ĐẠI CƯƠNG VỀ KIẾN TẠO ĐÔNG NAM Á

Đông Nam Á là một vùng địa chất phức tạp, được hình thành bởi
sự kết hợp của nhiều khối khác nhau trong suốt tiến trình địa chất.
Trong phạm vi liên quan đến bối cảnh kiến tạo của Việt Nam, bao
gồm các khối: Nam Trung Hoa (South China ), Indochina, Sibumasu.
Khối Indochina bao gồm Việt Nam, Lào, Campuchia và một phần
lãnh thổ thuộc đông bắc Thái Lan, dông nam Malay, Sumatra và phần cực
tây của Borneo. Phía bắc-đông bắc của khối Indochina phân cách với khối
Nam Trung Hoa bởi đới khâu Sông Mã (phần lãnh thổ Việt Nam ở phía
bắc đới khâu Sông Mã thuộc khối Nam Trung Hoa). Phía đông của
Indochina là một rìa lục địa thụ động tiếp nối với Biển Đông. Phía tây của
khối Indochina phân cách với khối Sibumasu (Shan Thai) bởi đới khâu
Nan-Uttaradit.
Hình 1. Sơ đồ các khối lục địa và
đới hàn ở Đông Á. Metcalfe, 2006
 ĐẠI CƯƠNG VỀ KIẾN TẠO ĐÔNG NAM Á

• I. Các giai đoạn phát triển kiến tạo trước Kainozoi

• - Lục địa cổ Rodina (1100 ma – 1200 ma)
• - Phá vỡ lục địa Rodina: khoảng 750 ma
• - Kết hợp các lục địa hình thành Gondwana: 540 ma – 510
ma).
• - Từ đầu Paleozoi cho đến cuối Mesozoi, vùng phía bắc của
Gondwana xảy ra một loạt các hoạt động tách lục địa này hình
thành nên các đại dương cổ Tethys. Các khối này di chuyển
lên phía bắc và hoàn tất kết hợp nhau vào cuối Mesozoi để
hình thành một bối cảnh phức tạp như hiện nay
• + Paleotethys hình thành khoảng Devon sớm, tách khỏi
Gondwana các khối Bắc Trung Hoa (North China), Nam
Trung Hoa (South China), Tarim, Indochina
 ĐẠI CƯƠNG VỀ KIẾN TẠO ĐÔNG NAM Á

• + Meso-Tethys thành lập vào khoảng Permi đến Creta, bao

gồm các khối Sibumasu, Quangtian tách khỏi Gondwana.
• + Biển Ceno-Tethys được thành lập khoảng từ Trias đến Creta
do các khối Lhasa, West Burma tách khỏi Gondwana.
 ĐẠI CƯƠNG VỀ KIẾN TẠO ĐÔNG NAM Á

• II. Kiến tạo trong Kainozoi

 • Thời kỳ Paleocene – Eocene (65-34 triệu năm)

• Từ 65 triệu năm đến 46 triệu năm :

Mảng Âu
Á
Dài Loan

Mindoro

North
Việt Palawan Mảng Thái Bình
Nam Dương

Vùng
nghiên cứu
Biển Đông Cổ
Malaysia

Sumatra

Nam Borneo

Java

Mảng Ấn
Úc

Mô hình kiến tạo Đông Nam Á vào 55 triệu năm

(theo Robert Hall, 2004 có bổ sung)
 • Thời kỳ Paleocene – Eocene (65-34 triệu năm)

• Từ 65 triệu năm đến 46 triệu năm (tt) :

Mảng Âu
Á

Đài
Loan

Palawa Mảng Thái Bình

n Dương

Vùng Biển Đông Cổ

Malaysi
a nghiên cứu

Sumatr
a

Nam
Borneo Mảng
Jav Philippine
a

Mảng Ấn
Úc

Mô hình kiến tạo Đông Nam Á vào 46 triệu năm

(theo Robert Hall, 2004 có bổ sung)
 • Thời kỳ Paleocene – Eocene (65-34 triệu năm)

• Từ 45 triệu năm đến 34 triệu năm :

Mảng Âu
Á

Đài
Loan

Study area

Palawa Mảng Thái Bình

n Dương

Biển Đông Cổ
Malaysi
a

Sumatr
a
Mảng
Nam Philippine
Borneo
Jav
a

Mảng Ấn
Úc

Mô hình kiến tạo Đông Nam Á vào 45 tr.năm

(theo Robert Hall, 2004 có bổ sung
 • Thời kỳ Paleocene – Eocene (65-34 triệu năm)

• Từ 45 triệu năm đến 34 triệu năm (tt) :

Mảng Âu
Á

Đài
Loan

Hải
Nam
Mảng
Palawa
n Thái Bình
Dương

Malaysi Vùng
a
Biển
nghiên cứu Đông
cổ
Sumatr
a
Mảng
Philippin
Borne e
o
Jav
a

Mảng Ấn
Úc

Mô hình kiến tạo Đông Nam Á vào 34 triệu năm

(theo Robert Hall, 2004 có bổ sung)
Giai đoạn cuối Kainozoi sớm (Eocene muộn ?–
đầu Miocene sớm )

Mảng Âu Á

Đài Loan

Hải Nam
Mảng
Palawan Thái Bình Dương

Biển
Đông
Malaysia Vùng cổ
nghiên cứu

Sumatra Mảng
Philippine
Borneo

Java

Mảng Ấn Úc

Mô hình kiến tạo Đông Nam Á vào 32 tr.n trước

(theo Robert Hall, 2004 có bổ sung)
 Mảng Âu
Á

Đài
Loan

Hải
Nam Mảng
Mảng
Thái Bình
Ấn Úc
Dương
Palawa
n

Biển
Malaysi Đông
a Vùng cổ Mảng
nghiên cứu Philippin
Sumatr e
a

Borne
o
Jav
a

Mảng Ấn
Úc
Mảng Ấn Úc

Mô hình kiến tạo Đông Nam Á vào 24 tr.n trước

(theo Robert Hall, 2004 có bổ sung)
 Mảng Âu
Á

Đài
Loan

Mảng
Hải Thái Bình
Nam
Dương

Palawa
n
Mảng
Biển
Philippin
Malaysi Đông
a Vùng cổ e
nghiên cứu
Sumatr
a

Borne
o
Jav
a

Mảng Ấn
Úc

Mô hình kiến tạo Đông Nam Á vào 20 tr.n trước

(theo Robert Hall, 2004 có bổ sung)