1. Jaka jest zasadnicza różnica między gospodarką naturalną a gospodarką rynkową?

Różnica polega na specjalizacji działalności gospodarczej i wyodrębnieniu się gospodarstw

domowych i przedsiębiorstw. W gospodrace naturalnej grupa ludzi stanowi jednostke
konsumpcyjną i produkcyjną, wytwarza samodzielnie wszystkie niezbędne do
zaspokojenia potrzeb dobra.

2. Co to jest rynek i jakie rodzaje rynków można wyróżnić w gospodarce?

Rynek jest podstawowym mechanizmem ekonomicznym w gospodarce, funkcjonuje jako

nieprzerwanie działający system informacji i wymiany.

RODZAJE:
a)rynek towarowy

b)rynek kapitałowy

*rynek czynników produkcji

*rynek nieruchomości

*rynek papierów wartościowych

*rynek pieniężno - kredytowy

c)rynek pracy

3. Jakie przyczyny umożliwiły powstanie gospodarki rynkowej?

Wymiana bezpośrednia(barter) lub towarowo pieniężna (pośrednia), proces
gospodarowania.
4. Czym różni się cena absolutna od ceny relatywnej

Cena absolutna- cena własna, nominalna danego produktu

Cena relatywna - tzn. w porównaniu do cen innych produktów i usług.

5. Co głosi "doktryna niewidzialnej ręki rynku"?

harmonizuje egoistyczne, jednostkowe interesy i zamienia je we wspólne dobro
gospodarującego społeczeństwa; zapewnia też najbardziej efektywny podział pracy
przez optymalne lokowanie czynników produkcji;
6. Cena absolutna lodówki wzrosła bardziej niż cena absolutna pozostałych dóbr.
Cena relatywna lodówki:
 a)zmalała
b)wzrosła
c)nie można określić bez informacji o cenach wyjściowych
d)nie zmieniła się

odp: c

7. Scharakteryzuj główne funkcje mechanizmu rynkowego

Rynek to forma nawiązywania kontaktów między nabywcami i sprzedawcami w celu
ustalenia ilości i ceny towarów, czyli warunków wymiany, Rynek rozdziela zyski i straty w taki
sposób, aby indywidualne decyzje koordynowały się w skali gospodarki i powodowały ład
ekonomiczny, Rynek eliminuje najmniej efektywne podmioty gospodarcze, Ważnym
elementem rynku jest konkurencja, która zmusza producentów do konkurowania w
dostarczaniu dóbr w sposób najbardziej efektywny , Za pośrednictwem rynku ujawniają się
potrzeby konsumentów i producentów co pozwala określić strukturę produkcji, Konkurencja
na rynku powoduje poprawę jakości towarów, Rynek zachęca podmioty rynkowe do
oszczędnego używania dóbr, Rynek przyczynia się do rozwoju postępu technicznego,
innowacyjności, Rynek zapewnia efektywną alokację zasobów(kapitału, pracy, ziemi,
technologii)
8. W jakim sensie mechanizm rynkowy racjonuje rzadkie dobra i usługi?
Mechanizm rynkowy racjonuje rzadkie dobra i usługi na podstawie równowagi rynkowej, w
której wielkość popytu zgłaszanego przez nabywców równa jest wartości podaży oferowanej
przez wytwórców (dostawców). Czynnikiem mechanizmu rynkowego prowadzącym do tej
równowagi jest zazwyczaj cena, której poziom wpływa na decyzje nabywców i producentów.
Przykład: niska podaż książek, przy dużym zapotrzebowaniu na nie, powoduje że stają się
one bardzo pożądane, w efekcie księgarnie mogą sobie pozwolić na sprzedawanie ich po
wyższych cenach.
9. Wykaż, że wzrost ceny jest funkcją rzadkości dobra. (na przykładzie benzyny)

Niska podaż benzyny powoduje duże zapotrzebowanie na nie, w efekcie czego dobro
jest bardziej pożądane i cena benzyny rośnie.

10. Uzasadnij stwierdzenie „System cen jest systemem informacji dla podmiotów
gospodarczych”
Wzrost ceny rynkowej prowadzi do wzrostu oferowanej ilości tego produktu, ponieważ przy
wyższej cenie produkcja staje się bardziej korzystna, co skłania producentów do zwiększenia
ilości swoich produktów na rynku. Natomiast spadek ceny prowadzi do zmniejszenia
oferowanej ilości produktu na rynku, ponieważ produkcja staje się coraz mniej opłacalna ze
względu na niższą cene produktu na rynku.
 11. Omów model czystej gospodarki rynkowej
producenci i konsumenci mają swobodę podejmowania własnych decyzji
gospodarczych, przy czym decyzje te nie są kierowane ani podyktowane przez
centralny mechanizm kontrolny.

12. Co to jest popyt i jak brzmi prawo popytu?

Popyt- relacje między ceną danego dobra lub usługi, a ich ilością, która konsumenci chcą
i mogą nabyć w określonym czasie przy założeniu niezmienności innych elementów
charakteryzujących sytuacje rynkową.

Prawo popytu- wraz ze wzrostem ceny produktu zmniejsza się popyt na ten produkt,
natomiast wraz ze spadkiem ceny popyt wzrasta

13. Jakie czynniki determinują popyt konsumenta na dane dobro?

Gusta i preferencje konsumentów dotyczące tego dobra. Dobro, na które gusta i preferencje
konsumentów są większe, będzie miało duży popyt i jego krzywa popytu będzie leżała na
wyższym poziomie
Popyt na dobra zależy również od dochodów ludzi. Im większe dochody ludzi, tym większy
będzie ich popyt na towary.
Na popyt na dane dobro wpływają również ceny innych dóbr, zwłaszcza tych, które są z nim
powiązane jako substytuty lub komplementy - Gdy cena substytutu dobra spadnie, popyt na
to dobro spadnie, a gdy cena substytutu wzrośnie, popyt na to dobro wzrośnie.

14. Jaki jest związek między popytem indywidualnym a popytem rynkowym na dane
dobro?
Popyt rynkowy jest sumą popytów indywidualnych wszystkich nabywców występujących na
rynku.

15. .Które z poniższych zdań są ilustracją prawa popytu?

b) popyt zawsze spada jak spadają dochody
 16. Który z poniższych czynników nie narusza warunku ceteris paribus dla prawa popytu
na rynku komputerów?

d)wzrost ceny komputerów

17. Które z następujących dóbr mogą mieć krzywą popytu o pozytywnym

nachyleniu?
a) Diamenty
f) kawior

18. Co to jest podaż i jak brzmi prawo podaży?

Podaż- jest to relacja pomiędzy ilością oferowaną a ceną, ilość dóbr i usług
zaoferowana do sprzedaży po określonej cenie w określonej jednostce czasu.

Prawo podaży - wraz ze wzrostem ceny, podaż rośnie na dane dobro, wraz ze
spadkiem ceny, wielkość podaży maleje.

19. Jakie czynniki kształtują podaż określonego dobra?

Cena, koszty produkcji, np. opłaty za energię, czynsz, ceny urządzeń i surowców
wykorzystywanych do produkcji, oprocentowanie kredytów, koszty technologii, dzięki której
dane dobra zostały wytworzone, liczbę producentów działających na danym rynku,
konkurencja między nimi, oczekiwania dotyczące zmian cen na rynku, sumę wartości
eksportu oraz importu, prowadzoną politykę państwa (dotacje, subwencje, tworzone
prawo), czynniki przypadkowe, których nie można przewidzieć, np. pogoda (susza,
gradobicie).
20. Jak zilustrujemy zmianę ilości dobra oferowanego na sprzedaż spowodowaną:
a) zmianą ceny tego dobra,
b) oddziaływaniem czynników niecenowych

Zmianę ilości nabywanej dobra pod wpływem zmiany jego ceny ilustruje przesunięcie wzdłuż
krzywej popytu. Czynniki niecenowe powodują przesunięcie całej krzywej popytu.

21. Które z poniższych zdań są ilustracją prawa popytu?

c) spadek cen zboża spowodował spadek rozmiarów jego podaży, pozostałe

czynniki nie zostały zmienione
 22. Które z poniższych czynników naruszają aronek ceteris paribus dla prawa
podaży na rynku węgla:

b) Wzrost ceny drewna

23. Jaką prawidłowość ilustruje krzywa podaży i czym należy tłumaczyć jej
kształt?
Krzywa podaży ilustruje prawo podaży, mówiące o tym, że wraz ze wzrostem ceny
danego dobra ceteris paribus rośnie ilość oferowana tego dobra i odwrotnie.

24. Wskaż, które z następujących zdarzeń należy zilustrować za pomocą przesunięcia

krzywej podaży kawy, a które za pomocą ruchu wzdłuż krzywej podaży:
Wzdłuż- b,c
Całej- a, d

25. b, c
26. Co oznaczają: efekt Vebena, efekt owczego pędu, efekt snobizmu. Podaj
ilustrację graficzną.

Efekt Veblena (efekt prestiżowy) polega na tym, że niektóre gospodarstwa domowe

nabywają tym większe ilości danego dobra, im jest ono droższe. Korzyść konsumpcyjna
polega wówczas na demonstrowaniu swoich możliwości konsumpcyjnych.

Efekt snobizmu polega na tym, że niektóre gospodarstwa domowe mniej cenią te dobra,
które konsumują inni, a zatem nabywają ich mniej lub w ogóle ich nie kupują.
Efekt owczego pędu polega na tym, że pewne gospodarstwa domowe tym wyżej cenią
pewne dobra i tym więcej ich nabywają, im bardziej je cenią i więcej ich nabywają inne
gospodarstwa domowe (np. moda).

27. Podaj przyczyny powstania niedoborów na rynku?

NIEDOBORY MOGĄ WYNIKAĆ Z:

- błędów popełnionych przez pracowników w ewidencji księgowej,
-pomyłek w przyjmowaniu i wydawaniu podobnych składników majątku,
-cech naturalnych , fizyko-chemicznych,
-celowych działań pracowników np. kradzieże,
-zdarzeń losowych,
-innych przyczyn trudnych do wyjaśnienia.

28. Co może powodować nadwyżki na rynku?

Czasem wynika to z niedokładnego oszacowania potrzeb rynku czy nadmiernego

optymizmu, a czasem z przyczyn całkowicie niezależnych i trudnych do przewidzenia, jak
załamanie pogody (tzw. słaby sezon) czy też gospodarki (kryzys w danej branży lub
globalny