You are on page 1of 1

fSauri dialeqti

fSavi aRmosavleT saqarTvelos mTianeTSi mdebareobs. fSavis mTavari mdinare aragvia, romelic
sami Senakadisagan Sedgeba: boTanas wyali, asisxevi da bogoCaris xevi. qarTul istoriul wyaroebSi fSavi
xevsureTTan erTad iwodeba fxovad. Zveli istoriuli saxeli dRes mxolod erT sofels _ Suafxos SerCenia.
fSavis sazRvrebi dResac ZiriTadad ucvlelia: Crdilo-aRmosavleTiT esazRvreba kavkasionis mTavari
qedi, romelic mas aRmosavleTiT yofs TuSeTisagan da CrdiloeTiT ki piriqiTi xevsureTisagan;
dasavleTiT esazRvreba piraqeTi xevsureTi, mTiuleT-gudamayari, samxreTiT _ duSeTis raioni (Sida
qarTli).
ZiriTadi fonetikuri movlenebi. gvxvdeba x(xari)B fonema: xevi, Bxma, fexi...
bolokidur poziciaSi xmovani sustdeba an mTlianad ikargeba: qali d kaci (<qali da kaci)...
sxvaTa sityvis nawilaki o > v: qali-o > qali-v, mamSivda-o > mamSivda-v...
asimilaciis safuZvelze ae > ee: daemala > deemala,
disimilacia: ea > ia: Seatyo > Siatyo.
va > o: yvavili > yoili, zvavi > zovi, yvavi > yovi... (kvanwebi, es disimilaciis magaliTebad ar
daimaxsovro)
saxelTa bruneba. saxelobiTisa da moTxrobiTis niSnebi (-i, -ma) SeiZleba sruli saxiT iyos warmodgenili
xmovanfuZian saxelebTan (vaJa-i, vaJa-ma), xolo TanxmovanfuZian saxelebTan saxelobiTis -i da
moTxrobiTis -ma niSnis xmovniTi nawili daikargos (kac wavida, qal-m maitana).
xevsurulisa da megrulis msgavsad, micemiTi gamoiyeneba viTarebiTi brunvis funqciiT: mzas - `mzad”,
xSiras -`xSirad”...
naTesaobiTsa da moqmedebiTSi a xmovanfuZiani saxelebi ar ikveceba: cxemla-is, cxemla-iT...
viTarebiTis -ad > -a: lamaz-a, karg-a...
zmnis Taviseburebebi. xolmeobiTis formebi I-II pirSi iwarmoeba -od sufiqsiT: v-s-werd-od-i, s-werd-
od-i...
-eb-iani mravlobiTis forma xSirad ver iTanxmebs zmnas ricxvSi: jaregiT modis qistebi...
leqsika. Exi - `gamoqvabuli” , fereba - `mimsgavseba”, fercxali - `nekni”...

gvxvdeba Taviseburi sityvaTSeerTebani: sabereblad Sedgoma - `xanSi Sesvla”, Cxubad gauxdis -


`Cxubs autexs...

You might also like