VRUGBAARHEID Voorbehoeding (kontrasepsie) ► Voorbehoeding is die willekeurige beheer
van die aantal geboortes, deur die voorkoming
van swangerskap. Die kurrikulum verwag van jou om verskillende voorbehoedingstoestelle te identifiseer en te definieer. Daar is hoofsaaklik vier metodes wat gebruik word om geboortes te beperk: > Natuurlike metodes > Versperringsmetodes > Chemiese middels > Chirurgiese metodes > Natuurlike metodes ► Onttrekking > Die penis word uit die vagina onttrek net voor ejakulasie plaasvind. > Dit is 'n baie onbetroubare metode van voorbehoeding aangesien klein hoeveelhede semen, wat sperms bevat, voor ejakulasie vrygestel kan word. Dit kan ook moeilik wees om ejakulasie te beheer. Ritme-metode > Seksuele omgang word beperk tot 'veilige dae' in die vroulike menstruele siklus wanneer bevrugting waarskynlik nie sal plaasvind nie. > 'Veilige dae' is ongeveer 5 dae voor menstruasie en 3 dae na menstruasie. > 'Onveilige dae' is 3 dae voor ovulasie, tydens ovulasie en 3 - 4 dae na ovulasie. ► Die vrou kan min of meer vasstel wanneer ovulasie plaasvind, deur 14 dae vanaf die 1ste dag van menstruasie te tel. ► Verdere tekens van ovulasie is dat die vagina 'n slymerige afskeiding het en die liggaamstemperatuur met 0,5°C kan styg. Hierdie is nie 'n baie betroubare manier nie,aangesien siklusse nie altyd presies 28 dae is nie. Versperringsmetodes Manlike kondoom ►'n Kondoom is 'n dun rubberskede wat oor die stywe penis pas en spermselle, tydens seksuele omgang, opvang. ► Die kondoom verhoed dat die spermselle in die vrou vrygestel word en die ovum bevrug. ► Indien dit korrek gebruik word, is dit 'n betroubare manier van voorbehoeding. ► Die effektiwiteit van 'n kondoom kan verder verhoog word deur 'n spermdoder daarmee saam te gebruik. ► Kondome voorkom nie net dat 'n vrou swanger raak nie, maar bied ook beskerming teen seksueel oordraagbare siektes (SOS'e) soos MlV/Vigs. Wanneer 'n kondoom tydens seksuele omgang gebruik word, praat ons van 'veilige seks'. Vroulike kondoom
► Die vroulike kondoom lyk soos 'n lang ballon
en is groter as die manlike kondoom. ► Dit vang die spermselle op en verhoed dat dit die serviks binnegaan en die ovum bevrug. ► Die vroulike kondoom voer die vagina uit en bedek ook 'n gedeelte van die uitwendige vulva en bied dus in 'n mate beskerming teen SOS'e. Servikale kappie ► Die servikale kappie is 'n klein, buigsame rubbertoestel wat voor seksuele omgang in posisie geplaas word.
► Dit pas oor die serviks en verhoed die
inbeweeg van spermselle. Diafragma ► Die diafragma is 'n ronde, buigsame skyfie. ► Dit word voor seksuele omgang in die vagina geplaas en blokkeer die serviks en verhoed die inbeweeg van spermselle. ► Die diafragma pas oor die vagina en vorm 'n versperring wat verhoed dat sperms tot by die serviks beweeg. ► Dit is baie effektief indien dit saam met 'n spermdoder gebruik word.