Professional Documents
Culture Documents
Οστεολογία - σύνδεσμοι - μύες
Οστεολογία - σύνδεσμοι - μύες
ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΖΩΩΝ
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ
ΟΙΚΟΝΟΜΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
1
Οστεολογία
2
Ο σκελετός επιτελεί τις ακόλουθες
λειτουργίες
– Στήριξη
– Κίνηση (σε συνεργασία με τις αρθρώσεις
και τους μυς)
– Προστασία: σχηματίζει κοιλότητες όπου
φυλάγονται ευπαθή όργανα (κρανίο –
εγκέφαλος)
– Αποθήκη θρεπτικών συστατικών (Ca+2)
3
Τα οστά διακρίνονται βάσει
σχήματος σε
1. Επιμήκη
– Διάφυση (κυρίως σώμα) και
δύο επιφύσεις (άκρα), που
ενώνονται μεταξύ τους με
την παρεμβολή των
συζευκτικών χόνδρων
– Μέσα στη διάφυση
σχηματίζεται κοιλότητα, ο
μυελώδης αυλός, που
περιέχει το μυελό των οστών
(αιμοποιητικό όργανο)
4
2. Πλατιά (οστά του
κρανίου, ωμοπλάτη)
5
Σύσταση των οστών
Η οστέινη
Τα οστά αποτελούνται
Η οστέινη ουσία
από
ουσία στο επιφανειακά
οστίτη ιστό
βάθος είναι είναι συμπαγής
σπογγώδης
6
Αγγεία και νεύρα των οστών
• Τα οστά, με εξαίρεση τις αρθρικές τους
επιφάνειες, περιβάλλονται από ινοελαστική
μεμβράνη, το περιόστεο, που περιέχει άφθονα
αιμοφόρα αγγεία, λεμφαγγεία και νεύρα
• Κάθε οστό, εκτός από τα περιόστεα αγγεία,
διαθέτει και 1-2 τροφοφόρες αρτηρίες που
εισδύουν στα οστά από τα τροφόρα τρήματα
• Οι φλέβες συνήθως εξέρχονται από τρήματα της
επιφάνειας των επιφύσεων
7
Η αύξηση των οστών γίνεται
– Σε μήκος από τους
συζευκτικούς χόνδρους,
που μετά την
ολοκλήρωση της
οστέωσης,
οστεοποιούνται
8
Σκελετός
Περιλαμβάνει τα οστά
• Κρανίο
• Σπονδυλική στήλη
• Θώρακας
• Πρόσθια άκρα
• Οπίσθια άκρα
9
Το κρανίο διακρίνεται στο
• Κυρίως κρανίο, και το
• Προσωπικό κρανίο
10
Το κυρίως κρανίο
Παρουσιάζει
α) μια κοιλότητα, το κύτος του κρανίου, που φιλοξενεί τον εγκέφαλο,
την παρεγκεφαλίδα και τον προμήκη μυελό
11
Β) Τα Οστά της βάσης:
• Ινιακό
• Σφηνοειδές:
• Ηθμοειδές: βρίσκεται
στο εσωτερικό του Κροταφικό
κρανίου (πίσω από το
ζυγωματικό) και είναι
παπυρώδες
• 2 κροταφικά: Κάθε
κροταφικό αποτελείται
από το λεπιδοειδές, το
λιθοειδές και το
τυμπανικό οστό.
Ινιακό
12
Τα Οστά του θόλου:
• 2 μετωπιαία: είναι
πολύ ανεπτυγμένα στα
μηρυκαστικά και
παρουσιάζουν τους
γόμφους των κεράτων
Στα μικρά μηρυκαστικά
το κέρατο φύεται πάνω
και πίσω από τον
οφθαλμικό κόγχο
• 2 βρεγματικά
13
Προσωπικό κρανίο
• Παρουσιάζει την
κοιλότητα του στόματος,
και μαζί με το κυρίως
κρανίο,
– το κύτος της ρίνας:
χωρίζεται με το χόνδρινο
ρινικό διάφραγμα σε
αριστερή και δεξιά ρινική
κοιλότητα
– τους οφθαλμικούς κόγχους
14
• Προσωπικό κρανίο
– Αποτελείται από τα ακόλουθα οστά
• 2 δακρυϊκά
• 2 ζυγωματικά
• 2 ρινικά
• 2 υπερώια
• 2 πτερυγοειδή
• Ύνιδα
• Ρινικές κόγχες (άνω, κάτω και μέση)
• Διφυής άνω γνάθος: κάθε οστό
παρουσιάζει από μία υπερώια
απόφυση. Οι 2 υπερώιες αποφύσεις
σχηματίζουν τη σκληρή υπερώα που
αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος της
οροφής της κοιλότητας του στόματος
• 2 τομικά ή μεσογνάθια
• Διφυής κάτω γνάθος: συντάσσεται
με το κροταφικό οστό σε κάθε
πλάγιο, στην κροταφογναθική
διάρθρωση και είναι το μόνο κινητό
οστό
15
Σπονδυλική στήλη
• Αποτελείται από σπονδύλους (βραχέα
οστά), που συνδέονται μεταξύ τους με
την παρεμβολή ινοχόνδρινων
μεσοσπονδυλίων δίσκων, και στα
παραγωγικά ζώα τοποθετείται
οριζόντια και παρουσιάζει 3
κυρτώματα (αυχενικό, ραχιαίο και
ιεροκοκκυγικό)
• Οι σπόνδυλοι διακρίνονται, από
εμπρός προς τα πίσω, σε αυχενικούς,
θωρακικούς, οσφυϊκούς, ιερούς και
κοκκυγικούς
16
• Οι περισσότεροι
σπόνδυλοι (εκτός από
τους κοκκυγικούς)
παρουσιάζουν ένα
σώμα, ένα σπονδυλικό
τρήμα και ένα τόξο που
φέρει 4 αρθρικές
αποφύσεις (2 πρόσθιες
και 2 οπίσθιες) και 3
μυϊκές (ακανθώδης και
διφυής εγκάρσια)
17
• Όλα τα σπονδυλικά τρήματα
σχηματίζουν το σπονδυλικό
σωλήνα, μέσα στον οποίο
τοποθετείται ο νωτιαίος μυελός
• Ανά δύο οι σπόνδυλοι
σχηματίζουν από ένα ζεύγος
πλαγίων σπονδυλικών
τρημάτων, για την έξοδο των
συζυγιών των νωτιαίων
νεύρων, που εκφύονται από το
νωτιαίο μυελό 18
Θώρακας
• Τα οστά του θώρακα
σχηματίζουν μια ατελή
κοιλότητα τη θωρακική (ή
κύτος του θώρακα)
• Τα οστά του θώρακα
περιλαμβάνουν τους
θωρακικούς σπονδύλους, τις
πλευρές και το στέρνο
• Κάθε πλευρά, πλευρικό
χόνδρο, γνήσια πλευρά, νόθα
πλευρά
19
• Οστά της ωμικής ζώνης
– Κλείδα: υποπλασμένη
στα παραγωγικά Οστά των πρόσθιων
θηλαστικά
– Ωμοπλάτη: άκρων
(ωμοπλατιαία άκανθα)
• Βραχιόνιο οστό:
• Οστά του αντιβραχίου
– Κερκίδα
– Ωλένη: (ωλέκρανο)
• Οστά του καρπού:
• Οστά του μετακαρπίου
• Δάκτυλοι
20
Οστά των οπισθίων άκρων
Οστά της πυελικής ζώνης
Τα δύο ανώνυμα , ηβοϊσχιακή
σύμφυση
Κάθε ανώνυμο αποτελείται από
το λαγόνιο, το ηβικό και το
ισχιακό
Στο σημείο ένωσης αυτών των
οστών υπάρχει η κοτύλη
(αρθρική επιφάνεια)
Μεταξύ του ηβικού και του
ισχιακού σχηματίζεται το
θυροειδές τρήμα
21
• Μηριαίο οστό και
επιγονατίδα
• Οστά της κνήμης
– Κνήμη
– Περόνη
• Οστά του ταρσού:
αποτελείται από τον
άνω στίχο
(αστράγαλος και
πτέρνα) και τον κάτω
στίχο
(σκαφοκυβοειδές, έξω
και έσω σφηνοειδές)
• Οστά του
μεταταρσίου
• Δάκτυλοι
22
Συνδεσμολογία ή Αρθρολογία
23
ΑΡΘΡΩΣΕΙΣ (βάσει κινητικότητας)
• Συναρθρώσεις
– ο ιστός που συνδέει τα οστά βρίσκεται ανάμεσα
στις επιφάνειες επαφής
– η άρθρωση έχει πολύ μικρή ή καθόλου
κινητικότητα
• Αμφιαρθρώσεις
– ο ιστός που συνδέει τα οστά είναι ινώδης χόνδρος
– περιορισμένη κινητικότητα
– η παρεμβολή έχει τη μορφή στιβάδας ή δίσκου
– μεσοσπονδύλιοι δίσκοι
• Διαρθρώσεις
– ο ιστός προσφύεται γύρω από τα άκρα των οστών
– επιτρέπουν διάφορες κινήσεις: ολίσθηση, στροφή,
κάμψη, έκταση, προσαγωγή, απαγωγή και
περιαγωγή
24
ΔΙΑΡΘΡΩΣΕΙΣ
25
Μυολογία
• Λείοι μύες
– Τοιχώματα σπλάχνων και αγγείων
(όχι αυτοτελή όργανα)
– Απροαίρετη κίνηση (αυτόνομο
νευρικό σύστημα)
• Καρδιακοί μύες
– Μυοκάρδιο
– Αυτόματη, ρυθμική και
απροαίρετη κίνηση 26
Γραμμωτοί μύες (1)
• Αποτελούν το κρέας - 45% ΖΒ ανάλογα με
– φυλή,
– ηλικία,
– φύλο,
– υγιεινή και θρεπτική κατάσταση του
ζώου
28
Γραμμωτοί μύες (3)
Ανατομικά ένας μυς αποτελείται από
• Έκφυση: πρόσφυση στο σχετικά πιο
ακίνητο οστό
– ανάλογα με τον αριθμό των εκφυτικών
κεφαλών: δικέφαλοι, τρικέφαλοι,
τετρακέφαλοι
31
Διάφραγμα
• Στα θηλαστικά διαχωρίζει τη
σωματική κοιλότητα σε
θώρακα και κοιλία
• Παρουσιάζει τρία τρήματα
– Αορτικό: αορτή, άζυγη φλέβα
και θωρακικός πόρος
– Οισοφαγικό: οισοφάγος,
ραχιαίο και κοιλιακό
πνευμονογαστρικό στέλεχος
και αναστομωτικοί κλάδοι των
οισοφαγικών αρτηριών
– Τρήμα οπίσθιας κοίλης φλέβας
32
Τένοντες
• Οι προσφύσεις (έκφυση και κατάφυση) των μυών
γίνονται με τένοντες (ίνες πυκνού συνδετικού ιστού
που αποτελούν συνέχεια των μυϊκών ινών)
• Οι τένοντες έχουν υπόλευκη ή υποκίτρινη χροιά
και εξαιρετική στιλπνότητα
• Οι τένοντες είναι κυλινδρικοί και σχοινιοειδείς-
όταν είναι πλατείς ονομάζονται απονευρώσεις
• Οι τένοντες διακρίνονται σε
– Εκφυτικούς,
– Καταφυτικούς, και
– Διάμεσους: διαιρούν τη γαστέρα σε δύο μέρη, οπότε οι
μύες ονομάζονται διγάστορες 33