BUDOWA I DANE TECHNICZNE

13.1

Samochd Polonez 2000 rni si od samochodu standardowego zespoem napdowym, skadajcym si z silnika, sprzga i skrzyni biegw. Odmienny jest take osprzt silnika, tj. ukad zasilania, ukad chodzenia z wyjtkiem chodnicy, obwd zaponu z wyjtkiem wycznika zaponu, rozrusznik i alternator wraz z regulatorem. Te zmienione zespoy maj wpyw na zmian wielu parametrw samochodu, wymiary regulacyjne i naprawcze, a konstrukcja ich odbiega znacznie od konstrukcji zespow standartowych. W tym dziale podano, w sposb oglny, najistotniejsze parametry techniczne, rne od samochodu standardowego, pozwalajce zorientowa si w moliwociach samochodu i przeprowadzi wszystkie naprawy w specjalistycznym zakadzie naprawczym znajcym technologie napraw. Nieliczne rysunki i schematy pozwalaj pozna konstrukcj zespow i mog pomc przy demontau. Oglna charakterystyka techniczna Masa samochodu gotowego do drogi (z koem zapasowym, narzdziami i napenionym zbiornikiem) Masa cakowita z penym obcieniem Dopuszczalne obcienie Nacisk osi: - przedniej - tylnej Maksymalna dopuszczalna masa przyczepy z hamulcami przy penym obcieniu, z dotartym silnikiem Prdkoci maksymalne na paskiej drodze: - na biegu I - na biegu II - na biegu III - na biegu IV - na biegu V Zdolno pokonywania wzniesie przy penym obcieniu, na drodze o dobrym stanie, z dotartym silnikiem: - na biegu I - na biegu II - na biegu III - na biegu IV - na biegu V Liczba i ukad cylindrw Kolejno zaponu Paliwo Filtr powietrza Ganik Smarowanie Filtr oleju Chodzenie Termostat ukadu chodzenia 1160 kg 1560 kg 5 osb + 50 kg 735 kg 825 kg 1000 kg

50 km / h 90 km / h 135 km / h 175 km / h 165 km / h

42 % 22 % 13 % 9% 7% 4 w ukadzie rzdowym 134-2 Benzyna LO 94 Z wkadem papierowym, z moliwoci ustawienia w zalenoci od pory roku Pionowy, dwuprzelotowy, z urzdzeniem rozruchowym i pomp przyspieszajc , typ Weber 34 ADF/250 Pod cinieniem, cinienie oleju w ciepym silniku przy 6000 obr/min wynosi 0,35....0,50 Mpa, pompa zbata z zaworem regulacji cinienia oleju Penoprzepywowy z wkadem papierowym Pompa odrodkowa napdzana paskiem klinowym od wau korbowego Typu by pass na przewodzie wodnym pomidzy silnikiem a chodnic

Wentylator chodnicy Temperatura: - wczania wentylatora - wyczania wentylatora Instalacja elektryczna Alternator Rozrusznik Zapon wiece zaponowe Wymiar gwintu Odstp midzy elektrodami

Napdzany silnikiem elektrycznym sterowanym wycznikiem cieplnym 92 2 C 0 87 2 C 12 V, kocwka minus akumulatora poczona z mas Magneti Marelli AA 125-14V-45A lub Bosch K114V-45A 24 z wbudowanym regulatorem napicia FIMM RTT 114A lub Bosch Fiat E 100-1,3/12 lub Bosch GF 12V 1,1 PS Elektryczny z wyadowaniem indukcyjnym, rozdzielacz zaponu z impulsatorem magnetycznym, 0 automatyczne wyprzedzenie zaponu 24 Champion N7Y, Magneti Marielli CW 78 LP, Bosch W 200 T30, Lodge 25 HLNY M14 x 1,25 0,6....0,7 mm SILNIK
0

Charakterystyka techniczna silnika Typ silnika Liczba cylindrw rednica cylindra Skok toka Pojemno skokowa Stopie sprania Moc maksymalna DIN Prdko obrotowa przy mocy maksymalnej Maksymalny moment obrotowy DIN Prdko obrotowa przy maksymalnym momencie Rozrzd Fazy rozrzdu: - ssanie otwarcie przed ZZ zamknicie po ZW - wydech otwarcie przed ZW zamknicie po ZZ Luz do kontroli faz rozrzdu Luz roboczy zaworw na zimno: -sscy -wydechowy

13.2 132 C2.000 4 84 mm 90 mm 3 1995 cm 9 82,4 kW 5600 obr/min . 157,9 N M 3000 obr/min Dwa waki rozrzdu w gowicy napdzane paskiem zbatym 15 0 55 57 0 13 0,80 mm 0,45 mm 0,60 mm
0 0

Przekroje silnika pokazano na rysunkach 13.1 i 13.2. Dane dotyczce wymiarw i pasowa poszczeglnych elementw silnika zestawiono w tablicach 13-1 13-9. Schemat ustawienia zespou korbowd tok w cylindrze pokazano na rysunku 13.3. Kolejno dokrcania rub gowicy silnika naley wykona wedug rysunku 13.4. Wykres faz rozrzdu pokazano na rysunku 13.5. Na rysunku 13.6 przedstawiono schemat napdu i ustawienia waw rozrzdu oraz pokazano czci skadowe napdu rozrzdu.

Rysunek 13.1 Przekrj poduny silnika (typ 132 C2.000) przez cylindry, wa korbowy, oyska, gowic i pomp pynu chodzcego.

Rysunek 13.2

Przekrj poprzeczny silnika ( typ 132 C2.000) przez cylinder, pomp oleju, napd pompy oleju i rozdzielacz zaponu, poczenie filtru oleju i filtr powietrza. KADUB SILNIKA KORBOWODY 13 - 1 Okrelenie wymiaru rednica cylindra (jest selekcjonowana wg grup co 0,01mm) rednica gniazd tulejek waka napdzajcego urzdzenia pomocnicze: - tulejka przednia - tulejka tylna rednica gniazd panewek gwnych wau korbowego Szeroko gniazda panewki gwnej tylnej midzy gniazdami piercieni oporowych rednica gniazd panewek korbowych rednica gwki korbowodu rednica zewntrzna tulejki gwki korbowodu rednica wewntrzna tulejki gwki korbowodu wcinita i obrobiona - grupa 1 - grupa 2 Grubo nominalna panewki korbowodowej Podwymiary panewek korbowodowych Wcisk montaowy tulejka-gwka korbowodu Luz montaowy sworze toka-tulejka gwki korbowodu Luz montaowy korbowd-czop korbowy wau Maksymalna odchyka rwnolegoci osi otworw korbowodu mierzona w odlegoci 125mm od osi trzonka korbowodu mm 84,000....84,050 51,120....51,150 42,030....42,060 56,717....56,730 23,100....23,200 53,897....53,913 23,939....23,972 24,016....24,041 22,004....22,007 22,007....22,010 1,528....1,532 0,254-0,508 0,762-1,016 0,044....0,102 0,010....0,016 0,031....0,075 0,08

Rysunek 13.3 Schemat ustawienia zespou korbowd tok w cylindrze

1 waek napdzajcy pomp oleju, rozdzielacz zaponu i pomp paliwa, 2 otwory do smarowania poredniego, 3 miejsce wybicia grupy selekcyjnej tok cylinder, 4 przesunicie osi sworznia i toka. TOKI SWORZNIE PIERCIENIE 13 - 2

Okrelenie wymiaru mm rednica nominalna toka * 83,920....83,930 Grupa A 83,940....83,950 Grupa C 83,960....83,970 Grupa E Nadwymiar tokw na czci zamienne 0,2-0,4-0,6 rednica otworw na sworze Grupa 1 21,996....21,999 Grupa 2 21,999....22,002 Szeroko rowkw na piercienie tokowe 1,535....1,555 1 rowek 2,030....2,050 2 rowek 3,967....3,987 3 rowek rednica nominalna sworznia tokowego 21,991....21,994 Grupa 1 21,994....21,997 Grupa 2 Nadwymiar sworznia tokowego na czci zamienne 0,2 * Wysoko piercieni: - piercie uszczelniajcy 1,478....1,490 - piercie zgarniajcy 1,980....2,000 - piercie zgarniajcy ze spryn wewntrzn 3,925....3,937 Luz montaowy tok cylinder * 0,070....0,090 Luz montaowy sworze piasta toka 0,002....0,008 Luz montaowy piercie - rowek w toku: 0,045....0,077 - piercie uszczelniajcy 0,030....0,070 - piercie zgarniajcy 0,030....0,062 - piercie zgarniajcy ze spryn wewntrzn Odstp midzy kocami piercieni uoonymi w cylindrze: 0,30....0,45 - piercie uszczelniajcy 0,30....0,45 - piercie zgarniajcy 0,25....0,40 - piercie zgarniajcy ze spryn wewntrzn Nadwymiar piercieni na czci zamienne 0,2-0,4-0,6 * Mierzona prostopadle od osi sworznia w odlegoci 52,4 mm od denka toka

Rysunek 13.4 Schemat kolejnoci dokrcania rub gowicy. Rysunek 13.5 Wykres faz rozrzdu silnika 132 C2.000. WA KORBOWY PANEWKI

13 - 3

Okrelenie wymiaru mm rednica nominalna czopw gwnych 52,985....53,005 Grubo nominalna ppanewek gwnych 1,834....1,840 Podwymiary ppanewek gwnych dostarczanych na czci zamienne 0,254-0,508-0,762-1,016 rednica nominalna czopw korbowych 50,792....50,802 Grupa A 50,782....50,792 Grupa B Luz montaowy czop gwny - ppanewka 0,032....0,077 Dugo tylnego czopa gwnego midzy ppiercieniami ustalajcymi 27,975....28,025 Grubo nominalna ppiercieni ustalajcych 2,310....2,360 Grubo ppiercieni ustalajcych 2,437....2,487 nadwymiarowych Luz osiowy wau korbowego 0,055....0,305 Maksymalne dopuszczalne odchyki od *** wsposiowoci czopw gwnych wau 0,02 Maksymalne dopuszczalne odchyki pooenia 0,25 czopw korbowych w stosunku do osi symetrii wau Maksymalna odchyka od koowoci czopw 0,005 gwnych i korbowych po szlifowaniu Maksymalna stokowo czopw gwnych i 0,005 korbowych po szlifowaniu Maksymalna dopuszczalna odchyka od prostopadoci paszczyzny konierza mocowania koa zamachowego w stosunku do osi wau 0,025 korbowego, mierzona w odlegoci ok. 42 mm od osi obrotu wau Maksymalna dopuszczalna odchyka od 0,10 rwnolegoci powierzchni ciernej i oporowej koa zamachowego * Panewki nominalne w klasie A oznakowane kolorem rowym nie s przewidziane na czci zamienne ** czny odczyt czujnika GOWICA Okrelenie wymiaru rednica gniazd prowadnic zaworw Nominalna rednica zewntrzna prowadnic zaworw Nadwymiar prowadnic zaworw na czci zamienne Wcisk montaowy prowadnica - gniazdo rednica wewntrzna prowadnic zaworw po wciniciu i obrbce rednica trzonka zaworu Luz montaowy trzonek zaworu - prowadnica Kt pochylenia powierzchni styku gniazd zaworw Kat pochylenia przylgni zaworu rednica grzybka zaworu: mm 14,950....14,977 14,998....15,016 0,2 0,021....0,066 8,022....8,040 7,974....7,992 0,030....0,066 0 45 5 0 45 305 13 - 4

- sscego - wydechowego Maksymalna niewsposiowo rednicy grzybka zaworu w stosunku do rednicy trzonka zaworu Szeroko przylgni gniazda zaworu rednica wewntrzna gniazda zaworu: - sscego - wydechowego Skok zaworu rednica gniazda popychacza w gowicy rednica zewntrzna popychacza Luz montaowy popychacz gniazdo w gowicy Grubo nominalna pytki popychacza Gruboci pytek popychacza dostarczane na czci zamienne

42,20....42,60 35,85....36,45 0,03 ~2 37,00....37,20 32,40....32,60 9,900 37,000....37,025 36,975....36,995 0,005....0,050 40,01 3,25-3,30-3,35-3,40-3,45 3,50-3,55-3,60-3,65-3,70 3,75-3,80-3,85-3,90-3,95 4,00-4,05-4,10-4,15-4,20 4,25-4,30-4,35-4,40-4,45 4,50-4,55-4,60-4,65-4,70 Spryna wewntrzna Spryna zewntrzna 4145143 4170458 4134900 4170469 -------------------------------36 31 --------------------------------132 N 353 N

Spryny zaworowe Numer katalogowy Wysoko spryny pod obcieniem 381 N Wysoko spryny pod obcieniem 146 N Minimalny dopuszczalny nacisk przy ww. wysokociach

Rysunek 13.6 Schemat napdu i ustawienia waw rozrzdu 1 koo zbate wau rozrzdu napdzajcego zawory wydechowe, 2 przyrzd do waciwego ustawienia waw rozrzdu, 3 koo zbate wau rozrzdu napdzajcego zawory ssce, 4 pasek zbaty napdu rozrzdu, 5 spryna wspornika napinacza paska, 6 o obrotu wspornika napinacza paska, 7 znak do ustawienia koa zbatego, 8 koo zbate waka napdzajcego urzdzenia pomocnicze (pomp oleju, rozdzielacz zaponu i pomp paliwa), 9 koo zbate napdzajce wau korbowego, 10 koo napinacza, 11 nakrtka mocujca koo napinacza. ROZRZD 13 - 5 Okrelenie wymiaru Wa rozrzdu rednica gniazd tulejek wau rozrzdu: - tulejka przednia - tulejka rodkowa - tulejka tylna rednica czopw wau rozrzdu: - czop przedni - czop rodkowy - czop tylny Luz montaowy tulejka czop wau rozrzdu: - tulejka przednia - tulejka rodkowa - tulejka tylna Waek napdzajcy urzdzenia pomocnicze rednica gniazd tulejek w kadubie silnika: - gniazdo przednie - gniazdo tylne rednica wewntrzna tulejek po wciniciu i obrbce: - tulejka przednia - tulejka tylna rednica czopw waka: - czop przedni - czop tylny Luz montaowy tulejka czop waka: - tulejka przednia - tulejka tylna POMPA PALIWA Wydatek pompy Skok dzwigni napdzajcej Cinienie zasilania przy 400 obr/min wau korbowego DANE REGULACYJNE GANIKA Nazwa Typ ganika rednica przelotu rednica gardzieli rednica gardzieli wstpnej rednica dyszy gwnej paliwa Jednostka miary ---mm mm mm mm 75 I / h 3,7 mm 19....29 kPa mm 30,009....30,034 45,800....45,825 46,200....46,225 29,944....29,960 45,755....45,771 46,155....46,171 0,049....0,090 0,029....0,070 0,029....0,070 51,120....51,150 42,030....42,060 48,084....48,104 39,000....39,020 48,013....48,038 38,929....38,954 0,046....0,091 0,046....0,091 13 - 6

13 - 7 I przelot II przelot 34 ADF/250 34 34 24 26 4,5 4,5 120 135

rednica dyszy gwnej powietrza Rurka emulsyjna, typ rednica dyszy biegu jaowego rednica dyszy powietrza biegu jaowego rednica I otworu przejciowego rednica II otworu przejciowego rednica III otworu przejciowego rednica IV otworu przejciowego rednica dyszy pompy przyspieszajcej Wydatek pompy (20 skokw) rednica wypywu pompy rednica dyszy doadowania rednica otworu doadowania Urzdzenie rozruchowe Otwarcie przepustnicy I przelotu przy cakowicie wyczonym urzdzeniu rozruchowym Siownik urzdzenia rozruchowego typ Tulejka regulujca podcinienie rednica otworu kalibrowanego zasysania spalin i oparw oleju rednica gniazda zaworu iglicowego Odlego pywaka od pokrywy ganika z uszczelk Masa pywaka

mm -----mm mm mm mm mm mm mm 3 cm mm mm mm -----mm ---mm mm mm mm g

1,55 1,80 F20 F20 0,50 0,90 0,90 0,70 1,00 1,20 1,20 1,20 1,20 -----1,00 -----0,45 -----19 -----0,40 ----------1,30 -----2,50 Automatyczne 1,20 -----Podcinieniowy 0,40 1,40 -----1,75 6 11

Rysunek 13.7 Przekrj ganika obrazujcy prac normaln 1 zawr iglicowy, 2 tulejka kalibrowana doadowania, 3 tulejka kalibrowana powietrza doadowania, 4 kana mieszanki doadowania, 5 dysza mieszanki doadowania, 6 dysza gwna powietrza, 7 gardziel wstpna, 8 kana rozpylacza, 9 gardziel, 10 kana, 11 waek przepustnicy II przelotu, 12 przepustnica II przelotu, 13 rurka emulsyjna, 14 studzienka, 15 dysza gwna paliwa, 16 komora pywakowa, 17 pywak, 18 zaczep iglicy, 19 o pywaka, 20 iglica

Rysunek 13.8 Sterowanie przepustnic 11 - waek przepustnicy II przelotu, 12 przepustnica II przelotu, 21 dzwignia napdu przepustnicy II przelotu, 22 dzwignia czca, 23 przepustnica I przelotu, 24 waek przepustnicy I przelotu, 25 dzwignia napdu przepustnicy I przelotu. SMAROWANIE 13 - 8 Pompa oleju Napd pompy Zawr regulujcy cinienie oleju Luz midzy grn paszczyzn koa zbatego a paszczyzn kaduba pompy Luz midzy wierzchokami zbw a kadubem pompy Wcisk midzy tulejk koa zbatego napdzajcego pomp a kadubem silnika Luz midzy koem zbatym napdzajcym pomp a tulejk w kadubie silnika Luz midzy wakiem napdzajcym pomp a kadubem pompy Luz midzy sworzniem a koem zbatym napdzanym Luz midzyzbny koa zbate napdzane koo zbate napdzajce Luz midzyzbny koo napdzajce pomp koo na waku napdzajcym urzdzenia pomocnicze Filtr oleju penoprzepywowy z zaworem odcinajcym Czujnik cinienia oleju Cinienie oleju przy 6000 obr/min w nagrzanym silniku Spryna zaworu ograniczajcego cinienie oleju Numer katalogowy Dugo spryny umieszczonej w gniedzie pod obcieniem 60,76 2,45 N (6,2 0,25 kG) Minimalne dopuszczalne obcienie spryny umieszczonej w gniedzie Zbata Koem zbatym na waku napdzajcym urzdzenia pomocnicze Na pokrywie pompy 0,031....0,116 mm 0,110....0,180 mm 0,020....0,065 mm 0,031....0,067 mm 0,016....0,055 mm 0,017....0,057 mm 0,15 mm 0,10 mm Z wkadem papierowym Elektryczny 2 0,35....0,50 (3,5....5 kg/cm ) 4345681 22,5 mm 56,83 N (5,8 kG)

Budow i zasady dziaania wszystkich ukadw ganika zobrazowano na rysunkach 13.7 13.11. Schemat regulacji poziomu paliwa w ganiku przedstawiono na rysunku 13.12. Schemat dziaania pokazuje rysunek 13.13. Pompa pynu w przekroju podunym jest pokazana na rysunku 13.14.

10

Rysunek 13.9 Przekrj ganika obrazujcy wolne obroty i przejcie do pracy normalnej 12 przepustnica II przelotu, 23 przepustnica I przelotu, 30 studzienka rurki emulsyjnej, 34 dysza paliwa biegu jaowego, 35 tulejka kalibrowana powietrza biegu jaowego, 36 dysza paliwa biegu jaowego II przelotu, 37 tulejka kalibrowana powietrza biegu jaowego II przelotu, 38 - kana paliwowy, 39 kana doprowadzenia mieszanki, 40 tulejka kalibrowana mieszanki biegu jaowego, 41 ruba regulacyjna mieszanki biegu jaowego, 42 kana dopywowy mieszanki biegu jaowego, 43 kana paliwowy, 44 otwr mieszanki biegu jaowego, 45 otwr mieszanki biegu jaowego II przelotu a wolne obroty, b nieco wysze obroty, c praca normalna.

Rysunek 13.10 Przekrj ganika obrazujcy przyspieszenie 16 komora pywakowa, 46 wtryskiwacz pompy przyspieszajcej, 47 zawr kulkowy, 48 otwr kalibrowany, 49 spryna membrany, 50 membrana pompy przyspieszajcej, 51 spryna opniajca wtrysk paliwa, 52 dzwignia sterowania pompy opniajcej, 53 krzywka dzwigni sterowania pompy przyspieszajcej, 54 kana paliwowy, 55 zawr pompy przyspieszajcej.

11

Rysunek 13.11 Przekrj ganika obrazujcy automatyczne urzdzenie rozruchowe A przekrj przez gardziel I przelotu, B widok na dzwignie sterowania urzdzenia rozruchowego, 8 kana rozpylacza, 23 przepustnica I przelotu, 25 dzwignia napdu przepustnicy, 56 waek czcy krzywk i dzwigni napdu przepustnicy (59), 57 dzwignia napdu przepustnicy (59), 58 drek, 59 przepustnica dawienia przepywu, 60 krzywka, 61 wkrt do minimalnej pracy urzdzenia, 62 spryna, 63 spryna odcigajca krzywk, 64 kana, 65 membrana,66 o napdu membrany, 67 dzwignia napdu spryny bimetalu, 68 spryna bimetalu, 69 - tulejka, 70 pokrywa

Rysunek 13.12 Schemat regulacji poziomu paliwa 1 pokrywa ganika, 2 zawr iglicowy, 3 ogranicznik wychylenia pywaka, 4 iglica, 5 zderzak kulowy iglicy, 6 zaczep iglicy, 7 jzyczek, 8 rami pywaka, 9 - pywak, 10 uszczelka,

12

a = 6 mm odlego midzy pywakiem a paszczyzna pokrywy z uszczelk, ustawionych w pooeniu pionowym, b = 14 mm maksymalna odlego midzy pywakiem a paszczyzn pokrywy z uszczelk. CHODZENIE Chodzenie pynem za pomoc pompy Napd pompy Wentylator chodnicy Wycznik cieplny napdu wentylatora : - wczany przy temperaturze - wyczany przy temperaturze Termostat pynu chodzcego Pocztek otwarcia Otwarcie maksymalne Skok zaworu Termostat pynu chodzcego silnik typ (SAWARA) Pocztek otwarcia Otwarcie maksymalne Skok zaworu Termostat pynu chodzcego silnik typ (BEHTTHOMSON) Pocztek otwarcia Otwarcie maksymalne Skok zaworu Luz montaowy midzy opatkami wirnika a kadubem pompy Cinienie otwarcia zaworu korka chodnicy 13 - 9 Orodkowej z wirnikiem opatkowym Paskiem klinowym Wyczany automatycznie wycznikiem cieplnym 900....940C 0 0 85 ....89 C 780....820C 0 92 C 7,5 mm 78 ....82 C 0 92 C 7,5 mm 77 ....81 C 0 95 C 7,5 mm 1 mm 0,08 MPa (0,8 kG/cm )
2 0 0 0 0

Rysunek 13.13 Schemat dziaania ukadu chodzenia A przewd do wycznika zaponu, 1 zbiornik wyrwnawczy, 2 wentylator z silnikiem elektrycznym,

13

3 chodnica, 4 przewd gowica silnika chodnica, 5 przewd gowica silnika termostat, 6 termostat by pass, 7 przewd chodnica termostat, 8 przewd termostat pompa pynu, 9 - pompa pynu chodzcego, 10 przekanik silnika wentylatora chodnicy, 11 bezpiecznik (25A) silnika wentylatora chodnicy, 12 - wycznik cieplny, sterujcy silnikiem wentylatora, 13 przewd chodnica zbiornik wyrwnawczy.

Rysunek 13.14 Przekrj poduny pompy pynu chodzcego 1 waek wirnika pompy z oyskiem, 2 ruba zabezpieczajca oysko w korpusie, 3 korpus pompy, 4 wirnik pompy, 5 uszczelniacz, 6 piasta waka wirnika pompy. Wykresy na rysunku 13.15 przedstawiaj charakterystyki silnika wykonane wedug DIN. Tablica 13-10 podaje najwaniejsze momenty dokrcania rub i nakrtek silnika i zawieszenia zespou napdowego. Materiay eksploatacyjne do samochodu Polonez 2000 podano w tablicy 13-11.

Rysunek 13.15

14

Charakterystyka silnika 132 C2.000 wykonana wg DIN

MOMENTY DOKRCANIA RUB I NAKRTEK SILNIKA I ZAWIESZENIA ZESPOU NAPDOWEGO SAMOCHODU POLONEZ 2000 13 - 10 Element dokrcany ruba mocujca pokryw przedni panewki gwnej do kaduba ruba samo zabezpieczajca mocujca pozostae pokrywy panewek gwnych do kaduba ruba mocujca gowic silnika ruba mocujca cz grn gowicy Nakrtka ruby dwustronnej mocujcej kolektory sscy i wydechowy do gowicy ruba mocujca kolektor sscy do gowicy Nakrtki ruby mocujcej stop korbowodu ruba mocujca koo zamachowe do wau korbowego ruba mocujca koo zbate napdzajce wa rozrzdu Nakrtka mocujca napinacz Nakrtka mocujca koo pasowe napdu alternatora i pompy pynu ruba mocujca wspornik dolny alternatora do kaduba silnika ruba mocujca wspornik grny alternatora do kaduba silnika Nakrtka ruby dwustronnej mocujcej dolny wspornik alternatora do kaduba silnika Nakrtka samo zabezpieczajca mocujca alternator do wspornika grnego wiece zaponowe Czujnik cinienia oleju Czujnik temperatury pynu chodzcego Nakrtka mocujca poduszk elastyczn do wspornika zawieszenia zespou napdowego Nakrtka mocujca poduszk elastyczn do poprzeczki zawieszenia Nakrtka mocujca wspornik zawieszenia zespou napdowego Numer czci (katalogowy) 4263780 4356115 1/42769/30 4188601 1/60440/21 1/60443/21 1/60448/21 1/61008/11 1/38268/21 1/25550/20 4335201 1/55404/70 1/21647/11 4247592 1/25756/11 1/38301/21 1/61015/21 1/25745/11 ---------------1/21647/21 1/21647/21 1/61008/11 Wymiar gwintu M10 x 1,25 M12 x 1,25 M10 x 1,25 M8 M8 M8 M9 x 1 M10 x 1,25 M12 x 1,25 M10 x 1,25 M20 x 1,5 M10 x 1,25 M10 x 1,25 M12 x 1,25 M10 x 1,25 M14 x 1,25 M14 x 1,5 M16 x 1,5 M10 x 1,25 M10 x 1,25 M8 Materia R100 R100 R100 R80 Cdt R50 Znt (ruba dwustr. R80 Znt) R80 Cdt R80 (ruba R100) R120 40NicrMo2 R120...135 R50 Znt (ruba dwustr. R100) R50 Znt (wa 38CD4Bon) R50 Znt R80 Cdt R80 Znt (ruba dwustr. R80 Znt) R50 Znt (ruba R80 Znt) ----------Mosidz R80 Znt (ruba R80) R80 Znt (ruba R80) R50 Znt (ruba dwustr. Moment dokrcania N . m (kgm) 78 (8) 113 (11,5) 83 (8,3) 20 (2) 25 (2,5) 25 (2,5) 49 (5) 83 (8,5) 118 (12) 44 (4,5) 245 (25) 44 (4,5) 54 (5,5) 69 (7) 44 (4,5) 39 (4) 35 (3,5) 49 (5) 30 (3) 35 (3,5) 25 (2,5)

15

do kaduba silnika ruba mocujca tyln poprzeczk zawieszenia silnika do nadwozia Nakrtka mocujca poduszk elastyczn silnika do tylnej poprzeczki Nakrtka mocujca poduszk elastyczna do obudowy tylnej skrzynki biegw

1/60439/30 1/61008/11

M8 M8

R80 Znt) R100 R50 Znt (ruba R80 Znt) R50 Znt (ruba dwustr. R80 Znt)

30 (3) 25 (2,5)

1/61008/11

M8

25 (2,5)

MATERIAY EKSPLOATACYJNE DLA JEDNOSTKI NAPDOWEJ SAMOCHODU POLONEZ 2000 13 - 11 Miejsce przeznaczenia Chodnica, zbiornik wyrwnawczy, silnik, nagrzewnica Miska olejowa i filtr oleju Litr 8 4,125 Ilo Kg ---------------3,750 Materia Pyn chodzcy *

Olej silnikowy Selektol Specjal SD * * Skrzynia biegw 1,79 1,64 Olej Hipol 15-MF * * * * Mog by stosowane rwnorzdnie: pyn niezamarzajcy FIAT Paraflu 11 rozcieczony wod do 50% lub krajowy pyn Borygo rozprowadzany w stanie gotowym do stosowania (nie naley miesza tych pynw). * * czna pojemno miski olejowej, filtru i przewodw wynosi 4,35 kg. Ilo podana w tablicy jest potrzebna do okresowej wymiany w misce i w filtrze. Patrz tablica oleje silnikowe rozdzia 9. * * * Olej Hipol 15-MF moe by uywany do uzupeniania poziomu oleju w ukadach napenionych olejem FIAT ZC 90. MECHANIZM PRZENIESIENIA NAPDU 13.3

W skad mechanizmw przeniesienia napdu, rnych od samochodu standardowego, wchodzi sprzgo (rys. 13.16) i skrzynia biegw. Wymiary potrzebne do kontroli docisku sprzga pokazano na rysunku 13.17.Przekrj poduny skrzynki biegw przedstawia rysunek 13.18. Tablica 13-12 podaje najwaniejsze momenty dokrcania rub i nakrtek mechanizmw przeniesienia napdu.

Rysunek 13.16 Przekrj poduny sprzga kompletnego do samochodu Polonez 2000

16

5 mm maksymalna dopuszczalna odchyka po zuyciu okadzin tarczy sprzga, 8,5 mm skok wyczania punkt smarowania smarem T4S3.

Rysunek 13.17 Schemat do sprawdzania oprawy sprzga 1 oprawa sprzga, 2 piercie dociskowy, 3 spryna tarczowa wyczania sprzga S = 8,2 mm grubo piercienia do kontroli sprzga, F kierunek obcienia C, C = 1500 N obcienie przykadane do oyska wyciskowego w celu sprawdzenia, czy skokowi wyczania D odpowiada minimalne odsunicie piercienia dociskowego, D = 8,5 mm skok wyczania, Z = 1,7 mm odlego minimalnego odczenia piercienia dociskowego, X = 33,2....35,1 mm wymiar uzyskiwany w czasie kontroli na rednicy oporowej tulei wyczania, U = 5 mm maksymalne dopuszczalne przesunicie wynikajce z zuycia okadzin tarczy sprzga. Oglna charakterystyka techniczna Sprzgo Typ Mechanizm sprzgajcy Tarcza sprzga rednica okadziny: - zewntrzna - wewntrzna Odchyka rwnolegoci powierzchni okadzin ciernych Skok jaowy pedau sprzga Ruch osiowy oyska wyciskowego, ktry odpowiada minimalnemu rozczeniu powierzchni dociskowych o 1,7 mm Skrzynka biegw Liczba biegw Typ synchronizatorw: - piercie swobodny z wewntrznym stokiem - bez synchronizacji Typ uzbienia: Jednotarczowe, suche Spryna tarczowa Z okadzinami ciernymi 215 mm 145 mm 0,20 mm 25 mm 8,5 5 biegw do przodu i bieg wsteczny Bieg I, II, III, IV, V Bieg wsteczny

17

- biegi do przodu - bieg wsteczny Pooenia: I bieg II bieg III bieg IV bieg V bieg Wsteczny bieg Luz montaowy k zbatych Maksymalny luz promieniowy oyska kulkowego Maksymalny luz osiowy oyska kulkowego Tolerancja wsposiowoci wakw Luz midzy koem zbatym I biegu a tulejk i midzy koami II i III biegu a wakiem gwnym Luz midzy wakiem biegu wstecznego a tulejka koa zbatego

Uzbienie rubowe, stae zazbienie Uzbienie proste 3,612 2,045 1,357 1 0,870 3,244 0,10 mm 0,05 mm 0,50 mm 0,05 mm 0,05....0,10 mm 0,05....0,10 mm

MOMENTY DOKRCANIA RUB I NAKRTEK MECHANIZMW PRZENIESIENIA NAPDU SAMOCHODU POLONEZ 2000 13 - 12 Element dokrcany Sprzgo ruby mocujce sprzgo do koa zamachowego silnika Skrzynia biegw wycznik wiata cofania ruba mocujca oson spryny zatrzaskw ruba mocujca rozrusznik ruba grna mocujca skrzynk biegw do silnika ruba dolna mocujca skrzynk biegw do silnika ruba mocujca pokryw przedni do skrzynki biegw ruba dolna mocujca oson tyln do skrzynki biegw Wkrt mocujcy pytk oporow oyska tylnego waka gwnego ruba zabezpieczajca oysko przednie waka poredniego ruba mocujca wideki wybierania biegw Numer czci (katalogowy) 1/38258/21 4355374 4212140 1/38297/21 1/55410/21 1/55430/21 1/59720/21 1/60442/21 1/33037/11 1/555404/21 813149 Wymiar gwintu M8 M14 x 1,5 M8 M8 M12 x 1,25 M12 x 1,25 M10 x 1,25 M8 M8 M12 x 1,25 M6 Materia R80 Cdt Stal Cdt lub Znt R80 Znt R80 Cdt R80 Znt R80 Znt R80 Znt R80 Cdt C40 Rct R60...70 (wa 20 NCD2) R80 Znt R100 Moment dokrcania N . m (kgm) 30 (3) 44 (4,5) 25 (2,5) 20 (2) 83 (8,5) 83 (8,5) 49 (5) 20 (2) 30 (3) 93 (9,5) 20 (2)

18

Rysunek 13.18 Przekrj poduny piciobiegowej mechanicznej skrzynki biegw. Synchronizatory wszystkich biegw do przodu s piercieniami wolnymi o wewntrznych stokach. WYPOSAENIE ELEKTRYCZNE 13.4

Rysunek 13.19 przedstawia schemat instalacji elektrycznej samochodu Polonez jako rnicowy w stosunku do schematu samochodu standardowego. Najwiksze rnice w ukadzie elektrycznym w stosunku do samochodu standardowego wystpuj w obwodzie zaponu.

Oglna charakterystyka techniczna Zapon elektroniczny z wyadowaniem indukcyjnym Kolejno zaponu Rozdzielacz Typ Oznaczenie Pocztkowe wyprzedzanie zaponu Automatyczne wyprzedzenie odrodkowe Szczeliny powietrzne midzy wirnikiem 4 biegunowym a staymi elektromagnesami Cewka Typ Oznaczenie Rezystancja czynna uzwojenia 0 pierwotnego przy 20 C Rezystancja czynna uzwojenia Magneti Marelli typ AEI200A Magneti Marelli SM 800 AX o 10 0 24 0,30....0,40 mm Bosch Typ 0.227.100.014 1-3-4-2 Bosch 0.237.001.002 0 10 0 24 ----------

Magneti Marelli BAE 207 A 0,75....0,81 10 000....11 000

Bosch 0.221.122.012 1,2....1,6 6000....10 000

19

wtrnego przy 20 C Rezystor Ty Oznaczenie Warto rezystancji wiece Typ Oznaczenie Wymiar gwintu Odstp midzy elektrodami

---------------------Magneti Marelli CW 78 LP M 14 x 1,25 0,6....0,7

Bosch 0.227.900.002 0,9 0,08 Bosch W 200 T30 M 14 x 1,25 0,6....0,7 Champion N7Y M 14 x 1,25 0,6....0,7

Rysunek 13.19 Schemat instalacji elektrycznej samochodu Polonez 2000 (stosowa cznie ze schematem podstawowym samochodu Polonez) 100 do wycznika cieplnego silnika wentylatora chodnicy, 101 do przekanika sygnaw zacisk 39, 102 do akumulatora, 103 do przekanika reflektorw mijania zacisk 30, 104 alternator z wbudowanym regulatorem napicia, 105 do zestawu wskanikw (lampka sygnalizacji braku adowania), 106 silnik wentylatora chodnicy, 107 wieca zaponowa, 108 zawr odcinajcy na biegu jaowym, 109 rozdzielacz zaponu z impulsatorem magnetycznym, 110 do obrotomierza, 111 zesp zaponu elektronicznego ( cewka zaponowa z radiatorem), 112 do wycznika zaponu. Budowa elementw obwodu zaponu elektronicznego Celem zastosowania zaponu elektronicznego o wyadowaniu indukcyjnym jest: uzyskanie duej energii wyadowania elektrycznego na wiecy, ograniczenie obsugi ukadu zaponowego i utrzymanie trwaych parametrw w cigu caej eksploatacji. * Ukad zaponowy skada si z nastpujcych elementw: - elektromagnetycznego generatora impulsw, ktry jest wbudowany w rozdzielacz wysokiego napicia, - zespou zawierajcego cewk zaponow i modu elektroniczny, ktre s umieszczone na uebrowaniu wspornika ze stopu aluminium, - rozdzielacza wysokiego napicia. Elektroniczny ukad zaponowy o wyadowaniu indukcyjnym ma nastpujce zalety:

20

- wyeliminowaniu przerywacza mechanicznego i zwizanych z nim wszelkich niedomaga takich jak: zuywanie si i wypalanie stykw, wycieranie si krzywki i popychacza na stykach oraz zmian ustawienia faz zaponu, - minimalny pobr prdu przy wolnych obrotach silnika, - minimalne zmiany napicia wtrnego w funkcji temperatury otoczenia, napicia zasilajcego i prdkoci obrotowej silnika, - wysokie napicie wtrne umoliwiajce przeskok iskry midzy elektrodami wiecy, ktrych odlego wynosi 1 mm, - czas trwania iskry powyej 2 ms, - moliwo zastosowania uboszej mieszanki paliwowo powietrznej ze wzgldu na wiksz energi zaponu, - brak poboru prdu z akumulatora, gdy silnik nie pracuje, a kluczyk wycznika znajduje si w pozycji GO. * Rozdzielacz zaponu elektroniczny rni si od mechanicznego generatorem impulsw. Impulsy s wytwarzane przez cewk (2, rys. 13.20) umieszczon w polu magnetycznym (10) ze zmienna szczelin powietrzn, skadajc si z magnesu staego (4), nieruchomej pytki (3) z biegunem (1), na ktrym jest umieszczona cewka (2) wirnika (6) stanowicego jedn cao z wakiem rozdzielacza. Wirnik (6) z czterema wystajcymi biegunami ( dla silnikw czterocylindrowych) stanowi jeden element z pytk (11) w czasie obrotu przerywa on linie pola magnetycznego (10), powodujc zmian strumienia magnetycznego. Zmiana strumienia wywouje impuls na uzwojeniu cewki (2). Impuls jest przesyany do moduu elektronicznego (6, rys. 13.21). Modu za pomoc elektronicznych ukadw scalonych steruje obwodem pierwotnym cewki. Impulsy w obwodzie pierwotnym wzbudzaj wysokie napicie w obwodzie wtrnym. Obwody scalone moduu elektronicznego s umieszczone w szczelnej obudowie, a ich zadanie 0 0 polega na utrzymaniu staych parametrw zmieniajcych si w zakresie temperatur 35 ....+125 C. Ukad jest wyposaony w filtry eliminujce zakcenia radioelektryczne rozproszone i przewodzone. * Cewka indukcyjna ma tradycyjnie izolacj olejow i otwarty obwd magnetyczny, a rni si tylko parametrami elektrycznymi. Automatyczna zmiana wyprzedzenia zaponu w funkcji prdkoci obrotowej silnika oraz rozdzia wysokiego napicia jest realizowana w klasyczny sposb. * Radiator wymaga doskonaego poczenia z mas, a przewody zaponowe powinny by ekranowane. Kontrola dziaania zaponu elektronicznego o wyadowaniu indukcyjnym Ze wzgldu na du energi ukadu podczas kontroli naley postpowa cile z opisan poniej technologi, gdy niewaciwe kontrolowanie ukadu moe spowodowa poraenie prdowe operatora lub nieodwracalnie uszkodzi cay ukad. Naley unika wymienionych poniej czynnoci, ktre mog spowodowa uszkodzenie caego ukadu: - sprawdzania napicia i prdu na zczach przy pomocy zwierania przewodw (iskrzenia), - odczania przewodu wysokiego napicia cewka rozdzielacz w czasie pracy silnika, nawet w czasie jego uruchamiania, - czenia kocwki niskiego napicia cewki przeznaczonej dla obrotociomierza z mas (kocwka jest podczona do przewodu czarnego), - uruchamiania silnika, gdy zcza instalacji elektrycznej na desce rozdzielczej nie s podczone, - zasilania zespou zaponu, gdy radiator nie jest podczony do masy lub gdy podczenie nie jest sprawne, - stosowanie przyrzdw diagnostycznych, ktre mogyby spowodowa zwarcia w obwodzie niskiego napicia (obwd pierwotny cewki i obrotomierza). Do kontroli ukadu konieczny jest woltomierz prdu staego i omomierz. Sprawdzenie zamocowania przewodw elektrycznych. Naley sprawdzi, czy konektor (7 rys. 13.21) czcy rozdzielacz z zespoem zaponu jest wcinity do oporu i zaczepiony zbkiem o zaczep znajdujcy si na radiatorze. Przy wczonym zaponie naley sprawdzi zamocowanie i stan przewodw elektrycznych i upewni si, czy poczenie radiatora, kaduba silnika i bieguna ujemnego akumulatora z mas s w dobrym stanie. Oporno pocze nie powinna przekracza 0,2. Przy wczonym zaponie i nie pracujcym silniku naley sprawdzi zasilanie ukadu zaponowego za pomoc woltomierza. W tym celu sprawdzi napicie na zacisku +B (2, rys. 13.21) cewki zaponowej, powinno by rwne napiciu akumulatora (okoo 12V), napicie na zacisku (11) powinno by mniejsze od napicia na zacisku +B nie wicej ni 0,3V. W przypadku stwierdzenia innych wartoci naley sprawdzi oporno uzwojenia pierwotnego, ktra powinna wynosi 0,8.

21

W czasie kontroli nie naley czy z mas kocwki niskiego napicia cewki zaponowej poczonej do obrotociomierza elektronicznego (9, rys. 13.21).

Rysunek 13.20 Przekrj schematyczny rozdzielacza zaponu 1 biegun statora, 2 cewka, 3 pytka staa, 4 magnes stay, 5 ruba mocujca przewd masowy, 6 wirnik czterobiegunowy, 7 szczelina powietrzna, 8 kocwka zespou (9), 9 zesp konektorw z moduem elektrycznym, 10 strumie magnetyczny, 11 pytka automatycznego wyprzedzenia zaponu Rysunek 13.21 Zesp cewki zaponowej, radiatora i moduu elektronicznego 1 cewka zaponowa, 2 kocwka +B cewki zaponowej, 3 konektor midzy cewka a moduem elektronicznym, 4 radiator, 5 poczenie radiatora z masa, 6 modu elektroniczny, 7 konektor czcy rozdzielacz z moduem elektronicznym, 8 kocwka pytkowa do zasilania cewki, 9 kocwka pytkowa do obrotomierza, 10 konektor midzy cewk a moduem elektronicznym, 11 kocwka wyjcia uzwojenia pierwotnego. Sprawdzenie dziaania ukadu zaponowego. W tym celu zdj przewd wysokiego napicia z jednej wiecy i ustawi swobodn kocwk w odlegoci okoo 5 mm od kaduba silnika. Uruchomi silnik i sprawdzi, czy iskra przeskakuje midzy przewodem a mas. Powtrzy t kontrol dla pozostaych przewodw wysokiego napicia, za kadym razem wyczajc i uruchamiajc ponownie silnik. W przypadku iskry naley sprawdzi dziaanie rozdzielacza.

22

W czasie kontroli nie przerywa poczenia midzy gniazdem wysokiego napicia cewki a rozdzielaczem zaponu. Sprawdzenie dziaania rozdzielacza zaponu. W tym celu (przy wczonym zaponie) naley: - rozczy konektor (9, rys. 13.21) przewodu czcego rozdzielacz z zespoem zaponu, zwracajc uwag na zwolnienie zbka mocujcego, - podczy omomierz do kocwki (8) konektora i zmierzy oporno cewki generatora impulsw, ktra powinna wynosi 700.800, - zdj kopuk rozdzielacza zaponu i sprawdzi szczelin powietrzn (7) midzy wirnikiem (6) a biegunem (1), powinna wynosi 0,3.0,4 mm, - sprawdzi oporno palca rozdzielacza, powinna wynosi 5000 , - sprawdzi, czy wkrt mocujcy kocwk (5) jest wkrcony do poru. Jeeli wyniki kontrolne nie wyka usterek, a zapon nie dziaa, wiadczy to o uszkodzeniu moduu elektronicznego. Po wymontowaniu rozdzielacza zaponu lub waka napdu pompy oleju, rozdzielacza zaponu i pompy paliwa z silnika naley sprawdzi fazy ustawienia zaponu. Sprawdzajc wyprzedzenie zaponu podczy jeden przewd lampy stroboskopowej do wiecy pierwszego cylindra, dwa pozostae przewody do biegunw akumulatora. Podczenie kocwek do cewki zaponowej moe spowodowa uszkodzenie lampy stroboskopowej.

Rysunek 13.22 Rysunek tabliczki umieszczonej w przedziale silnika, dotyczcej zaponu elektronicznego. Napis na tabliczce brzmi Uwaga niebezpieczestwo! Nie dotyka i nie odcza przewodw zaponowych przy pracujcym silniku

W przedziale silnika znajduje si tabliczka (rys.13.22, informujca w kilku jzykach o niebezpieczstwie uszkodzenia zaponu elektronicznego) o nastpujcej treci. Uwaga niebezpieczestwo ! Nie dotyka i nie odcza przewodw zaponowych przy pracujcym silniku. Na rysunku 13.23 przedstawiono charakterystyk odrodkowgo regulatora rozdzielacza zaponu z impulsatorem magnetycznym zastosowanym w silniku Polonez 2000.

23

Rysunek 13.23 Charakterystyka regulatora odrodkowego rozdzielacza zaponu z impulsatorem magnetycznym w silniku 2000. Obwd rozruchu Oglna charakterystyka techniczna rozrusznika Typ silnika Napicie Moc znamionowa Kierunek obrotw (od strony zbatki) Liczba biegunw Uzwojenie wzbudzenia Sprzgo wczanie rednica wewntrzna midzy biegunami rednica zewntrzna wirnika Nacisk spryny na szczotk (nie uywan) Luz osiowy waka wirnika Gboko obnienia izolacji midzy dziakami komutatora Dane do prb na stanowisku* Prba dziaania: - natenie - prdko - napicie - moment obrotowy Fiat E 100-1,3/12 12V 1,3 kW Prawy 4 Szeregowo - rwnolege Szeregowe Z wolnym koem Elektromagnetyczne 67,95.68,00 mm ------------------------66,85.66,90 mm 10 1N 0,07.0,70 mm 0,5.0,7 mm ------------------------------------------------------------------------------------------------1,1 kW Bosch GF 12V 1,1 PS

280 A 1600100 obr/min 9,5V . 7,8+0,19 N m

270 A 1580 obr/min 9,2V . 12,55 N m

24

Prba przy zahamowaniu: - natenie 530A 54020A - napicie 7+0,3V 6,60,2 V . . - moment obrotowy 170,9 N m 20 N m Prba bez obcienia: 20A - natenie 28A 12V - napicie 11,50,1V - prdko 5200500 obr/min 9000500 obr/min Wycznik Rezystancja uzwojenia Przy 20 C: -----------0,390,02 - rozwarty -----------0,430,01 - zwarty -----------1,40,1 Skok stykw 2,87.4,03 mm -----------Skok kotwicy 13,68.16,20 mm -----------Smarowanie oyska i czopy wakw Olej silnikowy (SAE 10 W) Wielowypust na waku rozrusznika Smar T4 S2 * Dane pomiarowe w temperaturze 25 C.

Rysunek 13.24 Wykres natenia prdu w funkcji prdkoci obrotowej alternatora Magneti Marelli AA 125 14 V 45 A w warunkach ustalonej temperatury i przy napiciu 13,5 V. Rysunek 13.25 Wykres natenia prdu w funkcji prdkoci obrotowej alternatora Bosch K1 14 V 45 A 24 w warunkach ustalonej temperatury Obwd zasilania Oglna charakterystyka techniczna alternatora Typ Napicie znamionowe Prd maksymalny Prdko pocztkowa adowania Natenie prdu adowania przy 7000 obr/min w warunkach stabilizacji cieplnej Rezystancja uzwojenia wzbudzenia midzy dwoma Magneti Marelli AA 125-14 V 45A 12V 50 A 900 50 obr/min 45 A 3,1 0,1 3,36 0,3 1100 50 obr/min Bosch K1 14 V 45 A 24

25

piercieniami kolektora Kierunek obrotw ( od strony napdu) Przeoenie silnik - alternator Diody prostownika Regulator napicia Typ Prdko obrotowa alternatora przy sprawdzaniu Natenie prdu przy stabilizacji cieplnej

Prawy 1,9 1,1 Elektroniczny, wbudowany FIMM RTT 114 A Bosch 6000 obr/min 20 22 A

* Dane pomiarowe w temperaturze 20 C Charakterystyk natenia prdu w funkcji prdkoci obrotowej alternatora Magneti Marelli AA 125 14 V 45 A przedstawia rysunek 13.24. Charakterystyk alternatora K1 14 V 45 24 pokazano na rysunku 13.25.

26