You are on page 1of 41

DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

Per rezultate te dobishme :

e 0 Y Y X e i i 0 Y ei i 0

Do te mesojme per nmatesit e determinimit adekuat (goodness of fit) ne analizen e


regresionit. Do te fillojme duke demonstruar tri rezultate te dobishme. E para eshte qe vlera
mesatare e rizidualeve duhet te jete zero.
1
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

Per rezultate te dobishme:

e 0 Y Y X e i i 0 Y ei i 0

ei Yi Yi Yi b1 b2 X i

Riziduali ne cdo observim eshte diferenca ne mes te vleres aktuale dhe te gjetur/pershtatur
te Y per ate observim.

2
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

Per rezultate te dobishme:

e 0 Y Y X e i i 0 Y e
i i 0

ei Yi Yi Yi b1 b2 X i Yi b1 b2 X i

Se pari zevendeso per vleren e gjetur/pershtatur.

3
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

Per rezultate te dobishme:

e 0 Y Y X e i i 0 Y e
i i 0

ei Yi Yi Yi b1 b2 X i

e Yi i nb1 b2 X i

Shuma e te gjitha observimeve.

4
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

Per rezultate te dobishme:

e 0 Y Y X e i i 0 Y ei i 0

ei Yi Yi Yi b1 b2 X i

e Y
i i nb1 b2 X i

1 1 1
n
e i
n
Yi b1 b2
n
Xi

e Y b1 b2 X
Y (Y b2 X ) b2 X 0
Duke pjestuar me n, fitojme mesataren e rizidualeve ne termat e mesatares se mostres se X
dhe Y dhe koeficienteve te regresionit.

5
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

Per rezultate te dobishme:

e 0 Y Y X e i i 0 Y e
i i 0

ei Yi Yi Yi b1 b2 X i

e Y
i i nb1 b2 X i

1 1 1
n
e i
n
Yi b1 b2
n
Xi

e Y b1 b2 X b1 Y b2 X
Y (Y b2 X ) b2 X 0
Nese zevendesojme b1, shprehja behet zero.

6
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

Per rezultate te dobishme:

e 0 Y Y X e i i 0 Y e
i i 0

Do te demonstrojme qe mesatarja e vlerave te gjetura te Y eshte baraz me mesataren e


vlerave aktuale te Y.

7
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

Per rezultate te dobishme:

e 0 Y Y X e i i 0 Y e
i i 0

ei Yi Yi

Serish fillojme me definimin e rizidualit.

8
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

Per rezultate te dobishme:

e 0 Y Y X e i i 0 Y e
i i 0

ei Yi Yi

e Y Y
i i i

Shuma per te gjitha observimet.

9
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

Per rezultate te dobishme:

e 0 Y Y X e i i 0 Y ei i 0

ei Yi Yi

e Y Y
i i i

1 1 1
n
ei Yi Yi
n n

e Y Y
Pjesto me n. Shprehjet ne ekuacion jane mesataret e rizidualeve, vlerat aktuale te Y, dhe
vlerat e gjetura/pershtatura te Y, respektivisht.

10
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

Per rezultate te dobishme:

e 0 Y Y X e i i 0 Y ei i 0

ei Yi Yi

e Y Y
i i i

1 1 1
n
ei Yi Yi
n n

e Y Y Y Y
Ne kemi treguar qe mesatarja e rizidualeve eshte zero. Prandaj mesatarja e vlerave te
gjetura eshte baraz me mesataren e vlerave aktuale.

11
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

Per rezultate te dobishme:

e 0 Y Y X e i i 0 Y ei i 0

Do te demonstrojme qe shuma e prodhimit te vlerave te X dhe rizidualeve eshte zero.

12
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

Per rezultate te dobishme:

e 0 Y Y X e i i 0 Y e
i i 0

X e X Y b b X
i i i i 1 2 i

X Y b X b X
i i 1 i 2
2
i 0

Fillojme me zevendesimin e rizidualit me shprehjen e tij permes Y dhe X.

13
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

Per rezultate te dobishme:

e 0 Y Y X e i i 0 Y e
i i 0

X e X Y b b X
i i i i 1 2 i

X Y b X b X
i i 1 i 2
2
i 0

Zgjerojme shprehjen.

14
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

Per rezultate te dobishme:

e 0 Y Y X e i i 0 Y e
i i 0

X e X Y b b X
i i i i 1 2 i

X Y b X b X
i i 1 i 2
2
i 0

Shprehja eshte baras me zero. Per te demonstruar kete eshte te zevendesojme per b1 dhe b2
dhe tregojme qe shprehjet thjeshtohen.

15
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

Per rezultate te dobishme:

e 0 Y Y X e i i 0 Y e
i i 0

X e X Y b b X
i i i i 1 2 i

X Y b X b X
i i 1 i 2
2
i 0

RSS
0 2b2 X i2 2 X iYi 2b1 X i 0
b2

Nje menyre tjeter eshte te perkujtojme kushtin e rendit te pare per b2 kur derivojme
koeficientet e regresionit. Dhe kjo eshte ajo qe na duhet.

16
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

Per rezultate te dobishme:

e 0 Y Y X e i i 0 Y e
i i 0

Ne fund do te demonstrohet qe shuma e prodhimit te vlerave te gjetura/pershtatura te Y dhe


rizidualeve eshte zero.

17
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

Per rezultate te dobishme:

e 0 Y Y X e i i 0 Y e
i i 0

Y e b b X e
i i 1 2 i i

b e b X e
1 i 2 i i

b ne b X e 0
1 2 i i

Fillojme me zevendesimin per vlerat e gjetura/pershtatura te Y.

18
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

Per rezultate te dobishme:

e 0 Y Y X e i i 0 Y e
i i 0

Y e b b X e
i i 1 2 i i

b e b X e1 i 2 i i

b ne b X e 0
1 2 i i

e i ne

Zgjerojme shprehjen dhe rirendisim.

19
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

Per rezultate te dobishme:

e 0 Y Y X e i i 0 Y e
i i 0

Y e b b X e
i i 1 2 i i

b e b X e
1 i 2 i i

b ne b X e 0
1 2 i i

Shprehja eshte baras me zero, duke pasur parasysh rezultatin e pare dhe te trete te
dobishem.

20
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

Y i Y
2

Yi ei Y e 2

Yi Y ei
2

Dhe tani vijme te diskutimi i determinimit adekuat (goodness of fit). Nje mates i variacionit
te Y eshte shuma e devijimeve te tije rreth mesatares ne katror , shpesh e quajtur Shuma e
Katroreve e Pergjithshme, TSS.
21
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

ei Yi Yi Yi Yi ei

Y i Y
2

Yi ei Y e
2

Yi Y ei
2

Zberthejme TSS duke u bazuar ne ate se vlera aktuale e Y per cdo observim eshte baras me
shumen e vlerave te gjetura/pershtatura dhe rizidualit.

22
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

ei Yi Yi Yi Yi ei

Y i Y
2

Yi ei Y e
2

Yi Y ei
2

Zevendesojme per Yi.

23
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

ei Yi Yi Yi Yi ei

Y i Y
2

Yi ei Y e 2

Yi Y ei
2

Y Y e 0

Nga rezultatet e dobishme, mesatarja e vlerave te gjetura te Y eshte baras me mesataren e


vlerave aktuale. Poashtu, mesatarja e rizidualeve eshte zero.

24
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

ei Yi Yi Yi Yi ei

Y i Y
2

Yi ei Y e
2

Yi Y ei
2

Y Y e 0

Keshtu mund te thjeshtojme shprehjen si me larte.

25
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

ei Yi Yi Yi Yi ei

Y i Y
2

Yi ei Y e
2

Yi Y ei
2

Y Y
i
2
2

Yi Y ei2 2 Yi Y ei
Yi Y ei2 2 Yi ei 2Y ei
2

Zgjerojme shprehjen ne te djathte te ekuacionit.

26
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

ei Yi Yi Yi Yi ei

Y i Y
2

Yi ei Y e 2

Yi Y ei
2

Y Y
i
2
2

Yi Y ei2 2 Yi Y ei
Yi Y ei2 2 Yi ei 2Y ei
2

Zgjerojme shprehjen e trete ne te djathte te ekuacionit.

27
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

ei Yi Yi Yi Yi ei

Y i Y
2

Yi ei Y e
2

Yi Y ei
2

Y Y
i
2
2

Yi Y ei2 2 Yi Y ei
Yi Y ei2 2 Yi ei 2Y ei
2

Y e i i 0 e 0, so
e i 0

Dy shprehjet e fundit jane zero, duke pasur parasysh rezultatin e pare dhe katert te
dobishem.

28
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

ei Yi Yi Yi Yi ei

Y i Y
2

Yi ei Y e
2

Yi Y ei
2

Y Y
i
2
2

Yi Y ei2 2 Yi Y ei
Yi Y ei2 2 Yi ei 2Y ei
2

Yi Y Yi Y
ei2
2
TSS ESS RSS
2

Keshtu kemi treguar qe TSS e Y mund te zberthehet ne ESS, shuma e katroreve e


shpjeguar , dhe riziduali RSS shuma e katroreve e pashpjeguar.

29
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

ei Yi Yi Yi Yi ei

Y i Y
2

Yi ei Y e
2

Yi Y ei
2

Y Y
i
2
Yi Y ei2 2 Yi Y ei
2

Yi Y ei2 2 Yi ei 2Y ei
2

Yi Y Yi Y
ei2
2
TSS ESS RSS
2

Y mund te varet nga nje variabel tjeter Z, dhe X mund te luaj rolin e nje treguesi te perafert te Z.
Keshtu eshte me e sigurte te perdorim shprehjen ne dukje e shpjeguar ne vend te e shpjeguar.

30
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

R2
ESS

i
(Y Y ) 2

TSS (Yi Y )2

Yi Y Yi Y
ei2
2
TSS ESS RSS
2

Kriteri kryesor i determinimit adekuat (goodness of fit), formalisht i paraqitur si koeficient i


determinacionit, apo R2, eshte definuar si raporti ne mes te ESS dhe TSS, qe eshte
proporcioni i variances se Y i shpjeguar permes ekuacionit te regresionit.
31
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

R2
ESS

i
(Y Y ) 2

TSS (Yi Y )2

Yi Y Yi Y
ei2
2
TSS ESS RSS
2

Ne do te deshironim qe te vendosim vijen e regresionit ne ate menyre qe determinimi te jete


me adekuat i mundshem. A eshte ky objektiv ne mosperputhje me principin e katroreve me
te vegjel per determinimin e b1 dhe b2?
32
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

R2
ESS

i
(Y Y ) 2

TSS (Yi Y )2


2
TSS RSS ei
R
2
1
TSS i
(Y Y ) 2

Yi Y Yi Y
ei2
2
TSS ESS RSS
2

Fatmiresisht nuk ka mosperputhje. Per te pare kete e rishkruajme shprehjen per R2 permes
RSS si me larte.

33
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

R2
ESS

i
(Y Y ) 2

TSS (Yi Y )2


2
TSS RSS ei
R
2
1
TSS i
(Y Y ) 2

Yi Y Yi Y
ei2
2
TSS ESS RSS
2

Koeficientet e regresionit OLS gjinden ne ate menyre qe minimizohet shuma e katroreve te


rizidualeve. Rrjedhimisht kjo d.m.th te maksimizohet R2.

34
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

Yi Y Yi Y Yi Y
2

rY ,Y
Yi Y Yi Y Yi Y Yi Y

2 2 2 2

Yi Y
Y Y
2 2

i
R2

Yi Y Y Y
2 2
i

Nje kriter tjeter natyral i determinimit adekuat eshte korrelacioni ne mes te vlerave aktuale
dhe te gjetura/pershtatura te Y. Kjo maksimizohet duke perdorur principin e katroreve me te
vegjel per te determinuar koeficientet e regresionit.
35
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

Yi Y Yi Y Yi Y
2

rY ,Y
Yi Y Yi Y Yi Y Yi Y

2 2 2 2

Y Y 2

Yi Y 2


i 2


i i i Y e Yi Y
R
Y Y
i Yi Yi Y
2
Y Y YYe2

Y Y e Y Y
i i i

Y Y e Y Y e
2
i i i i

Y Y
2
i

Fillojme me numruesim dhe zevendesojme per vlerat aktuale te Y, mesataren e saje ne


faktorin e pare.

36
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

Yi Y Yi Y Yi Y
2

rY ,Y
Yi Y Yi Y Yi Y Yi Y

2 2 2 2

e 0
Y Y Y Y
2 2

R
i i 2

YYY YY Y YYYe Y e Y Y
2 2
i i i i i i i

Y Y e Y Y
i i i

Y Y e Y Y e
2
i i i i

Y Y
2
i

Vlera mesatare e rizidualeve eshte zero (rezultati i pare i dobishem). Rirendisim shprehjen.

37
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

Yi Y Yi Y Yi Y
2

rY ,Y
Yi Y Yi Y Yi Y Yi Y

2 2 2 2

Y Y 2

Yi Y 2


i 2


i i i Y e Yi Y
R
Y Y
i Yi Yi Y
2
Y Y YYe2

Y Y e Y Y
i i i

Y Y e Y Y e
2
i i i i

Y Y
2
i

Y ei i 0 e 0, so
e i 0
Zgjerojme shprehjen. Dy shprehjet e fundit jane zero (rezultati i katert dhe i pare i
dobishem).

38
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

Yi Y Yi Y Yi Y
2

rY ,Y
Yi Y Yi Y Yi Y Yi Y

2 2 2 2

Y Y 2

Yi Y 2


i 2


i i i Y e Yi Y
R
Y Y
i Yi Yi Y
2
Y Y YYe2

Y Y e Y Y
i i i

Y Y e Y Y e
2
i i i i

Y Y
2
i

Y ei i 0 e 0, so
e i 0
Keshtu nunmruesi thjeshtohet ne shumen e devijimeve ne katror te vlerave te
gjetura/pershtatura.

39
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

Yi Y Yi Y Yi Y
2

rY ,Y
Yi Y Yi Y Yi Y Yi Y

2 2 2 2

Yi Y
Y Y
2 2

i
R2

Yi Y Y Y
2 2
i

Te njejten hprehje kemi ne emerues, ne rrenje katrore. Duke thjeshtuar mbetemi me rrenjen
katrore te numruesit.

40
DETERMINIMI ADEKUAT (GOODNESS OF FIT)

Yi Y Yi Y Yi Y
2

rY ,Y
Yi Y Yi Y Yi Y Yi Y

2 2 2 2

Yi Y
Y Y
2 2

i
R2

Yi Y Y Y
2 2
i

Keshtu, koeficienti i korrelacionit eshte rrenja katrore e R2. Keshtu, maksimizimi arrihet
duke perdorur principin e katroreve me te vegjel per determinim te koeficienteve te
regresionit.
41

You might also like