SAĞLIKTA

DİJİTALLEŞME
ve HEKİMLİK
KARİYERİ
Mustafa Taşdemir

1
 Teknolojik
Dönüşüm
gelişmiş ülkelerde
önemli bir gündem
2
https://chaire-connected-innovation.fr/wp-content/uploads/2018/05/2018-05-CONFERENCE-UL-Industrie-4.0-V7.pdf
 Endüstri 4.0
Endüstri 3.0
Endüstri 2.0
Endüstri 1.0

Endüstri 4.0
Almanya

3
 Amerika Birleşik Devletleri
The
AMP Advanced
2.0 Manufacturin
g Partnership

4
https://slideplayer.com/slide/4661269/
 İngiltere
Catapult Program

5
https://catapult.org.uk/impact/catapult-uk-network-map_900px/
 4.Endüstri Devrimi
4th Industrial Revolution

Industrie du

Future
Fransa

6
https://chaire-connected-innovation.fr/wp-content/uploads/2018/05/2018-05-CONFERENCE-UL-Industrie-4.0-V7.pdf
 Japonya
Toplum 5.0

7
Kaynak: http://www.keidanren.or.jp/en/policy/2016/029_outline.pdf
 Güney
Kore
Industry
Innovation 3.0

8
Made
in
Chin
a

9
“Veri, dünyanın yeni petrolü”
Ann Winblad

“Veri, ekonomik bir değer”

Dünya Ekonomik Forumu
Davos / 2012

10
 9000

8000

7000

WebofScience & PubMed

6000

"Büyük Veri" (Big Data)

5000

4000

2012 3000
arama sonuçları
2000

1000

0
1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020

1993
11
 1 Hacim

2 Hız

Büyük 3 Çeşitlilik
Veri
4 Doğruluk

5 Değer

12
Sağlık 4.0
4. Endüstri devriminin bileşenlerinin
sağlığa uygulanmasını ifade eden bir
kavram.

Sağlık 5.0 ?
Şimdilik temeli olan bir
kavram olmasa da sadece
bedensel, ruhsal ve sosyal
yönden iyilik hali değil,
‘’dijital iyilik hali’’nin de
sağlık tanımına
girebileceğinden bahsedenler
kullanıyor.
13
 Giyilebilir Teknoloji ve Sağlık
Kalp ritmi
Elektrokardiyografi
Kan şekeri
Tansiyon
Vücut ısısı
Kan O2 saturasyonu
İlaç alım saatleri
O2 Randevu hatırlatma
gibi birçok bilgi giyilebilir teknolojik
aletlerle merkezi istasyonlara
gönderilip analiz edilmiş şekilde bize
sunulabiliyor. 14
2017 yılında indirilen sağlık
ilişkili mobil uygulama sayısı 142
milyon

15
 Giyilebilir Teknoloji
Pazarı

2018 de sağlık hizmeti

2017 de 125 milyon veren kurumların %70
cihaz inin mobil uygulamalara
yatırım yapacağı tahmin
2021 de 240 milyon ediliyor.
cihaz 16
 TeleTıp

Mercy Virtual
Hastanesi

17
 ABD’de yapılan bir ABD’de hastanelerin
çalışmada teletıp %72 si teletıp
hizmeti sayesinde kalp
hizmetlerini kullanıyor.
hastalarının hastane
başvurularında %73
azalma sağlanmış.

18
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4941836/
İki popüler kavram:

Kişiselleştirilmiş Tıp
Hassas Tıp

‘’Hastalık yoktur,
hasta vardır’’
ifadesinin vücut
bulmuş hali. 19
 Hızla artan literatür IBM Watson kullanan
hekimler tedavi düzenlerken
Bir günde PubMed’de yayına ilgili literatüre daha hızlı
giren makale sayısı 2700 !!! erişebiliyor.

Bir uzmanın bu kadar yayını

okuması, kendini
güncellemesi ona göre
tedavi protokolü
20
https://www.nature.com/nature/journal/v535/n7612/full/nj7612-457a.html
 Hindistan’daki bir
uygulamada Watson’ın
oluşturduğu tedavi
protokolleri Tümör kurulu
kararlarıyla %90 uyumlu.

Hekimlerin iş yoğunluğunu
azaltacak, bilimsel çalışmalara

%90
vakit üretecek bir destek!

21
https://www.ibm.com/blogs/think/2016/12/watson-cancer-care/
Google Trends

Google’da Grip Araması

(TR)
2004 - 2018

Gelecek yılı öngörmek pek zor değil 22

Google Trends
Google’da Grip Araması
(TR)
2004 - 2018

23
Görüntü işleme
teknolojisiyle deri
kanserlerini erken tanımak
mümkün. Bir cep telefonu
yeterli.

2021 yılında kullanılması

beklenen akıllı telefon
sayısı 6,3 milyar. Erken
tanıda çığır açabilecek bir
gelişme. 24
Çin’de BioMind isimli yapay zeka
yazılımı beyin tümörü mevcut
olan 225 hastanın filmlerine 15
dakika içinde tanı koydu.
Bunların %87’si doğru tanıydı.

Bu uygulama ile hastalara risk analizi yapıp

önceliklendirmek hekimlerin aşırı yükünü
azaltabilir, sağlık hizmetine erişimi
kolaylaştırabilir, hayat kurtarıcı olabilir. 25
 Makine öğrenmesi sayesinde eğitilen Google Lenf
Nodu Asistanı, meme kanserlerindeki metastazları
ayırt etmekte patologlara büyük kolaylıklar sunuyor.

26
https://ai.googleblog.com/2018/10/applying-deep-learning-to-metastatic.html
Sağlıktaki tüm idari
süreçler artık
programlanabilir.

Randevular, performans ölçümleri,

proje yönetimi, maliyet etkinlik
analizleri, aşı-ilaç yan etkileri . . .

Artık yöneticiler araştırma ve

geliştirme için daha fazla vakit
bulabilir.
27
Twitter 2014 yılında veri
hibeleri projesi kapsamında
6 projeyi fonladı, parayla
değil ‘’veri’’yle

Bunlardan 4’ü sağlıkla

ilişkili

28
 Yapay Zeka, hekimlerin mesleğini ellerinden almıyor.

Hekimleri angaryalardan kurtarıyor, hastalarla ilgilenmelerini

sağlıyor.

Bu noktada ‘’artırılmış zeka’’ kavramı ön plana çıkıyor.

29
 Suni aort damarı yazımı

Artık 3 boyutlu organ

yazıcımız da mevcut:
BIO X 3D BIOPRINTER
Suni kılcal damar yazımı
30
Biyomimetik
Teknolojiyi doğadan
esinlenerek tasarlama

Biyomimetik ve sağlık yeni

bir çığır açıyor.

Doğadaki örneklere bakarak sentetik

kopyalar oluşturmak artık hayatımızın
vazgeçilmezi 31
Nanoteknolojinin tıbba
uygulanması ile
nanorobotlar, akıllı kontak
lensler, yeni nesil kanser
ilaçları, damarın tekrar
tıkanmasını engelleyen
stentler, ve daha birçok
ürün tasarlanmakta.
32
 DaVinci Robotu 2000
yılından beri aramızda.

Uzaktan ameliyat ve
minimum doku hasarı ile
ameliyat öne çıkan iki
büyük avantaj.

Davinci ile bir üzümün zarı kesilip tekrar

yerine dikilebilmekte. 33
DNA bir kumaş ise
CRISPR bir makas

CRISPR ile artık

DNA’mıza gen eklemek
çıkarmak değiştirmek
mümkün
Hastalıklara sebep olan genlerimizin
sağlamlarıyla değiştirilmesi çok yakında.

34
 Çin’de dünyanın ilk genetiği
değiştirilmiş bebeği (designer
baby) ‘’üretildi’’

AIDS, Kolera ve Çiçek hastalıklarına daha

dirençli olacak şekilde genetik
düzenleme yapılan bebeklerin doğup
doğmadığı henüz muamma.
(Kaynak: MIT)
25 Kasım 2018
35
https://www.technologyreview.com/s/612458/exclusive-chinese-scientists-are-creating-crispr-babies/
Tüm aletler hazır, o
halde DNA’da veri
depolayabilir
Evet
miyiz?

36
Rejeneratif Tıp
Kök hücreleri
kullanarak yeni
hücre/doku/organ
üretimi veya onarımı
ile ilgilenen bilim dalı.

37
 Kanser hücreleri
Kanser immunoterapisi bizim hücrelerimiz,
bağışıklık
sistemimiz onları
tanımıyor.

İmmunoterapi,
kanser hücrelerini
moleküler düzeyde
işaretleyip
bağışıklık
38
sisteminin onları
Uzay Sağlığı NASA “Human Research
Project” isimli kapsamlı bir
program yürütüyor.

Uzay koşullarının DNA’mızı, bağırsak

floramızı, kemik yoğunluğumuzu,
metabolizmamızı ve bağışıklık sistemimizi
nasıl etkileyeceği, uzun yolculuklarda kapalı
alanda kalmanın psikolojik sorunlara yol açıp
açmadığı gibi birçok deney yapılıyor.

Mars’a yolculuk 2030’da

39
Biz’de neler oluyor?
Ulusal Sağlık Sistemi

Tüm sağlık kayıtlarımız tek bir platformda

birleşti. Sağlık alanında büyük verinin
merkezi Ulusal Sağlık Sistemi

41
 Tüm aşılar ve soğuk zincir
‘’ Önceki tahlilleriniz nerede’’
kontrol altında, dakika
sorusu tarih oldu. E-Nabız ile dakika, saniye saniye.
sağlık kayıtlarımız elimizin
altında.
Her ilaç kutusu tek bir
koda sahip. Hastanın
elinde kaç tablet ilaç
kaldığını artık
biliyoruz.

Yeşil ve Kırmızı reçete

ile satılan ilaçlar yakın
takipte.
42
Sağlık eğitimine yönelik simülasyon Tıp Bilişimi / Sağlık Bilişimi /
merkezleri giderek artıyor. Biyolojik Veri Bilimi bölümleri
üniversitelerde giderek artıyor.

İstanbul Sağlık Müdürlüğü

Medikal Simülasyon
Merkezi

43
Tıp ve mühendislik
artık hiç olmadığı kadar
yakın.
 ?

Hızla dijitalleşen
Teknoloji Veri sağlık alanında
kullanıcısı Okuryazarı
hekim yeterliliklerinin
revizyonu artık bir
zorunluluk
• Tıp hızla gelişiyor ve dönüşüyor, peki tıp eğitimindeki fırsatlar
neler?

• Tıp Eğitimi müfredatlarında bu teknolojik devrim nasıl yer almalı?

• Baştan sona dönüşen bilim dalları yeniden nasıl kurgulanacak?

• Geleceği görebilen sigortacılık ve ödeme sistemleri nasıl

kurgulanacak?
46
• Hekim hasta sırrını kim nasıl koruyacak?

• Veri mahremiyeti nasıl sağlanacak?

• Dijitalleşen dünyada sınırları kim belirleyecek?

• Yapay eller organik ellerden daha işlevsel olursa...?

• Giyilebilir teknoloji bedene çip takma ile sonuçlandığında neler

olacak?
47
 Dinleme nezaketiniz için
teşekkürler

Sunumda adı geçen ticari firma isimleri ile bu dokümanı hazırlayanlar arasında herhangi bir çıkar ilişkisi
yoktur.