Σημειώσεις Ανατομίας

Κεφαλή και Τραχήλου

Μύες Προσώπου
Μιμικοί ή Δερματικοί:
 Προσφύονται στο δέρμα
 Νεύρωση: Προσωπικό (VII)
 Η κίνηση τους δίνει τις διάφορες εκφράσεις του προσώπου
Μετωποϊνιακός
· Μοίρες: Μετωπιαία, Ινιακή
· Έκφυση:
(Μετωπιαία Μοίρα) Επικράνια Απονεύρωση
(Ινιακή Μοίρα) Ινιακό Οστό
· Κατάφυση:
(Μετωπιαία Μοίρα) Μετωπιαίο Οστό
(Ινιακή Μοίρα) Επικράνια Απονεύρωση
· Ενέργεια: Ρυτιδώνει το μέτωπο, Ανυψώνει τα φρύδια, Φέρνει το δέρμα
του τριχωτού της κεφαλής προς τα πίσω
· Νεύρωση: Οπίσθιος ωτιαίος κλάδος του προσωπικού νεύρου (Ινιακή
Γαστέρα) και Κροταφικοί κλάδοι του προσωπικού νεύρου
Κροταφοβρεγματικός
· Έκφυση: Κροταφική περιτονία
· Κατάφυση: Πλάγιο χείλος επικράνιας απονεύρωσης
· Ενέργεια: Ανυψώνει τα αυτιά και διατείνει το τριχωτό της κεφαλής
· Νεύρωση: Κροταφικός κλάδος προσωπικού
** Ο Μετωποϊνιακός και ο Κροταφοβραγματικός καλούνται μαζί Επικράνιος
Μυς
Πυραμοειδής
· Έκφυση: Ρίζα ρινός
· Κατάφυση: Δέρμα μεταξύ φρυδιών
· Ενέργεια: Συνοφρύωση
Επισκήνιος
· Έκφυση: Υπερόφρυο τόξο
· Κατάφυση: Δέρμα φρυδιών
· Ενέργεια: Συνοφρύωση
· Νεύρωση: Κροταφικοί κλάδοι του προσωπικού νεύρου
Ανελκτήρας Μυς του Άνω Βλεφάρου
· Έκφυση: Κάτω επιφάνεια της ελάσσονος πτέρυγας του σφηνοειδούς
οστού
· Κατάφυση: Δέρμα άνω βλεφάρου
· Ενέργεια: Ανύψωση του άνω βλεφάρου
· Νεύρωση: Κοινό Κινητικό (III)
Σφιγκτήρας των Βλεφάρων
· Μοίρες: Κογχική, Βλεφαρική, Δακρυϊκή
· Έκφυση:
(Κοχγική Μοίρα) Μετωπιαίο και άνω γναθιαίο χείλος του οφθαλμικού
κόγχου
(Βλεφαρική Μοίρα) Έσω βλεφαρικός σύνδεσμος
(Δακρυϊκή Μοίρα) Δακρυϊκό οστό
· Κατάφυση:
(Κοχγική Μοίρα) Επικαύπτει κυκλοτερώς τα χείλη του οφθαλμικού
κόγχου και επανέρχεται στην έκφυση
(Βλεφαρική Μοίρα) Έξω βλεφαρικός σύνδεσμος στο Κροταφικό Οστό
(Δακρυϊκή Μοίρα) Έξω βλεφαρική ραφή
· Ενέργεια: Κλείνει την βλεφαρική σχισμή
· Νεύρωση: Κροταφικοί και Ζυγωματικοί κλάδοι του προσωπικού
Μύες του Στόματος
· Μύες που Καταφύονται στο δέρμα του Άνω χείλους:
Ανελκτήρας άνω χείλους ή Τετράγωνος άνω χείλους
Μείζον Ζυγωματικός
Κυνικός
· Μύες που Καταφύονται στο δέρμα του Κάτω χείλους:
Καθελκτήρας γωνίας κάτω χείλους ή Τετράγωνος κάτω χείλους
Γενειακός
· Μύες που Καταφύονται στο δέρμα της γωνίας του στόματος:
Καθελκτήρας γωνίας του στόματος ή Τρίγωνος κάτω χείλους
Ανελκτήρας γωνίας του στόματος ή Τρίγωνος άνω χείλους
Γελαστήριος
Βυκανητής
** Από αυτούς του μύες και κυρίως τον Βυκανητή προκύπτει ο Σφηκτήρας του
στόματος.
 Έκφυση: Άνω και Κάτω γνάθο, εν τω βάθυ επιφάνεια δέρματος κ.α.
 Κατάφυση: Βλενογγόνος των χειλέων, εν τω βάθυ επιφάνεια των μυών
των χειλέων
 Ενέργεια: Συμπιέζει και προβάλλει τα χείλη
Βυκανητής ή Σαλπιστής Μυς
· Τετράπλευρος
· Έκφυση: Έσω επιφάνεια των φατνιακών αποφύσεων της άνω και κάτω
γνάθου
· Κατάφυση: Γωνία του στόματος
· Ενέργεια: Πιέζει προς τα έσω την Παρειά
· Νεύρωση: Βυκανιτικοί κλάδοι του Προσωπικού
Γεννιακός
· Έκφυση: Μυϊκός βόθρος κάτω γνάθου
· Κατάφυση: Δέρμα του πώγονος
· Ενέργεια: Ανυψώνει και προβάλλει το κάτω χείλος, ανυψώνει και
ρυτιδώνει το δέρμα του γενείου
· Νεύρωση: Κάτω γναθικός κλάδος Προσωπικού
Ανελκτήρας Άνω Χείλους
· Έκφυση: Μετωπιαία απόφυση της άνω γνάθου και υποκόγχια περιοχή
· Κατάφυση: Δέρμα του άνω χείλους και του πτερυγιαίου χόνδρου της
μύτης
· Ενέργεια: Ανυψώνει το άνω χείλος και διευρύνει τον ρώθωνα
Ρινικός Μυς
· Μοίρες: Εγκάρσια και Πτερυγιαία
· Έκφυση: Άνω μοίρα του ρινικού χείλους της άνω γνάθου
· Κατάφυση: Ρινικοί Χόνδροι
Πρόσθιος, Άνω και Οπίσθιος Ωτιαίος Μυς
· Στα περισσότερα άτομα αυτοί οι μυς είναι ανενεργοί
· Ενέργεια: Κινεί το πτερύγειο προς τα άνω
· Νεύρωση:
(Πρόσθιος, Άνω) Κροταφικοί κλάδοι Προσωπικού
(Οπίσθιος) Οπίσθιος Ωτιαίος κλάσος Προσωπικού

Μασητήρες Μύες:
 Κινούν την κάτω γνάθο
 Γίνεται η σύγκληση της άνω και της κάτω γνάθου
 Επιτελούν τις πλάγιες κινήσεις της κάτω γνάθου
 Νεύρωση: Κάτω γναθικό νεύρο (Τρίτος κλάδος) του Τριδύμου (V)
Μασητήρας
· Έκφυση: Ζυγωματικό Τόξο
· Κατάφυση: Γωνία και κλάδο κάτω γνάθου
· Νεύρωση: Μασητήριο νεύρο του κάτω γναθικού νεύρου του Τριδύμου
Κροταφίτης
· Έκφυση: Κροταφικός Βόθρος
· Κατάφυση: Κορωνοειδής απόφυση και και πρόσθιο χείλος του κλάδου
της κάτω γνάθου
· Νεύρωση: Κάτω γναθικό νεύρο του τριδύμου

Έσω Πτερυγοειδής
· Έκφυση: Μείζονα πτέρυγα σφηνοειδούς
· Κατάφυση: Έσω επιφάνεια γωνίας και κλάδου της κάτω γνάθου
· Ενέργεια: Βοηθάει και στην προβολή της κάτω γνάθου
· Νεύρωση: Κάτω γναθικό νεύρο του τριδύμου

Έξω Πτερυγοειδής
· Έκφυση; Μείζονα πτέρυγα σφηνοειδούς
· Κατάφυση: Κόνδυλος της κάτω γνάθου
· Νεύρωση: Κάτω γναθικό νεύρο του τριδύμου
 Οστά Κεφαλής
(και τρήματα)

 Στα Οστά του κρανίου ανήκουν τα πλατιά και τα αεροφόρα οστά

 Αποτελούνται από την έσω και έξω πλάκα, ανάμεσα τους βρίσκεται η
διπλόη
 Περιλαμβάνει τα οστά του Εγκεφαλικού και του Προσωπικού κρανίου
 Όριο τους: Νοητή γραμμή από Ρίζα Ρινός- κατά μήκος υπερκόγχιου
χείλους και ζυγωματικού οστού- έξω ακουστικός πόρος
 Η κρανιοτομία χωρίζει το εγκεφαλικό από το σπλαχνικό κρανίο
 Η εσωτερική και η εξωτερική επιφάνεια του κρανίου περιβάλλεται από
περιόστεο και ονομάζεται αντίστοιχα ενδοκράνιο και περικράνιο
Σπλαχνικό ή Εγκεφαλικό Κρανίο (8 Οστά)
 Ο Θόλος είναι το άνω τμήμα του κρανίου
 Η Βάση είναι το κάτω τμήμα του κρανίου
 Όριο τους: Κυκλοτερής νοητή γραμμή από ρίζα ρινός- κατά μήκος
υπερκόγχιου χείλους- τποκροτάφια γραμμή- υπερμαστοειδής ακρολοφία-
έξω ινιακό όγκωμα
 Βόθροι:
- Πρόσθιος ή Μετωπιαίος κρανιακός βόθρος (σχηματίζεται κυρίως
από το μετωπιαίο οστό)
 - Μέσος ή Κροταφικός κρανιακός βόθρος (βρίσκεται πίσω και κάτω
από τον πρόσθιο κρανιακό βόθρο και διακρίνεται ,από τον οπίσθιο
κρανιακό βόθρο, από την ράχη του Τουρκικού εφιππίου)
- Οπίσθιος κρανιακός βόθρος (σχηματίζεται από τις κάτω και
πρόσθιες μοίρες του ινιακού οστού, το σώμα του σφηνοειδούς
οστού, τις λιθοειδείς και μαστοειδής μοίρες του κροταφικού οστού)
- Όρια:
 Ο πρόσθιος βόθρος από τον μέσο βόθρο χωρίζεται από τις
μικρές πτέρυγες του σφηνοειδούς
 Ο μέσος βόθρος από τον οπίσθιο χωρίζεται από τα άνω χείλη
των λιθοειδών οστών και την ράχη του τουρκικού εφιππίου

Μετωπιαίο
Εξωτερικά
 Μεσόφρυο
 Μετωπιαία Ογκώματα
 Κογχική Επιφάνεια (Οροφή Οφθαλμικών Κόγχων)
 Μετωπιαίοι Αεροφόροι Κόλποι
 Υπερόφρυο τόξο (Καλύπτει τους μετωπιαίους κόλπους)
 Μεσομετωπιαία ραφή (θέση ατελούς συνοστέωσης ημιμορίων
μετωπιαίου οστού, περίπου 7% των ανθρώπων)
 Ρινική εντομή
 Υπερκόγχιο Τρήμα (διέλευση υπερκόγχιων και μετωπιαίων αγγείων)
Εσωτερικά
 Μετωπιαία Ακρολοφία (προσφύεται στο δρέπανο του εγκεφάλου)
 Αύλακα άνω οβελιαίου κόλπου
 Τυφλό τρήμα (διέρχονται αναστομωτική φλέβα από τον βλεννογόνο της
ρινικής κοιλότητας προς τον άνω οβελιαίο φλεβικό κόλπο)
 Άνω επιφάνεια κογχικής μοίρας
 Ηθμοειδή εντομή (Οβελιαίο έλλειμα)
 Πακχιόνια βοθρία

Ινιακό
Εξωτερικά
 Έξω ινιακό Όγκωμα
 Άνω αυχενική γραμμή
  Κάτω αυχενική γραμμή
 Έξω ινιακή ακρολοφία
 Ινιακό τρήμα
 Φαρυγγικό φύμα
 Βασική μοίρα
 Κονδυλικοί πόροι και βόθροι
 Ινιακοί κόνδυλοι
 Υπογλώσσιος πόρος
 Σφαγητιδικό τρήμα
 Πρόσθιο ριγματώδες τρήμα
Εσωτερικά
 Απόκλιμα
 Αύλακα κάτω λιθοειδούς κόλπου
 Αύλακα εγκάρδιου κόλπου
 Αύλακα ινιακού κόλπου
 Έσω ινιακή ακρολοφία
 Έσω ινιακό όγκωμα
 Αύλακα άνω οβελιαίου κόλπου

Ηθμοειδές
 Κογχικό πέταλο
 Κάλαιο (Χρησιμεύει στην πρόσφυση του δρεπάνου του εγκεφάλου)
 Τετριμένο πέταλο του ηθμοειδούς
 Κάθετο πέταλο του ηθμοειδούς
 Άνω ρινικές κόγχες
 Μέσες ρινικές κογχες
 Τρήματα του τετριμένου πετάλου του ηθμοειδούς

Σφηνοειδές
Εσωτερικά
 Μείζον πτέρυγα σφηνοειδούς
 Έλασσον πτέρυγα σφηνοειδούς
 Οπτικό τρήμα
 Ωοειδές τρήμα
 Σώμα
 Σφηνοειδής κόλπος
  Στόμιο σφηνοειδούς κόλπου
 Πρόσθιες κλινοειδής αποφύσεις
 Οπίσθιες κλινοειδής αποφύσεις
 Σφηνοειδές πεδίο
 Αύλακα οπτικού χιάσματος
 Τουρκικό εφίππιο
-Φύμα τουρκικού εφιππίου
-Βόθρος της υπόφυσης
-Ράχη τουρκικού εφιππίου
-Οπίσθιες κλινοειδής αποφύσεις
 Αύλακα της έσω καρωτίδας
 Απόκλιμα
Εξωτερικά
 Πτερυγοειδές άγκιστρο (έσω πέταλο πτερυγοειδούς απόφυσης)
 Έξω πέταλο πτερυγοειδούς απόφυσης
 Έσω πέταλο πτερυφοειδούς απόφυσης
 Πτερυγουπερώιος βόθρος
 Σφηνοϋπερώιο τρήμα
 Υπερκόγχιο σχίσμα
 Άκανθα
 Ακανθικό τρήμα
 Αύλακα της ακουστικής αύλακας

Κροταφικά (2)
Εξωτερικά
 Κροταφικός βόθρος
 Λεπιδοειδής μοίρα
 Ζυγωματική απόφυση κροταφικού
 Αρθρικό φύμα (Ζυγωματική απόφυση)
 Έξω ακουστικός πόρος
 Μαστοειδής απόφυση
 Κροταφική γλοίνη
 Βελονοειδής απόφυση
 Βελονομαστοειδές τρήμα
 Λιθοτυμπανική σχισμή
 Έξω στόμιο καρωτιδικού σωλήνα
 Τυμπανικό σωλινάριο
  Μαστοειδές σωλινάριο
 Μαστοειδής εντομή (για τον διγάστορα)
 Ινιακή αύλακα
 Σφαγητιδικός βόθρος
 Μαστοειδές τρήμα
Εσωτερικά
· Λιθοειδής μοίρα
· Έσω ακουστικός πόρος
· Αύλακα άνω λιθοειδούς κόλπου
· Έξω στόμιο υδραγωγού της αίθουσας
· Αύλακα του σιγμοειδούς κόλπου
· Αύλακα για το μείζον λιθοειδές νεύρο
· Αύλακα για το έλασσον λιθοειδές νεύρο
· Καμαρωτό έπαρμα
· Εντύπωμα του Meckel
· Κοιλότητες και σωλήνες στο εσωτερικό του:
- Κοιλότητα του έσω ωτός (τυμπανική κοιλότητα)
- Έξω ακουστικός πόρος
- Έσω ακουστικός πόρος
- Μυοσαλπιγγικός σωλήνας της ευσταχιανής σάλπιγγας
- Καρωτιδικός σωλήνας
- Πόρος του VII
- Οστέινος λαβύρινθος του έσω ωτός
- Μαστοειδής κυψέλες
- Μαστοειδές άντρο
*Το Κροταφικό οστό αποτελείται από 4 επιμέρους οστά
- Λιθοειδές
- Λεπιδοειδές
- Τυμπανικό
- Μαστοειδές

Βρεγματικά (2)
Εξωτερικά
 Βρεγματικά ογκώματα
 Άνω κροταφική γραμμή (έκφυση κροταφικής περιτονίας)
 Κάτω κροταφική γραμμή (άνω όριο κροταφίτη μυ)
  Βρεγματικό τρήμα
Εσωτερικά
 Αραχνοειδή βοθρία
 Αύλακα άνω οβελιαίου κόλπου
 Μαστοειδής γωνία
 Αύλακα μέσων μηνιγγικών αγγείων
Κάτω Γνάθος
 Κονδυλοειδής Απόφυση
 Μηνοειδής Εντομή
 Κορωνοειδής Απόφυση
 Αυχένας
 Κλάδος
 Γωνία
 Λοξή Γραμμή
 Σώμα
 Γενειακό Φύμα
 Γενειακό Όγκωμα
 Φατνιακή Απόφυση
 Πτερυγοειδές βοθρίο
 Γλωσσίδα
 Γναθιαίο Τρήμα
 Γναθοϋοειδής Αύλακα
 Γενειακή Άκανθα
 Διγαστορικό βοθρίο
 Γναθοϋοειδής Γραμμή
*Η Κροταφογναθική άρθρωση (διάρθρωση) συνδέει, μέσω του διάρθριου
δίσκου της και του Κροταφογναθικού Συνδέσμου, την Κονδυλοειδή
Απόφυση με την Κροταφική Γλήνη
Ραφές Εγκεφαλικού κρανίου
 Οβελιαία
 Στεφανιαία
 Λαμβδοειδής
 Λεπιδοειδής
 (Μετωπορινική)
Πτέριο: Σημείο ένωσης Σφηνοειδούς, Βρεγματικού, Κροταφικού και
Μετωπιαίου (στην έσω επιφάνεια πορεύεται ο κλάδος της μέσης μηνιγγικής
 αρτηρίας) (βρίσκεται 2,5 εκ. πίσω από την μετωπιαία απόφυση του
κροταφικού και 4 εκατοστά πάνω από το ζυγωματικό τόξο
Βρέγμα: Σημείο ένωσης Βρεγματικών με το Μετωπιαίο
Λάμδα: Σημείο ένωσης Βρεγματικών με το Ινιακό

Τρήματα Κρανίου
Τρήματα Πρόσθιου Κρανιακού Βόθρου
 Τυφλό: Διέρχεται αναστομωτική φλέβα από τον βλεννογόνο της
ρινικής κοιλότητας προς τον άνω οβελιαίο κόλπο
 Τρήματα τετρημένου πετάλου του ηθμοειδούς: Διέρχονται 20 μικρά ο
Οσφρητικά νεύρα (I) από τον οσφρητικό βλεννογόνο για να πάνε
στους οσφρητικούς βολβούς του εγκεφάλου και αγγεία
Τρήματα Μέσου Κρανιακού Βόθρου
 Οπτικό: Διέρχεται το Οπτικό νεύρο (II) και η οφθαλμική αρτηρία
 Υπερκόγχιο σχίσμα: Διέρχεται το Κοινό Κινητικό (III), το Τροχιλιακό
(IV), το Απαγωγό (VI), το Οφθαλμικό νεύρο (V1) και η οφθαλμική φλέβα
 Στρογγυλό: Διέρχεται το Άνω Γναθικό νεύρο (V2)
 Ωοειδές: Διέρχεται το Κάτω Γναθικό νεύρο (V3) και η επικουρική
μηνιγγική αρτηρία
 Ακανθικό: Διέρχεται η Μέση Μηνιγγική αρτηρία, η μέση μηνιγγική
φλέβα και το ακανθικό νεύρο (κλάδος του κάτω γναθικού νεύρου) για
την σκληρά μήνιγγα
 Πρόσθιο Ρηγματώδες: Διέρχεται η Έσω καρωτίδα και τα συνοδά
συμπαθητικά και φλεβικά πλέγματα
Τρήματα Οπίσθιου Κρανιακού Βόθρου
 Ινιακό ή Μέιζον Τρήμα: Διέρχεται ο προμήκης μυελός, η νωτιαία μοίρα
του Παραπληρωματικού νεύρου (XI), οι μηνιγγικοί κλάδοι των Άνω
Αυχενικών νεύρων (Α1- Α3), οι μήνιγγες που περιβάλουν τον εγκέφαλο
και τον νωταίο μυελό, οι σπονδυλικές αρτηριες, οι πρόσθιες και οπίσθιες
νωτιαίες αρτηρίες
 Σφαγητιδικό ή Οπίσθιο Ρηγματώδες: Διέρχεται το Γλωσσοφαρυγγικό
(ΙΧ), το Πνευμονογαστρικό (Χ), το Παραπληρωματικό (ΧΙ) και ο κάτω
λιθοειδής κόλπος που πορεύεται προς το άνω άκρο της έσω σφαγίτιδας
φλέβας
 Υπογλώσσιος πόρος: Διέρχεται το Υπογλώσσιο νεύρο (ΧΙΙ)
  Κονδυλικός πόρος: Διέρχεται μια αναστομωτική φλέβα από τον
σιγμοειδή κόλπο προς τις σπονδυλικές φλέβες του τραχήλου
 Έσω ακουστικός πόρος: Διέρχεται το Προσωπικό (VII), το
Στατικοακουστικό (VIII), το διάμεσο νεύρο και τα λαβυρινθικά αγγεία.
 Μαστοειδές: Διέρχονται αναστομωτικά φλέβια από τον σιγμοειδή κόλπο
και ένας μηνιγγικός κλάδος της ινιακής αρτηρίας
 Βελονομαστοειδές: Διέρχεται το Προσωπικό νεύρο (VII) και ο
βελονομαστοειδής κλάδος της οπίσθιας ωτιαίας αρτηρίας

12 Εγκεφαλικές Συζυγίες
I. Οσφρητικό (Αισθητικό) VIII. Στατικοακουστικό
II. Οπτικό (Αισθητικό) (Αισθητικό)
III. Κοινό Κινητικό (Κινητικό) IX. Γλωσσοφαρυγγικό (Μεικτό)
IV. Τροχιαλικό (Κινητικό) X. Πνευμονογαστρικό (Μεικτό)
V. Τρίδυμο (Μεικτό) XI. Παραπληρωματικό (Κινητικό)
VI. Απαγωγό (Κινητικό) XII. Υπογλώσσιο (Κινητικό
VII. Προσωπικό (Μεικτό)

Σημαντικότερα για Οδοντιατρική:

 Τρίδυμο (V)
 Προσωπικό (VII)
 Πνευμονογαστρικό (X)
 Υπογλώσσιο (XII)
Τρίδυμο Νεύρο:
 Κλάδοι:
- Οφθαλμικό (Αισθητικό)
- Άνω Γναθικό (Αισθητικό)
- Κάτω Γναθικό (Μεικτό)
 Έχει και συμπαθητικές ίνες
 Το Αισθητικό Γάγγλιο του Τριδύμου είναι το Μηνοειδές γάγγλιο του
Gusser (Εντύπωμα του Meckel)
 Οφθαλμικό (Υπερκόγχιο Σχήσμα):
- Δακρυϊκό
- Μετωπιαίο
- Οφθαλμορινικό => Μακρά Κτηνοειδή Νεύρα (Διαστολέας
Κόρης)
 - Υποτροχίλιο
- Πρόσθιο Ηθμοειδές
- Οπίσθιο Ηθμοειδές
 Άνω Γναθικό (Στρόγγυλο Τρήμα):
- Μέσο Μηνιγγικό
- Ζυγωματικό
- Ζυγωματικοπροσωπικό
- Ζυγωματικοκροταφικό
- Σφηνοϋπερώια Νεύρα
- Πτερυγοϋπερώια Νεύρα
- Οπίστια Άνω Φατνιακά (Βλεννογόνος Ιγμορείου, 3 Άνω
Γομφίους και Ούλα)
- Μέση Άνω Φατνιακά (Προγομφίους)
- Πρόσθια Άνω Φατνιακά (Κυνόδοντες και 2 Τομείς)
*Τα Οπίστια, Μέσα και Πρόσθια Άνω Φατνιακά Νεύρα Σχηματίζουν
το Άνω Οδοντικό Πλέγμα

 Κάτω Γναθικό (Ωοειδές Τρήμα):

- Μηνιγγικό (μεικτό)
- Έξω Πτερυγοειδές (κινητικό)
- Εν τω βάθει Κροταφικό (κινητικό)
- Μασητήριο (κινητικό)
- Έξω Πτερυγοειδές (κινητικό)
- Ωτοκροταφικό (Κροταφογναθική Διάρθρωση) (αισθητικό)
- Γλωσσικό (αισθητικό)
- Βυκανητικό (για το δερμα και τον βλεννογόνο της παρειάς ΟΧΙ
για το Βυκανήτη μυ) (αισθητικό)
- Κάτω Φατνιακό (Πορεύεται με την Κάτω Φατνιακή Αρτηρία,
ως Κάτω Φατνιακό νεύρο, εισέρχεται από τον Γναθιαίο Πόρο
της Κάτω Γνάθου και εξέρχεται ,ως Γενειακό νεύρο, από το
Γενειακό Τρήμα) (μεικτό)
- Γναθοϋοειδές (Γναθοϋοειδή μυ και πρόσθια γαστέρα του
Διαγάστορα) (Την Οπίστια γαστέρα του Διγάστορα νευρώνει το
Προσωπικό) (κινητικό)
- Οπίσθιοι Οδοντικοί Κλάδοι (Όλα τα δόντια εκτός τους
κυνόδοντες και τους τομείς) (αισθητικά)
- Πρόσθιοι οδοντικοί Κλάδοι (Κυνόδοντες και τομείς)
(αισθητικά)
 *Το Κάτω Γναθικό συμμετέχει σε διάφορα αντανακλαστικά
(Δακρύων, Φταρνίσματος και Κερατοειδούς)
*Οι Κάτω Οδοντικοί Κλάδοι είναι κλάδοι του Κάτω Φατνιακού
Νεύρου
Προσωπικό:
 Νευρώνει τους Μιμικούς μύες του προσώπου, το Μυώδες Πλάτυσμα
και την Οπίσθια γαστέρα του Διγάστορα
 Προέρχεται από το γάγγλιο του Fallopius, η αισθητική μοίρα του
Προσωπικού
 Περνάει μέσα από τον Έσω ακουστικό πόρο και εξέρχεται από το
βελονομαστοειδές τρήμα
 Κλάδοι
- Μείζον Επιπολής Λιθοειδές Νεύρο (αισθητικό)
- Χορδή του Τυμπάνου (αισθητικό)
- Νεύρο για τον Μυ του Αναβολέα (αισθητικό)
- Διγαστορικός Κλάδος (κινητικό) (Οπίσθια γαστέρα του
Διγάστορα)
- Παρωτιδικό Πλέγμα (κινητικό):
+ Κροταφικοί Κλάδοι
+ Ζυγωματικοί Κλάδοι
+ Επιχείλιο Κάτω Γνάθου
+ Βυκανητικοί Κλάδοι (Βυκανήτη Μυ)
+ Τραχηλικό
Αιμάτωση
Εξάγωνο του Willis:
 Διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην αιμάτωση του εγκεφάλου
 Αποτελείται από:
- Σπονδυλικές Αρτηρίες (αναστομώνονται μεταξύ τους και
προκύπτει η Βασική Αρτηρία)
- Έσω Καρωτίδες

Τράχηλος
Τράχηλος: Η ανατομική περιοχή που συνδέει το κεφάλι με τον θώρακα
Η οπίσθια μοίρα του τραχήλου ονομάζεται αυχένας
Σπόνδυλοι:
  7 Αυχενικοί
 12 θωρακικοί
 5 Οσφυϊκοί
 4-5 Ιεροί
 4 Κόκκυγας
*Οι Ιεροί σπόνδυλοι συνενώνονται για να σχηματίσουν το ιερό οστό
*Τα 4 κομμάτια του Κόκκυγα σσυνενώνονται για να σχηματίσουν τον
Κόκκυγα
Κυρτώματα Σπονδυλικής στήλης:
 Αυχενικό (κυρτό προς τα εμπρός Α1-Θ2) (Λόρδωση)
 Θωρακικό (κοίλο προς τα εμπρός Θ2-Θ12) (Κύφωση)
 Οσφυϊκό (κυρτό προς τα εμπρός Θ2-Ο5) (Λόρδωση)
 Ιεροκοκκυγικό (κοίλο προς τα εμπρός Ο5-Κορυφή του Κόκκυγα)
(Κύφωση)
Α1: Άτλαντας
Α2: Άξονας
Τυπικός Σπόνδυλος:
 Ένα σπονδυλικό σώμα ευρισκόμενο εμπρός, που υποστηρίζει το βάρος
 Ένα σπονδυλικό τόξο, οπισθίως του σώματος, το οποίο μαζί με το σώμα,
εσωκλείει το σπονδυλικό τρήμα (η λειτουργικότητα του σπονδυλικού
τόξου είναι να προστατεύει τον νωτιαίο μυελό)
 Το σπονδυλικό τόξο αποτελείται από δύο στρογγυλεμένους αυχένες,
έναν σε κάθε πλευρά, που εκφύονται από το σώμα, και δύο επίπεδα
πέταλα που ενώνονται οπισθίως στην μέση γραμμή
 Τα σπονδυλικά τρήματα μαζί σχηματίζουν το σπονδυλικό σωλήνα , μέσα
στον οποίο βρίσκεται ο νωτιαίος μυελός
 Έχουν τρεις αποφύσεις, δύο εγκάρσιες και μια ακανθώδης, που παρέχουν
προσφύσεις για τους μυς και είναι μοχλοί που βοηθούν στην κίνηση των
σπονδύλων
 Έχουν τέσσερις αρθρικές αποφύσεις, δύο άνω και δύο κάτω, κάθε μια
έχοντας μια αρθρική γλήνη. Οι αρθρικές αποφύσεις προεξέχουν προς τα
άνω και κάτω από το σπονδυλικό τόξο και έρχονται σε επαφή με τις
αρθρικές γλήνες των αντίστοιχων άνω και κάτω σπονδύλων (Η
κατεύθυνση των αρθρικών γληνών καθορίζει την φύση της κίνησης
μεταξύ γειτονικών σπονδύλων και προστατεύει από το να γλιστρήσει
εμπρός
*γενικά όσο κατεβαίνουμε τόσο μεγαλώνουν οι σπόνδυλοι
Χαρακτηριστικά αυχενικών σπονδύλων:
 Η άνω επιφάνεια του σώματος των αυχενικών σπονδύλων τελειώνει σε
κάθε πλευρά με ένα ανασηκωμένο άνω χείλος, και ως εκ τούτου είναι
κοίλος από την μία πλευρά (πρόσθιος δύο φύματα με ένα κενό ανάμεσα
τους) (αγκιστρωτές αποφύσεις)
 Η κάτω πλευρά τελειώνει προς τα εμπρός σε ένα στραμμένο προς τα
κάτω, κάτω χείλος
 Οι αυχενικοί σπόνδυλοι έχουν εγκάρσια τρήματα, που δεν έχουν οι
υπόλοιποι (μέσα από τα οποία περνάνε οι σπονδυλικές αρτηρίες και τα
συνοδά φλεβικά και συμπαθητικά πλέγματα
 Οι ακανθώδες αποφύσεις είναι δισχιδείς στον αυχένα (ακανθωτές στην
θωρακική μοίρα και επιμήκεις στους οσφυϊκούς σπονδύλους)
 Το σώμα είναι μικρό και φαρδύτερο από τη μία πλευρά στην άλλη από
ότι προσθιοπίστια
 Η άνω επιφάνεια είναι κοίλη και η κάτω κυρτή
 Το σπονδυλικό τρήμα είναι μεγάλο και σε σχήμα στρογγυλεμένου
τριγώνου
 Έχουν πρόσθια και οπίσθια φύματα στις εγκάρσιες αποφύσεις
 Οι άνω αρθρικές γλήνες κατευθύνονται άνω και πίσω ενώ οι κάτω προς
τα κάτω και εμπρός
 Η ακανθώδης απόφυση είναι κοντή και δισχιδής στους Α3-Α5, μακρά και
δισχιδής στον Α6 και μακρά μονοσχιδής στον Α7
*Ο Α7 είτε έχει μικρά εγκάρσια τρήματα είτε δεν έχει καθόλου, από τα
οποία πορεύονται μόνο μικρές επικουρικές σπονδυλικές φλέβες και η
ακανθώδης απόφυση του είναι μονοσχιδής και μακρύτερη των
αυχενικών, για αυτό τον λόγο, ο Α7 ονομάζεται προέχων σπόνδυλος)
*Το μεγάλο σπονδυλικό τρήμα του Άτλαντα διαιρείται σε δύο τρήματα
από τον εγκάρσιο σύνδεσμο. Ο νωτιαίος μυελός βρίσκεται στο μεγάλο
οπίσθιο από δύο, ενώ ο οδόντας του Άξονα βρίσκεται στο μικρότερο
πρόσθιο τρήμα. Οι αρθρικές γλήνες του οδόντα του άξονα αρθρώνονται
προσθίως με το πρόσθιο τόξο του Άτλαντα και οπισθίως με τον εγκάρσιο
σύνδεσμο. Ο Άτλαντας με τον άξονα αρθρώνονται και με αρθρώσεις
μεταξύ των πλαγίων ογκωμάτων του Α1 και των αρθρικών γληνών του
Α2.
Ο Άτλαντας δεν έχει σώμα και ο Άξονας έχει τον οδόντα ή οδονοειδή απόφυση,
ο οποίος θεωρείται το σώμα του Άτλαντα
Υοειδές Οστό:
 Βρίσκεται στην πρόσθια περιοχή του λαιμού, μεταξύ της κάτω γνάθου
και του λάρυγγα, πάνω από τον Θυρεοειδή Χόνδρο
  Αποτελείται από:
- Ένα Πεταλοειδές Κεκαμμένο Σώμα (Διαμέτρου 3-5 εκ)
- Δύο Ζεύγη Κεράτων (Μείζον και Έλασσον)
*Είναι το Μόνο οστό που δεν αρθρώνεται με άλλα οστά
 Είναι πεδίο έκφυσης και κατάφυσης μυών του τραχήλου

Μυς Τραχήλου
Πρόσθιοι:
 Άνωθεν του Υοειδούς
- Διγάστορας κάτω γνάθου
+ Πρόσθια Γαστέρα:
 Έκφυση: Διγαστορικό Βοθρίο Κάτω Γνάθου
 Κατάφυση: Διάμεσος Τένοντας Υοειδούς
 Νεύρωση: Γναθοϋοειδές Νεύρο (Κλάδος Κάτω
Φατνιακού)
+ Οπίσθια Γαστέρα:
 Έκφυση: Μαστοειδής Απόφυση Κροταφικού
 Κατάφυση: Διάμεσος Τένοντας Υοιειδούς
 Νεύρωση: Προσωπικό (VII)
- Βελονοϋοειδής
+ Έκφυση: Βελονοειδής Απόφυση Κροταφικού
+ Κατάφυση:Υοειδές
+ Νεύρωση: Προσωπικό (VII)
- Γναθοϋοειδής
+ Έκφυση: Γναθοϋοειδής Γραμμή Κάτω Γνάθου
+ Κατάφυση: Υοειδές
+ Νεύρωση: Γναθοϋοειδές Νεύρο (Κλάδος Κάτω Φατνιακού)
- Γενειοϋοειδής
+ Έκφυση: Γενειακή Άκανθα Κάτω Γνάθου
+ Κατάφυση: Υοειδές
+ Νεύρωση: Μυϊκού Κλάδοι Α1 και Α2 που πορεύονται μαζί με
το Υπογλώσσιο
 Κάτωθεν του Υοειδούς
- Ωμοϋοειδής (Διγάστορας) (Βοηθάει στην ροή του αίματος της έσω
σφαγήτιδας φλέβας)
+ Έκφυση:
 Άνω χείλος Ωμοπλάτης
 + Κατάφυση:
 Κάτω Χείλος Υοειδούς
- Στερνοθυρεοϋοειδής
+ Έκφυση:
 Έσω επιφάνεια της λαβής του Στέρνου
+ Κατάφυση:
 Λοξή Γραμμή του Πετάλου του Θυρεοειδούς
Χόνδρου
- Στερνοϋοειδής
+ Έκφυση:
 Οπίσθια επιφάνεια Στέρνου
+ Κατάφυση:
 Κάτω έξω επιφάνεια Υοειδούς Οστού
- Θυρεοϋοειδής
+ Έκφυση:
 Θυροειδή Χόνδρο Λάρυγγα
+ Κατάφυση:
 Υοιειδές
*Οι Πρόσθιοι Τραχηλικοί μύες συγκρατούν το Υοειδές οστό στην
θέση του
*Νευρώνεται από την Υπογλώσσια Αγκύλη, εκτός τον Θυρεοϋοειδή
που νευρώνεται από το Α1
Προσθιοπλάγιοι:
 Μυώδες Πλάτυσμα
 Στερνοκλειδομαστοειδής

Πλάγιοι:
 Πρόσθιος Σκαληνός
 Μέσος Σκαληνός
 Οπίσθιος Σκαληνός
Οπίσθιοι ή Προσπονδυλικοί
 Επιμήκης Τραχηλικός
 Επιμήκης Κεφαλικός
 Πρόσθιος Ορθός
 Έξω Ορθός Κεφαλικός
 Τρίγωνα Τραχήλου
Ο Τράχηλος διαιρείται αμφοτερόπλευρα της μέσης γραμμής σε δύο τρίγωνα
(Πρόσθιο και Οπίσθιο) από τον στερνοκλειδομαστοειδή μυ

Οπίσθιο Τραχηλικό Τρίγωνο

 Όρια:
- Πρόσθια: Στερνοκλειδομαστοειδής
- Οπίσθια: Τραπεζοειδής
- Βάση: Μέσο Τριτημόριο της Κλείδας
- Κορυφή: Το σημείο ένωσης του Στερνοκλειδομαστοειδούς και του
Τραπεζοειδούς στην Άνω Αυχενική Γραμμή του Ινιακού οστού
 Περιεχόμενα
- Φλέβες:
+ Έξω Σφαγίτιδα Φλέβα
+ Υποκλείδιος Φλέβα
- Αρτηρίες:
+ Υποκλείδια Αρτηρία
+ Επιπολής Τραχηλική Αρτηρία
+ Ινιακή Αρτηρία
- Νεύρα:
+ Παραπληρωματικό Νεύρο (ΧΙ)
+ Αυχανικό πλέγμα
+ Φρενικό Νεύρο
+ Άνω (Υπερκλείδια) μοίρα του Βραχιόνιου Πλεγματος
 Υποδιαιρέσεις Οπίσθιου Τραχηλικού Τριγώνου
- Μείζον Υπερκλείδιο Τρίγωνο:
+ Η Κάτω Γαστέρα του Ωμοϋοειδούς μυός διαιρεί το Οπίσθιο
Τραχηλικό Τρίγωνο σε δύο μέρη (Μείζον Υπερκλείδιο
Τρίγωνο και το Έλασσον Υπερκλείδιο ή Ωμοκλειδικό
Τρίγωνο)
+ Περιέχει: Ινιακή Αρτηρία, Παραπληρωματικό Νεύρο
- Έλασσον Υπερκλείδιο ή Ωμοκλειδικό Τρίγωνο
- Περιέχει: Έξω Σφαγίτιδα Φλέβα, Εγκάρσια Ωμοπλατιαία Αρτηρία,
Υποκλείδια αρτηρία
Πρόσθιο Τραχηλικό
 Όρια:
- Πρόσθια: Μέση γραμμή Τραχήλου
 - Οπίσθια: Στερνοκλειδομαστοειδής
- Κορυφή: Σφαγιτική Εντομή
- Βάση: Κάτω Γνάθος
 Υποδιαιρέσεις:
- Υπογνάθιο Τρίγωνο:
+ Βρίσκεται μεταξύ της Κάτω Γνάθου και του Διγάστορα
μυός
+ Περιεχόμενα:
 Υπογνάθιος Αδένας
 Υπογνάθιος Πόρος
 Υπογλώσσιο Νεύρο (ΧΙ)
 Προσωπική Αρτηρία
 Προσωπική Φλέβα
- Καρωτιδικό Τρίγωνο
+ Αφορίζεται από την Άνω γαστέρα του Ωμούοειδούς, την
Οπίσθια γαστέρα του Διγάστορα, τον
Στερνοκλειδομαστοειδή
+ Περιεχόμενα:
 Κοινή Καρωτίδα
 Καρωτιδικό Κόλπο
 Καρωτιδικό Σωμάτιο
 Καρωτιδικό ή αγγειώδες έλυτρο (Κοινή Καρωτίδα,
Έσω σφαγίτιδα φλέβα, Πνευμονογαστρικό Νεύρο και
Αγκύλη του Υπογλωσσίου)
- Μυϊκό Τρίγωνο
+ Αφορίζεται από την άνω γαστέρα του Ωμοϋοειδούς, το
πρόσθιο χείλος του Στερνοκλειδομαστοειδούς και η Μέση
γραμμή του Τραχήλου
+ Περιεχόμενα
 Μύες Κάτωθεν του Υοειδούς
 Θυρεοειδή Αδένα
 Παραθυρεοειδή Αδένα
- Γενειωειδές ή Υπογενείδιο Τρίγωνο
+ Βρίσκεται πάνω από το Υοειδές
+ Αφορίζεται κάτω από το σώμα του Υοειδούς και από τις
πρόσθιες γαστέρες των δύο Διγάστορων μυών
+ Περιέμενα:
 Λεμφαδένες
**Όλα τα Τρίγωνα ,ΕΚΤΟΣ από το Γενειωειδές, είναι διπλά
 Αρθρώσεις Αυχενικής Μοίρας
Ατλαντοϊνιακή ή Άνω Κεφαλική Άρθρωση
 Συνδέει το Κρανίο με τον Άτλαντα
 Σύνδεσμοι:
- Έξω/Πλάγιοι Ατλαντοϊνιακοί Σύνδεσμοι
+ Ενισχύουν αμφιπλεύρως τους Ατλαντοϊνιακούς Αρθρικούς
Θύλακες
- Πρόσθιος Επιποματικός (Ατλαντοϊνιακός) Υμένας
+ Διατρέχει ως συνέχεια του πρόσθιου επιμήκη σύνδεσμου
από το πρόσθιο τόξο του Άτλαντα μέχρι την κάτω
επιφάνεια του Ινιακού οστού, μπροστά από το Ινιακό Τρήμα
+ Περιορίζει την Έκταση της κεφαλής
*Οι Σπονδυλικές Αρτηρίες πρέπει να τρυπήσουν τον
πρόσθιο επιποματικό υμένα για να μπουν στον εγκέφαλο
- Οπίσθιος Επιποματικός (Ατλαντοϊνιακός) Υμένας
+ Φέρεται από το οπίσθιο τόξο του Άτλαντα στο ραχιαίο
χείλος του μείζονος Ινιακού Τρήματος
+ Περιορίζει την Κάμψη της Κεφαλής
- Καλυπτήριος Υμένας
+ Είναι Συνέχεια του Οπίσθιου Επιμήκους Συνδέσμου και
διατρέχει από το οπίσθιο χείλος του σώματος του άξονα
προς το πρόσθιο χείλος του Ινιακού Τρήματος και το
απόκλιμα
+ Περιορίζει την προς τα Πρόσω κλίση της Κεφαλής
Ατλαντοαξονική ή Κάτω Κεφαλική Άρθρωση (3):
 Συνδέει τον Άτλαντα με τον Άξονα και διακρίνεται στις:
- Μέση Αντλαντοαξονική Άρθρωση (Μονοφυή)
+ Στον πρόσθιο αρθρικό χώρο, η πρόσθια αρθρική επιφάνεια
του οδόντα αρθρώνεται με το οδοντικό ημιγλήνιο του
προσθίου τόξου του Άτλαντα.
+ Στον οπίσθιο αρθρικό χώρο, η οπίσθια αρθρική επιφάνεια
του οδόντα αρθρώνεται με τον εγκάρσιο σύνδεσμο του
Άτλαντα
- Έξω/Πλάγια Αντλαντοαξονική Άρθρωση (Διφυή)
+ Συγκρατούνται αμφιπλεύρως μεταξύ της κάτω αρθρικής
επιφάνειας του Άτλαντα, ουραίως στην πλαγία μάζα και της
άνω αρθρικής επιφάνειας του άξονα
  Σύνδεσμοι:
- Σταυρωτός Σύνδεσμος του Άτλαντα
+ Αποτελείται από τρία μέρη, των οποίων οι ίνες
διασταυρώνονται (εγκάρσιος σύνδεσμος του Άτλαντα, άνω
επιμήκης δέσμη, κάτω επιμήκης δέσμη)
+ Περιορίζει την προς τα εμπρός κλίση της Κεφαλής
+ Εγκάρσιος Σύνδεσμος του Άτλαντα: Εκτίνεται ανάμεσσα
στις δύο πλάγιες μάζες του Άτλαντα, διατρέχει πίσω από την
οπίσθια αρθρική επιφάνεια του οδόντα του άξονα και έτσι
συγκρατεί τον οδόντα εγγύς στο πρόσθιο τόξο του Άτλαντα
+ Άνω Επιμήκης Δέσμη: Φέρεται καθέτως από το πρόσθιο
χείλος του Ινιακού Τρήματος στον εγκάρσιο σύνδεσμο του
Άτλαντα
+ Κάτω Επιμήκης Δέσμη: Έρχεται από την οπίσθια επιφάνεια
του σώματος του Άξονα και εξακτινώνεται από ουραίως
στον Εγκάρσιο Σύνδεσμο του Άτλαντα
- Πτερυγοειδείς Σύνδεσμοι
+ Φέρονται πλαγίως από τον οδόντα του Άξονα στο έσω
χείλος του Ινιακού Τρήματος
+ Περιορίζουν τη στροφή στη μέση Ατλαντοϊνιακή Άρθρωση
καθώς και την προς τα πρόσω κλίση της κεφαλής
- Κορυφαίος Σύνδεσμος του Οδόντος
+ Φέρεται από την κορυφή του οδόντα στο πρόσθιο χείλος του
Ινιακού Τρήματος
+ Περιορίζει την προς τα πρόσω κλίση της Κεφαλής
*Και η Ατλαντοϊνιακή και η Ατλαντοαξονική άρθρωση του Άτλαντα
είναι διαρθρώσεις
Στροφή Κεφαλής: 30ο-40ο (λόγω των πτερυγοειδών συνδέσμων)

Χόνδροι Λάρυγγα
Λάρυγγας
 Χρησιμεύει σαν Αεραγωγός και Φωνητικό όργανο
 Βρίσκεται κάτω από το Υοειδές οστό, μπροστά από την λαρυγγική μοίρα
του φάρυγγα, στο ύψος του 4ου, 5ου, 6ου αυχανικού σπονδύλου (στις
γυναίκες και στα παιδιά βρίσκεται λίγο πιο ψηλά)
 Ο Σκελετός του λάρυγγα αποτελείται από χόνδρους που συνδέονται
μεταξύ τους με συνδέσμους και διαρθρώσεις
 Οι χόνδροι αυτοί κινούνται ο ένας προς τον άλλο με ενέργεια διαφόρων
μυών
 Οι κοιλότητα που δημιουργείται στον λαρυγγικό σωλήνα επενδύεται από
βλεννογόνο
 Χόνδροι (9):
- 3 Μονοί:
+ Κρικοειδής
+ Θυρεοειδής
+ Επιγλωττίδα
- 3 Διπλοί
+ Αρυταινοειδής
+ Κερατοειδείς
+ Σφηνοειδής
*Σισαμοειδής
 Κρικοειδής
- Κατώτερος Χόνδρος
- Πέταλο
- Τόξο
 Θυτεοειδής
- Ο Μεγαλύτερος Χόνδρος
- 2 Τετράπλευρα Πέταλα ενώνονται μπροστά και σχηματίζουν το
Λαρυγγικό Έπαρμα
- Άνω και Κάτω Κέρατα
- Άνω και Κάτω Φύμα
- Λοξή γραμμή
 Επιγλωττίδα
- Ανώτερος Χόνδρος
- Ελαστικος
- Κιτρινοπός
- Σχήμα Φύλλου
 Αρυταινοειδής
- Στο άνω χείλος του Κρικοειδούς Χόνδρου
- Τμήμα του Οπίσθιου τοιχώματος του Λάρυγγα
- Σχήμα Τρίπλευρης Πυραμίδας
- Χρησιμεύει για την πρόσφυση του Φωνητικού Μυός
 Σημαντικοί Σύνδεσμοι
- Υοθυρεοειδής (Υοειδές Οστό-Θυρεοειδή Χόνδρο)
 - Μέσος Κρικοθυρεοειδής (Κρικοειδής Χόνδρος-Θυρεοειδής
Χόνδρος)
- Κρικοτραχειακός (Κρικοειδής Χόνδρος-Τραχεία)

Νεύρα Τραχήλου
Τα Αυχενικά Νωτιαία Νεύρα είναι 8:
 Α1  Α5
 Α2  Α6
 Α3  Α7
 Α4  Α8

*Το Α1 είναι το έξτρα νεύρο των αυχενικών σπονδύλων ( Εκεί που ο

προμήκης αλλάζει και γίνεται νωτιαίος μυελός, ξεκινάει το Α1 αυχενικό
νεύρο)
Τα Νωτιαία Νεύρα περιέχουν διαφόρων τύπων ίνες και είναι μικτά
Τα Νεύρα μπορεί να έχουν τεσσάρων ειδών νευρικές ίνες
 Σωματοκινητικές (για τους σκελετικούς μύες)
 Σωματοαισθητικές (για την δερμική αισθητικότητα)
 Σπλαχνοκινητικές (για τις λείες μυϊκές ίνες)
 Σπλαχνοαισθητικές (από τα σπλάχνα)

Στα Νωτιαία νεύρα:

 Οι σωματοκινητικές ίνες εκφύονται από τα κύτταρα ρών προσθίων
κεράτων του νωτιαίου μυελού και πορεύονται στις πρόσθιες ρίζες του
νωτιαίου μυελού
 Οι σπλαχνοκινητικές εκφύονται από τα κύτταρα των πλαγίων κεράτων
του νωτιαίου μυελού και πορεύονται στις πρόσθιες ρίζες του νωτιαίου
μυελού
 Οι σωματοαισθητικές και οι σπλαχνοαισθητικές εκφύονται από νευρικά
κύτταρα των νωτιαίων γαγγλίων και πορεύονται στις οπίσθιες ρίζες του
νωτιαίου μυελού

Μια πρόσθια και μια οπίσθια ρίζα του νωτιαίου μυελού ενώνονται και
σχηματίζουν ένα Νωτιαίο Νεύρο, που περιέχει όλους τους τύπους των ινών
Τα Αυχενικά Νωτιαία Νεύρα (και το πρώτο θωρακικό Θ1) σχηματίζουν τα
Αυχενικά και Βραχιόνια πλέγματα
Αυχενικό πλέγμα
Σχηματισμός: από την αναστόμωση των προσθίων πρωτευόντων κλάδων του
Α1-Α4 νεύρων
Θέση: Βρίσκεται μπροστά από τις εγκάρσιες αποφύσεις των τριών πρώτων
αυχενικών σπονδύλων και εν τω βάθει της σφαγήτιδας φλέβας και του
στερνοκλειδομαστοειδούς, κυκλώνοντας τον εσωτερικά
Νεύρωση: Νευρώνει το δέρμα και τους μύς του τραχήλου και του
διαφράγματος. Οι μυϊκοί (ή εν τω βάθει) κλάδοι νευρώνουν αρκετές ομάδες
μυών. Οι δερματικοί ( ή επιπολής) κλάδοι διακρίνονται στο οπίσθιο τραχηλικό
τρίγωνο
Μυς:
 Παρακείμενοι μυς του τραχήλου
 Μύες κάτωθεν του υοειδούς οστού
 Διάφραγμα
Δέρμα:
 Ινιακή χώρα
 Οπίσθια Ωτιαία χώρα
 Παρωτιδομασητήρια Χώρα
 Άνω μοίρα Θώρακα
 Υποκλείδιας χώρας Ώμου
Οι Κλάδοι του αυχενικού πλέγματος ταξινομούνται σε τέσσερις ομάδες:
 Αναστομωτικοί: Φέρονται στο Υπογλώσσιο, στο Πνευμονογαστρικό και
στην Συμπαθητική άλυσο
 Επιπολής ή Δερματικοί: Χορηγούν δερματικούς κλάδους στον Τράχηλο
 Εν τω βάθει ή Μυϊκοί: Χορηγούν κινητικούς κλάδους στους μύες του
Τραχήλου
 Φρενικό Νεύρο: Αποτελεί το κινητικό Νεύρο του Διαφράγματος

Οι πρόσθιοι κλάδοι των τεσσάρων πρώτων αυχενικών νεύρων ενώνονται με μια

σειρά αγκυλών:
 Α1-Α2
 Α2-Α3
  Α3-Α4
*Υπάρχει και η αγκύλη Α4-Α5, η οποία ενώνει το αυχενικό με το
βραχιόνιο πλέγμα
Πρόσθιος Πρωτεύων Κλάδος Α1
 Αμιγώς Κινητικός
 Αναδύεται από τον σπονδυλικό σωλήνα, στην αύλακα του οπισθίου
τόξου του Άτλαντα, πάνω από τον αυτόν
 Χορηγεί ,πριν σχηματίσει την αγκύλη με το Α2, κλαδίσκους για την
νεύρωση του πλάγιου ορθού κεφαλικού και του πρόσθιου επιμήκους
κεφαλικού
 Η Αγκύλη Α1-2 σχηματίζεται μπροστά από την εγκάρσια απόφυση του
Άτλαντα
 Οι περισσότερες ίνες πορεύονται μπροστά και ενώνονται με το
Υπογλώσσιο νεύρο, στο ύψος του Άτλαντα
- Μέσω της αναστόμωσης με το Υπογλώσσιο, προβάλει κλάδους
που νευρώνουν τον Γενειοϋοειδή και τον Θυρεοϋοειδή μυ
- Μετά την αναστόμωση, πορεύεται προς τα κάτω ως Κατιόν
Υπογλώσσιο. Από το Κατιόν Υπογλώσσιο εκφύεται κλάδος για
τον Στερνοϋοειδή και την Πρόσθια Γαστέρα του Ωμούοειδούς
+ Το Κατιόν Υπογλώσσιο αναστομώνεται με το Κατιόν
Αυχενικό (εκφύεται από το Α2 και το Α3) και σχηματίζει την
Υπογλώσσια Αγκύλη
Η Υπογλώσσια Αγκύλη βρίσκεται στο καρωτιδικό έλυτρο και χορηγεί ίνες για
την νεύρωση του Στερνοϋοειδή, του Στερνοθυρεοειδή και της Οπίσθιας
Γαστέρας του Ωμοϋοειδούς
Πρόσθιος Πρωτεύων Κλάδος του Α2
 Αναδύεται πίσω από την άνω αρθρική απόφυση του άξονα και πορεύεται
προς τα εμπρός
 Διχάζεται σε ανιόντα κλάδο, που αναστομώνεται με τον Α1 και σε
κατιόντα κλάδο, που αναστομώνεται με τον Α3 για να σχηματίσει την
Αυχενική Καμπύλη
*Οι υπόλοιποι πρωτεύοντες κλάδοι των αυχενικών νεύρων αναδύονται από τα
μεσοσπονδύλια τρήματα
*Κάθε ρίζα δέχεται αναστομωτικούς κλάδους από το άνω αυχενικό Γάγγλιο
Δερματικοί Κλάδοι Αυχενικού Πλέγματος:
 *Τα αισθητικά νεύρα του Αυχενικού πλέγματος διατρυπούν την
περιτονία πίσω από τον στερνοκλειδομαστοειδή και σχηματίζουν το
ονομαζόμενο Νευρικό Σημείο (Από εκεί τα Νεύρα κατανέμονται προς την
Κεφαλή τον Τράχηλο και τον Ώμο)
 Ανιόντες δερματικοί:
- Έλασσον Ινιακό Νεύρο (Α2)
- Μείζον Ωτιαίο Νεύρο (Α2 – Α3)
 Εγκάρσιοι δερματικοί:
- Πρόσθιο Δερματικό Νεύρο του Τραχήλου ή Υποδερμάτιο
Τραχηλικό Νεύρο (Α2 – Α3)
 Κατιόντες δερματικοί:
- Υπερκλείδια Νεύρα (Α3 – Α4)
Έλασσον Ινιακό (Α2)
 Πορεύεται προς την περιοχή του Ινίου
 Χορηγεί Κλάδους:
- Ωτιαίος
- Μαστοειδικός
- Ινιακός
 Νευρώνει το δέρμα της ινιακής και της μαστοειδούς χώρας και της έσω
επιφάνειας του πτερυγίου του ωτός

Μείζον Ωτιαίο Νεύρο

 Είναι το μεγαλύτερο δερματικό νεύρο του Αυχενικού πλέγματος
 Πορεύεται προς την ευρύτερη περιοχή του Ωτός
 Χορηγεί Κλάδους:
- Ωτιαίο
- Μαστοειδικό
- Προσωπικό
 Νευρώνει το δέρμα της παρωτιδομασητήριας και της μαστοειδούς χώρας
και την έσω επιφάνεια του πτερυγείου του ωτός
Πρόσθιο Δερματικό ή Υποδερμάτιο Τραχηλικό νεύρο
 Νευρώνει το δέρμα της πρόσθιας άνω τραχηλικής χώρας
Υπερκλείδια Νεύρα
 Εκφύονται με κοινό στέλεχος που στη συνέχεια αποσχίζεται σε έσω,
διάμεσο και έξω κλάδους
  Νευρώνει το δέρμα της υπερκλείδιας χώρας, του ώμου και της άνω
θωρακικής χώρας
 Μπορούν να ψηλαφηθούν πάνω από το υποδόριο πρόσθιο χείλος της
κλείδας
Μυϊκοί Κλάδοι
 Διακρίνονται σε βραχείς (για τους παρακείμενους μύες του τραχήλου)
και σε μακρούς
 Μακροί Κλάδοι:
Κατιόν Αυχενικό Νεύρο ή Αυχενικός Κλάδος της Αγκύλης του Υπογλωσσίου
 Η αγκύλη του Υπογλωσσίου, που σχηματίζει με την συνένωση του
Κατιόν Αυχενικού Νεύρου με το Κατιόν Υπογλώσσιο Νεύρο, νευρώνει
τους κάτωθεν μυς του υοειδούς οστού (στερνοϋοειδής,
στερνοθυρεοϋοειδής, ωμοϋοειδής)

 Φρενικό Νεύρο (Α3-Α5, αλλά κυρίως Α4)

 Είναι ο πιο σημαντικός κλάδος του Αυχανικού πλέγματος.

 Χορηγεί μικρούς κλάδους για την αισθητική νεύρωση του περικαρδίου
και του υπεζωκότα
 Διαιρεί την επιφάνεια του διαφράγματος και νευρώνει όλους τους
διαφορετικούς μύες
* Τα Θ11 και Θ12 παρέχουν μια μικρή (κλινικά ασήμαντη) συμβολή στην
νεύρωση του διαφράγματος
 Πορεύεται πάνω στην πρόσθια επιφάνεια του πρόσθιου σκαληνού μυός
και εισέρχεται μέσα στο άνω στόμιο της θωρακικής κοιλότητας μπροστά
από την υποκλείδια αρτηρία. Μετά πορεύεται μέσω του μεσοθωρακίου
στο διάφραγμα
 Κλάδοι Φρενικού
- Αισθητικοί: Νευρώνουν το περικάρδιο και τον υπεζωκότα
- Φρενικοί: Νευρώνουν το διάφραγμα
- Φρενοκοιλιακοί: Νευρώνουν την κάτω επιφάνεια του
διαφράγματος
Βραχιόνιο Πλέγμα
 Σχηματίζεται από τους πρόσθιους κλάδους των νωτιαίων νεύρων Α5-Α8
και τμήματος του κλάδου του Θ1
 Γίνεται διάκριση της μοίρας που βρίσκεται πάνω από το επίπεδο της
κλείδας (Υπερκλείδια Μοίρα) και κάτω από το επίπεδο της κλείδας
(Υποκλείδια Μοίρα)
 Υπερκλείδια:
- Πορεύονται οι πρόσθιοι κλάδοι, μέσω του σκαλινού
διασχήσματος, στο οπίσθιο τρίγωνο του τραχήλου, όπου
σχηματίζουν τα τρία πρωτεύοντα στελέχη πάνω από την κλείδα
+ Άνω Πρωτεύον Στέλεχος (Α5-Α6)
+ Μέσο Πρωτέον Στέλεχος (Α7)
+ Κάτω Πρωτέον Στέλεχος (Α8-Θ1)
*κάθε Πρωτεύον Στέλεχος χωρίζεται σε έναν πρόσθιο και
έναν οπίσθιο κλάδο (κοιλιακός και ραχιαίος αντίστοιχα)
 Τα νεύρα που εκφύονται από τα Πρωτεύοντα Στελέχη σχηματίζουν την
υπερκλειδική μοίρα
 Υποκλείδια:
- Κάτω από την κλείδα παράγονται τρία δευτερεύοντα στελέχη, τα
ονόματα των οποίων βασίζονται στην θέση τους σε σχέση με την
μασχαλιαία αρτηρία
+ Πρόσθιο Έξω Δευτερεύον Στέλεχος (από τους πρόσθιους
κλάδους των Άνω και Μέσων Πρωτεύων Στελεχών)
+ Οπίσθιο Δευτερεύον Στέλεχος (από τους οπίσθιους κλάδους
και των τριών Στελεχών)
+ Πρόσθιο Έσω Δευτερεύον Στέλεχος (από τον πρόσθιο
κλάδο του Κάτω Πρωτευοντος Στελέχους)
 Από το Άνω Πρωτεύον Στέλεχος εκφύονται τα:
- Υποκλείδια (Υποκλείδιο Μυ)
- Υπερπλάτιο (Υποπλάτιος και ο Μείζον Στρογγυλός)
 Από το Πρόσθιο Έξω Δευτερεύον Στέλεχος εκφύνται τα:
- Μυοδερματικό νεύρο (Πρόσθια διαμερίσματα του βραχίονα)
- Έξω ρίζα του Μέσου νεύρου (Πήχη και τρεισήμισι δάκτυλα)
- Έξω Πρόσθιο Θωρακικό (Έλασσον και Μείζον θωρακικό μυ)
 Οπίσθιο Δευτερεύον Στέλεχος
- Μασχαλιαίο
- Κερκιδικό
- Υποπλάτιο Άνω και Κάτω
- Θωρακοραχιαίο (Πλατύς Ραχιαίος)
 Από το Πρόσθια Έσω Δευτερεύον Στέλεχος εκφύονται τα:
- Έσω ρίζα του Μέσου
- Ωλένιο Νεύρο
- Έσω Δερματικό νεύρο του Πήχη (αισθητικό)
- Έσω Δερματικό νεύρο του Βραχίονα (αισθητικό)
- Έσω Πρόσθιο Θωρακικό (Έλασσον και Μείζον Θωρακικό μυ)
  Νευρικές είναι του Έξω Δευτερεύοντος Στελέχους μαζί με ίνες του Έσω
Δευτερεύοντος Στελέχους ενώνονται και σχηματίζουν το Μέσο Νεύρο
και την Μέση Αγκύλη
 Από τα Α5-Α6-Α7 εκφύεται το μείζον Θωρακικό νεύρο του Μπελ, το
οποίο νευρώνει τον πρόσθιο οδοντοτό μυ
Τράχηλος: Αγγειονευρώδες Δεμάτιο του Τραχήλου
Μασχάλη: Αγγειονευρώδες Δεμάτιο της Μασχάλης

Έξτρα Πληροφορίες
 Έκφυση: Σταθερό Μέρος
 Κατάφυση: Κινητό Μέρος
 Η Ενέργεια συνήθως προκύπτει από την Κατάφυση
 Τρύπα και Κυκλοτερή Δομή => Σφικτήρας
 Απονεύρωση: Αποπλατισμένος Τένοντας
 Όλοι οι Δερματικοί Μύες του προσώπου νευρώνονται από το Προσωπικό
(VII)
 Όλοι οι Μασητήρες Μύες του προσώπου νευρώνονται από το Τρίδυμο (V)

I. SOME
II. SAY
III. MANY
IV. MONEY
V. BUT
VI. MY
VII. BRATHER
VIII. SAYS
IX. BIG
X. BOOBS
XI. MATTER
XII. MORE

 Η Παρωτίδα εκβάλλει στο Προστόμιο απέναντι από την Μύλη του 2ου Άνω
Γομφίου
 Το Προσωπικό Νέυρο (VII) δίνει Αισθητική νεύρωση στα 2/3 πρόσθια μέση
της Γλώσσας
 Δακρυϊκός Ασκός: Αποθηκεύει Δάκρυα
 Δακρυϊκός Αδένας: Παράγει Δάκρυα
*Βρίσκονται αντιδιαμετρικά
 Ο Παρωτιδικός Πόρος τρυπάει τον Βυκανιτή Μυ
 Για το χαμόγελο: Και Μείζον Ζυγωματικός και Γελαστήριος Μυς
 Νεύρο και Αρτηρία συνήθως μαζί
 Γλήνη: Αβαθής Κοιλότητα
 ΚΝΣ: Εγκέφαλος και Νωτιαίος Μυελός
 Λάρυγγας: Φωνή
 Φάρυγγας: Φαγητό
 Το Πρώτο συνθετικό στις ονομασίες των μυών ΣΥΝΗΘΩΣ είναι η Έκφυση
και το Τελευταίο η Κατάφυση
 Φυσιολογικός Λεμφαδένας: Λεμφογάγγλιο
 Παθολογικός Λεμφαδένας: Φλεγμονώδης ή Καρκινικός
 Στο Έλασσον Υπερκλείδιο Τρίγωνο φιλοξενείται ο Λεμφαδένας του Virhof
(Αλλά Μόνο Αριστερά γιατι εκεί βρίσκεται ο Μείζον Θωρακικός Πόρος)
 Τα Θωρακικά Νωτιαία Νεύρα δεν κάνουν Πλέγματα
 Το διάφραγμα έχει δύο μέρη το Δεξί και το αριστερό Ημιδιάφραγμα
 Το Όριο διακλάδωσης των δύο Φρενικών νεύρων είναι το Οισοφαγικό
Τρήμα
 Σημείο Kehr: Η αντανάκλαση του πόνου στον ώμο από το φρενικό νεύρο,
παρουσία υγρού αέρα ή μάζας στο διάφραγμα
 Στελεχιαία Αναισθησία:
- Άνω Γναθικό: Στον Πτερυγοϋπερώιο Βόθρο (Γίνεται Εξωτερικά)
- Κάτω Γναθικό: 1 Εκατοστό Πάνω από την Μύλη του τελευταίου
γομφίου της Κάτω Γνάθου (Γίνεται Εσωτερικά)