MODYUL 3

ISYU SA WASTE DISPOSAL

AT DEFORESTATION
SULIRANIN SA WASTE DISPOSAL
WASTE
 kahit anong bagay tulad ng pagkain, dahon,
papel, plastik, bote, balat ng kendi, disposable
diaper, mga labi at kemikal sa mga pagawaan,
lumang sasakyan, at mga bagay na
radioactive
 ito ang mga bagay na wala nang saysay at
hindi maaaring mapakinabangan pa
 SOLID WASTE
 ito ay solid waste material na may
negatibong pang-ekonomiyang halaga na mas
makakamura kung itatapon na lamang kaysa
muling gamitin pa.

Ayon sa Republic Act No. 9003, ang solid

waste ay mga itinapon o hindi na kinakailangang
bagay mula sa residensyal, komersyal, industriyal,
konstruksiyon, at agrikultural.
IBA’T IBANG KATEGORYA NG
WASTE
HOUSEHOLD Mga hindi kinakailangang
kagamitan mula sa
kabahayan, apartment, at iba
pang uri ng tirahan ng mga
tao.
Hal. Pagkain at organic waste
tulad ng papel, plastic, tela,
kahoy, babasaging bagay, at
metal.
IBA’T IBANG KATEGORYA NG
WASTE
COMMERCIAL Mga kalat mula sa
establisimyento tulad ng
restaurant, tindahan, hotel,
opisina at iba pang katulad
na negosyo.
Hal. Tirang pagkain, papel,
cardboard, bote, metal,
plastic at kahoy.
IBA’T IBANG KATEGORYA NG
WASTE
E-WASTE
Mga electronic waste tulad
ng sirang computer, mobile
phone, tv, radyo,
airconditioner, at mga
katulad na bagay.
IBA’T IBANG KATEGORYA NG
WASTE
HAZARDOUS Solid waste o kombinasyon ng
solid waste na dahil sa dami,
konsentrasyon, at sa pisikal,
kemikal, at nakahahawa nitong
katangian ay maaaring magdulot
ng pagkasawi, pagkakasakit, o
magsilbing hazard sa kalusugan
ng tao at kapaligiran kung hindi
maaayos ang pagkakatapon at
pagkakatago nito.
IBA’T IBANG KATEGORYA NG
WASTE
INDUSTRIAL Ito ay mula sa
pagpoproseso ng mga
produktong pangkalakal
tulad ng pagmamanupaktura
ng bakal at sasakyan,
maging food processing,
metal finishing at petroleum
refining.
IBA’T IBANG KATEGORYA NG
WASTE
BUILDING
Ito ay mula sa
konstruksiyon ng daan,
bahay, gusali, at
impraestruktura. Hal. kahoy,
bakal, concrete, aspalto, at
iba pang materyal o debris.
 IBA’T IBANG KATEGORYA NG
WASTE
AGRICULTURAL
Ang mga waste na ito ay
galing sa pagtatanim, pag-
aani, at pagbawas ng
halaman. Kasama rin dito
ang mga waste mula sa
livestock operation.
IBA’T IBANG KATEGORYA NG
WASTE
MUNICIPAL Ayon sa Republic Act
9003, nagmumula ang mga
waste sa mga gawaing
nagaganap sa local
government unit (LGU)
tulad ng household,
komersiyal,industriyal at
mga kalat sa daan.
Waste
WASTE DISPOSAL BILANG ISYU
Ayon sa mga eksperto, walang
nasasayang na bagay pagdating sa
kalikasan. Ang mga waste na dulot ng
natural na proseso ay mabilis ding
napakinabangan ng ibang likas na
proseso o organismo.
WASTE DISPOSAL BILANG ISYU
Ayon sa datos ng World Bank,
umaabot sa 1.3 bilyong tonelada ng
solid waste kada taon ang nagagawa ng
mga lungsod sa buong daigdig, at
inaasahang tataas ang bilang nito sa
2.2 bilyong tonelada sa 2025.
WASTE DISPOSAL BILANG ISYU

Karaniwang iniuugnay ang solid

waste sa urbanidad at sa
kaunlarang pang-ekonomiya ng
isang bansa.
WASTE DISPOSAL BILANG ISYU
Sa kasalukuyan, higit sa limampung bahagdan
ng populasyon sa daigdig ang naninirahan sa mga
pook-urban. Kung gayon, higit na darami ang mga
magagawang waste ng mga tao kaysa sa mga
naninirahan sa pook na hindi pa gaanong
maunlad at kung saan ang mga naninirahang
mamamayan ay maituturing na may mas payak
na pamumuhay.
WASTE DISPOSAL BILANG ISYU
Kung mas kaunti ang mga produkto
at serbisyo na kanilang
makokonsumo at mabibili, mas
kaunti ang waste dahil kinakailangan
nilang muling gamitin (reuse) o i-
recycle ang mga ito.
WASTE DISPOSAL BILANG ISYU
Ang mabilis na pagdami waste sa
mga pangunahing lungsod ay tiyak
na magdudulot ng seryosong
suliranin na dapat kaharapin ng
pamahalaan at mga mamamayan
nito.
SOLID WASTE
MANAGEMENT
PARAAN SA MAAYOS NA PAGTATAPON NG
WASTE
 Pangtabon ng lupa sa waste ng mga
Minoan
 Pagkolekta ng basura sa Indus
 Pagkakaroon ng sanitary police ng
mga Tsino
 Pagtakda ng mga batas sa pagtapon
ng waste ng mga Greek at Roman
 Sa kasalukuyan, napakabilis ng
pagdami ng waste na naaambag ng
sambahayan kung kaya’t nagiging
komprehensibo ang mga pamahalaan
ng iba’t ibang bansa sa paraan ng
pangangasiwa ng kanilang waste.
 Tumutukoy ang solid waste
management sa pangangasiwa ng mga
itinapong bagay sa pamamagitan ng
pagsasagawa ng mga paraan upang
muling mapakinabangan ang mga ito.
Batay sa RA 9003, ito ay patungkol sa
disiplinang may kaugnayan sa
pagkontrol ng paggawa, pag-imbak,
pagkolekta, paglipat, pagproseso, at
 Pangunahing adhikain ng
solid waste management ay
mapangalagaan ang sambayanan
at ang kapaligiran sa panganib na
maidudulot ng waste.
 PARAAN KAUGNAY SA SOLID
WASTE MANAGEMENT
COLLECTION pagkolekta ng waste mula
Ito ang pag-alis at

sa pinanggalingan nito
patungo sa pagdadalhang
lokasyon.
Ginagawa ang pagkolekta sa
pamamagitan ng mga dump
truck na umiikot sa mga
pamayanan.
 PARAAN KAUGNAY SA SOLID
WASTE MANAGEMENT
COMPOSTINGpara sa mga organic waste
Ito ang paraang ginagamit

kung saan isinasagawa ang

decomposition sa tulong ng
mga microorganism tulad ng
bacteria at fungi.
 PARAAN KAUGNAY SA SOLID
WASTE MANAGEMENT
INCINERATION Tinatawag din itong
combustion o kontroladong
pagsunog ng waste gamit
ang oxygen-enriched
combustion chamber at
auxiliary level.
 PARAAN KAUGNAY SA SOLID
WASTE MANAGEMENT
SANITARY LANDFILL
Isa itong waste disposal
site na dinisenyo, ginawa,
patuloy na isinasagawa ang
operasyon, at pinananatili
sa pamamagitan ng
masusing pagkontrol upang
maiwasang makaapekto sa
kapaligiran.
PARAAN KAUGNAY SA SOLID
WASTE MANAGEMENT
RECYCLING
Ito ay karaniwang
paghihihwalay ng mga
bagay na nasa kategorya ng
waste upang ang mga
materyales na ito ay muling
magamit pa.
 PARAAN KAUGNAY SA SOLID
WASTE MANAGEMENT
SOURCE REDUCTION
Tinatawag din itong waste
reduction. Kabilang sa
paraang ito ang pagdisenyo,
pagmamanupaktura, at
paggamit ng mga materyales
na magpapabawas sa dami at
magbilis na pagkasira ng
produkto.
Garbage Liquid Waste Recycling
Collection Waste Manageme
Collection nt
 ANG PILIPINAS
SA PAGHARAP SA
ISYU NG WASTE
DISPOSAL
 Pinagtibay noong taong 2000 ang
Republic Act No. 9003 na kilala
bilang “Ecological Solid Waste
Management Act” makagawa ng
sistematiko, komprehensibo, at
ekolohikal na programang naaayon sa
solid waste management sa bansa.
 Pinagtibay noong taong 2000 ang
Republic Act No. 9003 na kilala
bilang “Ecological Solid Waste
Management Act” bigyang-
halaga ang bahaging ginagampanan ng
pamahalaang local ng mga bayan at
lungsod sa pangunguna sa solid waste
management sa kani-kanilang
nasasakupan upang matugunan ang
MAHALAGANG NILALAMAN NG BATAS
Republic of the Philippines
Congress of the Philippines
Metro, Manila

REPUBLIC ACT NO. 9003

AN ACT PROVIDING FOR AN ECOLOGICAL SOLID WASTE
MANAGEMENT PROGRAM, CREATING THE NECESSARY
INSTITUTIONAL MECHANISMS AND INCENTIVES, DECPULARIN
CERTAIN ACTS PROHIBITED AND PROVIDING PENALTIES,
APPROPRIATING FUNDS, THEREFORE, AND FOR OTHER
PURPOSES
 Itinatag ang National Solid Waste
Management Commission (NSWMC)
sa ilalim ng Office of the President.
Pinamumunuan ito ng kalihim ng DENR
kasama ang labing-anim na miyembro
ng komisyon. Layunin nito
pangasiwaan ang pagsasagawa ng mga
plano ukol sa solid waste management
at tiyakin na makakamit ang mga
 National Ecology Center
magkaloob ng konsultasyon,
impormasyon, pagsasanay, at
networking services sa pagpapatupad
ng mga probisyon ng batas.
 Provincial Solid Waste
Management Board
bubuo ng panlalawigang plano
mula sa plano ng mga lungsod at
bayan tungkol sa solid waste
management.
 City Solid Waste
Management Board
gagawa, magpapasa, at
magpapatupad ng plano para sa ligtas
at mahusay na solid waste
management sa nasasakupang
lungsod o bayan.
 Ayon sa National Solid Waste
Management Status Report na
inihanda ng Environmental
Management Bureau (EMB) ng DENR
noong 2015, ang mga Municipal solid
waste (MSW) mula 2008 hanggang 2014
ay nagmula sa mga lugar ng residensyal,
komersiyal, institusyonal, at industriyal.
 Institusyonal; 12.10%

Industriyal ; 4.10%

Residensiyal; 56.70%
Komersiyal; 27.10% Residensiyal Komersiyal

Industriyal Institusyonal
 EPEKTO NG WASTE SA
KAPALIGIRAN
• Kontaminasyon ng tubig sa ilalim at ibabaw ng
lupa
• Polusyon sa hangin, tubig, at lupa
• Ang methane gas mula sa dumpsite ay
nakadaragdag sa global warming
• Pagbaha sa maraming lugar dahil sa pagbara ng
mga daluyan ng tubig palabas ng mga
EPEKTO NG WASTE SA KALUSUGAN
NG TAO
• Diarrhea
• Helminthiasis o worm infection
• Typhoid at paratyphoid
• Cholera
• Hepatitis A
• Mga sakit sa balat
KALAGAYAN NG
PILIPINAS SA
PAGPAPATUPAD
NG RA 9003
 Ang pagsasabatas ng RA 9003 ay
nagging hudyat ng opisyal na pagtutok
ng pamahalaan sa suliraning dulot ng
pagdami ng waste sa bansa.
Ang avoidance o pag-iwas na itapon
ang mga bagay at reduction o pagbawas
sa mga itatapong bagay ang
pinakamainam na paraan upang
malimitahan ang waste.
 MGA IPINATUTUPAD NA PROGRAMA
AT PROYEKTO UPANG LIMITAHAN ANG
WASTE SA BANSA
POKUS NG RA 9003 PROGRAMA AT PROYEKTO
Nilikha ang EO No. 301, s. 2014 ang Green

Avoidan Procurement Program (GPP) na isaalang-alang ang

epekto sa kapaligiran ng mga bibilhing produkto tulad ng
electronic submission of purchase request, pagtaas ng
paggamit ng materyales, at pagtangkilik ng mga eco-

ce,
labeled na produkto.
Itinatag ang NSWMC, ang Technical Working Committee
nito na layuning i-pahse out ang mga non-
environmentally acceptable product.

Reducti Itinakda ng ilang LGU ang ordinansa na nagbabawal o

naglilimita sa pagtinda at paggamit ng plastic bag at
polystyrene foam.
 MGA IPINATUTUPAD NA PROGRAMA
AT PROYEKTO UPANG LIMITAHAN ANG
WASTE SA BANSA
POKUS NG RA 9003 PROGRAMA AT PROYEKTO

Segrega Ipinatupad ng ilang LGU ang

paghiwalay ng mga waste sa
lalagyanan at color coding.
tion at May mga nagpatupad din ng
kampanyang “no

Source segregation, no collection.”

 MGA IPINATUTUPAD NA PROGRAMA
AT PROYEKTO UPANG LIMITAHAN ANG
WASTE SA BANSA
POKUS NG RA 9003 PROGRAMA AT PROYEKTO
Ayon sa batas, nakatalaga sa
mga pamahalaang barangay ang
Segrega paghiwalay ng mga
biodegradable at recyclable

ted
waste.
May mga LGU na nagsasagawa
ng “mixed waste collection” na

Collectio may hindi mabuting epekto sa

tao at kapaligiran.
 MGA IPINATUTUPAD NA PROGRAMA
AT PROYEKTO UPANG LIMITAHAN ANG
WASTE SA BANSA
POKUS NG RA 9003 PROGRAMA AT PROYEKTO
Pagkakaroon ng Material Recovery Facility

Recover
(MRF) sa mga barangay, paaralan,
establisimyento, at iba pang institusyon,
at pampublikong tanggapan.

y at
May mga small-scale composting sa bansa na
isinasagawa sa compost pit, fire tower, coconut
shell stack, bottomless bin, clay pot, at plastic
stack. Sa large-scale composting ay gumamit ng

Processi
window, in-vessel, at vermi o worm composting.
 MGA IPINATUTUPAD NA PROGRAMA
AT PROYEKTO UPANG LIMITAHAN ANG
WASTE SA BANSA
POKUS NG RA 9003 PROGRAMA AT PROYEKTO
Ang kahuli-hulihang paraan sa ilalim ng
waste management sa bansa. Ipinagbabawal

Dispos ng RA 9003 ang operasyon ng mga open

dumpsite dahil sa polusyon at suliraning
pangkalusungang akibat nito.

al
Ang sanitary landfill ang kapalit ng dumpsite
bilang lugar na tapunan ng mga waste. Hindi tulad
ng dumpsite, ang sanitary landfill ay ginamitan ng
engineering control upang hindi makaapekto ang
mga waste na ilalagak sa lugar na posibleng
suliranin sa kapaligiran at kalusugan ng tao.
 HAMON AT REKOMENDASYON BATAY
SA REGIONAL STATE OF THE BROWN
ENVIRONMENT REPORT
HAMON REKOMENDASYON
Kawalan ng Muling suriin ang mga ordinansa
at mahigpit na ipatupad ang
ordinansa sa waste management sa mga
ibang LGU lalawigan, bayan, at lungsod.
Bumuo ng mekanismo o Sistema
kaugnay sa RA ng pagmonitor sa pagpapatupad
9003 o mga ng mga polisiya tungkol sa waste
management.
ordinansang hindi
HAMON AT REKOMENDASYON BATAY
SA REGIONAL STATE OF THE BROWN
ENVIRONMENT REPORT
HAMON REKOMENDASYON
Hindi aktibo ang
SWM Board o Ipabilang ang SWM budget sa
taunang pondo na nilagdaan ng
Limitadong konseho. Magpasa ng ordinansa
kaalaman ng na maghihiwalay sa pondo sa
ilalim ng general funds para sa
kinauukulan bayad mula sa makokolektang
tungkol sa RA SWM.
9003 at