1 Dawniej na rynku gromadzili się sprzedawcy i nabywcy z różnych regionów kraju i świata.

Jednak z
czasem pojęcie rynku rozszerzyło swój zakres i nie oznacza już tylko placu jako fizycznej przestrzeni
natomiast ogół transakcji kupna i sprzedaży oraz warunków, w których te transakcje przebiegały.

2 Rynek pełni wile funkcji w gospodarce każdego państwa są to m.in. funkcje:

- informacyjna polega na dostarczaniu producentom i nabywcom podstawowych informacji o popycie,
podaży i cenie produktu
- równowagi obejmuje wyrównanie poziomów i struktury podaży i popytu towarów i usług dzięki
informacjach o parametrach rynku dostarczanych producentom i nabywcom
- akceptacji towarów i usług czyli weryfikacja przydatności towarów i świadczonych usług przez zakup
lub zaniechanie zakupu przez nabywców
- alokacyjna chodzi o przemieszczanie się pracowników i kapitałów do tych rodzajów działaności
gospodarcze, które przynoszą najwyższe zyski

3 Rodzaje rynków = istnieje ich wiele najczęściej wyróżnia się je na podstawie dwóch kryteriów :
zasięgu przestrzennego oraz przedmiotu wymiany

Zasięg przestrzenny dzielimy na :

- lokalny, czyli obejmujący niewielki obszar np. Miasta
- regionalny, rozciągający się na większym terenie np. Województwa
- krajowy, obejmujący w pełni obszar danego państwa
- międzynarodowy, rozciągający się na terytorium co najmniej dwóch państw
- globalny, to jest obszar całego świata

Przedmiot wymiany :
- rynek dóbr i usług konsumpcyjnych, na którym przedmiotami kupna i sprzedaży są produkty
zaspokajające potrzebę konsumenta
- rynek czynników produkcji, na którym przedmiotem wymiany jest kapitał rzeczowy,. ziemia, praca i
wiedza, innowacje oraz informacje
- rynek finansowy, na którym przeprowadza się transakcje instrumentami finansowymi wyróżniamy:
* rynek pieniężny czyli operacje środkami pieniężnymi i krótkoterminowymi dłużnymi papierami
wartościowymi
* rynek kapitałowy czyli transakcje papierami wartościowymi z prawem do kapitału to jest akcjami lub
obligacjami
* rynek walutowy czyli obrót środkami płatniczymi innych państw

4 Konkurencja i struktury rynkowe są nieodłącznym elementem rynku, dzięki konkurencji kształtują

się struktury rynkowe pojedynczych produktów lub ich grup. Wyróżnia się cztery główne modele
strukturę rynkowych : monopol, oligopol, konkurencje monopolistyczną oraz konkurencje doskonałą.

Monopol – występuje wtedy, gdy na rynku działa tylko jeden producent lub sprzedawca, ponieważ
monopolista ustala i kontroluje poziom cen produktów oferowanych przez siebie nazywa się go
dawcą ceny. Wejście innych producentów na taki rynek jest niemal niemożliwe przez bardzo wysoki
nakład finansowy

Oligopol – to sytuacja, w której niewielka grupa producentów ,a znaczny udział w rynku. Może
oferować produkty jednorodne np. surowce jaki i zróżnicowane np. samochody. Ceny dyktowane są
przez tzn. lidera cenowego lub w wyniku porozumienia miedzy producentami często nielegalnego,
które ma charakter zmowy. Wejście na ten rynek jest trudne, głównie ze względu barieryekonomiczne

Konkurencja Monopolistyczna – charakteryzuje rynek, na który wiele producentów dostarcza

podobne lecz nie identyczne produkty np. mleko. Dzięki różnorodności mogą oni odrębnie ustalać
ceny, ale z zasady są one podobne do cen podobnych produktów. Główna formą rywalizacji miedzy
producentami jest tu konkurencja niecenowa. Opiera się na innych kryteriach niż cena m.in.
popularyzacja marki przez reklamę . Rzeczą utrudniająca wejście na ten rynek dla nowych
producentów mogą być nakłady przeznaczane właśnie na reklamę i promocję.

Konkurencja Doskonała – cechuje rynek z wieloma sprzedawcami, a oferowane produkty są

homogeniczne tzn postrzegane jako takie same np. jabłka. Dzięki temu ceny są ustalane przez rynek, a
nie samych sprzedawców, w tej sytuacji mówi się ze sprzedawcy są biorcami ceny. Nie ma barier.

5 Negatywne skutki ograniczonej konkurencji

Ograniczona konkurencja zwłaszcza monopol lub oligopol jest bardzo nie korzystna dla konsumenta.
Oznacza wysokie ceny, często mniejszy wybór towarów i usług, a czasem ich niska jakość. Ponieważ
klient musi zakupić dane dobro, producent nie stara się zaspokoić jego potrzeb i doskonalić swojej
oferty. Ponadto przedsiębiorstwa monopolistyczne lub oligopole próbują nie dopuścić owych
przedsiębiorców do rynku, aby nie stracić swojej pozycji i wysokich zysków. Ograniczona konkurencja
powoduje tez niedorozwój rynku danego dobra. Dlatego w rozwiniętych państwach świata
funkcjonują urzędy antymonopolowe, które starają się przeciwdziałać tworzeniu takich struktur.
W Polsce powstał w tym celu Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK)