KAWALAN SARAF

UNTUK
PERGERAKAN
PJMS 3102
FISIOLOGI SENAM

Disediakan Oleh :
AZAM WAHI BIN MOHAMAD ROSLI
HARITH HAKIMIE BIN MOHD DAUD
MUHD FAEZ IZZAT BIN MOHD AROFF
SISTEM SARAF
Penerimaan impuls & tindak balas terhadap impuls
daripada dalaman atau luar tubuh badan.

FUNGSI :
• Kawalan dalaman tubuh
• Mengawal pergerakan voluntari
• Gerak reflex
Overview of the anatomical
divisions of the nervous system
Sistem Saraf Pusat Sistem Saraf Periferi

saraf
kranial
Otak  Deria Somatik
Sistem Aferen
 Deria Visceral
Saraf (Deria)
 Deria Istimewa
Tunjang
otot rangka
 Somatik motor
Sistem Eferen  Autonomik motor
(Motor)  Simpatetik
 Parasimpatetik

Involuntari :
otot licin
otot jantung
kelenjar
Sistem Saraf Pusat Sistem Saraf Periferi
• Otak & saraf • Saraf Periferi (saraf
tunjang cranium & saraf spina

Aferen Eferen
• Terdiri daripada • Terdiri daripada
neuron deria neuron motor

Sistem Saraf Autonomi Sistem Saraf Somatik

• Mengawal tindak balas • Mengawal tindakan
involuntari terkawal

Sistem Simpatetik Sistem Parasimpatetik

• Menggerakkan sistem badan • Memelihara tenaga
• Bergerak balas terhadap • Berfungsi apabila badan
tekanan dan cemas dalam keadaaan rehat
 Struktur Neuron
 melakukan proses sintesis bahan-bahan
yang diperlukan oleh sel saraf.

meningkatkan
kelajuan
perjalanan impuls.

 menghantar
impuls ke  pembawa impuls dari badan sel ke
badan sel. neuron atau tisu lain.
 Sinaps Kimia
Sambungan yang
membawa maklumat Tempat kontak:
dari neuron yang satu ke axon → dendrit / badan sel
neuron yang lain atau ke
sel efektor .
 NEUROTRANMISSION

EXCITATORY POSTSYNAPTIC POTENTIAL / INHIBITORY POSTSYNAPTIC POTENTIALS

 Bagaimana Neuron
berhubung
Temporal Summation /
Spatial Summation
Sitoplasma Sinaps
Badan Sel

Action potential berlaku

Dendrit Akson Salut Mielin Akson
 Neurotransmitters:
Acetylcholine (Ach)
• Dikeluarkan pada neuromuscular junction
• Disimpan dalam vesicle sinaps
Informasi sensori dan
reflex
Sendi
Proprioceptor

Proprioceptors

reseptor yang
Otot menghantar impuls ke
Proprioceptor
CNS untuk mengekalkan
posisi tubuh badan
 Proprioseptor Sendi
• Sensitif kepada tekanan dan sentuhan
Free Nerve
Endings
• Terdapat dalam ligamen
Golgi-type
Receptors
• Terdapat dalam tisu
Pacinian • Adaptasi kepada permulaan pergerakan
Corpuscles
 Sendi reseptor bekerjasama untuk mengorientasikan
pergerakan tubuh
Proprioseptor Otot
• Reseptor yang sensitif dengan perubahan kimia
Chemoreceptors dalam otot
• Informasi tentang kadar metabolik otot

• Fungsi: Mengesan perubahan kontraksi

otot(dinamik) dan Penghantaran impuls ke CNS
Muscle Spindle tentang panjang otot semasa statik
• Lebih banyak dalam otot motor halus (tangan)

• Mengawasi ketegangan(tension) otot semasa

Golgi tendon konsentrik otot
• Safety device: mengelakkan daya keterlaluan
organ semasa kontraksi otot
Gerak refleks
• Gerak refleks adalah pergerakan yang tidak disedari.
Pergerakan ini dilakukan dalam masa yang singkat.

Contoh gerak refleks

Terangkatnya kaki jika terpijak sesuatu.
Menutup mata dengan cepat jika ada benda asing
yang masuk ke mata.
Menutup hidung apabila ada bau yang sangat busuk.
Gerakan tangan melepaskan benda yang panas
 Fungsi Motor
Somatik dan Motor
Neuron
• Motor Somatik: Menghantar impuls dari saraf
tunjang→otot
• Unit Motor = Satu motor neuron dan fiber otot yang
diinervasi axon motor neuron tersebut.
• Kadar Inervasi: Jumlah fiber otot yang diinervasi oleh
satu motor neuron
• Kadar inervasi rendah bagi otot motor halus (contoh:
otot mata 23/1 manakala otot kaki 2000/1)
• Motor Unit Recruitment : Pengaktifan motor neuron
secara progresif mengikut prinsip saiz
 MOTOR UNIT

Satu motor unit

= motor neuron
dan otot fiber
yang
disambungkan.
Vestibular apparatus dan
keseimbangan

Eyes

Vestibular Joint. Tendon

apparatus and muscle
receptors

Vertibular
cerebellum nuclei (brain
stem)

Oculomotor
center
(control of eyes Spinal cord Output to
movement) skeletal
(control of body muscles
movement)
FUNGSI KAWALAN
MOTOR OTAK
3 struktur otak :

Cabang
otak Serebru
(brain m
stem)

serebell
um
Bahagian otak
 CABANG OTAK
• 3 structure
-Medulla
-Pons
-Midbrain

• Terdapat satu siri neuron kompleks dalam batang otak yang secara kolektif
dikenali sebagai formasi retikular
• Formasi retikular berfungsi menerima dan mengintegrasikan maklumat
daripada semua bahagian sistem saraf pusat dan bekerja dengan pusat-
pusat otak yang lebih tinggi dalam mengawal activiti otot
• litar neuron (neuronal circuits) dalam batang otak
bertanggungjawab bagi mengawal pergerakan mata dan otot,
keseimbangan, sokongan badan melawan graviti, dan banyak
refleks khas.

• peranan yang paling penting dalam batang otak yang mengawal

pergerakan adalah untuk mengekalkan postur.

• Untuk mengekalkan tegak postur memerlukan batang otak

menerima maklumat daripada beberapa modaliti deria
(contohnya reseptor tekanan kulit, penglihatan)

• Kerosakan kepada mana-mana bahagian batang otak akan

menjejaskan pengawalan pergerakan.
SEREBRUM

• Bahagian otak yang paling besar dibahagikan kepada kiri dan kanan
hemis serebrum.
• Bahagian yang berada dalam lapisan paling luar di serebrum ialah
cerebral cortex.
• Ia mengandungi 8 juta neuron.
• 3 fungsi utama untuk cerebral cortex :
-Organisasi pergerakan yang kompleks
-Penyimpanan pengalaman belajar
-Penerimaan maklumat deria
• Bahagian korteks serebrum yang paling berkenaan dengan
pergerakan voluntari ialah korteks motor.

• Walaupun korteks motor memainkan peranan penting dalam

kawalan motor, tetapi input kepada korteks motor adalah
daripada struktur subcortical (thalamus,hypothalamus,limbic
system)

• korteks motor boleh digambarkan sebagai titik relay akhir di

mana input subcortical akan difokus.

• Selepas korteks motor merumuskan input ini, pelan pergerakan

akhir dirumus dan arahan motor dihantar ke saraf tunjang.
 SEREBELLU
M
• Lokasinya di belakang pons and medulla
• Fungsinya adalah menyelaras dan memantau pergerakan
kompleks.
• Fungsi ini adalah untuk membantu dalam kawalan pergerakan
sebagai tindak balas kepada maklum balas daripada
proprioceptors.
• Kecederaan – kehilangan koordinasi, tidak berupaya belajar
pergerakan baru dengan pantas
PERANAN OTAK DALAM
SENAMAN-KELESUAN
TERARUH
• berkenaan dengan keletihan dalam fiber otot yang bersenam, adalah jelas
bahawa pengecutan otot yang berpanjangan atau yang kuat boleh
mengganggu homeostasis dan menjejaskan keupayaan fiber otot untuk
menjana kuasa.

• ia juga mungkin mengakibatkan daripada disfungsi sistem saraf pusat

(iaitu Pusat keletihan / central fatigue) yang menghasilkan pengurangan
output motor kepada otot rangka yang sedang bergerak.

• Pusat keletihan ini boleh input berlaku semasa latihan daya tahan yang
berpanjangan disebabkan oleh kekurangan neurotransmitter berangsang
dalam korteks motor.

• kekurangan neurotransmitter berangsang ini akan menghadkan

pengaktifan neuron motor dan fiber otot yang membekalkan.
• Kelebihan pusat keletihan adalah bahawa
sistem ini akan melindungi tubuh daripada
gangguan bencana ialah homeostasis dengan
menggalakkan keletihan dan pemberhentian
senaman sebelum kecederaan berlaku
KAWALAN FUNGSI
MOTOR
• kawalan pergerakan voluntari adalah kompleks dan
memerlukan kerjasama daripada banyak bahagian otak
dan juga beberapa bahagian subcortical. Structure
Subcortical
and cortical
• langkah pertama dalam melaksanakan pergerakan areas

voluntari berlaku di bahagian motivasi subcortical dan

kortikal, yang menghantar isyarat kepada pertubuhan Association
cortex
korteks, yang membentuk "draf kasar" untuk pergerakan
yang dirancang. Basal nuclei cerebellum

• Pelan pergerakan kemudiannya dihantar kepada kedua- Thalamus

dua otak kecil dan nukleus basal. Struktur ini bekerjasama
untuk menukar "draf kasar" ke dalam precise temporal and
Motor cortex
spatial excitation programs.

• Otak kecil ini adalah penting untuk membuat pergerakan Motor units

pantas, manakala nukleus basal lebih bertanggungjawab

untuk pergerakan perlahan atau sengaja.
• Dari otak kecil dan nukleus basal,
program yang tepat dihantar melalui
Thalamus ke korteks motor, yang
menghantarnya mesej ke bawah
untuk neuron tunjang untuk "tuning
tulang belakang" (spinal tuning) dan
akhirnya ke otot rangka.

• Maklum balas kepada CNS dari

reseptor otot dan proprioceptors
membolehkan pengubahsuaian
program motor jika perlu
Step in movement plan

Initial drive to
move

Movement
design “rough
draft”

Refined
movement
design

Relay station

Final executor
of motor plan

Execution of
desired
movement
SISTEM SARAF AUTONOMIK
DAN SENAMAN
Autonomic Nervous System
 PENGENALAN
• Mengawal organ-organ di dalam tubuh badan kita (viscera)
seperti jantung, perut dan usus.
• Dikenali sebagai sistem saraf involuntari (luar kawalan),
mengendalikan organ-organ secara tidak sedar.
• Contohnya, peristalsis, pernafasan, denyutan jantung dan
rembesan hormon.
• Terlibat dalam mengekalkan homeostasis persekitaran
dalaman.
 SISTEM SARAF AUTONOMIK

Sistem Saraf
Sistem Saraf Simpatetik Parasimpatetik
(Sympathetic Nervous System) (Parasympathetic Nervous
System)
 Video
Sistem Saraf Simpatetik &
Sistem Saraf Parasimpatetik
 Sistem Saraf Simpatetik
(Sympathetic Nervous System)

• Menyediakan badan dalam menjalankan tindakan semasa badan dalam

keadaan tertekan atau terancam. Contohnya, dalam keadaan dikejar
oleh anjing.
• Memberi kesan tindakan ‘Fight or Flight’.
• Melibatkan ‘E Activities’ – Exercise, Excitement, Emergency,
Embarrassment.
• Saraf simpatetik berasal daripada di toraks atau lumbar dalam saraf
tunjang.
• Antara perubahan berlaku dalam tubuh badan:
– Membesarkan bronkiol paru-paru, yang membenarkan pertukaran
oksigen yang lebih banyak.
– Meningkatkan kadar denyutan jantung dan pengaliran darah ke otot-
otot rangka.
– Membesarkan anak mata (pupil) dan merehatkan kanta mata (iris)
supaya membenarkan lebih banyak cahaya memasuki mata.
BAGAIMANA RANGSANGAN DIHANTAR
KEPADA ORGAN SASARAN
 *Proses sinaps yang berlaku di dalam preganglion
menggunakan acetylcholine sebagai neurotransmitter,
manakala sinaps yang berlaku di dalam postganglion ialah
menggunakan norepinephrine sebagai neurotransmitter.*
 Sistem Saraf Parasimpatetik
(Parasympathetic Nervous System)

• Memberikan kesan tindakan ‘Rest and Digest’, menyebabkan

sistem saraf kembali tenang dan normal.
• Melibatkan ‘D Activities’ – Digestion, Defecation, Diuresis.
• Sel-sel badan sistem saraf parasimpatetik terletak di brain
stem dan sacral portion di saraf tunjang.
• Antara perubahan berlaku dalam sistem ini:
– Mengecilkan diameter bronkiol apabila keperluan oksigen
berkurangan.
– Pengecutan anak mata.
– Merangsang pengeluaran air liur, aktiviti peristalsis, proses
penghadaman dan penyerapan nutrien-nutiren oleh badan.
• Proses sinaps menggunakan acetylcholine sebagai neurotransmitter.
• Daripada ganglion ini, neuron postganglionic akan membawa impuls ke organ sasaran dan menggunakan
acetylcholine sekali lagi pada terminalnya.
 PERBEZAAN ANTARA SISTEM SARAF
SIMPATETIK & SISTEM SARAF PARASIMPATETIK

ORGAN SIMPATETIK PARASIMPATETIK

Kelenjar peluh Rembes peluh Tiada kesan
Kelenjar air liur Mukus (pekat) Serous (cair)
Otot iris mata Pupil (anak mata) Pupil (anak mata)
membesar mengecil
Otot jantung Denyutan menaik Denyutan menurun
Otot saluran darah Menguncup Membesar
Kelenjar pencernaan Tiada rembesan dan Ada rembesan dan
menahan peristalsis merangsang peristalsis
Otot bronkus Saiz membesar Saiz mengecil
Otot pundi kencing Relaks Mengecut
• Sistem saraf simpatetik dan sistem
saraf parasimpatetik adalah dalam
keadaan seimbang semasa tubuh
badan sedang rehat.
• Semasa kita bersenam, aktiviti
yang dijalankan oleh sistem saraf
parasimpatetik akan menurun
manakala aktiviti sistem saraf
simpatetik akan meningkat.
• Hal ini demikian kerana sistem
saraf simpatetik bertujuan
meningkatkan denyutan jantung
dan mengalirkan lebih banyak
darah kepada organ sasaran.
• Sistem saraf parasimpatetik akan
berlaku selepas senaman bagi
tujuan memberikan tubuh badan
kembali ke status tenang.
 SENAMAN MENINGKATKAN KESIHATAN
OTAK

• Senaman aerobik dapat

merangsang kogitif seseorang
dalam mempelajari sesuatu yang
baru, meningkatkan ingatan dan
sebagainya.
• Merangsang neurogenesis iaitu
pembentukan neuron yang baru
dalam tubuh badan.
• Meningkatkan fungsi vaskular otak
dan aliran darah dalam tubuh
badan.
 SENAMAN MENINGKATKAN KESIHATAN OTAK

• Melemah dan mengurangkan

mekanisme kemurungan.
• Mengurangkan risiko atau
penyakit terhadap badan
seperti keradangan (tindak
balas sistem imunisasi
kepada jangkitan), tekanan
darah tinggi dan rintangan
insulin.

http://www.nbcnews.com/video/study-aerobic-physical-activity-can-improve-brain-health-642188867673
SEKIAN, TERIMA KASIH.