Πτυχιακό Πρόγραμμα Ψυχολογίας

ΜΑΘΗΜΑ: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΗΘΙΚΗ (PSD110)

ΤΙΤΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ:
Η νομιμοποίηση της κάνναβης για ψυχαγωγικούς σκοπούς υπέρ και εναντίον

Υπεύθυνος καθηγητής: Δρ. Πάμπος Παπαγεωργίου

Ονόματα φοιτητών: Θεόδωρος Μωυσέως και Χριστιάνα Βογιατζάκη

Ημερομηνία Παράδοσης: 04/01/2022

Φθινοπωρινό Τετράμηνο 2021

Η ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΚΑΝΝΑΒΗΣ ΓΙΑ ΨΥΧΑΓΩΓΙΚΟΥΣ ΣΚΟΠΟΥΣ 2

Η κάνναβη είναι το πιο ευρέως χρησιμοποιούμενο παράνομο ναρκωτικό με κορύφωση της

χρήσης σε ηλικίες 20-24 ετών (Degenhardt et al., 2013). Ο «πόλεμος κατά των ναρκωτικών»

έχει αποτύχει και το νομικό καθεστώς της κάνναβης αλλάζει παγκοσμίως. Πληροφορίες

σχετικά με το ιστορικό νομικό καθεστώς της κάνναβης και τη στάση απέναντι στη χρήση

προέρχονται από δημόσια αρχεία και από επιστημονικές παρουσιάσεις ιστορικού υλικού. Στις

ΗΠΑ, οι νόμοι έχουν αλλάξει και οι Αμερικανοί προτιμούν όλο και περισσότερο τη

νομιμοποίηση της κάνναβης για ψυχαγωγική χρήση. Η ψυχαγωγική χρήση περιλαμβάνει τη

χρήση κάνναβης για προσωπική απόλαυση και όχι για λόγους υγείας και δεν μπορεί να

αντιπαραβληθεί με τη χρήση κάνναβης για ιατρική χρήση, η οποία περιλαμβάνει τη

συνταγογραφούμενη χρήση κάνναβης για τη διαχείριση των συμπτωμάτων ορισμένων

ιατρικών καταστάσεων. Οι νόμοι για την ψυχαγωγική κάνναβη (RML) επιτρέπουν τη νόμιμη

πώληση και χρήση κάνναβης χωρίς την ανάγκη ιατρικής συμμετοχής (Palamar, Ompad &

Petkova, 2014).

Καθώς περισσότερες χώρες εξετάζουν τη νομιμοποίηση της ιατρικής ή ψυχαγωγικής χρήσης

της κάνναβης, ο καθορισμός των επιπτώσεων τέτοιων νόμων στα πρότυπα χρήσης και τα

σχετικά αποτελέσματα έχει καταστεί σημαντική προτεραιότητα για τη δημόσια υγεία. Η

κατανόηση της κοινής αντίληψης για τη κάνναβη και τους σχετικούς κινδύνους είναι σημαντική,

καθώς αυξάνεται ο αριθμός των κρατικών και τοπικών πολιτικών που παρέχουν πρόσβαση

στη κάνναβη. Οι αντιλήψεις του κοινού για τη χρήση ουσιών μπορούν να διαμορφώσουν αυτό

που τα άτομα θεωρούν πρόβλημα (Resko 2014). Οι αντιλήψεις του κοινού μπορούν επίσης

να επηρεάσουν τα πρότυπα χρήσης ουσιών (Cummings & Proctor 2014) και τα μοτίβα χρήσης

με τη σειρά τους μπορεί να επηρεαστούν παρομοίως από τις στάσεις του κοινού. Με την

επέκταση της νομιμοποίησης και την αύξηση της χρήσης κάνναβης, απαιτείται η εξέταση των

προτύπων χρήσης κάνναβης και των παραγόντων που θα μπορούσαν να οδηγήσουν τις

τάσεις της χρήσης κάνναβης με την πάροδο του χρόνου.

Η πλειονότητα των ατόμων υποστηρίζει τη νομιμοποίηση (Hasin et al., 2016), ωστόσο

υπάρχει και ένα μέρος του πληθυσμού που τάσσονται κατά αυτής της νομιμοποίησης καθώς

ενέχει ορισμένους κινδύνους (Resko et al, 2019). Γι' αυτό και υπάρχουν πολλές αντίθετες
Η ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΚΑΝΝΑΒΗΣ ΓΙΑ ΨΥΧΑΓΩΓΙΚΟΥΣ ΣΚΟΠΟΥΣ 3

απόψεις. Για παράδειγμα, ένα στερητικό σύνδρομο μπορεί να εμφανιστεί μετά τη διακοπή ή

τη μείωση της τακτικής βαριάς χρήσης. Οι χρήστες κάνναβης μπορούν επίσης να αναπτύξουν

διαταραχή χρήσης κάνναβης, τα κριτήρια της οποίας ορίζονται στο DSM-5 (American

Psychiatric Association, 2013) και υποστηρίζονται από εκτεταμένη έρευνα σε εφήβους και

ενήλικες σε κλινικές και γενικές συνθήκες πληθυσμού.

Η αύξηση της ισχύος της κάνναβης έχει επίσης αναφερθεί ως ανησυχία σχετικά με τη

νομιμοποίηση (Resko et al. 2019). Οι συζητήσεις για την ισχύ της κάνναβης έχουν γενικά

επικεντρωθεί στην D9-τετραϋδροκανναβινόλη (THC), το κύριο ψυχοδραστικό συστατικό της.

Τα ευρήματα μελετών που σχετίζονται με τη χρήση πιο ισχυρών μορφών κάνναβης από τα

άτομα (π.χ. βουτανέλαιο, ταμπλέτες) έχουν δείξει αυξημένη πιθανότητα να αναπτύξουν

ψύχωση (Murray et al. 2016) και συμπτώματα κατάθλιψης ή άγχους, καθώς και μεγαλύτερο

αριθμό ακαδημαϊκών-εργασιακών προβλημάτων και συμπεριφορών κινδύνου που σχετίζονται

με τη χρήση.

Το κάπνισμα κάνναβης μπορεί να επηρεάσει επίσης την υγεία των πνευμόνων, καθώς η

τακτική χρήση σχετίζεται με χρόνια βρογχίτιδα. Η χρήση κάνναβης επιπλέον μπορεί να είναι

ιδιαίτερα επιβλαβής σε ορισμένα αναπτυξιακά στάδια, για παράδειγμα η χρήση κατά τη

διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να βλάψει το έμβρυο (Calvigioni et al., 2014) και σχετίζεται

με το χαμηλό βάρος γέννησης ενός μωρού (Scott et al, 2019). Ο αντίκτυπος στην οδική

ασφάλεια είναι επίσης μια σημαντική ανησυχία του κοινού σχετικά με τη νομιμοποίηση της

κάνναβης (Resko et al. 2019) και ίσως ένας παράγοντας που επηρεάζει τον τρόπο με τον

οποίο τα άτομα ψηφίζουν για πρωτοβουλίες νομιμοποίησης της κάνναβης. Ωστόσο, ο

εντοπισμός της αιτιώδους επίδρασης της νομιμοποίησης σε αυτόν τον τομέα είναι δύσκολος

λόγω των διαφοροποιήσεων σε επίπεδο κράτους στην αναφορά θνησιμότητας από τροχαία

και της δυσκολίας σύνδεσης της ανιχνευμένης χρήσης κάνναβης και των ξεκάθαρων

συνεπειών που σχετίζονται με τη χρήση της.

Επίσης, η νομιμοποίηση της ψυχαγωγικής κάνναβης έχει εγείρει ανησυχίες σχετικά με την

πιθανότητα ότι η χρήση της μπορεί να βλάψει την απόδοση στο χώρο εργασίας (Bowles,

Herzig & Shea, 2017). Πολλές μελέτες δείχνουν ότι η χρήση κάνναβης σχετίζεται με εργασιακά
Η ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΚΑΝΝΑΒΗΣ ΓΙΑ ΨΥΧΑΓΩΓΙΚΟΥΣ ΣΚΟΠΟΥΣ 4

προβλήματα, απώλεια εργασίας και χαμηλό εισόδημα. Αν και η έρευνα σχετικά με τη χρήση

κάνναβης και τα αποτελέσματα της απασχόλησης είναι λίγα, ορισμένα στοιχεία έχουν δείξει

ότι όντως η χρήση ναρκωτικών σχετίζεται με τη μείωση της συνολικής εργασιακής δέσμευσης.

Τέλος, η νομιμοποίηση της κάνναβής έχει εγείρει ανησυχίες σχετικά με τις πολλές επισκέψεις

στα επείγοντα των νοσοκομείων. Οι επισκέψεις στα επείγοντα που σχετίζονται με την κάνναβη

συμβαίνουν για διάφορους λόγους, όπως η τυχαία κατάποση ή η υπερβολική δόση/ μέθη.

Σύμφωνα με έρευνα, μετά τη νομιμοποίηση σε κάποιες χώρες, οι επισκέψεις στα επείγοντα

που σχετίζονταν με τη κάνναβη ήταν πέντε φορές πιο πιθανό να περιλαμβάνουν διαγνώσεις

ψυχικής υγείας από τις επισκέψεις που είχαν γίνει χωρίς να έχει γίνει χρήση ουσιών (Wang et

al. 2017).

Συνεπώς, για όλους τους παραπάνω λόγους, η παρακολούθηση της δημόσιας υγείας της

χρήσης της κάνναβης είναι πολύ σημαντική. Το κοινωνικό και νομικό τοπίο σχετικά με την

κάνναβη έχει αλλάξει σημαντικά τις τελευταίες δεκαετίες και η συνεχιζόμενη αλλαγή φαίνεται

πιθανή. Απομένει να μάθουμε πολλά περισσότερα σχετικά με τη σχέση των νόμων για τη

ψυχαγωγική κάνναβη με τα αποτελέσματα για την υγεία, συμπεριλαμβανομένων των

επιπτώσεων σε πρόσθετα αποτελέσματα που σχετίζονται με την κάνναβη (Carliner et al,

2017). Ο σχεδιασμός και η εφαρμογή δημόσιων πολιτικών που προστατεύουν τη δημόσια

υγεία και η εκπαίδευση του κοινού σχετικά με τις πιθανές συνέπειες θα είναι σημαντική για την

ελαχιστοποίηση των ζημιών από αυτούς τους μεταβαλλόμενους νόμους.

Ένα βασικό επιχείρημα για τη νομιμοποίηση της ψυχαγωγικής κάνναβης είναι η

μεγιστοποίηση της δημόσιας υγείας και η ελαχιστοποίηση της βλάβης μέσω μιας αντίδρασης

στη δημόσια υγεία που ελέγχει την κάνναβη και μειώνει την παράνομη αγορά (Rehm and

Fischer, 2015). Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, βρέθηκε ότι η νόμιμη κάνναβη θεωρήθηκε

πιο εύκολη και ασφαλέστερη στην αγορά από την παράνομη κάνναβη (Fataar et al., 2021).

Αυτό συμβαίνει διότι οι ενδιαφερόμενοι πλέον θα την αγοράζουν απο ελεγχόμενους ειδικά

διαμορφωμένους χώρους ή από φαρμακεία και οχι απο την παράνομη αγορά. Διαφορετικά θα

έχει ως αποτέλεσμα, το τελικό προϊόν να μην είναι το επιθυμητό και να περιέχει μούχλα και

διαφορά ανεπιθύμητα υλικά αφού οι καλλιεργητές και κατ’ επέκταση οι παράνομοι πωλητές
Η ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΚΑΝΝΑΒΗΣ ΓΙΑ ΨΥΧΑΓΩΓΙΚΟΥΣ ΣΚΟΠΟΥΣ 5

δε θα έχουν ως απώτερο σκοπό την υγιεινή και τη φρεσκάδα του προϊόντος αλλά τη γρήγορη

πώληση καταπατώντας κάθε κανόνα υγιεινής με αποτέλεσμα. Επιπλέον, εάν δεν υπάρχει

επίβλεψη, το προϊόν για να είναι πιο αποτελεσματικό ή πιο βαρύ μπορεί να ψεκαστεί με

φυτοφάρμακα και άλλες επιβλαβείς ουσίες. Με την αποποινικοποίηση και νομιμοποίηση της

κάνναβης θα αποφευγόταν αυτή η διαδικασία και οι ενδιαφερόμενοι θα έπαιρναν ένα

ελεγχόμενο προϊόν (Fischer et. al., 2003).

Επιπρόσθετα, ένα μεγάλο όφελος που θα έχουν τα κράτη με τη νομιμοποίηση, είναι η

οικονομία. Η βιομηχανία της μαριχουάνας θα δημιουργήσει μεγάλη οικονομική δραστηριότητα

αφού το προϊόν θα φορολογείται κανονικά, θα δημιουργήσει χώρους εργασίας σε γεωργούς,

μεταφορείς και εξιδεικευμένο προσωπικό (Hall and Lynskey 2016). Θα αυξήσει τον τουρισμό

διότι πλέον η κάνναβη θα υπάρχει μέσα στο κομμάτι της διασκέδασης και πάνω σε αυτό καλό

θα ήταν να αναφερθεί η υπερβολική κατανάλωση της κάνναβης η οποία δεν μπορεί να

προκαλέσει κάποια βλάβη στον οργανισμό παρά μια έντονη διάθεση για σεξ, για φαγητό,

γλυκό ή οτιδήποτε άλλο θεωρείται απολαυστικό σε αντίθεση με το αλκοόλ και το τσιγάρο που

είναι άμεσα επιβλαβή για τον οργανισμό (Pankaj et al., 2020). Με την κάνναβη το χειρότερο

που μπορεί να συμβεί είναι να χρειαστεί μια γρήγορη έφοδος στο πιο κοντινό φαστφουντάδικο

(King 2019).

Η κάνναβη μπορεί να χρησιμοποιηθεί ακόμη και σε τρόφιμα εφόσον η χρήση της δεν είναι

απαραίτητα μέσω της καύσης αλλά και της βρώσης αφού υπάρχουν πολλοί τρόποι να

καταναλωθούν βρώσιμα προϊόντα κάνναβης όπως είναι το βούτυρο, λάδι που μπορεί να

εμπεριέχονται μέσα στις καθημερινές συνταγές ως αντικαταστάτης των κοινών υλικών

(Borodovsky et al., 2016; White et. al., 2020).

Η ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΚΑΝΝΑΒΗΣ ΓΙΑ ΨΥΧΑΓΩΓΙΚΟΥΣ ΣΚΟΠΟΥΣ 6

Βιβλιογραφία

American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental

disorders (5th ed.).

Borodovsky, J. T., Crosier, B. S., Lee, D. C., Sargent, J. D., & Budney, A. J. (2016). Smoking,

vaping, eating: Is legalization impacting the way people use cannabis?. International Journal

of Drug Policy, 36, 141-147.

Bowles, N. P., Herzig, M. X., & Shea, S. A. (2017). Recent legalization of cannabis use: effects

on sleep, health, and workplace safety. Nature and science of sleep, 9, 249, doi:

10.2147/NSS.S152231.

Calvigioni, D., Hurd, Y. L., Harkany, T., & Keimpema, E. (2014). Neuronal substrates and

functional consequences of prenatal cannabis exposure. European child & adolescent

psychiatry, 23(10), 931-941, doi.org/10.1007/s00787-014-0550-y.

Carliner, H., Brown, Q. L., Sarvet, A. L., & Hasin, D. S. (2017). Cannabis use, attitudes, and

legal status in the US: A review. Preventive medicine, 104, 13-23,

doi.org/10.1016/j.ypmed.2017.07.008.

Cummings, K. M., & Proctor, R. N. (2014). The changing public image of smoking in the United

States: 1964–2014. Cancer Epidemiology and Prevention Biomarkers, 23(1), 32-36, DOI:

10.1158/1055-9965.EPI-13-0798.

Degenhardt, L., Ferrari, A. J., Calabria, B., Hall, W. D., Norman, R. E., McGrath, J., ... & Vos,

T. (2013). The global epidemiology and contribution of cannabis use and dependence to the

global burden of disease: results from the GBD 2010 study. PloS one, 8(10), e76635,

doi.org/10.1371/journal.pone.0076635.

Fataar, F., Goodman, S., Wadsworth, E., & Hammond, D. (2021). Consumer perceptions of

‘legal’and ‘illegal’cannabis in US states with legal cannabis sales. Addictive behaviors, 112,

106563, doi.org/10.1016/ j.addbeh.2020.106563.

Η ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΚΑΝΝΑΒΗΣ ΓΙΑ ΨΥΧΑΓΩΓΙΚΟΥΣ ΣΚΟΠΟΥΣ 7

Fischer, B., Ala-Leppilampi, K., Single, E., & Robins, A. (2003). Cannabis Law Reform in

Canada: Is the" Saga of Promise, Hesitation and Retreat" Coming to an End? 1. Canadian

Journal of Criminology and Criminal Justice, 45(3), 265-298.

Hall, W. (2015). What has research over the past two decades revealed about the adverse

health effects of recreational cannabis use?. Addiction, 110(1), 19-35.

Hall, W., & Lynskey, M. (2016). Evaluating the public health impacts of legalizing recreational

cannabis use in the United States. Addiction, 111(10), 1764-1773.

Hasin, D. S., Kerridge, B. T., Saha, T. D., Huang, B., Pickering, R., Smith, S. M., ... & Grant,

B. F. (2016). Prevalence and correlates of DSM-5 cannabis use disorder, 2012-2013: findings

from the National Epidemiologic Survey on Alcohol and Related Conditions–III. American

Journal of Psychiatry, 173(6), 588-599, doi.org/10.1176/appi.ajp.2015.15070907.

King, J. W. (2019). The relationship between cannabis/hemp use in foods and processing

methodology. Current Opinion in Food Science, 28, 32-40.

Murray, S. B., Griffiths, S., Mond, J. M., Kean, J., & Blashill, A. J. (2016). Anabolic steroid use

and body image psychopathology in men: Delineating between appearance-versus

performance-driven motivations. Drug and alcohol dependence, 165, 198-202,

doi.org/10.1016/j.drugalcdep.2016.06.008.

Palamar, J. J., Ompad, D. C., & Petkova, E. (2014). Correlates of intentions to use cannabis

among US high school seniors in the case of cannabis legalization. International Journal of

Drug Policy, 25(3), 424-435, doi.org/ 10.1016/j.drugpo.2014.01.017.

Pankaj, A., Oraka, K., Caraballo-Rivera, E. J., Ahmad, M., Zahid, S., Munir, S., ... & Patel, R.

S. (2020). Recreational cannabis use and risk of prescription opioid overdose: insights from

pediatric inpatients. Cureus, 12(10).

Rehm, J., & Fischer, B. (2015). Cannabis legalization with strict regulation, the overall superior

policy option for public health. Clinical pharmacology & therapeutics, 97(6), 541-544,

doi.org/10.1002/cpt.93.
Η ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΚΑΝΝΑΒΗΣ ΓΙΑ ΨΥΧΑΓΩΓΙΚΟΥΣ ΣΚΟΠΟΥΣ 8

Resko, S. M. (2014). Public perceptions and attitudes toward adolescent marijuana use:

Results of a statewide survey. Sage Open, 4(1), 2158244013518055.

Resko, S., Ellis, J., Early, T. J., Szechy, K. A., Rodriguez, B., & Agius, E. (2019).

Understanding public attitudes toward cannabis legalization: qualitative findings from a

statewide survey. Substance use & misuse, 54(8), 1247-1259,

doi.org/10.1080/10826084.2018.1543327.

Scott, J. C., Rosen, A. F., Moore, T. M., Roalf, D. R., Satterthwaite, T. D., Calkins, M. E., ... &

Gur, R. C. (2019). Cannabis use in youth is associated with limited alterations in brain

structure. Neuropsychopharmacology, 44(8), 1362-1369, doi.org/10.1038/s41386-019-0347-

2.

Wang, G. S., Hall, K., Vigil, D., Banerji, S., Monte, A., & VanDyke, M. (2017). Marijuana and

acute health care contacts in Colorado. Preventive medicine, 104, 24-30,

doi.org/10.1016/j.ypmed.2017.03.022

White, A. E., Van Tubbergen, C., Raymes, B., Contreras, A. E., & Scallan Walter, E. J. (2020).

Cannabis-Infused Edible Products in Colorado: Food Safety and Public Health Implications.

American journal of public health, 110(6), 790-795.