Protection Relays (Koruma Röleleri)

Mustafa ERSAN

KONELSIS A.Ş.
 What is Protection Relay?
A protection relay protects Bir koruma rölesi sisteminizi
your system against power arızalara karşı korur.
system faults.
 What kind of Kaç tür sistem
systems are there? bulunmaktadır?
Pratically, we can Uygulamada sistemleri
divide the systems into dörte ayırabiliriz.
four.
1. Substations 1. Dağıtım Merkezi
2. Motors 2. Motorlar
3. Generators 3. Generatörler
4. Transformers 4. Transformatörler
Electrical Systems Elektiksel Sistemler
• Substation Protection: • Dağıtım Merkezi
Substation is the line Koruma: Güç
side of the power sisteminin hat ve
system. dağıtım kısmında kalan
bölümdür.
• Motor Protection: • Motor Koruma:
Motors are an
important part of Motorlar elektrik
electrical system. sisteminde büyük
There are lots of öneme sahiptir. Birçok
protections about motor koruması
motors. bulunmaktadır.
Electrical Systems Elektiksel Sistemler
• Generator Protection: • Generatör Koruma:
Generators are so Generatörler enerji
important for the üretiminde önemli yer
tutar. Bu nedenle
generation energy. enterkonnekte sistemde
Therefore lots of bir çok generatör
generators on bulunmaktadır.
interconnected system.
• Transformer Protection: • Transformatör Koruma:
Transformatörler şebeke
Transformers are ile üretim santrali
equalize voltage level arasındaki gerilimi
between grid and plants. eşitlemek için
kullanılmaktadır.
How it is work? Nasıl Çalışır?
Protection relays read Koruma röleleri akım
voltage and current ve gerilimi
over voltage and
current transformers transformatörler ile
and according to user okuyarak, kullanıcı
settings change into real tarafından belirlenen
voltage, current, power,
power quality and ayarlara göre güç, güç
frequency etc. Then kalitesi ve frekans gibi
again according to user değerleri hesaplayarak
settings protects your
system. sistemi korumaktadır.
 How can we set Röle nasıl
Relays? ayarlanır?
There are standart codes Koruma röleleri için
for protection relays Amerikan Ulusal Standart
determined by American Enstitüsü (ANSI) tarafından
National Standart Institue belirlenen kodlar
(ANSI). We called them bulunmaktadır. Bu kodlar
ANSI codes. ANSI kodları olarak
adlandırılmaktadır.

http://www.gegridsolutions.com/multilin/notes/ref/A
NSi.pdf
Reading Voltage Gerilim Okuma
Voltage Transformers are Gerilim transformatörleri ana
decrease the main voltage gerilimi ölçüm gerilimi
to measurement voltage. It seviyesine düşürür. Genelde
100 V AA’dır. Gerilim
is generally 100 V AC. They transformatörleri ‘Potansiyel
are also called ‘Potential Transformatörler (PT)’ olarak
Transformers (PT)’. adlandırılmaktadır.
 Reading Voltage Gerilim Okuma
Basic connection PT’nin basit bağlantı
diagram of a PT is diyagramı Şekilde
shown in Figure. verilmiştir.
Reading Current
Current Transformers are
decrease the main system
current to measurement
current. It is generally 5 or
1 A.
Akım Okuma
Akım transformatörleri ana
sistem akımını ölçüm akımı
seviyesine düşürür. Ölçüm
seviyesi genelde 5 veya 1
A’dır.
Reading Current Akım Okuma
Basic connection CT’nin basit bağlantı
diagram of a CT is diyagramı Şekilde
shown in Figure. verilmiştir.
Calculating Power Güç ve Diğer Değerleri
and Others Hesaplama

As reading voltage and Koruma rölesi, akım ve

current a protection gerilimi okuyarak güç
relay can be able to ve diğer değerleri
calculate power and hesaplayabilir. Bir
others. In figure koruma rölesinden
measurement values okunan değerlerden
of the relay can be bazıları Şekilde
seen. gösterilmektedir.
 An Example of Örnek Bir HES OG
HEPP MV System Sistemi
 An Example of Örnek Bir HES OG
HEPP MV System Sistemi
This is the line feeder Şekilde gösterilen Hat
cubicle. Voltage Fider hücresidir.
transformers are Gerilim transformatörü
31.5/0.1 kV. 31.5/0.1 kV’dir.
Current transformers Akım transformatörleri
are 200/5-5A. 200/5-5A’dır.
As protection relay Koruma rölesi oalrak
Schneider SEPAM S42 Schneider SEPAM S42
has used. kullanılmıştır.
 An Example of Örnek Bir HES OG
HEPP MV System Sistemi
 An Example of Örnek Bir HES OG
HEPP MV System Sistemi
On the system there are Sistemde iki adet 5560
two sync. generators kVA gücünde senkron
those are 5560 kVA. generatör
bulunmaktadır.
There are two MV Generatörler için iki adet
cubicle for the orta gerilim hücresi
generators. As kurulmuştur. Koruma
protection relay rölesi olarak Schneider
Schneider SEPAM G88 SEPAM G88
has used. kullanılmıştır.
 An Example of Örnek Bir HES OG
HEPP MV System Sistemi
 Communication Röle Haberleşme
Systems of Relays Sistemleri
Relays can support Röleler birçok
different haberleşme
communication protokolünü
protocols. Some of desteklemektedir.
them are: Bunlardan bazıları:
• Modbus RTU • Modbus RTU
• Modbus TCP/IP • Modbus TCP/IP
• Serial • Seri
• IEC 61850 etc. • IEC 61850 vb.
 Communication Röle Haberleşme
Systems of Relays Sistemleri
Monitoring systems are İzleme sistemleri koruma
collect data from rölelerinden verileri
protection relays and alarak SCADA sistemi
shown in SCADA systems ekranlarında
göstermektedir. En çok
screen. Most preferred tercih edilene
communication protocol haberleşme sistemi IEC
is IEC 61850. Because 61850’dir. Çünkü bu
with this protocol protokol verilerin zaman
monitoring systems can etiketli olarak
read data as timestamp. gönderilmesine imkan
sağlar.
MV One Line SCADA Monitoring
Thanks For Listening