Professional Documents
Culture Documents
ΑΡΓΙΘΕΑ 19
ΑΡΓΙΘΕΑ 19
Στην κυκλοφορία 136 χλμ. του Ε65 Πόπη Μπούτα Από τον Μενέλαο Παπαδημητρίου
από ΑΘΕ έως Καλαμπάκα Υποψήφια ευρωβουλευτής του ΚΚΕ Έθιμα της Μεγάλης
«Μεγάλωσα σε μια Πέμπτης
οικογένεια με έντονο ΣΕΛ.: 10
το στοιχείο
της διεκδίκησης»
ΣΕΛ.: 5
Πώς θα ανασυγκροτηθεί
η κτηνοτροφία της Θεσσαλίας
Της Παναγιώτας Βράντζα
Ο καθένας
κάποτε
συναντά
το θεό του
κι ένα στρουθί
στο χέρι του
αν φέρει
το σπόρο
θεός είναι
κι αν σταθεί
τυχερός
θα το δει
στον καθρέφτη
το αγκάθινο
στεφάνι
το ανοιξιάτικο
θάλπος
Ε
ίναι κάπως παράδοξο και αποτελεί του μεγέθους τους αλλά και από το σεμνό πατλιά. Αυτή είναι εξάλλου και ο χώρος
μυστήριο η συνήθεια των αηδονιών
να φωλιάζουν κοντά σε οικισμούς,
φτέρωμά τους περνούν σχεδόν απαρατή-
ρητα. Μόνο οι γάτες, αν είναι πεινασμένες
που τα εμπνέει να τραγουδάνε όλη τη νύχτα,
ειδικά όταν αυτή είναι δροσερή ή μετά το ΡΓΙΘΕΑ
επιλέγοντας ένα σημείο με πυκνή τα παρακολουθούν, όπως και τα φίδια, πλά- απόβροχο. Αγαπάνε πολύ την υγρασία και ΜΗΝΑΙΑ
βλάστηση, όσο το δυνατόν με πολλά αγκάθια σματα που δεν ενδιαφέρονται καν για το χαίρονται θαρρείς μαζί με τα δέντρα και τα ΤΟΠΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ
για να μην εύκολα προσπελάσιμη από άλλα κελάηδημά τους και είναι και τα μόνα που σπαρμένα την ευλογημένη βροχή του Μαίου. Χείρωνος 3-5 Αθήνα
πλάσματα, που εκτιμούν την παρουσία τους μπορούν να τα πλησιάσουν μέσα από τα Ξετρελαίνονται και ανταγωνίζονται το ένα Τ.Κ. 11635
μόνο όταν αυτή περνάει από τα δόντια τους βάτα, τις αφροξυλιές και άλλα χαμόδεντρα από το άλλο, από τις πατλιές τους στο κελά- Σύμβουλος έκδοσης
και φτάνει στο στομάχι τους. Τέτοια σημεία που τις συνθέτουν. ηδημα. Λάμπρος Πολύζος
λέγονται πατλιές και συνήθως βρίσκονται Αυτή η συνήθεια των αηδονιών να κελαη- e-mail: lampolyzos@yahoo.gr
στα σύνορα των χωραφιών και των κήπων Δημιούργημα της απουσίας δάνε κοντά στους ανθρώπους έχει να κάνει
Τηλ. Επικοινωνίας
ή σε παρατημένους αγρούς και σε αυτές Η πατλιά που στην ουσία είναι δημιούργημα σίγουρα και με την αδυναμία τους να κελαη- 2107793851
καταφεύγουν πολλά πουλιά να φωλιάσουν. της απουσίας των ανθρώπων είναι ο πραγ- δήσουν μέσα σε κλουβί. Όσες φορές το επι- 6976348860
Είναι δε πάλι αξιοπαρατήρητο, την περίοδο ματικός βιότοπος για τα αηδόνια και μέσα απ’ χείρησαν οι άνθρωποι έχει αποβεί άκαρπο
από τα μέσα Απριλίου ως τα μέσα Μαίου, και το αηδόνι μη αντέχοντας τη σκλαβιά του Αρχείο Τευχών:
σε αυτές αναζητούν ερωτικούς συντρόφους, Ευθυμίου Κλάδου 2
περίοδος στην οποία ζευγαρώνουν να ξενυ- εκεί ζευγαρώνουν και στη φωλιά που έχουν κλουβιού έσβησε όχι μόνο τη φωνή του αλλά 157 72 Ζωγράφου
χτάνε όλη τη νύχτα κελαηδώντας και να φτιάξει σε κάποιο κλαρί γεννάνε. Στην πατλιά και τη ζωή του. Εκτιμώντας πιθανόν αυτό τα
σωπαίνουν μόλις βγει ο ήλιος. Από το κελά- μεγαλώνουν τα αηδονάκια τους κι εκεί μέσα αηδόνια επιλέγουν να κελαηδούν μέσα από ΕΚΤΥΠΩΣΗ
ηδημά μπορεί κάποιος να καταλάβει σε ποια την ελευθερία που τους δίνουν οι πατλιές το ΤΑΣΣΙΟΠΟΥΛΟΣ Γ.
αγωνιούν μην και τα πάρει είδηση το φίδι κι
Κ. ΜΠΑΡΛΑΣ & ΣΙΑ Ι.Κ.Ε.
πατλιά στέκονται αλλά την ημέρα είναι σχε- εκεί τα εκπαιδεύουν μέχρι να έρθει η ώρα ευχαριστώ τους στους ανθρώπους που έπα- Ορφέως 13-19400-Κορωπί
δόν αδύνατον να εντοπιστούν καθώς λόγω να πετάξουν και να ψάξουν την δική τους ψαν να τα ψάχνουν να τα βάλουν στο κλουβί. Τηλ. 2106620734
Απρίλιος 2024 ΑIΧΜΕΣ ΡΓΙΘΕΑ 3
Η εταιρία Cash and Carry ΦΩΤΙΟΥ A.E. ιδρύθηκε το 2016 σε νέες υπερσυγχρονες
εγκαταστάσεις 2500 τετραγωνικών µέτρων στο κεντρο της Θεσσαλίας
στο 13ο χιλιόµετρο Τρικάλων Πύλης.
Η εταιρία µας δραστηριοποιείται στο χώρο της Χονδρικής πώλησης εµπορευµάτων
τα τελευταία 40 χρόνια και αποτελεί υπόδειγµα εύρωστης επιχείρησης της περιοχής µας.
Στο κόμμα που ανήκω, στο ΚΚΕ, οι -Ποια είναι τα μεγαλύτερα προβλήματα του
αποφάσεις παίρνονται συλλογικά, όπως και Νομού Καρδίτσας;
κάθε μάχη που δίνουμε είναι συλλογική. Ο λαός της περιοχής μας βιώνει τις
Οπότε η απόφαση να συμμετέχω στο τραγικές συνέπειες των πρωτόγνωρων
ευρωψηφοδέλτιο του ΚΚΕ δεν ήταν πλημμυρών. Οι ελάχιστες αποζημιώσεις
προσωπική απόφαση. Όμως αποδέχτηκα που υποσχέθηκε η κυβέρνηση ακόμη δεν
την πρόταση για να συμμετέχω στο δόθηκαν στους πληγέντες, ενώ τελικά
ψηφοδέλτιο του κόμματος μας με χαρά εφαρμόστηκαν «κόφτες» για πολλούς
και υπερηφάνεια. Και αυτή τη μάχη θα τη δικαιούχους, με αποτέλεσμα εκατοντάδες
δώσουμε με όλες μας τις δυνάμεις μαζί με οικογένειες να μην πάρουν ούτε ευρώ.
φίλους και οπαδούς μας, διότι η περίοδος
είναι πολύ δύσκολη για το λαό λόγω τις Το μεγαλύτερο πρόβλημα όμως είναι η
μεγάλης ακρίβειας, της συνεχούς επίθεσης εγκληματική πολιτική του κόστους -
στο εισόδημά μας, της ενεργειακής οφέλους που υπηρετούν με ευλάβεια όλες
φτώχειας, της εμπορευματοποίησης της διαχρονικά οι κυβερνήσεις. Βασίζεται στις
υγείας και της παιδείας, των πραγματικών κατευθύνσεις της ΕΕ, για την οποία όλα τα
ελλείψεων στην πολιτική προστασία, του άλλα κόμματα πίνουν νερό το όνομα της,
6 ΡΓΙΘΕΑ ΘΕΜΑ Απρίλιος 2024
Π
αρουσία του Πρωθυπουργού κ. Κυριάκου
Μητσοτάκη, του Υπουργού Υποδομών και
Μεταφορών, κ. Χρήστου Σταϊκούρα και του
Υφυπουργού Υποδομών και Μεταφορών
κ. Νίκου Ταχιάου, στις 23 Απριλίου, παραδόθηκαν σε
κυκλοφορία νέα τμήματα του Αυτοκινητοδρόμου Κεντρικής
Ελλάδας – Ε65, που κατασκευάζεται από την ΤΕΡΝΑ.
Με την παράδοση των νέων τμημάτων του Ε65, σε κυκλο-
φορία βρίσκονται 136 χλμ. σύγχρονου κι ασφαλούς αυτο-
κινητοδρόμου, από Η/Κ με τον αυτοκινητόδρομο Α.Θ.Ε. στο
206,5 χλμ. (αρχή Ε65) έως και Α/Κ Καλαμπάκας, μέσω του
οποίου το ταξίδι Αθήνα – Καρδίτσα διαρκεί πλέον 2 ώρες
και 35 λεπτά, ενώ το Αθήνα – Τρίκαλα, λιγότερο από 3
ώρες. Επιπλέον, σημαντικοί τουριστικοί προορισμοί όπως
τα Μετέωρα και η Λίμνη Πλαστήρα είναι πλέον προσβάσιμοι,
γρήγορα, εύκολα και με ασφάλεια.
Με την ολοκλήρωσή του ο αυτοκινητόδρομος Ε65, θα ανα-
μορφώσει τις οδικές μεταφορές προς τη Δυτική Θεσσαλία
και τη Δυτική Μακεδονία, δίνοντας ώθηση στο εμπόριο,
τον τουρισμό και την αγροτική παραγωγή. Με τον Ε65, θα
συνδέεται το λιμάνι της Ηγουμενίτσας - που λειτουργεί ως
πύλη της Ελλάδας προς την Κεντρική Ευρώπη- με το λιμάνι
του Βόλου, θα διευκολυνθούν οι διεθνείς επιβατικές και
εμπορευματικές μεταφορές από την Ελλάδα προς τη Δυτική
και Κεντρική Ευρώπη και θα προσφέρεται μια εναλλακτική
διαδρομή, η οποία είναι συντομότερη της υφιστάμενης. Υπενθυμίζεται, ότι ο αυτοκινητόδρομος Ε65, έχει μήκος χλμ. του αυτοκινητοδρόμου που θα ξεκινούν από τον Α/Κ
182,1 χλμ. και είναι ένα από τα σημαντικότερα εθνικά Καλαμπάκας και θα φθάνουν έως και την Εγνατία Οδό, δυτι-
Παράλληλα, θα μειωθεί κατά περίπου 2 ώρες το συνολικό έργα, συνολικού προϋπολογισμού περίπου 1,397 δισ. ευρώ. κά των Γρεβενών. Για την κατασκευή τους λειτουργούν 2
ταξίδι από το λιμάνι του Πειραιά προς τα δυτικά Βαλκάνια, Διαθέτει την αναγκαία χωρητικότητα, ενός σύγχρονου αυτο- κεντρικές και 2 υποστηρικτικές εγκαταστάσεις με 780 άτομα
ενώ με τον Ε65 το ταξίδι από τη Λαμία έως και την Εγνατία κινητόδρομου 2 λωρίδων κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση, προσωπικό και 440 μηχανήματα έργου και φορτηγά.
Οδό, θα διαρκεί μόλις 1 ώρα και 45 λεπτά, η απόσταση συν Λωρίδα Έκτακτης Ανάγκης και κατασκευάζεται εξ ολο- Στα 136 χλμ. που βρίσκονται πλέον στην κυκλοφορία θα
Αθήνα-Γρεβενά και Αθήνα-Μέτσοβο θα μειωθεί σε μόλις κλήρου σε νέα χάραξη συνδέοντας την Ανατολική με την παρέχονται, όπως πάντα, οι υπηρεσίες οδικής ασφάλειας της
4 ώρες και η μετάβαση στην Καστοριά και στην Κοζάνη θα Δυτική Ελλάδα. Κεντρικής Οδού όπως:
πραγματοποιείται εντός 4,5 ωρών. Υπό κατασκευή από την ΤΕΡΝΑ, βρίσκονται τα τελευταία 46
Απρίλιος 2024
ΘΕΜΑ ΡΓΙΘΕΑ 7
Ή
ταν πάντα αυτές οι μέρες, του Μεγαλο άλλο τρόπο να πουλήσουν ή να τα προωθήσουν στην αγορά ρούσε καθένας δεν είχε κάποιο κόστος, αφού οι ανάγκες του
βδόμαδου, πριν από δυο – τρείς δεκαετίες οι ίδιοι. Σε πολλά χωριά δεν υπήρχαν καν δρόμοι, ούτε και καλύπτονταν από τη βοσκή στα χωράφια και στις κοινοτικές
που σε όλα τα χωριά, κυρίως τα ημιορεινά αυτοκίνητα για να τα πάρουν και να τα πάνε σε κάποια πόλη ή δασικές εκτάσεις που ήταν γι’ αυτό το σκοπό προορισμένες
που οι νοικοκυραίοι κτηνοτρόφοι έκαναν κι έτσι ήταν αναγκασμένοι να τα δώσουν σε αυτόν που έρχο- ενώ για το χειμώνα φρόντιζαν να έχουν ξηρό χορτάρι πάλι
πρόωρη Λαμπρή γιατί περνούσε από το νταν στο χωριό τους. από τα χωράφια τους ή κλαρί από το δάσος. Με λίγα λόγια,
μαντρί τους ο χασάπης, το άδειαζε από αρνοκάτσικα και για Ο χασάπης που πήγαινε σε κάποιο χωριό να μαζέψει αρνο- δεν υπήρχε ούτε ένα σημείο της έκτασης του χωριού που να
λίγες μέρες, πριν εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους έβλε- κάτσικα ήταν συνήθως γνωστός γιατί πήγαινε πολλά χρόνια μην είχε ενδιαφέρον για τη βοσκή, ακόμη και τα πλάγια με
παν λίγο χρήμα στις τσέπες τους! και γνώριζε τον κάθε χωριάτη ξεχωριστά. Ήξερε που έχει τα βάτα ήταν χρήσιμα για τα οικόσιτα γίδια και οι άκρες των
Οι εποχές αυτές που σχεδόν κάθε σπίτι είχε ένα κοπαδάκι μαντρί, πόσο πρόσεχε το κοπάδι, τις αδυναμίες του καθενός κήπων για τα μανάρια που κάποιοι διατηρούσαν στα σπίτια
από γιδοπρόβατα με το οποίο πορεύονταν όλο το χρόνο και τις παραξενιές κι ανάλογα κινούνταν με γνώμονα πάντα τους. Ο κτηνοτροφικός δε πλούτος κάθε χωριού φαίνονταν
πέρασαν, ανεπιστρεπτί, όπως φαίνεται. Το κοπαδάκι, είκοσι το συμφέρον του. Ο χασάπης εμφανίζονταν στο χωριό καθαρά από την ένταση της βόσκησης μέσα σε αυτό και στις
με τριάντα το πολύ κεφάλια και αυτά ανάλογα με τα χωράφια πάντα την ίδια ημέρα, με τα πόδια τα παλιότερα χρόνια και εξοχές γύρω του. «Έφεγγε ο τόπος» έλεγαν χαρακτηριστικά
που είχε κάθε νοικοκυριό και βεβαίως τα ανάλογα άτομα να με αυτοκίνητο όταν έγιναν οι δρόμοι και ήταν συνήθως του και δεν μπορούσε κανένας να κρυφτεί από τα μάτια των
το προσέχουν, αποτελούσε το κεφάλαιο με το οποίο επιβίωνε Λαζάρου και των Βαΐων. Ήταν δε πάντα καλοδεχούμενος κι άλλων καθώς τη χαμηλή βλάστηση ξύριζαν κυριολεκτικά
κάθε σπίτι. Παρείχε γάλα για να φτιάξουν τυρί και βούτυρο όλοι κρυφοκοίταζαν πόσο φουσκωμένη ήταν η τσέπη του τα γίδια. Εξυπακούεται πως κάποιοι φρόντιζαν να έχουν και
για να καλύψουν τις ανάγκες της οικογένειας και ενδεχομέ- καθώς ήταν κανόνας να πληρώνει επί τόπου και μετρητοίς λίγο καρπό (καλαμπόκι ή κριθάρι) μετρημένο σπυρί το σπυρί
νως να πουλήσουν και λίγο, μαλλιά για βαριά ρούχα, κανένα στον νοικοκύρη τα πράματα που αγόραζε. Όταν τέλειωνε τις για τα ζωντανά που είχαν ανάγκη ενίσχυσης της τροφής τους
στέρφο, γερασμένο ή άρρωστο ακόμη για την ιδιοκατανάλω- αγορές απ’ όλο το χωριό συγκέντρωνε τα πράματα σε ένα όταν αυτά γεννούσαν ή περνούσαν μια περίοδο ανάρρωσης.
ση και τον τοπικό χασάπη αλλά εκείνο που όλοι αγωνίζονταν μαντρί και τα πήγαινε κατόπιν με τη βοήθεια κάποιων που Το κοπάδι άρχισε να έχει έξοδα όταν άρχισαν να ανοίγονται
ήταν να έχουν κάποια να πουλήσουν για το Πάσχα που το ήταν μαζί του στον προορισμό του κι εκεί τα έσφαζε. δρόμοι στα χωριά, από τα μέσα της δεκαετίας του 1950 ως
έθιμο επιτάσσει αρνί ή κατσίκι στη σούβλα ή στο φούρνο με το 1985 που δεν έμεινε κανένα χωρίς αυτό το αγαθό του
πατάτες. Το κόστος και το όφελος σύγχρονου πολιτισμού καθώς και του ηλεκτρικού ρεύμα-
Τα αρνοκάτσικα που προορίζονταν για τον χασάπη του Πάσχα Οι χωρικοί από τη στιγμή που έφευγε ο χασάπης άρχιζαν τος. Πολιτισμός βέβαια για τους περισσότερους σήμαινε την
τα πρόσεχαν ιδιαίτερα – όσο τους επέτρεπε ο καιρός και οι στην ουσία και να τυροκομούν το γάλα τους καθώς πια δεν έξοδό τους στις πόλεις και στον κάμπο για να λυτρωθούν,
τροφές που αποθήκευαν γιατί με την πώλησή τους έπιαναν υπήρχαν τα αρνοκάτσικα που ρούφαγαν τα γαλάρια κι έτσι όπως έλεγαν από τα βάσανα της αγροτοποιμενικής ζωής που
μερικά λεφτά και με αυτά εξυπηρετούσαν τα χρέη σε προμη- έβαζαν ως στόχο να φτιάξουν και κάποιους ντενεκέδες τυρί έκαναν κι έτσι άρχισαν να αποψιλώνονται τα χωριά και κατέ-
θευτές και τα βερεσέδια στα μπακάλικα του χωριού και αν και λίγο βούτυρο αυτοί που είχαν γίδια για να πουλήσουν στα ληξαν σήμερα να κατοικούνται από ελάχιστους, μη ενεργούς
περίσσευαν ψώνιζαν και τίποτα ρούχα και είδη ανάγκης που παζάρια του καλοκαιριού και να κονομήσουν λίγα λεφτά για στην πλειονότητά τους ανθρώπους και οι οποίοι ζουν κυρίως
δεν μπορούσαν να παράξουν. Όσο περισσότερα γιδοπρό- να καλύψουν διαρκείς ανάγκες ή τα απρόοπτα του βίου τους. από συντάξεις.
βατα έτρεφαν, τόσο πιο σίγουροι ένιωθαν ότι πετυχαίνουν Έτσι έκλεινε ο κύκλος της ετήσιας παραγωγής του κοπαδιού Τούτο έχει ως αποτέλεσμα να μην υπάρχουν πλέον σε κανέ-
το στόχο τους αν και πάντα γκρίνιαζαν για τον χασάπη που κι άρχιζε το φθινόπωρο η νέα περίοδος της φροντίδας μέχρι να χωριό τόσα πράματα ώστε να συμφέρει στον χασάπη να
τους εύρισκε, όπως έλεγαν, στην ανάγκη και τους έπαιρνε το Γενάρη που γεννούσαν και άρχιζε ο καινούργιος ως την ξεκινήσει να πάει να αγοράσει και αν συμβαίνει, πρόκειται
τα ζωντανά για… ένα κομμάτι ψωμί. Έτσι έλεγαν, αλλά απο- Λαμπρή. για μεμονωμένες περιπτώσεις, για λίγους που έχουν ξεμεί-
δέχονταν την κατάσταση και δεν προσπαθούσαν να βρουν Το σημαντικό στην περίπτωση ήταν ότι το κοπάδι που διατη- νει στα χωριά και διατηρούν ένα κοπάδι το οποίο βέβαια
Απρίλιος 2024
ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΡΓΙΘΕΑ 9
βόσκει παντού γιατί έχουν εγκαταλειφθεί παντού οι καλλι- κάποιο επόμενο μιας και αφορά την ύπαιθρο
έργειες και μόνο μέσα στα χωριά υπάρχουν λίγοι φραγμένοι όλης της χώρας. Η συρρίκνωση μέχρι εξαφά-
κήποι. Τα περισσότερα κοπάδια πλέον είναι στον κάμπο όπου νισης της παραδοσιακής οικονομίας δεκάδων
και μένουν όλο το χρόνο ή σε οργανωμένες φάρμες απ’ όπου χιλιάδων νοικοκυριών σε συνδυασμό με την
και τα προμηθεύονται οι χασάπηδες για την αγορά του Πάσχα μόνιμη οικονομική κρίση, έχει ως συνέ-
και για όλη τη χρονιά. πεια των περεταίρω φτωχοποίηση κοινω-
νικών ομάδων που στοιχειωδώς κάλυ-
Από τα κρεοπωλεία των πόλεων… πταν τις ανάγκες τους σε τροφή τουλάχι-
Έτσι στα χωριά που αναφέρεται το παρόν δημοσίευμα η στον χωρίς κόστος και υποχρεώσεις. Το
Λαμπρή είναι μια, εκείνη στην εκκλησία και τα ντόπια αρνο- μοντέλο μοιάζει παρωχημένο στην εποχή
κάτσικα που θα μπουν στη σούβλα, λίγα και μετρημένα της τεχνητής νοημοσύνης θα πουν πολλοί
καθώς τα περισσότερα προέρχονται πια από τα κρεοπωλεία ενθουσιώδεις αλλά μην ξεχνάμε, οι κοι-
των πόλεων και μάλιστα σφραγισμένα όπως υποχρεώνει η νωνίες σε κάθε εποχή ήταν σύνθετες και
σχετική νομοθεσία. Με αυτό τον τρόπο παύουν να λειτουρ- αλληλοεξαρτώμενες και οι εμπειρίες των
γούν και τα υπαίθρια σφαγεία που έδιναν έναν επί πλέον περασμένων γενεών πάντα πολύτιμες…
«ματωμένο» τόνο στη Μεγάλη Παρασκευή και το Μεγάλο
Σάββατο σε κάθε αυλή με τα απελπισμένα βελάσματα των ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Οι φωτογραφίες με τα πρόβατα
αρνοκάτσικων. μπροστά στο ερειπωμένο σπίτι και τις γίδες είναι
Πέρα από την ηθογραφία των αμνών και των κατσικιών του από την περιοχή του Αγαλιανού, παραποτάμου του
Πάσχα, το θέμα έχει και μια άλλη διάσταση που ακροθιγώς Αχελώου, στην πλευρά της Ευρυτανίας στη θέση
παρουσιάζεται σε αυτό το σημείωμα και θα αναπτυχθεί σε Αμπέλια στις 04/04/2018.
Αναβιώνουµε
το παρελθόν
µε την τεχνογνωσία
του µέλλοντος!
E∆PA - EPΓOΣTAΣIO - ΕΚΘΕΣΗ / 1ο χλµ. Mουζακίου - Λαζαρίνας
430 60 Mουζάκι, Kαρδίτσα / T 24450 43330, 24450 41008
F 24450 49130, 24450 43050 / E info@tsigas.gr
EKΘEΣH AΘΗΝΩΝ: BPIΛHΣΣIA, ΑΘΗΝΑ
10 ΡΓΙΘΕΑ ΠΑΡΑΔΟΣΗ Απρίλιος 2024
Του Μενέλαου Παπαδημητρίου
Τα Μεγαλοπεφτίσια φυλαχτά
Η
Ως μία από τις ιερότερες μέρες και νύχτες η
λαϊκή πίστη με τις λαϊκές δοξα- με τα δυο μας χέρια και η μάνα ή η μεγάλη Μεγάλη Πέμπτη, την είχαν οι γιαγιάδες και
σίες στην Αργιθέα προσδίδουν αδερφή έπλαθαν με τις παλάμες τους επάνω οι μανάδες για να μας φκιάνουν τα φυλαχτά
στην Άγια Ημέρα της Μεγάλης του (από την κορφή προς τα κάτω) το ζεστα- ώστε να μας προστατεύουν από διάφορες
Πέμπτης και σε ορισμένες μένο και προζυμωμένο κερί!!! βασκανίες – κακά πνεύματα (ματιάσματα
ενέργειες της οικογένειας και της παρά- κ.λπ.).
δοσής μας ιδιαίτερη δύναμη που αγιάζει Ήλιασμα κόκκινων ρούχων Από ότι παρατήρησα ο ίδιος σε ένα κομμάτι
διάφορα είδη καθημερινής χρήσης (αγγεία, Ξημερώνοντας, πρωί πρωί άπλωναν στην ύφασμα έβαζαν μέσα λίγο θυμίαμα, κάρ-
είδη διατροφής, σπορές, ζώα, κ.α.) αυλή του σπιτιού κόκκινο ρούχο, μαντήλι ή βουνο, μπαρούτι, σκελίδα σκόρδου, μικρό
μαντανία ή βελέντζα ακόμα και φλοκάτη για κομμάτι δέρματος ασβού, λίγο αντίδωρο,
Τα Λαμπροκέρια να το χαρεί ο ήλιος βγαίνοντας. Και τούτο αλάτι και τα έραβαν και μας τα περνούσαν
Τα κεριά της Μ. Πέμπτης και της Μ. αφού πίστευαν πως το κόκκινο χρώμα φέρ- στο λαιμό ή παραμάσχαλα. Τα λέγαμε και
Παρασκευής αλλά και της Ανάστασης (τα νει τη χαρά, προμηνύοντας το γεγονός της χαϊμαλιά.
λεγόμενα και Λαμπροκέρια) τα έπλαθαν Αναστάσεως και για να κρατούν στο σπίτι Στη συνέχεια έφκιαναν για τους μεγάλους
μόνες τους οι Αργιθεάτισσες τη νύχτα της σταθερά τη γεννητικότητα, την υγεία και τις καινούργια πάνινα πορτοφόλια – σακούλες Μάζεμα λουλουδιών Επιταφίου
Μ. Τετάρτης προς Μ. Πέμπτη με αγνό μελισ- αρρώστιες μακριά! Μόνο η οικογένεια που με σούφρα όπως τις έλεγαν – που τις κρε- Ενόψει του στολισμού του Επιταφίου μερικές
σοκέρι - κερί από κερήθρες μελισσιού – τυχόν είχε πένθος δεν έβγαζε στην αυλή μούσαν σταυρωτά παραμάσχαλα και βάζαν φορές μας καλούσε ο δάσκαλος τη Μεγάλη
προσδίδοντας σε αυτά την καθαρότητα των κόκκινα ρούχα. εκεί τα λίγα χρήματα για ασφάλεια, για να Πέμπτη να μαζέψουμε λουλούδια και να
Ημερών και της ψυχής. Προηγουμένως μην τα χάνουν ή να μην τους τα κλέβουν. τα πάμε στον παπά και στους επιτρόπους
είχαν πλυθεί καλά και είχαν δέσει με την στην Αγία Παρασκευή. Αν το Πάσχα ήταν
Μεταλαβιά
τσίπα (μαντήλα) τα μαλλιά τους μη τυχόν Προετοιμασία για τα κάλαντα σχετικά νωρίς τότε τρέχαμε στις κορομη-
Ως μολογούσε η Μάνα μου Κατέρω, η
τρίχα πέσει και προσμειχθεί με το μελισσο- Τα σχολιαρόπαιδα της γενιάς μας, ανά γειτο- λιές, στις κρανιές ή στις γκορτσιές που είναι
Μεγαλοπεφτίσια Μεταλαβιά κρατούσε ένα
κέρι στο ζύμωμα. Έκαναν το σταυρό τους νιά, τη Μεγάλη Πέμπτη κάναμε σύναξη της ανθεκτικές και άνθιζαν -λουλούδιαζαν πιο
χρόνο! Για αυτό πρωί – πρωί πλυμένοι
στην ανατολή τρεις φορές και ξεκινούσαν. παρέας που θα πηγαίναμε τη Σταυρωμένη μπροστά από τα άλλα κλαριά. Αν ήταν πιο
και με καθαρά ρούχα κινούσαμε μαζί της
Έφκιαναν δε τόσα κεριά όσα και τα μέλη της Παρασκευή να τραγουδήσουμε τα Κάλαντα αργά μαζεύαμε και από τις κερασιές και από
για την εκκλησία, την Αγία Παρασκευή, να
οικογένειας. (Σήμερα μαύρος Ουρανός, σήμερα μαύρη τις κουτσουπιές. Μαζεύαμε και λουλούδια
ανάψουμε κερί, να εκκλησιαστούμε και να
Στη χαρά της διαδικασίας αυτής συμμετεί- μέρα….) και τρέχαμε στα ρέματα να βρούμε του εδάφους. Με τα λουλούδια αυτά οι ανύ-
μεταλάβουμε.
χαμε και τα μικρά παιδιά κρατώντας κάθετα και να μαζέψουμε κισσό (κσσο ή ιξό) για να πανδρες κοπέλες καλούνταν και στόλιζαν τον
Το αντίδωρο της Μ. Πέμπτης, με το κόκκι-
το φυτίλι (φυτίλι)στην κορφή και στον πάτο στολίσουμε (ντύσουμε) το καλαθάκι. Σε αυτό Επιτάφιο.
νο αυγό, λουλούδια του Επιταφίου και τη
12 ΡΓΙΘΕΑ ΕΡΕΥΝΑ Απρίλιος 2024
Της Παναγιώτας Βράντζα
των παραγόμενων προϊόντων με ανώτερα Μέτρα για την βιοασφάλεια των παραγω- Διαμόρφωση θεσμικού πλαισίου για κινητά τυρί και την άλμη. Η ποσόστωση, δηλαδή
ποιοτικά χαρακτηριστικά. γικών ζώων. σφαγεία ή σφαγεία εκτροφής. Συνεργασία η ανώτερη ποσότητα που θα μπορεί να
• Στελέχωση σε προσωπικό, υποδομές και • Χαμηλότοκα δάνεια σε κτηνοτρόφους με την τοπική αυτοδιοίκηση για την χρη- παραχθεί, θα οριστεί με βάση των αριθμό
εξοπλισμό των κτηνιατρικών εργαστηρίων και μεταποιητές προϊόντων ζωικής προέ- ματοδότηση των Δήμων για την ίδρυση των προβάτων και των αιγών που πληρούν
στη Λάρισα. Εξέταση της συνεργασίας με λευσης. Παρά τη σοβαρή δημοσιονομική δημοτικών σφαγείων σε μειονεκτικές και τις προϋποθέσεις του κανονισμού και θα
την κτηνιατρική και την κτηνοτροφική κοι- εμπλοκή του κράτους υπέρ των τραπεζών, απομακρυσμένες περιοχές). μπορεί να αναθεωρηθεί προς τα επάνω με
νότητα για την επίλυση προβλημάτων που εξακολουθούν να υφίστανται αποκλίσεις • Σχέδιο για την αύξηση των εκμεταλ- πιστοποιήσεις και αυστηρούς ελέγχους.
αντιμετωπίζουν οι εκτροφές όπως: από τη χρηματοπιστωτική κανονικότητα. λεύσεων και των ζώων που εκτρέφονται • Υποδομές στην ύπαιθρο ώστε να παρα-
ποιοτική ανάλυση ζωοτροφών, Στην πραγματικότητα είναι σχεδόν αδύνατη εκτατικά. Ειδικά στη Θεσσαλία η αξιοποίηση μείνει ο πληθυσμός. Στην Ελλάδα μόλις το
έλεγχος και εκρίζωση νοσημάτων όπως η χρηματοδότηση των μικρομεσαίων επι- του ημιορεινού ορεινού όγκου για την εγκα- 11% των αγροτών είναι κάτω από 40 ετών. Η
η παραφυματίωση αιγών και προβάτων, το χειρήσεων από το τραπεζικό σύστημα. Το τάσταση κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων, με έλλειψη σοβαρών υποδομών στην Ελληνική
λοιμώδες έκθυμα προβάτων και αιγών κ.α. κράτος, ως δημόσια εξουσία που επιδιώκει ζώα που θα αξιοποιούν τη φυσική βλάστη- περιφέρεια (οδικό δίκτυο, σχολεία, κέντρα
• Επιδοτούμενα κτηνοτροφικά φωτοβολ- το δημόσιο συμφέρον πρέπει να παρέμβει. ση, θα οδηγήσει στην παραγωγή προϊόντων υγείας), είναι ένας σοβαρός λόγος που οι
ταϊκά για μείωση του ενεργειακού κόστους, Η συνεργασία με μη συστημικές τράπεζες υψηλής θρεπτικής και οικονομικής αξίας. νέοι άνθρωποι μετακινούνται στα μεγάλα
με εξασφάλιση της διασύνδεσής τους με το θα μπορούσε να εξεταστεί. Στη Θεσσαλία Αυτό προϋποθέτει διαχειριστικά σχέδια αστικά κέντρα.
δίκτυο. Σε καμιά περίπτωση η τοποθέτησή λειτουργούν δύο συνεταιριστικές τράπεζες, βόσκησης, αγροτική οδοποιία, ηλεκτροδό- • Νέες τεχνολογίες. Στην ύπαιθρο, κυρί-
τους δεν πρέπει να αφορά γη υψηλής παρα- η Συνεταιριστική Τράπεζα Θεσσαλίας και η τηση, υδροδότηση και σύνδεση με το διαδί- ως στις αγροτικές περιοχές, είναι δύσκολη
γωγικότητας. Συνεταιριστική Τράπεζα Καρδίτσας. κτυο. ακόμη και η σύνδεση στο διαδίκτυο.
• Σχέδιο για την αντιμετώπιση του προ- • Αλλαγή του θεσμικού πλαισίου για τους • Συνδεμένες ενισχύσεις. Στη νέα προ- • Συνεργασία του ΥΠΠΑΤ και του
βλήματος των κόκκινων δανείων των κτη- αγροτικούς συνεταιρισμούς. Κατάργηση του γραμματική περίοδο προβλέπεται αύξηση Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας
νοτρόφων. Με κατασχέσεις απειλούνται νόμου 4673/2020 ο οποίος δεν συνάδει με του ποσού των συνδεδεμένων ενισχύσε- και κλιματικής αλλαγής για το ζήτημα της
γεωργοί, κτηνοτρόφοι και συνεταιρισμοί σε τις συνεταιριστικές αρχές, καταργεί το συνε- ων. Η επιλογή συγκεκριμένων προϊόντων, βόσκησης των δασών. H μείωση εκτροφής
ολόκληρη τη χώρα. το ύψος των κόκκινων” ταιριστικό δίκαιο, δεν διασφαλίζει, με κανό- λίγων σε αριθμό, με ξεκάθαρους και μετρή- των αίγων στην Ελλάδα και η εντατικό-
αγροτικών δανείων ύψους 1,5 δισ. (που μαζί νες υποχρεωτικής εφαρμογής, τη διακριτή σιμους στόχους, αλλά και αυστηρά κριτή- τερη και εν σταβλισμένη πλέον διαδικα-
με τον εκτοκισμό αγγίζουν τα 4 δις) συνεταιριστική ταυτότητα και κυρίως δεν ρια, θα δώσει σημαντική βοήθεια στους σία εκτροφής τους, λόγω και της έλλειψης
προστατεύει τους συνεταιρισμούς από τη παραγωγούς συγκεκριμένων κλάδων και χεριών (βοσκών), έχει περιορίσει, εκτός
Εθνικό Σχέδιο ανασυγκρότησης μετατροπή τους σε κερδοσκοπικές επιχει- θα δημιουργούσε εκείνη την κρίσιμη μάζα των άλλων, τα ευεργετικά αποτελέσματα της
• Αξιοποίηση όλων των προγραμμάτων ρήσεις άλλης μορφής. Νομική αναγνώριση που θα έδινε υπεραξία στα προϊόντα. Για την βόσκησης στην προστασία των δασών. Στην
χρηματοδότησης (ΠΑΑ) έγκαιρα, με σχέδιο ομάδων και οργανώσεων παραγωγών. κτηνοτροφία για παράδειγμα θα μπορούσε Πορτογαλία, το 2018, στα πλαίσια πιλοτικού
και με πολλαπλασιαστική αξία. • Πραγματική σύγκλιση των ιστορικών να ενισχυθεί, με συνδεδεμένη ενίσχυση, το προγράμματος, οι αρχές προσέλαβαν 50
Ειδικά στη Θεσσαλία: δικαιωμάτων που κατοχυρώθηκαν την τρι- γίδινο γάλα. κτηνοτρόφους με 10.800 κατσίκια να καθα-
Σχέδιο ένταξης περισσότερων εκμεταλ- ετία 2000-2003. Η χώρα, παρά τη δυνατό- • Ποσόστωση στη φέτα. Η φέτα αποτελεί ρίσουν περίπου 20.000 στρέμματα επικίνδυ-
λεύσεων στο μέτρο της βιολογικής γεωργίας τητα που δίνει ο Ευρωπαϊκός κανονισμός, προϊόν ονομασίας προέλευσης (ΠΟΠ). Με να για πυρκαγιά.
και κτηνοτροφίας (σήμερα είναι ενταγμένα συντηρεί τον αθέμιτο ανταγωνισμό μεταξύ τον όρο “προϊόν ΠΟΠ” νοείται το προϊόν που
στο μέτρο 13.876 βοοειδή, 54.186 πρόβατα, γεωργών και κτηνοτρόφων, αποκλείοντας κατάγεται από συγκεκριμένη περιοχή, τόπο Το αγροτικό ζήτημα, δηλαδή η γεωργία η
35.234 αίγες). «Ενισχύσεις για τη μετατροπή την είσοδο στο επάγγελμα νέων ανθρώπων. ή χώρα, η ποιότητα ή τα χαρακτηριστικά του κτηνοτροφία και η αλιεία, αποτελεί εθνικό
σε βιολογικές πρακτικές και μεθόδους (νεο- • Εξασφάλιση διαφάνειας στη λειτουργία οποίου οφείλονται ουσιαστικά ή αποκλει- ζήτημα. Αφορά ολόκληρη τη χώρα, αγρότες,
εισερχόμενοι στη βιολογική γεωργία και του οργανισμού πληρωμών (ΟΠΕΚΕΠΕ), με στικά στο ιδιαίτερο γεωγραφικό περιβάλλον μεταποιητές, καταναλωτές, ιδιαίτερα την
κτηνοτροφία». στελεχωμένα παραρτήματα σε ολόκληρη της παραπάνω περιοχής, τόπου ή χώρας Ελληνική περιφέρεια και προφανώς την
Αξιοποίηση μέτρων όπως η «καλή μετα- την περιφέρεια. και του οποίου η παραγωγή, μεταποίηση εθνική οικονομία.
χείριση των ζώων» , η «μείωση της χρή- • Αναθεώρηση του κανονισμού του ΕΛΓΑ. και επεξεργασία γίνονται εντός της εν λόγω Είναι πλέον επιτακτική ανάγκη, να εκπονη-
σηςαντιβιοτικών στην προβατοτροφία», η -Διαχωρισμός φυτικής και ζωικής παρα- οριοθετημένης γεωγραφικής περιοχής. Η θεί ένα οραματικό, ρεαλιστικό και εφαρμό-
«ευζωία», η «περιβαλλοντική διαχείριση γωγής φέτα κατέχει εξέχουσα θέση ανάμεσα στα σιμο
των κτηνοτροφικών συστημάτων» μπορούν -Επανακαθορισμός του πλαισίου των απο- προϊόντα ΠΟΠ της χώρας μας, όχι μόνο γιατί σχέδιο ανασυγκρότησης του πρωτογενούς
να προσδώσουν υπεραξία στα προϊόντα. ζημιώσεων για τις ασθένειες, τα φυσικά είναι κατά παράδοση αναπόσπαστο κομμάτι τομέα, με ξεκάθαρους και μετρήσιμους στό-
Αξιοποίηση, με σχεδιασμό, των μέτρων αίτια και τα άγρια ζώα αλλά και για τα ποσά. των διατροφικών συνηθειών του Έλληνα, χους, με συγκεκριμένο, αυστηρό, χρονοδιά-
στήριξης της μελισσοκομίας. Στο Θεσσαλικό Θα πρέπει να εξεταστεί η δυνατότητα η απο- αλλά κυρίως γιατί αποτελεί ένα εθνικό γραμμά και μέθοδο αξιολόγησης των αποτε-
κάμπο η μελισσοκομία είναι ιδιαίτερα ανα- ζημίωση να μην αφορά μόνο το ζώο αλλά προϊόν-έμβλημα, με τεράστιες εξαγωγικές λεσμάτων. Είναι πολύ πιθανόν η κατάσταση
πτυγμένη και σε αυτό βοηθούν οι περιβαλ- και την παραγωγή. δυνατότητες. Οι προδιαγραφές καταχώρι- να είναι ήδη μη αναστρέψιμη. Αν όμως
λοντολογικές και κλιματολογικές συνθήκες -Επίσπευση του χρόνου πληρωμής τους. σής της υπαγορεύονται από την Υπουργική υπάρχει ένα ελάχιστο περιθώριο, αυτό πρέ-
και η εξαιρετική μελισσοκομική χλωρίδα. • Χωροταξικός σχεδιασμός με ξεκάθαρες Απόφαση 313025/11.01.1994 (ΦΕΚ 8 Β). πει να αξιοποιηθεί τώρα. Το αύριο μπορεί να
Χρειάζονται σοβαρές διορθωτικές κινήσεις χρήσης γης και δημιουργία κτηνοτροφικών Σύμφωνα με αυτήν, το γάλα που χρησι- είναι πολύ αργά.
για την πιστοποίηση του Ελληνικού μελιού, ζωνών. μοποιείται για την παρασκευή της φέτας Για την υλοποίηση αυτού του σχεδίου πρέ-
την καθιέρωση σήματος και την ανάδειξη • Αλλαγή θεσμικού πλαισίου για την αδειο- προέρχεται αποκλειστικά από τις περιοχές πει να συμφωνήσουν και να συνεργαστούν:
της ονομασίας προέλευσης ώστε αποκτήσει δότηση των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων Μακεδονίας, Θράκης, Ηπείρου, Θεσσαλίας, α)
σημαντικό κομμάτι στην Ελληνική και την υφιστάμενων και νέων. Σημαντικός αριθμός Στερεάς Ελλάδας, Πελοποννήσου και το κυβερνητικές οντότητες (υπουργεία), β)
παγκόσμια αγορά. λειτουργεί χωρίς νόμιμη άδεια σε ένα καθε- νομό Λέσβου και από φυλές αιγοπροβάτων κρατικές δομές (υπηρεσίες, οργανισμοί),
Έργα για οδική πρόσβαση, υδροδότη- στώς παρατάσεων που ξεκίνησε το 2012. παραδοσιακά εκτρεφόμενες και προσαρ- γ) τοπική αυτοδιοίκηση (περιφέρειες,
ση και ηλεκτροδότηση για όλες τις κτη- • Στελέχωση των Διευθύνσεων Αγροτικής μοσμένες στην περιοχή παρασκευής της. δήμοι), δ) επιστημονική κοινότητα, ε) φορείς
νοτροφικές εκμεταλλεύσεις για τις οποίες Οικονομίας και Κτηνιατρικής στην Πρόκειται για γάλα πρόβειο ή μίγμα αυτού της αγοράς εμπλεκόμενοι με τον κλάδο
κατατίθεται δήλωση καλλιέργειας (ΟΣΔΕ), Περιφέρεια, με εξειδικευμένο προσωπικό με γίδινο σε μέγιστο ποσοστό 30%, νωπό ή και, το σημαντικότερο, στ) πραγματικοί
με ή χωρίς άδεια λειτουργίας. «Έργα υπο- για τη μεταποίηση και τις εξαγωγές των παστεριωμένο και με συγκεκριμένα φυσι- ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ.
δομών εγγείων βελτιώσεων», «Βελτίωση αγροτικών προϊόντων. κοχημικά χαρακτηριστικά, όπως ελάχιστη Εάν η πολιτεία θέλει πραγματικά να συμβά-
πρόσβασης σε γεωργική γη και κτηνοτρο- • Εξέταση της μεταφοράς διοικητικά λιποπεριεκτικότητα 6% κ.β. και ελάχιστο λει θετικά στο ζήτημα, θα πρέπει να ξεφύγει
φικές εκμεταλλεύσεις», «Στήριξη για τοπική των Διευθύνσεων Αγροτικής Οικονομίας pH 6,5. Η Υπουργική Απόφαση για τη φέτα από τις διαχρονικά και διακομματικά, γενι-
ανάπτυξη μέσω του LEADER (ΤΑΠΤοΚ - και Κτηνιατρικής από την Περιφέρεια στο υπαγορεύει αυστηρά την πήξη του γάλα- κόλογες, ανούσιες, τετριμμένες και παρω-
Τοπική Ανάπτυξη με Πρωτοβουλία Τοπικών Υπουργείο. κτος εντός 48 ωρών από την άμελξή του, χημένες θέσεις/τοποθετήσεις.
Κοινοτήτων)». • Επίλυση του ζητήματος της μεταφοράς ενώ απαγορεύει ρητά τη συμπύκνωσή του, Μια εθνική συνδιάσκεψη, όλων των εμπλε-
Εκπαίδευση αγροτών, συμβουλευτικές ζώων στα σφαγεία, για τον ορεινό όγκο και καθώς και την προσθήκη σκόνης ή συμπυ- κομένων, η οποία θα καθορίσει το πλαίσιο
υπηρεσίες. «Εκπαίδευση – κατάρτιση γεωρ- τα νησιά. Η μετακίνηση σε μεγάλες απο- κνώματος ή πρωτεϊνών γάλακτος, καζεϊνι- προς εξειδίκευση, θα ήταν μια καλή αρχή.
γών και λοιπών ενδιαφερόμενων ομάδων». στάσεις, εκτός του αυξημένου οικονομικού κών αλάτων, χρωστικών και συντηρητικών
«Συμβουλευτικές υπηρεσίες γεωργών και και περιβαλλοντικού κόστους, επηρεάζει ουσιών σε αυτό. Απαγορεύεται η προσθήκη Η Παναγιώτα Βράντζα είναι κτηνία-
λοιπών ενδιαφερόμενων ομάδων» σημαντικά και την ποιότητα του κρέατος. συντηρητικών και αντιβιοτικών ουσιών στο τρος-πρώην βουλευτής Καρδίτσας
14 ΡΓΙΘΕΑ ΜΝΗΜΕΣ Απρίλιος 2024
Μοναστήρι Αγίου Αθανασιου ενδεχόμενο σημείο ταφής έξω από το Μοναστήρι Αχυρώνας όπου έγινε η εκτέλεση
της, ανολοκλήρωτη για την οικογενειακή μας μνήμη. Ένας από τους «Μάυδες» βρέθηκε στη στέγη, σήκωσε κάποια
Το μόνο που γνωρίζαμε ήταν ότι σκοτώθηκε κάπου κοντά στα κεραμίδια και άρχισε να πυροβολεί στο εσωτερικό. Ο Αγόρης
Καλάβρυτα κατά τη διάρκεια του εμφυλίου. Πρόσφατα, η ολο- τραυματίστηκε θανάσιμα από χτύπημα στο πίσω μέρος του
κλήρωση μιας μακροχρόνιας αναζήτησης, μιας πολυετούς κεφαλιού και εκτινάχθηκε έξω από το αχούρι, νεκρός πλέον.
ανάγκης να τιμήσουμε τη μνήμη του, μας οδήγησε -μέσα από Μαρτυρίες αυτοπτών μαρτύρων αναφέρουν ότι οι αντάρτες
μαρτυρίες- στα Φίλια Καλαβρύτων. προειδοποίησαν λίγο πριν από τον φόνο: «Φυλάξου, Αγόρη»,
που όμως τα μέλη της οικογένειας -που ήταν οι μάρτυρες του
Η θυσία του Δημήτρη Αγόρη περιστατικού- εξέλαβαν ως «φυλάξου, αγόρι» (σ.σ.: για αυτό
δεν είχε καταγραφεί το επώνυμο του θανόντα).
και τόσων άλλων Ελλήνων έγιναν και Μετά τη σύλληψη των ανταρτών, η οικογένεια έθαψε πρό-
παραμένουν οδηγός για την ομόνοια χειρα τον Δημήτρη Αγόρη και τοποθέτησε στο σημείο ξύλινο
σταυρό, ο οποίος με τα χρόνια καταστράφηκε, το δε σημείο
των Ελλήνων. ταφής δεν είναι εύκολο να εντοπιστεί, μετά και τις αλλαγές
που επήλθαν στο τοπίο από φυσικά φαινόμενα.
Ήταν 2 Μαρτίου 1948. Ο Δημήτρης Αγόρης, που υπηρετούσε Ο Δημήτρης Αγόρης ετάφη στις 3 Απριλίου 1948.
τη στρατιωτική του θητεία, πιάστηκε αιχμάλωτος στη μάχη 76 χρόνια μετά, στις 14 Απριλίου 2024, θέλοντας να τιμήσουμε
του Βάγγου Μεγαλόπολης, όταν ο Εθνικός Στρατός επιχεί- τη μνήμη του, μέλη των οικογενειών Αγόρη και Δεληγιάννη
ρησε να διέλθει από την περιοχή, όπου είχαν στήσει ενέδρα τελέσαμε μνημόσυνο στον Ιερό Ναό Αγίου Βλασίου Φιλίων
δυνάμεις του Δημοκρατικού Στρατού. Καλαβρύτων, σε κλίμα φόρτισης και συγκίνησης. Κατόπιν
Από εκεί -και μετά από περιπλάνηση εβδομάδων- ομάδα μεταβήκαμε στην Ιερά Μονή Αγίου Αθανασίου (τόπο εκτέλε-
«Πολυαγαπημένε μας θείε. Η μοίρα δεν σεβάστηκε τα νιάτα ανταρτών μαζί με τον αιχμάλωτο Αγόρη έφτασε, το απόγευ- σης και ταφής) και τελέσαμε τρισάγιο στη μνήμη του.
και την ομορφιά σου. Έδωσες τη ζωή σου για την πατρίδα. μα της 2ας Απριλίου, στο μοναστήρι του Αγίου Αθανασίου Ο ιερέας του ναού, ο ηγούμενος της Ι. Μονής, ο πρόεδρος
Αναπαύσου εν ειρήνη στην αρκαδο-αχαϊκή γη». Φιλίων Καλαβρύτων. Βρήκαν καταφύγιο σε αχυρώνα, έξω του πολιτιστικού συλλόγου Φιλίων και οι κάτοικοι του χωριού
Λάζαρος Κ. Αγόρης από τον περίγυρο της Μονής, όπου διέμενε πολυμελής οικο- μάς αγκάλιασαν (και τους ευχαριστούμε), τίμησαν τη μνήμη
γένεια. του συγγενή μας, έφεραν στη συζήτηση πληροφορίες από το
Στο πατρικό μας σπίτι στα Ποταμάκια Βραγκιανών Αργιθέας Όταν μαθεύτηκε η παρουσία των ανταρτών (ενός άνδρα γεγονός, που συζητείται ακόμα στην περιοχή.
στέκει εδώ και δεκαετίες μια κορνίζα με την φωτογραφία και μίας γυναίκας) και του φαντάρου, κάποιος ενημέρω- Επόμενος στόχος μας η ανεύρεση των οστών του και η
ενός νέου άνδρα στρατιώτη. σε τις δυνάμεις της Αστυνομίας και των «Μάυδων», που μεταφορά τους στην πατρική του γη. Αντίστοιχη υποχρέωση
Πρόκειται για τον Δημήτρη Αγόρη (γενν. 1922), έναν από περικύκλωσαν, το ίδιο βράδυ, τον αχυρώνα. Ζήτησαν από έχουμε και για τον Χριστόδουλο Αγόρη.
τους αδελφούς του πατέρα μας, Κώστα, και της αδελφής του, τους αντάρτες να παραδοθούν, αλλά αυτοί αρνήθηκαν. Ο Οι συνέπειες και οι απώλειες του εμφυλίου ήταν τεράστιες.
Παναγιώτας (Πανάιως), συζύγου Λάμπρου Δεληγιάννη. Ο Δημήτρης Αγόρης διατάχθηκε από τους αντάρτες να σταθεί Πληγές για την πατρίδα και τον λαό. Η θυσία του Δημήτρη
άλλος αδελφός τους, ο Χριστόδουλος, έπεσε υπέρ πατρίδας, πίσω από την ξύλινη πόρτα εισόδου, βάζοντας πλάτη για να Αγόρη και τόσων άλλων Ελλήνων έγιναν και παραμένουν
στο Καλπάκι Ιωαννίνων, στις πρώτες μάχες του 1940. μην εισέλθουν οι δυνάμεις της Αστυνομίας και οι παρακρα- οδηγός για την ομόνοια των Ελλήνων.
Η ιστορία του νεαρού ήταν άγνωστη ως προς την κατάληξή τικοί. Θεοχάρης Κ. Αγόρης
τρισάγιο - ενδεχόμενο σημείο ταφής έξω από το Μοναστήρι Μέλη οικογενειών Αγόρη και Δεληγιάννη στο Μοναστήρι
Απρίλιος 2024 ΔΡΑΣΕΙΣ ΡΓΙΘΕΑ 15
Μεζεδοπωλείο
Θεσσ’ αλλιώτικο
Νικολούδη 4, Αθήνα
Τηλ.: 21 0692 3061
Αναζητήστε στο youtube: «αρετή #5 NOS»
Ασφάλεια με πρόσωπο.