ΚΙΚΕΡΩΝ (M.

Tullius Cicero)
 Ο Μ. Τύλλιος Κικέρωνας γεννήθηκε το 106 στο Αρπίνο
από άσημη οικογένεια ιππέων.
 Το 90 ήλθε για σπουδές στη Ρώμη, όπου διδάσκεται
ελληνική ρητορική τέχνη και φιλοσοφία.
 Το 89 υπηρετεί στο στρατό του Πομπήιου
 Το 79-77 ταξιδεύει για εκπαιδευτικούς λόγους στην Αθήνα,
Ρόδο, Μ. Ασία.
 Το 77 παντρεύεται την Τερεντία.
 Χάρις στις εξαιρετικές ικανότητές του, την ευρεία παιδεία
του και την ακάματη δραστηριότητά του κατόρθωσε να
ανέλθει στα ύψιστα αξιώματα της Ρωμαϊκής Πολιτείας.
ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΠΕΡΙΓΥΡΟΣ

 Η αίγλη της Ρώμης προς τα έξω ήταν στον απόγειό της αλλά προς τα
μέσα είχε αρχίσει να εκφυλίζεται το δημοκρατικό πολίτευμα, δηλ. επί
της ουσίας το μικτό πολίτευμα, εν μέρει αριστοκρατικό και εν μέρει
δημοκρατικό.
 Αλλά τον 1ο μ. Χ. αι. εμφύλιοι πόλεμοι κατέστρεψαν την ισορροπία
της Ρώμης. Ο Μάριος ευνόησε τους πληβείους. Ο Σύλλας ευνόησε την
Σύγκλητο.
 Ήλθαν όμως τα χρόνια όπου η εξουσία δεν μπορούσε να ασκείται σε
όλη αυτήν την τεράστια αυτοκρατορία από την τήβεννο, αλλά από
εκεί που ήταν οι λεγεώνες, στα χέρια των νικηφόρων στρατηγών και
των imperatores.
ΚΙΚΕΡΩΝ
 Την εποχή αυτή 77 π.Χ. αρχίζει η μεγάλη δικηγορική και πολιτική
δράση του Κ., τον ίδιο καιρό που ανατέλλει με τις νίκες του ο
Πομπήιος.
 Το 69 αγορανόμος
 Το 68 Πραίτωρ
 Το 63 ύπατος
 Ο Κικέρωνας προβάλλεται ως πολιτικός οπαδός του Πομπηίου.
 Μετά την αποκάλυψη της συνωμοσίας του Κατιλίνα, την δόξα (pater
patriae) και τις τιμές, υποχρεώνεται να υπερασπίσει τον εαυτό του για
την εκτέλεση των οπαδών του Κατιλίνα και τελικά το 58 εξορίζεται
στη Θεσσαλονίκη
Κικέρωνας
 Το 57 επανέρχεται στη Ρώμη
 Το 51-50 γίνεται ανθύπατος στην Κιλικία
 Το 47 με του απονέμεται χάρη από τον Καίσαρα, ως τότε
πολιτικό του αντίπαλο και επανέρχεται στη Ρώμη
 Το 46 παίρνει διαζύγιο από την Τερεντία, και παντρεύεται
την Πουβλιβία
 Το 45 πεθαίνει η κόρη του Τυλλία και χωρίζει με την
Πουβλιβία
 Μετά τον θάνατο του Καίσαρα ο Κικέρωνας οπαδός της
δημοκρατίας αφοσιώνεται με πείσμα εναντίον του
Αντωνίου, ο οποίος με τον Οκταβιανό τον προγράφουν και
τον δολοφονούν με φρικτό τρόπο το 43.
ΚΙΚΕΡΩΝ ΩΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ

 Ο πολιτικός Κικέρωνας είναι αμφισβητούμενη

προσωπικότητα. Κατηγορήθηκε πως ήταν ασταθής
πολιτικά γιατί ξεκίνησε ως δημοκρατικός συνέχισε ως
αριστοκρατικός και ως όργανο στα χέρια των μοναρχών.
 Παρόλα αυτά ο Κ. εκπροσωπούσε με συνέπεια τα
συμφέροντα του κοινωνικού στρώματος στο οποίο ανήκε
και εφόσον δεν επιθυμούσε να παραιτηθεί από την άσκηση
κάθε μορφής πολιτικής δραστηριότητας, ήταν
υποχρεωμένος κάτω από τις μεταβαλλόμενες πολιτικές
συνθήκες να ακολουθεί για την εξυπηρέτηση του
συγκεκριμένου σκοπού διαφορετικά κάθε φορά μέσα.
ΚΙΚΕΡΩΝΑΣ, Ρητορικά έργα

 81 Pro Quinctio
 80 Pro Roscio Amerino
 70 Orationes Verrinae
 68-43 Epistolae ad Atticum
 68 De imperio Pompei
 67 Pro Roscio comoedio
 63 IV Orationes in Catilinam
 62 Pro Sulla- Pro Archia
 60-54 Epistolae ad familiares κ. ά.
ΚΙΚΕΡΩΝΑΣ, Φιλοσοφικά έργα

 54-51, De re publica
 52, De re publica
 45, Hortensius
 45, Tusculationes
 44, De natura deorum
 44, De officiis κ. ά.
ΚΙΚΕΡΩΝ

 Ο Κικέρωνας μαζί με τον Δημοσθένη χαρακτηρίζονται ως οι δύο

κορυφαίοι αριστοτέχνες της ρητορικής.
 Ο λόγος του Κ. είναι πλούσιος σε ψυχολογικά ευρήματα, αγγίζει το
αίσθημα του ακροατή.
 Η φράση του έχει βαθειά μουσικότητα, η περίοδός του ένα θαυμάσιο
κυματισμό που γοητεύει.
 Ο Δάντης ο Πετράρχης τον θαύμαζαν και τρέφονταν με τον λόγο του.
 Από τον Κ. μαθαίνουν ακόμα και σήμερα την τέχνη του κηρύγματος
οι ιερωμένοι της Δυτικής Εκκλησίας.
 Η επιρροή του Κ. και μάλιστα της ρητορικής του τέχνης είναι τόσο
εκτεταμένη στον ευρωπαϊκό κόσμο που την βρίσκουμε όπου
θεραπεύεται ο ωραίος λόγος, σε κάθε γλώσσα, σε κάθε εποχή.
ΚΙΚΕΡΩΝΑΣ 1Ος Κατιλινιακός-Χ . 25 μτφρ. Κ. Τσάτσος
 [25] X. Ibis tandem
aliquando, quo te iam
pridem ista tua cupiditas
effrenata ac furiosa rapiebat;
 neque enim tibi haec res
adfert dolorem, sed quandam
incredibilem voluptatem.
 Ad hanc te amentiam natura
peperit, voluntas exercuit,
fortuna servavit. Numquam
tu non modo otium, sed ne
bellum quidem nisi nefarium
concupisti.
 Θα πας επί τέλους κάποτε εκεί
όπου από καιρό σε τραβούσε η
ξέφρενη, η μανιασμένη πλεονεξία
σου.
 Αυτό το πράγμα άλλωστε δεν σου
προξενεί εσένα πόνο, αλλά μια
κάποια απίστευτη απόλαυση.
 Γι’ αυτές τις τρέλλες σε γέννησε
η φύση και σε άσκησε η θέλησή
σου, αυτές σου επεφύλαξε η
τύχη. Ποτέ δεν επιθύμησες ούτε
την ησυχία, μα ούτε και τον
πόλεμο, εκτός αν ήταν
εγκληματικός.
ΚΙΚΕΡΩΝ
 Nactus es ex perditis atque ab
omni non modo fortuna, verum
etiam spe derelictis conflatam
inproborum manum. etiam spe
derelictis conflatam inproborum
manum.
 [26] Hic tu qua laetitia
perfruere, quibus gaudiis
exultabis, quanta in voluptate
bacchabere, cum in tanto
numero tuorum neque audies
virum bonum quemquam neque
videbis!
 Έσμιξες με μια κακοήθη
συντροφιά, συγκείμενη από
χαμένους ανθρώπους,
εγκαταλελειμμένους, όχι μόνο
από την τύχη, αλλά και από την
ελπίδα.
 Τι ευτυχία θα απολαύσης εκεί
ανάμεσά τους! Τι χαρές θα σε
συνεπάρουν! Με τι ηδονή θα
βακχεύεσαι, καθώς μέσα σε
τόσους δικούς σου, μήτε θ’
ακούς, μήτε θα βλέπεις κανέναν
άνδρα της προκοπής.
ΚΙΚΕΡΩΝ
 Ad huius vitae studium meditati
illi sunt, qui feruntur, labores
tui, iacere humi non solum ad
obsidendum stuprum, verum
etiam ad facinus obeundum,
vigilare non solum insidiantem
somno maritorum, verum etiam
bonis otiosorum.
 Habes, ubi ostentes tuam illam
praeclaram patientiam famis,
frigoris, inopiae rerum omnium,
quibus te brevi tempore
confectum esse senties.
 Για την επίδοση σε μια τέτοια
ζωή σ’ ετοιμάσανε όλοι εκείνοι
οι πολύ παινεμένοι κόποι σου: να
κοιμάσαι χάμω, στήνοντας
καρτέρι ή για κάποια ακολασία
σου ή και για κάποιο έγκλημα,
να ξαγρυπνάς για να παγιδεύεις,
όχι μόνο τον ύπνο των συζύγων,
αλλά και τα αγαθά των
φιλήσυχων ανθρώπων.
 Όπου εμφανίζεσαι έχεις την
έξοχη αυτή αντοχή στην πείνα,
στο κρύο, σε κάθε είδους
στέρηση, που θα αισθανθείς πως
σε λίγο καιρό θα σε ξεκάνει.
ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΚΑΤΙΛΙΝΑ

 Ο Κατιλίνας δεν ήταν τυχαίος Είχε πολλά χαρίσματα, που

από έλλειψη ήθους, πήγαν όλα στράφι. Και ο Κικέρων και
ο Σαλλούστιος δεν του αρνούνται τόλμη και αντοχή
εξαιρετική σε κάθε κακουχία. Η νεολαία της Ρώμης
θαύμαζε αυτήν ακριβώς την σωματική του δύναμη, όταν
δεν καταντούσε να θαυμάζει και τις διαστροφές του.
ΚΙΚΕΡΩΝ

 Το 64 όταν γίνονταν οι εκλογές για το 63, ο Κατιλίνας υπόσχεται

προεκλογικά στον λαό διαγραφή των χρεών και διανομή γαιών.
 Δημιούργησε λοιπόν ένα ρεύμα υπέρ του και η εκλογή του με την
υποστήριξη του Κράσσου και του Ιουλίου Καίσαρα ήταν πολύ πιθανή.
 Τότε όμως οι ιππείς συσπειρώθηκαν με τους πατρίκιους γιατί
φοβήθηκαν τον άνθρωπο Κατιλίνα και την πολιτική του και αντί να
εκλεγεί ο Κ. εκλέγεται ο Κικέρωνας.
 Ένα χρόνο μετά όταν επρόκειτο να εκλεγούν οι ύπατοι του επόμενου
χρόνου 62 π.Χ. ο Κατιλίνας βάζει πάλι υποψηφιότητα, αλλά στέλνει
παράλληλα έναν από τους πιστούς του, τον Μάνλιο στα Φαίσουλα της
Ετρουρίας για να συγκροτήσει ένα επαναστατικό στρατιωτικό σώμα.
ΚΙΚΕΡΩΝ

 Ανάλογες ετοιμασίες κάνει και στην Απουλία και σε άλλα κέντρα της
Ιταλίας. Αυτή τη φορά η συνωμοσία του Κατιλίνα είναι πιο
οργανωμένη. Ενδείξεις υπάρχουν πολλές για τηις ετοιμασίες αυτές,
αποδείξεις όμως δεν υπάρχουν.
 Το 63 δεν εκλέγεται πάλι ύπατος ο Κατιλίνας, είχε όμως έτοιμο σχέδιο
για την περίπτωση αυτή. Ο επαναστατικός στρατός τον περιμένει έξω
από τη Ρώμη. Τη νύχτα της 6ης προς 7η Νοεμβρίου του 63
συγκεντρώνει τους επιτελείς του και ανάμεσα στα άλλα ετοιμάζει μια
ομάδα από τους συνωμότες να πάνε στο σπίτι του Κικέρωνα δήθεν
για να τον χαιρετίσουν και να τον δολοφονήσουν.
ΚΙΚΕΡΩΝ

 Ο Κικέρωνας ειδοποιήθηκε έγκαιρα έκλεισε τοις πόρτες του και

συγκάλεσε τη Σύγκλητο.
 Ο Κατιλίνας για να σιασκεδάσει τις υποψίες σπεύδει και αυτός, ως
συγκλητικός στη συνεδρίαση.
 Μπροστά λοιπόν στον Κατιλίνα ο Κικέρωνας εκφωνεί τον 1 ο
Κατιλινικό του λόγο.
 Τρία χρόνια αργότερα κατέγραψε τον λόγο αυτό με όσα θυμόταν. Ο
λόγος αυτός διατηρεί την πρώτη του ορμητικότητα, τη λάμψη και το
μεγαλείο του και μένει πάντα ένα από τα μεγάλα μνημεία ρητορικής
τέχνης όλων των καιρών.
ΛΥΡΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ
 Οι αρχαίοι ορισμοί της λυρικής ποίησης ξεκινούν
από μορφικά χαρακτηριστικά και κυρίως από το
μέτρο
 Στο έπος και στα διαλογικά μέρη του δράματος οι
στίχοι είναι απαγγελλόμενοι, στη λυρική ποίηση
έχουμε αδόμενους στίχους.
 Η αρχαία ελληνική λέξη μέλος σημαίνει αφενός
μέρος, τμήμα, και αφετέρου τραγούδι, μουσική
φράση, μελωδία. Τα μέλη είναι λυρικοί στίχοι σε
αντιδιαστολή προς τους δραματικούς και τους
επικούς στίχους.
ΛΥΡΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ
 Αντίθετα η ελεγεία και ο ίαμβος έγιναν από
νωρίς απαγγελλόμενοι στίχοι, δεν ανήκουν
επομένως στη λυρική ποίηση με τη
στενότερη έννοια.
 Στα λατινικά οι λέξεις melos και melicus
παρέμειναν σπάνιοι ειδικοί όροι.
 Τον όρο carmen lyricum (αντίθετη έννοια
προς το έπος), τον χρησιμοποιούν οι
γραμματικοί στα μαθήματά τους.
 Αρχικά η λυρική ποίηση σημαίνει κάτι που
τραγουδιέται με συνοδεία λύρας.
ΛΥΡΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ
 Η λέξη λυρικός ανήκει στη θεωρία της μουσικής.
Στη θεωρία της λογοτεχνίας εμφανίζεται για
πρώτη φορά σε σχέση με τον κανόνα των εννέα
λυρικών (Αλκαίος, Ανακρέων, Βακχυλίδης, Ίβυκος,
Πίνδαρος, Σαπφώ, Σιμωνίδης και Στησίχορος),
υπογραμμίζοντας την κλασική αξία των
συγγραφέων που θα ακολουθήσουν.
 Η λύρα είναι το όργανο της μουσικής που
παιζόταν στο σπίτι, και του μαθήματος μουσικής.
 Ο χαρακτηρισμός λυρική ποίηση εξηγείται από το
ότι οι ποιητές -συνθέτες αυτού του λογοτεχνικού
είδους διδάσκονταν στο σχολικό μάθημα της
«μουσικής» και όχι του γραμματικού.
ΛΥΡΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ
 Η λυρική ποίηση, στην οποία λειτουργούν ταυτόχρονα
λόγος, ρυθμός, μέτρο και μέλος, έχει προλογοτεχνικές
ρίζες.
 Ελλάδα: η Σαπφώ (600 π. Χ.) (επιδρά στον Κάτουλλο), ο
Αλκαίος και ο Πίνδαρος (στον Οράτιο).
 Πιο καθοριστική όμως για τους Ρωμαίους υπήρξε η
ελληνιστική ποίηση (Καλλίμαχος, Θεόκριτος, Απολλώνιος
ο Ρόδιος). Καλλιτεχνικό ενδιαφέρον του κόσμου των
αισθημάτων και των παθών.
 Στον Οράτιο γεννιέται η πραγματική λυρική ποίηση ως
ανεξάρτητο είδος με δύο αναδόχους, την ελληνιστική και
την αρχαϊκή ελληνική λυρική ποίηση.
ΛΥΡΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ, Νεωτερικοί ποιητές
 Ποιητές που ανήκουν στη Σχολή της άρνησης της
παλαιάς ποίησης, ως προς το πνεύμα και την
μορφή.
 Μιμούνται τους Αλεξανδρινούς, καλλιεργούν την
ποίηση –η τέχνη για την τέχνη- και αναζητούν την
τελειότητα ως προς την μορφή.
 Έντονο προσωπικό αίσθημα.
 Βαλέριος Κάτων, Λικίνιος Κάλβος, Έλβιος
Κίννας, Φούριος Βιβάκουλος και κυρίως ο
Κάτουλλος, ανήκουν στους νεωτερικούς ποιητές.
Κάτουλλος, C. Valerius Catullus
 Γεννήθηκε στη Βερόνα το 84 π.Χ. και πέθανε το 54, 30
ετών.
 Σπούδασε και έζησε στη Ρώμη στον κύκλο των
μορφωμένων (Ορτήσιος, Κικέρωνας, Κάλβος, Κίννας
κ.ά.).
 Ως ποιητής, ο μελωδικότερος σε όλη την πλούσια λατινική
ποίηση, επέζησε, και σήμερα ακόμη τον θεωρούμε
σύγχρονό μας.
 Ερωτεύθηκε με πάθος την Κλωδία- Λεσβία στα ποιήματά
του-γυναίκα ίσως του Καικίλιου Μέτελλου Κέλερου. Oι
ελεγείες του γι’αυτήν είναι γεμάτες πάθος και ζήλεια.
Κάτουλλος

 Ταξίδεψε στη Βιθυνία για να την ξεχάσει, το 57-56,

πέθανε όμως 30 ετών.
 Το έργο του βρίσκεται σε μια συλλογή από 116
ποιήματα, και χωρίζεται σε α) μικρά ποιήματα σε
διάφορα ελεγειακά μέτρα (1-60) β) λόγια
εκτενέστερα ποιήματα (61-68) γ) επιγράμματα σε
ελεγειακά δίστιχα (69-116).
 Τα πιο γνωστά: 64, Γάμος Πηλέα και Θέτιδος,66,
Κόμη της Βερενίκης (Καλλίμαχος), 68, ελεγεία στον
Άλλιο.
Κάτουλλος
 Ο Κάτουλλος ήταν θιασώτης του Καλλίμαχου, έχει
όμως και επιδράσεις από την Σαπφώ (51)
 Καθώς και από την ρωμαϊκή παράδοση (Έννιος,
Λικίνιος).
 Η τέχνη της ποίησής είχε κομψότητα και
βραχύτητα και το ύφος του ήταν γεμάτο
υπαινιγμούς.
 Ο Κ. είναι: λυρικός, επιγραμματικός, ελεγειακός,
επικός, και σκωπτικός ιαμβικός ποιητής.
 Υποκειμενικός-προσωπική ποίηση.
Κάτουλλος
 Η γλώσσα του Κατούλλου χαρακτηρίζεται από την
φρεσκάδα της καθομιλουμένης λατινικής.
 Λόγια ερωτικά, γλυκόλογα, αισθησιακά, για την
ερωμένη ή τον εραστή. Όταν μιλά για
ομοφυλόφιλους χρησιμοποιεί συχνά τη λέξη
κίναιδος. Τι σημαίνει αυτό; Τα σεξουαλικά ήθη του
αρχαίου κόσμου δεν είναι τα ίδια με του δικού μας,
και διαβάζοντας τον Κάτουλλο μαθαίνεις τον
κόσμο των Ρωμαίων. Το ήθος στον Κάτουλλο δεν
επιβάβάλλεται από την παράδοση, αλλά
δημιουργείται από προσωπική εμπειρία και μια
δική του αισθητική. Για τον Κάτουλλο ο στυλίστας
είναι ηθικός και ο αντιαισθητικός είναι ανήθικος.
Κάτουλλος
 Η ζωή για τον Κάτουλλο βρήκε την ιδανικότερή της έκφραση σε
μια σειρά από φιλήδονες, καλόγουστες εκφάνσεις. Ο
αισθησιασμός είναι κομψός, περίτεχνος. Έτσι γίνεται απόλυτα
πιστευτός στα ποιήματά του τα αφιερωμένα στην Λεσβία και το
ίδιο πιστευτός στα ποιήματά του τα αφιερωμένα στον Γιουβέντιο,
στον Λικίνιο, στον Καμέριο.
 Στις παραδοσιακές ρωμαϊκές αρετές της gravitas και του
negotium που θέλουν τον πολίτη σοβαρό, ενεργό και υπεύθυνο
μέλος της κοινωνίας ο Κ. αντιπαραθέτει την αποθέωση του
προσωπικού, του έρωτα, της φιλίας και αντιπροτείνει την vita
otiosa, μια ηδονιστική ζωή, με τις πνευματικές ανησυχίες του
ατόμου.
Κάτουλλος
 Ο Κάτουλλος δεν κρύβει ότι στον κόσμο του Ιουλίου Καίσαρα δεν
ήταν όλα καθώς πρέπει και για τον λόγο αυτό γίνεται ο
αντιπροσωπευτικός ποιητής της εποχής του: αριστοκράτης,
ευρυμαθής, σπινθηροβόλος συζητητής, περιβόητος συνδαιτημόνας
και λάτρης του πλούτου.
 Οι εύηχοι στίχοι του υπογραμμίζουν τις κοινωνικές διαμάχες και
διαμαρτύρονται χωρίς να κραυγάζουν.
 Όλη η ποίησή του- εκτός από τα επιθαλάμια-είναι αυτοβιογραφική.
 Η χειρόγραφη παράδοση προέρχεται από ένα παλαιό χειρόγραφο
της Βερόνας (9ος αι.) από όπου ένα αντίγραφο είναι ο σωζόμενος
germanensis (G), που βρίσκεται στη Βιβλιοθήκη των Παρισίων και
γράφτηκε το 1375. Σύγχρονός του είναι ο κώδικας Oxoniensis (O).
Κάτουλλος
 Η ποίηση του Κ. προκάλεσε λογοτεχνικές έριδες και πολιτική
αναταραχή λόγω των αντικαισαρικών λιβέλων και της δημόσιας
κριτικής, όπως και για τον παράνομο έρωτά του με μια παντρεμένη.
 Η επόμενη γενιά των μεγάλων Αυγούστειων ποιητών δεν τον
μνημονεύουν παρότι το έργο του επιδρά στο δικό τους. (Βεργίλιος,
Οράτιος), αντίθετα με τους ελεγειακούς (Προπέρτιο, Τίβουλλο,
Οβίδιο)
 Οι επιδράσεις που άσκησε στην Αναγέννηση μέχρι και τα νεότερα
χρόνια είναι τεράστιες: Πετράρχης, Αριόστο, Τάσσο στην Ιταλία,
Ρονσάρ, Σατωβριάνδος, Ραμπελαί, Λαμαρτίνος στη Γαλλία, Γκαίτε,
Σίλλερ στη Γερμανία, Τισιάνο στον πίνακά του «Διόνυσος και
Αριάδνη» Καρλ Ορφ στο μελόδραμά του “Catulli Carmina”.
ΚΑΤΟΥΛΛΟΣ, ΠΟΙΗΜΑ ΣΤΗ ΛΕΣΒΙΑ
 Vivamus, mea Lesbia, atque
amemus,
 Rumoresque senum severiorum
 Omnes unius aestimemus assis!
 Soles occidere et redire possunt:
 Nobis cum semel occidit brevis
lux,
 Nox est perpetua una
dormienda.
 Μτφρ. Λ. Τρομάρας
 Ας αγαπιόμαστε, Λεσβία μου,
κι έλα να ζήσουμε μαζί
 κι άσε τους γεροξούρηδες ν’
αποδοκιμάζουν τον έρωτά μας
με τα κούφια τους λογύδρια και
τους λογοσπασμούς τους.
 Οι ήλιοι δύουν και αναδύουν,
όμως εμείς όταν σωθεί το
συντομότατό μας φως πρέπει
να κοιμηθούμε μιαν αξύπνητη
νύχτα.
ΚΑΤΟΥΛΛΟΣ,
 Da mi basia mille, deinde
centum,
 Dein mille altera, dein secunda
centum,
 Deinde usque altera mille,
deinde centum.
 Dein cum milia multa
fecerimus,
 Conturbabimus illa, ne sciamus,
 Aut ne quis malus invidere
possit,
 Cum tantum sciat esse
basiorum.
 Δωσ’ μου λοιπόν χίλια φιλιά
και εκατό ακόμα
 Και πάλι άλλα χίλια κι ακόμα
εκατό
 Και δωσ’ μου χίλια και άλλα
απανωτά εκατό
 Έτσι αφού πολλές τα κάνουμε
χιλιάδες,
 Λογαριασμό δεν θα ‘χουμε από
το μπέρδεμά τους
 Και κανείς φθονερός δεν θα
μπορεί να μας ματιάξει,
 Όταν γνωρίζει πως τόσα είναι
τα φιλιά μας
ΚΑΤΟΥΛΛΟΣ,

 Ο Κάτουλλος είναι τρελά ερωτευμένος με τη Λεσβία του.

Στο ποίημά του εκφράζει αυτό το πάθος του. Φαίνεται πως
είναι ακόμα στην αρχή του έρωτά τους και όλα είναι ωραία
μέσα στα φιλιά τους.
 Μέσα από τους πρώτους στίχους με το παιχνίδι της
ατέλειωτης αλυσίδας φιλιών εκφράζεται το νεωτερικό
θάρρος, και η διάθεση για υπερβολή. Το μοτίβο των φιλιών
που έτσι αναπτυγμένο ως αριθμητικό δεν απαντά σε κανέναν
άλλον συγγραφέα, εκφέρεται μέσω της εναλλαγής και της
άθροισης δύο αριθμών εκατό και χίλια για να φτάσει στο
τέλος στα αναρίθμητα φιλιά ενός ακόρεστου πάθους.
ΚΑΤΟΥΛΛΟΣ,
 Καταλυτική είναι η επαναλαμβανόμενη λέξη basia, που για πρώτη
φορά χρησιμοποιείται στον Κάτουλλο, αργότερα την χρησιμοποιεί ο
Φαίδρος, ο Πετρώνιος, ο Γιουβενάλης και ο Μαρτιάλης.
 Υπάρχουν τρεις λέξεις για το φιλί: basium, savium, osculum. Τελικά
θα επιζήσει η basium στις Νεολατινικές γλώσσες.
 Φαίνεται πως ίσως κάποιοι κουτσομπόλευαν τον έρωτά τους; rumores
senum severiorum ή πρόκειται για μοτίβο; Οι πικρόχολοι γέροντες
απαντούν στην ελληνιστική κωμωδία, πικροί, αργαλέοι, χαλεποί, όπως
και στη λατινική senex severus, που εναντιώνονται στους έρωτες των
νέων.
 Αλλά αμέσως μετά υπάρχει η περιφρόνηση που δείχνουν οι
ερωτευμένοι για τη γνώμη των πικρόχολων και συντηρητικών
γερόντων.