Markomanski ratovi

Marka Aurelija
Marko Aurelije (161-180. godine)
Izvori:

Dion Kasije

Biografija M. Aurelija u
zborniku Historia Augusta

Natpisi, novac, arheoloki

nalazi

Stub Marka Aurelija u Rimu

Stub Marka Aurelija
 Sredinom II veka germanska plemena ugroavaju
dunavski limes
Na njihovo pomeranje utiu seobe na severu
(Gota, Vandala, Langobarda) i pritisak Alana sa
istoka
Prolee 167. godine: Jazigi pljakaju Dakiju
Leto 167. godine: Langobardi i Obijci upadaju u
Gornju Panoniju, kod Brigetiona
Sklapanje mira sa poslanicima 11 germanskih
plemena koje predvodi Balomarije, kralj
Markomana
 Mere za odbranu Carstva:
- Osnivanje dve nove legije (II i III Italica)
- Jaanje posade na dunavskom limesu
- Regrutacija robova i gladijatora
- Regrutacija razbojnika (latrones) Dalmacije i
Dardanije u pomone odrede
- Izgradnja i popravka puteva
- Utvrivanje gradova na limesu i u
unutranjosti (npr. Salona, Filipopolj)
 170. godine Markomani, Kvadi i Viktuali
upadaju u severnu Italiju
Opsada Akvileje i Opitergijuma
Marko Aurelije ih potiskuje van Italije
Novac iz 172/173. godine sa legendom
Restitutor Italiae na reversu
 170. godine Kostoboci pljakaju balkanske
provincije (Gornju Meziju, Trakiju,
Makedoniju)
Kostoboci prodiru do Ahaje, gde pljakaju
Eleusinu
170. ili 171. godine Jazigi pljakaju Dakiju
U borbi protiv Jaziga gine M. Klaudije
Fronton, namesnik Dakije i Gornje Mezije
(ILS 1098: secunda proelia adversum
Germanos et Iazyges . . . ceciderit)
 Nadgrobna ploa
Timona, dekuriona
druge kohorte
Dardanaca koji je
poginuo u borbi
protiv Kostoboka,
naena u Skupima
D(is) M(anibus) | Timoni Das|si(i) dec(urioni)
coh(ortis) II Aur(eliae) | Dard(anorum)
interfec|ti (!) a Costobocos (!) |5 vix(it) annis
L m(i)li(tavit) annis | XXIII Postumia Spes |
coniugi bene merenti | posuit.
udesna kia, predstava na stubu Marka Aurelija
Novac iz 173/4. godine sa legendom
Relig(io) Aug(usti)
i predstavom Merkura na reversu
 Kvadima su se 173. godine pridruili Naristi
Valaona, poglavara Narista, ubio je rimski oficir
M. Valerije Maksimijan
AE 1956, 124: manu sua ducem Naristarum
Valaonem interemisset.
Revers novca iz 172. godine sa legendom
Germania subacta
Revers novca iz 173. godine sa legendom
Vict(oria) Germa(nica)
 Mir sa Kvadima, zatim sa Markomanima
Naseljavanje Kvada u Dakiji, Panoniji, Meziji i
Italiji
Kvadi i Markomani su primorani da napuste
pojas uz obalu Dunava i da prihvate rimske
garnizone na tom prostoru
Marko Aurelije namerava da osnuje provincije
Markomaniju i Sarmatiju severno od Dunava
 Rat protiv Jaziga 174-175. godine
Sirmijum baza Marka Aurelija
Sarmaticus, titula Marka Aurelija od 175. godine
175. godine pobuna Avidija Kasija, namesnika
Sirije
Mir sa Jazigima
Jazigi predaju zarobljenike, konjanike i naputaju
pojas uz obalu Dunava
 Godine 177. obnovljene ratne operacije protiv
Jaziga, Kvada i Markomana
Godine 178. Marko Aurelije i Komod dolaze
u Panoniju
Mir sa Jazigima 178. ili 179. godine
Rimska vojska prelazi na teritoriju Kvada
Zimu 179/180. provodi na teritoriji varvara, u
utvrenju Leugaricion (d. Trenin, na reci
Vah u Slovakoj)
M. Valerije Maksimijan - praepositus
vexillationum Leugaricione hiemantium
=zapovednik veksilacija koje su prezimile u
Leugaricionu.
 Smrt Marka Aurelija 17. marta 180. godine
Komod sklapa mir sa Kvadima i Markomanima
Uslovi mira:
- varvari vraaju rimske zarobljenike i prebege
- plaaju godinji tribut u itu
- daju vojsku
- mogu da trguju samo jednom meseno, na
odreenom mestu, u prisustvu rimskog
centuriona
- ne smeju da ratuju protiv suseda (Jaziga,
Vandala i Bura)