Professional Documents
Culture Documents
R40-02 - 06 - 0 Kalite Yönetim Sistemi (TS EN ISO 9001) Ve Çevre Yönetim Sistemi (TS EN ISO 14001) Baştetkikçileri, Tetkikçileri Ve Teknik Uzmanlar İçin Şartlar Rehberi
R40-02 - 06 - 0 Kalite Yönetim Sistemi (TS EN ISO 9001) Ve Çevre Yönetim Sistemi (TS EN ISO 14001) Baştetkikçileri, Tetkikçileri Ve Teknik Uzmanlar İçin Şartlar Rehberi
02
Revizyon No : 06
Yürürlük Tarihi : 28 .12.2015
1 Tanımlar
Kalite Yönetim Sistemi (KYS): Genel yönetim sisteminin; kalite politikasının geliştirilmesi,
uygulanması, başarıya ulaştırılması, gözden geçirilmesi, sürdürülmesi ve geliştirilmesi amacını
güden; kuruluş yapısı, planlama faaliyetleri, sorumluluklar, uygulamalar, usuller ve işlemleri de
içine alan parçasıdır.
Çevre Yönetim Sistemi (ÇYS): Genel yönetim sisteminin; çevre politikasının oluşturulması,
uygulanması, başarıya ulaştırılması, gözden geçirilmesi, sürdürülmesi ve geliştirilmesi amacını
güden; kuruluş yapısı, planlama faaliyetleri, sorumluluklar, uygulamalar, usuller ve işlemleri de
içine alan parçasıdır.
Tetkikçi: Kalite, çevre ve benzeri yönetim sistemi tetkikini yapmak için gerekli yeterliliğe sahip
kişidir.
Tetkikçilik Kapsamı: Bir tetkikçinin veya baştetkikçinin, tetkikçi olarak görev alması uygun
görülen konulardır.
Teknik Uzman: Tetkik edilen kuruluşun yaptığı üretimle ilgili prosesler ve diğer uygulamalar
hakkında bilgisine başvurulan, üretim/hizmet konusu hakkında yeterli tecrübeye sahip olan
kişidir.
NACE: Ekonomik faaliyetler için bilimsel adlandırma (Nomenclature for economic activities)
R40.02/Rev.06/1215 Sayfa 1 / 9
a) Ek-A’da belirtilen kapsam konularından bir veya birkaçında ilgili temel ve tamamlayıcı
eğitim almış olmak,
b) Ek-B’de belirtilen tetkikçi eğitimi, temel eğitim, iş tecrübesi, kalite ve/veya benzeri
deneyimi ve tetkik tecrübesi ile ilgili şartları sağlamak.
2.2 Kalite Yönetim Sistemi (TS EN ISO 9001) Tetkikçilik Kapsamının Onaylanması İçin
Gereken Şartlar
Madde 2.1’deki genel şartları taşıyanlar; Ek-A’da gösterilen gruplara karşılık gelen kapsam
konularının onaylanarak tetkikçilik kapsamının belirlenmesi için aşağıdaki şartları sağlaması
gereklidir;
Tetkikçilik kapsamına alınacak olan ve Ek-A’da gösterilen kapsam konuları ile ilgili
üretim veya hizmet işletmesinde Ek-B’de istenen iş tecrübesi ve kalite deneyiminin
yeterli sürede ve konumda çalışılarak, ürünlerin deneylerinin yapılmasında görev
alınarak, yahut ürün deneyleri, üretim veya hizmet ile ilgili danışmanlık veya kalite
kontrolü yapılarak edinilmiş olması,
Tetkikçilik kapsamına dahil edilecek bir konuda sahip olunan kabiliyet, eğitim ve
deneyim konunun tetkiki esnasında karşılaşılan teknik özellikler, uygulamalar ve
işlemleri yargılamak ve değerlendirmek için yeterli düzeyde olması,
Tetkikçilik kapsamında yer alması öngörülen konu tetkikçinin eğitimi ve iş tecrübesi ile ilişkili
değilse sadece belli sayıda tetkik yapmış olmak konunun kapsama dahil edilmesi için yeterli
değildir.
Tetkikçilik kapsamına dahil edilecek konu hakkında yapılmış mesleki öğrenim, tamamlayıcı
eğitim, kurslar ve pratikler ve iş tecrübesinin mevcudiyeti hakkında bilgi ve kanıtlar dokümante
edilmiş olmalıdır.
Bir tetkikçinin baştetkikçi olabilmesi için; yeterliliği onaylanmış bir baştetkikçinin gözetimi
altında aday baştetkikçi olarak tetkikte bulunması ve bunu takiben baştetkikçinin kendisi
hakkında olumlu bir rapor vermesi gereklidir.
Yukarıdaki şartları taşıyan baştetkikçi veya tetkikçilerin TÜRKAK R40.01 rehberinde verilen
NACE kodlarında grup ve sınıfa göre atamaları yapılmalıdır.
R40.02/Rev.06/1215 Sayfa 2 / 9
“Örneğin; Etin işlenmesi ve saklanması ile et ürünlerinin imalatı konusunda atanacak kişinin
NACE kodu, grup 10, sınıf ise 10.1 olarak belirlenmelidir.
Veya Motorlu taşıtların kiralanması ve leasingi konusunda atanacak kişinin NACE kodu, grup
77, sınıf ise 77.1 olarak belirlenmelidir.”
2.3 Tetkikçinin Yer Aldığı Grubun İlişkili Olmadığı Konuların Tetkikçilik Kapsamına
Dahil Edilmesi
Madde 2.2’de istenen şartları sağlayan tetkikçinin dahil olduğu grubun (Ek-A) karşılık geldiği
kapsam konularının haricindeki bir konunun tetkikçilik kapsamına alınması için tetkikçinin
aşağıdaki şartlara uygunluk göstermesi gerekir;
a) İş Tecrübesi: İlgili kapsamda Risk Grubuna göre aşağıda belirtilen iş tecrübesine sahip
olunması (İş tecrübesi; “İlgili konuda fiilen üretim veya hizmetin içinde çalışmış olmak
veya ürünlerin deneylerinin yapılmasında görev almış olmak, yahut ürün deneyleri,
üretim veya hizmet ile ilgili danışmanlık veya kalite kontrolü yapmak” olarak
algılanmalıdır.);
Eğer ilgili kapsamda ek mesleki öğrenim (lisans, yüksek lisans veya doktora ) yapılmış
ise yukarıdaki iş tecrübeleri 1 yıl eksik hesaplanır.
b) Tetkik Tecrübesi: İlgili kapsamda en az 4 tam tetkike (ilk belgelendirme veya belge
yenileme tetkikine) katılmış olunması (Aday tetkikçi, tetkikçi, baştetkikçi veya
gözlemci olarak).
Yukarıdaki şartları taşıyan baştetkikçi veya tetkikçiler TÜRKAK R40.01 rehberinde verilen
NACE kodlarında grup ve sınıfa göre atamaları yapılmalıdır.
NOT: İlişkili olunmayandan kasıt Baştetkikçi/tetkikçilerin atanacağı EA/NACE kodu ile direk
ilişkisi olmayıp, yakın meslek gruplarında yer almasıdır.
R40.02/Rev.06/1215 Sayfa 3 / 9
a) Ek-A’da belirtilen kapsam konuları ile ilgili temel ve tamamlayıcı eğitim almış olmak,
b) Ek-B’de belirtilen tetkikçi eğitimi, temel eğitim, iş tecrübesi, çevre ve/veya benzeri
deneyimi ve tetkik tecrübesi ile ilgili şartları sağlamak.
3.2 Çevre Yönetim Sistemi (TS EN ISO 14001) Tetkikçilik Kapsamının Onaylanması
İçin Gereken Şartlar
Madde 3.1’deki genel şartları taşıyanlar; Ek-A’da gösterilen gruplara karşılık gelen kapsam
konularının onaylanarak tetkikçilik kapsamının belirlenmesi için aşağıdaki şartları sağlaması
gereklidir;
Tetkikçilik kapsamına alınacak olan ve Ek-A’da gösterilen kapsam konuları ile ilgili
üretim veya hizmet işletmesinde Ek-B’de istenen iş tecrübesi ve çevre deneyiminin
yeterli sürede ve konumda çalışılarak, çevre etkileyici tesislerinin projelendirilmesi
ve/veya işletilmesinde veya ürünlerin deneylerinin yapılmasında görev alınarak, yahut
ürün deneyleri, üretim veya hizmet ile ilgili danışmanlık veya kalite kontrolü yapılarak
edinilmiş olması,
Tetkikçilik kapsamına dahil edilecek bir konuda sahip olunan kabiliyet, eğitim ve
deneyim konunun tetkiki esnasında karşılaşılan teknik özellikler, uygulamalar ve
işlemleri yargılamak ve değerlendirmek için yeterli düzeyde olması,
Tetkikçilik kapsamında yer alması öngörülen konu tetkikçinin eğitimi ve iş tecrübesi ile ilişkili
değilse sadece belli sayıda tetkik yapmış olmak konunun kapsama dahil edilmesi için yeterli
değildir.
Tetkikçilik kapsamına dahil edilecek konu hakkında yapılmış mesleki temel eğitim, tamamlayıcı
eğitim, kurslar ve pratikler ve iş tecrübesinin mevcudiyeti hakkında bilgi ve deliller dokümante
edilmiş olmalıdır.
R40.02/Rev.06/1215 Sayfa 4 / 9
Bir tetkikçinin baştetkikçi olabilmesi için; yeterliliği onaylanmış bir baştetkikçinin gözetimi
altında aday baştetkikçi olarak tetkikte bulunması ve bunu takiben baştetkikçinin kendisi
hakkında olumlu bir rapor vermesi gereklidir.
Yukarıdaki şartları taşıyan baştetkikçi veya tetkikçiler Ek-A da verilen NACE kodlarında grup
ve sınıfa göre atamaları yapılmalıdır.
3.3 Tetkikçinin Yer Aldığı Grubun İlişkili Olmadığı Konuların Tetkikçilik Kapsamına
Dahil Edilmesi
Madde 3.2’de istenen şartları sağlayan tetkikçinin dahil olduğu grubun (Ek-A) karşılık geldiği
kapsam konularının haricindeki bir konunun tetkikçilik kapsamına alınması için tetkikçinin
aşağıdaki şartlara uygunluk göstermesi gerekir;
a) İş Tecrübesi: İlgili kapsamda Risk Grubuna göre aşağıda belirtilen iş tecrübesine sahip
olunması (İş tecrübesi; “İlgili konuda fiilen üretim veya hizmetin içinde çalışmış olmak
veya çevre etkileyici tesislerinin projelendirilmesi ve/veya işletilmesinde veya ürünlerin
deneylerinin yapılmasında görev almış olmak, yahut ürün deneyleri, üretim veya hizmet
ile ilgili danışmanlık veya kalite kontrolü yapmak” olarak algılanmalıdır.);
Eğer ilgili kapsamda ek mesleki öğrenim (lisans, yüksek lisans veya doktora ) yapılmış
ise yukarıdaki iş tecrübeleri 1 yıl eksik hesaplanır.
b) Tetkik Tecrübesi: İlgili kapsamda en az 4 tam tetkike (ilk belgelendirme veya belge
yenileme tetkikine) katılmış olunması (Aday tetkikçi, tetkikçi, baştetkikçi veya
gözlemci olarak).
Yukarıdaki şartları taşıyan baştetkikçi veya tetkikçiler TÜRKAK R40.01 rehberinde verilen
NACE kodlarında grup ve bir sınıfa göre atamaları yapılmalıdır.
NOT: İlişkili olunmayandan kasıt Baştetkikçi/tetkikçilerin atanacağı EA/NACE kodu ile direk
ilişkisi olmayıp, yakın meslek gruplarında yer almasıdır.
R40.02/Rev.06/1215 Sayfa 5 / 9
Herhangi bir konuda aşağıdaki niteliklere sahip olanlar ilgili EA/NACE kodunda teknik uzman
olarak görevlendirilebilirler (Ancak TÜRKAK R40.01 rehberinde verilen NACE kodlarında
grup ve sınıfa göre atamaları yapılmalıdır);
İş Tecrübesi: İlgili kapsamda Risk Grubuna göre aşağıda belirtilen iş tecrübesine sahip
olunması (İş tecrübesi; “İlgili konuda fiilen üretim veya hizmetin içinde çalışmış olmak
veya ürünlerin deneylerinin yapılmasında görev almış olmak, yahut ürün deneyleri, üretim
veya hizmet ile ilgili danışmanlık veya kalite kontrolü yapmak” olarak algılanmalıdır.);
Eğer ilgili kapsamda mesleki öğrenim (lisans, ön lisans) yapılmış ise yukarıdaki iş
tecrübeleri 1 yıl eksik hesaplanır.
Eğer ilgili kapsamda ek mesleki öğrenim veya eğitim (lisans, yüksek lisans,
doktora veya özel mesleki kurslar vb.) alınmış ise yukarıdaki iş tecrübeleri 1 yıl
eksik hesaplanır.
Herhangi bir konuda aşağıdaki niteliklere sahip olanlar ilgili EA/NACE kodunda teknik uzman
olarak görevlendirilebilirler (Ancak TÜRKAK R40.01 rehberinde verilen NACE kodlarında
grup ve sınıfa göre atamaları yapılmalıdır);
İş Tecrübesi: İlgili kapsamda Risk Grubuna göre aşağıda belirtilen iş tecrübesine sahip
olunması (İş tecrübesi; “İlgili konuda fiilen üretim veya hizmetin içinde çalışmış olmak
veya çevre etkileyici tesislerinin projelendirilmesi ve/veya işletilmesinde veya ürünlerin
deneylerinin yapılmasında görev almış olmak, yahut ürün deneyleri, üretim veya hizmet ile
ilgili danışmanlık veya kalite kontrolü yapmak” olarak algılanmalıdır.);
R40.02/Rev.06/1215 Sayfa 6 / 9
Eğer ilgili kapsamda mesleki öğrenim (lisans, ön lisans) yapılmış ise yukarıdaki iş
tecrübeleri 1 yıl eksik hesaplanır.
Eğer ilgili kapsamda ek mesleki öğrenim veya eğitim (lisans, yüksek lisans,
doktora veya özel mesleki kurslar vb.) alınmış ise yukarıdaki iş tecrübeleri 1 yıl
eksik hesaplanır.
R40.02/Rev.06/1215 Sayfa 7 / 9
Ekler
EK-A Yönetim Sistemi Belgelendirmesi Tetkikçileri İçin Kapsam Konuları ve
Gruplandırma
EA NACE- Bölüm/Grup/Sınıf
Alan
KODU (Rev.2)
Tarım, ormancılık ve balıkçılık 1 01, 02, 03
Madencilik ve taşocağı işletmesi 2 05, 06, 07, 08, 09
Gıda ürünleri, içecekler ve tütün 3 10, 11, 12
Tekstil ve tekstil ürünleri 4 13, 14
Deri ve deri ürünleri 5 15
Ağaç ve ağaç ürünleri 6 16
Kağıt hamuru, kağıt ve kağıt ürünleri 7 17
Yayıncılık şirketleri 8 58.1, 59.2
Matbaacılık(basımevleri) şirketleri 9 18
Kok ve rafine petrol ürünleri üretimi 10 19
Nükleer yakıt 11 24.46
Kimyasallar, kimyasal ürünler ve lifli ürünler 12 20
İlaç 13 21
Kauçuk ve plastik ürünler 14 22
Metal olmayan madeni ürünler 15 23 (23.5 ve 23.6 Hariç)
Beton, çimento, kireç, alçı, sıva vb. 16 23.5, 23.6
24 ( 24.46 Hariç)
Temel metaller ve işlenmiş metal ürünleri 17
25 (25.4, 33.11 Hariç)
Makine ve teçhizat 18 25.4, 28, 30.4, 33.12, 33.2
Elektrikli ve optik teçhizat 19 26, 27, 33.13, 33.14, 95.1
Gemi inşası 20 30.1, 33.15
Uzay araştırmaları 21 30.3, 33.16
Diğer ulaşım araçları 22 29, 30.2, 30.9, 33.17
Sınıflandırılmamış diğer ürünlerin üretimi 23 31, 32, 33.19
Geri kazanım, geri dönüşüm 24 38.3
Elektrik temini 25 35.1
Gaz temini 26 35.2
Su temini 27 35.3, 36
İnşaat 28 41, 42, 43
Toptan ve perakende ticaret;motorlu araçlar, motosiklet, 45, 46, 47, 95.2
29
kişisel eşyalar ve ev eşyalarının tamiri
Otel ve restoranlar 30 55, 56
Ulaşım, depolama ve İletişim 31 49, 50, 51, 52, 53, 61
Finansal aracılık; arsa ve emlakçılık; kiralama 32 64, 65, 66, 68, 77
Bilgi teknolojisi 33 58.2, 62, 63.1
Mühendislik hizmetleri 34 71, 72, 74 (74.2, 74.3 Hariç)
69, 70, 73, 74.2, 74.3, 78, 80,
Diğer hizmetler 35
81, 82
Kamu yönetimi 36 84
Öğretim 37 85
R40.02/Rev.06/1215 Sayfa 8 / 9
Not 1: Söz konusu kişinin sektöre uygun bir Yüksek Okul ve/veya üniversite eğitimini tamamlamış
olması durumunda, iş tecrübesi şartı 1 yıl düşürülebilir.
Not 2: İkinci disiplindeki (yönetim sistemindeki) iş tecrübesi birinci disiplindeki (yönetim sistemindeki)
iş tecrübesi ile aynı zamanda edinilmiş olabilir.
Not 3: İkinci disiplindeki (yönetim sistemindeki) eğitim, ilgili standartlar, yasalar, yönetmelikler,
prensipler, metodlar ve teknikler hakkında bilgi edinmeye yönelik olmalıdır.
Not 4: Tam tetkik, ISO 19011 Madde 6.3 ile Madde 6.5 arasındaki tüm aşamaları kapsayan bir tetkiktir.
Genel (kapsamlı) tetkik tecrübesi yönetim sistemi standardının bütününü içermelidir.
R40.02/Rev.06/1215 Sayfa 9 / 9