MOL KAVRAMI

2009-2010

KONU-5 MOL KAVRAMI

Mehmet
Yrd. Doç. TURK | KİMYABAYINDIR
Dr. Sinan ÖĞRETMENİ
1
 MOL KAVRAMI

5.Konu: Mol Kavramı 5.1. Bağıl Atom Kütlesi,

Kazanımlar: Bir atomun kütlesinin, standart atomun kütlesi

dikkate alınarak hesaplanmasına bağıl atom kütlesi
5. Bağıl atom kütlesi ve mol kavramı ile ilgili olarak denir.
öğrenciler;
Bu hususta ilk akla gelen element, yoğunluğu en
5.1. İkili hidrojen bileşiklerinde, 1g hidrojen ile birleşen düşük olan H elementidir. Hidrojen elementin kütlesi
diğer element kütleleri temelinde bağıl atom kütlesini -1g- olarak kabul edilmiş, diğer elementlerin kütleleri
tanımlar. H’e kıyaslanarak bulunmuştur.
5.2. Hidrojen ile bileşik yapmayan elementlerin bağıl 1 C atomu = 12 tane H atomu
atom kütlelerinin nasıl bulunabileceğini açıklar. 1 O atomu = 16 tane H atomu
5.3. Elementler ve bileşikler için mol kavramını açıklar. 1 Mg atomu = 24 tane H atomu
5.4. Elementlerin mol kütleleri ve tek tek atomların
kütleleri üzerinden Avogadro sayısını hesaplar.
5.1.İkili hidrojen bileşiklerinde, 1g hidrojen ile
5.5. Mol kavramı ile Avogadro sayısı arasında ilişki birleşen diğer element kütlelerinin belirlenmesi,
kurar.
Tablo dikkatlice incelendiğinde, bileşiğin kütlesi
5.6. İzotop kavramını kullanarak bazı elementlerin mol biliniyorsa hidrojenle bileşik yapan diğer elementin
kütlelerinin tam sayı çıkmayışını açıklar. kütlesi kolaylıkla hesaplana bilir.
5.7. Kütle, mol sayısı, molekül sayısı, atom sayısı Diğer
Bileşiğin H’in Kütlesi
kavramlarını ilişkilendiren problemleri çözer. Bileşik Elementin
kütlesi (g) (g)
Kütlesi (g)
HF 20 1 19
5.Konu: Mol Kavramı
HCl 36,5 1 35,5
Konu Başlıkları:
HBr 81 1 80
5.1. Bağıl Atom Kütlesi
HI 128 1 127
5.1.1.İkili hidrojen bileşiklerinde, 1g hidrojen ile
birleşen diğer element kütlelerinin belirlenmesi, H2O 18 2 16
5.2. Hidrojen ile bileşik yapmayan elementlerin bağıl NH3 17 3 14
atom kütlelerinin hesaplanması,
5.3. Mol Kavramı
5.2. Hidrojen ile bileşik yapmayan elementlerin
5.3.1. Avagadro Sayısı ve Mol Kavramı ilişkisi bağıl atom kütlelerinin hesaplanması,
5.4. Mol Kütlsi Bağıl Atom Kütlesi, 20. yüz yılın başlarında, standart
5.4.1. Avogadro sayısının hesaplanması olarak oksijenin atom tartısı 16 alınmış. Oksijenin
başvuru değeri olarak alınmasının sebebi o zaman
5.4.2. Gerçek Atomların Kütlesi kadar bulunan elementlerin çoğu ile bileşik
5.5. 1.Mol kavramı ile Avogadro sayısı arasında ilişki, oluşturmasındandı.

5.5.2. Mol kavramı ile mol kütlesi arasında ilişki,
5.5.3. Mol kavramı ile hacim arasında ilişki,
5.6.İzotop ve izotop atomların belirlenmesi
5.6.1. Kütle spektrometresi kullanarak
elementlerin mol kütlelerinin hesaplanması,
5.7. Basit kimyasal hesaplamalar,
Ancak izotop atomların bulunmasından sonra O=16
izotopuyla birlikte O=17 iztopları kafaları karıştırdı.
1961 yılında Uluslar Arası Kimyacılar Birliği
toplantısında bu sorun çözüldü. Komisyon, tabiatta
bazı
izotoplarının bulunma ihtimali en fazla olan C=12 yi
standart elementi olarak seçti. Bu yeni ölçekte 1 tane

2
 MOL KAVRAMI
12
C’un atom kütlesi tam olarak 12.00 olarak kabul Mesela;
edildi.
6,02.1023 tane elektron 1 mol elektron
Bu rakamın 12 de birine “Atomik Kütle Birimi” (akb)
denir.
6,02.1023 tane proton 1 mol proton
Atomik Kütle Birimi (akb)
1 atomun kütlesi çok küçük olduğundan, 1 tane 1 mol nötron
12
C’un 12 de birine “Atomik Kütle Birimi” (akb) 6,02.1023 tane nötron
denir.
1 protunun kütlesi= 1 akb 1 mol atom
6,02.1023 tane atom
1 nötronun kütlesi = 1 akb
1 tane 12C izotopu= 12 akb 6,02.1023 tane molekül 1 mol molekül
1 tane 16O izotopu= 16 akb … gibi.
1 tane CO2=44 akb

5.3. Mol Kavramı,

5.4. Mol Kütlsi
Atomlar ve moleküller normal yollarla
sayılamadığından, sayılamayacak çokluktaki tek çeşit Bir mol atomun yada 1mol molekülün kütlesine mol
bir maddenin miktarı SI birim sisteminde mol birimi kütlesi(MA) denir.
ile ifade edilir. Mol; n harfiyle gösterilir. Atomların, atom kütleleri aynı zamanda mol
Bu tıpkı buğdayın kile ya da şekerin kilo ile kütlelerine de eşittir.
belirtilmesi gibidir. H:1, Mg:24, Al:24, Ca:40, Cu:64
Mol Kavramını açıklamakta kullanılan bazı Atomlar için atom kütlesi denildiğinde akb, mol
kavramlar: kütlesi denildiğinde g/mol anlaşılmalıdır.
Atom: Elementlerin özelliğini gösteren nötral ve en Örnek:
küçük doğal birimine denir.
H: 1 için
Örnek: Ca, Mg, Al, Zn…
Hidrojenin atom kütlesi: 1 akb
Molekül: Element ya da bileşiğe ait olabilen; nötral
ve doğal birimine denir. Hidrojenin mol kütlesi : 1 g

Elementel Molekül: H2,N2, I2,O3, P4, S8

Bileşik Molekülleri: CH4,C4H10, H2O,NH3
Avagadro Sayısı: 6,02.1023 sayısına Avagadro sayısı Aynı şey moleküller içinde geçerlidir. Molekül kütlesi
denir. denildiğinde akb, mol kütlesi denildiğinde g/mol
anlaşılmalıdır.
Ava gadro sayısı: 6,02.1023 sayısına avagadro sayısı
denir. Avagadro Sayısı = NA = N0 = 6,02.1023
Örnek:

Avagadro Sayısı kadar (atom yada molekül); 1 mol CO2: 44 için

olarak ifade edilmiştir. CO2 nin molekül kütlesi: 44 akb
Tabi ki mol sadece atom ve molekül için sınırlı CO2 nin mol kütlesi : 44 g
değildir. Sayılamayacak çokluktaki, tüm tek çeşit
maddeler için de mol kavramı kullanılır.

3
 MOL KAVRAMI

Örnek: 5.4.1. Avogadro sayısının hesaplanması,

Verilen eşitliklerin, akb ve g cinsinden ne anlama 1 mol maddenin içerdiği tanecik sayısına (atom ya da
geldiklerini açıklayınız? molekül) Avagadro Sayısı denir ve NA ile gösterilir.

H2 : 2 O : 16 Ca : 40 CaC2 : 64 Matematiksel olarak;

1 mol C’un kütlesinin, 1 C atomunun kütlesine oranı,
Fe : 56 MgO : 40 S8 : 256 K : 39 avagadro sayısı denir.
12
C un Mol Kütlesi
N : 14 Cl2 : 71 NaOH : 40 Mg : 24 Avagadro Sayısı= 12
C un Atom Kütlesi
NOT: 12, 00 g/mol
6,02.1023mol-1
Atomlara ait atom ya da mol kütleleri her zaman
1,99.0-23 g
verilmektedir. Ancak moleküllerin mol kütlelerini
hesaplamak durumundayız.
Avogadro Sayısının Büyüklüğü:
Avogadro sayısı (6,02 x1023) hayal edilemeyecek
Örnek: kadar büyük bir sayıdır.
Mesela:
S:32, O:16, C:12, N:14, Fe:56, Cl:35,5, Ca:40, K:39, Eğer bir fasulye taneciğinin hacmi 0,1 cm3 ise, “bir
Al:27, Cu:64 …olarak verildiğine göre tabloda mol fasulye” Türkiye’nin yüzeyini yaklaşık 30 km
verilen bileşiklerin mol kütlelerini hesaplayınız? kalınlığında bir tabaka şeklinde kaplayabilir.
Mesela:
Mol Mol Bir kişinin buğday taneciklerini, 100 tane/dakika
Madde Madde
Kütlesi Kütlesi hızla sayabildiğini varsayarsak, bir ömür boyunca
SO2 CaCO3 ancak yaklaşık 4 milyar taneceği sayabilir.
Dünyadaki bütün insanlar ömürlerini buğday
CO2 Ca(NO3)2
taneciği saymakla geçirseler bile Avogadro sayısı
CS2 KAl(SO4)2 kadar tanecik sayamazlar. Üstelik, bir mol buğday
taneciği insanlık tarihinde yetiştirilmiş buğday
N2O5 CaSO4
taneciğinden çok daha fazladır
Fe2O3 CaSO4.5H2O
5.4.2. Gerçek Atom-Molekül Kütlesi

Formül Kütlesi “1 tane atomun ya da molekülün gram cinsinden

kütlesine gerçek atom ya da molekül kütlesi denir.”
Birçok metal ametal bileşiğinin doğal birimi Ma Ma
Gerçek atom kütlesi = 23
g= g
bulunmaz. Her iyon belli sayıda farklı iyonlarla 6,02.10 N0
sarılmıştır. Bu örgü tüm kristal boyunca sürer gider. Ma Ma
Gerçek molekül kütlesi = g g
6,02.1023 N0
Ancak iyonik bileşikler dediğimiz bu bileşikler, en
basit şekilde gösterilirler. Mesela; yemek tuzu= Örnek :
Hidrojenin gerçek atom kütlesini bulunuz? (H:1)
NaCl, Kalsiyum Klorür= CaCl2.. gibi. Bu sebeple
iyonik bileşikler için “Molekül Kütlesi” tabiri yerine Çözüm:
1
“Formül Kütlesi” tabiri kullanılır. H' nin atom kütlesi= 23
g=1,67.10 -24g
6,02.10

4
 MOL KAVRAMI

Örnek: V
Mol=n=
CO2 nin gerçek molekül kütlesini bulunuz? (H:1) V0

v= Verilen hacim (L), V0 = NŞA da bir mol gazın hacmi

Çözüm: (22,4 L)
Ma 44
CO2'molekül kütlesi = g= g=7,3.10-23 g
N0 6,02.1023
II.yol: Orantı yoluyla mol hesaplamaları

5.4.3. akb=g ilişkisi Bunun için sabit değerlerden yola çıkılarak orantı
kurulur.
Her şey kendisine özgü birimle ifade edilir. Atom,
molekül, iyon gibi küçük zerreciklerin kütlelerini Örnek: 4,4 g CO2 kaç mol dür? (CO2 :44 )
gram cinsinden ifade etmek bir saç telinin tonla ifade
edilmesinden daha anormal ve tuhaftır 44 g CO 21mol ise
Atom, molekül veya iyonların kütleleri akb ile ifade 4,4 g CO 2 x mol dür.
edilir.
X=0,1mol
Bütün kütle birimleri arasında bir ilişki olduğu gibi
akb ile gram arasında da bir ilişki bulunmaktadır.
1 1 24
1 akb g= g 1, 67.10 g
N0 6,02.1023
5.5.2. Mol kavramı ile kütle arasında ilişki,

m
Örnek: n=
MA
6,02.10 22 akb kaç g dır? (H:1)
n = Mol sayısı, m = Verilen kütlesi, MA = Mol kütlesi,
Çözüm:
1 Orantılarda kullanmak için;
1akb g
6,02.1023
6,02.1022 akb x g “1 mol madde Ma gramdır”
x=0,1 g

5.5. Mol sayısı Hesaplamaları:

Mol hesaplamalarında 2 yol kullanılır.

I.yol: Formül kullanarak mol hesaplamaları Örnek: 2,2 g CO2 kaç mol dür? (CO2 :44 )

m m 2, 2
Mol=n= n= 0,05 mol
MA MA 44
n = Mol sayısı, m = Verilen kütlesi, MA = Mol kütlesi, 44 g CO21mol ise
1,2 g CO 2 x mol dür.
N
Mol=n= X=0,05 mol
NA

N = Verilen tanecik sayısı, NA = Avagadro sayısı

5
 MOL KAVRAMI

Ödev:I 5. 11 g N2O kaç moldür ? ( N : 14 O : 16 )

Aşağıda verilen kütle- mol sayısı ilişkisiyle ilgili

problemleri çözünüz?

1. 1 mol CO2 kaç gramdır ? ( C : 12 O : 16 )

6. 8 g NaOH kaç gramdır ? ( Na : 23 O : 16 H : 1 )

2. 3 mol NO2 kaç gramdır ? ( N : 14 O : 16 )

7. 16 g SO3 kaç moldür ? ( S : 32 O : 16 )

3. 0,5 mol CaCO3 kaç gramdır ? ( Ca:40 C:12 O:16 ) 8. 22,2 g CaCl2 kaç moldür ? ( Ca :40 Cl : 35,5 )

4. 0,3 mol MgO kaç gramdır ? ( Mg : 24 O :16 ) 9. 21,6 g N2O5 kaç moldür ? ( N : 14 O : 16 )

6
 MOL KAVRAMI

5.5.3. Mol kavramı ile tanecik sayısı arasında ilişki, 3. 0,5 mol Fe2S3 için ;
a) Kaç tane atom içerir ?
N
n= b) Kaç tane molekül içerir ? (mi?)
NA
N = Verilen tanecik sayısı, NA = Avagadro sayısı

Orantılarda kullanmak için;

1 mol XmYn bileşiği 6,02.1023 tane molekül 4. 0,2 mol C2H4 için ;
içerir. a) Kaç tane atom içerir ?
mol XmYn bileşiği 6,02.1023 tane tanecik içerir. b) Kaç tane molekül içerir ?
23
1 mol XmYn bileşiği (m+n).6,02.10 tane atom c) Kaç tane C atomu içerir ?
içerir. d) Kaç tane H atomu içerir ?

Örnek: 6,02.1022 tane CO2 kaç mol dür?

N 6,02.1022
n= 0,1 mol
NA 6,02.1023
5. 0,1 mol Mg3(PO4)2 için ;

Örnek: 3,01.1022 tane CO2 kaç mol dür? a) Kaç tane atom içerir ?
b) Kaç tane molekül içerir ?
N 3,01.1022
n= 0,05 mol c) Kaç tane Mg atomu içerir ?
NA 6,02.1023
d) Kaç tane O atomu içerir ?
Ödev: II

Aşağıda verilen tanecik sayısı- mol sayısı ilişkisiyle

ilgili problemleri çözünüz?
6. 0,3 mol Al2(NO3)3 için ;
1. 2 mol N2O5 için ; a) Kaç tane atom içerir ?
a) Kaç tane molekül içerir ? b) Kaç tane molekül içerir ?
b) Kaç tane atom içerir ? c) Kaç tane Al atomu içerir ?
d) Kaç tane O atomu içerir ?

7. 4 mol Na3PO4 için ;

2. 3 mol P4O10 için ;
a) Kaç tane atom içerir ?
a) Kaç tane molekül içerir ?
b) Kaç tane molekül içerir ?
b) Kaç tane atom içerir ?
c) Kaç tane Na atomu içerir ?
d) Kaç tane P atomu içerir ?

7
 MOL KAVRAMI

5.5.3. Mol kavramı gza maddelerin hacmi arasında 2. 2,408.1023 tane C içeren C2H4 kaç moldür ?
ilişki,

V
n=
V0
v= Verilen hacim (L), V0 = NŞA da bir mol gazın
hacmi (22,4 L)
Orantılarda Kullanmak İçin:
1 mol GAZ N.Ş.A. ( 0 0C , 1 atm ) ‘da 22,4 L
hacim kaplar.
1 mol GAZ Oda Koşullarında ( 25 0C , 1 atm ) ‘da
3. 1,806.1023 tane NO3 içeren Al(NO3)3 kaç moldür ?
24,5 L hacim kaplar.
Sıcaklık ve basıncın eşit olduğu şartlara “aynı
şarlar altında” denir.
Aynı şarlarda gazların eşit hacimlerinde aynı
sayıda molekül bulunur (Avogadro Hipotezi)
Aynı şartlarda da gazların mol sayılarının oranı,
hacimlerinin oranına eşittir.

4. 1,505.1023 tane Cr içeren Fe2(CrO4)3 içerisinde

kaç tane oksijen vardır ?
Örnek: NŞA’da 2,24 L hacim kaplayan CO2 : kaç mol
dür?

Çözüm:
V 2,24
n= 0,1 mol
V0 22,4

5. 9,03.1023 tane S içeren Al2(SO3)3 içerisinde kaç

tane atom vardır ?
Ödev: III

Aşağıda verilen hacim - mol sayısı ilişkisiyle ilgili

problemleri çözünüz?

6. 8 g CH4 gazı N.Ş.A kaç L hacim kaplar ? (C:12

1. 6,02.1023 tane atom içeren C2H6O2 kaç moldür ?
H:1)

8
 MOL KAVRAMI

7. 16 gram SO3 gazı N.Ş.A kaç L hacim kaplar ? 12. N.Ş.A 8,96 L N2 gazı kaç gramdır ? ( N : 14 )
( S : 32 O : 16 )

8. 12 gram He gazı N.Ş.A kaç L hacim kaplar ?

( He: 4 )
13. N.Ş.A. 11,2 L N2O5 gazı kaç tane molekül içerir ?

9. 10 gram H2 gazı N.Ş.A kaç L hacim kaplar ?

( H : 1)

14. N.Ş.A. 1 mol H2O kaç L hacim kaplar ?

10. N.Ş.A 11,2 L O2 gazı kaç gramdır ? ( O : 16 ) 15. 2 mol CO2 gazı N.Ş.A. ‘da kaç L hacim kaplar ?

11. N.Ş.A. 5,6 L N2O3 gazı kaç gramdır ? 16. 4 mol CO gazı N.Ş.A. ‘da kaç L hacim kaplar ?

( N : 14 O : 16 )

9
 MOL KAVRAMI
17. 3 mol N2O5 gazı N.Ş.A. ‘da kaç L hacim kaplar ?
18. 0,5 mol N2O gazı N.Ş.A. ‘da kaç L hacim kaplar ?
19. 0,3 mol SO2 gazı N.Ş.A. ‘da kaç L hacim kaplar ?
20. N.Ş.A 44,8 L hacim kaplayan NO2 gazı kaç
moldür?
21. N.Ş.A 134,4 L hacim kaplayan O2 gazı kaç
moldür?
22. N.Ş.A 5,6 L hacim kaplayan CO2 gazı kaç mol dür?
10
23. N.Ş.A. 8,96 L hacim kaplayan SO3gazı kaç mol
dür?
24. N.Ş.A. 4,48 L hacim kaplayan He gazı kaç
moldür?
5.6.1. İzotop ve izotop atomların belirlenmesi,
Proton sayısı aynı kütle numarası farklı atomlara
izotop atom denir.
35
Cl - 37Cl atomları birbirinin izotopudur. Çünkü, bu
iki Cl atomunun kütle numaraları farklıdır. Kütle
numarasını farklı kılan tanecik nötron sayılarıdır.
Atomların büyük kısmının doğal izotopları
mevcuttur.
Ancak, sodyum, berilyum ve flor atomlarının
izotopları yoktur.
35 37
Klorun; Cl (% 75,77) ve kalanı Cl dir.
Magnezyumun başlıca izotopu 24Mg ve azınlıkta olan
izotopları 25Mg (%10,00) ve 26Mg (%11,01) dir.
Kurşunun dört doğal izotopu vardır. 204Pb (%1,4), 206
Pb (%24,1), 207 Pb (% 22,1) ve 208 Pb (% 52,4).
5.6.2. İzotop atomların özellikleri:
İzotop atomların kimyasal özellikleri hemen hemen
birbirinin aynıdır. Ancak fiziksel özellikleri önemli
ölçüde farklıdır. Fiziksel özelliklerini farklı kılan sebep
nötron sayılarının farklı olmasıdır.
 MOL KAVRAMI

Kütle Spektrometresi Ne onun izotopları 20,21,22 kütle numaraları

izotoplardır.

Bir elementte kaç izotop bulunduğunu, her

izotopun tam olarak kütlesin ve bağıl miktarını
saptamak için şekildeki gibi bir kütle
spektrometresi kullanılır. Örnek:
Buharlaştırılmış madde, elektronla bombardıman
edilerek + yüklü iyonlar oluşturulur. Bu iyonlar – Klor gazının kütle tayfında Cl2+, Cl+ ve Cl+2 şeklinde
yüklü bir levhaya doğru çekilerek bu levha
üzerinde bulunan dar bir aralıktan hızlı geçirilirler. iyon grupları oluşturuyor. Klorun izotoplarının 35 ve
İyon demeti bu aşamadan sonra mağnetik bir alan 37 kütle numarasına sahip olduğu bilindiğine ve
içinden geçirilir. Yüklü tanecikler magnetik bir alan
doğada bulunma oranının sırayla %75 ve %25
içinde dairesel bir yörünge izlerler.
olduğuna göre; Klorun oluşturduğu kütle tayfının
Taneciğin yükü arttıkça, kütlesi azaldıkça nitel durumu nasıl olmalıdır?
doğrusal yörüngeden sapma da artar.
Çözüm:
Bu nedenle, magnetik bir alanda + yüklü bir iyonun
izlediği dairesel yörüngenin yarı çapı o iyonun q/m
1- Bu 3 iyon 3 çizgi grubu oluşturur.
değerine bağlıdır.
m.v 2- Yükü büyük olan izotop önce düşer. Koyu çizgiler
r= izotopun bolluk durumunu göstermektedir.
q.H
3- Yükü eşitse kütlesi küçük olan önce düşer.
q=Taneciğin yükü, m=Taneciğin kütlesi,
v=Taneciğin hızı, H=Magnetik alan şiddeti, 4-Cl2+ molekülünde 35-35, 35-37,37-37 izotopları
r=Sapan taneciğin yarı çapı. olma ihtimalini düşünmeliyiz.

Örnek: Kütle spektrometresiyle Ne+1 ve Ne+2

Olayı şekille göstermek istersek:
iyonları içeren grupların nitel durumunun
açıklanması;
37 7
35 5
-37
-3
-3
37

35
37

35
35

Neon kütle tayf ölçerinde 2 çizgi grubu verir.

Bu çizgiler, Ne+2 ve Ne+1 iyonlarına aittir.
(I.grub: Ne+2 , II.grub:Ne+)
Her grup ayrıca 3 çizgi içerir. Bu da neonun 3
izotopu olduğunu gösterir. Her dizinin dar Cl+2 Cl2+1
Cl+1
aralıkları kütle farkından kaynaklanır.
Önce yükü büyük, kütlesi küçük olan izotop
düşer.

11
 MOL KAVRAMI

5.6.3. Ortalama (Ağılıklı) Atom Kütlesi : 5.7. Basit kimyasal hesaplamalar,

Atom kütleleri için 12 standart alındığı halde, atom Mol–Tanecik–Hacim–Kütle dönüşümlerini

kütlelerini gösteren çizelgede karbonun atom kütlesi gerçekleştirirken soruda verilen büyüklük daima
12,011 olarak verilmektedir. Standart olarak alınan önce MOL’ e çevrilir. Sonra istenen büyüklüğe
karbon atomları yalnızca karbon-12 atomlarıdır. Oysa dönüşüm yapılır.
13 14
doğal karbonda ayrıca C ve C de vardır. Bu iki Bu işlem bazen basit denklemlerin yazılmasını ve
izotopun varlığı gözlenen atom kütlesinin 12 den denkleştirilmesini de gerektire bilir. Bunun için 9.sııf
büyük olmasını sağlar. Bir elementin atom kütlesi kimya konusunda görülen kimyasal denklemler
(ağırlığı izotopların doğada bulunma oranlarına göre, kısmına bakılması faydalı olacaktır.
ağırlıklı atom kütlelerinin ortalamasıdır. Doğada
bulunma yüzdelerine göre ağırlıklı ortalama alınması
çok önemlidir. Karbon-12 doğada daha bol
bulunduğundan, ağırlıklı atom kütlesi 12 ye daha Örnek:
yakın olmalıdır. Ağırlıklı atom kütlesi şöyle NŞA da 8,96 L hacim kaplayan CO2 gazı kaç gramdır?
hesaplanır. Önce mol sayısı bulunur. (CO2:44)

Ortalama I.izotop I.izotopun II.izoto II.izotopun v 8,96

= x x n= 0, 4mol
A. Kütlesi kütlesi bulunma % kütlesi bulunma % V0 22, 4

Örnek: Daha sonra kütle bulunur.

12
C=12.00 akb ve doğada bulunma yüzdesi=%98,9 ,
12
C=13.00 akb ve doğada bulunma yüzdesi=%1,1dir. m
n= ise m=n.Ma=0,4.44=17,6 g
Buna göre karbonun ortalama atom kütlesi nedir? Ma

Çözüm:

Ortalama Atom Kütlesi: 12 . 0,989 + 13. 0,011= Örnek:

12,01115 g N.Ş.A 44,8 L CO2 gazı kaç tane molekül içerir ?
v 44, 4
n= 2 mol
V0 22, 4
Örnek:
35
Cl=34,97 akb (doğada bulunma yüzdesi=%75,53 ) , Daha sonra kütle bulunur.
37
Cl=36,5 akb (doğada bulunma yüzdesi=%24,77 ).
Buna göre klorun ortalama atom kütlesi nedir? N
n= ise N=n.Na=2.6,02.1023 =12,04.1023 tane
Na
Çözüm:

Ortalama Atom Ağırlığı: 34,7 . 0,7553 + 36,97 .

0,2477 = 35,453 g

12
 MOL KAVRAMI

Ödev-4
Aşağıdaki problemleri çözünüz?
6. 1,204.1023 tane atom içeren N2 gazı N.Ş.A kaç L
hacim kaplar ?
1. N.Ş.A 44,8 L CO2 gazı kaç tane molekül içerir ?

2. N.Ş.A 5,6 L CH4 gazı kaç tane atom içerir ?

7. 18,06.1023 tane atom içeren CH4 gazı N.Ş.A kaç

L hacim kaplar ?

3. N.Ş.A 6,72 L S2O3 gazı kaç tane atom içerir ?

8. 8 g O2 gazı kaç tane molekül içerir ? ( O : 16 )

4. 3,01.1023 tane He gazı N.Ş.A kaç L hacim kaplar

? 9. 9,2 g NO2 gazı kaç tane molekül içerir ? ( N :14
O:16 )

5. 9,03.1023 tane CO2 gazı N.Ş.A kaç L hacim

kaplar? 10. 4 g SO2 gazı kaç tane atom içerir ? ( S : 32, O :
16)

13
 MOL KAVRAMI

10 g CaCO3 kaç tane atom içerir ? 14. 4 gram S içeren SO2 için ; ( S : 32 O : 16 )
( Ca: 40 C:12 O:16 ) a) Kaç gramdır ?
b) Kaç moldür ?
c) N.Ş.A.’da kaç L hacim kaplar ?
d) Kaç tane molekül içerir ?
e) Kaç tane atom içerir ?
f) Kaç gram Oksijen içerir ?

11. 1,806.1023 tane molekül içeren Fe2O3 kaç

gramdır ? ( Fe : 56 O : 16 )

15. 16 gram H içeren C3H8 için ; ( C : 12 H : 1 )

a. Kaç gramdır ?
b. Kaç moldür ?
c. N.Ş.A ‘da kaç L hacim kaplar ?
d. Kaç tane atom içerir ?
12. 1,204.1023 tane atom içeren AlBr3 kaç gramdır?
e. Kaç tane molekül içerir ?
( Al : 27 Br : 80 )
f. Kaç gram Karbon içerir ?
g. Kaç tane Hidrojen içerir ?

16. 0,4 mol Al içeren Al4C3 için ; ( Al : 27 C : 12 )

a. Kaç moldür ?
b. Kaç gramdır ?
c. Kaç tane atom içerir ?
d. Kaç tane molekül içerir ?
23
13. 24,08.10 tane atom içeren H2C2O4 kaç e. Kaç gram Karbon içerir ?
gramdır? ( H : 1 C : 12 O : 16 ) f. Kaç tane Alüminyum içerir ?

14
 MOL KAVRAMI

17. 1,2 mol H içeren C3H6 için ; ( C : 12 H : 1 ) Akb; mol,gram,tanecik sayısı,hacim arasındaki
a) Kaç moldür ? ilişkiler:
b) Kaç gramdır ? Kıyaslamak için:
c) N.Ş.A. kaç L hacim kaplar ? 1 tane atom veya molekül, molekül ağırlığı ( Ma )
d) Kaç tane molekül içerir ? kadar akb ‘dir.
e) Kaç tane atom içerir ? 1 g = N akb ‘dir. ( N : 6,02.1023 )
f) Kaç gram Karbon içerir ?
g) Kaç tane Hidrojen içerir ?
Ödev-5
Aşağıdaki problemleri çözünüz?
1. 1 tane CO2 molekülü kaç akb ‘dir ? ( C : 12 O :
16 )

18. N.Ş.A ‘da 4,48 L hacim kaplayan N2O5 için ;

( N : 14 O : 16 )
a) Kaç moldür ?

b) Kaç gramdır ?

c) Kaç tane atom içerir ?

d) Kaç tane Oksijen içerir ?

2. 1 tane MgSO4 kaç akb ‘dir ? ( Mg : 24 S : 32 O :
e) Kaç gram Azot içerir ?
16 )
f) Kaç mol Oksijen içerir ?

19. Avogadro sayısı kadar atom içeren N2O3 gazı 3. 2 tane NaCl kaç akb ‘dir ? ( Na : 23 Cl : 35,5 )
için; ( N : 14 O : 16 )
a. Kaç moldür ?

b. Kaç gramdır ?
4. 10 tane N2O5 kaç akb ‘dir ? ( N : 14 O : 16 )
c. Kaç tane molekül içerir ?

d. Kaç tane Oksijen içerir ?

e. Kaç gram Azot içerir ?

f. Kaç mol Oksijen içerir ?

5. 28 akb He kaç tanedir ? ( He : 4 )

15
 MOL KAVRAMI

6. 200 akb NaOH kaç tanedir ? ( Na : 23 O : 16 H :1) 13. 640 akb O2 gazı kaç moldür ? ( O : 16 )

7. 160 akb S kaç tanedir ? ( S : 32 ) 14. 40 akb H2 gazı kaç moldür ? ( H : 1 )

8. 1 gram Ca atomu kaç akb ‘dir ? ( Ca : 40 ) Denklemli Kimya Problemleri:

2 Denklemli Kimya problemlerini çözmek çin;

3 1. Denklem yazılır ve denklem denkleştirilir.
4 2. Denklem istenilen şekilde yorumlanır.
5 3. Orantı yoluyla problm çözülür.

9. 1 gram Mg atomu kaç akb ‘dir ? ( Mg : 24 )

Örnek:
N 2(g) +H 2(g) NH 3(g) tepkimesi gereği aynı

şartlarda 3 mol N2 ile kaç mol H2 tepkimeye girer?

10. 20 gram SO2 molekülü kaç akb ‘dir ? Çözüm:

1. Önce denklem denkleştirilir.
N 2(g) +3H 2(g) 2NH 3(g)
2. Sonra denklem yorumlanır.
N 2(g) +3H 2(g) 2NH 3(g)
11. 100 gram CaCO3 molekülü kaç akb ‘dir ?
1 mol 3 mol 2 mol
3. Orantı yoluyla problem çözülür.
1mol H2 ile 3mol H 2 tepkimeyegirerse
3 mol H2 ile 6mol H2 tepkimeyegirer

12. 80 akb CH4 gazı kaç moldür ? ( C : 12 H : 1 )

16
 MOL KAVRAMI

Ödev-6 4. CuSO4.xH2O bileşiğinin 25 gramında 0,9 mol Oksijen

Aşağıdaki problemleri çözünüz? atomu bulunduğuna göre, X ‘in değeri kaçtır?
( Cu : 64 S : 32 O : 16 H : 1 )

-23
1. Bir atomunun kütlesi 4.10 gram olan X
elementinin 12 gramı ,
X + O2 XO2

Tepkimesine göre, tam yandığında kaç molekül O2

23
5. NO + O2 → NO2
harcanır ? ( Avogadro sayısı ( N ) = 6 . 10 )
NO2 + O2 → N2O5

N2O5 + H2O → HNO3

Yukarıdaki kademeli reaksiyona göre 12,6 gram HNO3

elde etmek için N.Ş.A. kaç litre NO gazı ile reaksiyon
başlatılmalıdır ? ( H : 1 N : 14 O : 16 )
( Denklemler denkleştirilecek )

2. Sabit hacimli kapalı bir kapta,

N2 + 3 H2 2 NH3

Denklemine göre 25 mol NH3 elde etmek için kaç

mol H2 kullanılmalıdır ?

6. CaCO3 + HCl → CaCl2 + CO2 + H2O

CO2 + H2O → H2CO3

H2CO3 + NaOH → Na2CO3 + H2O

Yukarıdaki basamaklı tepkimelere göre 10,6 gram

Na2CO3 elde etmek için gerekli olan CaCO3 ın kütlesi
kaç gramdır ? ( Na: 23 Ca : 40 C : 12 O : 16 )
3. 8 gram Ca nın yeteri kadar HCL ile reaksiyonundan
( Denklemeler denkleştirilecek )
N.Ş.A. kaç litre H2 gazı oluşur ? ( Ca : 40 )

Başarılar dilerim

17
 MOL KAVRAMI
Test-1

1. 4.
I. Bağıl Atom Kütlesi kısaca, bir atomun kütlesinin BİLEŞİK BİLEŞİĞİN HİDROJENİN DİĞER
standart atomun kütlesinin kaç katı olduğunun MA’ SI(g) MA’SI (g) ELEMENTİN
hesaplanmasıdır. MA’SI (g)
I HBr 81 1 X
II. Standart atomla ile ilgili ilk akla gelen element, II HI Y 1 127
yoğunluğu en düşük olan H elementidir. III H2O 18 Z 16

III. Hidrojen elementin kütlesi -1- olarak kabul edilmiş, I. X: 80 g

diğer elementlerin kütleleri H’e kıyaslanarak II. Y: 128 g
bulunmuştur. III. 2 g

verilen ifadelerden hangileri doğrudur? verilen ifadelerden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) I ve II C)II ve III A) Yalnız I B) I ve II C)II ve III

D)I, III E) I, II ve III D)I, III E) I, II ve III

5.
2. I. Bağıl Atom Kütlesiyle ilgili olarak; 20. yüz yılın
I. Bağıl Atom Kütlesi karşılaştırmaları; atom kütlesi başlarında, standart olarak oksijenin atom tartısı 16
hesaplanacak elementle hidrojenin hangi oranda alınmıştır.
bileşik yaptığı temel alınarak yapılmıştır. II. Oksijenin başvuru değeri olarak alınmasının sebebi
II. Hidrojen o elementle bileşik oluşturmuyorsa atom o zaman kadar bulunan elementlerin çoğu ile
kütlesi bilinen başka bir element kullanılmıştır. bileşik oluşturmasındandı.
III. Bu yöntemle oksijenin kütlesi: 14,85 olarak III. O=16 alınınca hiçbir elementin değeri 1 den küçük
bulunmuştur. çıkmıyor ve çoğu elementin atom tartısı tam sayı
olarak bulunuyordu.
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C)II ve III
A) Yalnız I B) I ve II C)II ve III
D)I, III E) I, II ve III
D)I, III E) I, II ve III
3.
BİLEŞİK BİLEŞİĞİN HİDROJENİN DİĞER
KÜTLESİ(g) KÜTLESİ ELEMENTİN 6.
(g) KÜTLESİ(g)
I. Uluslar Arası Kimyacılar Komisyonu, tabiatta
I HCl X 1 35,5
izotoplarının bulunma ihtimali en fazla olan C=12 yi
II NH3 17 3 Y
standart elementi olarak seçti.
III H2O 18 Z 16 12
II. Bu yeni ölçekte 1 tane C’un atom kütlesi tam
olarak 12.00 olarak kabul edildi.
I. X: 36,5 g
III. Bu rakamın 12 de birine “Atomik Kütle Birimi” (akb)
II. Y: 20 g
denir.
III. Z: 1g
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C)II ve III
A) Yalnız I B) I ve II C)II ve III
D)I, III E) I, II ve III
D)I, III E) I, II ve III

18
 MOL KAVRAMI

7. 10.
I. 1 tane protunun kütlesi= 1 akb dir. I. Atomlar ve moleküller normal yollarla sayılamaz.
16
II. 1 tane O izotopu= 1 akb dir. II. sayılamayacak çokluktaki tek çeşit bir maddenin
miktarı SI birim sisteminde mol birimi ile ifade
III. 1 tane nötronun kütlesi = 1 akb dir.
edilir.
III. Avagadro Sayısı kadar (atom yada molekül); 1 mol
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
olarak ifade edilmiştir.
A) Yalnız I B) I ve II C)II ve III

D)I, III E) I, II ve III verilen ifadelerden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) I ve II C)II ve III

D)I, III E) I, II ve III

8.
11.
12
I. 1 tane C izotopu= 12 akb dir. I. Mol, sadece atom ve molekül için sınırlı değildir.
12
II. C izotopunun 1/12 si = 12 akb dir. II. Mol, sayılamayacak çokluktaki, tüm tek çeşit
12
III. C izotopunun 1/12 si= 1 akb dir. maddeler için de mol kavramı kullanılır.
III. Mol; n harfiyle ifade edilir.

verilen ifadelerden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) I ve II C)II ve III verilen ifadelerden hangileri doğrudur?

D)I, III E) I, II ve III A) Yalnız I B) I ve II C)II ve III

D)I, III E) I, II ve III

12.
9.
I. 1 mol C’un kütlesinin, 1 mol C atomunun kütlesine

I. Atom, molekül, iyon gibi küçük zerreciklerin oranı, avagadro sayısı denir.
kütlelerini gram cinsinden ifade etmek anlamsızdır. II. 1 mol C’un kütlesinin, 1g C atomunun kütlesine
II. Atom, molekül veya iyonların kütleleri akb ile ifade oranı, avagadro sayısı denir.
edilir.
III. 1 mol C’un kütlesinin, 1 C atomunun kütlesine
III. Bütün kütle birimleri arasında bir ilişki olduğu gibi
akb ile gram arasında da bir ilişki bulunmaktadır. oranı, avagadro sayısı denir.

verilen ifadelerden hangileri doğrudur? verilen ifadelerden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) I ve II C)II ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D)I, III E) I, II ve III D)I, III E) I, II ve III

19
 MOL KAVRAMI
Test-2

1. 4.
23
I. 1 mol maddenin içerdiği tanecik sayısına (atom I. 1 mol H2SO4 bileşiğinde, 4. 6,02.10 tane O atomu
yada molekül) Avagadro Sayısı denir. bulunur.
II. Avagadro Sayısı, NA= N0 ile gösterilir. 23
23 -1 II. 1 mol H2SO4 bileşiğinde, 6,02.10 tane H atomu
III. Avagadro Sayısının değeri; 6,02.10 mol dir.
bulunur.
verilen ifadelerden hangileri doğrudur? 23
III. 1 mol H2SO4 bileşiğinde, 6,02.10 tane S atomu
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III bulunur.

D)I, III E) I, II ve III

verilen ifadelerden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D)I, III E) I, II ve III

2.
I.
23
6,02.10 tane elektron, 1 moldür. 5.
23
23
I. 1 mol CaCO3 bileşiğinde 6,02.10 tane O atomu
II. 6,02.10 tane proton, 1 moldür.
bulunur.
23 23
III. 6,02.10 tane nötron, 1 moldür. II. 1 mol CaCO3 bileşiğinde, 6,02.10 tane Ca atomu
bulunur.
23
verilen ifadelerden hangileri doğrudur? III. 1 mol CaCO3 bileşiğinde, 6,02.10 tane C atomu
bulunur.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
D)I, III E) I, II ve III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D)I, III E) I, II ve III

3.
23
I. 6,02.10 tane CO2 molekülü, 1 moldür. 6.
23
II.
23
6,02.10 tane CO2 molekülünde, 1 mol C I. 1 mol Al2(SO4)2 bileşiğinde, 2. 6,02.10 tane O
atomu bulunur.
vardır. 23
II. 1 mol Al2(SO4)2 bileşiğinde, 2. 6,02.10 tane S
23
III. 6,02.10 tane CO2 molekülünde, 1 mol O atomu bulunur.
23
atomu vardır. III. 1 mol Al2(SO4)2 bileşiğinde, 2. 6,02.10 tane Al
atomu bulunur.
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D)I, III E) I, II ve III
D)II, III E) I, II ve III

20
 MOL KAVRAMI

7. 10.
I. 1 mol Al2(SO4)2 bileşiğinde, 2 mol Al atomu I. 1 mol CO2 bileşiği, 1 tane C atomu bulunur.
bulunur. II. 1 mol CO2 bileşiği, 12 g C atomu bulunur.
II. 1 mol Al2(SO4)2 bileşiğinde, 2 mol S atomu
III. 1 mol CO2 bileşiği, 32 akb O atomu bulunur.
bulunur.
III. 1 mol Al2(SO4)2 bileşiğinde, 2 mol O2 molekülü
(C: 12, O:16)
bulunur.
verilen ifadelerden hangileri doğrudur? verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III
D)II, III E) I, II ve III D)II, III E) I, II ve III

11.
I. 1 mol H2SO4 bileşiği, 98 gramdır.
8.
I. 1 mol Al2(SO4)3 bileşiğinde, 2 tane Al atomu II. 1 mol CO2 bileşiği, 98 akb dir.
bulunur. III. 1 mol CO2 bileşiği, 98 ton dur.
II. 1 mol Al2(SO4)3 bileşiğinde, 3 mol S atomu
bulunur. (H: 1, S:32, O:16)
III. 1 mol Al2(SO4)3 bileşiğinde, 12 mol O atomu
bulunur. verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
IV. verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D)II, III E) I, II ve III
D)II, III E) I, II ve III

12.
I. 1 mol Al2(SO4)3 bileşiğinde, 54 g Al bulunur.
II. 1 mol Al2(SO4)3 bileşiğinde, 3 tane S atomu
9.
I. 1 mol Al2(SO4)2 bileşiğinde, 2 tane Al atomu bulunur.
bulunur. III. 1 mol Al2(SO4)3 bileşiğinde, 12 tane O atomu
II. 1 mol Al2(SO4)2 bileşiğinde, 4 tane S atomu
bulunur. (Al: 27, S:32, O:16)
III. 1 mol Al2(SO4)2 bileşiğinde, 4 mol O2 molekülü
bulunur. verilen ifadelerden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

verilen ifadelerden hangileri yanlıştır?
D)II, III E) I, II ve III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D)II, III E) I, II ve III

21
 MOL KAVRAMI
Test-3

1. 4. Magnezyum atomunun kütlesi 24 a.k.b ve Titan

I. 1 protonun kütlesi 1 akbdir. atomunun kütlesi 48 a.k.b dir.
II. 1 nötronun kütlesi 1 akbdir.
III. 8O nin kütlesi 8 akbdir. Buna göre, en az kaç tane Mg ve Ti atomu alındığında
kütleleri eşit olur?

verilen ifadelerden hangileri doğrudur? Mg Ti

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) 1 1

B) 2 4
D)I, II E) I, II ve III
C) 1 2
D) 3 4
E) 2 1

2. akb, gram arasındaki bağıntı için;

I. 1 akb = 1 g
II. 1 akb = 1/No gram
23
III. 6,02.10 akb= 1 g

verilen ifadelerden hangileri doğrudur? 5. Bağıl atom kütleleri hesaplanırken, aşağıdaki

elementlerden hangisi kıyas elementi olarak
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III kullanılmaktadır?

D)II,III E) I, II ve III
A) Hidrojen B) Oksijen C) Karbon
D) Demir E) Azot

23
3. 1 g hidrojen 6,02.10 akb dir. Buna göre;
6. Bir elementin atomları ile ilgili olarak; mol kütlesinin
I. 1 akb = 1/N0 g. dır. Avogadro sayısına bölümü, aşağıdaki kavramlardan
II. 1 gram = 1 akb dir. hangisi ile ifade edilir?

III. 1 oksijen atomu 16 akb dir.

A) Mol sayısı
B) Gerçek atom kütlesi
(H:1, O:16)
C) Gerçek molekül kütlesi
verilen ifadelerden hangileri doğrudur? D) Bağıl atom kütlesi
E) Avogadro sayısı
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D)II,III E) I, II ve III

22
 MOL KAVRAMI

7. Bir fosfor (P4) molekülünün gerçek kütlesi 11. 1 Mol CuSO4.5H2O bileşiğiyle ilgili olarak;
aşağıdakilerden hangisidir (g)? (P 31) I. 1 tane Cu atomu içerir.
23 23 23
A)31/6,02.10 B)124 . 6,02.10 II. 60,2 . 10 tane H atomu içerir.

23 23 III. 9 mol O omu içerir.

C)124 / 6,02.10 D) 31 . 6,02.10
23
E) 6,02.10 verilen ifadelerden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D)II,III E) I, II ve III

8. Bir fosfor (P4) molekülünün molekül kütlesi

aşağıdakilerden hangisidir (g)? (P 31)
23
A)31 B)124 C)124 12. 6,02 . 10 tane CH3COOH molekülü için;
23 23 I. 1 moldür.
D) 31 . 6,02.10 E) 6,02.10
II. 24 g C içerir.
III. 2 tane O atomu içerir.

verilen ifadelerden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
9. Bir tane O2 molekülünün kütlesi kaç tane He
atomunun kütlesi ile dengelenebilir? D)II,III E) I, II ve III
( 0:16, He:4)

A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 10

13.
I. 1 tane atomun kütlesine, mol Kütlesi denir.
II. N tane atomun kütlesine, mol Kütlesi denir.
III. 1 tane atomun kütlesine,gerçek atom kütlesi denir.

10. 1 tane NH4NO3 molekülünün kütlesi kaç akb dir? verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
(N:14, H:1, 0:16)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

A) 56 B) 60 C) 64 D) 72 E) 80 D)II,III E) I, II ve III

23
 MOL KAVRAMI
Test-4

1. I. 1 tane O2 molekülü 4. 36 gram H2O için ;

II. 1 mol O atomu I. İçinde 34 gram oksijen vardır.
II. N.Ş.A. 44,8 litre gelir.
III. 1 gram O2 molekülü III. 2 molekül içerir.
yargılarından hangileri yanlıştır ?(H:1 O:16)
Yukarıda verilenlerin kütlelerine göre sıralanışı
nasıldır ? ( O : 16 ) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

A) I>II>III B) II>III>I C) I>III>II D) D) I ve III E) I, II ve III

II>I>III E) III>I>II

23
2. 1,204.10 tane NH4NO3 için ;
I. 1,8 mol atom içerir.
II. 0,8 gram hidrojen içerir. 5. Azot gazının 5,6 gramı için ;
III. 160 gramdır. I. 0,1 mol C4H8 ile eşit kütlededir.
yargılarından hangileri doğrudur ? II. 0,2 tane N2 molekülü içerir.
23
III. 0,4.6,02.10 tane N atomu içerir.
( H: 1 N: 14 O: 16 )
yargılarından hangileri doğrudur ?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II ( C:12 N: 14 H: 1 )

D) II ve III E) I ve III A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III

3. Avogadro sayısı kadar atom içeren CH4 gazı için ;

I. 16 gramdır.
6. I. 16 tane O atomu
II. N.K. da 4,48 litre hacim kaplar.
II. 16 gram O atomu
III. 1 gram hidrojen içerir.
III. 0,5 mol O2 molekülü
İfadelerden hangileri doğrudur ? (C:12 H:1)
IV. 1 tane O2 molekülü
Yukarıda verilenlerin kütlelerine göre sıralanışı
nasıldır ? ( O : 16 )
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III A) I = II > III > IV B) II = III > I > IV

C) IV > II = III > I D) IV > III > II > I

E) II > III > IV > I

24
 MOL KAVRAMI

7. CH4 bileşiğinin 8 gramı için ; 11. 1 tane hidrojen atomunun bağıl kütlesi 1 akb dir.
I. 2 tane H atomu içerir. Buna göre ;
II. Toplam 2,5 mol atom içerir. I. 1 tane H2 molekülünün bağıl kütlesi 2 akb
III. Tam yandığında 1 mol O2 harcanır. dir.
yargılarından hangileri yanlıştır ? II. 1 mol H2 2 gramdır.
III. 1 gram H2 N tane atom içerir.
( C : 12 H : 1 O : 16 )
ifadelerden hangileri doğrudur ?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

( N : Avogadro sayısı )
D) I ve II E) I, II ve III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III
D) I ve II E) I, II ve III

22
8. Yapısında 1,204.10 tane molekül bulun duran C3H4
gazı kaç gramdır ? ( C:12 H:1 )

12. Molekül sayıları eşit olan XY4 ve X2Y2 gazları ile ilgili
olarak ;
A) 0,4 B) 0,8 C) 1,2 D) 2,4 E) 8
I. Mol sayıları
II. Atom sayıları
III. N.Ş.A. hacimleri
niceliklerinden hangileri kesinlikle farklıdır ?

9. I. 1 atom gram hidrojen 1 gramdır.

A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve III
II. 1 gram hidrojen gazı 22,4 litre dir.
23
III. 6,02.10 tane hidrojen atomu 1 gramdır. D) II ve III E) I, II ve III
Yukarıda verilen bilgilerden hangileri doğrudur ?

(H:1)

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III

13. C2H6 bileşiği ile ilgili ;

I. 1 molü 30 gramdır.
II. 1 molekülünde 8 atom vardır.
+
10. 1 iyon gram NH4 iyonu için ; III. 1 tane molekülü 30 gramdır.
I. 11 mol proton içerir. yukarıdakilerden hangileri doğrudur ?
II. 10 mol elektron içerir.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
III. 7 mol nötron içerir.
14 1 D) I ve II E) II ve III
yargılarından hangileri doğrudur ?( 7N, 1H)

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III

25
 MOL KAVRAMI
Test-5

1. 4. Aşağıda verilenlerden hangisi atom ağırlığıdır?

I. 8 gram CH4
II. N.K. da 11,2 litre H2 A)H2 : 2 B) O2 : 32 C) Ca : 40
III. N/4 molekül içeren C3H8
D) CaC2 : 64 E) NaOH : 40
Yukarıdaki maddelerin içerdikleri H miktar ları için
aşağıdaki karşılaştırmalardan hangi si doğrudur ?
(C:12 H:1 N:Avogadro sayısı )

A) I=III>II B) I=II>III C) I=III<II 5. Aşağıda verilenlerden hangisi molekül ağırlığıdır?

D) I<II<III E) I>II=III A)H2 : 2 B) O : 16 C) Ca : 40

D) CaC2 : 64 E) NaOH : 40

2. 0,01 mol Al atomuyla ilgili,

I. 1 molünden 100 kat atom eksiktir. 6. 1 gram Mg3N2 kaç moldür ? ( Mg : 24 N : 14 )
II. 0,27 gramdır.
21
III. 6,02.10 tane atom içerir.
A)0,1 B) 0,01 C) 0,001
ifadelerden hangileri doğrudur ?
D)0,0001 E) 0,00001
23
( Al : 27 N: 6,02.10 )

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
7. N.Ş.A ‘da 5,6 L hacim kaplayan CH4 gazı kaç gramdır ?
( C : 12 H : 1 )

A) 4 B) 8 C) 16 D) 32 E) 64
3. Aşağıda verilenlerden hangisinin kütlesi en
büyüktür? ( H:1 C : 12 O:16 )

8. 2 mol CH4 gazının içerdiği atom sayısı aşağıdakilerden

22
A) 3,01.10 tane molekül içeren O2 23
hangisinde doğru olarak verilmiştir ? ( NA : 6,02.10 )
B) N.Ş.A 11,2 L hacim kaplayan H2O
C) 10 g CO2
21 22 24
D) 0,75 mol CH4 A) 6,02.10 B) 6,02.10 C) 6,02.10
E) 1 molekül gram Hidrojen gazı 23 25
D) 6,02.10 E) 6,02.10

26
 MOL KAVRAMI

9. Aynı koşullarda eşit mol sayılı F2 ve C4H10 gazları için; 12.

ii. Molekül sayıları I. 8,4 g N
iii. Hacimleri II. N.K. ‘da 4,48 L O2
iv. Atom sayıları III. 1 mol N atomu içeren N2O

niceliklerinden hangileri eşittir ?

Yukarıda verilen maddelerin molekül sayılarının
karşılaştırılması aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak
verilmiştir ?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
A) I > II > III B) III > I > II C) III > II > I
D) I ve III E) I, II ve III
D) II > I > III E) I > III > II

13. Aşağıdakilerden hangisinin kütlesi en azdır?

10. 1,4 mol atom içeren N2O5 gazı N.Ş.A ‘da kaç L ‘dir ?
( N: 14 O : 16 )

A) 1,12 B) 2,24 C) 4,48

A. 0,1 mol N2O3
D) 6,72 E) 8,96 B. N.K. ‘da 5,6 L N2O
23
C. 1,204.10 molekül N2
D. 0,7 mol atom içeren N2O5
E. 5,6 gram N içeren NO2

11.
24
I. 3,01.10 tane H2 molekülü
II. 5 mol atom içeren CH4 gazı

III. 80 gram CH4 gazı 14. 3,6 g Mg içeren Mg3N2 bileşiğinde kaç g N bulunur ?

Yukarıda verilen maddelerin N.Ş.A ‘da hacimlerinin ( Mg : 24 N : 14 )

karşılaştırılması aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak

verilmiştir ?
A) 1,4 B) 2,8 C) 4,2 D) 5,6 E) 14

A I = II > III B) I > III > II C) II > III > I

D) I = III > II E) I = II = III

27
 MOL KAVRAMI
Test-6

1. Yapısında 0,25.N tane atom içeren Al2S3 bileşiği kaç 28. N.Ş.A ‘da 1,12 L hacim kaplayan NO2 gazı kaç
gramdır ? ( Al : 27 S : 32 ) mol atom içerir ?

A) 7,5 B) 15 C) 22,5 D) 37,5 E) 75 A) 0,1 B) 0,05 C) 0,15

D) 0,05.N E) 0,15.N

25. N.Ş.A ‘da 4,48 L SO3 gazı kaç gramdır ? (S:32 O:16) 29.
I. 0,1 atom – gram He
–
II. 0,2 iyon – gram NO3
A) 0,2 B) 8 C) 16 D) 40 E) 80
III. 0,3 formül – gram NaCl

IV. 0,4 molekül – gram H2

Yukarıda verilen maddelerin mol sayılarına göre

sıralanışı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak
26. 2 mol H2SO4 bileşiği kaç gramdır ? ( H:1 S:32 O:16) verilmiştir ?

A) I > II > III > IV B) IV > III > II > I C) II > IV > III > I

A) 49 B) 98 C) 196 D) 136 E) 490

D) III > IV > II > I E) IV > II > III > I

30.
I. 0,2 mol N2O5
23
II. 3,01.10 tane CO2 molekülü

III. N.Ş.A ‘da 4,48 L CO gazı

27. 10,8 gram N2O5 gazı kaç tane molekül içerir ?
( N : 14 O : 16 ) Yukarıda verilen maddelerdeki oksijen atom sayılarının
karşılaştırılması aşağıdakilerden hangisinde doğru
verilmiştir ?
A) 0,1.N B) 0,2.N C) 0,5.N
A) I > II > III B) I = II > III C) I < II < III
D) 1.N E) 2.N
D) I = II < III E) I < III < II

28
 MOL KAVRAMI

31. 8,4 g C3H6 gazı için aşağıda verilen bilgilerden 34. N.Ş.A ‘da CO2 gazının hacmi V kütlesi m ise mol
hangileri doğrudur ? ( C : 12 H : 1 ) kütlesi aşağıdakilerden hangisidir ?

i. 0,2 moldür.
ii. 12 mol H atomu içerir.
m.22, 4 m.2, 24 V.22, 4
iii. 7,2 gram C içerir. A) B) C)
V V m
iv. N.Ş.A ‘da 22,4 L hacim kaplar.
23
v. 1,204.10 tane C3H6 molekülü içerir. V.2, 24 V.m
D) E)
m 22, 4

A) I, II ve III B) III, IV ve V C) I, IV ve V

D) I, III ve V E) II ve IV

35. A tanesinin kütlesi m gram olan bir gazın N.Ş.A ‘da

1 litresinin kütlesi nedir ? ( N:Avogadro sayısı )
32.
I. 88 g CO2
II. 72 g H2O N.22, 4 m.A A.22, 4
a) b) c)
m.A N.22, 4 N.m
III. 160 g SO3

N.m N.A
IV. 88 g N2O d) e)
A.22, 4 m.22, 4
Yukarıda verilen maddelerden hangileri eşit sayıda
oksijen atomu içerir ?

( S : 32 N : 14 C : 12 O : 16 H : 1 ) 36. 0,1 mol X2O5 bileşiği 14,2 g ‘dır. Çekirdeğinde 16

nötron bulunduran nötral X atomunda kaç tane elektron
A) I ve III B) II ve III C) II ve IV vardır ? ( O : 16 )

D) I ve II E) III ve IV
A) 15 B) 16 C) 31 D) 62 E) 10

N
33. tane Na atomu içeren Na2CO3 bileşiği kaç gramdır ?
2 37. 8,8 gram CO2 içerisinde kaç mol proton vardır ?
( Na : 23 C : 12 O : 16 ) 12 16
( 6C , 8O )

A) 53 B) 21,1 C) 26,5 D) 4,6 E) 23

A) 22 B) 44 C) 2,2 D)4,4 E) 8,8

29
 MOL KAVRAMI
Test-7

1. 4.
I. 1 atom Fe I. N tane X2 molekülü 28 gramdır.
II. 1 gram O2 16
II. 1 tane Y atomu N gramdır.
0
III. 1 molekül – gram NO2
Yukarıdaki bilgilere göre 1 tane X2Y molekülü kaç
Yukarıda verilen maddelerin kütlelerine göre gramdır ? ( No : Avogadro sayısı )
karşılaştırılması aşağıdakilerden hangisinde doğru
44
olarak verilmiştir? ( N : 14 O : 16 Fe : 56 ) A) 44 B) N C) 44.No
0

22
D) N E) 22
0
A) II > I > III B) III > II > I C) II > III > I

D) I > II > III E) III > I > II

5. Atomik kütle birimi akb için ;

12
2. “Bir Mg atomunun kütlesi, bir C atomunun kütlesinin I. 1 akb, 1 tane karbon atomunun kütlesine eşittir.
iki katıdır.” II. 12 akb, 1 karbon atomunun kütlesine eşittir.
Buna göre ; 1
III. 1 akb, N gramdır.
I. 1 Mg atomu 24 gramdır. Yargılarından hangileri doğrudur ? ( C : 12 )
II. 1 mol Mg 24 gramdır.
III. 1 atom – gram Mg 24 gramdır. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

Yargılarından hangileri doğrudur ?

D) II ve III E) I, II ve III

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) II ve III E) I, II ve III

23
6. Avogadro sayısı 6,02.10 ve 1 tane N2 molekülünün
28
3. “1 tane Ca atomunun kütlesi 40 akb dir.“ ağırlığı olduğuna göre ;
6,02.1023
Buna göre ;
I. I. 1 tane azot atomu 14 gramdır.
23
I. 1 mol Ca 40.6,02.10 akb dir. II. II. 1 mol N2 28 gramdır.
II. 1 mol Ca 40 gramdır. III. III. 1 tane azot atomunun kütlesi 14 akb dir.
40 Yargılarından hangileri doğrudur ?
III. 1 tane Ca atomu gramdır.
6,02.1023

Yargılarından hangileri doğrudur ? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III

D) I ve III E) I, II ve III

30
 MOL KAVRAMI

7.
I. 1 tane O2 molekülü
10. Avogadro sayısı kadar atom içeren CH4 gazı için ;
II. 1 mol O atomu
I. 16 gramdır.

III. 1 gram O2 molekülü II. N.K. da 4,48 litre hacim kaplar.

III. 1 gram hidrojen içerir.
Yukarıda verilenlerin kütlelerine göre sıralanışı
İfadelerden hangileri doğrudur ? ( C : 12 H:1)
nasıldır ? ( O : 16 )
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I , II ve III
A) I > II > III B) II > III > I C) I > III > II
D) II > I > III E) III > I > II

8. CS2 + 3 O2 CO2 + 2 SO2

Tepkimesine göre 8,8 gram CO2 oluştuğunda ; 11. 36 gram H2O için ;
I. İçinde 34 gram oksijen vardır.
I. 0,2 mol CS2 yakılmıştır.
II. N.Ş.A. 44,8 litre gelir.
II. 12,8 gram SO2 oluşmuştur.
III. 2 mol molekül içerir.
III. N.Ş.A. 22,4 litre O2 harcanmıştır.
Yargılarından hangileri yanlıştır ? ( H : 1 O : 16 )
Verilen bilgilerden hangileri doğrudur ?
( C : 12 H:1 O : 16 ) A)Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I , II ve III

D) I ve II E) II ve III

12. Azot gazının 5,6 gramı için ;

9.
23
1,204.10 tane NH4NO3 için ; I. 0,1 mol C4H8 ile eşit kütlededir.

I. 1,8 mol atom içerir. II. 0,2 tane N2 molekülü içerir.

II. 0,8 gram hidrojen içerir. 23
III. 0,4.6,02.10 tane N atomu içerir.
III. 160 gramdır.
Yargılarından hangileri doğrudur ? Yargılarından hangileri doğrudur ? ( C:12 N: 14 H: 1 )

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) I ve III
D) II ve III E) I , II ve III

31
 MOL KAVRAMI
Test-8

1. 4.
I. 16 tane O atomu I.1 atom gram hidrojen 1 gramdır.
II. 16 gram O atomu II.1 gram hidrojen gazı 11,2 litredir.
III. 0,5 mol O2 molekülü 23
III.6,02.10 tane hidrojen atomu 1 gramdır.
IV. 1 tane O2 molekülü
Yukarıda verilen bilgilerden hangileri doğrudur ?

Yukarıda verilenlerin kütlelerine göre sıralanışı (H:1)

nasıldır ? ( O : 16 )
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
A) I=II > III > IV B) II=III > I > IV C) IV > II=III >I
D) I ve III E) II ve III
D) IV > III > II > I E) II > III > IV > I

+
5. 1 iyon gram NH4 iyonu için ;
I.1 mol proton içerir.
II.10 mol elektron içerir.
III.7 mol nötron içerir.
2. CH4 bileşiğinin 8 gramı için ; 14 1
Yargılarından hangileri doğrudur ? ( 7N , 1H )
I. 2 tane H atomu içerir.
II. Toplam 2,5 mol atom içerir. A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
III. Tam yandığında 1 mol O2 harcanır.
D) I ve III E) I , II ve III
Yargılarından hangileri yanlıştır ?

( C : 12 H : 1 O : 16 )

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I , II ve III 6. 1 tane hidrojen atomunun bağıl kütlesi 1 akb dir.

Buna göre ;

I. 1 tane H2 molekülünün bağıl kütlesi 2 akb dir.

II. 1 mol H2 2 gramdır.

22
3. Yapısında 1,204.10 tane molekül bulunduran C3H4 III. 1 gram H2 N tane atom içerir.
gazı kaç gramdır ? ( C : 12 H : 1 ) İfadelerden hangileri doğrudur? (N : Avogadro sayısı)

A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III D) I

A) 0,4 B) 0,8 C) 1,2 D) 2,4 E) 8
ve II E) I , II ve III

32
 MOL KAVRAMI

10. 0,01 mol Al atomuyla ilgili,

I. 1 molünden 100 kat atom eksiktir.
7. Molekül sayıları eşit olan XY4 ve X2Y2 gazları ile ilgili
II. 0,27 gramdır.
olarak ; 21
III. 6,02.10 tane atom içerir.
I. Mol sayıları
İfadelerden hangileri doğrudur ?
II. Atom sayıları 23
( Al : 27 N: 6,02.10 )
III. N.Ş.A. hacimleri
Niceliklerinden hangileri kesinlikle farklıdır ? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) I , II ve III

A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve III

D) II ve III E) I , II ve III

11. 8 ‘er gram Ca ve Br2 den en çok kaç gram CaBr2

bileşiği oluşturmak mümkündür ? ( Ca : 40 Br : 80 )
8. C2H6 bileşiği ile ilgili ;
I. 1 molü 30 gramdır.

II. 1 molekülünde 8 atom vardır. A) 10 B) 12 C) 14 D) 8 E) 4

III. 1 tane molekülü 30 gramdır.

Yukarıdakilerden hangileri doğrudur ?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) II ve III
X 9
12. X2Y3 bileşiğinde kütlece oranı dır. X in atom
Y 16

ağırlığı 27 ise Y nin atom ağırlığı kaçtır ?

9.
A) 12 B) 24 C) 32 D) 64 E) 80
I. 8 gram CH4
II. N.K. da 11,2 litre H2
III. N/4 molekül içeren C3H8

Yukarıdaki maddelerin içerdikleri H miktarları için

aşağıdaki karşılaştırmalardan hangisi doğrudur ? 13. 15 gram azot oksit bileşiğinin 8 gramı oksijendir.
Bileşiğin formülü nedir ?
( C : 12 H : 1 N : Avogadro sayısı )

A) I = III > II B) I = II > III C) I = III < II

A) NO B) N2O C) NO2 D) N2O3 E) N2O5
D) I < II < III E) I > II = III

33
 MOL KAVRAMI
Test-9

1. 4. İzotop atomlarla ilgili olarak;

I. Bir elementin tüm atomlarının atom numarası aynı
olmak zorundadır. I. Sodyum, berilyum ve flor atomlarının izotopları
II. Aynı elementin bazı atomlarının kütle yoktur.
numaralarının farklı olabilir. II. İzotop atomların kimyasal özellikleri hemen hemen
III. Nötron sayıları farklı tüm atomlara izotop atomlar birbirinin aynıdır.
denir. III. İzotop atomların fiziksel özellikleri önemli ölçüde
farklıdır.

verilen ifadelerden hangileri doğrudur? verilen ifadelerden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) II ve III D) I ve II E) II ve III

2. 35 37
5. Klorun izotopları;
35
Cl (% 75,77) ve kalanı
37
Cl dir.
17
Cl 17
Cl
Buna göre Cl’un ortalama atom kütlesi aşağıdakilerden
Elementleriyle ilgili olarak; hangisidir?
I. Birbirinin izotopudur.
II. Kütle numaraları farklıdır.
III. Nötron sayıları farklıdır.
A) 32 B) 33 C) 35 D) 35,5 E) 36

verilen ifadelerden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) II ve III

24
6. Magnezyumun başlıca izotopu Mg ve azınlıkta olan
25 26
izotopları Mg (%10,00) ve Mg (%11,01) dir.
3. İzotop atomlarla ilgili olarak;
I. Kütle numarasını farklı kılan tanecik nötron Buna göre Mg’un ortalama atom kütlesi aşağıdakilerden
sayılarıdır. hangisidir?
II. Atomların büyük kısmının doğal izotopları
mevcuttur.
III. İzotop atomların fiziksel özellikleri aynıdır. A) 24,3 B) 25,6 C) 26,1 D) 27 E) 28
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) II ve III

34
 MOL KAVRAMI
204
7. Kurşunun dört doğal izotopu vardır. Pb (%1,4),
206 207 208
Pb (%24,1), Pb (% 22,1) ve Pb (% 52,4).

Buna göre Mg’un ortalama atom kütlesi aşağıdakilerden

hangisidir? 2021 22 2021 22
Ne+2 Ne+
A) 204 B) 205,1 C) 206,8 D) 207,2 E) 208
10. İzotopların belirlenmesinde, Kütle
Spektrometresinde gerçekleşen olayla ilgili olarak ;
I. Yüklü tanecikler magnetik bir alan içinde dairesel
8. Kütle Spektrometresi ; bir yörünge izlerler.
II. Taneciğin yükü arttıkça, kütlesi azaldıkça doğrusal
I. Bir elementte kaç izotop bulunduğunu,
yörüngeden sapma da artar.
II. Her izotopun tam olarak kütlesinin tespitini,
III. Bu nedenle, magnetik bir alanda + yüklü bir iyonun
III. Her izotop bağıl miktarını saptamak için kullanılır. izlediği dairesel yörüngenin yarı çapı o iyonun q/m
değerine bağlıdır.
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III
D) I ve II E) II ve III

+ + +2
11. Klor gazının kütle tayfında Cl2 , Cl ve Cl şeklinde
iyon grupları oluşturuyor. Klorun izotoplarının 35 ve
9. İzotopların belirlenmesinde, Kütle
37 kütle numarasına sahip olduğu bilindiğine ve
Spektrometresinde gerçekleşen olayla ilgili olarak ;
I. Buharlaştırılmış madde, elektronla bombardıman doğada bulunma oranının sırayla %75 ve %25
olduğuna göre; Klorun oluşturduğu kütle tayfının nitel
edilerek + yüklü iyonlar oluşturulur.
durumu için aşağıda verilen ifadelerden hangisi
II. Bu iyonlar – yüklü bir levhaya doğru çekilerek bu
yanlıştır?
levha üzerinde bulunan dar bir aralıktan hızlı
geçirilirler.
A) Bu 3 iyon 3 çizgi grubu oluşturur.
III. İyon demeti bu aşamadan sonra mağnetik bir alan
B) Yükü büyük olan izotop önce düşer.
içinden geçirilir.
C) Koyu çizgiler izotopun bolluk durumunu
göstermektedir.

verilen ifadelerden hangileri doğrudur? D) Yükü eşitse kütlesi küçük olan önce düşer.
+
E) Cl2 molekülünde 37-37, 35-37,35-35 izotopları
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
olacak şekilde düşerler.
D) I ve II E) I, II ve III

35
 MOL KAVRAMI

Test-10 (Denklemli Kimya Problemleri)

1. 2 mol CO ile yeteri kadar oksijenin reaksiyonundan 5. N.K. da 10 litre C2H2 ile 40 litre O2 tepkimeye
N.Ş.A. kaç litre CO2 oluşur ? girdiklerinde tepkime sonunda kaptaki gazların
A) 22,4 B) 2,24 C) 44,8 D) 4,48 E) 6,72 hacminin başlangıçta kapta bulunan gazların hacmine
oranı nedir ? (Oluşan Su gaz fazındadır)
A) 5/3 B) 2/3 C) 3/5 D) 1/2 E) 1

2. 5,6 gram C2H4 ‘ ü yakmak için gerekli O2 miktarı ile

6. Kapalı bir kapta 36,6 gram KClO3 katısı ısıtıldığında,
kaç mol CH4 yakılır ? ( C : 12 O : 16 H : 1 )
KClO3 KCl + 3/2 O2
A) 0,1 B) 0,2 C) 0,3 D) 0,4 E) 0,5
Şeklinde ayrışır. Oluşan O2 gazı yeteri kadar C2H4 ile
yandığında N.K. da kaç litre CO2 gazı oluşur ?

( K : 39 Cl : 35 O : 16 )

A) 2,24 B) 3,36 C) 6,72 D) 33,6 E) 67,2

3. Mg + Cl2 MgCl2
Tepkimesinde 1,2 gram Mg harcandığına göre en çok

kaç gram MgCl2 elde edilebilir ? ( Mg : 24 Cl : 35,5 )

7. 60 litre NO ile 50 litre O2 reaksiyona sokularak N2O3
elde edilirken hacimce değişme kaç litre olur ?
A) 2,40 B) 3,55 C) 4,75 D) 7,10 E) 8,20

A) 20 B) 30 C) 40 D) 45 E) 60

4. 4 gram hidrojen gazını yakabilmek için N.K. da en az 8. n mol Y2 nin bir kısmı 2 mol X2 ile birleşerek 2 mol X2Y,
kaç litre O2 gazı gereklidir ? ( H : 1 O : 16 ) kalan kısmı ise 1 mol Z ile birleşerek 1 mol ZY
A) 11,2 B) 22,4 C) 44,8 D) 67,2 E) 89,6 oluşturuyor. Buna göre başlangıçtaki Y2 nin mol sayısı
kaçtır ?
A) 0,5 B) 1 C) 1,5 D) 2 E) 2,5

36
 MOL KAVRAMI

9. Aynı koşullarda X2 ve Y2 gazlarının tepkimesinden 12. Sabit hacimli kapta ve sabit sıcaklıkta N2O4(g)
X2Y3 bileşiği oluşmaktadır. Bu tepkimeyle ilgili olarak ; moleküllerinin NO2 (g) moleküllerine dönüşmesi
b) Eşit hacimlerde X2 ve Y2 nin tepkimesi sağlanıyor. Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi
sonucunda hacimde % 50 oranında azalma yanlıştır ?
görülür.
c) Eşit kütlede alındıklarında Y2 artar.
A) Molekül sayısı artar
d) 1 mol X atomu ile 3 mol Y atomu tepkimeye
B) Moleküllerin ortalama hızlar artar.
girerek 1 mol X2Y3 bileşiğini oluşturur.
C) Toplam basınç artar.
Verilen bilgilerden hangileri kesinlikle doğrudur ?
D) Moleküllerin ortalama kinetik enerjileri değişmez.
E) Moleküldeki atom sayısı artar.

A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız III

D) II ve III E) I , II ve III

13. X2 ve Y2 den 5 ‘ er gram alınarak ,

X2 + Y2 2Z

10. Mg3N2 + 3 H2O 3 MgO + 2 NH3

Tepkimesi gerçekleştiriliyor. Buna göre ;
Yukarıdaki tepkimeye ilişkin;

I. X2 ‘ den 1 gram artar.

a. Tepkime süresince toplam molekül sayısı artar
b. Mg3N2 ve H2O nun eşit molleri alınırsa H2O dan II. Oluşan Z 8 gramdan azdır.
artar.
III. X2 den 1 / 16 gram harcanır.
c. Tepkimeye giren Mg3N2 ve H2O nun kütleleri
Yargılarından hangileri doğrudur ? ( X : 1 Y : 80 )
toplamı, oluşan MgO ve NH3 ün kütleleri
toplamına eşittir.
A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III
Yargılarından hangileri doğrudur ?
D) II ve III E) I, II ve III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) I , II ve III

11. 27,8 gram FeSO4. nH2O tuzu yapısındaki su

tükeninceye kadar ısıtılıyor. Ve geriye 15,2 gram katı
14. Bir kısmı oksitlenmiş 40 gramlık bakır parçası
madde kalıyor. Tuzun yapısındaki n sayısı kaçtır ?
yeterince HCl ile 26,8 gram CuCl2 oluşturuyor. Bakır
( Fe : 56 S : 32 O : 16 H:1)
parçasının yüzde kaçı bakır oksittir ? ( Cu : 64 O : 16

A) 4 B) 6 C) 7 D) 8 E) 10 Cl : 35 )
A) 50 B) 40 C) 30 D) 20 E) 10

37
 MOL KAVRAMI
Test 11 (Karma Klasik Sorular)

1. 0,3 molünün kütlesi 7,2 gram olan X elementinin mol 6. 15,2 gram X2O3 bileşiğinde 0,4 mol X atomu vardır. Buna
kütlesi kaç g/mol ‘dür? göre X ‘in atom ağırlığı kaçtır? ( O : 16 )

2. XO bileşiğinin 0,3 molünün kütlesi 9 gramdır. Buna göre X

‘in atom ağırlığı kaç g/mol’dür? ( O : 16 )
7. 23 gram XO yeterli miktarda O2 ile reaksiyona sokulursa 35
gram X2O5 elde ediliyor. Buna göre X’in atom ağırlığı
kaçtır? ( O : 16 )

3. Al2(XO3)3 bileşiğinin 0,5 molü 117 gramdır. Buna göre X ‘in

atom ağırlığı kaç g/mol’dür? ( Al : 27 O : 16 )

8. 6 gram X ile 12 gram Y tamamen tepkimeye girdiğinde 10

gram Z ve N.Ş.A. 2,8 litre T gazı oluşuyor. Buna göre T
gazının 1 molü kaç gramdır?

4. X2Y3 bileşiğinin 0,2 molü 15,2 gram, XY2 bileşiğinin 0,1 molü
4,6 gramdır. Buna göre X ve Y atomlarının atom ağırlığı
kaç g/mol’dür?

9. Eşit mollerde CX2 ve O2 alınarak;

CX2 + 3 O2 CO2 + 2XO2

tepkimesi gerçekleştirilirken 0,4 mol madde artarken 25,6 g

XO2 oluşuyor. Buna göre X‘in atom ağırlığı kaçtır?
( O : 16)
5. 6,02.1022 tane CaSX3 bileşiği 13,6 gramdır. Buna göre X ‘in
atom ağırlığı kaçtır? ( Ca : 40 S : 32 )

38
 MOL KAVRAMI
10. X + Y Z + H2 13. XYO3 + 2 HCl XCl2 + YO2 + H2O
tepkimesine göre, 12 gram X ile 49 gram Y ‘den 0,5 mol Tepkimesine göre 8,4 gram XYO3 yeterli HCl ile tepkimeye
H2 gazı oluştuğuna göre Z ‘nin mol kütlesi nedir ?( H : 1 ) sokulursa 4,4 gram YO2 ve 1,8 gram H2O oluşuyor. Buna
göre, X ve Y elementlerinin atom ağırlıkları kaçtır? ( O :
16 H : 1)

11. 20 gram X ile 15 gram Y artansız tepkimeye girerek ürün

14. 5 gram Mg3N2 ‘nin tamamı,
olarak 26,2 gram Z ile N.K. 4,48 litre R gazı oluşuyor. Buna
Mg3N2 + 3X 3Y + 2Z
göre R ‘nin mol kütlesi kaç gramdır?
denklemine göre bir miktar X ile birleşerek 6 g Y ve 1,7 g Z
oluşturmaktadır. Buna göre X‘in mol kütlesi kaç
gramdır?
( Mg : 24 N : 14 )

12. X + 2 HCl XCl2 + H2

Tepkimesinde 32,5 gram X harcandığında N.K. 11,2 L H2 15. X + 2 HNO3 X (NO3)2 + H2
gazı oluşmaktadır. Buna göre X’in atom ağırlığı kaçtır? Yukarıdaki denkleme göre 4 g X ‘ten 16,4 g X(NO3)2 ve 0,2 g
H2 meydana geliyor. Buna göre X‘in atom ağırlığı kaçtır?
( H : 1 N : 14 O : 16 )

39