Kerangka Konsep

Jenis Pentaksiran
• Pentaksiran merupakan indikator dalam melihat
penguasaan pelajar menguasai kemahiran dan
mencapai hasil pembelajaran yang telah ditetapkan.

• Pentaksiran yang dijalankan dalam bentuk ujian yang

baik dan berkesan perlu mempunyai elemen
motivasi, dapat mencabar minda pelajar dan juga
meningkatkan motivasi pelajar bagi menimba ilmu.
 Jenis Pentaksiran
• Pentaksiran yang dijalankan di sekolah mempunyai
tiga aktiviti iaitu;

Pentaksiran Mengesan
Penguasaan
1.Proses pentaksiran ini
dijalankan di dalam bilik darjah
semasa guru mengajar.
2.Proses ini dijalankan bagi
membolehkan guru untuk
mengesan kelemahan
penguasaan murid bagi satu-satu
kemahiran dan dapat membantu
guru membaiki kelemahan
tersebut dengan serta-merta.
3.Jenis pentaksiran yang
digunakan ialah pentaksiran
formatif yang boleh dilaksanakan
dalam bentuk kuiz, soal jawab,
pemerhatian dan juga ujian
kertas dan pensil dengan jangka
masa yang singkat.
Jenis Pentaksiran
Pentaksiran Mengesan
Kemajuan
1.Jenis aktiviti pentaksiran ini
dapat membantu guru untuk
menilai kemampuan dan
kemajuan pelajar dengan
kemahiran-kemahiran yang telah
dipelajari dalam bilik darjah.
2.Melalui hasil pentaksiran, guru
dapat membuat perancangan
terhadap para pelajarnya sama
ada mereka memerlukan aktiviti
pengayaan atau pemulihan dan
direkodkan dalam borang Rekod
Prestasi.
3.Maklumat ini memudahkan
guru membuat rancangan
pengajaran harian mereka.
4.Aktiviti ini boleh dijalankan
secara formal atau tidak formal.
Pentaksiran Mengesan
Pencapaian
1.Aktiviti pentaksiran mengesan
pencapaian dijalankan setelah
guru mengajar dalam tempoh
satu penggal yang melibatkan
beberapa topik pelajaran.
2.Tujuan dijalankan aktiviti ini
adalah untuk mengesan
pencapaian murid dalam
beberapa topik pelajaran serta
bagi menentukan kedudukan
mereka dalam kumpulan
mereka.
3.Pentaksiran ini hanya
dijalankan secara formal sahaja
dan keputusan pentaksiran akan
direkodkan dalam Rekod Profil.
 PENTAKSIRAN FORMATIF

• Pentaksiran formatif merupakan penilaian

berterusan guru terhadap pelajar sepanjang proses
pengajaran dan pembelajaran.
• Menurut Ragbir Kaur Joginder Singh (2010),
pentaksiran formatif ialah jenis pentaksiran semasa
atau sesuatu tajuk pembelajaran yang ditadbirkan
apabila guru-guru menamati satu unit pembelajaran
atau satu kemahiran pembelajaran yang spesifik.
• Pentaksiran formatif kerap kali dijalankan selepas
sesuatu kemahiran dijalankan semasa waktu
pelajaran.
• Contoh pentaksiran formatif ialah kuiz, soal jawab,
latihan bertulis dan pemerhatian.
 TUJUAN UTAMA PENTAKSIRAN FORMATIF

1. Mengesan kelemahan dan pembelajaran pelajar secara

individu serta-merta(cepat)
2. Dapat memaklumkan kepada guru dan pelajar mengenai
kefahaman mereka terhadap pengajaran dan pembelajaran
yang dijalankan.
3. Membantu para pelajar lebih sedar mengenai kelemahan dan
masalah yang mereka alami dalam proses pembelajaran.
4. Membolehkan guru untuk merancang pengajaran yang
bersesuaian dengan pengetahuan, kemahiran dan kesediaan
pelajar untuk belajar.
5. Membantu guru menyedari kelemahan pengajaran mereka
yang dapat membantu mereka untuk merancang pengajaran
yang sesuai dengan pencapaian pelajar.
 PENTAKSIRAN SUMATIF
• Pentaksiran sumatif merupakan penilaian yang dibuat pada
akhir pengajaran gurubagi menentukan tahap pembelajaran
di kalangan pelajar.
• Terdapat perbezaanantara pentaksiran sumatif dengan
formatif iaitu formatif lebih bertumpu kepada penguasaan
pelajar dalam sesuatu topik atau tajuk.
• Manakala pentaksiran sumatif lebih menjurus kepada
pencapaian dan penguasaan pelajar setelah keseluruhan
subjek itu diajar.
• Pentaksiran sumatif meliputi bentuk formal yang melibatkan
ujian
kertas dan pensil, peperiksaan amali atau bertulis.
• Contohnya pentaksiran sumatif dalam Peperiksaan
Pertengahan Tahun, Peperiksaan Akhir Tahun, UPSR, PT3, SPM
dan STPM.
 TUJUAN PENTAKSIRAN SUMATIF

1. Menentukan pencapaian pembelajaran pelajar dalam kelas.

2. Membuat perbandingan pencapaian pelajar di antara kelas.
3. Pelajar diberikan gred mengikut pencapaian mereka semasa
pentasiran.
4. Keputusan pentasiran dapat digunakan untuk merancang
aktiviti pengajaran pada masa akan datang.
5. Pentaksiran sumatif dapat membantu guru dan pelajar
dalam menjuruskan pelajar ke jurusan akademik
berdasarkan keputusan pentaksiran.
Pentaksiran Formatif vs Pentaksiran Sumatif

• Menurut Mok Soon Sang (2007) perbezaan terdiri dari segi

pengertian, tujuan, aktiviti, masa, bentuk, sasaran, liputan,
rekod dan tindakan.
 Pentaksiran Formatif Pentaksiran Sumatif

Jadual 4.1 : Perbezaan antara Pentaksiran Formatif dan Pentaksiran Sumatif

Sumber : Lee Shek Mee & Mok Soon Sang (1998) Pengujian dan Penilaian Dalam Pendidikan. Kuala Lumpur : Kumpulan Budiman
Jenis Ujian:Ujian Objektif dan Subjektif
• 1. Ujian Objektif
• Dalam pentaksiran, ujian objektif merupakan jenis
ujian yang terdiri daripada ujian kertas dan pensil.
• PelbagaI bentuk ujian objektif yang boleh
diaplikasikan oleh guru semasa membina jenis
ujian ini.
• Jenis ujian ini hanya memerlukan jawapan yang
pendek dan ringkas atau memberikan respons
terhadap soalan yang diberikan.
• Ciri utama soalan objektif ialah soalan yang
diberikan lebih spesifik .
Contoh
bentuk-
bentuk
ujian
objektif
KELEBIHAN UJIAN OBJEKTIF KELEMAHAN UJIAN OBJEKTIF

1. Bilangan item boleh ditadbirkan. 1. Tiada kebebasan idea kepada

pelajar ketika menjawab.
2. Jawab dalam masa yang
singkat 2. Tiada kemahiran dalam
penulisan dan pembinaan ayat.
3. Mudah untuk guru menanda
kertas jawapan pelajar 3. Jawapan berunsur KBAT dengan
menyusun idea sendiri tidak
4. Jawapan adalah tetap dan dapat diaplikasikan.
skema pemarkahan mudah
disediakan. 4. Pelajar yang mempunyai daya
mengingat fakta mempunyai
kelebihan ketika menjawab
soalan objektif.
 UJIAN SUBJEKTIF
Ujian subjektif - pelajar menjawab soalan dengan menggunakan
bentuk perkataan atau dalam bentuk esei / ayat sama ada dalam
perenggan atau dalam bentuk esei panjang.

KEBAIKAN SOALAN SUBJEKTIF KELEMAHAN SOALAN SUBJEKTIF

1. Dapat menguji kefahaman pelajar
2. Membantu dalam menjana idea dan
pendapat calon peperiksaan.
3. Boleh aplikasikan unsur KBAT semasa
membina soalam subjektif.
1.`Bilangan soalan tidak dapat diberikan
banyak.
2. Soalan subjektif memerlukan guru
mempunyai kecekapan dalam bidang.
3. Para pemeriksan perlu mahir dan
cekap dengan jenis ujian pentaksiran.
 JENIS SOALAN SUBJEKTIF
Jenis Respons Terhad
• Jenis item ini menghadkan kandungan
dan gaya jawapan.
• Ia memerlukan calon untuk menjawab
secara tepat, dalam satu frasa, ayat
atau pernyataan pendek.
• Biasanya soalan-soalan ini bermula
dengan perkataan seperti
Apa….. Nyata….., Senarai…., Hurai…..,
Definisi….., dan sebagainya. Sebagai
contoh: “ Dalam satu ayat, definisikan
istilah penilaian”
CONTOH:
Nyatakan dua tujuan penubuhan Negeri-
Negeri Melayu Bersekutu pada tahun
1896?
Berikan maksud untuk fotosintesis?
Jenis Respons Lanjutan(Terbuka)
• Calon bebas untuk melanjutkan
jawapannya, menggunakan pemikiran-
pemikiran sendiri dan pendapat,
menggunakan gaya penulisan sendiri
tetapi menepati topik.
• Biasanya, soalan jenis ini
menggunakan perkataan seperti “
Bincangkan sebab-sebab yang
mungkin…..” , “ Bandingbeza ……” , “
Bagaimana , pada pendapat anda …..”
• Sebagai contoh, “ Bincangkan
kepentingan penilaian dalam bilik
darjah”
CONTOH:
Pada pendapat anda, mengapa
berlakunya kesesakan lalu lintas di Kuala
Lumpur?
 Ujian Rujukan Norma dan Kriteria
UJIAN RUJUKAN NORMA
• Sebab utama penggunaan ujian rujukan
norma (norm-referenced) adalah untuk
mengklasifikasi pelajar.
• Ujian-ujian ini direka bentuk untuk
menunjukkan perbezaan diantara dan
dalam kalangan pelajar agar menghasilkan • Ujian rujukan kriteria melapor prestasi
darjat pelajar secara berurutan sepanjang
suatu kontinum pencapaian daripada
pencapai tinggi hingga ke pencapai rendah
(Anastasi, 1988).
• Penilaian ini dibuat selepas sesuatu ujian
SUMATIF.
UJIAN RUJUKAN KRITERIA
• Ujian rujukan kriteria (criterion-
referenced) dapat memastikan apa yang
pelajar boleh buat atau sebaliknya, dan
tidak membandingkannya dengan pelajar
lain (Anastasi, 1988).
pelajar berbanding tahap prestasi yang
ditentukan pada suatu set matlamat atau
hasil pembelajaran yang termaktub dalam
kurikulum.
• Ujian rujukan kriteria digunakan apabila
guru ingin mengetahui sejauh mana
pelajar telah memperoleh pengetahuan
dan kecekapam yang mereka diharap
telah kuasai.
• Penilaian ini dibuat selepas sesuatu ujian
FORMATIF
Perbezaan Ujian Rujukan Norma(URN) dan Ujian Rujukan Kriteria(URK)
 Pentaksiran Autentik
Pentaksiran autentik merupakan jenis pentaksiran selaras dengan
perkembangan sistem pendidikan terutama dalam Pelan
Pembangunan Pendidikan Malaysia kita yang menyeluruh dalam
mentaksir perkembangan para pelajar dengan pelbagai instrumen
pentaksiran.

Pentaksirian ini dijalankan dari pelbagai aspek seperti

pengetahuan pelajar, penyelesaian masalah, kemahiran sosial,
kreativiti pelajar, sumbangan pelajar dalam mencungkil
kepelbagaian potensi diri.

Pentaksiran autentik secara tidak langsung dapat memberi

peluang kepada para pelajar mengaplikasikan pengetahuan dan
kemahiran diri mereka secara menyeluruh dan tidak hanya
terhad dalam bentuk ujian sahaja.
 Tujuan Pentaksiran Autentik

Membuka peluang penerokaan kekuatan diri

pelajar.
Memberi peluang pemikiran kritis dan kreatif
pelajar semasa pentaksiran ini dijalankan.
Merangsang pemikiran pelajar dengan
menggunakan pengetahuan dan kehidupan
sebenar mereka.
Mencungkil bakat, keperibadian, potensi dan
kekuatan dalam diri pelajar untuk
digemblengkan dalam pentaksiran yang
dijalankan.
PENTAKSIRAN AUTENTIK

PORTFOLIO

PENTAKSIRAN
KENDIRI PRESTASI
AUTENTIK

RAKAN
SEBAYA
 PORTFOLIO
APAKAH MAKSUD PENTAKSIRAN
PORTFOLIO?
 satu pentaksiran alternatif dalam
membantu melaksnakan pentaksiran
kepada para pelajar.
 dijalankan dengan pembinaan folio
pelajar dalam bentuk koleksi kerja
secara berterusan.
 jenis pentaksiran yang bersifat multi-
dimensi dan bukan hanya dalam
bidang tertentu sahaja.
 pentaksiran portfolio mengutamakan
proses kerja dan kreativiti seseorang
dan berlandaskan soalan pentaksiran
yang diberikan oleh guru.
PERANAN PENTAKSIRAN PORTFOLIO
Guru dapat mengenal pasti kekuatan
dan kelemahan pelajar
Pelajar dapar mempelbagaikan
kreativiti dan potensi diri semasa
membina portfolia.
Membentuk pelajar yang
bertanggungjawab terhadap tugasan
yang diberikan kepada mereka.
Memberikan peluang kepada pelajar
dalam penerokaan dan peningkatan
proses pembelajaran kendiri.
Jenis-jenis Portfolio Yang Boleh Dibina.

• Portfolio Kerja Harian

• Portfolio Hasil Terbaik
• Portfolio Dokumen
 Tujuan Portfolio
Memberi peluang pelajar
mendokumentasi kemahiran dan
pengetahuan yang diperoleh melalui
pengalaman sewaktu menyempurnakan
tugasan.
Menggalakkan pelajar menyemak dan
menganalisis pembelajaran mereka
secara sistematik.
Menyediakan ruang pelajar membuat
refleksi dan menentukan matlamat
peribadi.
Kegunaan Portfolio
 menilai perkembangan dalam satu
tempoh (authentic assessment).
• menilai perkembangan kemahiran dan
kebolehan.
• digunakan bagi menggambarkan
keperluan spesifik dalam
penyempurnaan gred.
• menilai secara sumatif
• menunjukkan kesesuaian kurikulum dan
kejayaan pelajar
 Prestasi

bentuk pentaksiran yang berbeza dari bentuk pentaksiran

tradisional.
pentaksiran yang digunakan untuk menilai proses penglibatan
mereka dalam sesuatu tugasan.
berbentuk tidak formal dan membolehkan para pelajar
menggunakan daya kreativiti dan kebolehan interaksi dalam
kumpulan bagi membantu penyediaan tugasan yang diberikan.
Proses pentaksiran prestasi ini dapat mengintegrasikan pelbagai
kemahiran seperti membaca dan menulis dan digabungkan juga
dengan pelbagai kaedah seperti portfolio, laporan lisan, bercerita,
sketsa, boneka dan temuduga, kaedah permainan, simulasi dan
lain-lain lagi.
 Prestasi

Boleh menguji kebolehan ketika menghadapi

ujian.
Mendapatkan maklumat secara berterusan.
Dapat membantu menilai aktiviti yang dijalankan
sepanjang proses.
Penglibatan secara aktif sebahagian besar pelajar.
Merancang aktiviti pengajaran dan pembelajaran
secara tersusun dan sistematik.
 3. Penilaian Rakan Sebaya
penilaian rakan sebaya merupakan jenis
penilaian autentik yang meilbatkan para pelajar
menilai rakan-rakan mereka sendiri.

Menurut Brown (1999),

pentaksiran rakan sebaya sangat
membantu dalam keberkesanan
pentaksiran formatif dan juga
pentaksiran sumatif.
 3. Penilaian Rakan Sebaya
Pentaksiran ini dapat dijalankan apabila aktivti
kumpulan dilaksanakan dan markah dalam
penglibatan pelajar diambil kira dalam proses
pentaksiran.

Secara tidak langsung pentaksiran rakan

sebaya ini dapat membantu
pembentukan motivasi diri pelajar,
ketrampilan, sumbangan, kehadiran dan
penglibatan mereka dalam aktiviti yang
dijalankan.
 Peranan Penilaian Rakan Sebaya

Memberi peluang mereka

berinteraksi sesama mereka
Meningkatkan nilai keyakinan
diri dalam membuat keputusan.
Memberikan peranan yang
membolehkan mereka terlibat
sama dalam aktiviti pentaksiran.
 4. Penilaian Kendiri

penilaian yang dijalankan untuk pelajar membuat penilaian

terhadap kekuatan dan kelemahan dalam diri mereka sendiri.

membolehkan pelajar secara individu merancang serta

mendapat panduan untuk melaksanakan perancangan
pembelajaran serta untuk memberikan keyakinan kepada
mereka dalam menilai perkembangan diri mereka.

membantu para pelajar untuk bersikap kritis terhadap

tugasan yang diberikan kepada mereka.
 Memberikan
peluang kepada
para pelajar Memberi
menilai kekuatan keyakinan akan
dan kelemahan diri kepentingan
mereka. penilaian kendiri ini
kepada mereka.

Memberikan
Mengemukakan soalan-soalan yang
senarai semak dapat membantu
yang dapat mereka sepanjang
membantu para proses penilaian
pelajar menilai kendiri ini
dijalankan.
 Pentaksiran Atas Talian
• Pentaksiran atas talian merupakan kaedah penilaian
yang digunakan oleh guru menggunakan kaedah
pentaksiran berbantukan komputer.
• Kaedah ini mudah dilaksanakan dan dapat menarik
minat pelajar untuk melaksanakannya.
• Para guru hanya perlu menyediakan bentuk-bentuk
ujian dan disimpan dalam bentuk ‘softcopy’ dengan
pelbagai soalan.
 Dapat mengakses bahan pentaksiran dengan mudah.
Pelbagai bentuk ujian dapat dilaksanakan dalam sesuatu pentaksiran.
Meningkatkan kemahiran penggunaan ICT dalam kalangan pelajar dan guru.
Melaksanakan dan mengaplikasikan Pembelajaran Abad ke 21 dalam proses P&P .

Kebaikan

Kelemahan

 Kemudahan internet sukar diperoleh di kawasan sekolah.

 Jumlah komputer di sekolah yang tidak dapat menampung penggunaan pelajar.
 Keterbatasan pengetahuan dan kepakaran guru dalam menggubal soalan pentaksiran
atas talian.
 Sejumlah set soalan perlu disediakan dan ditetapkan oleh guru bag memastikan
setiap pelajar menjawab nombor soalan yang berbeza pada satu-satu masa.