almak için yerel çiftçiler ve
üreticilerin bulunması.
- **Personel Eğitimi ve Müşteri Bilgilendirmesi**: Personelin sürdürülebilir gastronomi
prensipleri konusunda eğitilmesi ve müşterilerin ekolojik ürünlerin seçiminin önemine ilişkin
bilgilendirilmesi.
-6-
- **Enerji Tasarruflu Yöntemler**: Daha az enerji tüketen yöntemlerin kullanılması, örneğin
buharda pişirme.
- **Su Tüketiminin Azaltılması**: Yemek pişirme sürecinde su tüketiminin azaltılması için
işlemlerin optimize edilmesi.
- **Yerel Pişirme Yöntemleri**: Belirli bir bölgeye özgü geleneksel pişirme yöntemlerinin
kullanılması, kültürel mirasın korunmasına ve ürünlerin ihracatına olan ihtiyacın azaltılmasına
katkı sağlar.
- **Mevsimlik Baharatlar ve Otların Kullanımı**: Yemeklere özgü tatlar için yerel ve
mevsimsel baharatların kullanılması, ithalata olan ihtiyacı azaltır ve ekolojik ayak izini azaltır.
- **Akıllı Mutfak Teknolojileri**: Modern teknolojilerin, örneğin akıllı mutfakların, pişirme
süreçlerini optimize etmek, stok yönetimini sağlamak ve enerji verimliliğini artırmak amacıyla
kullanılması.
6. **Sertifikasyonlar ve Standartlar**:
- **Organik Sertifikasyon**: İlgili kuruluşlardan organik sertifikalı ürünlerin temini.
- **Yerel ve Ekolojik Etiketler**: Sürdürülebilir standartların sağlanmasını garanti eden yerel
ve ekolojik etiketlerin tanınması ve kullanılması.
7. **Araştırma ve İnovasyon**:
- **Yeni Gıda Kaynaklarının Araştırılması**: Bitkisel proteinler ve alternatif ürünler gibi
yenilikçi yaklaşımların entegrasyonu.
- **Sürdürülebilir Pişirme Teknolojilerinin Geliştirilmesi**: Yiyecek hazırlama sürecinde
çevresel etkiyi azaltan yeni teknolojilerin desteklenmesi ve uygulanması.
- **Ambalaj ve Depolama İnovasyonları**: Ürünler için sürdürülebilir ambalaj yöntemlerinin
ve ürün kalitesini bozmadan depolama sürelerini artıran teknolojilerin araştırılması ve
geliştirilmesi.
- **Ortak Araştırma Projeleri**: Restoranlar, bilim insanları ve yenilikçi şirketler arasındaki
işbirliklerinin desteklenmesi ve sürdürülebilir gastronomi alanında ortak araştırmaların
yürütülmesi.
8. **Sosyal Sorumluluk**:
- **Tedarik Zincirinde Adalet**: Sosyal standartlara uygun tedarikçilerle çalışılması ve adil
çalışma koşullarının sağlanması.
- **Topluluk Katılımı**: Yerel toplulukları ve tarımı desteklemeye yönelik yerel girişimlere
katılım.
-7-
- **Detaylı Menüler**: Ürünlerin kökeni, hazırlama yöntemleri ve çevresel etkileri hakkında
bilgi içeren menülerin oluşturulması.
- **Workshoplar ve Konferanslar Düzenleme**: Müşterilerin sürdürülebilir ürün seçimi ve
gastronomi prensipleri konusunda eğitilmesi için etkinlikler düzenlenmesi.
Sürdürülebilir gastronomi, ürün seçiminden müşteri eğitimine kadar çeşitli yönlerde dikkat
gerektiren sürekli gelişen bir alanı temsil eder.
Ekolojik olarak temiz ürünlerden menü oluşturmak, organik üretim standartlarına uygun olan
ve toplama ve üretim sürecinin ekolojik sürdürülebilirliğini dikkate alan malzemelerin dikkatli
seçimini gerektirir. İşte bazı temel prensipler ve bilgi kaynakları:
2. **Yerel Çiftçi Pazarları**: Yerel çiftçi pazarlarını ziyaret etmek, taze, mevsimlik ve
yerel ürünlere erişim sağlar. Çiftçiler genellikle kimyasal gübreler ve pestisitler
kullanmadan yetiştirilen ürünler sunarlar.
3. **Doğrudan Çiftlik Tedarikleri**: Bazı restoranlar ve kafeler, taze ürünler temin etmek
için organik çiftliklerle doğrudan ilişkiler kurarlar. Bu, kaliteyi kontrol etmeyi ve yerel
üreticileri desteklemeyi sağlar.
-8-
5. **İnternet Kaynakları ve Veritabanları**: Organik ürünler ve üreticiler hakkında bilgi
sağlayan çeşitli online kaynaklar vardır. Örneğin, Organic Consumers Association,
Organic Trade Association ve diğerleri.
Bu kaynakların bir kombinasyonunu kullanmak, ekolojik olarak temiz ürünlerden oluşan bir
menü oluşturmanıza ve sürdürülebilir tarım ve ekosistemi desteklemenize yardımcı olacaktır.
Ekolojik olarak temiz ürünlerin kullanımının avantajları ve zorluklarıyla ilgili birçok araştırma
bulunmaktadır. İşte bazı ana alanlar ve ilgili araştırmalar:
3. **Tüketicilerin Sağlığı:**
- «Organik olarak yetiştirilen ürünlerde daha yüksek antioksidan ve daha düşük kadmiyum
konsantrasyonları ile daha düşük pestisit kalıntısı insidansı: sistemik bir literatür incelemesi ve
meta-analizler» (2012) başlıklı bir meta-analiz, organik ürünlerin antioksidanlar ve pestisit
seviyeleri açısından avantajlarını işaret eder.
-9-
4. **Tarımın Sürdürülebilirliği:**
- «Organik ve geleneksel tarımın verimlerinin karşılaştırılması» (2012) başlıklı bir çalışma,
organik ve geleneksel tarımın verimliliğini karşılaştırarak potansiyel artıları ve eksilerini belirler.
Bu araştırmalar, çevre dostu bir menü oluşturmayı hedefleyenler için organik ürünlerin çevre,
sağlık ve tarımın sürdürülebilirliği açısından avantajlarını vurgulayarak önemli bilgiler sağlar.
5. **Bölgesel ve kültürel yönler** Her bölgenin kendine özgü deniz kaynakları ve mutfak
gelenekleri vardır ve bunlar sürdürülebilirliği desteklemek için kullanılabilir. Yerel
balıkçılık endüstrileri ve mutfak geleneklerinin desteklenmesi, kültürel mirasın
korunmasına ve bölgenin ekonomisinin gelişmesine katkıda bulunur.
Dünya mutfağı ve gastronomisi alanında tanınmış birkaç kişi aktif olarak sürdürülebilir
gastronomiyle ilgilenmekte ve restoranlarında ve projelerinde çevre dostu ürünlerin kullanımını
desteklemektedir:
1. **Dan Barber:** New York'taki Blue Hill restoranının şefi ve sahibi. Barber,
sürdürülebilir tarımı ve mevsimsel, yerel ürünlerden menü oluşturmayı desteklemektedir.
Ayrıca, restoranını gıda endüstrisindeki sürdürülebilirlik sorunları hakkında toplumu
eğitmek için bir platform olarak kullanmaktadır.
4. **Massimo Bottura:** İtalyan bir şef ve dünyanın en iyi restoranlarından biri olan
Osteria Francescana'nın sahibi. Bottura, gıda israfıyla mücadele projelerine aktif olarak
- 11 -
katılmakta ve mutfaktaki sürdürülebilirliği desteklemektedir. Geleneksel pişirme
yöntemlerine saygı duyulması gerektiğini savunur ve yerel üreticileri destekleyerek
kültürel ve mutfak mirasının korunmasına katkıda bulunur.
- 12 -
3. **Sürdürülebilir Menülerin Geliştirilmesi:** Birçok şef ve restoran, bitkisel ürünlere,
atık miktarının azaltılmasına, çevre dostu malzemelerin kullanımına ve yerel toplulukları
desteklemeye odaklanan sürdürülebilir menüler oluşturmaktadır.
- 13 -
4. **Sosyal medya ve web siteleri:** Birçok restoran ve şef, sürdürülebilir girişimlerini
tanıtmak ve sürdürülebilirliğin gelişimine katkılarını duyurmak için sosyal medya ve
kendi web sitelerini kullanırlar.
- 14 -