Chemia | Zakres podstawowy | Nowa edycja | Klasa 1  Liceum i technikum

Imię i nazwisko Data Klasa Grupa A

Sprawdzian 1. budowa atomu

1. Zaznacz poprawną definicję pierwiastka. _____ / 1 p.
A. Pierwiastek chemiczny to zbiór atomów, które mają taką samą liczbę protonów.
B. Pierwiastek chemiczny to zbiór atomów, które mają taką samą liczbę neutronów.
C. Pierwiastek chemiczny to zbiór atomów, które mają taką samą liczbę atomową.
D. Definicje A i C są poprawne.

2. Do podanych izotopów dobierz odpowiednie ich zastosowanie. _____ / 1 p.

Izotop Zastosowanie
I – kobalt-60 A – do oznaczania wieku znalezisk archeologicznych
I – . .................. III – .................
II – technet-99 B – w czujnikach dymu
III – węgiel-14 C – napromieniowanie komórek nowotworowych
II – .................. IV – .................
IV – ameryk-241 D – znacznik do badań mózgu i wątroby

3. 
Uzupełnij tabelę. Wpisz liczby cząstek, z których są zbudowane atom i jon o podanych _____ / 2 p.
wzorach.

Liczba
Wzór atomu / jonu
protonów neutronów elektronów
40
1 8Ar

26 2+
1 2Mg

4. Oblicz masę cząsteczkową związku o wzorze Ca(HCO3)2. _____ / 2 p.

Obliczenia:

5. Atomy pewnego pierwiastka chemicznego mają następującą konfigurację elektronową: _____ / 1 p.

1s22s22p63s23p63d104s24p2.
Zaznacz poprawne dokończenie zdania.
Pierwiastek ten w układzie okresowym leży w
A. 14. grupie i 2. okresie. C. 14. grupie i 4. okresie.
B. 12. grupie i 4. okresie. D. 4. grupie i 4. okresie.

Autor: Małgorzata Chmurska

1 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2022

 Chemia | Zakres podstawowy | Nowa edycja | Klasa 1  Liceum i technikum

6.  rzedstaw skrócony zapis konfiguracji elektronowej atomu glinu.

P _____ / 2 p.
Podkreśl elektrony walencyjne.

.....................................................................................

7. Uzupełnij schemat. W wyznaczone miejsca wpisz odpowiednie liczby. _____ / 1 p.

16S: 1s22s22p63s23p4 + e– 2–
16S : 1s22s22p63s23p

8. Napisz wzory kationu i anionu o podanej konfiguracji elektronowej: 1s22s22p63s23p6. _____ / 2 p.

Wzór kationu: ............................................................

Wzór anionu: .............................................................

9. Uzupełnij zadnie. Wpisz właściwą liczbę. _____ / 1 p.

Maksymalna liczba elektronów w podpowłoce p to .........................

10. Obok nazw substancji napisz odpowiednie określenia: metal lub niemetal. _____ / 1 p.
lit – ..............................................................................

fluor – . ........................................................................

glin – ...........................................................................

11. Pewien pierwiastek jest aktywnym metalem o masie atomowej 24,31 u. _____ / 2 p.
Uzupełnij tabelę. Podaj symbol tego pierwiastka i jego położenie w układzie okresowym.

Symbol chemiczny Liczba atomowa Numer okresu Numer grupy Blok konfiguracyjny

12.  ceń prawdziwość informacji. Obok każdego zdania wpisz literę P, jeśli zdanie jest
O _____ / 1 p.
prawdziwe, lub literę F, jeżeli jest fałszywe.

I Blok konfiguracyjny p układu okresowego obejmuje pierwiastki 1. i 2. grupy.

II Atomy węgla-14 mają konfigurację elektronową: 1s22s22p2.

III Blok konfiguracyjny p układu okresowego zawiera pierwiastki 1. okresu.

13. Uzupełnij zdania. Podkreśl jedną odpowiedź spośród podanych w każdym nawiasie. _____ / 2 p.
W grupach układu okresowego znajdują się pierwiastki o (podobnych / różnych) właściwościach. Każdy okres, z wy-

jątkiem pierwszego, rozpoczyna się aktywnym (metalem / niemetalem), a kończy (metalem / gazem szlachetnym).

W każdej grupie wraz ze wzrostem numeru okresu (rośnie / maleje) promień atomu, (rosną / maleją) ładunek

jądra atomowego oraz masa atomu.

Autor: Małgorzata Chmurska

2 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2022

 Chemia | Zakres podstawowy | Nowa edycja | Klasa 1 Liceum i technikum

Kryteria oceniania – Budowa atomu

Grupa A
Nr Liczba Suma
Poprawna odpowiedź Schemat punktacji
zadania punktów punktów
1 D Za poprawny wybór 1 1

2 I – C; II – D; III – A; IV – B Za wszystkie poprawne odpowiedzi 1 1

Wzór atomu Liczba
/ jonu protonów neutronów elektronów
Za poprawne odpowiedzi dla atomu 1
3 40 2
1 8Ar 18 22 18 Za poprawne odpowiedzi dla jonu 1
26 2+
1 2Mg 12 14 10

Za zastosowanie poprawnej metody obliczeń 1

4 m (Ca(HCO3)2) = 40 u + 2 · (1 u + 12 u + 3 · 16 u) = 162 u 2
Za podanie prawidłowego wyniku z jednostką 1

5 C Za poprawny wybór 1 1

Za poprawne napisanie konfiguracji 1

2 1
6 13Al: [Ne] 3s 3p Za poprawne podkreślenie elektronów 1 2
walencyjnych
2– 2 2 6 2 6
7 16S: 1s
2
2s22p63s23p4 + 2 e– 16S : 1s 2s 2p 3s 3p Za poprawne uzupełnienie schematu 1 1

np.
Za poprawne napisanie wzoru kationu 1
8 Wzór kationu: K+ 2
Za poprawne napisanie wzoru anionu 1
Wzór anionu: Cl–

9 6 Za podanie właściwej liczby 1 1

lit – metal
10 fluor – niemetal Za wszystkie poprawne odpowiedzi 1 1
glin – metal

Symbol chemiczny – Mg
Za podanie właściwego symbolu chemicznego 1
Liczba atomowa – 12
Za poprawne określenie położenia pierwiastka 1
11 Numer okresu – 3 2
w układzie okresowym
Numer grupy – 2
Blok konfiguracyjny – s

12 I – F; II – P; III – F Za wszystkie poprawne odpowiedzi 1 1

podobnych, metalem, gazem szlachetnym Za poprawne uzupełnienie dwóch akapitów 1

13 2
rośnie, rosną Za poprawne uzupełnienie jednego akapitu 1

Razem 19

Autor: Małgorzata Chmurska

3 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2022