ÑAØN GHITACUÛA

LOR-CA
Thanh Thaûo
I-Tìm hieåu chung
1. Taùc Thanh
giaû•Teân Thaûo
: khai sinh laø Hoà Thaønh Coâng, sinh
naêm 1946 taïi Moä Ñöùc, Quaûng Ngaõi

•Toát nghieäp khoa Ngöõ vaên tröôøng

ÑHTH
•Saùng taùc mang dieän maïo ñoäc ñaùo
vieát veà chieán tranh vaø thôøi haäu chieán

•Taùc phaåm tieâu bieåu : Nhöõng ngöôøi ñi tôùi bieån (1977), Daáu chaân
qua traûng coû (1978), Nhöõng ngoïn soùng maët trôøi (1987), Khoái vuoâng Ru-
bích (1985), Töø moät ñeán moät traêm (1988).

•Ñöôïc taëng giaûi thöôûng Nhaø nöôùc veà Vaên hoïc ngheä thuaät naêm
2001
ÑAËC ÑIEÅM THÔ THANH THAÛO
•Laø tieáng noùi nhieàu suy tö, traên thôû veà caùc vaán ñeà xaõ hoäi vaø
thôøi ñaïi.

•Ñaøo saâu caùi toâi noäi caûm, tìm kieám nhöõng caùch bieåu ñaït môùi qua
hình thöùc caâu thô töï do.

•Ñem ñeán cho thô mó caûm hieän ñaïi vôùi heä thoáng thi aûnh vaø ngoân töø
môùi meû.
 2. Taùc Ñaøn ghita cuûa
phaåmcaûnh
a. Hoaøn Lorca
: saùng taùc
•In trong taäp Khoái vuoâng ru-bích cuûa Thanh Thaûo, in naêm 1985.
•Laáy caûm höùng töø nhöõng giaây phuùt bi phaãn trong cuoäc ñôøi vaø caâu thô
“Khi toâi cheát haõy choân toâi vôùi caây ñaøn” cuûa Ph.G. Lorca.

b. Theå loaïi
•Thô töôïng tröng pha maøu saéc sieâu thöïc.

c. Chuû ñeà
•Theå hieän noäi ñau xoùt saâu saéc tröôùc caùi cheát bi thaûm cuûa Lorca, nhaø thô
thieân taøi Taây Ban Nha.

d. Boá cuïc
•Ñoaïn 1 : (6 caâu ñaàu) : hình aûnh Lorca – ngöôøi ngheä só töï do vaø khaùt voïng
caùch taân ngheä thuaät.
•Ñoaïn 2 : (12 caâu tieáp theo) : caùi cheát ñaây bi phaãn vaø khaùt voïng dang dô.û
•Ñoaïn 3 : (coøn laïi) : nieàm tin maõnh lieät vaøo söï baát töû cuûa tieáng ñaøn
Lorca.
CHUÛ NGHÓA
TÖÔÏNG TRÖNG
SIEÂU THÖÏC
•Xuaát hieän ñaàu theá kæ XX

•Trôû thaønh cuoäc caùch maïng

trong thô ca

•Theå hieän qua vieäc phaù vôõ

caùc khuoân maãu tö töôûng, ñaùnh
thöùc khaùt voïng vöôn daäy khoûi
moïi troùi buoäc.

•Hình töôïng trong thô mang tính

chaát ña nghóa, lieân töôûng, giaøu suy
tö. Hình aûnh giaøu maøu saéc, caûm
xuùc thaåm myõ traùi ngöôïc vôùi
quan nieäm ngheä thuaät truyeàn
thoáng.
SÔ NEÙT VEÀ PH.G. LORCA
•Federico García Lorca (1898-1936)
•Thieân taøi treân nhieàu lónh vöïc : thô ca,
hoäi hoaï, aâm nhaïc, saân khaáu
•Nhaân caùch cao ñeïp : coå vuõ nhaân daân
ñaáu tranh choáng cöôøng quyeàn, thuùc ñaåy
maïnh meõ nhöõng caùch taân ngheä thuaät
•Soá phaän oan khuaát : bò cheá ñoä thaân
phaùt xít baét vaø haønh quyeát (1936) Ph.G. Lorca
=> Lorca laø bieåu töôïng, ngoïn côø taäp hôïp
caùc nhaø vaên hoaù Taây Ban Nha vaø theá
giôùi chieán ñaáu choáng phaùt xít, baûo veä
vaên hoaù daân toäc vaø vaên minh nhaân loaïi

Nhaø haùt Garcia Lorca

Khi toâi cheát haõy choân toâi vôùi caây
ñaøn
(F.G.Lorca)

Nhöõng tieáng ñaøn boït nöôùc

Taây Ban Nha aùo choaøng ñoû gaét
li-la li-la li-la
ñi lang thang veà mieàn ñôn ñoäc
II-Ñoïc-hieåu vaên baûn
vôùi vaàng traêng cheánh choaùng
treân yeân ngöïa moûi moøn

Taây Ban Nha

1. Câaâu ñeà töø
haùt ngheâu ngao
boãng kinh hoaøng «Khi toâi cheát haõy choân toâi vôùi caây ñaøn»
aùo choaøng beâ beát ñoû
Lorca bò ñieäu veà baõi baén
chaøng ñi nhö ngöôøi moäng du •Taùc giaû laáy caâu thô ñöôïc coi laø di chuùc cuûa
tieáng ghi-ta naâu Lorca ñeå laøm baøi ñeà töø cho baøi thô cuûa mình.
baàu trôøi coâ gaùi aáy
tieáng ghi-ta laù xanh bieát maáy
tieáng ghi-ta troøn boït nöôùc vôõ tan •Ñaøn ghita – bieåu töôïng cuûa Taây Ban Nha
tieáng ghi-ta roøng roøng
maùu chaûy
-> Noùi leân tình yeâu tha thieát cuûa ngöôøi ngheä só Lorca
vôùi queâ höông xöù sôû.
khoâng ai choân caát tieáng ñaøn
tieáng ñaøn nhö coû moïc hoang
gioït nöôùc maét vaàng traêng •OÂng bieát thi ca cuûa mình coù theå aùn nghöõ nhöõng
long lanh trong ñaùy gieáng
ngöôøi ñeán sau trong saùng taïo ngheä thuaät -> Di chuùc
ñöôøng chæ tay ñaõ ñöùt cho theá heä sau vöôït qua thaàn töôïng cuõ – choân vuøi
doøng soâng roäng voâ cuøng
Lorca bôi sang ngang ngheä thuaät cuûa oâng ñeå ñi tieáp
treân chieác ghi-ta maøu baïc

chaøng neùm laù buøa coâ gaùi di-gan -> Theå hieän tö töôûng ngheä thuaät vaø ñaïo ñöùc saùng
vaøo xoaùy nöôùc
chaøng neùm traùi tim mình taïo cuûa ngöôøi ngheä só
vaøo laëng yeân baát chôït
li-la li-la li-la..
Khi toâi cheát haõy choân toâi vôùi caây

2. Nhaïc tính cuûa baøi

ñaøn
(F.G.Lorca)

thô
Nhöõng tieáng ñaøn boït nöôùc
Taây Ban Nha aùo choaøng ñoû gaét
li-la li-la li-la
•Vaàn vaø nhòp töï do nhöng giaøu tieát taáu ( thuû phaùp
ñi lang thang veà mieàn ñôn ñoäc laùy töø ngöõ : Taây Ban Nha, tieáng Ghita, tieáng ñaøn, ... ;
vôùi vaàng traêng cheánh choaùng
treân yeân ngöïa moûi moøn söï keát hôïp ngaãu höùng töø ngöõ : tieáng ghita naâu, tieáng
Taây Ban Nha
laù xanh, tieáng ghita troøn boït nöôùc, tieáng ghita roøng
haùt ngheâu ngao roøng, tieáng ghita maøu baïc, ... )-> Taïo nhöõng giai ñieäu
boãng kinh hoaøng
aùo choaøng beâ beát ñoû du döông laï trong caûm xuùc thaåm myõ
Lorca bò ñieäu veà baõi baén
chaøng ñi nhö ngöôøi moäng du
•Töø ngöõ moâ phoûng aâm thanh caùc noát ñaøn ghita :
tieáng ghi-ta naâu
baàu trôøi coâ gaùi aáy
li-la, li-la, li-la -> Taïo aâm höôûng ngaøn hoa hoaø quyeän
tieáng ghi-ta laù xanh bieát maáy cuøng maøu saéc, aâm thanh trong söï töôûng voïng moät loaøi
tieáng ghi-ta troøn boït nöôùc vôõ tan
tieáng ghi-ta roøng roøng hoa.
maùu chaûy

khoâng ai choân caát tieáng ñaøn

•Ñieäp hình aûnh trong caùc khoå thô ( tieáng ñaøn, aùo
tieáng ñaøn nhö coû moïc hoang choaøng ñoû, ngheä só haùt rong) => Daùng daáp ca khuc vaø
gioït nöôùc maét vaàng traêng
long lanh trong ñaùy gieáng dieãn taáu taïo söï ngaân nga, du döông.
ñöôøng chæ tay ñaõ ñöùt
doøng soâng roäng voâ cuøng
•Caáu truùc laï, mang tính keát hôïp & giao hoaø giöõa
Lorca bôi sang ngang caáu truùc töï söï vaø caáu truùc nhaïc giao höôûng -> Goïi söû
treân chieác ghi-ta maøu baïc
lieân töôûng beø traàm coù phaàn nhaïc ñeäm ñaøn ghita
chaøng neùm laù buøa coâ gaùi di-gan
vaøo xoaùy nöôùc
chaøng neùm traùi tim mình => Thanh Thaûo taïo neân moät baøi thô doài daøo nhaïc
vaøo laëng yeân baát chôït
li-la li-la li-la..
tính, khaéc hoaï hình töôïng Lorca moät caùch ñaäm neùt.
Khi toâi cheát haõy choân toâi vôùi caây
ñaøn
(F.G.Lorca)

Nhöõng tieáng ñaøn boït nöôùc

Taây Ban Nha aùo choaøng ñoû gaét
li-la li-la li-la 3. Baûn saéc daân toäc cuûa hình
ñi lang thang veà mieàn ñôn ñoäc
vôùi vaàng traêng cheánh choaùng
treân yeân ngöïa moûi moøn töôïng Lorca
•«aùo choaøng ñoû» - ñaáu boø ôû TBN : theå hieän
Taây Ban Nha khaùt voïng daân chuû của ngöôøi ngheä só Lorca >< neàn
haùt ngheâu ngao
boãng kinh hoaøng
ñoäc taøi ; khaùt voïng caùch taân ngheä thuaät >< ngheä
aùo choaøng beâ beát ñoû thuaät giaø nua
Lorca bò ñieäu veà baõi baén
chaøng ñi nhö ngöôøi moäng du
•«li-la li-la li-la» : moâ phoûng tieáng gaøn ghita – nhaïc
tieáng ghi-ta naâu
baàu trôøi coâ gaùi aáy
cuï bieåu tröng cho neàn vaên hoaù Taây Ban Nha
tieáng ghi-ta laù xanh bieát maáy
tieáng ghi-ta troøn boït nöôùc vôõ tan
tieáng ghi-ta roøng roøng •«mieàn ñôn ñoäc», «vaàng traêng cheánh choaùng»,
maùu chaûy
«yeân ngöïa moûi moøn», «coâ gaùi Di-gan», «ngheâu ngao»
khoâng ai choân caát tieáng ñaøn
tieáng ñaøn nhö coû moïc hoang
-> Khaéc hoaï hình aûnh ngöôøi ngheä só laõng töû, ñôn ñoäc.
gioït nöôùc maét vaàng traêng
long lanh trong ñaùy gieáng
=> Con ngöôøi töï do, ñôn ñoäc, ñi tìm caùi ñeïp trong theá
ñöôøng chæ tay ñaõ ñöùt
doøng soâng roäng voâ cuøng giôùi baïo taøn, trong nieàm caûm thoâng cuûa taùc giaû
Lorca bôi sang ngang
treân chieác ghi-ta maøu baïc

chaøng neùm laù buøa coâ gaùi Di-gan

vaøo xoaùy nöôùc
chaøng neùm traùi tim mình
vaøo laëng yeân baát chôït
li-la li-la li-la..
Khi toâi cheát haõy choân toâi vôùi caây
ñaøn
(F.G.Lorca)

Nhöõng tieáng ñaøn boït nöôùc

Taây Ban Nha aùo choaøng ñoû gaét 4. Giaây phuùt bi phaãn trong cuoäc
li-la li-la li-la
ñi lang thang veà mieàn ñôn ñoäc
vôùi vaàng traêng cheánh choaùng
ñôøi Lorca
•Hoaùn duï : «tieáng ñaøn» - cuoäc ñôøi Lorca ; «aùo
treân yeân ngöïa moûi moøn
choaøng beâ beát ñoû» - caùi cheát bi phaãn cuûa nhaø thô
Taây Ban Nha
haùt ngheâu ngao •Hình aûnh «aùo choaøng beâ beát ñoû», «tieáng ghita
boãng kinh hoaøng
aùo choaøng beâ beát ñoû traøn boït nöôùc vôõ tan» , «tieáng ghita roøng roøng maùu
Lorca bò ñieäu veà baõi baén chaûy» -> Söï ñoái laäp giöõa tình yeâu caùi ñeïp vôùi theá
chaøng ñi nhö ngöôøi moäng du
löïc baïo taøn, giöõa tieáng haùt yeâu ñôøi vôùi söï thöïc kinh
tieáng ghi-ta naâu
baàu trôøi coâ gaùi aáy
hoaøng.
tieáng ghi-ta laù xanh bieát maáy •Nhaân hoaù «tieáng ghita roøng roøng maùu chaûy» ->
tieáng ghi-ta troøn boït nöôùc vôõ tan
tieáng ghi-ta roøng roøng
AÂm nhaïc trôû thaønh sinh theå, linh hoàn
maùu chaûy •Hình aûnh töôïng tröng : «baàu trôøi», «coâ gaùi», «boït
khoâng ai choân caát tieáng ñaøn nöôùc vôõ tan».
tieáng ñaøn nhö coû moïc hoang
gioït nöôùc maét vaàng traêng
long lanh trong ñaùy gieáng •AÅn duï, chuyeån ñoåi caûm giaùc : «tieáng ghita naâu»
cuûa tình yeâu, «tieáng ghita laù xanh» cuûa söï soáng,
ñöôøng chæ tay ñaõ ñöùt
doøng soâng roäng voâ cuøng «tieáng ghita traøn boït nöôùc» vaø «tieáng ghita roøng
Lorca bôi sang ngang
treân chieác ghi-ta maøu baïc roøng maùu chaûy» cuûa caùi cheát & noãi ñau bi phaãn
chaøng neùm laù buøa coâ gaùi di-gan
vaøo xoaùy nöôùc => Gôïi bao xuùc ñoäng, xoùt thöông tröôùc caùi cheát baát
chaøng neùm traùi tim mình
vaøo laëng yeân baát chôït
ngôø, ñau xoùt cuûa ngöôøi con Taây Ban Nha yeâu quyù.
li-la li-la li-la..
Khi toâi cheát haõy choân toâi vôùi caây
ñaøn
(F.G.Lorca)

Nhöõng tieáng ñaøn boït nöôùc

Taây Ban Nha aùo choaøng ñoû gaét
5. Nieàm tin vaøo söï baát töû cuûa
li-la li-la li-la
ñi lang thang veà mieàn ñôn ñoäc
vôùi vaàng traêng cheánh choaùng
tieáng ñaøn Lorca
•Hình aûnh aån duï «khoâng ai choân caát tieáng ñaøn –
treân yeân ngöïa moûi moøn
tieáng ñaøn nhö coû moïc hoang» -> Noãi tieác thöông cho
Taây Ban Nha haønh trình dang dôû cuûa nhaø caùch taân nhöng cuõng laø
haùt ngheâu ngao
boãng kinh hoaøng lôøi khaúng ñònh : caùi ñeïp kieân cöôøng nhö coû daïi,
aùo choaøng beâ beát ñoû
Lorca bò ñieäu veà baõi baén
khoâng theå huyû dieät.
chaøng ñi nhö ngöôøi moäng du
•Hình aûnh aån duï «ñöôøng chæ tay ñaõ ñöùt» -> Soá
tieáng ghi-ta naâu phaän ngaén nguûi cuûa Lorca.
baàu trôøi coâ gaùi aáy
tieáng ghi-ta laù xanh bieát maáy •Hình aûnh ñeïp vaø buoàn : «gioït nöôùc maét vaàng
tieáng ghi-ta troøn boït nöôùc vôõ tan
tieáng ghi-ta roøng roøng traêng– long lanh ñaùy gieáng», «doøng soâng», «laù buøa»,
maùu chaûy
«chieác ghita naâu» -> Boäc loä söï traân troïng, tieác thöông.
khoâng ai choân caát tieáng ñaøn
tieáng ñaøn nhö coû moïc hoang
•«Neùm laù buøa», «neùm traùi tim», «bôi sang ngang» ->
gioït nöôùc maét vaàng traêng Söï giaõ töø, sieâu thoaùt, thoaùt khoûi nhöõng heä luî traàn
long lanh trong ñaùy gieáng
gian•Di chuùc «haõy choân toâi vôùi caây ñaøn» : boäc loä
ñöôøng chæ tay ñaõ ñöùt
doøng soâng roäng voâ cuøng tình yeâu say ñaém vôùi ngheä thuaät -> Nhaø caùch taân chæ
Lorca bôi sang ngang
treân chieác ghi-ta maøu baïc
cheát khi ngheä thuaät khoâng coù ngöôøi keá tuïc
chaøng neùm laù buøa coâ gaùi di-gan
=> Boäc loä nieàm tin maõnh lieät cuûa taùc giaû vaøo söï
vaøo xoaùy nöôùc baát töû cuûa tieáng ñaøn ghita
chaøng neùm traùi tim mình
vaøo laëng yeân baát chôït
li-la li-la li-la..
 III-Keát luaän
1. Giaù trò ngheä thuaät
•Baøi thô coù caáu truùc caùch taân : vöøa coù caáu truùc töï söï vöøa coù caáu
truùc nhaïc
•Baøi thô coù phong caùch thô töôïng tröng, pha maøu saéc sieâu thöïc, gaàn guõi
vôùi thô Lorca
•Hình aûnh phong phuùm ngoân töø môùi meû

2. Noäi dung tö töôûng

•Xaây döïng hình töôïng Lorca qua caùch khía caïnh :
 Ngheä só töï do, coâ ñôn
 Caùi cheát oan khoác, bi phaãn
 Taâm hoàn cao quyù baát dieät
=> Laøm soáng laïi huyeàn thoaïi veà moät con ngöôøi, moät chieán só, veà moät xöù sôû
vaø veà chính thô ca vaø aâm nhaïc – hieän dieän cuûa caùi ñeïp trong cuoäc soáng
 ÑAØN GHITA CUÛA LORCA

Thuyeát trình Traàn Tuyeát Nhung

ABC
Laøm Powerpoint Leâ Ñaëng Vaên

Soaïn baøi thuyeát trình Toâ Haø Caùt Anh

Tìm kieám taøi lieäu Voõ Ñöùc Duy

Leparnit Thanh Lan
Toâ Haø Caùt Anh
Traàn Tuyeát Nhung
Tieâu Tuyeân Ngoïc
Leâ Ñaëng Vaên

CAÙM ÔN COÂ & CAÙC BAÏN ÑAÕ CHUÙ YÙ THEO

DOÕI