საქმე №330210017002212068

№2/34987-17

თბილისის საქალაქო სასამართლო

გადაწყვეტილება
საქართველოს სახელით

28 თებერვალი, 2018წ. ქ.
თბილისი

შესავალი ნაწილი

სამოქალაქო საქმეთა კოლეგია

მოსამართლე - ლევან მიქაბერიძე
სხდომის მდივანი - ილია ვაშაკიძე

მოსარჩელე (შეგებებული სარჩელით მოპასუხე) - შპს ,,ბა-------–--------–ი’’

დირექტორი - გი-------–----–--ე
წარმომადგენლები - ალ------------ი, ანა გე-–-–---–ი

მოპასუხე (შეგებებული სარჩელის ავტორი) - სს ,,სა---------–-------------ა’’

წარმომადგენლები - ლი-----------–--ე, კო-----------ე

დავის საგანი - თანხის დაკისრება

აღწერილობითი ნაწილი

1. სასარჩელო მოთხოვნა

(თავდაპირველი სარჩელით)

1.1. სს ,,სა---------–-------------ის’’ ნაცვლად შპს ,,ბა-------–--------–ის’’ მიერ კომუნალური

გადასახადებისათვის გაწეული ხარჯის 28 027.78 ლარის ანაზღაურება.

(სასარჩელო მოთხოვნის ოდენობა შემცირებულია / დაზუსტებულია 16.01.2018წ.

განცხადებით; იხ. ტ. 2, ს.ფ. 2)
1.2. სს ,,სა---------–-------------ისათვის’’ 17.06.2015წ.-დან 12.12.2017წ.-მდე ქონების
არამართლზომიერად სარგებლობისათვის დარიცხული საფასურის 620 370 ლარის და

1
მის შემდგომ პერიოდში, ქონების სარგებლობისათვის ყოველთვიური საზღაურის
(თვეში) 20 679 ლარის დაკისრება;

სარჩელის საფუძვლები:

2009 წლის 24 ნოემბერს №--- ოქმის საფუძველზე აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის

ფინანსთა და ეკონომიკის სამინისტროს მუდმივმოქმედი სააუქციონო კომისიის მიერ
მოწყობილ აუქციონში გამარჯვებულად გამოცხადდა ემ-----------–--ა, რომელსაც
საკუთრებაში გადაეცა ქ. ბა-----–--------------------–----------------------------–--–ზე მდებარე
მშენებარე შენობა-ნაგებობები მასზე მიმაგრებული 22 566 კვ.მ. მიწის ნაკვეთით (ს/კ 0--
---------). ქონების გადაცემა მოხდა იმ პირობით, რომ აუქციონის ჩატარებიდან
არაუმეტეს 48 თვის ვადაში შენობის ნაწილში მოეწყო სა----------------------------------.

2010 წლის 10 ივნისს ემ-----------–--ამ გადაცემული ქონება შეიტანა შპს ,,GE--------N’’-ის

კაპიტალში. 2014 წლის 9 ივნისს შპს ,,GE--------N”-ის პარტნიორთა კრების
გადაწყვეტილებით შეიცვალა საფირმო სახელწოდება და კომპანიას ეწოდა შპს ,,ბა------
-–--------–ი’’.

2015 წლის 17 ივნისს მხარეებს შორის გაფორმდა უსასყიდლო უზუფრუქტის

ხელშეკრულება და სს ,,სა---------–-------------ას’’ სარგებლობის უფლებით, უსასყიდლოდ
გადაეცა შენობის პირველ და მეორე სართულზე განთავსებული - 759.17 კვ.მ. ფართი
(რკ------------------ის, სალაროების, ოფისებისა და მოსასვენებელი ოთახების
განსათავსებლად).

მხარეთა შორის გაფორმებული ხელშეკრულების 2.2.2 და 2.3.1 მუხლებით

განისაზღვრა უზუფრუქტუარის ვალდებულება - უსასყიდლოდ მიღებული ქონების
მიმდინარე და კაპიტალური ხარჯების, მათ შორის კომუნალური გადასახადების
გადახდა, ასევე ქონების ნორმალური ფუნქციონირებისათვის ზრუნვა მისი სამეურნეო
მოვლა-შენახვისათვის, რაც დღემდე არ განუხორციელებია. უზუფრუქტუარის
ნაცვლად მესაკუთრე იღებდა ქონების მოვლა-პატრონობისათვის ყველა ხარჯს,
კერძოდ: შპს ,,ბა-------–--------–ი’’ ახორციელებდა რკ-------ს დარბაზისა და ბაქნების
დასუფთავებას, ესკალატორების მოვლასა და მოპასუხისათვის გადაცემული ქონების
დაცვით უზრუნველყოფას, ანაზღაურებდა ქონების მიმდინარე და კაპიტალურ
ხარჯებს, უზრუნველყოფდა ესკალატორების, გათბობა-კონდიცირებისა და
ვენტილაციის სისტემის გამართულ მუშაობას. კომუნალური ხარჯი გაანგარიშებულია
შემდეგი სახით: ელექტროენერგიის საფასური 47 684.09 ლარი, საიდანაც სს ,,სა---------–-
------------ის’’ ნაცვლად გაწეული ხარჯი 2575მ2-სათვის შეადგენს 17 643.1 ლარს.
ბუნებრივი აირი 23 838.93 ლარი, საიდანაც გაწეული ხარჯი 759.17მ2-სათვის შეადგენს
2622.28 ლარს. დალაგება-დასუფთავება 7762.4 ლარი (ხელფასის სახით გაცემული
6299.7, საშემოსავლო გადასახადის სახით გადახდილი 1552.7), საიდანაც ნა-----------–------
---ს მოპასუხის ნაცვლად გაწეული ხარჯი შეადგენს 5337.1 ლარს, მი--------–--------------ს
510 ლარს, ხოლო ინ------–--–-------ს 2575მ2-ზე შეადგენს 362.6 ლარს. საერთო ჯამში
მოსარჩელის მიერ გაწეული კომუნალური ხარჯები შეადგენს 28 027,78 ლარს.

სს ,,სა---------–-------------ა’’ დამატებით უნებართვოდ სარგებლობს 2575.07 კვ.მ. ფართით,

რის გამოც მოსარჩელეს ადგება ზიანი.

2
2015 წლის 7 ოქტომბრიდან 2017 წლის 22 ნოემბრამდე შპს ,,ბა-------–--------–მა’’
არაერთხელ მიმართა მოპასუხეს და აცნობა, რომ ის არ ასრულებდა ქონების მოვლა-
პატრონობასთან დაკავშირებულ ხელშეკრულებით ნაკისრ ვალდებულებებს, კერძოდ:
არ ახორციელებდა რკ-------ს დარბაზის დასუფთავებას, დაცვით და გათბობა-
კონდიცირებით უზრუნველყოფას, ბაქნებისა და ესკალატორების მოვლას და ა.შ.
აღნიშნულ გარემოებების გამო მოსარჩელეს უწევდა დამატებითი ფინანსური
ხარჯების გაღება, რასაც თავდაპირველად უზრუნველყოფდა დამფუძნებელი პირადი
შენატანებით, ხოლო ბოლო პერიოდში რთული ფინანსური მდგომარეობის გამო
აღნიშნული ხარჯების გადახდა შეწყდა.

2017 წლის 22 ნოემბერს მოსარჩელემ მიმართა მოპასუხეს წერილობით და მოითხოვა

სს ,,სა---------–-------------ისგან’’ 17.06.2017წ. გაფორმებული უსასყიდლო უზუფრუქტის
ხელშეკრულების ფარგლებს გარეთ არსებულ 2757.07 კვ.მ. ფართზე იჯარის
ხელშეკრულების გაფორმება. აღნიშნული მოთხოვნა მოპასუხემ მიიჩნია
უსაფუძვლოდ და უარი თქვა მის დაკმაყოფილებაზე. შესაბამისად, მოსარჩელე
იძულებული გახდა მიემართა სასამართლოსთვის სს ,,სა---------–-------------ის’’ მიმართ
თანხების დაკისრების მოთხოვნით. ექსპერტიზის დასკვნის თანახმად, უნებართვოდ
მოპასუხის მფლობელობაში არსებული ფართის გაქირავების შემთხვევაში, პირველ
სართულზე განთავსებული 364 კვ.მ. ფართის სასყიდლიანი სარგებლობის
შემთხვევაში (იჯარა), ყოველთვიური საზღაურის საბაზრო ღირებულება
საორიენტაციოდ შეადგენს 4281 ლარს (დღგ-ს ჩათვლით). მეორე სართულზე
განთავსებული 262.37 კვ.მ ფართის შემთხვევაში - 4098 ლარს (დღგ-ს ჩათვლით),
ხოლო მეორე სართულზე განთავსებული 1948.70 ფართის შემთხვევაში - 12300 ლარს
(დღგ-ს ჩათვლით).

(შეგებებული სარჩელით)

1.1. შპს ,,ბა-------–--------–ისათვის’’ 15 304.94 ლარის ოდენობით ზიანის ანაზღაურების

დაკისრება.

შეგებებული სარჩელის საფუძვლები:

2015 წლის 17 ივნისს მხარეებს შორის გაფორმდა უსასყიდლო უზუფრუქტის

ხელშეკრულება, რომლის მიხედვითაც, შპს ,,ბა-------–--------–მა’’ (მესაკუთრე) სს ,,სა-------
--–-------------ას’’ (უზუფრუქტუარი) მისი არსებობის ვადით, უსასყიდლოთ გადასცა ქ. ბა--
---–--------------------------–--–ზე მდებარე შენობის პირველ და მეორე სართულზე
განთავსებული ფართები რკ------------------ის, სალაროების ოფისების, მოსასვენებელი
ოთახების განსათავსებლად. ხელშეკრულების 2.1.1. პუნქტის თანახმად, მესაკუთრე
ვალდებულია უზუფრუქტუარს ქონება გადასცეს ნივთობრივად და უფლებრივად
უნაკლო მდგომარეობაში. ქონება ნივთობრივად უნაკლოდ ითვლება, თუ იგი ვარგისია
ხელშეკრულებით გათვალისწინებული მოცულობის და ხელშეკრულებით
გათვალისწინებული მიზნებისათვის.

ბა-------–--------–ის შენობის პირველ სართულზე განთავსებული მოსასვენებელი

ფართები, რაც შეადგენს სს ,,სა---------–-------------ის’’ მიერ უსასყიდლო უზუფრუქტის
ფორმით აღებული ქონების ნაწილს, ჭარბი ატმოსფერული ნალექების შედინების
შედეგად საბოლოოდ დაზიანდა, რამაც მისი მიზნობრივად გამოყენება შეუძლებელი

3
და საფრთხის შემცველი გახადა.

უსასყიდლო უზუფრუქტის ხელშეკრულებით გათვალისწინებული მიზნობრიობით

(ბრიგადების მოსასვენებლად) ოთახების გამოუყენებლობის გამო სს ,,სა---------–------------
-ა’’ იძულებული შეიქმნა ფიზიკური პირებისაგან დაექირავებინა ბინები
ზემოაღნიშნული ბრიგადების მოსასვენებლად.

2017 წლის 4 იანვარს სს ,,სა---------–-------------ამ’’ ზუ-----------------ან, იქირავა

საცხოვრებელი ბინა (76.32 კვ.მ.) G-- სერიის ელექტრომატარებლების ბრიგადების
დასასვენებლად. ხელშეკრულების თანახმად, ყოველთვიური საიჯარო ქირა
შეადგენდა 850 ლარს.

2017 წლის 9 აპრილს ხა--------–--–-----ნ, 12 თვის ვადით იქირავა საცხოვრებელი ფართი

სამატარებლო ბრიგადებისათვის (საერთო ფართით 66.91 კვ.მ.). ხელშეკრულებით
ყოველთვიური ქირის ღირებულება განისაზღვრა 1053 ლარით.

სს ,,სა---------–-------------ის’’ ფილიალ მგზავრთა გადაყვანის ფინანსური აღრიცხვისა და

ანგარიშგების სამსახურის უფროსის მიერ მომზადებული საინფორმაციო ბარათების
შესაბამისად, ზუ--------------------ს ბინის ქირის სახით გადახდილმა თანხამ შეადგინა
9267.74 ლარი, ხოლო ხა--------–-აშისათვის მოქმედი ხელშეკრულების ფარგლებში
გადახდილმა თანხამ წინამდებარე შეგებებული სარჩელის შეტანის პერიოდისათვის
შეადგინა 6037.20 ლარი. საერთო ჯამში ქირის სახით გადახდილმა თანხამ შეადგინა
15304.94 ლარი.

2. მოპასუხის პოზიცია

(მოპასუხის პოზიცია თავდაპირველ სარჩელზე)

2.1. სს ,,სა---------–-------------ამ’’ წარმოდგენილი შესაგებლით სარჩელი არ ცნო და

განმარტა, რომ 24.11.2009წ. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ფინანსთა და
ეკონომიკის სამინისტროს მუდმივმოქმედი სააუქციონო კომისიის გადაწყვეტილებით
(ოქმი N---), აუქციონში გამარჯვებულად გამოცხადდა ემ-----------–--ა. აღნიშნული
აუქციონის უმთავრეს პირობას შენობის ნაწილში სა----------------------------------ს მოწყობა
წარმოადგენდა. აქვე გაკეთდა დათქმა, რომ ქონების ახალ მესაკუთრეზე გასხვისება
მომხდარიყო იმავე პირობებით. მოგვიანებით (23.10.2014წ.) ცვლილება შევიდა ოქმში
და მყიდველად დაფიქსირდა შპს ,,ბა-------–--------–ი’’ და მასვე განესაზღვრა სა---------ო
სადგურის მოწყობის ვალდებულება არაუგვიანეს 2015 წლის 9 აპრ--–-სა. მოცემულ
ტრანზაქციაში სახელმწიფოს ინტერესს სა---------ო სადგურის მოწყობა წარმოადგენდა.

უსაფუძვლოა მოსარჩელის მტკიცება, თითქოს მოპასუხე არ ასრულებდა მხარეთა

შორის 15.06.2015წ. გაფორმებული ხელშეკრულების 2.2.2. და 2.3.1. პუნქტებით
გათვალისწინებულ ვალდებულებებს. ასევე უსაფუძვლოა იმაზე მითითება, თითქოს
მესაკუთრე უზუფრუქტუარის ნაცვლად ახორციელებდა რკ-------ს დარბაზისა და
ბაქნების დასუფთავებას, ესკალატორების მოვლა-შენახვასა და დაცვასს.

უზუფრუქტის ხელშეკრულების 1.1. პუნქტის თანახმად, მესაკუთრემ

უზუფრუქტუარს, ამ უკანასკნელის არსებობის ვადით, უსასყიდლოდ, სარგებლობის

4
უფლებით გადასცა შენობის პირველ და მეორე სართულებზე განთავსებული 759.17
კვ.მ. ფართი, რკ------------------ის, სალაროებისა, ოფისების, მოსასვენებელი ოთახების
განსათავსებლად. შესაბამისად, სს ,,სა---------–-------------ა’’ უვლიდა აღნიშნულ ქონებას,
იხდიდა შესაბამის კომუნალურ გადასახადებს და ზრუნავდა მისი ნორმალური
სამეურნეო მოვლისათვის. ხელშეკრულების საგნიდან გამომდინარე,
ერთმნიშვნელოვნად ცხადია, რომ უზუფრუქტით აღებულ ქონებაში არ შედიოდა
ბაქანი, ესკალატორი და თუ მოსარჩელე მხარე მათი მოვლა-შენახვისათვის რაიმე
სახის ხარჯს იღებდა, ყოველგვარ ფაქტობრივ და სამართლებრივ საფუძველს
მოკლებულია დღეს მათი ანაზღაურების მოთხოვნა უზუფრუქტუარისაგან.

მიუხედავად იმისა, რომ სრულიად ემიჯნება და უსაფუძვლოდ მიიჩნევს სა---------–-------

------ისათვის ბაქნისა და ესკალატორების მოვლა-შენახვის ხარჯების დაკისრების
ნაწილში მოთხოვნას, მიზანშეწონილად მიაჩნია შეეხოს ხარჯის დაანგარიშების
დოკუმენტს. ვინაიდან მითითებული დოკუმენტით მოსარჩელე ცდილობს მის მიერ
გაწეული ხარჯების გაწევის დადასტურებას, აუცილებელია, რომ დოკუმენტი თავისი
ფორმით ამას ადასტურებდეს. მაგალითისათვის, ასეთი დოკუმენტები შესაძლოა
ყოფილიყო საგადასახადო დავალებები. ნაცვლად აღნიშნულისა მხარეს
წარმოდგენილი აქვს ბუღალტრის მიერ შედგენილი სრულიად გაურკვეველი ცხრ--–-,
საიდანაც შეუძლებელია გადამოწმდეს მასში მოყვანილი ციფრების სისწორე, რა
პერიოდების ხარჯებს შეიცავს, რა პირველად მონაცემებს ეყრდნობა და ა.შ. ციფრების
სისწორის გადამოწმებაც, რომ შესაძლებელი იყოს, უსაფუძვლოა ელექტროენერგიის
საფასურის დაკისრების მოთხოვნას მოპასუხისათვის შემდეგი მიზეზით: ა) ამ
კონკრეტულ ობიექტზე სს ,,სა---------–-------------ა’’ დარეგისტრირებულია ცალკე
აბონენტად (აბონენტის N6---------) და ელექტროენერგიის საფასურს უხდის
ელექტროენერგიის განაწილების ადგილობრივ ლიცენზიატს ენერგო-პროს; ბ)
გაურკვეველია ხარჯების დაანგარიშების მეთოდიკა. რაც შეეხება, ბუნებრივი აირით
უზრუნველყოფას, მოპასუხის მითითებით, მთლიანად შენობა მოწყობილია გათბობა-
კონდიცირების ერთიანი სისტემით, შესაბამისად აღნიშნული სისტემა მთლიანად
ფარავს უზუფრუქტით აღებულ ფართს და მათი ცალკე ობიექტად გამოყოფა
ტექნიკურად შეუძლებელია. თუმცა, მიუხედავად აღნიშნულისა 2017 წლის
დასაწყისიდან მესაკუთრემ ყოველგვარი ტექნიკური და უსაფრთხოების ნორმების
უგულებელყოფით გამორთო გათბობა-კონდიცირების სისტემა. შესაბამისად, სს ,,სა-----
----–-------------ას’’ დამოუკიდებელი წყაროს მეშვეობით უხდება თანამშრომლების
უზრუნველყოფა გათბობით. ბა------ს სერვის ცენტრს თავად ჰყავს შტატში
დამლაგებელი (7 საშტატო ერთეული, მათ შორის ღამის ცვლაში), რის გამოც
უზუფრუქტის ფორმით აღებულ ფართში სანიტარულ-ჰიგიენური პირობების დაცვას
მთლიანად აღნიშნული თანამშრომლები უზრუნველყოფენ. ბაქანს, რომელიც
მესაკუთრეს ეკუთვნის და რომლის მოვლა-შენახვის ვალდებულება სს ,,სა---------–--------
-----ას’’ ხელშეკრულებით არ უკისრია, ბოლო რამდენიმე თვეა ასუფთავებს
სერვისცენტრის შესაბამისი თანამშრომლები. ამიტომ, უსაფუძვლოა მტკიცება,
თითქოს უზუფრუქტუარი არ ასრულებს სარგებლობაში გადაცემული ქონების მოვლა-
შენახვის ვალდებულებას. ხელშეკრულების 2.3.1. პუნქტი მოიცავს უზუფრუქტუარის
უფლებამოსილებათა ჩამონათვალს და შესაბამისად მათზე ნეგატიური კუთხით
აპელირება მოსარჩელის მხრიდან სრულიად უადგილოა. უსაფუძვლოა, ასევე
მოსარჩელის პოზიცია, თითქოს სს ,,სა---------–-------------ას’’ გარდა ხელშეკრულებით
გათვალისწინებული ფართებისა, თვითნებურად აქვს დაკავებული დამატებით

5
2575.07 კვ.მ. ფართი. ამ კუთხით მნიშვნელოვანია განიმარტოს სადავო ფართის
ფუნქციური დანიშნულება. პირველი ფართი, რომელზეც მოსარჩელე მიუთითებს,
რომ თითქოს სს ,,სა---------–-------------ა’’ უნებართვოთ ფლობს, არის - ბაქანი. ბაქანი არის
სამგზავრო გაჩერების პუნქტი, რომლის დანიშნულებაც არის მხოლოდ მგზავრების
ჩასხდომა და ჩამოსვლა. სამგზავრო ბაქანი ინფრასტრუქტურულად სა---------ო
სადგურის განუყოფელი ნაწილია. ანუ, სადაც ბაქანი არ იქნება, იქ სამგზავრო
გადაყვანები ვერ განხორციელდება. შესაბამისად, მოსარჩელემ, ჯერ კიდევ მაშინ,
როცა აუქციონში მონაწილეობას ღებულობდა (რომლის უმთავრეს პირობას სა---------ო
სადგურის მოწყობა წარმოადგენდა) თანხმდებოდა და იმთავითვე იცოდა, რომ ბაქანი,
რომელიც მას უნდა მოეწყო სა---------ო სადგურის განუყოფელი ნაწილი იქნებოდა.
ამიტომ, სამომავლოდ უნდა დარეგულირებულიყო კიდეც ბაქნით სარგებლობის წესი.
ხელშეკრულების 2.1.3. პუნქტში მკაფიოდ და ერთმნიშვნელოვნად აღინიშნა, რომ
მესაკუთრე ვალდებული იყო ხელი არ შეეშალა უზურფრუქტუარის სამგზავრო
სადგურის ნორმალური ფუნქციონირებისათის.. ხელი არ შეუშალოს მგზავრთა
შეუფერხებელ, უსასყიდლო, უსაფრთხო გადაადგილებას შენობებსა და მათ
მიმდებარე ტერიტორიაზე (მათ შორის მესაკუთრე ვალდებულია სამგზავრო ბაქანზე
ნებისმიერი ქმედების განხორციელების დროს გაითვალისწინოს უზუფრუქტუარის
წერილობითი პოზიცია, რკ------აში მოქმედი უსაფრთხოების დაცვის მიზნით). ამიტომ,
დავას აღარ უნდა იწვევდეს ის გარემოება, რომ მხარეები შეთანხმდნენ მგზავრთა მიერ
ბაქნით უსასყიდლოდ სარგებლობაზე. მესაკუთრემ ხელშეკრულების გაფორმების
დროს იცოდა ბაქნის დანიშნულება და შესაბამისად იცოდა, რომ ბაქნის გარეშე
სამგზავრო გადაყვანები ვერ განხორციელდებოდა და თუ მას ბაქნით
სარგებლობისათვის სასყიდლის დაწესება სურდა, მაშინ ეს მხარეთა შორის
მორიგების საგანი იმთავითვე უნდა ყოფილიყო. თუმცა აღნიშნულის
საწინააღმდეგოდ, მოპასუხის მიერ შესაგებელზე თანდართულია მთელი რიგი
წერილები, რომლებშიც ხაზგასმულია რკ-------ს მიერ ახალი სა---------ო სადგურით
უსასყიდლოდ სარგებლობის შესახებ, კერძოდ 12.12.2013 წლის N12 წერ--–-ს მიხედვით,
შპს „GE--------N”-ის დირექტორი გი-------------ა წერს სს „სა---------–-------------ის’’ მაშინდელ
გენერალურ დირექტორს, რომ შპს „GE--------N” წარმოადგენს იმ პირობადადებული
აუქციონის გამარჯვებულს, რომელსაც ქონების გადაცემის შემდეგ უნდა მოეწყო სა-----
-----------------------------. აქვე ხაზგასმით აღნიშნავს, რომ კომპანია თავისი ინიციატივით
აწყობს ევრო სტანდარტის დონის სა---------ო სადგურს, შესაბამის მისადგომებსა და
ჩასასხდომ ბაქანს (სწორედ აღნიშნულ ობიექტზე მიუთითებს მოსარჩელე, რომ რკ------
ა მათ უნებართვოთ ფლობს), რომელიც აკმაყოფილებს ყველა იმ აუცილებელ
მოთხოვნასა და სტანდარტებს, რაც აუცილებელია სა---------ო სადგურის
ფუნქციონირებისათვის. წერ--–-ს დასკვნით ნაწილში ავტორი ითხოვს რკ-------სგან
კვალიფიციური თანამშრომლების გამოყოფას, რათა უზრუნველყოფილიყო რკ-------ს
ყველა მოთხოვნისა და მითითების გათვალისწინება. წერ--–-ს ავტორი სს ,,სა---------–-----
--------ას’’ უკეთებს ბიზნესს შეთავაზებას, რომლითაც ცდილობს მათ მიერ სადგურის
მისადგომებისა და ბაქნის ევროსტანდარტით მოწყობის უზრუნველყოფით,
დააინტერესოს რკ------ა, რათა მან სამომავლოდ მათთან ითანამშრომლოს. სს „სა---------–-
------------ის’’ დაინტერესება მათივე ბიზნეს ინტერესებში შედიოდა. ამ უკანასკნელ
მოსაზრებას ამყარებს შპს „ბა-------–--------–ის’’ 30.06.2014წ. 30/06 წერ--–- ადგილობრივი
ხელისუფლების მიმართ, რომელშიც წერ--–-ს ავტორი ქ. ბა------ს მერიას
შუამდგომლობას სთხოვს სს „სა---------–-------------ამ’’ უსასყიდლოდ დროებით
სარგებლობაში აიღოს მათთვის მოწყობილი ფართი (მხოლოდ ორი პირობით, რაც

6
კომუნალური გადასახადების გადახდასა და სალიანდაგო ინფრასტრუქტურის
მოწყობას გულისხმობდა). აღნიშნული წერ--–- ბა------ს მერიამ გადაუგზავნა სს „სა--------
-–-------------ას’’ 01.07.2014წ. N----- წერ--–-თ. მითითებული ოფიციალური
კორესპონდენციებით ნათლად გამოიკვეთა მხარეთა შორის ჩამოსაყალიბებელი
სამართალურთიერთობის უსასყიდლო ხასიათი. ის ფაქტი, რომ სს „სა---------–-------------
ას’’ შპს „ბა--------–--------–-ს’’ მიერ მოწყობილი აქტივით უსასყიდლოდ უნდა ესარგებლა,
შეთანხმებული იყო სამთავრობო დონეზეც. სს „სა---------–-------------ას’’ თავის მხრივ,
მხოლოდ ორი პირობა უნდა დაეკმაყოფილებინა, რაც კომუნალური გადასახადების
გადახდასა და სალიანდაგო ინფრასტრუქტურის მოწყობას გულისხმობდა.

სს „სა---------–-------------ა’’ მართლაც ღებულობდა პერიოდულ შეტყობინებებს შპს „ბა-------

–--------–ისაგან“ ხელშეკრულებით ნაკისრი ვალდებულებების მოთხოვნით. შპს „ბა-------
–--------–ი“ უზუფრუქტუარს სთხოვდა ხელშეკრულების 2.2.2. პუნქტით ნაკისრი
ვალდებულებების შესრულებას, კერძოდ სარგებლობაში გადაცემული უძრავი
ქონების სათანადო მოვლა-პატრონობას, რაშიც ბაქნებისა და ესკალატორების მოვლას
და სხვა ხარჯების ანაზღაურებას გულისხმობდა. მოპასუხის მითითებით ბაქნებისა და
ესკალატორის ექსპლუატაციასთან დაკავშირებული ხარჯების ანაზღაურების
ვალდებულება ხელშეკრულებით არ ევალებოდა. ამასთან, ესკალატორი მხოლოდ
მგზავრებისთვის არ იყო განკუთვნილი, მისით სარგებლობა შეეძლო და შეუძლია
კიდეც შპს ,,ბა-------–--------–ის’’ ნებისმიერ მოიჯარეს და მათ კლიენტურას. მოსარჩელე
იმყოფება მძიმე ფინანსურ მდგომარეობაში და სწორედ ამ საფუძვლით ითხოვს
დამატებით ხარჯებს, რაც სცდება ყოველგვარ სამართლებრივ საფუძველს და უხეშად
ეწინააღმდეგება უზუფრუქტის ხელშეკრულებით ნაკისრ ვალდებულებებს.

სს ,,სა---------–-------------ამ’’ შპს ,,ბა-------–--------–ის’’ ტერიტორიაზე სამგზავრო სადგურის

მოსაწყობად სოლიდური ინვესტიცია განახორციელა (დაახლოებით 4 000 000 ლარის
ოდენობით), რაც სალიანდაგო ინფრასტრუქტურის მოწყობას გულისხმობდა.
აღნიშნული სამუშაოთა ნაწილი სს „სა---------–-------------ამ’’ საკუთარი ძალებით, ხოლო
ნაწილი სამუშაოთა გარე მომწოდებლებისგან შესყიდვით განახორციელა. სამუშაოთა
ის ნაწილი, რომელთა წარმოების კომპეტენცია მხოლოდ სა---------–-------------ას გააჩნია -
ლიანდაგები, ისრული გადამყვანებისა და საკონტაქტო ქსელების მოწყობა, თავად
უზრუნველყო საკუთარი მუშა რესურსითა და მარაგებით, ხოლო მიკროპროცესული
ელექტრონული ცენტრალიზაციის სისტემის შესყიდვა განახორციელა ტენდერის
საშუალებით შპს „არ--–- +“-საგან, საერთო ღირებულებით 850 708.92 აშშ დოლარი დღგ-
ს ჩათვლით. გარდა აღნიშნულისა, მშენებლობის ყველა ეტაპზე ჩართული იყო
შესაბამისი საექსპერტო დაწესებულებები, რომელთა მომსახურებებიც გარკვეულ
ხარჯებთან იყო დაკავშირებული.

უზუფრუქტის ხელშეკრულებით ორივე მხარის ინტერესი იყო განსაზღვრული.

კერძოდ, რკ-------სთვის მნიშვნელოვანი იყო მგზავრთათვის მოწესრიგებული და
კომფორტული გარემო შეეთავაზებინა, რომლის სანაცვლოდაც დათანხმდა კიდეც
სოლიდური ხარჯის (ოთხ მილიონ ლარამდე) გაღებას - ახალი სალიანდაგო
ინფრასტრუქტურის მოსაწყობად. შპს ,,ბა-------–--------–ისათვის’’ ცხადი იყო, რომ რკ-------
თ მოსარგებლე მგზავრი, შესაძლოა მათი პოტენციური კლიენტი გამხდარიყო, რის
სანაცვლოდაც ის კისრულობდა ვალდებულებას უსასყიდლოდ გადაეცა რკ-------სათვის
საჭირო ფართები. აღნიშნული პროექტი წარმატებულად ვერ წარიმართა შპს ,,ბა-------–-

7
-------–ისათვის’’, რასაც მოწმობს მათი წერილები. შესაბამისად ბიზნეს პროექტის
წარუმატებლობის შედეგად მიყენებული ფინანსური ზიანის დასაკომპენსირებლად,
მოსარჩელე ცდილობს სხავადასხვა გზას მიმართოს.

(მოპასუხის მოზიცია შეგებებულ სარჩელზე)

2.2. შეგებებულ სარჩელზე მოპასუხე შპს „ბა-------–--------–მა“ წარმოდგენილი

შესაგებლით სარჩელი არ ცნო და განმარტა, რომ 2015 წლის 17 ივნისის უსასყიდლო
უზუფრუქტის ხელშეკრულების საფუძველზე სს „სა---------–-------------ას“ უსასყიდლო
სარგებლობის უფლებით გადაეცა შენობის პირველ და მეორე სართულზე
განთავსებული 759.17 კვ.მ. ფართი რკ------------------ის, სალაროების, ოფისების,
მოსასვენებელი ოთახების განსათავსებლად. ხელშეკრულების 2.1.1. მუხლის
თანახმად, შპს „ბა-------–--------–ის“ მიერ სს „სა---------–-------------ისათვის“ გადასაცემი
ფართები იყო უფლებრივად და ნივთობრივად უნაკლო - შენობა იყო ახალი
აშენებული და ვარგისი ხელშეკრულებით გათვალისწინებული მიზნებისათვის.
ამასთან, შგებებული სარჩელის ავტორს არ გამოუხატავს რაიმე პრეტენზია
გადაცემული ფართის ნაკლთან დაკავშირებით. გადაცემული ფართების ნაწილის
დაზიანება მოხდა ხელშეკრულების დადების შემდგომ - მოსარჩელის მიერ ქონებით
სარგებლობის პერიოდში, აჭარის რეგიონში დამახასიათებელი უხვი ნალექის გამო
(წყალი შევიდა შენობაში). კანონის თანახმად, უზუფრუქტუარი ვალდებულია
აანაზღაუროს ნივთის სარგებლობასთან დაკავშირებული მიმდინარე ხარჯები,
გაარემონტოს იგი და იზრუნოს ნივთის ნორმალურ მდგომარეობაში
შენარჩუნებისათვის. კანონის თანახმად, თუ ნივთი დაზიანდა ან მის შესანახად
წარმოიშვა გაუთვალისწინებელი ხარჯები, უზუფრუქტუარმა ამის შესახებ
დაუყოვნებლივ უნდა შეატყობინოს მესაკუთრეს. მან უნდა ითმინოს ის ღონისძიებები,
რასაც მესაკუთრე განახორციელებს ამ სიტუაციის თავიდან ასაცილებლად, მესაკუთრე
არ არის ვალდებული მიიღოს შესაბამისი ზომები. შესაბამისად, მოსარჩელის მიერ
ფართების დაზიანების შესახებ შეტყობინების შემთხვევაშიც კი, შპს „ბა-------–--------–ი“
არ იყო ვალდებული დაზიანებულ ფართებში ჩაეტარებინა სარემონტო სამუშაო.

მოპასუხეს მოსარჩელისათვის არ გადაუცია ნივთობრივად ნაკლიანი ქონება, რასაც

ადასტურებს ის ფაქტიც, რომ დღემდე მოსარჩელე სარგებლობს გადაცემული
ფართებით, სადაც განთავსებულია ადმინისტრაცია და მისი თანამშრომლები.
ფართების დაზიანება განხორციელდა უზუფრუქტის ხელშეკრულების გაფორმებიდან
წელიწადისა და 3 თვის შემდეგ მოსარჩელის მიერ ქონებით სარგებლობის პერიოდში,
რასაც ადასტურებს 2016 წლის 16 სექტემბრის წერილობითი შეტყობინება, რომელშიც
რკ------ა იუწყება, რომ ატმოსფერულმა ნალექებმა გამოიწვიეს მოსასვენებელი
ოთახების დაზიანება. აქედან გამომდინარე, შპს „ბა-------–--------–ს’’ არ აკისრია
ფართების სარემონტო სამუშაოების ჩატარების ვალდებულება. ამდენად, მოპასუხეს
არ დაურღვევია ხელშეკრულებით ნაკისრი ვალდებულებები და მოსარჩელის მიერ
გადახდილი ქირა ვერ ჩაითვლება სს „სა---------–-------------ისათვის’’ შპს „ბა-------–--------–ის’’
ბრალით მიყენებულ ზიანად. იმ პირობებში, როცა გეოგრაფიული მდებარეობიდან
გამომდინარე აჭარის რეგიონი უხვი ნალექებით ხასიათდება, აღნიშნული საფუძვლით
მიყენებული ზიანი, გამორიცხავს მოპასუხის მტკიცებას იმ ფაქტზე, რომ
უზურფრუქტის ხელშეკრულებით გადაცემული ფართები იყო ნივთობრივად
ნაკლიანი.

8
3. ფაქტობრივი გარემოებები:

3.1. უდავო ფაქტობრივი გარემოებები

3.1.1. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ფინანსთა და ეკონომიკის სამინისტროს

მიერ - 2009 წელს აუქციონის წესით გასხვისებული იქნა ქ. ბა-----–--------------------–---–-----
---------------------–--–--ე მდებარე მშენებარე შენობა-ნაგებობა და მასზე მიმაგრებული 22
566 კვ.მ. მიწის ნაკვეთი.

3.1.2. ქონების პრივატიზებისას პირობებით გამოცხადებულ აუქციონში

გამარჯვებულად გამოცხადდა ემ-----------–--ა (მყიდველი), რომელსაც 2009 წლის 24
ნოემბრის აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ფინანსთა და ეკონომიკის სამინისტროს
აუქციონის მომწყობი კომისიის აუქციონში გამარჯვების დამადასტურებელი №---
ოქმის მე-6 მუხლის მიხედვით, დაევალა აუქციონის ჩატარებიდან 48 (ორმოცდარვა)
თვის ვადაში შენობის ნაწილში ,,სა----------------------------------ს’’ მოწყობა.

3.1.3. ქონების გასხვისების შემთხვევაში, მისი გადასვლა ახალ მესაკუთრეზე ხდებოდა

აუქციონით დათქმული პირობებით.

სასამართლო დაეყრდნო შემდეგ მტკიცებულებას:

- აუქციონში გამარჯვების დამადასტურებელი ოქმი №---;

3.1.4. ნივთის მყიდველი იყო შპს ,,GE--------N’’-ის (50% წილის მფლობელი)

დამფუძნებელი პარტნიორი, რომელმაც 2010 წლის 10 ივნისს პარტნიორთა
გადაწყვეტილებით, საზოგადოების კაპიტალში შეიტანა აუქციონზე შეძენილი ქონება
(2014 წლის ივნისის თვიდან შპს-ეს შეცვლილი აქვს საფირმო სახელწოდება და
რეგისტრირებულია, როგორც შპს ,,ბა-------–--------–ი’’).

სასამართლო დაეყრდნო შემდეგ მტკიცებულებებს:

- შპს „GE--------N”-ის პარტნიორთა კრების ოქმი;
- ამონაწერები მეწარმეთა და არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების
რეესტრიდან;

3.1.5. პირობით აუქციონზე შეძენილი ქონების მესაკუთრემ (უკვე - ,,შპს’’) 2013 წლის 13
დეკემბერს სამომავლოდ თანამშრომლობის მიზნით სს ,,სა---------–-------------ას’’ აცნობა,
რომ რკ------------------ის დარბაზის მოწყობის გარდა (რაც სააუქციონო პირობით ნაკისრ
ვალდებულებას წარმოადგენდა), საკუთარი ინიციატივით აწყობდა - ევრო
სტანდარტების დონის რკ------------------ს, შესაბამის მისადგომებსა და ჩასასხდომ ბაქანს,
რომელიც აკმაყოფილებდა ყველა იმ აუცილებელ მოთხოვნებსა და სტანდარტებს, რაც
აუცილებელი იყო რკ------------------ის ფუნქციონირებისათის.

3.1.6. მანვე, სს ,,სა---------–-------------ას’’ გადაუგზავნა ქალაქ ბა------ს მერიასთან

შეთანხმებული პროექტი (მშენებლობის ნებართავა) და სამომავლო თანამშრომლობის
იმედით, მიიწვია კიდეც რკ-------ს შესაბამის კვალიფიკაციის მქონე თანამშრომლები,
რათა გათვალისწინებულიყო რკ-------ს ყველა მოთხოვნა და მითითება.
სასამართლო დაეყრდნო შემდეგ მტკიცებულებას:

9
- წერილობითი მიმართვა;

3.1.7. ამის შემდგომ, მოლაპარაკებები წარმიმართა ადგილობრივ და ცენტრალურ

დონეზე. კერძოდ, მოსარჩელემ 2014 წლის 30 ივნისს მიმართა ქალაქ ბა------ს მერის
მოვალეობის შემსრულებელს და სთხოვა შუამდგომლობის გაწევა რკ------ასთან, რათა
ამ უკანასკნელს დროებით სარგებლობაში უსასყიდლოდ (გარდა კომუნალური
გადასახადებისა) აეღო მისთვის მოწყობილი ფართი და მას უზრუნველეყო მხოლოდ
სალიანდაგო ინფრასტრუქტურის მოწყობა, რის გამოც, საკითხის მოგვარება ქალაქ ბა--
----ს მერის 2014 წლის 1 ივლისის წერ--–-თ ეთხოვა უშუალოდ რკ------ას და 9 ივლისის
წერ--–-თ აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარეს, რათა მას
შუამდგომლობით მიემართა საქართველოს მთავრობისათვის (რადგან რკ------ა
წარმოადგენდა სახელმწიფოს 100%-იანი მონაწილეობით დაფუძნებულ საწარმოს).

სასამართლო დაეყრდნო შემდეგ მტკიცებულებებს;

- წერილობითი მიმართვები;

3.1.8. შპს ,,ბა--------–--------–-ა’’ (მყიდველი) და აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის

ფინანსთა და ეკონომიკის სამინისტროს (გამყიდველი) შორის 2014 წლის 23
ოქტომბერს გაფორმებული შეთანხმებით ცვლილებები შევიდა აჭარის ავტონომიური
რესპუბლიკის ფინანსთა და ეკონომიკის სამინისტროსა და ემ-----------–--ას შორის 2019
წლის 24 ნოემბერს გაფორმებულ №--- ოქმის (ხელშეკრულების) მე-6 მუხლში,
მყიდველი გათავისუფლდა საპრივატიზებო პირობების შეუსრულებლობისათვის
დარიცხული ჯარიმებისაგან და დაევალა:

- ტერიტორიის კეთილმოწყობის სამუშაოების დასრულება არაუგვიანეს 2014 წლის 11

სექტემბრისა;
- არაუგვიანეს 2015 წლის 9 აპრ--–-სა, შენობის ნაწილში რკ------------------ის მოწყობა,
შენობაში საჭირო ოთახების რაოდენობისა და ფართების (კვ.მ.) შესაბამისად.
- შენობის ფასადის მოწყობის სამუშაოების დასრულება არაუგვიანეს 2015 წლის 9
თებერვლისა და ექსპლუატაციაში შეყვანა არაუგვიანეს 2015 წლის 9 აპრ--–-სა;

სასამართლო დაეყრდნო შემდეგ მტკიცებულებებს:

- შეთანხმება ცვლილებების შეტანის თაობაზე;
- მხარის ახსნა-განმარტება;

3.1.9. შპს ,,ბა-------–--------–სა’’ (მესაკუთრე) და სს ,,სა---------–-------------ას’’

(უზუფრუქტუარი) შორის, 2015 წლის 17 ივნისს გაფორმდა უსასყიდლო უზუფრუქტის
ხელშეკრულება, რომლის თანახმად, მესაკუთრემ გადასცა და უზუფრუქტუარმა მისი
არსებობის ვადით (ლიკვიდაციამდე), უსასყიდლო სარგებლობის უფლებით მიიღო: ქ.
ბა-----–--------------------–---–--------------------------–--–--ე მდებარე შენობის პირველ და მეორე
სართულზე განთავსებული 759.17 კვ.მ. ფართი (შემდგომში ქონება: ს/კ 0-----------), რკ----
--------------ის, სალაროების, ოფისებისა და მოსასვენებელი ოთახების განსათავსებლად
და უძრავი ქონების მიმდებარედ, მოაწყო რკ------------------ის ოპერირებისათვის
აუცილებელი სა---------ო (სალიანდაგო) ინფრასტრუქტურა, რისთვისაც ამ
უკანასკნელმა გასწია დაახლოებით 4 000 000 (ოთხი მილიონი) ლარის ოდენობის
ხარჯი.

10
სასამართლო დაეყრდნო შემდეგ მტკიცებულებებს:
- უზუფრუქტის ხელშეკრულება;
- ხარჯთაღრიცხვის დამადასტურებელი დოკუმენტები, მიღება-ჩაბარების აქტი,
სამუშაოების შესყიდვის ხელშეკრულება, ანგარიშ-ფაქტურა;

3.10. უზუფრუქტის ხელშეკრულებით (მე-2 მუხლი) დეტალურად, ნათლად და

გარკვევით განისაზღვრა მხარეთა უფლება-მოვალეობები, კერძოდ:

ა) ნივთობრივად და უფლებრივად უნაკლო მდგომარეობაში ნივთის გადაცემასთან

ერთად, მესაკუთრე (მოსარჩელე) ვალდებული იყო:
- ხელი არ შეეშალა უზუფრუქტუარის სამგზავრო სადგურის ნორმალური
ფუნქციონირებისათვის და არ დაეშვა საკუთრებაში არსებული ქონებით (როგორც
ხელშეკრულების საგნის, ასევე მთლიანად ქონების რომლის შემადგენელი ნაწილიც
არის ხელშეკრულების საგანი) იმდაგვარი სარგებლობა, რომ საფრთხე შექმნოდა სა-----
----ო მოძრაობასა და ადამიანთა უსაფრთხოებას;
- არ შეეშალა ხელი მგზავრთა შეუფერხებელი, უსასყიდლო (გარდა სატრანსპორტო
საშუალებებისათვის განკუთვნილი ფასიანი ავტოსადგომებით მომსახურებისა),
უსაფრთხო გადაადგილებისათვის შენობებსა და მათ მიმდებარე ტერიტორიაზე (მათ
შორის მესაკუთრე ვალდებული იყო სამგზავრო ბაქანზე ნებისმიერი ქმედების
განხორციელების დროს გაეთვალისწინებინა უზუფრუქტუარის წერილობითი
პოზიცია, რკ------აში მოქმედი უსაფრთხოების ნორმების დაცვის მიზნით);

ბ) თავის მხრივ, უზუფრუქტუარი ვალდებული იყო:

- არ შეეზღუდა მესამე პირებისათის ხელშეკრულების საფუძველზე უსასყიდლო
უზუფრუქტის ფორმით აღებული საზოგადოებრივი დანიშნულების ფართ(ებ)ით
დანიშნულებისამებრ სარგებლობის უფლება;
- აენაზღაურებინა ქონების მიმდინარე ხარჯები და ეზრუნა მისი ნორმალური
სამეურნეო მოვლისათვის;
- დაუყოვნებლივ ეცნობებინა მესაკუთრისათვის ქონების განადგურების, დაზიანების
ან მის შესანახად წარმოშობილი გაუთვალისწინებელი ხარჯების შესახებ;
- ხელშეკრულების მოქმედების მთელი ვადის განმავლობაში გადაეხადა ქონებასთან
დაკავშირებული კომუნალური გადასახადები დადგენილი ტარიფების შესაბამისად;

გ) უზუფრუქტუარს მიენიჭა უფლება:

- შეთანხმებით, საკუთარი სახსრებით ეწარმოებინა ქონების კაპიტალური რემონტი,
რაც დაკავშირებული იყო მის საქმიანობასთან;
- უზუფრუქტის მოქმედების მთელი პერიოდის განმავლობაში ესარგებლა ქონებასთან
უსასყიდლო (მათ შორის ავტოსადგომის არაუმეტეს ხუთი ადგილისა), შეუფერხებელი
და უსაფრთხო დაშვების უფლებით და აღნიშნული უძრავი ქონებით შეუფერხებლად
სარგებლობის უფლებით (სანტრანსპორტო საშუალებების მოძრაობის, პარკირებისა
და ნებისმიერი სხვა მიზნით);
- მესამე პირთათვის ქონების ქირით, იჯარით და თხოვების ფორმით გადაცემის
უფლება;

სასამართლო დაეყრდნო შემდეგ მტკიცებულებას:

- უზუფრუქტის ხელშეკრულება;

11
3.1.11. სს ,,სა---------–-------------ის’’ ბა------ს მგზავრთა სერვის ცენტრი, უზუფრუქტის
ხელშეკრულებით გადაცემული (ინდივიდუალური სარგებლობის) ფართების წყლით
და ელ.ენერგიით მომარაგებას უზრუნველყოფს დამოუკიდებლად
(უზრუნველყოფილია ინდივიდუალური კომუნალური მომსახურებით),
რეგისტრირებულია აბონენტად და ახორციელებს ინდივიდუალურ ანგარიშსწორებას
(მოხმარებული ხარჯის მოცულობის გათვალისწინებით).

3.1.12. უზუფრუქტუარს სარგებლობაში არსებული ფართების დასუფთავება-

დალაგების მიზნით ბა------ს მგზავრთა სერვის-ცენტრში შექმნილი აქვს შესაბამისი
საშტატო ერთეულები დამლაგებელთათვის და მათი მეშვეობით უზრუნველყოფს
გადაცემული ქონების დასუფთავებას.

3.1.13. უზუფრუქტით გადაცემული ფართების ბუნებრივი აირით მომარაგება არ

ხდებადა და უზუფრუქტუარი არ არის აბონენტად რეგისტრირებული.

სასამართლო დაეყრდნო შემდეგ მტკიცებულებებს:

- ფინანსური აღრიცხვის და ანგარიშგების სამსახურის უფროსის მიერ ხელმოწერ--–-
ანაზღაურების ბარათები;
- ბა------ს მგზავრთა სერვის-ცენტრის საშტატო განრიგი;
- მხარის ახსნა-განმარტება;

3.1.14. ამჟამად დაზიანებულია უზუფრუქტის საგნის ნაწილი, რის გამოც

უზუფრუქტუარმა სამატარებლო ბრიგადების დასვენებისათვის ფიზიკურ პირებთან
გააფორმა ქირავნობის ხელშეკრულებები და გადაიხადა 15304.94 ლარი, კერძოდ:
- 2017 წლის 4 იანვარს ზუ--------------სთან გაფორმებული ქირავნობის ხელშეკრულების
საფუძველზე, 11 თვის მანძილზე გადახდილია 9267.74 ლარი (ყოველთვიურად 850
ლარი);
- 2017 წლის 9 ივნისს ხა--------–-აშთან გაფორმებული ქირავნობის ხელშეკრულების
საფუძველზე, 6 თვის მანძილზე გადახდილია 6037.20 ლარი (ყოველთვიურად 1053
ლარი).

სასამართლო დაეყრდნო შემდეგ მტკიცებულებებს:

- ქირავნობის ხელშეკრულებები;
- გადახდის ქვითრები;

3.2. დადგენილი სადავო ფაქტობრივი გარემოებები

3.2.1. მესაკუთრემ შეასრულა 2015 წლის 17 ივნისის ხელშეკრულებით ნაკისრი

ვალდებულება და უზუფრუქტუარს გადასცა უზუფრუქტის საგანი ნივთობრივად
უნაკლო მდგომარეობაში, რაც ამ უკანასკნელს მიღებული აქვს. ანუ, უზუფრუქტის
საგანი გადაცემის მომენტისათვის იყო ნივთობრივად უნაკლო, შესაბამისი
მოცულობის და ვარგისი ხელშეკრულებით გათვალისწინებული მიზნებისათვის.

3.2.2. უზუფრუქტის საგანი გადაცემისას დაზიანებული არ ყოფილა, ქონების ნაწილი

დაზიანდა მისი გადაცემიდან ერთი წლის გასვლის შემდგომ, დაახლოებით 2016 წლის
მეორე ნახევარში - რეგიონისათვის დამახასიათებელი უხვი ატმოსფერული
ნალექების გამო, რის თაობაზეც უზუფრუქტუარმა მესაკუთრეს წერილობითაც აცნობა

12
2016 წლის სექტემბრის შუა რიცხვებში.

[ნივთობრივი ნაკლის მქონე ნივთის გადაცემის მტკიცების ტვირთი ეკისრებოდა

უზუფრუქტუარს (სსსკ-ის მე-4, 102-ე და 103-ე მუხლები), რომელმაც ვერ შეძლო
მტკიცების საგანში შემავალი ამ გარემოების დადასტურება. მან ვერ მიუთითა
ვერცერთ დასაშვებ მტკიცებულებაზე, გარდა ზეპირი ახსნა-განმარტებისა, რაც
მესაკუთრის უარყოფის გამო საკმარის მტკიცებულებად ვერ ჩაითვლება.]

სასამართლო დაეყრდნო შემდეგ მტკიცებულებებს:

- წერილობითი მიმართვა;
- ფოტომასალა;

3.2.3. უზუფრუქტუარის მიერ ქონებით სარგებლობა წინააღმდეგობაში არ მოდის

ხელშეკრულების პირობებთან, არ სცდება უსასყიდლო უზუფრუქტის
ხელშეკრულებით გათვალისწინებულ სახელშეკრულებო ბოჭვის ფარგლებს,
შეესაბამება ხელშეკრულების შინაარსს და მის სხვა პირობებში ასახულ მიზნებს.

[მოცემული დასკვნის მართებულობას ადასტურებს შემდეგი ფაქტობრივი

გარემოებები:

- რკ------ა არ ახორციელებს სადავო ნივთის მიმართ ფაქტობრივ ბატონობას (მისი

მხრიდან ქონებით სარგებლობაში, მესაკუთრე გულისხმობს მგზავრების მიერ
ქონებით სარგებლობას).

- ის ფაქტი, რომ რკ------ას აქვს სადავო ფართით სარგებლობის უფლება დგინდება

ხელშეკრულების მე-2 მუხლიდანაც, რომლითაც განსაზღვრულია მხარეთა უფლება-
მოვალეობანი და ერთმნიშვნელოვნად (მკაფიოდ) არის მითითებული მესაკუთრის
ვალდებულებაზე, ხელი არ შეუშალოს უზუფრუქტარის სამგზავრო სადგურის
ნორმალური ფუნქციონირებისათვის და არ დაეშვა საკუთრებაში არსებული ქონებით,
როგორც ხელშეკრულების საგნის, ასევე მთლიანად ქონების რომლის შემადგენელი
ნაწილიც არის ხელშეკრულების საგანი, იმდაგვარი სარგებლობა, რომ საფრთხე
შეექმნას სა---------ო მოძრაობასა და ადამიანთა უსაფრთხოებას. უფრო მეტიც,
დადგენილია გარემოებაა, მესაკუთრის ვალდებულება უზრუნველეყო - მგზავრთა
შეუფერხებელი, უსასყიდლო და უსაფრთხო გადაადგილება, შენობებსა და მათ
მიმდებარე ტერიტორიაზე (მათ შორის მესაკუთრე ვალდებული იყო სამგზავრო
ბაქანზე ნებისმიერი ქმედების განხორციელების დროს გაეთვალისწინებინა
უზუფრუქტუარის წერილობითი პოზიცია, რკ------აში მოქმედი უსაფრთხოების
ნორმების დაცვის მიზნით). ერთადერთი, რაც მგზავრთა მხრიდან ქონებით
სარგებლობისას სასყიდლის გადახდას გულისხმობდა იყო - სატრანსპორტო
საშუალებებისათვის განკუთვნილი ფასიანი ავტოსადგომებით მომსახურება.

- ფაქტია ისიც, რომ ხელშეკრულებით (2.3.2. ქვეპუნქტი) რკ------ას მიეცა უფლება -

უზუფრუქტის მოქმედების მთელი პერიოდის განმავლობაში ესარგებლა ქონებასთან,
მათ შორის ავტოსადგომის (არაუმეტეს ხუთი) ადგილისა) უსასყიდლო,
შეუფერხებელი და უსაფრთხო დაშვების უფლებით და აღნიშნული უძრავი ქონებით
შეუფერხებლად სარგებლობის უფლებით (სანტრანსპორტო საშუალებების
მოძრაობის, პარკირებისა და ნებისმიერი სხვა მიზნით).

13
- სადავო ფართები, რომლებსაც მესაკუთრის მტკიცებით რკ------ა არამართლზომიერად
ფლობს არის: ა) 1948.70 კვ.მ. ფართი, რაც განთავსებულია შენობა-ნაგებობის მეორე
სართულზე და წარმოადგენს მა--------–-------ს განკუთვნილ რკინა-ბეტონის
კონსტრუქციის ბაქანს; ბ) 364.00 კვ.მ. ფართი, რაც განთავსებულია შენობა-ნაგებობის
პირველ სართულზე და წარმოადგენს მა--------–-ს ბაქნისათვის განკუთვნილ
მიწისქვეშა გადასასვლელს კიბის უჯრედებით; გ) 262.37 კვ.მ. ფართი, რაც
განთავსებულია მთავარი შენობის მეორე სართულზე და წარმოადგენს დარბაზის (მა---
-----–-ს ბაქანზე გასასვლელი) ნაწილს, რაც გამოყოფილი არ არის დანარჩენი დარბაზის
ნაწილისაგან. ამდენად, უდავოა, რომ სადავოდ ქცეული 1948.70 კვ.მ. ფართი
წარმოადგენს მა--------–-------ს განკუთვნილ ბაქანს, რომელიც რკ------------------ის
ტერიტორიის არსებითი შემადგენელი ნაწილია, სადაც ხორციელდება მგზავრების
მატარებელში ჩასხდომა და მა--------–-დან გადმოსხმა და მისი დანიშნულებაა -
უზრუნველყოს რკ------------------ის ტერიტორიაზე მგზავრების უსაფრთხო და
მოხერხებული ჩასხდომა/გადმოსხმა. ხოლო, შენობის პირველ სართულზე არსებული
364.00 კვ.მ. ფართი მა--------–-ს ბაქნისათვის განკუთვნილ მიწისქვეშა გადასასვლელია,
(კიბის უჯრედებით). რაც შეეხება 262.37 კვ.მ. ფართს, რაც განთავსებულია მთავარი
შენობის მეორე სართულზე არის შენობაში მოწყობილი დარბაზის განუყოფელი
ნაწილი, სივრცე საიდანაც ხდება ბაქანზე მოქალაქეთა გასვლა.

- ცალსახაა, რომ სადავო ფართები ერთ სისტემაში გაერთიანებული

(ურთიერთდაკავშირებული) ქონების ნაწილებია, რასაც საერთო-სამეურნეო
დანიშნულება და საერთო სარგებლობის მიზანი გააჩნია. წარმოადგენს უზუფრუქტის
ხელშეკრულებით გათვალისწინებული მიზნით, სს ,,სა---------–-------------ისათვის’’
გადაცემული ქონების დანიშნულებისამებრ (მიზნობრივად) გამოყენებისათვის და
საამისოდ განკუთვნილ აუცილებელ ფართებს, რითაც უზრუნველყოფილია რკ------------
------ის ნორმალური, სრულყოფილი და გამართული ფუნქციონირება. ანუ, ფაქტია,
რომ ეს არის რკ------------------ისათვის მოწყობილი შენობა-ნაგებობის, ტერიტორიის და
ტექნოლოგიური აღჭურვილობის კომპლექსი, სადაც ხორციელდება სამგზავრო
რეგულარული გადაყვანებთან დაკავშირებული - მომსახურება, რომლის მოწყობის
უზრუნველყოფა და ხელშეკრულების დადების შესახებ წინადადება (ოფერტი) რკ-------
სათვის მესაკუთრის მიერ შეთავაზებული იყო ჯერ კიდევ 2013 წელს.

- მტკიცებულებების შეფასების თვალსაზრისით ყურადღება უნდა გამახვილდეს

აუქციონში გამარჯვების ოქმზე, რკ------ასთან არსებულ მიმოწერაზე (რაც წარმოებდა
ცენტრალურ და ადგილობრივ დონეზე - იხ. განცხადებები) და საკუთრივ
უზუფრუქტის ხელშეკრულებაზე. კერძოდ, მტკიცებულებებით ერთმნიშვნელოვნად
დასტურდება, ის გარემოება, რომ მესაკუთრის კუთვნილ ტერიტორიაზე ბა------ს რკ------
------------ის ფუნქციონირების მიზნით, სს ,,სა---------–-------------ისათის’’ არაერთხელ იქნა
შეთავაზებული უშუალო მესაკუთრის მიერ - სარგებლობაში უსასყიდლოდ (გარდა
კომუნალური გადასახადებისა) აეღო მისთვის მოწყობილი ფართი და მას
უზრუნველეყო მხოლოდ სალიანდაგო ინფრასტრუქტურის მოწყობა.

- შპს ,,ბა--------–--------–-’’ მისი კუთვნილ შენობაში არსებული ფართები, რაც

ინდივიდუალური სარგებლობის ობიექტია, გაქირავებული აქვს. კერძოდ, შენობის
ნაწილში ფუნქციონირებს ავეჯის მაღაზია ,,რ-----’’, რესტორანი ,,უკ---------ა’’ და სხვა

14
ობიექტები.

- მა--------–-ს ბაქანი გამოიყენება როგორც რკ------------------ის მგზავრთათვის, ასევე ყველა

იმ პირთა საერთო სარგებლობის გზად, რომლებიც არიან რესტორნის პოტენციური
კლიენტები (მომხმარებლები), რადგან მასში მოხვედრა შესაძლებელია ბაქანის მხარეს
მოწყობილი კარიდან და ღია კიბის უჯრედიდან, რომლის გამოყენება შესაძლებელია
ბა--------–--------–-ს შენობაში შეუსვლელად (შენობის ცენტრალური შესასვლელიდან -
მარჯვენა მხარე). ამდენად, სასამართლო ადგენს, რომ სადავო ფართებით სარგებლობა,
არ არის განკუთვნილი მხოლოდ რკ------------------ის მგზავრთათვის (გადაყვანებთან
დაკავშირებული მომსახურების უზრუნველსაყოფად), არამედ, განკუთვნილია ბა------
ს ცენტრალში არსებული ყველა კომერციული დანიშნულებით მოწყობილი
ობიექტების პოტენციური მომხმარებლისათის. იგივე უნდა ითქვას მიწისქვეშა
გასასვლელზე და იმ სადავო ფართზე, რომელიც ბა------ს ცენტრალში მეორე
სართულზე მოწყობილი დარბაზის განუყოფელი ნაწილია და აკავშირებს
ერთმანეთთან შენობის ტერიტორიის მარცხენა და მარჯვენა მხარეს.

- მესაკუთრის მტკიცებით, ის ახორციელებდა რკ-------ს დარბაზისა და ბაქნების

დასუფთავებას, ესკალატორების მოვლასა და მოპასუხისათვის გადაცემული ქონების
დაცვით უზრუნველყოფას, ანაზღაურებდა ქონების მიმდინარე (ბუნებრივი აირის
გადასახადი) და კაპიტალურ ხარჯებს, უზრუნველყოფდა ესკალატორების, გათბობა -
კონდიცირებისა და ვენტილაციის სისტემის გამართულ მუშაობას, რისთვისაც სს ,,სა----
-----–-------------ის’’ ნაცვლად ჯამში გაწეული აქვს ხარჯი 28 027.78 ლარი.

თუმცა, დაუდასტურებელია ფაქტი იმის შესახებ, რომ რკ------ას ხელშეკრულებით

ნაკისრი ჰქონდა საერთო სარგებლობის ფართების - კომუნალური მომსახურებით
უზრუნველყოფა და ხარჯების გაწევის ვალდებულება. საწინააღმდეგოს დაშვების
შემთხვევაში ყურადღება უნდა გამახვილდეს შემდეგ გარემოებებზე:

- შენობის ტერიტორიის (გარდა უზუფრუქტის საგნისა) გათბობა - კონდიცირება

ხორციელდებოდა ერთიანი, ცენტრალური სისტემის მეშვეობით;
- შენობის შიდა ტერიტორია არის ერთი მთლიანი დარბაზის სივრცეს და მეორე
სართულზე არსებული სადავო 262.37 კვ.მ. ფართი მისი შემადგენელი და განუყოფელი
ნაწილია;
- დადგენილია, რომ დაახლოებით ერთი წელია ამ ტერიტორიის დასუფთავებას
ახორციელებს რკ------ა და მისი განათება არ ხორციელდება;

[მოსარჩელემ, სსსკ-ის მე-4, 102-ე და 103-ე მუხლების შესაბამისად, ვერ შეძლო თავისი
წილი მტკიცების ტვირთის რეალიზება და სასამართლოსათვის იმ მტკიცებულებების
წარდგენა, რომლითაც დადასტურდებოდა სადავო ნივთზე უზუფრუქტუარის
მფლობელობის არამართლზომიერება და ზემოთ აღნიშნული ფაქტობრივი
გარემოებები, რაც რკ-------სათვის პასუხისმგებლობის დაკისრების საფუძველი
იქნებოდა].

სასამართლო დაეყრდნო შემდეგ მტკიცებულებებს:

- უზუფრუქტის ხელშეკრულება;
- ექსპერტიზის დასკვნა;
- ფაქტების კონსტატაციის მასალები;

15
- ლაზერული დისკი;
- საგადახდო დავალებები/ქვითრები;
- ფოტომასალა;
- მხარეთა ახსნა-განმარტება;

სამოტივაციო ნაწილი:

4. შემაჯამებელი სასამართლო დასკვნა.

საქმეზე დადგენილი გარემოებეი არ შეესაბამებიან მოთხოვნის სამართლებრივ

საფუძველებს, რაც გამორიცხავს შპს ,,ბა-------–--------–ისა’’ და სს „სა---------–-------------ის’’
სარჩელების დაკმაყოფილებას.

5. კანონები, რომლებითაც სასამართლომ იხელმძღვანელა

საქართველოს სამოქალაქო კოდექსი;

6. სამართლებრივი შეფასება

6.1. იმისთვის, რომ კრედიტორმა მოვალეს მოსთხოვოს რაიმე მოქმედების შესრულება,

უნდა არსებობდეს ვალდებულება (სსკ-ის 316.1-ე მუხლი), რაც შეიძლება წარმოიშვას
ხელშეკრულების საფუძველზე, გარდა იმ შემთხვევისა, როცა ვალდებულება
ნაწარმოებია ზიანის მიყენების (დელიქტის), უსაფუძვლო გამდიდრების ან კანონით
გათვალისწინებული სხვა საფუძვლებიდან (სსკ-ის 317.1-ე მუხლი). ამდენად,
შეიძლება ითქვას, რომ ვალდებულება ორი კატეგორიისაა - სახელშეკრულებო და
არასახელშეკრულებო. სახელშეკრულებო ვალდებულება წარმოიშობა
ნებაყოფლობით, არასახელშეკრულებო კი, კანონით (მოვალის ნების
საწინააღმდეგოდ).

6.2. თავდაპირველი სარჩელის ფარგლებში განსახილველ დავის საგანს სხვისი

ქონების არამართლზომიერი სარგებლობა წარმოადგენს. კერძოდ, შპს ,,ბა--------–--------–-
’’ სარჩელში აღნიშნავს, რომ იგი არის უძრავი ქონების მესაკუთრე, უზუფრუქტის
ხელშეკრულების გაფორმებიდან დღემდე მოპასუხე არამართლზომიერად ფლობს მის
ქონებას, რომელიც სცდება ხელშეკრულების ფარგლებს და გაზრდილი მოცულობით
(ხელშეკრულების ფარგლებს გარეთ არსებულ 2757.07 კვ.მ. ფართზე) იწვევს
სარგებლობას. აღწერ--–- მოცემულობა მოსარჩელის მტკიცებით (სამართლებრივი
თვალსაზრით), კონდიქციური ვალდებულების წესებიდან გამომდინარე, დაზოგილი
სიკეთისა და კრედიტორის დანაკლისის გათანაბრების საფუძველს წარმოადგენდეს,
თუმცა, საქმის მასალებით დადგენილია უზუფრუქტუარის უფლება, რაც ქონების
სადავო ნაწილზე მას ანიჭებს სარგებლობის უფლებას და გამორიცხავს ფულადი
ანაზღაურების მოთხოვნაზე ხელყოფის კონდიქციის სპეციალური წესის (სსკ-ის 982-ე
მუხლი) გავრეცელაბს. კერძოდ, დავას არ იწვევს ის ფაქტი, რომ მხარეები
სამართლებრივ ურთიერთობაში მყოფი პირები არიან, რაც გამომდინარეობს
უზუფრუქტის სანივთო უფლებიდან, რომლის ლეგალურ დეფინიციას იძლევა სსკ-ის
242-ე მუხლი და ადგენს უზუფრუქტუარის უფლებებს - უზუფრუქტის საგნის მიმართ.
დასახელებული ნორმის მიხედვით, უძრავი ნივთი შეიძლება სხვა პირს გადაეცეს

16
სარგებლობაში ისე, რომ იგი უფლებამოსილია, როგორც მესაკუთრემ, გამოიყენოს ეს
ნივთი და არ დაუშვას მესამე პირთა მიერ მისით სარგებლობა, მაგრამ მესაკუთრისაგან
განსხვავებით, მას არა აქვს ამ ნივთის გასხვისების, იპოთეკით დატვირთვის ან
მემკვიდრეობით გადაცემის უფლება (უზუფრუქტი). ამ ნივთის გაქირავების ან
იჯარით გადაცემისათვის საჭიროა მესაკუთრის თანხმობა. უზუფრუქტის გაუქმების
შემდეგ მესაკუთრე ხდება არსებული ქირავნობის ან იჯარის ურთიერთობების
მონაწილე. ამავე კოდექსის 243-ე მუხლის თანახმად, უზუფრუქტის დადგენის დროს
გამოიყენება იგივე წესები, რაც უძრავი ნივთების შეძენის დროს. შესაბამისად,
უზუფრუქტი რეგისტრირებულ სანივთო უფლებათა რიგს მიეკუთვნება, რომელიც
წარმოიშობა მხარეთა შეთანხმების გზით და გულისხმობს სხვისი უძრავი ნივთით
მაქსიმალური სარგებლობის უფლებამოსილების მინიჭებას, რაც მოიცავს ყველა სახის
სარგებლობასა (ნივთის ძირითადი თვისებების / სუბსტანციის შენარჩუნებით) და
ნაყოფის მიღებას. ამიტომ, უზუფრუქტის ხელშეკრულების საფუძველზე
უზუფრუქტუარი, როგორც მართლზომიერი მფლობელი, ნივთზე მფლობელობის
განხორციელებისას გათანაბრებულია მესაკუთრესთან (სსკ-ის 170-ე მუხლი).

6.3. საქმის მასალებით დადგენილია, რომ სს ,,სა---------–-------------ა’’ უზუფრუქტუარია,

რომელსაც უზუფრუქტის ხელშეკრულებით მესაკუთრემ გადასცა და მან არსებობის
ვადით (ლიკვიდაციამდე), უსასყიდლო სარგებლობის უფლებით მიიღო: ქ. ბა-----–--------
------------–---–--------------------------–--–--ე მდებარე შენობის პირველ და მეორე სართულზე
განთავსებული 759.17 კვ.მ. ფართი, რკ------------------ის, სალაროების, ოფისებისა და
მოსასვენებელი ოთახების განსათავსებლად და უძრავი ქონების მიმდებარედ, მოაწყო
რკ------------------ის ოპერირებისათვის აუცილებელი სა---------ო (სალიანდაგო)
ინფრასტრუქტურა, რისთვისაც გასწია დაახლოებით 4 000 000 (ოთხი მილიონი) ლარის
ოდენობის ხარჯი. ამასთან, დადგენილია, რომ სადავო ფართები, რომლებსაც
მესაკუთრის მტკიცებით - უზუფრუქტუარი არამართლზომიერად ფლობს, არის: ა)
1948.70 კვ.მ. ფართი, რაც განთავსებულია შენობა-ნაგებობის მეორე სართულზე და
წარმოადგენს მა--------–-------ს განკუთვნილ რკინა-ბეტონის კონსტრუქციის ბაქანს; ბ)
364.00 კვ.მ. ფართი, რაც განთავსებულია შენობა-ნაგებობის პირველ სართულზე და
წარმოადგენს მა--------–-ს ბაქნისათვის განკუთვნილ მიწისქვეშა გადასასვლელს კიბის
უჯრედებით; გ) 262.37 კვ.მ. ფართი, რაც განთავსებულია მთავარი შენობის მეორე
სართულზე და წარმოადგენს დარბაზის (მა--------–-ს ბაქანზე გასასვლელი) ნაწილს, რაც
გამოყოფილი არ არის დანარჩენი დარბაზის ნაწილისაგან. საქმის მასალებზე
დაყრდნობით, დადგენილია, რომ სადავოდ ქცეული 1948.70 კვ.მ. ფართი წარმოადგენს
მა--------–-------ს განკუთვნილ ბაქანს, რომელიც რკ------------------ის ტერიტორიის
არსებითი შემადგენელი ნაწილია (სსკ-ის 150-ე მუხლი), რომლის დანიშნულებაა -
უზრუნველყოს რკ------------------ის ტერიტორიაზე მგზავრების უსაფრთხო და
მოხერხებული ჩასხდომა/გადმოსხმა. ხოლო, შენობის პირველ სართულზე არსებული
364.00 კვ.მ. ფართი მა--------–-ს ბაქნისათვის განკუთვნილ მიწისქვეშა გადასასვლელია,
(კიბის უჯრედებით), რაც ასევე ნივთის არსებითი შემადგენელი ნაწილია. რაც შეეხება
262.37 კვ.მ. ფართს, რაც განთავსებულია მთავარი შენობის მეორე სართულზე არის
შენობაში მოწყობილი დარბაზის განუყოფელი ნაწილი, სივრცე საიდანაც ხდება
ბაქანზე მოქალაქეთა გასვლა. შესაბამისად, უძრავი ნივთის არსებითი შემადგენელი
ნაწილი ყოველთვის იზიარებს მთავარი ნივთის ბედს (სსკ-ის 150-ე მუხლი), რაც
ნიშნავს იმას, რომ მთავარ ნივთზე დადგენილი უზუფრუქტი ვრცელდება ასევე
არსებით შემადგენელზეც. ცალსახაა, რომ სადავო ფართები ერთ სისტემაში

17
გაერთიანებული (ურთიერთდაკავშირებული) ქონების ნაწილებია, რასაც საერთო-
სამეურნეო დანიშნულება და საერთო სარგებლობის მიზანი გააჩნია. წარმოადგენს
უზუფრუქტის ხელშეკრულებით გათვალისწინებული მიზნით, სს ,,სა---------–-------------
ისათვის’’ გადაცემული ქონების დანიშნულებისამებრ (მიზნობრივად)
გამოყენებისათვის და საამისოდ განკუთვნილ აუცილებელ ფართებს, რითაც
უზრუნველყოფილია რკ------------------ის ნორმალური, სრულყოფილი და გამართული
ფუნქციონირება. ანუ, ფაქტია, რომ ეს არის რკ------------------ისათვის მოწყობილი
შენობა-ნაგებობის, ტერიტორიის და ტექნოლოგიური აღჭურვილობის კომპლექსი,
სადაც ხორციელდება სამგზავრო რეგულარული გადაყვანებთან დაკავშირებული -
მომსახურება, რომლის მოწყობის უზრუნველყოფა და ხელშეკრულების დადების
შესახებ წინადადება (ოფერტი) რკ-------სათვის მესაკუთრის მიერ შეთავაზებული იყო
ჯერ კიდევ 2013 წელს. აქედან გამომდინარე, უზუფრუქტუარს აქვს სადავო ფართებით
სარგებლობის კანონიერი უფლება, რაც გამორიცხავს სასარჩელო მოთხოვნის
საფუძვლიანობას არამართლზომიერი სარგებლობისათვის თანხის დაკისრების
ნაწილში. ამასთან, არ არსებობს სარჩელის დაკმაყოფილების საფუძველი მესაკუთრის
მიერ გაწეული კომუნალური ხარჯების ანაზღაურების ნაწილშიც. ამ ნაწილში
სარჩელის დაკმაყოფილების გამომრიცხავი გარემოებაა – მხარეთა შეთანხმება, რაც
საფუძვლად დაედო უსასყიდლო უზუფრუქტის დადგენის დროს ხელშეკრულების
გაფორმებას. ამიტომ, უზუფრუქტუარისათვის ისეთი ხარჯების ანაზღაურების
მოთხოვნა, რაც ხელშეკრულებით იმთავითვე იყო გამორიცხული – დაუშვებელია.
უზუფრუქტუარს კომუნალური გადასახადების გადახდის ვალდებულება ეკისრებოდა
მხოლოდ ინდივიდუალური მოხმარების ფართების სარგებლობისათვის, რასაც ეს
უკანასკნელი
ჯეროვნად ახორციელებს. კერძოდ, სს ,,სა---------–-------------ის’’ ბა------ს მგზავრთა სერვის
ცენტრი, უზუფრუქტის ხელშეკრულებით გადაცემული (ინდივიდუალური
სარგებლობის) ფართების წყლით და ელ.ენერგიით მომარაგებას უზრუნველყოფს
დამოუკიდებლად (უზრუნველყოფილია ინდივიდუალური კომუნალური
მომსახურებით), რეგისტრირებულია აბონენტად და ახორციელებს ინდივიდუალურ
ანგარიშსწორებას (მოხმარებული ხარჯის მოცულობის გათვალისწინებით). ამასთან,
თვითონვე უზრუნველყოფს ამ ფართების დასუფთავებას.

6.4. რაც შეეხება უზუფრუქტუარის შეგებებულ სარჩელს, სასამართლოს მიაჩნია, რომ

არ არსებობს მისი დაკმაყოფილების ფაქტობრივ-სამართლებრივი საფუძველი.
კერძოდ, საქმის მასალებით დადგენილია, რომ სს ,,სა---------–-------------ის’’ სასარგებლოდ
2015 წლის 17 ივნისის ხელშეკრულებით დადგენილია უსასყიდლო უზუფრუქტის
უფლება იმ ქონებაზე, რომელსაც ეს უკანასკნელი წლების განმავლობაში რკინიზგის
სადგურის ფუნქციონირებისათვის იყენებს. ამიტომ, მესაკუთრის მხრიდან
პრეტენზიების გაცხადების გამო, დავის მიმდინარეობის ეტაპზე - უზუფრუქტუარის
მიერ ქონების ნივთობრივ ნაკლზე მითითება სამართლებრივ საფუძველს
მოკლებულია. მეტიც, არ დასტურდება ფაქტი იმის შესახებ, რომ უზუფრუქტი
დადგინდა ნივთობრივი ნაკლის მქონე ნივთზე. გადაწყვეტილების 3.2.1. და 3.2.2
პუნქტებით დადგენილია, რომ უზუფრუქტის საგანი გადაცემის მომენტისათვის იყო
ნივთობრივად უნაკლო, შესაბამისი მოცულობის (759.17. კვ.მ.) და ვარგისი
ხელშეკრულებით გათვალისწინებული მიზნებისათვის. ქონების ნაწილის დაზიანება,
რასაც უზუფრუქტუარი ნაკლად მიიჩნევს, გამოწვეულია რეგიონისათის
დამახასიათებელი უხვი ატმოსფერული ნალექების გამო. ამიტომ, სწორედ

18
უზუფრუტუარის ვალდებულებაა, იზრუნოს ნივთის მოვლა - პატრონობაზე. ამაზე
მიუთითებს კიდეც სსკ-ის 245-ე მუხლი, რომელიც ადგენს ფართო სპექტრს იმ
უფლება-მოვალეობებისას, რომლებიც უზუფრუქტუარს ეკისრება. კერძოდ,
მოყვანილი ნორმის მე-4 ნაწილის თანახმად, უზუფრუქტუარი პასუხს არ აგებს
ნივთის ნორმალური ცვეთისათვის. იგი ვალდებულია აანაზღაუროს მიმდინარე
ხარჯები, გაარემონტოს ნივთი, აგრეთვე იზრუნოს ნივთის ნორმალური სამეურნეო
მოვლისათვის. ამავე მუხლის მე-6 ნაწილის მიხედვით კი, თუ ნივთი განადგურდა,
დაზიანდა ან მის შესანახად წარმოიშვა გაუთვალისწინებელი ხარჯები,
უზუფრუქტუარმა ამის შესახებ დაუყოვნებლივ უნდა შეატყობინოს მესაკუთრეს. მან
უნდა ითმინოს ის ღონისძიებები, რომლებიც მესაკუთრემ განახორციელა ამ
სიტუაციის თავიდან ასაცილებლად. მესაკუთრე არ არის ვალდებული მიიღოს
შესაბამისი ზომები. თუ ამ ღონისძიებებს ატარებს თვითონ უზუფრუქტუარი, მაშინ
მას შეუძლია უზუფრუქტის დამთავრების შემდეგ მოაშოროს ნივთს ის საგნები,
რომლებიც მან ამ ღონისძიებათა შედეგად მიუმატა, ან მოსთხოვოს მესაკუთრეს ამ
საგნების სათანადო კომპენსაცია. ამდენად, მოყვანილი ნორმის სამართლებრივი
ანალიზი ცხადყოფს, რომ უზუფრუქტუარი კანონის ძალით ვალდებულია გაიღოს
მიმდინარე ხარჯები, გაარემონტოს ნივთი და იზრუნოს მისი ნორმალური სამეურნეო
მოვლისათვის. დაუშვებელია უზუფრუქტის ხელშეკრულებით გათვალისწინებული
იქნას მესაკუთრისათვის რაიმე სახვა ვალდებულების დაკისრებისა, გარდა
უზუფრუქტუარისათვის ხელშეკრულების საგანზე მფლობელობის უფლების
მინიჭებისა. შესაბამისად, მითითებული ნორმებისა და დადგენილი ფაქტობრივი
გარემოებების შესაბამისად, სს „სა---------–-------------ის’’ მიერ ქირის სახით გაწეული
ხარჯის – 15 304.94 ლარის ანაზღაურებაზე პასუხისმგებელ სუბიექტად სასამართლო
შპს „ბა-------–--------–ს“, როგორც უზუფრუქტის საგნის მესაკუთრეს ვერ მიიჩნევს.
მართალია, ქირის სახით თანხების გადახდის საჭიროება ერთი შეხედვით წარმოშვა
უზუფრუქტის საგნის დანიშნულებისამებრ გამოყენების შეუძლებლობამ, თუმცა
აღნიშნული ხარჯის გაწევის აუცილებლობა არ დადგებოდა, თუ სს „სა---------–-------------
ა“ მხედველობაში მიიღებდა კანონით განსაზღვრულ მის ვალდებულებას, სადავო
ხელშეკრულების მიზანს, მის უსასყიდლო ხასიათსა და განუსაზღვრელი ვადით
მოქმედების პირობას. სწორედ, რომ უზუფრუქტის უსასყიდლო ხასიათიდან
გამომდინარე, უზუფრუქტუარია ვალდებული, განსაკუთრებული დამოკიდებულება
გამოიჩინოს უზუფრუქტის საგნის მიმართ. დაუშვებელია მესაკუთრის უფლებებისა
და კანონიერი ინტერესების არათანაზომიერი შეზღუდვა უზუფრუქტუარის
სურვილით. ამიტომ, უზუფრუქტიარის სარჩელი უარყოფილი უნდა იყოს.

7. საპროცესო ხარჯები.

7.1. სსსკ-ის 55-ე მუხლით გათვალისწინებული ბიუჯეტის შემოსავლის სასარგებლოდ

ანგარიშსწორების წინაპირობა არ არსებობს (სახელმწიფო ბაჟი გადახდილია), რის
გამოც საპროცესო ხარჯების განაწილების საკითხი უნდა გადაწყდეს 53-ე მუხლის
პირველი ნაწილის საფუძველზე, რომლის მიხედვითაც, იმ მხარის მიერ გაღებული
ხარჯების გადახდა, რომლის სასარგებლოდაც იქნა გამოტანილი გადაწყვეტილება,
ეკისრება მეორე მხარეს, თუნდაც ეს მხარე განთავისუფლებული იყოს სახელმწიფო
ბიუჯეტში სასამართლო ხარჯების გადახდისაგან. თუ სარჩელი ნაწილობრივ
დაკმაყოფილდა, მაშინ ამ მუხლში აღნიშნული თანხა მოსარჩელეს მიეკუთვნება
სარჩელის იმ მოთხოვნის პროპორციულად, რომელიც სასამართლოს

19
გადაწყვეტილებით იქნა დაკმაყოფილებული, ხოლო მოპასუხეს – სარჩელის
მოთხოვნის იმ ნაწილის პროპორციულად, რომელზედაც მოსარჩელეს უარი ეთქვა. იმ
მხარის წარმომადგენლის დახმარებისათვის გაწეულ ხარჯებს, რომლის
სასარგებლოდაც იქნა გამოტანილი გადაწყვეტილება, სასამართლო დააკისრებს მეორე
მხარეს გონივრულ ფარგლებში, მაგრამ არაუმეტეს დავის საგნის ღირებულების 4
პროცენტისა, ხოლო არაქონებრივი დავის შემთხვევაში – განსახილველი საქმის
მნიშვნელობისა და სირთულის გათვალისწინებით, 2 000 ლარამდე ოდენობით.
ამდენად, თუ მოსარჩელემ სარჩელის აღძვრისას გადაიხადა სახელმწიფო ბაჟი და
სასამართლომ მიიღო გადაწყვეტილება სარჩელის დაკმაყოფილების შესახებ, მაშინ ამ
ხარჯების გადახდა იმ ოდენობით, რაც მოსარჩელემ შეიტანა სახელმწიფო ბაჟის
სახით, დაეკისრება მოპასუხეს მოსარჩელის სასარგებლოდ. აღსანიშნავია ისიც, რომ
საქმის განხილვის შედეგზეა დამოკიდებული ასევე საადვოკატო მომსახურების
საზღაურის ბედიც და დადგენილია, რომ საქმის განხილვასთან დაკავშირებით
ადვოკატისათვის გაწეული ხარჯების ანაზღაურება ეკისრება წაგებულ მხარეს
(დადგენილი ოდენობის მაქსიმუმის გათვალისწინებით). ამიტომ, განხილული საქმის
შედეგის გათვალისწინებით, მხარეებს ერთმანეთის მიმართ საპროცესო ხარჯების
(სახელმწიფო ბაჟი და ადვოკატისათვის გაწეული ხარჯები) ნაწილში ფინანსური
პასუხისმგებლობა არ ეკისრებათ.

8. უზრუნველყოფის ღონისძიებასთან დაკავშირებული საკითხები

8.1. აღნიშნულ საქმეზე უზრუნველყოფის ღონისძიება გამოყენებული არ ყოფილა.

სარეზოლუციო ნაწილი:

სასამართლომ იხელმძღვანელა საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის მე-8,

53-ე, 243-244-ე, 248-249-ე, 257-ე, 2591-ე, 364-ე, 369-ე მუხლებით და

გ ა დ ა წ ყ ვ ი ტ ა:

1. შპს ,,ბა-------–--------–ის’’ სარჩელი არ დაკმაყოფილდეს.

2. სს ,,სა---------–-------------ის’’ შეგებებული სარჩელი არ დაკმაყოფილდეს.

3. სახელმწიფო ბაჟი გადახდილია.

4. გადაწყვეტილება შეიძლება გასაჩივრდეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს

სამოქალაქო საქმეთა პალატაში დასაბუთებული გადაწყვეტილების ჩაბარებიდან 14
დღის ვადაში სარეზოლუციო ნაწილის მე-5 პუნქტით გათვალისწინებული წესების
დაცვით თბილისის საქალაქო სასამართლოს მეშვეობით.

5. გადაწყვეტილების გასაჩივრების მსურველი მხარე, თუ ის ესწრება

გადაწყვეტილების გამოცხადებას ან მისთვის ცნობილია გადაწყვეტილების
გამოცხადების თარიღი, ვალდებულია გადაწყვეტილების სარეზოლუციო ნაწილის
გამოცხადებიდან არა უადრეს 20 და არა უგვიანეს 30 დღისა, გამოცხადდეს თბილისის
საქალაქო სასამართლოში და ჩაიბაროს გადაწყვეტილების ასლი. წინააღმდეგ
შემთხვევაში გასაჩივრების ვადის ათვლა დაიწყება გადაწყვეტილების

20
გამოცხადებიდან 30-ე დღეს. ამ ვადის გაგრძელება და აღდგენა დაუშვებელია.

მოსამართლე ლევან მიქაბერიძე

21