Professional Documents
Culture Documents
Modeli: Y = b 1 + b 2X + u
Hipoteza zero: H 0 : b 2 b 20
Hipoteza alternative: H1 : b 2 b 20
Ne kete njesi do te pershkruhet testimi i hipotezes ne nivel signifikance 5% dhe 1%. Poashtu
do te definojme se cka kuptojme me Gabim te Tipit I.
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
Modeli: Y = b 1 + b 2X + u
Hipoteza zero: H 0 : b 2 b 20
Hipoteza alternative: H1 : b 2 b 20
2
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
Modeli: Y = b 1 + b 2X + u
Hipoteza zero: H 0 : b 2 b 20
Hipoteza alternative: H1 : b 2 b 20
Hipoteza qe testohet eshte hipoteza zero. Kete e testojme kundrejte hipotezes alternative
H1, qe eshte thjeshte b2 eshte jobaras me b20.
3
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
Modeli: Y = b 1 + b 2X + u
Hipoteza zero: H 0 : b 2 b 20
Hipoteza alternative: H1 : b 2 b 20
Shembull i modelit: p = b 1 + b 2w + u
Hipoteza zero: H 0 : b 2 1.0
Hipoteza alternative: H1 : b 2 1.0
4
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
Modeli: Y = b 1 + b 2X + u
Hipoteza zero: H 0 : b 2 b 20
Hipoteza alternative: H1 : b 2 b 20
Shembull i modelit: p = b 1 + b 2w + u
Hipoteza zero: H 0 : b 2 1.0
Hipoteza alternative: H1 : b 2 1.0
5
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
Funksioni
probabilistik i
densitetit i b2
Distribuimi i b2 nen hipotezen zero H0: b2
=1.0 eshte i vertete (devijimi standard eshte
baras me 0.1 qe konsiderohet e dhene)
Nese kjo hipoteze zero eshte e sakte, koeficienti i regresionit b2 do te kete distribuimin me
mesatare 1.0. Per te nxjerre distribuimin, ne duhet ditur devijimin standard.
6
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
Funksioni
probabilistik i
densitetit i b2
Distribuimi i b2 nen hipotezen zero H0: b2
=1.0 eshte i vertete (devijimi standard eshte
baras me 0.1 qe konsiderohet e dhene)
Te supozojme qe devijimin standard e kemi dhe ai eshte 0.1. Sidoqofte, ne praktike ky duhet
vleresuar.
7
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
Funksioni
probabilistik i
densitetit i b2 0
Distribuimi i b2 nen hipotezen zero H0: b2 =b2
eshte i vertete (devijimi standard
konsiderohet i dhene)
8
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
Funksioni
probabilistik i
densitetit i b2
Distribuimi i b2 nen hipotezen zero H0: b2
=1.0 eshte i vertete (devijimi standard eshte
baras me 0.1 qe konsiderohet e dhene)
Supozo qe kemi nje moster te dhenash per modelin e inflacionit te cmimeve/pagave dhe
vleresuesi i koeficientit eshte, b2, is 0.9. A do te ishte kjo evidence kunder hipotezes zero b2
= 1.0?
9
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
Funksioni
probabilistik i
densitetit i b2
Distribuimi i b2 nen hipotezen zero H0: b2
=1.0 eshte i vertete (devijimi standard eshte
baras me 0.1 qe konsiderohet e dhene)
Jo, nuk eshte. Eshte me e vogel se 1.0, por, per shkak se kemi turbulliren
stohastike/gabimin e rastit ne model, ne nuk presim qe te fitojme vleresuesin saktesisht 1.0.
10
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
Funksioni
probabilistik i
densitetit i b2
Distribuimi i b2 nen hipotezen zero H0: b2
=1.0 eshte i vertete (devijimi standard eshte
baras me 0.1 qe konsiderohet e dhene)
Nese hipoteza zero eshte e sakte, do te fitonim shpesh vleresues prej 0.9, keshtu nuk do te
kishim konflikt real.
11
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
Funksioni
probabilistik i
densitetit i b2 0
Distribuimi i b2 nen hipotezen zero H0: b2 =b2
eshte i vertete (devijimi standard
konsiderohet i dhene)
Ne nje rast te pergjithshem, vleresuesi eshte nje devijim standard nen vleren hipotetike.
12
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
Funksioni
probabilistik i
densitetit i b2 0
Distribuimi i b2 nen hipotezen zero H0: b2 =b2
eshte i vertete (devijimi standard
konsiderohet i dhene)
Nese hipoteza zero eshte e sakte, probabiliteti qe te fitojme vleresuesin nje devijim standard
(apo me shume) mbi apo nen mesatare eshte 31.7%.
13
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
Funksioni
probabilistik i
densitetit i b2
Distribuimi i b2 nen hipotezen zero H0: b2
=1.0 eshte i vertete (devijimi standard eshte
baras me 0.1 qe konsiderohet e dhene)
14
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
Funksioni
probabilistik i
densitetit i b2 0
Distribuimi i b2 nen hipotezen zero H0: b2 =b2
eshte i vertete (devijimi standard
konsiderohet i dhene)
1.4 eshte kater devijime standarde mbi mesataren hipotetike dhe gjasa per te fituar nje
vleresues te tille ekstrem eshte vetem 0.006%. Keshtu, hipoteza zero refuzohet.
15
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
Funksioni
probabilistik i
densitetit i b2
Distribuimi i b2 nen hipotezen zero H0: b2
=1.0 eshte i vertete (devijimi standard eshte
baras me 0.1 qe konsiderohet e dhene)
16
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
Funksioni
probabilistik i
densitetit i b2
Distribuimi i b2 nen hipotezen zero H0: b2 =b20
eshte i vertete (devijimi standard
konsiderohet i dhene)
Nen hipotezen zero, vleresuesi eshte ne mes 2 dhe 3 devijime standarde nen mesatare.
17
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
Funksioni
probabilistik i
densitetit i b2
Distribuimi i b2 nen hipotezen zero H0: b2
=1.0 eshte i vertete (devijimi standard eshte
baras me 0.1 qe konsiderohet e dhene)
Ekzistojne dy mundesi. Nje eshte qe hipoteza zero eshte e sakte, dhe kemi nje vleresues te
quditshem.
18
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
Funksioni
probabilistik i
densitetit i b2
Distribuimi i b2 nen hipotezen zero H0: b2
=1.0 eshte i vertete (devijimi standard eshte
baras me 0.1 qe konsiderohet e dhene)
Tjetra eshte qe hipoteza zero eshte false. Norma e inflacionit te cmimeve nuk eshte e
barabart me normen e inflacionit te pagave.
19
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
Funksioni
probabilistik i
densitetit i b2 0
Distribuimi i b2 nen hipotezen zero H0: b2 =b2
eshte i vertete (devijimi standard
konsiderohet i dhene)
Nje procedure e zakonshme per kete eshte te refuzojme hipotezen zero nese ajo implikon qe
probabiliteti per te fituar nje vleresues aq ekstrem eshte me i vogel se nje probabilitet
minimal p.
20
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
Funksioni
probabilistik i
densitetit i b2
Distribuimi i b2 nen hipotezen zero H0: b2 =b20
eshte i vertete (devijimi standard
konsiderohet i dhene)
2.5% 2.5%
Per shembull, ne mund te vendosim te refuzojme hipotezen zero nese ajo implikon qe
probabiliteti per te fituar nje vleresues te tille ekstrem eshte me i vogel se 0.05 (5%).
21
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
Funksioni
probabilistik i
densitetit i b2
Distribuimi i b2 nen hipotezen zero H0: b2 =b20
eshte i vertete (devijimi standard
konsiderohet i dhene)
2.5% 2.5%
Sipas ketij rregulli, ne do te refuzonim hipotezen zero nese vleresuesi do te gjindej ne skajin
e larte apo te poshtem prej 2.5%.
22
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
Funksioni
probabilistik i
densitetit i b2
Distribuimi i b2 nen hipotezen zero H0: b2
=1.0 eshte i vertete (devijimi standard eshte
baras me 0.1 qe konsiderohet e dhene)
2.5% 2.5%
23
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
Funksioni
probabilistik i
densitetit i b2
Distribuimi i b2 nen hipotezen zero H0: b2
=1.0 eshte i vertete (devijimi standard eshte
baras me 0.1 qe konsiderohet e dhene)
2.5% 2.5%
24
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
Funksioni
probabilistik i
densitetit i b2
Distribuimi i b2 nen hipotezen zero H0: b2
=1.0 eshte i vertete (devijimi standard eshte
baras me 0.1 qe konsiderohet e dhene)
2.5% 2.5%
25
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
Funksioni
probabilistik i
densitetit i b2
Distribuimi i b2 nen hipotezen zero H0: b2 =b20
eshte i vertete (devijimi standard
konsiderohet i dhene)
2.5% 2.5%
Skajet prej 2.5% te distribuimit normal fillojne me 1.96 devijime standarde nga mesatarja e
tyre.
26
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
2.5% 2.5%
27
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
2.5% 2.5%
28
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
2.5% 2.5%
29
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
b2 b 20
z
s.d.
2.5% 2.5%
30
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
2.5% 2.5%
Keshtu, rregulla e vendimit eshte te refuzohet hipoteza zero nese z eshte me e madhe se
1.96 ne vlere absolute.
31
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
2.5% 2.5%
Rangu i vlerave te b2 qe nuk implikon ne refuzimin e hipotezes zero eshte i njohur si regjioni
i pranimit.
32
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
2.5% 2.5%
Vlerat limt per z per regjionin e pranimit jane 1.96 dhe -1.96 (per testin e signifikances prej
5%).
33
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
2.5% 2.5%
34
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
2.5% 2.5%
35
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
2.5% 2.5%
Regjioni i pranimit per b2 eshte ne intervalin 0.804 - 1.196. Vleresuesi i mostres ne kete rang
nuk do te implikonte refuzimin e hipotezes zero.
36
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
Funksioni
probabilistik i
densitetit i b2
2.5% 2.5%
Refuzimi i hipotezes zero kur ne fakt eshte e sakte (duhet pranuar) quhet Gabim i Tipit I.
37
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
2.5% 2.5%
Ne testin aktual, nese hipoteza zero eshte e sakte, Gabimi i Tipit I do te paraqitet ne 5% te
kohes sepse ne 5% te kohes do te fitonim vleresues ne skajin e larte apo te ulet te 2.5%.
38
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
2.5% 2.5%
Ky nivel signifikance ne kete test definohet si probabilitet i te berit Gabim te Tipit I, nese
hipoteza zero eshte e sakte.
39
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
2.5% 2.5%
40
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
2.5% 2.5%
Per shembull, mund te ndryshojme rregullin e vendimit te refuzojme hipotezen zero nese
ajo implikon qe probabiliteti per te fituar vleresuesin e mostres eshte me pak se 0.01 (1%).
41
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
Funksioni
probabilistik i
densitetit i b2
2.5% 2.5%
Regjioni i refuzimit tani jane skaji i larte dhe i ulet prej 0.5%
42
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
0.5% 0.5%
Skaji prej 0.5% i distribuimit normal fillon me 2.58 devijime standarde nga mesatarja, keshtu
tani refuzojme hipotezen zero nese z eshte me e madhe se 2.58, ne vlere absolute.
43
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
0.5% 0.5%
Pasi qe probabiliteti i te berit Gabim te Tipit I, nese hipoteza zero eshte e sakte, tani eshte
vetem 1%, testi thuhet te jete test i signifikances prej 1%.
44
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
0.5% 0.5%
Ne rastin e modelit te inflacionit te C/P, pasi qe devijimi standard eshte 0.1, skajet prej 0.5%
fillojne me 0.258 mbi dhe nen mesatare, qe eshte 0.742 dhe 1.258.
45
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
0.5% 0.5%
Regjioni i pranimit per b2 eshte intervali 0.742 - 1.258. Per arsye se eshte me i gjere se ai i
testit 5%, risku per te bere Gabim te Tipit I eshte me i vogel, nese hipoteza zero eshte e
sakte.
46
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
Funksioni 5%: b20 1.96 s.d. b2 b20 1.96 s.d. -1.96 < z < 1.96
probabilistik i 1%: b 20 2.58 s.d. b2 b 20 2.58 s.d. -2.58 < z < 2.58
densitetit i b2
1% level
b2 b 0
z 2 5% level
s.d.
0.5% 0.5%
Ky diagram krahason procesin e vendosjes per testin 5% dhe 1%. Verejtje: nese refuzon H0
ne nivelin 1% atehere duhet refuzuar edhe ne nivelin 5%.
47
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
Funksioni 5%: b20 1.96 s.d. b2 b20 1.96 s.d. -1.96 < z < 1.96
probabilistik i 1%: b 20 2.58 s.d. b2 b 20 2.58 s.d. -2.58 < z < 2.58
densitetit i b2
1% level
b2 b 0
z 2 5% level
s.d.
0.5% 0.5%
Nqs b2 eshte ne regjionin e pranimit per testin 5% atehere ai eshte edhe ne testin 1%.
48
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
Shembulli i
Rasti Gjeneral Vendimi Inflacionit te
cmimeve/paga
ve
Refuzo H0 ne 1% (dhe 5%)
b 2.58 s.d.
0
2 1.258
Refuzo H0 ne 5% por jo ne 1%
b 1.96 s.d.
0
2 1.196
49
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
Shembulli i
Rasti Gjeneral Vendimi Inflacionit te
cmimeve/paga
ve
Refuzo H0 ne 1% (dhe 5%)
b 2.58 s.d.
0
2 1.258
Refuzo H0 ne 5% por jo ne 1%
b 1.96 s.d.
0
2 1.196
50
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
Shembulli i
Rasti Gjeneral Vendimi Inflacionit te
cmimeve/paga
ve
Refuzo H0 ne 1% (dhe 5%)
b 2.58 s.d.
0
2 1.258
Refuzo H0 at 5% level but not 1% level
b 1.96 s.d.
0
2 1.196
51
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
Shembulli i
Rasti Gjeneral Vendimi Inflacionit te
cmimeve/paga
ve
Refuzo H0 ne 1% (dhe 5%)
b 2.58 s.d.
0
2 1.258
Refuzo H0 at 5% level but not 1% level
b 1.96 s.d.
0
2 1.196
52
TESTIMI I HIPOTEZES MBI KOEFICIENTIN E REGRESIONIT
Shembulli i
Rasti Gjeneral Vendimi Inflacionit te
cmimeve/paga
ve
Refuzo H0 ne 1% (dhe 5%)
b 2.58 s.d.
0
2 1.258
Refuzo H0 at 5% level but not 1% level
b 1.96 s.d.
0
2 1.196
53