MATEMATIK TINGKATAN 3

BAB 1: INDEKS

1.1 : TATATANDA INDEKS CONTOH 3:

1.1.1 : Mewakilkan Pendaraban Berulang Dalam Tuliskan 64 dalam bentuk indeks dengan
Bentuk Indeks Dan Menghuraikan Maksudnya. menggunakan asas 4 dan asas 8.

➢ Telah mempelajari bahawa a) Kaedah Pembahagian Berulang

𝟑
𝟒 = 𝟒×𝟒×𝟒

➢ Nombor 43 ditulis dalam tatatanda indeks iaitu

4 ialah asas dan 3 ialah indeks atau
eksponen.

➢ Nombor ini dibaca sebagai ‘4 kuasa 3’. Maka,

nombor dalam tatatanda indeks atau bentuk
indeks boleh ditulis sebagai;

b) Kaedah Pendaraban Berulang

CONTOH 1:
Tulis pendaraban berulang berikut dalam bentuk
indeks 𝒂𝒏 .

a) 5 × 5 × 5 × 5 × 5 × 5 ________
b) 0.3 × 0.3 × 0.3 × 0.3 ________ CONTOH 4:
32
1 1 1 1 1 Tuliskan 3125dalam bentuk indeks dengan
c) − 4 × − 4 × − 4 × − 4 × − 4 ________ 2
menggunakan asas .
5
d) 𝑚 × 𝑚 × 𝑚 × 𝑚 × 𝑚 × 𝑚 × 𝑚 ________

CONTOH 2:
Tukarkan nombor atau sebutan algebra dalam
bentuk indeks kepada pendaraban berulang.

a) (– 3) 3
________________________________________

b) 𝑘 6
________________________________________

1 8
c) (𝑚) ➢ Nilai 𝒂𝒏 boleh ditentukan dengan kaedah
________________________________________ pendaraban berulang atau dengan
menggunakan kalkulator saintifik.
1.1.2 : Menukar Suatu Nombor Kepada Nombor
Dalam Bentuk Indeks Dan Sebaliknya. CONTOH 5:
Hitung nilai bagi nombor dalam bentuk indeks yang
➢ Suatu nombor boleh ditulis dalam bentuk indeks diberi. (guna kalkulator)
jika suatu asas yang sesuai dipilih.
a) 54 = __________ b) (−7)3 = ___________
➢ Kaedah pembahagian berulang boleh
digunakan untuk menukar suatu nombor 2 4 3 2
kepada nombor dalam bentuk indeks. c) (3) = _________ d) (1 ) = ____________
5
o Pembahagian diteruskan sehingga
mendapat nilai 1. e) (−0.5)6 = ______________

1
 MATEMATIK TINGKATAN 3
BAB 1: INDEKS

1.2 : HUKUM INDEKS h) – 𝑚4 × 2𝑛5 × 3𝑚 × 𝑛2

1
4
1.2.1 : Menghubung Kait Pendaraban Nombor Dalam
Bentuk Indeks Yang Mempunyai Asas Yang
Sama Dengan Pendaraban Berulang, Dan
Seterusnya Membuat Generalisasi.

➢ Hukum Pendaraban Indeks

1.2.2 : Menghubung Kait Pembahagian Nombor
𝒂𝒎 × 𝒂𝒏 = 𝒂 𝒎 + 𝒏 Dalam Bentuk Indeks Yang Mempunyai Asas
Yang Sama Dengan Pendaraban Berulang,
Dan Seterusnya Membuat Generalisasi.
CONTOH 6:
Ringkaskan setiap yang berikut. ➢ Hukum Pembahagian Indeks

a) 72 × 73 𝒂𝒎 ÷ 𝒂𝒏 = 𝒂𝒎−𝒏
CONTOH 7:
Ringkaskan setiap yang berikut.

a) 54 ÷ 52
b) (0.2)2 × (0.2) 4 × (0.2) 5

b) (– 3)4 ÷ (– 3)2 ÷ (– 3)
c) 2𝑘 2 × 4𝑘 3

1 c) 𝑚4 𝑛3 ÷ 𝑚2 𝑛
d) 3𝑚 × 4
𝑚5 × 12𝑚
6

d) 25𝑥 2 𝑦 3 ÷ 5𝑥𝑦
e) 𝑚3 × 𝑛2 × 𝑚4 × 𝑛5

e) 12𝑚10 ÷ 4𝑚5 ÷ 𝑚2
f) (0.3)2 × (0.2)2 × 0.3 × (0.2)5 × (0.3)3

f) – 16𝑝8 ÷ 2𝑝5 ÷ 4𝑝2

2 3 4
g) 𝑝 × 𝑚 × 𝑝 × 𝑛 × 𝑚 × 𝑛 3 4 2

2
 MATEMATIK TINGKATAN 3
BAB 1: INDEKS

1.2.3 : Menghubung Kait Nombor Dalam Bentuk

Indeks Yang Dikuasakan Dengan Pendaraban
Berulang, Dan Seterusnya Membuat
Generalisasi.

➢ Hukum Kuasa Indeks CONTOH 9:

Permudahkan setiap yang berikut.
(𝒂𝒎 )𝒏 = 𝒂𝒎×𝒏 = 𝒂𝒎𝒏
a) (73 × 54 )3
CONTOH 8:
a) Permudahkan setiap yang berikut.

i. (34 )2

b) (24 × 53 × 112 )5
ii. (ℎ3 )10

iii. ((– 𝑦)6 )3

c) (𝑝2 𝑞 3 𝑟)4

b) Tentukan sama ada persamaan berikut benar

atau palsu.

i. (42 )3 = (43 )2
d) (5𝑚4 𝑛3 )2

ii. (23 )4 = (22 )6

4
25
e) (32 )

iii. (32 )6 = (272 )4

4
2𝑥 3
f) (3𝑦7 )

➢ Menggunakan hukum indeks untuk operasi

pendaraban dan pembahagian

3
 MATEMATIK TINGKATAN 3
BAB 1: INDEKS

(3𝑚2 𝑛3 )3 ➢ Peringatan
g)
6𝑚3 𝑛 1
o 2𝑎−𝑛 ≠ 2𝑎𝑛

CONTOH 10:
a) Nyatakan setiap sebutan berikut dalam bentuk
indeks positif.

i. 𝑎−2 ii. 𝑥 −4

1 1
iii. 8−5
iv. 𝑦 −9

(2𝑥 3 𝑦 4 )4 ×(3𝑥𝑦 2 )3
h)
36𝑥 10 𝑦 12 v. 2𝑚−3 vi.
3 −8
𝑛
5

2 −10 𝑥 −7
vii. (3) viii. (𝑦)

b) Nyatakan setiap sebutan berikut dalam bentuk

indeks negatif.
1 1
i. 34
ii. 𝑚5

1.2.4 : Menentusahkan 𝒂𝟎 = 𝟏 dan 𝒂−𝟏= 𝟏

;𝒂 ≠ 𝟎 iii. 75 iv. 𝑛20
𝒂𝒏

➢ Hukum Indeks Sifar

o Iaitu suatu nombor atau sebutan algebra
yang mempunyai indeks sifar akan 4 8 𝑚 15
memberi nilai 1. ix. (5) x. ( 𝑛 )

o Secara generalisasi, 𝒂 𝟎 = 𝟏 ; 𝒂 ≠

➢ Hukum Indeks Negatif

c) Permudahkan setiap yang berikut.
o Indeks negatif ialah suatu nombor atau
sebutan algebra yang mempunyai indeks
i. 32 × 34 ÷ 38
bernilai negatif.
𝟏
o 𝒂−𝟏= 𝒂𝒏 ; 𝒂 ≠ 𝟎

➢ Tips:
𝟏
o 𝒂−𝒏 = 𝒂𝒏
𝟏
o 𝒂𝒏 =
𝒂−𝒏
𝒂 −𝒏 𝒃 𝒏
o ( ) =( )
𝒃 𝒂

4
 MATEMATIK TINGKATAN 3
BAB 1: INDEKS

(24 )2 ×(35 )3 CONTOH 11:

ii. a) Tukarkan setiap sebutan berikut kepada bentuk
(28 ×36 )2
𝟏
𝒂𝒏 .
3
i. √36 ii. √−27

5
iii. √𝑚 iv. 7√𝑛

b) Tukarkan setiap sebutan berikut kepada bentuk

𝒏
√𝒂
1 1
i. 1255 ii. 2568

(4𝑥𝑦 2 )2 × 𝑥 5 𝑦
iii.
(2𝑥 3 𝑦)5
1 1
iii. (−1000)3 iv. 𝑛12

c) Hitung nilai setiap sebutan berikut.

5 6
i. √−32 ii. √729

1 1
iii. 5123 iv. (−243)5

1.2.5 : Menentu Dan Menyatakan Hubungan Antara

Indeks Pecahan Dengan Punca Kuasa Dan
Kuasa.

➢ Hukum Indeks Pecahan

1
𝑛
a) Hubungan antara √𝑎 dan 𝑎𝑛
➢ Hukum Indeks Pecahan
𝑚
b) Hubungan antara 𝑎 𝑛 dengan
1 1
𝑛 𝑛
(𝑎𝑚 )𝑛 , (𝑎𝑛 )𝑚 , √𝑎𝑚 ( √𝑎)𝑚

𝟏
merupakan salingan untuk 𝒂.
𝒏

5
 MATEMATIK TINGKATAN 3
BAB 1: INDEKS

1.2.6 : Melaksanakan operasi yang melibatkan

hukum indeks.

➢ Hukum Pendaraban Indeks, Hukum

Pembahagian Indeks & Hukum Kuasa Indek

CONTOH 12: ➢ Indeks Sifar & Indeks Negatif

a) Tukarkan setiap sebutan berikut kepada bentuk
1 1
(𝑎𝑚 )𝑛 dan (𝑎𝑛 )𝑚 .

Bentuk Bentuk ➢ Indeks Pecahan

Sebutan 1 1
(𝑎𝑚 )𝑛 (𝑎𝑛 )𝑚
3
812
2
273
3
ℎ5
CONTOH 14:
Permudahkan setiap yang berikut.
b) Tukarkan setiap sebutan berikut kepada bentuk
𝑛 𝑛
√𝑎𝑚 dan ( √𝑎)𝑚 . (−3𝑥)3 ×(2𝑥 3 𝑦 −4 )2
a)
108𝑥 4 𝑦 3
Bentuk Bentuk
Sebutan 𝑛 𝑛
√𝑎𝑚 ( √𝑎)𝑚 .
2
3433
5
40966
2
𝑚5

CONTOH 13:
Hitung nilai setiap sebutan berikut.
5 5
a) 92 b) 164

6
 MATEMATIK TINGKATAN 3
BAB 1: INDEKS
3 1 CONTOH 15:
√𝑚 𝑛4 ×(𝑚𝑛3 )3
b) 1
Hitung nilai setiap yang berikut.
1 1
(𝑚−1 √𝑛3 )6 −
492 × 125 3
a) 4 5
√2401 × √3125

3 1
1 −
164 × 81 4
(2ℎ)2 ×(16ℎ8 )4 b)
c) 1
1
(26 × 34 )2
(83 ℎ)−2

7
 MATEMATIK TINGKATAN 3
BAB 1: INDEKS

4 3 2 CONTOH 17:
(2435 × 52 ) Hitung nilai x bagi persamaan
c) 4
√81 × √254
3𝑥 × 9𝑥+5 ÷ 34 = 1

CONTOH 18:
Selesaikan persamaan serentak berikut.
1
25𝑚 × 5𝑛 = 58 dan 2𝑚 × =2
2𝑛

1.2.7 : Menyelesaikan Masalah Yang Melibatkan

Hukum Indeks.

CONTOH 16:
3
Hitung nilai bagi √3 × 122 ÷ 6 tanpa
menggunakan kalkulator.

8
 MATEMATIK TINGKATAN 3
BAB 1: INDEKS

CONTOH 19:
Chong dan Navin menjalankan dua uji kaji untuk
menentukan hubungan antara pemboleh ubah 𝑥
dan 𝑦. Persamaan yang diperoleh oleh Chong ialah
16(4𝑥 ) = 16𝑦 , sementara Navin mendapat
3(9𝑥 ) = 27𝑦 sebagai dapatan uji kaji yang
dijalankan. Hitung nilai 𝑥 dan nilai 𝑦 yang dapat
memuaskan kedua-dua uji kaji yang telah dijalankan
oleh Chong dan Navin.