You are on page 1of 8
| 11-12 ne Geografia, Politica e Cidadania "TERRA LIVRE um publi ema de Acocipidos Gedgos Bras. (Osarigos prea» opin df) suf) slo implica, orem, a2 ‘onoedincin de Dion Exton do Edt Editor Responsive: Carlos Anguo de AmorianCadono FReviso dor tents en ingles Mira Gabe Tata Shor Revie dos orignal Clos Augusto de Aasovim Cardoso Dorie Sgro Mia, ‘Wagner Cat Rio, Geayon Racha, Alerandrma Lu a de Fa Fer. Tstapo da caps: Alar Kubages Edtoragio lenicaAaguto Gomes Coostho Editorial ‘Alo Pv, Aivaldo Untlino de Olivers, Armee Manigosinn, ‘Aue Nei Abbe, este Soares Pome, Carlos Walt Foro Goals, (Gil oder de Tle, Hein: Dicer Hesdemaan, Hovis Gomes, Jove Pec de Ques Nese, Jot Breach da Ses Jone Wilian Vesa Ein Colina ace ertnatesGoncaler ear, Mace Corea de pee, Masa Lis End Marca Spyee Resend, Mion Samos, Neloo Reg, PasunlePecons, Ry Moris, Sel do Caro Lins, Sw Bry Tomoko Iya Papal. Diretoria Executiva Nacional rent: Oe Cos de Lina Sear (AGS Pe) ce Peds arate News dase Ae) Scene Alsi Srpe Eee (AGB Pale) Sri knens ree AGB Fern) 1 Teaco Cae Rabo de Glas (AGB Pus) {Tsusho Stu Rags Mein (ACB Cay Candee deur Ze Soes Cre AGB-Guto) ‘Cs Agu de Aon Gan (AGD et en) “cio de Api Sera Alan Suts oR AGB Si Poh) ‘eprom CONTEA/EREA Th Nek Caras es (AGB a) Sal etre ode Yanan AGB) Gales optics pos ev a elie hess) ‘ cen cssr aise PoP "Fd S738 Coping S WHEAT RGB SUMARIO GEOGRAFIA POLITICA E DESENVOLVIMENTO SUSTENTAVEL Carlos Waker Porto Gongalves ESPAGO, MEIO AMBIENTE E DESENVOLVIMENTO: Releituras do Terri Arlee Moysts Rodrigues DESENVOLVIMENTO SUSTENTAVEL, (MITO OU REALIDADE? ‘Alexander Sergio Evazo, Clayton Bitencourt Sunir, Marcio Abondanca Viel, Silvia Maria ‘Nogueira e Wagner Costa Ribeiro POLITICA URBANA NO BRASIL, ENSAIO DE UM BALANGO E DE PERSPECTIVAS Fany Davidovich A PRODUGAO DO ESPACO NA FRONTEIRA: A ACUMULAGAG PRIMITIVA REVISITADA Séegio Manoel Mains 0S DILEMAS HISTORICOS DA QUESTAO AGRARIA NO BRASIL Zikéa Marcia Grcoi loko TERRA TIVREAGH ¢SioPaulo +12 _+ apo 82igo. 95, RESUMO © antiga tater (a lin a tempol do ne ni ‘eetmpo) naa do exe ere ts irs lo mo = Geogr on dcindn ross do me smbet Dit inmde npo Se co eo smc ae a oes tartan ir st ean does ‘eit Cerayade alte ann 5 ® ego engun conte polo si oes onde ea 0 Heirn “hv apeiann = ope dotnet dal parla ABSTRACT ‘Space, environment and development the ony Geogrpy ha bon desing te none. Fra tse ad yc “Shot th wet ther wenparion the maite ad soe ama ‘Shon the sre ltt mm tigre ease’ dma oF ‘ation sue estonia fe he be mang "chen fhe eri, (een te as ha tre hs sea The oto evens lonely, the space eyo aa vntnton othe scl produto of se, doe othe ies of “evpmet an vet aquatione site dope sl sled so hn oh ig oe cre FPalavras-chaves: cipaga =o arben - Sesewahanenta er ‘Key.worda.enitonment eto -custsnable devdopment-tmelepace 20 DESENVOLVIMENTO SUSTENTAVEL: MITO OU REALIDADE?* ‘Alexander Sergo Evaso" ‘layton Bittencourt J.” Marcio Abondanza Vio" ‘sive Mana Noguera" Wagner Costa Ribeiro" (© Desenvolvimento Susentvel € wm concito que vein sendo auplamente uilizado pelos mais diversas segmentos da sociedade civil imnernacional. Moitosinteresses ancoram-se neste concefo objeivando onus e-isos anceias a iplemenay proeos ambien. Ad vermis “tupresries, pllicos, abies rabaladores prepando aexpessio ‘DesenvlvinenioSistentve nos questensinos como un coneito pode serait 2 upos Lo anlagbaicoe, Sendo assim, bjivanas distr rescimento, d= Senvatvimenioe sustenbiiade, premise do Deseaelvnento Susentvel, i da seginte questo: a quem serve 0 dscurso do Desenvolvimento Susentvel? Tniciatment,verrnososconsitedecnscinento desemolvinen ‘Oconccit de eeseincnto econo fa naz do canada deseavolsine to.cammice, como veeinos 1 0 desenvolvimento ser rabaliado de das Ihanciras. quanitaivannente © qualiaivamente. Aléi dessas vides, serescenarenesa compovente abana dicutindo 9 sstenabiliade diane {uma economia de were clea nua dvi internaconal eerie ‘do ath ITD). Tae mig devon no abate de Gigs Utens do Departament GESEIEAS) eS'Uge names tndescooeram, a ema oe semnaron, p= (Ge hepiseros sepa hea cae aed nates se, PesTBinena des acaanoes avon a reat deste testo Nor tps Seen aie ceisnan com coabsae Smee giles Fetters HAg*CE'aes ere hme Ste Eran, totem ous do DG. orm rosie [eSecimertne ae sess ress Gunso Tab Espa Terg-Calr, Ehsan eB a Pa coe ee ples Bepatamens de onal 2 US TERRATNREAGD + Sto Paul pOTOT+ Mitta ag8 9290.99 Crescimento e Desenvolvimento © envendinento sobre o qe €cresrinento € consensual ene as coments conservadoras(aeolberais e neornalwsians ) cas vertentes ‘mars. Enietano surgen caoroetsia esata do destin dos resultados do crescimento, Ase destinn die 0 nome de desenvolvimento. Os destines So mutes, o que nos permit dizer que ha uo nimero equivaente de tliscertinenios sobre ie de desenvolvimento. ‘© crezcimauto diz respet enda global (SINGER, 1985: 70, baseando-se nt espaneio prodtinn dos wires subconjunts econbniens (FURTADO, 1986: 91), Umm mor ou menor cresrimenio defini por moves tecnologia prod de nova nocssdods on. snpestent, pela llizaes0 de novasunidades peoduivas, Segundo Americar Economic. sociation Roya BeoncmieSetety (1973: 190), ocescnetodepende de wna inkragd0 cada vex maior eae produlores,consumidorese investors de setotes {nverdpenentes ds economia Em su, ocresineno Mo nica quale ‘nda i lags sociated produ HERCULANO, 199228), she, ‘ncesiiamente, combina eters no str prio FURTADO, 986 30, 14 por a desovolvinento, & nosso lernas om mente que este ioe por igual a sper teresr (SMITH, 198K: 212) sso porque 0 ‘capital escialmente concentra e vel. Esse fto propia a capital eu resloaiemo, dingindo-e sempre ea ve oferecet alas ass co, consents da npementago de polis regionals focal de deseavayi- meno, Enteno is polis podem abigacompononls peers, pode ‘oinchsvepenmira uuisfetncaexagerads de heres, no adveno da instalgto ‘eunidads prodtivas de wausnciomis. Resula,desses mecanisnns pals ‘Seconbiiens, aqui que &chamdo de desenolvannto desig Disiinguimos dois entendimentos sobre desenvolvimento wn ‘quantitative outro qualitative. visio quantitaivaapregon uma evolu das ‘age, ov sj, das di sero desenvevidas, tend coho paraiso EUAe a Enropa Ocidental(HERCULANO, 199223) Ess entendimento no onenpla aevisincade rcs designs, peeitindo grande desenvolura dos es cenrais aac d rele sonics ineriacinas (PIE, Spe ae alec, pn nS (nebo ah oe Bete one ppancnd co so pas ea eel tae 92 Geogratia, Politica © Cidadania 198: 78), Odesnolvinentoquanitatve tem izes ricudlanas. eS apregondo pelos zie co-nolthusinnareneo-libers Estedsenvoineato¢ pro {das inversser de capital rsnants da popanga, congebvel mediante ue fend que permits (SINGER, 1983 14) Sein poupanga no hi capital portant, mi i desevainen ra suri a ala de poupanca, deve clevar 9 reudn per capita (CMMAD, 199153) e buscar aimizar conan ela loca da Vantage ‘ousaraivas (conforie SINGER, 1983: 147 ¢LIPIETZ, 1988; 82.4 clear ‘oda rea por eapta ode er ea dos om: ple contol populconal, Porinvestiments os pss rca nos pobes, ov pla cnnbinago ds das. ono poplseonal ¢jasicad em funete da queda do rea per expt, ‘mesmo ent ans de crescent om pes derpid incremenio domogrio, Hi contuo, qt dscorde do sunenioda ren er cpita por ei d poiti- 3 denogrtins. a exemple de SACHS (199%. 18), a0 afar que las wo Substiot as police de desenvvinnenlo Bayt, suger cain sluga0 ‘os investi estrangsios. para quebrar« “ie Viciso da pobreza (GACHS, 1993: 36 645), que psn a ester o papel que Fe atebuido oupanga A cinizago da economia prin da especializago dos piss no ex.s prev ts competiv em elagsoao mercado internacional ot jn sslorem que poder ober a aioesvanagens (ov as wenores des vantage) ‘Couto, ven nowenoa desenvovinentoguntiativo tem una esplizgeacisve quanto bisa rena, pasta, alsa poupanga Por ator questo crescent, a concentrgo de eda no permite que tes poupen, ogc significa que veo poucespoupadres. Oentendinen'o ‘quantitative sara a fala de poupang eens problemas como anowalias. Diss de coniae,alraés de poltias de ajste HERCULANO, 92 27, ‘Opse-se a ese enim o desenvolvimento qaiiate, Este reconheosodesenvolvimente desig alibi aos agente istricos op el modiidar da etrtra em yoga O desewolvinenf, par os trios “dessins, sinénin de qualidade de vis ou sj, aor nivel de denoc tizagio dos frtes do resent define uma maior anteicidde do desenvo viento (HERCULANO, 1992: 25, ‘nee qualia prope quo deseavolvineato advent nid em, "Cdaqmee ae andes esidades do present sem comprometer apossibildnc de gente us atendcrem asa propria necessdades" [EMMAD. 1987: 46 A pari di vias sero tterpretagies de a espresso. que sequrto ineresses divers agsumindo interes faces, Passos vie 3005 (dade Estoclinooctescinenteecndnicomantexe n nesno pare, Oabisne qe separa Norte ¢ Sul fees mesa. As desig foram inked. {sinccomoa msi, dvi exter ds paises dtosem desenvolvimento pig. Anplan’se ane oe reps de desses ants ‘0 modo de desenvolvimento dodo eergado pelo conceito do ‘Descnvohimenf Sstenlvel, caatempla aconepcodeanbiente dh soe Ineden eldea past, que cteara con trond sebum Come fone de recross disposigie do desenvolvimento RIBEIRO, 1991 45) sn iia worfcono evento eos encanta preparatris da Confer ths Nagtes Unidas Sobre Meio Ambiente e Desenvolvimento ~ CNUMAD. tealzda en 1992, 0 Rin de iro Nes reno o afc nar foi dade J questoes de sree dos pees Hees (concept ceo-cpalit. qve xpressra Convento see as Madangas Clinicas, a viabdade Tcenaogis tio ponidors em dsasst de hedivesiddebjtecologn. Ess fin se wasin no ists da preserva da yids om que os ambientes Tatura sinfearom wn etoqye gevlee pars pesqiss em bioteenaog, Fevetan a incorporate por pate dca da eprado hv ns reprodsoanplads (RIBEIRO, 1922: 5). Por outotido dos grandes mis da CNUMAD foo dept 1 patcipago dn soeedade ci, via Onzanizagies Nfo-Governamentss Fram aan ov mention prpulaos (repcon). Nebel om sgote de 00 ‘Cee Sm magat ete sgpinateare do Pes aoe Hove Tek ‘sult ao 082 95 Terra Live (ONG's). durante o vent, cmbora engsnioabsersadors. Concnitae CCNUMAD. realizavase 0 Fara Global, runidowa sre de movin ‘vse disci problema ambiental equ iam cone propel neni ‘nas resoubes da CNUMAD. 'Além das Convengbos sobre Mudangat Climéticas © da Bodiversitade © das Declaragtes do Rio Sobre Forests. tvemas como resllada da CNUMAD o documerio into Agend 21. Nete const wn programa deagio cm forma deecomendagtes, a fh dese angio Deseava ‘mento Sustenivl, qu deers ser mplmcatad pelos pales sigatiios Praag. progam aio pss de wm enmcndo debs tee dda io ebtgatoriode desea rene ese panorama, questions aplebiliade do Deseo viene Susiatve Sustentabilidade: mito ou realidade? Neste item, vamos dseuir a viabilidade do Desenvolvimento Sustentivel como conecite come process, © Desenolvnente Suniel surge na bysea de noves paradighas part 0 etendimento dew mundo amcogido” psa existe dos euros pela neesidade de dar coninidade ocrescimento, aon no nov desi’ reserva abe ‘ODeseinolvinenoSusteaivl parce nes dito abies ‘om varies sais. de aordo com cores lebica que dle s propia, pdendo referie-sea us wovmici socil en diego mateo da diver se dos modas de repre da vida ingrid cco, ov mesa Justia jnaldad oo pve send portato, un proosso revlon. Port, ii uma visio opesia de Desenvavinco Susteativel que met a0 Simbio esitamenteccendmieo, conechendo- ot inno de cresciento sisenivel. Neste tpo de conepgo,o Descalvinento Sustenive referee 2 edged pobre control pepsin cone prerouisitspra prveea> smbientaedscavalinnto. A pabeza aparece coao fen desnulad ‘do capitalisme, no seado vss como conaquncin ‘Aimarsimplesmentso reciente econiicoca su ausentagio sein selevar que o process intiussco ao ers € desig, nos Modes ‘ave © modo hegennico insaou, & escosiderira eldade do svanga ds ova formas de eprodo docapiale asa conseqvencis, om dese ‘rego esta ada pore ideuiada apenas como far de degra mien. Nesta i.e Desevolvinent Sustentiel (.)éemenddo dou de "un arco trodiconal ds era code © concsbido como sinénime de ‘crescimento sistentvel un vee Que 96 Geogr Politica e Cidadania, ‘resciment sustenivel éunaconradigd em ennos. “Sustenbiidade’ um, tezma do yeeabuliri eoldgea edz espeita 3 tendéncia dos eossiseniae 3 éstabiidado a oul dane fneoren nabs da nterdependenco 4s complemenarinds, reilodo matéras © eer.) Ox coussenas So ane maisestiveis quanto ais conplesose diversas esa permancaciné no deste eqilibvo dnimico. Sesenablidade” ns emete nope do estbilidade ede cies. Crescimeno(.) en temas histrco- over, pmo yr eas hao tapas © plios. fe ference vt ancien Por ea seh send ie tt {histone eae tam in agin sen cen ot Jet mE recur pnts pt ae lio dees bul ese on co Tin snc qs ein Se a, srs ea Inca state! dscns de sense ede descent. ABSTRACT ‘Sesinable Development Myth Realy? Suttle decor he a which eed pre nei wit SSrwon storey te We! Cars f Emonmet al Devel edfyertad oR othe On mn tr ew eh wee envction pita the soca ssnae deco ise ‘Suis occ sl eet Frm new ee of nan ‘ww ivough tn rooon msn evan a aly coe {van num manana fe capt ney he soe 0 cap Taw) seat etl! seme power Jasuns erate by le oon eno, cis an oii, ecg ote wore 5 ‘hy Tort eutn, cunt at eden of set exh, Inning eso ged eches nt ns ene of he ‘Sn come ts nh nt eh of the rants nay nd even Palavras shaver dessrvcvimanto wien. cesamentoaconemieo MO ‘ambiente ey-wordssutantie development, economic Incease, enionment 401

You might also like